US and EU Accused of Turning a Blind Eye to ‘Rampant Torture’ in Uzbekistan

Four men broke into Yusuf’s apartment in the Uzbek capital of Tashkent in July 2009 and started beating him, before putting him in handcuffs and taking him to the local police station. Yusuf says this was not the first time he was attacked and detained, but on this occasion he was questioned by officers for three days, who took a long baton to his head and used a plastic bag to suffocate him.

He refused to sign a confession saying that he’d plotted to overthrow Uzbekistan’s constitutional order, but was ultimately convicted in court on drug charges and slapped with a fine.

Yusuf’s story of torture and abuse at the hands of Uzbek authorities is just one of 60 testimonies compiled in a damning report out on Wednesday from Amnesty International alleging that “rampant torture” is an integral part of the justice system in the Central Asian country.

The organization slammed the US and European Union (EU), claiming they are turning a blind eye to “endemic torture” in Uzbekistan — pinning this ambivalence on the country’s role as an ally in the War on Terror.

“Uzbekistani people are routinely and systematically tortured there, it’s a regime that uses torture flat out, straight up, with no nuance,” Julia Hall, Amnesty’s expert on counter-terrorism and human rights, who led the two year investigation, told VICE News.

Related: The toxic Uzbek town and its museum of banned Soviet art. Read more here.

Beatings, asphyxiation, needles inserted under finger or toenails, electric shocks, and rape are some of the torture techniques allegedly employed by President Islam Karimov’s regime that were highlighted by the human rights organization. The head of state has been in power since 1990, months before the country — which shares its southern border with Afghanistan — declared its independence from the Soviet Union.

Authorities also reportedly use various psychological approaches, including intimidating detainees awaiting charges in detention centers with dogs. A letter given to Amnesty last year describes one inmate’s torture experience after being beaten in his kidneys, legs, and face.

“I was in such pain, I was cold and naked, I thought I would not survive. On the third day, when I asked one of the officers to give me something to drink, he marched me from the basement [to the courtyard], tied me to a dog kennel, pointed to the dog’s feeding bowl and said: ‘If you want to eat and drink, help yourself,'” the letter reads. “He left me tied to the kennel. I stand, next to me sits a hound and every time I move it starts barking, so that I don’t dare move.”

Uzbekistan has long been criticized for its human rights abuses, with Human Rights Watch calling the country’s record “atrocious.” Hall told VICE News that anyone who criticizes the government becomes a target. Free speech is heavily curtailed, with activists and journalists often caught in up in the mix. Muhammad Bekzhanov, the editor-in-chief of an opposition party newspaper, has been in prison since 1999, making him one of the longest-imprisoned journalists globally.

While accusations against Karimov’s regime are nothing new, Hall said that the boost to global anti-terrorism efforts has given it a new feel. According to her, human rights abuses and the crackdown on people in Uzbekistan has been severe in the past few years, as Muslims and others have been labeled terrorists and subsequently targeted.

Related: Reporters without borders unblocks censored news sites. Read more here.

“It was kind of under a new frame after 9/11, governments like Uzbekistan in Central Asia, and governments all over the world could invoke national security at rogue under the veil of terrorism,” Hall added. “Other governments saw Uzbekistan as an ally in the War on Terror, and were less inclined to criticize the Uzbek government for human rights violations.”

In the last decade, a series of countries around the world have lifted a series of sanctions against the regime. After the 2005 Andijan Massacre — during which authorities killed hundreds of protesters — the EU imposed sanctions on Uzbekistan, including bans on arms sales and travel. These measures, however, were pulled in 2008 and 2009.

A 2004 US ban on military aid was revoked in 2012. Up until 2005 the US maintained a base near the country’s border with Afghanistan. The Tashkent regime pulled the plug in 2005, but allows the government to move goods for humanitarian purposes through Uzbekistan.

The US State Department qualifies Uzbekistan as an authoritarian state, outlining human rights problems in a 2013 report, listing issues including torture, harassment of religious minorities, and denial of due process or a fair trial. The report also highlights violence against women, prolonged detentions, and life-threatening prison conditions.

According to Hall, foreign governments have been cautious in their approach to Uzbekistan, in what she said is an attempt to keep the country on their side, especially as it will be a key ally as the war in Afghanistan appears to come to a close.

At the same time, Uzbekistan has cracked down in the face of the Islamic State’s violent campaign in Iraq and Syria. While no official estimates exist for the number of Uzbek fighters in the group’s self-declared caliphate, the government — along with others in Central Asia — recently raised concerns about the threat of the group entering the country. Plus, as Hall notes, the country’s citizens have a history of traveling to foreign wars, like in the case of Bosnia and Chechnya.

“It’s not a new phenomenon, but the rise of the Islamic State is a new threat,” she explained. “[But] we weren’t really looking at armed groups trying to establish a caliph, so you’re looking at something quite different in ISIS. The threat is real but there is no threat that can ever justify torture.”

Moving forward, Amnesty is asking Karimov to condemn the use of torture. The rights group is also asking the US and EU member countries to bring human rights and torture into discussions with officials. Hill noted that the United Nations is also in the country.

“We have asked them to make sure in every meeting they have with Uzbek authorities that human rights are on the table, we’re not even sure human rights are on the agenda,” She said. “They cannot go into total isolation, they are part of international community, but the reality is there is no pressure to clean up.”

By Kayla Ruble
April 16, 2015 | 2:05 pm

Find this story at 16 April 2015

Copyright https://news.vice.com/

Where Terrorism Research Goes Wrong

TERRORISM is increasing. According to the Global Terrorism Database at the University of Maryland, groups connected with Al Qaeda and the Islamic State committed close to 200 attacks per year between 2007 and 2010, a number that grew by more than 200 percent, to about 600 attacks, in 2013.

Since 9/11, the study of terrorism has also increased. Now, you might think that more study would lead to more effective antiterrorism policies and thus to less terrorism. But on the face of it, this does not seem to be happening. What has gone wrong?

The answer is that we have not been conducting the right kind of studies. According to a 2008 review of terrorism literature in the journal Psicothema, only 3 percent of articles from peer-reviewed sources appeared to be rooted in empirical analysis, and in general there was an “almost complete absence of evaluation research” concerning antiterrorism strategies.

The situation cries out for the techniques of prevention science. For a given problem (like terrorism), prevention science identifies key risk factors (like alienation), develops interventions to modify those risk factors (like programs to promote positive relations with the dominant culture) and tests those interventions through randomized trials. Using this methodology, scientists have identified interventions that effectively prevent problems as diverse as antisocial behavior, depression, schizophrenia, cigarette smoking, alcohol and drug abuse, academic failure, teenage pregnancy, marital discord and poverty.

Jon Baron, who leads the Coalition for Evidence-Based Policy, which advocates for the use of randomized trials to evaluate government programs, reports that his organization has been able to identify only two experimental evaluations of antiterrorism strategies. One of them, a field experiment reported in a paper from a World Bank office in 2012, randomly assigned 500 Afghan villages to receive a development aid program either in 2007 or after 2011. The aid program had significant positive effects on economic outcomes, villagers’ attitudes toward the government and villagers’ perceptions of security. The aid program also reduced the number of security incidents, though that effect was not maintained after the program ended and was observed only in villages that were relatively secure before the program began.

Thus the study found an unequivocal but limited benefit of an aid program in reducing insurgent violence. I say “unequivocal” because randomizing villages to receive or not receive the aid made it extremely unlikely that differences in attitudes and security resulted from anything other than the aid program itself.

The second study was published last year in The Economic Journal. The researchers randomly assigned neighborhoods and villages in Nigeria to have, or not have, a campaign to reduce pre-election violence. The campaign made use of town meetings, theater and house-to-house distribution of material. The study found that the campaign increased empowerment to counteract violence and voter turnout, and reduced both perceptions of violence and the intensity of violence.

Imagine how much more we would know about the prevention of terrorism if even a small proportion of the hundreds of antiterrorism efforts implemented worldwide in the past 15 years had been properly evaluated. As it is, we can say almost nothing about their efficacy. Do we know whether drones are increasing or decreasing the rate of terrorists’ attacks? Whether our current surveillance activities are thwarting more terrorists than they are radicalizing young people?

In 2012, the National Institute of Justice (the research arm of the Department of Justice) began a program to study domestic radicalization. Over the first three years it has funded nearly $9 million in research. While the studies underway will undoubtedly contribute to our understanding of the risk factors that contribute to radicalization, none of the projects funded thus far are adequately evaluating a strategy to prevent radicalization.

One of the projects, for example, is an effort to increase awareness of risk factors for radicalization as well as civic-minded responses to them among members of the Muslim community. The program’s impact will be assessed by comparing outcomes for those who never participate, those who participate once and those who participate multiple times. If the project finds that those who participated multiple times were less radicalized than those who never participated, you might be inclined to conclude that the program is working. But experience from evaluation research over many years has taught us that such a difference could just as likely be because those who were less inclined to become radical were more likely to participate.

The only way to really be confident that it is the program that is making the difference is to randomly assign some people to get it and others not. That way any differences are very unlikely to be caused by pre-existing differences between the two groups.

Estimates of the cost of the war on terror have varied between one and five trillion dollars. Surely we can invest a tiny fraction of that in improving our antiterrorism strategies through rigorous experimental evaluations.

Correction: March 15, 2015
The Gray Matter feature last Sunday misstated an estimate for the growth in the annual number of attacks by groups connected with Al Qaeda and the Islamic State. It was more than 200 percent, not more than 300 percent.

MARCH 6, 2015
By ANTHONY BIGLAN

Find this story at 6 March 2015

© 2015 The New York Times Company

For American Psychological Association, National Security Trumped Torture Concerns

A new report disclosed by James Risen of the New York Times on Friday tells in greater detail than ever before the story of how members of the American Psychological Association colluded with the CIA when it came to the application of brutal interrogation techniques.

The report describes how repeated expressions of concern from within the CIA itself that psychologists had no place in the abusive treatment of detainees were brushed asided by leaders of what was supposed to be a highly ethical professional association. Psychologists with close ties to the CIA, in some cases even involving financial relationships, cited national security as the reason to ignore their fundamental oaths to do no harm.

As one example, when the CIA asked Melvin Gravitz, a long-time APA governance member and former CIA contractor, to weigh in on whether or not it was ethical for psychologists to participate in torturous interrogations in early 2003, he concluded that it was fine because ethics need to be “flexible” in the face of national security.

The report details Gravitz’s response, in a February 13, 2003 e-mail titled “Ethical Considerations in the Utilization of Psychologists in the Interrogation Process.”

Recently, some questions have been raised regarding the ethical implications of psychologists applying their skills by assisting in the interrogation process of certain persons who have been detained in the currently ongoing world-wide war against terrorism. . . .

The following comments are based upon a review of the principles of the Ethical Code as they may be relevant to certain psychological services rendered by Agency staff psychologists and contractors, all of whom are required by regulation to be licensed.622 In the interrogation of detainees, such services may include (1) acting as a consultant to officers who design and conduct interrogations, (2) acting as observers but not actually participating in the interrogations, and (3) participating in the interrogation process themselves.

The authors of the report write that “Gravitz identified a number of ethical standards that might be relevant to psychologists’ involvement in interrogations, including conflicts between ethics and law (Standard 1.02), conflicts between ethics and organizational demands (Standard 1.03), management of alleged or possible ethical violations, boundaries of competence, providing services in emergencies (Standard 2.02), bases for professional judgments (Standard 2.04),624 and cooperation with other professionals.”

Nevertheless, Gravitz concluded:

While the APA Ethics Code focuses primarily on concern for the individual (i.e., client or patient), it also recognizes that the psychologist has an obligation to the group of individuals, such as the Nation. The Ethics Code is in its essence a set of aspirations and guidelines, and these must be flexibly applied to the circumstances at hand.

The complaint Gravitz was asked to address was raised by the head of the CIA’s Office of Medical Services, Terrence DeMay, in late 2002, very early in the “enhanced interrogation program.”

DeMay was not the only naysayer. Multiple CIA officers questioned the morality of involving psychologists in the interrogations over the course of several years.

CIA psychologist Kirk Hubbard sent an inquiry in March 2004 to the APA Ethics Office, writing in an e-mail to the office’s director that his staff had “been discussing a problem that is experienced by both psychiatrists and psychologists alike…both specialties are being asked to provided consultation to law enforcement, the military, and other organizations that have a role in national security,” he wrote. “Unfortunately, some of what they are asked to do runs counter to [their] code of ethics.”

Andy Morgan, the CIA psychiatrist who first raised the issue with Hubbard, told the authors of the report that he was worried mental health professionals were being misled about their roles in interrogations. He said psychologists he knew working in Guantanamo Bay were “placed in roles that were different from what they had been told before deployment,” according to the report. He told the report’s authors he was worried psychologists might start becoming interrogators themselves.

Morgan’s concerns were dismissed by APA members who insisted that “the code” of ethics does not extend to matters of national security.

When CIA psychologist Kirk Kennedy also raised concerns that psychologists were involved in abusive tactics without scientific evidence of their effectiveness, his complaint was “received poorly,” according to a footnote in the report, and he decided to transfer out of the operational assessment division.

The new report was commissioned by the APA’s board, and was the result of an investigation led by David Hoffman, a lawyer with the firm Sidley Austin.

CIA torture techniques, which it called “enhanced interrogation,” included waterboarding, sleep deprivation, and other egregious practices, most extensively detailed in the Senate Intelligence Committee’s December 2014 “torture report.” The APA shielded the program, and enjoyed a “harmonious working relationship” that brought them money and media attention, according to the new report.

“The military and CIA’s insensitivity to professional medical and psychological ethics continues to this day,” says Katherine Hawkins, national security fellow at OpenTheGovernment.org told The Intercept. “If the medical and psychological community wants to make real amends for clinicians’ role in the torture program, they should put serious pressure on the U.S. government to change this.”

Jenna McLaughlin
July 14 2015, 3:13 p.m.

Find this story at 14 July 2015

Copyright https://firstlook.org/

Three senior officials lose their jobs at APA after US torture scandal

American Psychological Association framed the departures of its chief executive officer, deputy CEO and communications chief as ‘retirements’ and resignations

The torture scandal consuming the US’s premiere professional association of psychologists has cost three senior officials their jobs, part of a reckoning that reformers hope will lead to criminal prosecutions.

US torture doctors could face charges after report alleges post-9/11 ‘collusion’

As the American Psychological Association copes with the damage reaped by an independent investigation that found it complicit in US torture, the group announced on Tuesday that its chief executive officer, its deputy CEO and its communications chief are no longer with the APA.

All three were implicated in the 542-page report issued this month by former federal prosecutor David Hoffman, who concluded that APA leaders “colluded” with the US department of defense and aided the CIA in loosening professional ethics and other guidelines to permit psychologist participation in torture.

Despite rumors of the three oustings circulating for over a week, the APA framed the departures of longtime executive officials Norman Anderson and Michael Honaker as “retirements”. Rhea Farberman, who served as APA’s communications director for 22 years, “resigned”, the APA said in a statement.

While CEO Anderson’s retirement was scheduled before the Hoffman report was released, the APA stated: “Dr Anderson felt that moving up his retirement date to the end of 2015 would allow the association to take another step in the important process of organizational healing, and to facilitate APA’s continuing focus on its broader mission.”

Psychologist accused of enabling US torture backed by former FBI chief
Read more
Anderson, Honaker and Farberman join Stephen Behnke, the APA’s former ethics chief also implicated in torture, in the first wave of APA departures as the organization seeks to rebuild its credibility. Behnke has issued a combative statement threatening unspecified legal action.

“This is a major step toward reforming the APA and the profession,” said Stephen Soldz, a longtime APA critic on torture affiliated with Physicians for Human Rights.

“I hope it is only the beginning of change. The selection of the right CEO will be crucial.”

Soldz is part of a group pushing for the APA to refer the Hoffman report to the FBI and justice department for potential criminal inquiries. Thus far, the APA has committed to providing the report to the Senate committees overseeing the military and CIA, and a call to end all psychologist participation in US interrogation and detention operations is slated for APA consideration at a major conference next month.

Thus far, there is no indication from the justice department that it intends to revisit the politically fraught question of legal accountability for torture, which ended in 2012 without prosecutions. The defense department, which still assigns psychologists to Guantanamo Bay, has yet to comment; and the White House has stayed out of the fray.

Hoffman’s report identifies Behnke, a defense department contractor, as a chief culprit in maneuvering the APA toward loosening its opposition to torture while denying doing any such thing; and the departed APA officials as complicit.

Behnke undertook “extensive efforts to manipulate” the APA’s council of representatives “in an effort to undermine attempts to keep psychologists from being involved in national security interrogations”, Hoffman found. Other “APA officials involved with Behnke in these efforts included “Anderson, Honaker [and] Farberman”.

Nevertheless, Farberman insisted to the press that the APA had taken a consistent position against torture.

After the Guardian reported that the APA had declined to take action against a psychologist who participated in a brutal Guantanamo interpretation, Farberman told the Guardian: “A thorough review of these public materials and our standing policies will clearly demonstrate that APA will not tolerate psychologist participation in torture.”

It is unclear if the three officials are the APA’s last to leave. Barry Anton, the APA’s current president, is also listed in the “Key Players” section, as Anton is said to have “participated in the selection” of members of a critical task force on psychologist involvement in torture that was stacked with US defense department officials.

The APA will meet in Toronto beginning on 6 August for its annual convention, which former president Nadine Koslow told the Guardian she expected to be consumed with the issue of what reforms the organization must adopt in the wake of the Hoffman report.

Tuesday 14 July 2015 17.43 BST Last modified on Tuesday 14 July 2015 18.51 BST

Find this story at 14 July 2015

Find the report
© 2015 Guardian News and Media Limited

Robert Jay Lifton, Author of “The Nazi Doctors”: Psychologists Who Aided Torture Should Be Charged

Robert Jay Lifton, the prominent psychiatrist famous for his study of the doctors who aided Nazi war crimes, speaks out on the role of the American Psychological Association in aiding government-sanctioned torture under President George W. Bush. A new report alleges the APA, the world’s largest group of psychologists, secretly coordinated with government officials to align its ethics policy with the operational needs of the CIA’s torture program. “What the APA did was a scandal within a scandal,” Lifton says. “[This] is something we have to confront as a nation.”

TRANSCRIPT
This is a rush transcript. Copy may not be in its final form.

NERMEEN SHAIKH: New details have emerged on how the American Psychological Association, the world’s largest group of psychologists, aided government-sanctioned torture under President George W. Bush. A group of dissident psychologists have just published a 60-page report alleging the APA secretly coordinated with officials from the CIA, White House and the Pentagon to change the APA ethics policy to align it with the operational needs of the CIA’s torture program. The report also reveals a behavioral science researcher working for President Bush secretly drafted language that the APA inserted into its ethics policy on interrogations.

AMY GOODMAN: Much of the report is based on hundreds of newly released internal APA emails from 2003 to 2006 that show top officials were in direct communication with the CIA. In 2004, for example, the APA secretly took part in a meeting with officials from the CIA and other intelligence agencies to discuss ethics and national security.

Still with us, Dr. Robert Jay Lifton, leading American psychiatrist who has spoken out against the APA’s practices. So, the American Psychological Association has about 150,000 members, the largest association in the world. That’s the APA. The little APA is the American Psychiatric Association, which I assume you’re a part of. Dr. Robert Jay Lifton, your thoughts on what the APA did?

ROBERT JAY LIFTON: What the APA did—and I read that report—is what I call a scandal within a scandal. That is, I have been much concerned with the behavior of professionals and their ethics, not just in terms of how they conduct their everyday profession—that’s important enough—but their relationship to the world ethically. I became interested in this in working with veterans of the Vietnam War. And in that war, military psychiatrists would be in a position, when examining a soldier who was brought to them with anxiety and a sense of outrage at what was going on—would be in the position of helping that soldier to be strong enough to return to duty, which meant daily atrocities. And I asked myself, how did a psychiatrist find himself in that situation? And it had to do with a military structure of medicine and with the psychiatrist entering into what I called an atrocity-producing situation. In my work with Nazi doctors, it was even, of course, much more extreme, probably the most extreme example of any profession of any country engaging in extremely immoral behavior, engaging directly in killing, because Nazi physicians were in charge of the killing in Auschwitz. And that’s what I studied in that research. But, you know—

AMY GOODMAN: What’s interesting, both Nermeen and I saw you speak last night on a very different issue, on the Armenian genocide, and you talked about the significance of Dr. Josef Mengele dying without acknowledging what he did.

ROBERT JAY LIFTON: Yes, when Mengele, who was a notorious fanatical Nazi, quite unusual in that way among doctors, was found to be dead in a lake in Argentina, survivors of Auschwitz were upset that there wasn’t the opportunity to bring him to the dock so that he could confront his crimes. It wasn’t so much a desire for revenge as it was for justice. So I mentioned that survivors of holocaust or genocide, or survivors in general, are what can be called collectors of justice. They need a sense of justice for their own healing.

But now, here we have American psychologists. There were psychiatrists involved early also in the enhanced interrogation, which spilled over into torture in American use. Fortunately, American Psychiatric Association had slightly more enlightened leadership, and we had the advantage of doctors’ Hippocratic Oath, which is “do no harm,” and there could be developed a resolution prohibiting any physician, any psychiatrist, from being in the interrogation room. The American Psychological Association took an opposite tendency. It’s one thing—and there were a couple of psychologists, who are well known, who helped create the torture and the whole psychological regimen for the torture, crudely and very unscientifically, but with the claim of psychological science. It’s still another level when the professional organization supports torture by meeting with the administration and those people who were looking for some legitimation coming from a professional group for torture. And that’s what the American Psychological Association did.

And that’s all too reminiscent of what the Nazis called Gleichschaltung. I’m not saying they’re Nazis. We’re not Nazis. We’re still a sufficiently open society to confront this, criticize it and do something about it. But with the Nazis, there was this process of Gleichschaltung, meaning reordering or re-gearing all professional organizations, not destroying them, but breaking them down and reconstructing them to serve the Nazi project. That’s the kind of thing we must and can confront and avoid here.

NERMEEN SHAIKH: Well, last December, psychologist James Mitchell, who was contracted by the CIA while still a member of the American Psychological Association to design its interrogation program, appeared on Fox News to talk about his role in the waterboarding of Abu Zubaydah. He was interviewed by Megyn Kelly.

MEGYN KELLY: So you—were you the one actually conducting the techniques on Abu Zubaydah, or were you in more of a sort of background role?
JAMES MITCHELL: It depends on when you’re talking about. Initially, I was in a background role. Then, after we shut down and the enhanced interrogations were approved, I was in an administration role.
MEGYN KELLY: OK, so did you personally waterboard him?
JAMES MITCHELL: Yes.
MEGYN KELLY: We’re going to get to Khalid Sheikh Mohammed in a minute, but sticking with Abu Zubaydah for now, were all of the methods that were cited in the Senate report employed, like nudity, standing sleep deprivation, the attention grab, the insult slap? Were those all used?
JAMES MITCHELL: The ones you mentioned were used.
MEGYN KELLY: The facial grab, the abdominal slap, the kneeling stress position, walling?
JAMES MITCHELL: Walling was used. The others—if they showed up on the list, they were used. We didn’t typically use a lot of those stress positions. We didn’t use any stress positions with Abu Zubaydah, because he had an injury.
NERMEEN SHAIKH: That was psychologist James Mitchell speaking on Fox News last December. He was the psychologist who was asked by the CIA to design its interrogation program. Could you talk about that, Dr. Lifton? And in particular, in the context of what you called earlier an atrocity-producing situation, what enabled this to occur?

ROBERT JAY LIFTON: Professionals are as prone to being socialized to the norm of a group, including being socialized to evil, as are any other groups in American society. What that means is that psychologists, in this case—and there are others from other professions—internalize what is considered to be acceptable and appropriate for them in carrying out their profession. So, torture exists. There is the nod from the administration: Go ahead with torture. And psychologists then adapt to that and, in this case, become not just participants in torture, but the creators of the methods of torture.

That’s a shocking clip because it shows him kind of slightly reluctantly admitting that they do all those things. Of course, it’s denied that they’re torture, and that’s absurd. They’re out-and-out torture. But the fact that they’ll come on a network program and describe it as something legitimate is another level of scandal. After all, torture has been conducted, you know, from the time of the beginning of history. It’s always been seen, and especially in recent centuries, as something evil. You can judge a society as to whether it engages in torture. You condemn a society that engages in torture.

In our case, looking at the sequence, one can praise the Obama administration for ending that torture, but one must criticize the Obama administration for blocking any examination or confrontation of our role in torture. You showed an interesting clip about the city of Chicago confronting and at least recognizing that the police had engaged in torture of certain suspects. Well, that doesn’t undo what they did, but it’s a step toward some kind of ethical advance. And for the United States to have engaged in torture on such a widespread dimension, to have legitimated it among professionals like psychologists, for psychologists and others to have created and participated in it, is something that we have to confront, as a nation, to move ahead in something like an ethical way.

AMY GOODMAN: And when you talk about confronting, what exactly do you mean? You’ve just given a psychological, sociological explanation, understanding. For example, James Mitchell, or Mitchell and Jessen, the company of two psychologists that Pentagon funneled money into, not to mention other psychologists who didn’t even work for them, working at Guantánamo and Abu Ghraib, but should they be brought up on charges?

ROBERT JAY LIFTON: Of course they should. There are many situations that I can probe psychologically, or psychohistorically, as we say, but have to be approached politically for some kind of resolution, and this is an example of that. A proper confrontation of what we did would mean a real investigation that didn’t stop as we got to the top. Yes, of course, the order for torture being acceptable and advised comes from above, comes from the highest sources in the administration. That has to be uncovered by an investigation, and there has to be a legal context. Whether or not everybody who participated in torture is in some way condemned and put to jail, I don’t know. But at minimum, there must be a confrontation and revelation of what was done, who did it, what the consequences were and how to prevent it in the future.

AMY GOODMAN: What do you think of this comment by CIA psychologist—former CIA psychologist Kirk Hubbard, who served as the CIA’s chief of operations of the Operational Assessment Division before he joined Mitchell Jessen and Associates? In 2012, Hubbard told the Constitution Project’s Task Force on Detainee Treatment, quote, “Detainees are not patients nor are they being ’treated’ by the psychologists. Therefore the ethical guidelines for clinicians do not apply, in my opinion. Psychologists can play many different roles and should not be forced into a narrow doctor-patient role.” Dr. Robert Jay Lifton, your response?

ROBERT JAY LIFTON: What you’ve heard, what you just recited, is a rationalization for torture and for destructive behavior on the part of professionals. All professions require some sort of ethical code, as I said before, not just in everyday practice, but in what they do in society. And to weasel out of any such ethical requirement because one is dealing not with patients, but with prisoners—and, of course, that administration didn’t even give them prisoner rights, according to Geneva Conventions—to do that is simply a rationalization for destructive or even evil behavior.

AMY GOODMAN: We’re talking to Dr. Robert Jay Lifton, a leading American psychiatrist, author of many books, including Witness to an Extreme Century: A Memoir. We’ll be back with him, talking about a number of issues, including another of his books, Who Owns Death?: Capital Punishment, the American Conscience, and the End of Executions—Prosecutors, Judges, Jurors, Wardens, and the American Public in Conflict. Stay with us.

THURSDAY, MAY 7, 2015

Find this story at 7 May 2015

Creative Commons License The original content of this program is licensed under a Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 United States License. Please attribute legal copies of this work to democracynow.org. Some of the work(s) that this program incorporates, however, may be separately licensed. For further information or additional permissions, contact us.

Outside Psychologists Shielded U.S. Torture Program, Report Finds

WASHINGTON — The Central Intelligence Agency’s health professionals repeatedly criticized the agency’s post-Sept. 11 interrogation program, but their protests were rebuffed by prominent outside psychologists who lent credibility to the program, according to a new report.

The 542-page report, which examines the involvement of the nation’s psychologists and their largest professional organization, the American Psychological Association, with the harsh interrogation programs of the Bush era, raises repeated questions about the collaboration between psychologists and officials at both the C.I.A. and the Pentagon.

The report, completed this month, concludes that some of the association’s top officials, including its ethics director, sought to curry favor with Pentagon officials by seeking to keep the association’s ethics policies in line with the Defense Department’s interrogation policies, while several prominent outside psychologists took actions that aided the C.I.A.’s interrogation program and helped protect it from growing dissent inside the agency.

Continue reading the main story
DOCUMENT
Psychologists and ‘Enhanced’ Interrogation
A 542-page report concludes that prominent psychologists worked closely with the C.I.A. to blunt dissent inside the agency over an interrogation program that is now known to have included torture. It also finds that officials at the American Psychological Association colluded with the Pentagon to make sure the association’s ethics policies did not hinder the ability of psychologists to be involved in the interrogation program.

OPEN DOCUMENT
The association’s ethics office “prioritized the protection of psychologists — even those who might have engaged in unethical behavior — above the protection of the public,” the report said.

Two former presidents of the psychological association were on a C.I.A. advisory committee, the report found. One of them gave the agency an opinion that sleep deprivation did not constitute torture, and later held a small ownership stake in a consulting company founded by two men who oversaw the agency’s interrogation program, it said.

The association’s ethics director, Stephen Behnke, coordinated the group’s public policy statements on interrogations with a top military psychologist, the report said, and then received a Pentagon contract to help train interrogators while he was working at the association, without the knowledge of the association’s board. Mr. Behnke did not respond to a request for comment.

The report, which was obtained by The New York Times and has not previously been made public, is the result of a seven-month investigation by a team led by David Hoffman, a Chicago lawyer with the firm Sidley Austin at the request of the psychology association’s board.

After the Hoffman report was made public on Friday, the American Psychological Association issued an apology.

“The actions, policies and lack of independence from government influence described in the Hoffman report represented a failure to live up to our core values,” Nadine Kaslow, a former president of the organization, said in a statement. “We profoundly regret and apologize for the behavior and the consequences that ensued.”

The association said it was considering proposals to prohibit psychologists from participating in interrogations and to modify its ethics policies, among other changes.

The involvement of psychologists in the interrogation programs has been a source of contention within the profession for years. Another report, issued in April by several critics of the association, came to similar conclusions. But Mr. Hoffman’s report is by far the most detailed look yet into the crucial roles played by behavioral scientists, especially top officials at the American Psychological Association and some of the most prominent figures in the profession, in the interrogation programs. It also shows that the collaboration was much more extensive than was previously known.

A report last December by the Senate Intelligence Committee detailed the brutality of some of the C.I.A.’s interrogation methods, but by focusing on the role of psychologists, Mr. Hoffman’s report provides new details, and can be seen as a companion to the Senate report.

The C.I.A. and the Pentagon both conducted harsh interrogations during the administration of President George W. Bush, although the C.I.A.’s program included more brutal tactics. Some of them, like the simulated drowning technique called waterboarding, are now widely regarded as torture. The agency’s interrogations were done at so-called black site prisons around the world where prisoners were held secretly for years.

The report found that while some prominent psychologists collaborated with C.I.A. officials in ways that aided the agency’s interrogation program, the American Psychological Association and its staff members focused more on working with the Pentagon, with which the association has long had strong ties.

Indeed, the report said that senior officials of the association had “colluded” with senior Defense Department officials to make certain that the association’s ethics rules did not hinder the ability of psychologists to remain involved with the interrogation program.

The report’s most immediate impact will be felt at the association, where it has been presented to the board and its members’ council. The board met last week to discuss the report and is expected to act on its findings soon. The association has since renounced 2005 ethics guidelines that allowed psychologists to stay involved in the harsh interrogations, but several staff members who were named in the report have remained at the organization.

A C.I.A. spokesman said that agency officials had not seen it and so could not comment.

Dissent began building within the C.I.A. against the use of so-called enhanced interrogation techniques not long after its interrogation program began.

In about late 2002, the head of the C.I.A.’s Office of Medical Services, Terrence DeMay, started to complain about the involvement in the program of James Mitchell, a psychologist and instructor at the Air Force’s SERE (survival, evasion, rescue and escape) program, in which United States military personnel are subjected to simulated torture to gird them for possible capture. Mr. Mitchell had also served as a consultant to the C.I.A. advisory committee that included two former presidents of the psychological association.

One unidentified witness was quoted in the Hoffman report as saying that doctors and psychologists in the C.I.A.’s Office of Medical Services “were not on board with what was going on regarding interrogations, and felt that they were being cut out of the discussion.” One leading C.I.A. psychologist told investigators that Mr. DeMay “was berating Jim Mitchell about being involved in the interrogation program,” and that Mr. DeMay’s objections “related to the involvement of psychologists as professionals adept at human behavior and manipulation.”

Mr. DeMay’s complaints “led to a substantial dispute within the C.I.A.,” according to the report, and prompted the head of the agency’s counterterrorism center to seek an opinion from a prominent outside psychologist on whether it was ethical for psychologists to continue to participate in the C.I.A.’s interrogations.

The C.I.A. chose Mel Gravitz, a prominent psychologist who was also a member of the agency’s advisory committee. In early 2003, Mr. Gravitz wrote an opinion that persuaded the chief of the agency’s counterterrorism center that Mr. Mitchell could continue to participate in and support interrogations, according to the Hoffman report.

Mr. Gravitz’s opinion, which the Hoffman report quotes, noted that “the psychologist has an obligation to (a) group of individuals, such as the nation,” and that the ethics code “must be flexible [sic] applied to the circumstances at hand.”

But ethical concerns persisted at the C.I.A. In March 2004, other agency insiders emailed the psychological association to say they were worried that psychologists were assisting with interrogations in ways that contradicted the association’s ethics code.

One of those who contacted the association was Charles Morgan, a C.I.A. contractor and psychiatrist who had studied military personnel who went through the SERE program’s simulated torture training, research that showed that the techniques used on them could not be used to collect accurate information.

Another, oddly, was Kirk Hubbard, a C.I.A. psychologist who was chairman of the agency advisory committee that included two former association presidents and on which Mr. Mitchell was a consultant. Mr. Hubbard told the Hoffman investigators that he did not have concerns about the participation of psychologists in the interrogation program, but emailed the association because he had been asked to pass on the concerns of other behavioral scientists inside the agency.

The ethical concerns raised by Mr. Morgan and others inside the C.I.A. led to a confidential meeting in July 2004 at the psychological association of about 15 behavioral scientists who worked for national security agencies. This was followed by the creation of an association task force to study the ethics of psychologists’ involvement in interrogations.

But association and government officials filled the task force with national security insiders, and it concluded in 2005 that it was fine for psychologists to remain involved, the report found.

The report provides new details about how Mr. Mitchell and Bruce Jessen, another SERE trainer who would later go into business with Mr. Mitchell, gained entree to the C.I.A.’s counterterrorism center, which hired them to create and run the interrogation program. After Mr. Mitchell worked as a consultant to the C.I.A. advisory committee, Mr. Hubbard introduced Mr. Mitchell and Mr. Jessen to Jim Cotsana, the chief of special missions in the C.I.A.’s counterterrorism center.

Mr. Mitchell and Mr. Jessen were later hired as contractors for the counterterrorism center, where they helped create the interrogation program by adapting the simulated torture techniques from the SERE program, using them against detainees.

Separately, Joseph Matarazzo, a former president of the psychological association who was a member of the C.I.A. advisory committee, was asked by Mr. Hubbard to provide an opinion about whether sleep deprivation constituted torture. Mr. Matarazzo concluded that it was not torture, according to the report.

Later, Mr. Matarazzo became a 1 percent owner of a unit of Mitchell Jessen and Associates, the contracting company Mr. Mitchell and Mr. Jessen created to handle their work with the C.I.A.’s interrogation program. Mr. Matarazzo was also listed as a partner of the company in a 2008 annual report, according to the Hoffman report.

Mr. Matarazzo said he had not read the report and could not comment.

Mr. Hubbard, after he retired from the C.I.A., also did some work for Mitchell Jessen and Associates.

The report reaches unsparing conclusions about the close relationship between some association officials and officials at the Pentagon.

“The evidence supports the conclusion that A.P.A. officials colluded with D.O.D. officials to, at the least, adopt and maintain A.P.A. ethics policies that were not more restrictive than the guidelines that key D.O.D. officials wanted,” the report says, adding, “A.P.A. chose its ethics policy based on its goals of helping D.O.D., managing its P.R., and maximizing the growth of the profession.”

By JAMES RISENJULY 10, 2015

Find this story at 10 July 2015

© 2015 The New York Times Company

“24’s” phony history exposed: The dark history of a CIA “black site”

Diego Garcia has been mythologized by American pop culture. Its true story is stranger (and bleaker) than fiction

“24’s” phony history exposed: The dark history of a CIA “black site”
This piece originally appeared on TomDispatch.
First, they tried to shoot the dogs. Next, they tried to poison them with strychnine. When both failed as efficient killing methods, British government agents and U.S. Navy personnel used raw meat to lure the pets into a sealed shed. Locking them inside, they gassed the howling animals with exhaust piped in from U.S. military vehicles. Then, setting coconut husks ablaze, they burned the dogs’ carcasses as their owners were left to watch and ponder their own fate.

The truth about the U.S. military base on the British-controlled Indian Ocean island of Diego Garcia is often hard to believe. It would be easy enough to confuse the real story with fictional accounts of the island found in the Transformers movies, on the television series 24, and in Internet conspiracy theories about the disappearance of Malaysia Airlines flight MH370.

While the grim saga of Diego Garcia frequently reads like fiction, it has proven all too real for the people involved. It’s the story of a U.S. military base built on a series of real-life fictions told by U.S. and British officials over more than half a century. The central fiction is that the U.S. built its base on an “uninhabited” island. That was “true” only because the indigenous people were secretly exiled from the Chagos Archipelago when the base was built. Although their ancestors had lived there since the time of the American Revolution, Anglo-American officials decided, as one wrote, to “maintain the fiction that the inhabitants of Chagos [were] not a permanent or semi-permanent population,” but just “transient contract workers.” The same official summed up the situation bluntly: “We are able to make up the rules as we go along.”

And so they did: between 1968 and 1973, American officials conspired with their British colleagues to remove the Chagossians, carefully hiding their expulsion from Congress, Parliament, the U.N., and the media. During the deportations, British agents and members of a U.S. Navy construction battalion rounded up and killed all those pet dogs. Their owners were then deported to the western Indian Ocean islands of Mauritius and the Seychelles, 1,200 miles from their homeland, where they received no resettlement assistance. More than 40 years after their expulsion, Chagossians generally remain the poorest of the poor in their adopted lands, struggling to survive in places that outsiders know as exotic tourist destinations.

During the same period, Diego Garcia became a multi-billion-dollar Navy and Air Force base and a central node in U.S. military efforts to control the Greater Middle East and its oil and natural gas supplies. The base, which few Americans are aware of, is more important strategically and more secretive than the U.S. naval base-cum-prison at Guantánamo Bay, Cuba. Unlike Guantánamo, no journalist has gotten more than a glimpse of Diego Garcia in more than 30 years. And yet, it has played a key role in waging the Gulf War, the 2003 invasion of Iraq, the U.S.-led war in Afghanistan, and the current bombing campaign against the Islamic State in Syria and Iraq.

Following years of reports that the base was a secret CIA “black site” for holding terrorist suspects and years of denials by U.S. and British officials, leaders on both sides of the Atlantic finally fessed up in 2008. “Contrary to earlier explicit assurances,” said Secretary of State for Foreign and Commonwealth Affairs David Miliband, Diego Garcia had indeed played at least some role in the CIA’s secret “rendition” program.

Last year, British officials claimed that flight log records, which might have shed light on those rendition operations, were “incomplete due to water damage” thanks to “extremely heavy weather in June 2014.” A week later, they suddenly reversed themselves, saying that the “previously wet paper records have been dried out.” Two months later, they insisted the logs had not dried out at all and were “damaged to the point of no longer being useful.” Except that the British government’s own weather data indicates that June 2014 was an unusually dry month on Diego Garcia. A legal rights advocate said British officials “could hardly be less credible if they simply said ‘the dog ate my homework.’”

And these are just a few of the fictions underlying the base that occupies the Chagossians’ former home and that the U.S. military has nicknamed the “Footprint of Freedom.” After more than four decades of exile, however, with a Chagossian movement to return to their homeland growing, the fictions of Diego Garcia may finally be crumbling.

No “Tarzans”

The story of Diego Garcia begins in the late eighteenth century. At that time, enslaved peoples from Africa, brought to work on Franco-Mauritian coconut plantations, became the first settlers in the Chagos Archipelago. Following emancipation and the arrival of indentured laborers from India, a diverse mixture of peoples created a new society with its own language, Chagos Kreol. They called themselves the Ilois — the Islanders.

While still a plantation society, the archipelago, by then under British colonial control, provided a secure life featuring universal employment and numerous social benefits on islands described by many as idyllic. “That beautiful atoll of Diego Garcia, right in the middle of the ocean,” is how Stuart Barber described it in the late 1950s. A civilian working for the U.S. Navy, Barber would become the architect of one of the most powerful U.S. military bases overseas.

Amid Cold War competition with the Soviet Union, Barber and other officials were concerned that there was almost no U.S. military presence in and around the Indian Ocean. Barber noted that Diego Garcia’s isolation — halfway between Africa and Indonesia and 1,000 miles south of India — ensured that it would be safe from attack, yet was still within striking distance of territory from southern Africa and the Middle East to South and Southeast Asia.

Guided by Barber’s idea, the administrations of John F. Kennedy and Lyndon Johnson convinced the British government to detach the Chagos Archipelago from colonial Mauritius and create a new colony, which they called the British Indian Ocean Territory. Its sole purpose would be to house U.S. military facilities.

During secret negotiations with their British counterparts, Pentagon and State Department officials insisted that Chagos come under their “exclusive control (without local inhabitants),” embedding an expulsion order in a polite-looking parenthetical phrase. U.S. officials wanted the islands “swept” and “sanitized.” British officials appeared happy to oblige, removing a people one official called “Tarzans” and, in a racist reference toRobinson Crusoe, “Man Fridays.”

“Absolutely Must Go”

This plan was confirmed with an “exchange of notes” signed on December 30, 1966, by U.S. and British officials, as one of the State Department negotiators told me, “under the cover of darkness.” The notes effectively constituted a treaty but required no Congressional or Parliamentary approval, meaning that both governments could keep their plans hidden.

According to the agreement, the United States would gain use of the new colony “without charge.” This was another fiction. In confidential minutes, the United States agreed to secretly wipe out a $14 million British military debt, circumventing the need to ask Congress for funding. In exchange, the British agreed to take the “administrative measures” necessary for “resettling the inhabitants.”

Those measures meant that, after 1967, any Chagossians who left home for medical treatment or a routine vacation in Mauritius were barred from returning. Soon, British officials began restricting the flow of food and medical supplies to Chagos. As conditions deteriorated, more islanders began leaving. By 1970, the U.S. Navy had secured funding for what officials told Congress would be an “austere communications station.” They were, however, already planning to ask for additional funds to expand the facility into a much larger base. As the Navy’s Office of Communications and Cryptology explained, “The communications requirements cited as justification are fiction.” By the 1980s, Diego Garcia would become a billion-dollar garrison.

In briefing papers delivered to Congress, the Navy described Chagos’s population as “negligible,” with the islands “for all practical purposes… uninhabited.” In fact, there were around 1,000 people on Diego Garcia in the 1960s and 500 to 1,000 more on other islands in the archipelago. With Congressional funds secured, the Navy’s highest-ranking admiral, Elmo Zumwalt, summed up the Chagossians’ fate in a 1971 memo of exactly three words: “Absolutely must go.”

The authorities soon ordered the remaining Chagossians — generally allowed no more than a single box of belongings and a sleeping mat — onto overcrowded cargo ships destined for Mauritius and the Seychelles. By 1973, the last Chagossians were gone.

“Abject Poverty”

At their destinations, most of the Chagossians were literally left on the docks, homeless, jobless, and with little money. In 1975, two years after the last removals, a Washington Post reporter found them living in “abject poverty.”

Aurélie Lisette Talate was one of the last to go. “I came to Mauritius with six children and my mother,” she told me. “We got our house… but the house didn’t have a door, didn’t have running water, didn’t have electricity. And then my children and I began to suffer. All my children started getting sick.”

Within two months, two of her children were dead. The second was buried in an unmarked grave because she lacked money for a proper burial. Aurélie experienced fainting spells herself and couldn’t eat. “We were living like animals. Land? We had none… Work? We had none. Our children weren’t going to school.”

Today, most Chagossians, who now number more than 5,000, remain impoverished. In their language, their lives are ones of lamizer (impoverished misery) and sagren (profound sorrow and heartbreak over being exiled from their native lands). Many of the islanders attribute sickness and even death tosagren. “I had something that had been affecting me for a long time, since we were uprooted,” was the way Aurélie explained it to me. “This sagren, this shock, it was this same problem that killed my child. We weren’t living free like we did in our natal land.”

Struggling for Justice

From the moment they were deported, the Chagossians demanded to be returned or at least properly resettled. After years of protest, including five hunger strikes led by women like Aurélie Talate, some in Mauritius received the most modest of compensation from the British government: small concrete houses, tiny plots of land, and about $6,000 per adult. Many used the money to pay off large debts they had accrued. For most, conditions improved only marginally. Those living in the Seychelles received nothing.

The Chagossian struggle was reinvigorated in 1997 with the launching of alawsuit against the British government. In November 2000, the British High Court ruled the removal illegal. In 2001 and 2002, most Chagossians joined new lawsuits in both American and British courts demanding the right to return and proper compensation for their removal and for resettling their islands. The U.S. suit was ultimately dismissed on the grounds that the judiciary can’t, in most circumstances, overrule the executive branch on matters of military and foreign policy. In Britain, the Chagossians were more successful. In 2002, they secured the right to full U.K. citizenship. Over 1,000 Chagossians have since moved to Britain in search of better lives. Twice more, British courts ruled in the people’s favor, with judges calling the government’s behavior “repugnant” and an “abuse of power.”

On the government’s final appeal, however, Britain’s then highest court, the Law Lords in the House of Lords, upheld the exile in a 3-2 decision. The Chagossians appealed to the European Court of Human Rights to overturn the ruling.

A Green Fiction

Before the European Court could rule, the British government announced the creation of the world’s largest Marine Protected Area (MPA) in the Chagos Archipelago. The date of the announcement, April Fool’s Day 2010, should have been a clue that there was more than environmentalism behind the move. The MPA banned commercial fishing and limited other human activity in the archipelago, endangering the viability of any resettlement efforts.

And then came WikiLeaks. In December 2010, it released a State Departmentcable from the U.S. Embassy in London quoting a senior Foreign and Commonwealth Office official saying that the “former inhabitants would find it difficult, if not impossible, to pursue their claim for resettlement on the islands if the entire Chagos Archipelago were a marine reserve.” U.S. officials agreed. According to the Embassy, Political Counselor Richard Mills wrote, “Establishing a marine reserve might, indeed… be the most effective long-term way to prevent any of the Chagos Islands’ former inhabitants or their descendants from resettling.”

Not surprisingly, the main State Department concern was whether the MPA would affect base operations. “We are concerned,” the London Embassy noted, that some “would come to see the existence of a marine reserve as inherently inconsistent with the military use of Diego Garcia.” British officials assured the Americans there would be “no constraints on military operations.”

Although the European Court of Human Rights ultimately ruled against the Chagossians in 2013, this March, a U.N. tribunal found that the British government had violated international law in creating the Marine Protected Area. Next week, Chagossians will challenge the MPA and their expulsion before the British Supreme Court (now Britain’s highest) armed with the U.N. ruling and revelations that the government won its House of Lords decision with the help of a fiction-filled resettlement study.

Meanwhile, the European Parliament has passed a resolution calling for the Chagossians’ return, the African Union has condemned their deportation as unlawful, three Nobel laureates have spoken out on their behalf, and dozens of members of the British Parliament have joined a group supporting their struggle. In January, a British government “feasibility study” found no significant legal barriers to resettling the islands and outlined several possible resettlement plans, beginning with Diego Garcia. (Notably, Chagossians are not calling for the removal of the U.S. military base. Their opinions about it are diverse and complicated. At least some would prefer jobs on the base to lives of poverty and unemployment in exile.)

Of course, no study was needed to know that resettlement on Diego Garcia and in the rest of the archipelago is feasible. The base, which has hosted thousands of military and civilian personnel for more than 40 years, has demonstrated that well enough. In fact, Stuart Barber, its architect, came to the same conclusion in the years before his death. After he learned of the Chagossians’ fate, he wrote a series of impassioned letters to Human Rights Watch and the British Embassy in Washington, among others, imploring them to help the Chagossians return home. In a letter to Alaska Senator Ted Stevens, he said bluntly that the expulsion “wasn’t necessary militarily.”

In a 1991 letter to the Washington Post, Barber suggested that it was time “to redress the inexcusably inhuman wrongs inflicted by the British at our insistence.” He added, “Substantial additional compensation for 18-25 past years of misery for all evictees is certainly in order. Even if that were to cost $100,000 per family, we would be talking of a maximum of $40-50 million, modest compared with our base investment there.”

Almost a quarter-century later, nothing has yet been done. In 2016, the initial 50-year agreement for Diego Garcia will expire. While it is subject to an automatic 20-year renewal, it provides for a two-year renegotiation period, which commenced in late 2014. With momentum building in support of the Chagossians, they are optimistic that the two governments will finally correct this historic injustice. That U.S. officials allowed the British feasibility study to consider resettlement plans for Diego Garcia is a hopeful sign that Anglo-American policy may finally be shifting to right a great wrong in the Indian Ocean.

Unfortunately, Aurélie Talate will never see the day when her people go home. Like others among the rapidly dwindling number of Chagossians born in the archipelago, Aurélie died in 2012 at age 70, succumbing to the heartbreak that is sagren.

DAVID VINE, TOMDISPATCH.COM
TUESDAY, JUN 16, 2015 10:45 AM +0200

Find this story at 16 June 2015

Copyright © 2015 Salon Media Group, Inc.

Diego Garcia: UK Delays Publication of Flight Records Which May Hold Truth About CIA Activities

The UK Foreign Office (FCO) has further delayed publication of flight records for Diego Garcia, following disclosures by a senior Bush administration official that interrogations took place at a CIA black site on the British island.

FCO officials are “still assessing the suitability of the full flight records for publication”, nine months after they were first requested from the government by human rights NGO Reprieve.

Campaigners believe that the logs — written records of all flights landing on and leaving the atoll — could provide crucial, previously undisclosed details of flights involved in the intelligence agency’s post-9/11 rendition and torture program.

‘It is now over seven years since the UK government was forced to admit that CIA torture flights were allowed to use the British territory of Diego Garcia, yet we still seem no closer to the publication of flight records which could provide crucial evidence of what went on.’
However, the UK government has so far declined to publish the logs, and has dismissed the new claims made by a former senior Bush administration official — published by VICE News — that the CIA did in fact detain prisoners on Diego Garcia, despite years of assurances from British ministers to the contrary.

“We have responded publicly in recent years to previous claims,” wrote Hugo Swire, the FCO minister of state, in a letter to Reprieve. “However, Colonel Wilkerson has not presented any new evidence to support his allegation that detainees were held on Diego Garcia.”

Lawrence Wilkerson, former chief of staff to Secretary of State Colin Powell, told VICE News in January that the island was home to “a transit site where people were temporarily housed, let us say, and interrogated from time to time.” His information came from four well-placed CIA and intelligence sources, he said.

Related: Exclusive: CIA interrogations took place on British territory of Diego Garcia, Senior Bush administration official says. Read more here

Swire said that the British government “seeks regular reassurance from the US government” on renditions, in the letter dated March 3.

“All previous assurances on transfer of detainees provided by the US government since 2008 remain valid and correct,” Swire wrote.

“Whilst I am not able to make public the details of diplomatic correspondence, I can confirm that the most recent assurances were received this month.”

Swire did not explain whether the FCO contacted the US in direct response to Wilkerson’s disclosures, but did say that the most recent assurances were made “after Colonel Wilkerson’s claims were made.”

Donald Campbell of Reprieve said the publication of the flight logs was necessary to reassure the public that Britain is not involved in a cover-up of torture evidence.

“It is now over seven years since the UK government was forced to admit that CIA torture flights were allowed to use the British territory of Diego Garcia,” he said, “yet we still seem no closer to the publication of flight records which could provide crucial evidence of what went on.

“Last summer, after the records reportedly suffered ‘accidental’ water damage, ministers promised that they were ‘assessing their suitability for publication.’ Eight months later, they say they are still ‘assessing.’ It is hard to see how such a long delay could be justified.”

It is far from the first time that Diego Garcia’s role in the CIA’s post-9/11 rendition and torture program has been disputed.

The tiny atoll in the Indian Ocean, which has been leased to the US for use as a military base since 1966, has been the subject of CIA torture program claims and counter-claims stretching back more than a decade. The release of the Senate Intelligence Committee torture report in December confirmed that the CIA did operate a post-9/11 global rendition and torture program, with secret prisons all over the world — but the heavily redacted document did not reveal whether Diego Garcia was a part of the CIA’s international network of black sites.

The UK’s changing position on Diego Garcia’s unpublished flight records

The British government says it has received repeated assurances from the US that no CIA rendition flights landed on Diego Garcia — bar two rendition planes which stopped briefly to refuel in 2002.

The government has been slow to release flight logs for the atoll, however, and the position of the Foreign Office in relation to the records has shifted as pressure for them to be released has grown.

February 21 2008: The UK admits that two rendition flights stopped over on Diego Garcia to refuel.

David Miliband, then the foreign secretary, tells parliament he is “very sorry indeed” to report that contrary to earlier assurances, two rendition flights carrying a single detainee each did, in fact, land on Diego Garcia.

July 2008: … but the UK claims that records on these two flights — and for the whole of 2002 — are no longer held.

Miliband tells the Intelligence and Security Committee (ISC) that records “are unfortunately no longer held for the period when the two cases of rendition occurred [2002],” because they are generally only held for up to five years.

June 26 2014: NGO Reprieve asks the foreign secretary whether flight records from 2002 onwards are held…

Reprieve writes to William Hague, who has by then taken over as foreign secretary, asking: “Can you confirm whether the government holds monthly statistics of flights through D[iego] G[arcia] from January 2002 onwards; daily logs from October 2002 onwards; and general aviation reports from January 2004 onwards? And can you confirm that all planes and flights recorded in all these logs and statistics have been investigated, and discounted as being possible rendition flights?”

July 8 2014: …and the Foreign Office says they are held, but 2002 flight records are incomplete due to ‘water damage.’

Mark Simmonds, a Foreign Office minister, tells members of parliament (MPs) that “though there are some limited records from 2002, I understand they are incomplete due to water damage.”

July 14 2014: … but then the foreign secretary says he believes that there’s actually a complete set of flight logs for 2002.

Hague replies to Reprieve’s letter saying that actually only a small number of flight records have been irretrievably damaged: “I am satisfied that for the period you are asking about, we have a complete set of information about types of aircraft, passenger and crew numbers landing and departing Diego Garcia.”

July 15 2014: The Foreign Office confirms that the water damaged 2002 flight records have not been lost after all — because they’ve “dried out.”

Foreign Office Minister Mark Simmonds tells MPs that water-damaged records have “dried out”: “Since my answer of 8 July, BIOT [British Indian Ocean Territory] immigration officials have conducted a fuller inspection, and previously wet paper records have been dried out. They report that no flight records have been lost as a result of the water damage.”

He says that “a small number of immigration arrival cards from 2004” have been damaged, however.

August 19 2014: The Foreign Office says that not all flight records from 2002 onwards are complete, but they should be able to get a full set anyway.

Responding to a letter from Reprieve asking for clarification on which flight records are damaged, Philip Hammond, now foreign secretary, writes: “The Administration of the British Indian Ocean Territory holds several different types of record about flights entering the territory, though not all of these are complete for the period you are referring to. By combining different types of records, we are confident we can establish what types of aircraft landed on a particular day, and passenger and crew numbers on these aircraft, for the period since 2002.”

September 4 2014: It turns out the heavy weather that damaged the records wasn’t so heavy after all…

VICE News obtains the government’s own records which show that the so-called “extremely heavy weather” in June 2002 amounted to 3.25 inches of rainfall — considerably less than the average for that month.

“I don’t think it’s very helpful for us to have a discussion about how much rain is a lot of rain,” a FCO spokesperson told VICE.

By Ben Bryant
April 8, 2015 | 1:15 pm

Find this story at 8 April 2015

Copyright https://news.vice.com/

CIA interrogated suspects on Diego Garcia, says Colin Powell aide

Lawrence Wilkerson is the latest of a number of US officials to say British territory was used in CIA rendition programme

The UK government is facing renewed pressure to make a full disclosure of its involvement in the CIA’s post-9/11 kidnap and torture programme after another leading Bush-era US official said suspects were held and interrogated on the British territory of Diego Garcia.

Lawrence Wilkerson, who was chief of staff to Colin Powell at the US state department, said the Indian Ocean atoll was used by the CIA as “a transit site where people were temporarily housed, let us say, and interrogated from time to time”.

In an interview with Vice News, Wilkerson said three US intelligence sources had informed him that the CIA used Diego Garcia for what he described as “nefarious activities”, with prisoners being held for weeks at a time.

“What I heard was more along the lines of using it as a transit location when perhaps other places were full or other places were deemed too dangerous or insecure, or unavailable at the moment,” said Wilkerson, who served under Powell from 2002 to 2005.

“So you might have a case where you simply go in and use a facility at Diego Garcia for a month or two weeks or whatever and you do your nefarious activities there.”

Donald Campbell, spokesman for the legal rights group Reprieve, said: “We already know Diego Garcia was used for CIA renditions, yet over a decade on the British government has yet to own up to the full part the island played in the CIA’s torture programme.

“Ministers have consistently claimed that no CIA detainees were held on the island, but Col Wilkerson’s account suggests that either they are lying or they have been lied to. It is high time the British government came clean over the part UK territory played in the CIA’s shameful torture programme.”

Diego Garcia’s population was removed during the late 1960s and early 70s and forced to settle on the Seychelles and Mauritius. Since then the atoll has been leased by the UK to the US for use as a military base.

Wilkerson is the latest of a number of well-placed officials who have said that after 9/11 the atoll was also used in the CIA rendition programme.

Barry McCaffrey, a retired four-star American general, has twice spoken publicly about the use of Diego Garcia to detain suspects.

Manfred Nowak, a former United Nations special rapporteur on torture, has said he has heard from reliable sources that the US held prisoners on ships in the Indian Ocean.

Dick Marty, a Swiss senator who led a Council of Europe investigation into the CIA’s use of European territory and air space, said he received confirmation of the use of the atoll. He later said he received the assistance of some CIA officers during his investigation.

There also is a wealth of circumstantial evidence to suggest that Diego Garcia was used in the so-called rendition programme.

There have been reports that an al-Qaida terrorist known as Hambali, who was suspected of involvement in the 2002 Bali bombing in which 202 people died, was taken to Diego Garcia to be interrogated following his capture in August 2003. A report in Time magazine quoted a regional intelligence official as saying he was being interrogated there two months after his detention.

An American detention facility of some sort is known to exist on Diego Garcia. In 1984 a review by the US government’s general accounting office of construction work on the atoll reported that a detention facility had been completed the previous December.

According to answers given to parliamentary questions, British military officials – who are nominally in command of the atoll – re-designated another building as a prison three months after the September 11 attacks.

In the past, Tony Blair, as prime minister, and Jack Straw, as foreign secretary, both denied the use of the atoll during the rendition programme, but these denials were contradicted by David Miliband, one of Straw’s successors, who told parliament in February 2008 that information had “just come to light” to show that two rendition flights stopped there to refuel.

That statement was made after human rights organisations obtained flight data showing that two aircraft closely involved in the CIA’s rendition programme had flown into and out of Diego Garcia.

A number of sources in the US have said there were a number of references to the CIA’s use of Diego Garcia in the report on the agency’s use of torture that was published last month by the US Senate intelligence committee.

Since then the UK Foreign Office has evaded a series of media inquiries about Diego Garcia and about the report, and has instead responded with a stock response.

Asked about Wilkerson’s comments, a spokesperson issued the same statement: “The US government has assured us that apart from the two cases in 2002 there have been no other instances in which US intelligence flights landed in the UK, our overseas territories, or the crown dependencies with a detainee on board since 11 September 2001.”

The Foreign Office has also performed a number of twists and turns when asked questions about the fate of flight and immigration records relating to Diego Garcia.

Last July the Foreign Office minister Mark Simmonds told Andrew Tyrie, the Tory MP who has been investigating the UK’s involvement in the rendition programme for almost a decade, that daily records were “incomplete” due to water damage.

The following day, however, a Foreign Office official was photographed in Whitehall carrying a batch of emails that showed that Scotland Yard detectives had taken possession of “monthly log showing flight details” and “daily records [obscured] month of alleged rendition”.

A few days later, Simmonds told MPs that “previously wet paper records have been dried out”, and that “no flight records have been lost as a result of the water damage”.

Two months after that, the Foreign Office told the Commons foreign affairs committee that a number of immigration records relating to civilians landing on Diego Garcia “have been damaged to the point of no longer being useful”.

Ian Cobain
Friday 30 January 2015 17.11 GMT Last modified on Saturday 31 January 2015 00.08 GMT

Find this story at 30 January 2015

© 2015 Guardian News and Media Limited

Portland man: I was tortured in UAE for refusing to become an FBI informant (2015)

Yonas Fikre, who attends a mosque where at least nine of its members have been barred from flying, says the US no-fly list is being used to intimidate American Muslims into spying on behalf of US authorities

When Yonas Fikre stepped off a luxury private jet at Portland airport last month, the only passenger on a $200,000 flight from Sweden, he braced for the worst.

Would the FBI be waiting? That would mean more interrogation, maybe arrest. But he told himself that whatever happened it could hardly be as bad as the months of torture he endured in a foreign jail before years of exile in Scandinavia.

A US immigration officer boarded the plane and asked for his passport. Fikre handed over the flimsy travel document that was valid for a single flight to the US. The officer said all was in order. He was free to go.

“I don’t think they knew who I was. I think they thought I was just some rich guy who’d come on a private jet. A rapper or someone,” said Fikre.

The 36-year-old Eritrean-born American was finally back in Portland at the end of a five-year odyssey that began with a simple business trip but landed him in an Arab prison where he alleges he was tortured at the behest of US anti-terrorism officials because he refused to become an informant at his mosque in Oregon.

Fikre is suing the FBI, two of its agents and other American officials for allegedly putting him on the US’s no-fly list – a roster of suspected terrorists barred from taking commercial flights – to pressure him to collaborate. When that failed, the lawsuit said, the FBI had him arrested, interrogated and tortured for 106 days in the United Arab Emirates.

As shocking as the claims are, they are not the first to emanate from worshippers at Fikre’s mosque in Portland, where at least nine members have been barred from flying by the US authorities.

“The no-fly list gives the FBI an extrajudicial tool to coerce Muslims to become informants,” said Gadeir Abbas, a lawyer who represents other clients on the list. “There’s definitely a cluster of cases like this at the FBI’s Portland office.”

They include Jamal Tarhuni, a 58 year-old Portland businessman who travelled to Libya with a Christian charity, Medical Teams International, in 2012. He was blocked from flying back to the US and interrogated by an FBI agent who pressed him to sign a document waving his constitutional rights.

“The no-fly list is being used to intimidate and coerce people – not for protection, but instead for aggression,” said Tarhuni after getting back to Portland a month later. He was removed from the no-fly list in February after a federal lawsuit.

Detained, then put on the no-fly list
Another member of the mosque, Michael Migliore, chose to emigrate to live with his mother in Italy because he was placed on a no-fly list after refusing to answer FBI questions without a lawyer or become an informant. He had to take a train to New York and a ship to England. In the UK, he was detained under anti-terrorism legislation. Migliore said his British lawyer told him it was at the behest of US officials.

“We have a name for it: proxy detention,” said Abbas, Migliore’s lawyer. “It’s something the FBI does regularly. It’s not uncommon for American Muslims to travel outside the US and find they can’t fly back and then they get approached by law enforcement to answer questions at the behest of the Americans.”

I refused to answer questions. That’s when the beating started
Fikre’s problems began not long after he travelled to Khartoum to set up an electronics import business. He still had relatives in Sudan after his family fled there when he was a child to escape conflict in Eritrea. Fikre’s family arrived to California as refugees when he was 13 and he moved to Portland in 2006 where he worked for a mobile phone company.

Not long after he arrived in Khartoum in June 2010, Fikre went to the US embassy to seek advice from its commercial section. A couple of days later he was invited back to what he was told would be a briefing for US citizens on the security situation. Instead he found himself in a small room with two men.

“They pulled out their badges. They mentioned their names and said they were from the FBI Portland field office,” he said.

The agents were David Noordeloos and Jason Dundas, both attached to the Joint Terrorism Task Force at the FBI office in Portland. Fikre was immediately suspicious because of the agents’ duplicity in luring him to the embassy.

“They said, we just want to ask you a few questions. Right away I invoked my right to have a lawyer. Then they became threatening,” he said.

Fikre said it swiftly became clear the agents wanted information about his mosque in Portland, Masjed As-Saber.

The mosque is the largest in Oregon and drew the FBI’s attention not long after 9/11. In 2002, four years before Fikre arrived in Portland, seven members of its congregation were charged for attempting to travel to Afghanistan to join the Taliban. Six received prison sentences. A seventh was killed in Afghanistan.

In late 2010, a Somali American, Mohamed Osman Mohamud, was arrested and later convicted for plotting to blow up the lighting of downtown Portland’s Christmas tree amid allegations of FBI entrapment. He occasionally prayed at the As-Saber mosque.

Fikre has acknowledged meeting Mohamud but said he was no more than a passing acquaintance and that he had left for Sudan months before the plot was even hatched or the FBI became involved.

When Fikre hesitated to answer the agents’ questions, he was told he had been placed on the US “no-fly list”.

“I asked them, why am I on a no-fly list after I leave the country? I said to them, you did this in order to coerce me to work with you guys,” he said. “They said there’s a case in Portland and they wanted me to help them. I asked, what is this case about? They said, we can’t talk about it. You have to agree you’ll work with us and if you agree, we’ll tell you.”

Fikre said he would answer questions about the mosque but he was not going to work as an informant.

“Eventually I was answering questions because you know how it feels to be in a room with two of the major agencies and you’re stuck in the middle of nowhere,” he said. “They wanted to know about fundraising. Were there any people that made me feel uncomfortable? What do they talk about during Friday sermons?”

‘The choice is yours to make’
The FBI’s account of the interrogation is summarised in a declassified document written a week later and marked “secret”. It is heavily redacted but Fikre’s claim that he was lured to the embassy under false pretences appears to be confirmed by a line which says that after being escorted to an interview room, “Fikre was informed of the true identity of the agents”.

Yonas Fikre Facebook Twitter Pinterest
Yonas Fikre. Photograph: Dan Lamont
The document shows part of the questioning focussed on financial transactions including his attempt to open a bank account in Dubai, which Fikre said he needed to do business in the region.

“Fikre was asked if he knew anyone related to international terrorism. Fikre denied any knowledge of anyone attempting to train or go to train for terrorist acts against the US or its interests,” the FBI document said. “Fikre agreed to assist and stated that he honestly does not know of anyone attempting to leave the US to attend terrorism related training.”

Fikre agreed to return for further questioning the next day.

“I said OK because I wanted to get out of there,” he said. “The next day I called David Noordeloos and told him, I’m wasting your time and you’re wasting my time. I don’t plan to work for you guys. He got very angry and he said, you mean to tell me you don’t want to work for us?”

About two weeks later, Fikre received an email from Noordeloos.

“While we hope to get your side of issues we keep hearing about, the choice is yours to make. The time to help yourself is now,” it said.

That was the last he heard from the agents. Fikre conclude Khartoum wasn’t the best place to do business and decided to try his hand in the United Arab Emirates but first went to visit relatives in Sweden. He worried that the no-fly list might create difficulties.

“If I was a threat, you would think the US would tell them. If some British guy was coming to this country and he was a threat, the US would be very pissed off if the British knew and didn’t make them aware of it. But nothing happened in Sweden. I came to Sweden normally,” he said.

That only confirmed Fikre’s belief he was on the no-fly list as a means to pressure him not because he was a terrorist threat.

Weeks later he moved to the UAE where he established himself trading in electronics with financial help from his family in California. Months went by. Then in June 2011 he was arrested by the local police.

“I didn’t know what was happening until I was taken away and the next day, that’s when I knew that it was questions related to Portland, Oregon,” he said. “At first I kept on saying, I’m an American. I need my lawyer, I need my embassy. They said to me, the American government don’t care about you. Then they started asking, tell us the story about what’s going on in Portland. The same questions the FBI were asking in Sudan about As-Saber I was being asked in the UAE.”

Fikre swiftly concluded the US had a hand in his arrest.

“Without a doubt this was instigated by the FBI. Why would the UAE ask me questions about this particular mosque in Portland?” he said.

So began months of interrogation.

“I refused to answer questions. That’s when the beating started,” he said. “They started with punches, slaps. They got tired of that so they brought water hose. There’s the hard ones, the black ones, and there’s the soft ones. The soft kind they would use for strangling. When I refused to answer, they put that thing on my neck. They had me lay down and beat me on the soles of my feet. They beat me on the back constantly.

You want to believe it’s not true, that some employee made a mistake
“If they weren’t beating you, they made you stand for eight hours with your hands raised. The beating was much better than the standing.”

The torture continued even when he was alone in his cell at night.

“I was sleeping on tiles, very cold tiles. They put on this AC so it was very cold. The body can’t take this cold on top of the beating,” he said. “That’s when I decided to answer their questions.”

‘You want to believe it’s not true’
After eight weeks of demanding to see someone from the US embassy, he was told he was being taken to meet American diplomat but warned not to say anything about his torture or it would delay his release, which was promised within days.

Fikre found himself sitting in front of woman who only identified herself as Marwa.

“I look all fragile, pale. I’ve lost a lot of weight. I’m drained. I wanted to tell her the situation but I felt like I was so close to my freedom, just two days, three days, and I was getting my ass beaten, and if I tell her it’ll set me back,” he said.

Fikre asked why it took so long for the US to find him, a citizen held by the security services of a close ally. He said Marwa told him they had been looking hard. Later he learned he was being held just blocks from the US embassy.

The State Department has confirmed that a US diplomat visited Fikre while he was being held in the UAE on “unspecified charges”. It said he “showed no signs of having been mistreated and was in good spirits”.

Fikre was not released and the questioning resumed. But an incident gave him hope. An interrogator beating Fikre with a hose caught him on the funny bone in his knee. He collapsed in agony. The man appeared alarmed he had done lasting damage.

“I thought to myself, why would you care? You were strangling me just a few days ago. Then I realised they didn’t want to leave me with any visible injuries. That’s when I had hope that I would get out of there,” he said.

Fikre said he was given a lie detector test but instead of more questions about Portland he was asked if he was a member of al-Qaida or soliciting funds for it. He denied it strenuously. He said it was clear from the response of his interrogators that he passed the test.

Through it all Fikre could not shake the sense that someone in the US had outsourced his interrogation to a place with few legal constraints.

“Toward the end of his interrogation [Fikre] inquired of his interrogator whether the FBI had requested that he be detained and interrogated,” the lawsuit said. “This time, instead of being beaten, the interrogator stated that indeed the FBI had made such a request and that the American and Emerati authorities work closely on a number of such matters.”

The FBI in Portland said it is unable to comment directly on the allegations because they are the subject of pending litigation. But an FBI spokesperson, Beth Anne Steele, said in a statement that the agency works within the law.

“A fundamental FBI core value is the belief that every person has the right to live, work and worship in this country without fear. As such, FBI agents take an oath to uphold the US constitution and to protect the rights of every American citizen under the Constitution, no matter where in the world an agent may working. This holds true every day in every situation,” she said.

After 106 days of imprisonment, the UAE released Fikre without charge.

The no-fly list prevented Fikre from flying back to the US so he opted to go to Sweden where he applied for political asylum. His application was rejected in January because he was unable to prove the US had a hand in his imprisonment although the Swedes accepted that he had been tortured.

In February, Fikre was finally formally notified by the US government he was on the no-fly list because he “may be a threat to civil aviation or national security”. Sweden paid for a private jet to fly him to Portland five years after he left.

Fikre has not been charged with any terrorism related crimes or even questioned as a potential threat on his return to the US. He remains on the no-fly list.

“It’s hard to comprehend that the government does something like this. You want to believe it’s not true, that some employee made a mistake,” he said. “I could be angry but anger doesn’t solve anything. It doesn’t answer the question of why I was there. You can’t have this anger build up against your own government, your own country, your own people. I’m an American. I want to try to move on.”

Chris McGreal in Portland, Oregon
Monday 16 March 2015 11.38 GMT Last modified on Wednesday 18 March 2015 21.00 GMT

Find this story at 16 March 2015

© 2015 Guardian News and Media Limited

American Muslim Alleges FBI Had a Hand in His Torture (2012)

EXCLUSIVE: Yonas Fikre believes the US government played a role in his hellish three-month detention in the United Arab Emirates.

UPDATE: Fikre’s lawyers have written a letter to the Justice Department about his allegations and released a video of him talking about his ordeal.

Last June, while Yonas Fikre was visiting the United Arab Emirates, the Muslim American from Portland, Oregon was suddenly arrested and detained by Emirati security forces. For the next three months, Fikre claims, he was repeatedly interrogated and tortured. Fikre says he was beaten on the soles of his feet, kicked and punched, and held in stress positions while interrogators demanded he “cooperate” and barked questions that were eerily similar to those posed to him not long before by FBI agents and other American officials who had requested a meeting with him.

Fikre had been visiting family in Khartoum, Sudan, when, in April 2010, the officials got in touch with him. He agreed to meet with them, but ultimately balked at cooperating with FBI questioning without a lawyer present and he rebuffed a request to become an informant. Pressing him to cooperate, the agents told him he was on the no-fly list and could not return home unless he aided the bureau, Fikre says. The following week he received an email from one of the US officials; it arrived from a State Department address: “Thanks for meeting with us last week in Sudan. While we hope to get your side of the issues we keep hearing about, the choice is yours to make. The time to help yourself is now.”

“When Yonas [first] asked whether the FBI was behind his detention, he was beaten for asking the question,” says his lawyer. “Toward the end, the interrogator indicated that indeed the FBI had been involved.”
Fikre made his way to the UAE the following year, where, he and his lawyer allege, he was detained at the request of the US government. They say his treatment is part of a pattern of “proxy” detentions of US Muslims orchestrated by the the US government. Now, Fikre’s Portland-based lawyer, Thomas Nelson, plans to file suit against the Obama administration for its alleged complicity in Fikre’s torture.

“There was explicit cooperation; we certainly will allege that in the complaint,” says Nelson, a well known terrorism defense attorney. “When Yonas [first] asked whether the FBI was behind his detention, he was beaten for asking the question. Toward the end, the interrogator indicated that indeed the FBI had been involved. Yonas understood this as indicating that the FBI continued to [want] him to work for/with them.” Nelson, the American Civil Liberties Union, and the Council on American Islamic Relations are assembling a high-powered legal team to handle Fikre’s case in the United States.

Fikre’s story echoes those of Naji Hamdan, Amir Meshal, Sharif Mobley, Gulet Mohamed, and Yusuf and Yahya Wehelie. All are American Muslim men who, while traveling abroad, claim they were detained, interrogated, and (in some cases) abused by local security forces; the men claim they were arrested at the behest of federal law enforcement authorities, alleging the US government used this process to circumvent their legal rights as American citizens.

As Mother Jones reported in its September/October 2011 issue, the FBI has acknowledged that it tips off local security forces on the names of Americans traveling overseas that the bureau suspects of involvement in terrorism, and that these individuals are sometimes detained and questioned. The FBI also admits that its agents sometimes “interview or witness an interview” of Americans detained by foreign governments in terrorism cases. And as several FBI officials told me on condition of anonymity, the bureau has for years used its elite cadre of international agents (known as legal attachés, or legats) to coordinate the overseas detention and interrogation by foreign security services of American terrorism suspects. Sometimes, that entails cooperating with local security forces that are accustomed to abusing prisoners. (FBI officials have told Mother Jones that foreign security forces are asked to refrain from abusing American detainees.)

It’s difficult to confirm US involvement in the detentions of Fikre or other alleged proxy detainees—indeed, plausible deniability is part of the appeal of the program. But what’s clear is that Fikre was on the FBI’s radar well before his detention in the UAE. (The FBI declined to comment on his case, as did the State Department.) Fikre, whose only previous brush with the legal system came when he sued a restaurant for having ham in its clam chowder, may have drawn the FBI’s interest because of his association with Portland’s Masjed-as-Saber mosque, where he was a youth basketball coach.

The mosque has been a focus of FBI scrutiny ever since the October 2002 case of the “Portland Seven,” in which seven Muslims from the Portland area were charged with trying to go to Afghanistan to fight with the Taliban in the wake of 9/11. (Six are now in jail; the seventh was killed in Pakistan.) Masjed-as-Saber was in the news again in 2010 when Mohamed Osman Mohamud, a 19-year-old Somali American who sometimes worshipped there, was charged with trying to detonate a fake car bomb provided by an undercover FBI agent.

More recently, three other men who attended Fikre’s mosque—Mustafa Elogbi, Michael Migliore, and Jamal Tarhuni—have found themselves on the no-fly list after traveling abroad. (The government’s use of the no-fly list to prevent American terrorist suspects from returning home after traveling overseas is currently the subject of a major ACLU lawsuit.)

Fikre’s case “really does make a mockery of the FBI’s use of watchlisting as a means of protecting the US,” says Gadeir Abbas, a staff attorney with the Council on American-Islamic Relations. “It’s not a means of protecting America—it’s a tool the FBI uses to put people in vulnerable positions.”

It “really does make a mockery of the FBI’s use of watchlisting as a means of protecting the US.”
Fikre, who is currently living in Sweden and believes that it would be unsafe for him to return to the United States, has given a series of videotaped interviews detailing his ordeal. His presence in Sweden beyond the three-month window allowed for tourist visas suggests that he has applied for permanent status there, and local media have so far refrained from reporting on the story for fear of affecting his case to stay in the country.

In the interviews, Fikre describes a series of events that are similar to the 2008 case of Naji Hamdan, a Lebanese American auto-parts dealer from Los Angeles who was then living in the UAE. Like Hamdan, Fikre claims he was detained in the UAE, tortured (including with stress positions and beatings on the soles of his feet, so as to not show marks), and asked about his activities in the United States. Like Hamdan, Fikre believed a western interrogator was present in the room at some points during his detention, because when he could peek out under his blindfold (“after being kicked/punched and falling over,” Nelson says) he occasionally saw western slacks and shoes. “In those occasions there was a fair amount of whispering,” Nelson added.

The similarities between the two cases were so striking that Michael Kaufman and Laboni Hoq, lawyers who are representing Hamdan in his separate case against the government, initially thought that Fikre had simply parroted Hamdan’s story. But once they heard more, they decided “the backstory of why the government was interested in him was reasonable and something that didn’t sound fabricated,” Kaufman said. “It seemed like a long way to go for a lie,” Hoq added.

A key difference between Hamdan’s and Fikre’s stories is that Hamdan eventually confessed—under torture, he now emphasizes—to being a member of several terrorist groups, including Al Qaeda. He ultimately spent 11 months in UAE custody before being deported to Lebanon, where he now runs a children’s clothing store. Despite an extensive FBI investigation, he was never charged in the United States.

Fikre, his lawyer says, “never confessed to anything”—”thankfully.”

“The FBI does this stuff because they can get away with it,” Nelson says. “But the bureau has totally destroyed any relationship it had with the Muslim community in Portland.”

UPDATE, Wednesday, 1:00 p.m. EST: Fikre’s lawyers have released a video of him talking about his ordeal (they’ve also written a letter to the Justice Department). You can watch the video here:

—By Nick Baumann | Tue Apr. 17, 2012 3:01 AM EDT

Find this story at 17 April 2012

Copyright ©2015 Mother Jones and the Foundation for National Progress

DOOGIE HUCKSTER A Terrorism Expert’s Secret Relationship with the FBI

EVAN KOHLMANN IS the U.S. government’s go-to expert witness in terrorism prosecutions. Since 2004, Kohlmann has been asked to testify as an expert about terrorist organizations, radicalization and homegrown threats in more than 30 trials.

It’s well-paying work — as much as $400 per hour. In all, the U.S. government has paid Kohlmann and his company at least $1.4 million for testifying in trials around the country, assisting with FBI investigations and consulting with agencies ranging from the Defense Department to the Internal Revenue Service. He has also received another benefit, Uncle Sam’s mark of credibility, which has allowed him to work for NBC News and its cable sibling, MSNBC, for more than a decade as an on-air “terrorism analyst.”

Kohlmann’s claimed expertise is his ability to explore the dark corners of the Internet — the so-called deep web, which isn’t indexed by commercial search engines — and monitor what the Islamic State, al Qaeda and their sympathizers are saying, as well as network the relationships among these various actors. Kohlmann doesn’t speak Arabic, however, and aside from a few days each in Saudi Arabia, Jordan, Dubai and Qatar, has hardly any experience in the Arab world. Kohlmann’s research is gleaned primarily from the Internet.

Indeed, Kohlmann is not a traditional expert. Much of his research is not peer-reviewed. Kohlmann’s key theory, to which he has testified several times on the witness stand, involves a series of indicators that he claims determine whether someone is likely a homegrown terrorist. Yet he has never tested the theory against a randomly selected control group to account for bias or coincidence.

For these and other reasons, Kohlmann’s critics describe him as a huckster.

Kohlmann’s works are “so biased, one-sided and contextually inaccurate that they do not provide a fair and balanced context for the specific evidence to be presented at a legal hearing,” said one terrorism researcher.
In a court filing, Marc Sageman, a forensic psychiatrist and former CIA officer who has been called to the witness stand several times to discredit Kohlmann’s claims, described his testimony and reports as “so biased, one-sided and contextually inaccurate that they do not provide a fair and balanced context for the specific evidence to be presented at a legal hearing.”
In recent months, however, the small cohort of defense lawyers nationwide who battle the government in terrorism prosecutions have been asking themselves another question: What’s in the government’s mysteriously classified materials about Kohlmann?

The question began circulating last year. While representing at trial Mustafa Kamel Mustafa, of the Finsbury Park Mosque in London, New York lawyer Joshua Dratel, who has security clearances, was given classified materials about Kohlmann, a witness in the Mustafa prosecution. “It was the integrity of a prosecutor who learned of [the materials] some way,” Dratel said, crediting a single Justice Department employee for providing a rare full disclosure about Kohlmann.

Dratel has reviewed the classified materials in full, but he is prohibited from discussing their contents publicly. “It’s hard to talk about it without talking about it,” he said.

However, the judge in the Mustafa case allowed very limited references to the contents of the classified materials during Dratel’s cross-examination of Kohlmann — providing a clue to what the government is hiding about its star terrorism expert.

“You have done more than consulting for the FBI, correct?” Dratel asked Kohlmann.

“Correct,” Kohlmann said from the witness stand.

“You have done more than act as an expert for the government, correct?” Dratel followed.

“That’s correct, yes,” Kohlmann admitted.

That’s as far as the judge would allow.

Kohlmann and the Justice Department did not respond to repeated requests to comment for this story.

Asked if he thinks the information about Kohlmann should be classified, Dratel commented: “I think it’s unjustifiably classified now. I think the rationale for its classification is more connected to litigation, to protecting Kohlmann as a witness.”

KOHLMANN GREW UP in South Florida and attended Pine Crest School, a tony prep school with campuses in Fort Lauderdale and Boca Raton.

“I applied to college not really knowing what I wanted to do, but I spent summers in France — my father grew up there — and I was always interested in foreign affairs,” Kohlmann said in a 2006 profile in Penn Law Journal, titled “Terrorists Beware; Kohlmann is on the Case.”

Kohlmann studied political science at Georgetown and later law at the University of Pennsylvania, though he never took the bar exam. His steeping in terrorism studies can be credited to Steven Emerson, who founded a nonprofit think tank, the Investigative Project on Terrorism, which a young Kohlmann joined in 1998. “I started obviously as an intern, but by the time I left the Investigative Project in 2003, I was a senior analyst,” Kohlmann said in court testimony.

Prior to the 9/11 terrorist attacks, Emerson successfully portrayed himself as a credible terrorism expert, thanks in part to his 1994 documentary, Terrorists Among Us: Jihad in America, which aired on PBS Frontline. His work at the Investigative Project on Terrorism, which he founded shortly after the airing of Terrorists Among Us, helped fuel speculation linking University of South Florida professor Sami Al-Arian to the Palestinian Islamic Jihad, and the Holy Land Foundation to Hamas. In addition to Kohlmann’s, Emerson also helped launch the career of Rita Katz, who runs the SITE Intelligence Group.

“The Investigative Project was a nonprofit enterprise seeking to collect and harvest information — difficult-to-find information about the recruitment, communications, and financing of particular international terrorist organizations,” Kohlmann said in court testimony. “Then taking this information, and both in its raw form and by distilling it into unclassified memorandums, congressional testimonies, and other documents, including media … we then provided this information to a variety of different people, including, again, everyone from policymakers in Washington, DC, law enforcement, other academics, media, you name it.”

(In recent years, while Kohlmann and Katz have maintained close relationships with the U.S. government and news media, Emerson has seen his star fade due to two embarrassing Fox News appearances — one in 2013, when he claimed a U.S. government official told him that a Saudi national initially suspected in the Boston Marathon bombings was being deported on national security grounds, and another this year, when he said Birmingham, England, was “totally Muslim” and off limits to non-Muslims.)

While at the Investigative Project on Terrorism, Kohlmann wrote what would become his book, Al-Qaida’s Jihad in Europe: The Afghan-Bosnian Network. He initially submitted the manuscript to the University of Pennsylvania Press, where Sageman, who would become a chief critic of Kohlmann’s work as a government expert, was asked to serve on a peer review panel. He recommended against publishing the book. Kohlmann found a publisher in the United Kingdom, Oxford International Publishers, which had no affiliation with the University of Oxford. (Kohlmann has been asked whether he has intentionally tilted his testimony to leave the impression that his book’s publisher was linked to the prestigious university. “I did not deliberately attempt to exaggerate my credentials,” Kohlmann said in court testimony last year, countering this question.)

With his book and stint with the Investigative Project on Terrorism as credentials, Kohlmann became an expert witness for the Justice Department and a consultant for the FBI. An FBI agent described the baby-faced expert as “the Doogie Howser of Terrorism,” and a George Washington University law professor described Kohlmann to New York magazine as having been “grown hydroponically in the basement of the Bush Justice Department.”

Among Kohlmann’s earliest cases was the 2006 prosecution of Yassin Aref and Mohammed Hossain in Albany, New York. It was the first FBI counterterrorism sting to use Shahed Hussain, an aggressive criminal-turned-informant who was involved in the investigations of the so-called Newburgh Four — a sting involving four defendants and a plot to bomb synagogues in the Bronx and attack a nearby airport — and of Khalifah al-Akili, a botched sting operation in Pittsburgh in which the FBI informants’ covers were blown. The Albany case was a convoluted one involving a loan between Hussain, the informant, and Hossain, a local businessman who owned a pizzeria and a few rental properties. Aref, a local imam originally from Iraq, was brought in to observe the loan transaction and terms in accordance with Islamic law. The government alleged that Hossain and Aref knew the money was connected to the importation of missiles — the informant used a code word for the missiles, chaudry, the government alleged — but defense lawyers for the two men maintained that they believed the arrangement was a loan, not money-laundering for terrorists.

To support charges that the pair was involved in terrorism, the government used the transcript of a recording between Hossain, the pizzeria owner who was originally from Bangladesh, and the FBI informant. “We are members of Jamaat-e-Islami,” Hossain said in the recording.

The government initially claimed that Jamaat-e-Islami, a political party in Bangladesh, was linked to terrorism through a proxy organization, Jamaat-ul-Mujahideen. Rohan Gunaratna, a terrorism scholar at the S. Rajaratnam School of International Studies in Singapore, was originally going to testify to this connection as an expert. But the government instead brought in Kohlmann.

Kevin A. Luibrand, a lawyer for Hossain, challenged Kohlmann’s knowledge as an expert.

“Can you name any of the major political parties in Bangladesh from the year 2000 to 2004?” Luibrand asked Kohlmann in a deposition.

“Other than Jamaat-e-Islami?” Kohlmann asked.

“Yes.”

“That’s — I’m not familiar off the top of my head,” Kohlmann said.

“Have you ever heard of an organization known as the Bangladesh National Party?” Luibrand followed.

“Vaguely.”

“Do you know what it is?”

“I’m assuming it’s a political party, but again — the name vaguely sounds familiar but …” Kohlmann answered.

“Do you know what, if anything, it stands for politically within Bangladesh?” Luibrand asked, cutting off Kohlmann’s answer.

“Sorry, can’t tell ya,” Kohlmann said.

The Bangladesh Nationalist Party, to which Luibrand was referring, is one of the two largest political parties in Bangladesh and allied with Jamaat-e-Islami.

“You can’t tell me because you don’t know?” Luibrand asked Kohlmann in a follow-up question.

“I don’t know off the top of my head,” Kohlmann said.

Kohlmann also admitted in the deposition that he had never written about Jamaat-e-Islami of Bangladesh. Luibrand asked to have Kohlmann disqualified as an expert, arguing that Kohlmann was unable to demonstrate knowledge of the groups he was testifying about. A judge denied the request and allowed Kohlmann to testify. Aref and Hossain were convicted and sentenced to 15 years in prison.

Evan Kohlmann on MSNBC as their terrorism analyst.
From there, Kohlmann’s career as a government witness skyrocketed. In all, he has testified in more than 30 trials, including the trial of the Fort Dix Five, a group of men who allegedly planned to attack a U.S. military base in New Jersey; of medical doctor Rafiq Abdus Sabir, who was caught in a sting swearing allegiance to al Qaeda; and of Mohamed Osman Mohamud, who plotted with undercover FBI agents to bomb a Christmas tree-lighting ceremony in Portland, Oregon. Among more recent court appearances, Kohlmann testified in the Tampa, Florida, trial of Sami Osmakac, a counterterrorism sting target FBI agents described privately as a “retarded fool” whose targets for an attack were “wishy-washy.”

At the same time, Kohlmann has amassed what he has described as seven terabytes of information related to terrorism and illicit activity. He has described the database as proprietary, and he’s never been asked to turn it over as part of his expert testimony. He also leverages it, according to court testimony, to provide information and services to private sector clients; as of 2014, working for the government represented only about 40 percent of Kohlmann’s income.

Sageman, one of Kohlmann’s harshest critics, alleges that the use of this database in trial testimony and expert reports lacks transparency and makes it difficult, if not impossible, to challenge his conclusions. “He uses the appearance of scholarship, such as footnote references, but is extremely selective in his references basing them not on actual scholarly work, but on anecdotes from obscure references that he often has privileged access to, preventing other scholars from checking the context of the reference,” Sageman wrote in a court report.

Sageman also alleged in the same report that Kohlmann views his expert testimony not as well-researched and settled science to be discussed honestly at trial, but as a kind of information clay to be molded for the prosecution’s benefit. Referring to a conversation he had with Kohlmann over lunch, Sageman wrote: “He selects what is most supportive for the side that retains him. Indeed, he told me so at one time when I challenged him about his testimony in the [Hammad] Khurshid case in Copenhagen, because he had neglected to mention important facts under oath. He justified his one-sidedness by saying that it was an adversarial process and it was up to the defense attorneys to cross examine him.”

Among the topics Kohlmann often testifies to is his theory of homegrown terrorists — a series of indicators showing that a disillusioned individual living in the United States likely has stepped over the line to become a terrorist. He has testified that the indicators include choosing a scheme to travel abroad to fight or launch an attack in the United States; acquiring training material and propaganda from the Internet or elsewhere; adherence to an extreme ideology, particularly radical Islam; using “logistical subterfuge” by, for example, encrypting electronic communications or taking indirect routes when traveling; and attempts to contact like-minded individuals. “Not every case necessarily has one of these or all of these, but you do tend to see these factors pop up again and again,” Kohlmann testified in a 2011 hearing in the case of the so-called Triangle Terror Group in North Carolina. “And these tend to be the most definitive factors leading to judge whether something is, indeed, a valid home-grown terrorist or home-grown extremist network or violent extremist network.”

However, the number of indicators in Kohlmann’s theory appears to be malleable, depending on the case. In the North Carolina trial, he testified to five factors. Two years later, in court testimony in the 2013 case of Mohamed Osman Mohamud in Portland, Oregon, Kohlmann listed six factors. In a hearing in the Triangle Terror Group case, Kohlmann conceded that his terrorism indicators, and his methodology in general, are not supported by any statistical analysis that would prove their veracity.

“You go through marriage, camouflage, dressing or what someone wears, the use of guns or paint-balling and training, propaganda and travel and draw certain conclusions from that, correct?” asked defense lawyer James M. Ayers III.

“That’s correct, yes,” Kohlmann answered.

“Now, you have done no statistical studies as to what percent of the population that engages in these various activities are terrorists or not, correct?” Ayers followed.

“No, that’s correct,” Kohlmann said, adding later that he did not believe numerical statistics were applicable to studying homegrown terrorism because of the infrequency of cases.

And it’s not just that Kohlmann chooses not to subject his theory to rigorous testing; he doesn’t seem know much about social science research at all. In a July 2014 hearing in the case of Ralph Deleon, a citizen of the Philippines, and Sohiel Omar Kabir, an Afghanistan-born U.S. citizen — who along with two others were swept up in an informant-led counterterrorism sting — defense lawyer Angela Viramontes quizzed Kohlmann on commonly used terms in the social sciences.

“What is your understanding of an attribute in social science research?” Viramontes asked Kohlmann.

“I don’t understand the question, Your Honor,” Kohlmann said, turning to the judge.

“I think the question speaks for itself. If you don’t know the answer, you don’t know,” Viramontes followed.

“I don’t know the answer,” Kohlmann said.

THE PRIMARY CRITICISM of Kohlmann’s work is that his knowledge about terrorist groups and purported expertise are based primarily on Internet research. The other concern is a question of impartiality, and how much information from the deep web Kohlmann may be giving the FBI for investigations.

Yet the U.S. Department of Justice continues to employ Kohlmann as an expert witness. Most recently, he was proposed as an expert in the prosecution of Agron Hasbajrami, an Albanian citizen who pleaded guilty on June 26 in New York to attempting and conspiring to provide material support to terrorists, before Kohlmann could testify in his trial.

In other cases, Kohlmann has testified to the fact that he has assisted the FBI with investigations — but it’s unclear how far Kohlmann’s work crosses the line from independent expert and consultant to paid criminal investigator for the FBI. That’s why, among defense lawyers in terrorism cases, there’s a lot of interest in what the government is hiding in classified materials about Kohlmann.

These lawyers started swapping information in earnest last year, when Joshua Dratel provided a signed declaration to the lawyers representing Deleon and Kabir in Southern California. “It is my opinion that review of the classified materials is essential to any cross-examination of Evan Kohlmann, whom the government has apparently proposed as its expert witness in the Kabir prosecution,” Dratel wrote. “It is also my opinion that the classified materials are extraordinarily material to such cross-examination; indeed, I do not believe there could be more material information.”

Jeffrey Aaron, who represented Kabir, asked the judge to force the government to provide the classified materials on Kohlmann. “We felt that he didn’t seem like a legitimate academic expert to us,” Aaron said. “He seemed like an advocate, and it seemed to us that he was a witness who would always find a way to support the government’s case. We suspect that the material under top-secret protection probably dealt with him cooperating with the FBI or being a quasi-government agent. And honestly, we thought that was very disturbing.”

The judge in the Kabir case, Virginia A. Phillips, refused to give defense lawyers access to the classified materials — but she did hint at their contents in her written ruling: “The materials requested by the defendants to be produced in discovery relate to work on other investigations performed by Evan Kohlmann for the Federal Bureau of Investigation (‘FBI’) and do not address the facts of this case or the conduct of the defendants.”

When Dratel was given access to the classified materials on Kohlmann, and offered a limited opportunity to question him about them on the witness stand during the Mustafa case, he appeared to push Kohlmann to disclose the information — offering even more hints about what might be in the classified materials.

“You testified in a case called United States v. Mehanna?” Dratel asked Kohlmann in the hearing last year.

“Yes,” Kohlmann answered.

Tarek Mehanna was a Massachusetts man who, in a case widely criticized by civil libertarians, was convicted of charges that included providing material support to terrorists because he translated radical Arabic texts into English for a website — the type of activity Kohlmann monitors as a part of his business.

“In that case, in preparing for that case, or at any time during that case, did you inform the prosecutors in that case of your precise relationship with the FBI?” Dratel continued.

“I don’t know what you mean by ‘precise,’ but the prosecutors in that case I had worked with on a previous case, and they were fully aware of the nature of my work with the FBI,” Kohlmann answered.

“No, the precise nature of your relationship with the FBI,” Dratel said, speaking cryptically due to the classified material and the limits the judge had placed on his questions.

“Objection, your Honor,” the prosecutor interrupted.

“Did you inform them?” Dratel asked Kohlmann.

“Sustained,” said U.S. District Court Judge Katherine B. Forrest. “Asked and answered.”

Dratel couldn’t go any further.

And Kohlmann didn’t actually answer the question.

Trevor Aaronson
July 27 2015, 5:25 p.m.

Find this story at 27 July 2015

Copyright https://firstlook.org/

Media smullen van G4S ’terreurexpert’

Hij duikt de afgelopen jaren geregeld op in de media als ‘onafhankelijk’ expert op het gebied van terreur, Glenn Schoen. Hij verkondigt doemscenario’s die de overheid dienen aan te sporen het pakket aan veiligheidsmaatregelen verder op te schroeven. Schoen echter is werkzaam voor de private beveiligingsfirma G4S, in wezen verkoopt hij zijn product.

Glenn Schoen is een graag geziene gast in de wereld van de media. Van het tv-programma Dit is de dag van Tijs van de Brink, BNR nieuwsradio, Pauw en Witteman, Met het Oog op Morgen tot aan Hubert Smeets van NRC Handelsblad: ze maken allemaal dolgraag gebruik van de diensten van Schoen. Hij wordt onder andere omschreven als ’terrorisme deskundige/expert’, ’terreurdeskundige/expert’, ‘Al Qaida deskundige/expert’, ‘veiligheidsdeskundige/expert’, ‘veiligheidsanalist’ en ‘beveiligingsdeskundige’.

Waaraan hij al deze titels te danken heeft, is niet altijd even duidelijk. Schoen heeft geen indrukwekkende publicatielijst op zijn naam staan. Wie een boek van hem probeert te vinden, raakt teleurgesteld. Ook artikelen van zijn hand in de media zijn moeilijk te vinden. Zelfs op de website van G4S, het beveiligingsbedrijf waar hij voor werkt, bevat geen publicaties onder de naam van Schoen.

Hans Beerekamp schrijft in een van zijn tv-recensies in NRC Handelsblad (11-02-14) dat Glenn Schoen een ‘praktijkman’ is, ‘in de hoogtij van wat toen steevast werd aangeduid als ‘moslimterrorisme’ werd nog wel eens een praktijkman (Glenn Schoen was de bekendste) voor de camera gehaald.’ Volgens Beerekamp willen ‘we (de media red.) tegenwoordig toch liever een wetenschapper.’ Wie echter de mediastatus van Schoen bekijkt, constateert dat hij nog steeds een graag geziene gast is op radio en tv, maar ook in de geschreven media.

In de NRC wordt hij zelfs twee dagen eerder dan de angehaalde tv-recensie van Beerekamp door journalist en ‘Ruslandkenner’ Hubert Smeets geciteerd in relatie tot de veiligheid van de Olympische Winterspelen in het Russische Sotsji: “Neem van mij aan dat de Russen voor een goede package zorgen: politieauto’s, motorrijders, busjes”, zo weet Schoen te melden.

Dokter Clavan

Er is sprake van een aantal opvallende zaken die aan het optreden van Schoen in de media ten grondslag liggen, maar ook de manier waarop de media met de man omgaan, baart enig opzien. De wijze waarop Schoen bijvoorbeeld zijn mening verkondigt, getuigt van een hoog ‘dokter Clavan’ gehalte. Misschien niet geheel vergelijkbaar met het niveau van het gesprek tussen interviewer Hobbema (acteur Wim de Bie) en dokter Clavan (Kees van Kooten) tijdens een tv-uitzending van Keek op de Week (12-11-89), maar veel recente opmerkingen van Schoen echoën het typetje van Van Kooten na:

Hobbema: “Dokter Clavan, het gaat allemaal ongelooflijk snel hè?”
Clavan: “Meneer Hobéma, het gaat eh, ongelooflijk snel.”
Hobbema: “In een week tijd treedt de regering af, er komt een nieuw Politbureau, een vervroegde Partijconferentie… het is toch niet gering, hè, wat daar gebeurt?”
Clavan: “Als u nagaat dat in één week tijd de regering aftreedt, dat er een nieuw Politbureau wordt benoemd, dat er een vervroegde Partijconferentie wordt uitgeschreven… Dat is niet gering hoor, wat daar gebeurt.”
Hobbema: “En dan de Muur, die eigenlijk geen functie meer heeft…”
Clavan: “De Muur heeft eigenlijk geen functie meer.”

Taalhistoricus Ewoud Sanders schreef in zijn boek Jemig de pemig! (2000, etymologiebank.nl) dat de personage van dokter Clavan voortkwam uit het feit dat de ontwikkelingen (in Oost Europa red.) zo snel gingen en zo onduidelijk waren dat de gemiddelde leek die z’n krant had gelezen en naar CNN had gekeken, er evenveel zinnigs over kon opmerken als een wetenschapper die er jaren voor had doorgeleerd. Het was alom koffiedik kijken, speculeren en zinnen vullen zonder veel te zeggen.’ Schoen is dan wel geen wetenschapper, hoewel hij soms MA (Master of Science) achter zijn naam laat zetten, maar gebruikt veel van de technieken van dr. Clavan.

In het artikel van Smeets over Sotsji, hoewel geen tv/radio, lijkt de conversatie van Hobbema en Clavan te worden gespiegeld. Smeets schrijft: ‘De politie krijgt ondersteuning van 23.000 mannen en vrouwen van het paramilitaire Ministerie voor Noodtoestanden.’ Smeets gaat verder over de draconische maatregelen die de Russen hebben afgekondigd. Dan volgt een vraag aan Glenn Schoen over de beveiliging van de Nederlandse hoogwaardigheid bekleders in Sotsji. Het antwoord van Schoen is dan zoals boven weergegeven: “Neem van mij aan dat de Russen voor een goede package zorgen: politieauto’s, motorrijders, busjes.”

Op 17 maart 2014 wordt Schoen uitgenodigd door BNR Nieuwsradio voor een item over de verdwenen Boeing 777 van Malaysia Airlines (MH370) vanwege de lading en of het vliegtuig gekaapt zou kunnen zijn. De interviewer: “Want die theorie van die kaping is een hele serieuze aan het worden?” Schoen antwoordt: “Ja, dat is een hele serieuze aan het worden. Als we kijken naar hoe het toestel is gevlogen, wat er nodig moest zijn om het te veranderen. Welke route die initieel heeft gekozen? Het moment van de vlucht waarop het is gekozen?”

De Nuclear Security Summit van 24 en 25 maart in Den Haag vormde een van de hoogtepunten voor Schoen. Veel journalisten vonden hun weg naar onze ‘terrorisme-expert’. Journalisten van onder andere het Dagblad van het Noorden, diverse edities van het Algemeen Dagblad, het Parool, De Nieuws BV van de VARA en het NOS Journaal raadpleegden hem. In het Parool (22-03-14) wordt Schoen geciteerd: ‘Volgens Schoen draait het allemaal om het afdekken van voorspelbare en voorstelbare risico’s. “De groepen moeten van elkaar gescheiden blijven; je wilt niet dat een Amerikaanse delegatielid wordt aangereden door een bakfiets.”’

‘Gevaarlijke wereld’

De gemeenplaatsen die Schoen keer op keer herhaalt, lijken voor de media aantrekkelijk. Hij spreekt heldere en duidelijke taal. Er is echter ook iets anders waarom de man een graag geziene gast is. Hij vertegenwoordigt een groot deel van de journalistieke wereld die geen kritiek heeft op politie, justitie en inlichtingendiensten. Woorden als repressieve tolerantie, repressie, doorgeslagen veiligheidscultuur, gewelddadig politie-optreden en overmatige inbreuk op de burger- en mensenrechten wensen veel media niet langer in hun programma’s horen. Het gevaar van nu vormt bij de media het islamitisch terrorisme, de zelf ontbrandende burger, de eenzame waxinelicht-gooier en andere randverschijnselen van deze samenleving.

Schoen sluit naadloos aan bij deze ideologie van de veiligheidsstaat. In het Financieele Dagblad (20-08-13) wordt hij geciteerd: “Als een van de kernactiviteiten houdt Al Qaida zich al tien jaar bezig met het kijken naar treinen als doelwit.” Voorbeelden hiervan zijn de aanslagen op treinen in Madrid in 2004 en op de Londense metro in 2005. “Dergelijke aanvallen zijn moeilijk te voorkomen. Het spoor is onderdeel van onze kritische infrastructuur, het is kwetsbaar, een aanslag werkt ontregelend. En helaas heeft een aantal incidenten laten zien dat je veel slachtoffers kunt krijgen”, aldus de veiligheidsexpert. Het artikel is geschreven naar aanleiding van een artikel in het blad Bild waarin beweerd wordt dat ‘veiligheidsdiensten gewaarschuwd hebben voor mogelijke aanslagen op zowel treinmaterieel als spoorinfrastructuur.’

Veel van wat Schoen zegt is een open deur: “Een aanslag werkt ontregelend, je krijgt veel slachtoffers”. Het ontbreekt de man aan kritische analyse: “Dergelijke aanvallen zijn moeilijk te voorkomen.” Analyses van de aanslagen in Madrid en Londen, en de betrokkenheid en het falen van politie en inlichtingendiensten daarbij, zijn niet besteed aan Glenn Schoen.

“We leven in een gevaarlijke wereld”, zegt hij aan het eind van een tv-uitzending van Dit is de dag met Tijs van den Brink (02-12-13). Het item gaat over het benaderen ven studenten die protesteerden tegen het bezuinigingsbeleid van de regering door de AIVD. Natuurlijk vindt Schoen het goed dat de dienst alles doet om de veiligheid van Nederland te waarborgen. Van den Brink is het helemaal met Schoen eens en stelt geen enkele kritische vraag aan de ‘terreurdeskundige’. Ook vraagt de interviewer niet naar het bedrijf waar Schoen voor werkt. De EO heeft Schoen in de Rolodex staan, want hij treedt er geregeld op bij ‘veiligheidsvraagstukken’.

Dubbele tong

Niet alleen de media zijn van hem gecharmeerd, ook in de semi-academische wereld van inlichtingen- en veiligheidsstudies is Glenn Schoen veelvuldig te vinden. Assistent Professor Giliam de Valk, docent aan de UvA, geeft samen met Schoen les aan de European Security Academy. Hun module is ‘Direction’ genaamd: ‘Voorafgaand aan het diner wordt een praktisch verband gelegd via global threats.’ De module behandelt onder andere de dreigingsmatrix en informatiepositie. Over Schoen staat geschreven dat hij ‘G4S Risk Advisory’ is en blijkbaar kennis heeft over ‘global threats’ en informatieposities van overheden en bedrijven.

Enkele jaren geleden heeft Professor Dr. Rob de Wijk van The Hague Centre for Strategic Studies Schoen uitgenodigd voor de derde internationale masterclass over ‘International Emergency Management and specifically Consequence Management: try to prepare for the unthinkable disaster!’ Schoen sprak tijdens dit evenement in december 2011 over de bedreigingen van de moderne samenleving. Een jaar eerder waren de heren al gezamenlijk naar buiten getreden met het verhaal dat er sinds 11 september 2001 “zeker vijftig omvangrijke terroristische aanslagen van moslimextremisten in Europa voorkomen” (AD, 25-09-10). Schoen stapte in 2010 over van Ernst & Young naar G4S. Ook Edwin Bakker, hoogleraar Terrorisme aan de Universiteit Leiden, kent Glenn Schoen al jaren en deelt vaak zijn mening over veiligheid en terrorisme in de media.

Hans Beerekamp schrijft in zijn tv-rubriek van 11 februari 2014 dat Schoen zo vaak optreedt omdat ‘de meeste mensen die er echt iets vanaf weten er niet over mogen praten.’ Volgens de NRC-journalist zouden mensen van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten de mensen zijn ‘die er echt iets vanaf weten.’ Wie de kritische literatuur over het veiligheidsbeleid volgt, zal concluderen dat geheime diensten het meestal niet echt zo goed lijken te weten. De mogelijke val van de Muur ontging de CIA in het geheel, evenals de aanslagen van 11 september 2001. Ook de AIVD en haar voorloper de BVD hadden veel zaken niet door, zoals de moorden op Pim Fortuyn en Theo van Gogh.

Het gaat dus niet om de expertise van Schoen, maar om zijn mening die werd gevormd door zijn ‘professionele’ carrière. En daar doet zich iets geks voor. Wie in de krantenbank zoekt op de naam Glenn Schoen komt de expert of deskundige Schoen vaak tegen. Dat de man deskundige is, wordt overal vermeld, maar slechts in een derde van de artikelen over Schoen in Lexis Nexis van de afgelopen jaren wordt tevens de naam vermeld van het bedrijf waarvoor hij heeft gewerkt. Ook op radio en tv wordt vaak niet vermeld dat Schoen werkzaam is voor de beveiligingsindustrie.

Is dat dan zo belangrijk? Als Schoen zegt dat ‘we in een gevaarlijke wereld leven’, ’treinen gevaar lopen’ en ‘elke massa is doelwit’ (Parool, 11-07-05), moet de mediaconsument weten dat hier iemand spreekt die zijn boterham verdient met beveiligen. Het aandikken van het gevaar kan, indirect, extra inkomsten voor het bedrijf waar Schoen voor werkt opleveren.

Inlichtingen- en beveiligingsadviezen in de commerciële wereld, maar ook in de publieke sector hebben zowel te maken met omzet als met politieke kleur. Glenn Schoen werkt al sinds 1988 in dienst van de commerciële inlichtingenwereld. Eerst onder de vleugels van Noel Koch, een hard-liner die diende onder president Nixon en Reagan, en sinds 2006 als beveiligingsanalist voor Ernst & Young en G4S. Het feit dat hij voor G4S, het grootste beveiligingsbedrijf van de wereld, werkzaam is, maar ook nog eens een groot deel van zijn professionele carrière bij bedrijven van een conservatief uit de rangen van Nixon, zegt iets over zijn mening omtrent beveiliging en hoe de wereld in elkaar zit.

Private inlichtingenwereld

Schoen kan dus in principe over alles meepraten. Of het nu gaat over Sotjsi, verdwijntips voor Holleeder, benaderen van studenten door de geheime dienst, Osama Bin Laden, een verdwenen Boeing, beveiliging rond de Olympische Spelen of de NSS; hij heeft een antwoord paraat. Hij werkt al vele jaren in de wereld van het op commerciële basis verzamelen van inlichtingen en adviezen geven over beveiliging. Een lucratieve wereld, zoals hij zelf ooit eens als veiligheidsadviseur van Ernst & Young duidelijk maakte. “Wereldwijd gaat er 53 miljard om in de beveiligingsindustrie”, zegt Glenn Schoen, terrorisme-expert van Ernst & Young. “Meer dan in de film- en de muziekindustrie bij elkaar.”(Vrij Nederland, 10-02-07)

Schoen begon zijn analytische carrière in 1988 bij International Security Management Inc. (ISM Inc.), een bedrijf uit het Amerikaanse Maryland. ISM Inc. is een zogenoemd beveiligings-adviesbedrijf. Het verdient zijn geld met het verkopen van reis- en veiligheidsadviezen aan bedrijven en vakantiegangers. De meeste van die adviezen bestaan uit het opnieuw verpakken van overheidsinformatie, maar ook uit het bijhouden van berichtgeving door de internationale media.

In 1998 legde Schoen uit dat het beter is om het Midden-Oosten te vermijden. ‘Certain Islamic countries pose the biggest threat, security consultants like Schoen say, especially Iraq, Jordan, Yemen’, tekent de Seattle Times News Services (15-02-98) op uit de mond van Schoen. Schoen’s informatie is echter grotendeels afkomstig van overheidsorganen en uit de media. ‘The State Department has issued an alert urging American travelers to be aware of government warnings and travel advisory updates stemming from anxieties in the Persian Gulf’, wordt enkele regels eerder aan de opmerking van Schoen vermeld.

In het algemeen volgen private inlichtingenbedrijven de overheidsinformatie op de voet en ‘verkopen’ die door aan bedrijven en individuen. Een woordvoerder van het State Department legt Schoen bijna de woorden in de mond, al gebruikt die dan niet de namen van specifieke landen: ‘“While at this time we know of no specific threats to U.S. citizens or interests overseas in relation to the present situation in Iraq, we cannot discount the possibility of random acts of anti-American violence”, a spokesman said.’

De baas van International Security Management Inc. is Noel Koch die in 1986 ook de president wordt van een ander commercieel inlichtingenbedrijf, Transecur inc. Dit bedrijf wordt omschreven als een ‘web-based’ beveiligings-/adviesbedrijf dat inlichtingen over mogelijke gevaren verschaft aan bedrijven, overheden en rijke families. Koch werkte in de jaren ’80 onder president Reagan als assistent van de minister van Defensie en als directeur speciale planningen van het Amerikaanse ministerie van Defensie. Daarvoor was hij tevens speciaal assistent van president Nixon. Hij leidde het eerste onderzoek naar de aanslagen op de Amerikaanse ambassade in Beiroet in 1983. Koch is duidelijk een hardliner en warm pleitbezorger van de private beveiligingswereld. Schoen heeft vanaf eind jaren ’80 voor hem gewerkt.

Eind jaren ’90 verkaste Schoen van International Security Management Inc. naar Transecur inc. waar Koch ook de baas van is. In 2004 opent Transecur een Europees kantoor in Den Haag. Koch benoemt Schoen tot directeur analytische diensten. Business Wire (01-06-04) omschrijft Schoen als een expert op het terrein van ‘European and Middle Eastern sub-conflicts, and special interest activism’.

Dat Schoen een goede leerling van Koch is geweest, blijkt uit een presentatie tijdens een conferentie in Polen, oktober 2012. Onder de titel ‘Terrorism in Europe: Perspectives on 2013-2014’ vertelt Schoen over hoe “the terrorist threat from various quarters – leftwing, rightwing, Jihadist, separatist, activist – is evolving.” Links, rechts, activist, of separatist, het zijn allemaal jihadi en gevaarlijk, zo is de ‘overtuiging’ van Schoen.

Media-carrière

In 2005 verlaat Schoen, na 18 jaar werkzaam voor Noel Koch te zijn geweest en na een jaar als Europese directeur van Transecur, zijn post en treedt in dienst van Ernst & Young als veiligheidsadviseur. In dat jaar begint ook zijn Nederlandse media-carrière. In Amerika had hij ook al een status als mediadeskundige opgebouwd, maar de Amerikaanse Nederlander moet in Holland natuurlijk een nieuwe status zien op te bouwen.

Dit gaat hem goed af, mede dankzij de hoogleraren Rob de Wijk en Edwin Bakker. In 2010 beweren de Wijk en Schoen beiden dat de inlichtingendiensten vijftig aanslagen hadden weten te voorkomen sinds 2001. Veel bewijs hadden ze er niet voor, maar de twee ’terreurdeskundigen’ uit zowel de publieke als de private sector kregen veel aandacht in de media. In 2010 stapt Schoen over naar G4S om daar de post ‘risk advisory’ in te vullen. Op de website van G4S is te lezen dat ‘Security en Safety Risk Management een groeiende noodzaak’ zijn.

Glenn Schoen werkt ondertussen bijna vier jaar als veiligheidsadviseur bij het grootste beveiligingsbedrijf ter wereld. G4S is daarnaast de een na grootste werkgever op aarde met meer dan 600.000 werknemers en biedt oplossingen voor zo’n beetje alles, waarbij het niet altijd alleen om veiligheid draait.

G4S verzorgt de beveiliging op vliegvelden, voor de Olympische Spelen, regeringsgebouwen, havens, allerlei instituties van de Verenigde Naties, niet gouvernementele organisaties, banken en andere commerciële bedrijven, mijnen, olievelden en installaties, kerncentrales. Maar het bedrijf is ook actief bij het geldtransport, in het gevangeniswezen, politiewerk, ambulancewerk, vluchtelingengevangenis en uitzettingen, huisarrest toezicht. G4S is op vele plaatsen doorgedrongen in de haarvaten van de samenleving. Een allround bedrijf, net als Schoen die van alle markten thuis is en overal kan aanschuiven.

Bij al die mediaoptredens werd Schoen sinds 2010 nooit iets over zijn eigen bedrijf gevraagd. Tijdens de elfde European Security Conference & Exhibition in april 2012 hield hij een lezing over ‘Olympic Terrorism Concerns – Past & Present’. Niemand in de zaal zal hem lastige vragen hebben gesteld over het aanstaande debacle dat G4S in de zomer van dat jaar ontketende. Het bedrijf bleek niet in staat om genoeg beveiligers te rekruteren en voor een deugdelijk veiligheidsplan te zorgen. Het Britse leger moest uiteindelijk uitrukken om de Olympische Spelen in Londen door te kunnen laten gaan.

Iedere burger kan bedenken dat een van de eerste vereisten voor het voorkomen van aanslagen een goede beveiliging is. Daar hoef je geen deskundige of expert voor te zijn. Schoen is nooit over het disfunctioneren van G4S bij de Olympische Spelen in Londen ondervraagd. Ook rond het WK voetbal in Zuid-Afrika (2010) en de Olympische Winterspelen (2014) is Schoen over terreurdreigingen in de media verschenen.

Schandalen

Na het fiasco rond de gebrekkige beveiliging rond de Olympische Spelen van 2012 in Londen stapelden de schandalen rond G4S zich op. De schandalen speelden zich vooral af in Engeland, maar dit is deels bedrog aangezien de Britse media veel publiceren over het bedrijf en haar medewerkers. Het gaat dan om uiteenlopende zaken, zoals het oplichten van de overheid bij een programma voor het controleren van mensen onder huisarrest. G4S heeft de overheid rekeningen gestuurd van mensen die allang geen huisarrest meer hadden, of die overleden waren.

De dood van een invalide man die werd vervoerd door een ambulance van G4S, het uitzetten van een zwangere vrouw die op het punt stond te bevallen, de dood van een vluchteling door toedoen van G4S-bewakers die de man voorafgaande ook nog racistisch zouden hebben bejegend, de slechte staat van de opvang voor asielzoekers waarbij de lokale overheid moest ingrijpen, zijn slechts enkele andere voorbeelden van de vele schandalen rond het bedrijf.

In het buitenland is het niet veel beter gesteld. G4S stuurde slecht getrainde labiele bewakers naar Irak die elkaar doodschoten en verwondden. In de VS konden mensen zomaar het terrein van een uraniumverrijkingsfabriek, beveiligd door G4S, oplopen. In Israël werkte G4S mee aan de afsluiting van de bezette gebieden, de West Bank en de Gaza-strook. Ook verzorgde het bedrijf de beveiliging van gevangenissen waar Palestijnse politiek gevangenen en kinderen worden opgesloten.

In Australië stierven vluchtelingen en gevangenen in de slecht geprivatiseerde gevangenissen van G4S, terwijl in Zuid-Afrika gevangenen werden gemarteld middels elektroshocks en plat spuiten. De meeste media schreven een nieuwsbericht over de martelingen en noemden G4S. In De Groene Amsterdammer beschrijft freelance-journalist Ruth Hopkins het onderzoek naar de behandeling van de gevangenen door G4S. Enkele media besteedden er iets meer aandacht aan, maar Glenn C. Schoen is in het openbaar nooit naar de situatie in de gevangenissen in Zuid-Afrika gevraagd.

Kritiekloze media

Begin dit jaar stonden de kranten vol van een personeelsstaking bij G4S wegens dreigende ontslagen. Dit als gevolg van de bezuinigingen en sluitingen van gevangenissen door het ministerie van Veiligheid en Justitie. Door middel van bezettingen, demonstraties en picket-lines probeerden de werknemers de directie van G4S op andere gedachten te brengen. De media-aandacht voor werknemers die worden ontslagen staat in schril contrast met de aandacht die de vele burger- en mensenrechtenschendingen door G4S krijgt.

Schoen’s regelmatige mediaoptredens blijven ondertussen gewoon doorgaan. Op 8 maart 2014 treedt hij op als veiligheidsdeskundige in het NOS radioprogramma Met het Oog op Morgen, zonder de vermelding dat hij voor G4S werkt. Hij wordt gevraagd naar de mogelijkheid van een terroristische aanslag op vlucht MH370 van Malaysia Airlines. Op 11 april 2014 zit hij in de uitzending van WNL Opiniemakers van de publieke omroep over het feit dat er geen particuliere beveiligers worden toegelaten op Nederlandse koopvaardijschepen.

Tussendoor verschijnt er een interview met hem op de G4S website. Schoen geeft daarin aan dat “G4S zowel in een adviesrol als een operationele rol betrokken was bij de NSS. Als kleine schakel in een enorme operatie, heb ik persoonlijk invulling mogen geven aan de adviseursrol.” Naast zijn eigen ‘bescheiden’ rol, noemt Schoen ook de rol van het gehele bedrijf waar hij voor werkt. “Naast de massale inzet van politie en defensie, droegen ook veel beveiligers uit de private sector een steentje bij op het gebied van security en safety. G4S leverde ongeveer 1.100 extra diensten tijdens de NSS”, wordt uit de mond van Schoen opgetekend.

Natuurlijk wordt Schoen niet gevraagd waarom G4S eigenlijk niet de gehele beveiliging heeft mogen uitvoeren. Het Olympisch debacle zal G4S zo snel mogelijk willen vergeten. Over wat er dan met de adviezen van Schoen is gebeurd, wil de tekstschrijver van de website van G4S ook al niet weten, maar het artikel is dan ook bedoeld als promotie van de beveiligingsbranche en specifiek G4S.

Toch is er niet zoveel verschil tussen het optreden van Glenn C. Schoen op de website van G4S en zijn optreden in de Nederlandse media. Waarom de beveiliger met alle egards wordt ontvangen, lijkt minder met zijn expertise te maken te hebben dan met zijn onkritische houding ten aanzien van de veiligheidsstaat. Als beveiliger is het logisch om de wereld als het inferno van Dante te omschrijven, hoe gevaarlijker, hoe meer business. Voor de journalistiek lijkt in principe hetzelfde uitgangspunt te gelden. Geweld en ellende verkopen nu eenmaal beter dan het verhaal dat de meerderheid van de Nederlanders elke dag zonder problemen zal doorkomen.

Toch verwacht je van de journalistiek wel enige mate van feitenonderzoek, en op z’n minst dat de achtergrond van de ‘deskundige’ of ‘expert’ expliciet wordt vermeld. Het weglaten van de naam van het bedrijf waar Schoen voor werkt, geeft eigenlijk aan dat de media niet geïnteresseerd is in de werkelijke feiten ten aanzien van de veiligheid, maar graag een mening wil horen die overeenkomt met die van de journalist. Bij de berichtgeving over het veiligheidsbeleid in Nederland of elders wordt bijna nooit voor een kritische insteek gekozen. Het optreden van Schoen in de media is daar dan ook een schoolvoorbeeld van.

Find this story at June 2014

or as pdf

Now the truth emerges: how the US fuelled the rise of Isis in Syria and Iraq

The sectarian terror group won’t be defeated by the western states that incubated it in the first place

The war on terror, that campaign without end launched 14 years ago by George Bush, is tying itself up in ever more grotesque contortions. On Monday the trial in London of a Swedish man, Bherlin Gildo, accused of terrorism in Syria, collapsed after it became clear British intelligence had been arming the same rebel groups the defendant was charged with supporting.

The prosecution abandoned the case, apparently to avoid embarrassing the intelligence services. The defence argued that going ahead withthe trial would have been an “affront to justice” when there was plenty of evidence the British state was itself providing “extensive support” to the armed Syrian opposition.

That didn’t only include the “non-lethal assistance” boasted of by the government (including body armour and military vehicles), but training, logistical support and the secret supply of “arms on a massive scale”. Reports were cited that MI6 had cooperated with the CIA on a “rat line” of arms transfers from Libyan stockpiles to the Syrian rebels in 2012 after the fall of the Gaddafi regime.

Clearly, the absurdity of sending someone to prison for doing what ministers and their security officials were up to themselves became too much. But it’s only the latest of a string of such cases. Less fortunate was a London cab driver Anis Sardar, who was given a life sentence a fortnight earlier for taking part in 2007 in resistance to the occupation of Iraq by US and British forces. Armed opposition to illegal invasion and occupation clearly doesn’t constitute terrorism or murder on most definitions, including the Geneva convention.

But terrorism is now squarely in the eye of the beholder. And nowhere is that more so than in the Middle East, where today’s terrorists are tomorrow’s fighters against tyranny – and allies are enemies – often at the bewildering whim of a western policymaker’s conference call.

For the past year, US, British and other western forces have been back in Iraq, supposedly in the cause of destroying the hyper-sectarian terror group Islamic State (formerly known as al-Qaida in Iraq). This was after Isis overran huge chunks of Iraqi and Syrian territory and proclaimed a self-styled Islamic caliphate.

The campaign isn’t going well. Last month, Isis rolled into the Iraqi city of Ramadi, while on the other side of the now nonexistent border its forces conquered the Syrian town of Palmyra. Al-Qaida’s official franchise, the Nusra Front, has also been making gains in Syria.

Some Iraqis complain that the US sat on its hands while all this was going on. The Americans insist they are trying to avoid civilian casualties, and claim significant successes. Privately, officials say they don’t want to be seen hammering Sunni strongholds in a sectarian war and risk upsetting their Sunni allies in the Gulf.

A revealing light on how we got here has now been shone by a recently declassified secret US intelligence report, written in August 2012, which uncannily predicts – and effectively welcomes – the prospect of a “Salafist principality” in eastern Syria and an al-Qaida-controlled Islamic state in Syria and Iraq. In stark contrast to western claims at the time, the Defense Intelligence Agency document identifies al-Qaida in Iraq (which became Isis) and fellow Salafists as the “major forces driving the insurgency in Syria” – and states that “western countries, the Gulf states and Turkey” were supporting the opposition’s efforts to take control of eastern Syria.

Raising the “possibility of establishing a declared or undeclared Salafist principality”, the Pentagon report goes on, “this is exactly what the supporting powers to the opposition want, in order to isolate the Syrian regime, which is considered the strategic depth of the Shia expansion (Iraq and Iran)”.

American forces bomb one set of rebels while backing another in Syria
Which is pretty well exactly what happened two years later. The report isn’t a policy document. It’s heavily redacted and there are ambiguities in the language. But the implications are clear enough. A year into the Syrian rebellion, the US and its allies weren’t only supporting and arming an opposition they knew to be dominated by extreme sectarian groups; they were prepared to countenance the creation of some sort of “Islamic state” – despite the “grave danger” to Iraq’s unity – as a Sunni buffer to weaken Syria.

That doesn’t mean the US created Isis, of course, though some of its Gulf allies certainly played a role in it – as the US vice-president, Joe Biden, acknowledged last year. But there was no al-Qaida in Iraq until the US and Britain invaded. And the US has certainly exploited the existence of Isis against other forces in the region as part of a wider drive to maintain western control.

The calculus changed when Isis started beheading westerners and posting atrocities online, and the Gulf states are now backing other groups in the Syrian war, such as the Nusra Front. But this US and western habit of playing with jihadi groups, which then come back to bite them, goes back at least to the 1980s war against the Soviet Union in Afghanistan, which fostered the original al-Qaida under CIA tutelage.

It was recalibrated during the occupation of Iraq, when US forces led by General Petraeus sponsored an El Salvador-style dirty war of sectarian death squads to weaken the Iraqi resistance. And it was reprised in 2011 in the Nato-orchestrated war in Libya, where Isis last week took control of Gaddafi’s home town of Sirte.

In reality, US and western policy in the conflagration that is now the Middle East is in the classic mould of imperial divide-and-rule. American forces bomb one set of rebels while backing another in Syria, and mount what are effectively joint military operations with Iran against Isis in Iraq while supporting Saudi Arabia’s military campaign against Iranian-backed Houthi forces in Yemen. However confused US policy may often be, a weak, partitioned Iraq and Syria fit such an approach perfectly.

What’s clear is that Isis and its monstrosities won’t be defeated by the same powers that brought it to Iraq and Syria in the first place, or whose open and covert war-making has fostered it in the years since. Endless western military interventions in the Middle East have brought only destruction and division. It’s the people of the region who can cure this disease – not those who incubated the virus.

Seumas Milne
Wednesday 3 June 2015 20.56 BST Last modified on Thursday 4 June 2015 11.37 BST

Find this story at 3 June 2015

© 2015 Guardian News and Media Limited

Terror trial collapses after fears of deep embarrassment to security services

Swedish national Bherlin Gildo’s lawyers argued British intelligence agencies were supporting the same Syrian opposition groups as he was
A Free Syrian Army fighter fires his weapon during clashes in Aleppo. The Old Bailey was told by the crown that there was no longer a reasonable prospect of a prosecution.

The prosecution of a Swedish national accused of terrorist activities in Syria has collapsed at the Old Bailey after it became clear Britain’s security and intelligence agencies would have been deeply embarrassed had a trial gone ahead, the Guardian can reveal.

His lawyers argued that British intelligence agencies were supporting the same Syrian opposition groups as he was, and were party to a secret operation providing weapons and non-lethal help to the groups, including the Free Syrian Army.

Bherlin Gildo, 37, who was arrested last October on his way from Copenhagen to Manila, was accused of attending a terrorist training camp and receiving weapons training between 31 August 2012 and 1 March 2013 as well as possessing information likely to be useful to a terrorist.

Riel Karmy-Jones, for the crown, told the court on Monday that after reviewing the evidence it was decided there was no longer a reasonable prospect of a prosecution. “Many matters were raised we did not know at the outset,” she told the recorder of London, Nicholas Hilliard QC, who lifted all reporting restrictions and entered not guilty verdicts.

In earlier court hearings, Gildo’s defence lawyers argued he was helping the same rebel groups the British government was aiding before the emergence of the extreme Islamist group, Isis. His trial would have been an “affront to justice”, his lawyers said.

Henry Blaxland QC, the defence counsel, said: “If it is the case that HM government was actively involved in supporting armed resistance to the Assad regime at a time when the defendant was present in Syria and himself participating in such resistance it would be unconscionable to allow the prosecution to continue.”

Blaxland told the court: “If government agencies, of which the prosecution is a part, are themselves involved in the use of force, in whatever way, it is our submission that would be an affront to justice to allow the prosecution to continue.”

After Monday’s hearing, Gildo’s solicitor, Gareth Peirce, said his case had exposed a number of “contradictions” – not least that the matters on which he was charged were not offences in Sweden, and that the UK government had expressed support for the Syrian opposition.

“He has been detained in this country although he did not ever intend to enter this country. For him it’s as if he has been abducted by aliens from outer space,” she said.

“Given that there is a reasonable basis for believing that the British were themselves involved in the supply of arms, if that’s so, it would be an utter hypocrisy to prosecute someone who has been involved in the armed resistance.”

Gildo’s defence lawyers quoted a number of press articles referring to the supply of arms to Syrian rebels, including one from the Guardian on 8 March 2013, on the west’s training of Syrian rebels in Jordan. Articles on the New York Times from 24 March and 21 June 2013, gave further details and an article in the London Review of Books from 14 April 12014, implicated MI6 in a “rat line” for the transfer of arms from Libya.

Gildo was was flying to Manila to join his wife, a Filipina, when he was stopped under schedule 7 of the 2000 Terrorism Act, the same statute used to question David Miranda, partner of the former Guardian journalist Glenn Greenwald, in 2013.

The court heard that Gildo had sought the help of the Swedish secret service, Sapo, when he wanted to return to his home country.

It is not the first time a British prosecution relating to allegations of Syrian terrorism has collapsed. Last October Moazzem Begg was released after “new material” was said to have emerged.

The attorney general was consulted about Monday’s decision. Karmy-Jones told the court in pre-trial hearings that Gildo had worked with Jabhat al-Nusra, a “proscribed group considered to be al-Qaida in Syria”. He was photographed standing over dead bodies with his finger pointing to the sky.

The Press Association contributed to this report

Richard Norton-Taylor
Monday 1 June 2015 14.33 BST Last modified on Monday 1 June 2015 18.19 BST

Find this story at 1 June 2015

© 2015 Guardian News and Media Limited

Pentagon report predicted West’s support for Islamist rebels would create ISIS

Anti-ISIS coalition knowingly sponsored violent extremists to ‘isolate’ Assad, rollback ‘Shia expansion’

This story is published by INSURGE INTELLIGENCE, a new crowd-funded investigative journalism project.

Support us to break the stories that no one else will — become a patron of independent, investigative journalism for the global commons.
A declassified secret US government document obtained by the conservative public interest law firm, Judicial Watch, shows that Western governments deliberately allied with al-Qaeda and other Islamist extremist groups to topple Syrian dictator Bashir al-Assad.

The document reveals that in coordination with the Gulf states and Turkey, the West intentionally sponsored violent Islamist groups to destabilize Assad, and that these “supporting powers” desired the emergence of a “Salafist Principality” in Syria to “isolate the Syrian regime.”

According to the newly declassified US document, the Pentagon foresaw the likely rise of the ‘Islamic State’ as a direct consequence of this strategy, and warned that it could destabilize Iraq. Despite anticipating that Western, Gulf state and Turkish support for the “Syrian opposition” — which included al-Qaeda in Iraq — could lead to the emergence of an ‘Islamic State’ in Iraq and Syria (ISIS), the document provides no indication of any decision to reverse the policy of support to the Syrian rebels. On the contrary, the emergence of an al-Qaeda affiliated “Salafist Principality” as a result is described as a strategic opportunity to isolate Assad.

Hypocrisy

The revelations contradict the official line of Western governments on their policies in Syria, and raise disturbing questions about secret Western support for violent extremists abroad, while using the burgeoning threat of terror to justify excessive mass surveillance and crackdowns on civil liberties at home.

Among the batch of documents obtained by Judicial Watch through a federal lawsuit, released earlier this week, is a US Defense Intelligence Agency (DIA) document then classified as “secret,” dated 12th August 2012.

The DIA provides military intelligence in support of planners, policymakers and operations for the US Department of Defense and intelligence community.

So far, media reporting has focused on the evidence that the Obama administration knew of arms supplies from a Libyan terrorist stronghold to rebels in Syria.

Some outlets have reported the US intelligence community’s internal prediction of the rise of ISIS. Yet none have accurately acknowledged the disturbing details exposing how the West knowingly fostered a sectarian, al-Qaeda-driven rebellion in Syria.

Charles Shoebridge, a former British Army and Metropolitan Police counter-terrorism intelligence officer, said:

“Given the political leanings of the organisation that obtained these documents, it’s unsurprising that the main emphasis given to them thus far has been an attempt to embarrass Hilary Clinton regarding what was known about the attack on the US consulate in Benghazi in 2012. However, the documents also contain far less publicized revelations that raise vitally important questions of the West’s governments and media in their support of Syria’s rebellion.”

The West’s Islamists

The newly declassified DIA document from 2012 confirms that the main component of the anti-Assad rebel forces by this time comprised Islamist insurgents affiliated to groups that would lead to the emergence of ISIS. Despite this, these groups were to continue receiving support from Western militaries and their regional allies.

Noting that “the Salafist [sic], the Muslim Brotherhood, and AQI [al-Qaeda in Iraq] are the major forces driving the insurgency in Syria,” the document states that “the West, Gulf countries, and Turkey support the opposition,” while Russia, China and Iran “support the [Assad] regime.”

The 7-page DIA document states that al-Qaeda in Iraq (AQI), the precursor to the ‘Islamic State in Iraq,’ (ISI) which became the ‘Islamic State in Iraq and Syria,’ “supported the Syrian opposition from the beginning, both ideologically and through the media.”

The formerly secret Pentagon report notes that the “rise of the insurgency in Syria” has increasingly taken a “sectarian direction,” attracting diverse support from Sunni “religious and tribal powers” across the region.

In a section titled ‘The Future Assumptions of the Crisis,’ the DIA report predicts that while Assad’s regime will survive, retaining control over Syrian territory, the crisis will continue to escalate “into proxy war.”

The document also recommends the creation of “safe havens under international sheltering, similar to what transpired in Libya when Benghazi was chosen as the command centre for the temporary government.”

In Libya, anti-Gaddafi rebels, most of whom were al-Qaeda affiliated militias, were protected by NATO ‘safe havens’ (aka ‘no fly zones’).

‘Supporting powers want’ ISIS entity

In a strikingly prescient prediction, the Pentagon document explicitly forecasts the probable declaration of “an Islamic State through its union with other terrorist organizations in Iraq and Syria.”

Nevertheless, “Western countries, the Gulf states and Turkey are supporting these efforts” by Syrian “opposition forces” fighting to “control the eastern areas (Hasaka and Der Zor), adjacent to Western Iraqi provinces (Mosul and Anbar)”:

“… there is the possibility of establishing a declared or undeclared Salafist Principality in eastern Syria (Hasaka and Der Zor), and this is exactly what the supporting powers to the opposition want, in order to isolate the Syrian regime, which is considered the strategic depth of the Shia expansion (Iraq and Iran).”
The secret Pentagon document thus provides extraordinary confirmation that the US-led coalition currently fighting ISIS, had three years ago welcomed the emergence of an extremist “Salafist Principality” in the region as a way to undermine Assad, and block off the strategic expansion of Iran. Crucially, Iraq is labeled as an integral part of this “Shia expansion.”

The establishment of such a “Salafist Principality” in eastern Syria, the DIA document asserts, is “exactly” what the “supporting powers to the [Syrian] opposition want.” Earlier on, the document repeatedly describes those “supporting powers” as “the West, Gulf countries, and Turkey.”

Further on, the document reveals that Pentagon analysts were acutely aware of the dire risks of this strategy, yet ploughed ahead anyway.

The establishment of such a “Salafist Principality” in eastern Syria, it says, would create “the ideal atmosphere for AQI to return to its old pockets in Mosul and Ramadi.” Last summer, ISIS conquered Mosul in Iraq, and just this month has also taken control of Ramadi.

Such a quasi-state entity will provide:

“… a renewed momentum under the presumption of unifying the jihad among Sunni Iraq and Syria, and the rest of the Sunnis in the Arab world against what it considers one enemy. ISI could also declare an Islamic State through its union with other terrorist organizations in Iraq and Syria, which will create grave danger in regards to unifying Iraq and the protection of territory.”
The 2012 DIA document is an Intelligence Information Report (IIR), not a “finally evaluated intelligence” assessment, but its contents are vetted before distribution. The report was circulated throughout the US intelligence community, including to the State Department, Central Command, the Department of Homeland Security, the CIA, FBI, among other agencies.

In response to my questions about the strategy, the British government simply denied the Pentagon report’s startling revelations of deliberate Western sponsorship of violent extremists in Syria. A British Foreign Office spokesperson said:

“AQ and ISIL are proscribed terrorist organisations. The UK opposes all forms of terrorism. AQ, ISIL, and their affiliates pose a direct threat to the UK’s national security. We are part of a military and political coalition to defeat ISIL in Iraq and Syria, and are working with international partners to counter the threat from AQ and other terrorist groups in that region. In Syria we have always supported those moderate opposition groups who oppose the tyranny of Assad and the brutality of the extremists.”
The DIA did not respond to request for comment.

Strategic asset for regime-change

Security analyst Shoebridge, however, who has tracked Western support for Islamist terrorists in Syria since the beginning of the war, pointed out that the secret Pentagon intelligence report exposes fatal contradictions at the heart of official pronunciations:

“Throughout the early years of the Syria crisis, the US and UK governments, and almost universally the West’s mainstream media, promoted Syria’s rebels as moderate, liberal, secular, democratic, and therefore deserving of the West’s support. Given that these documents wholly undermine this assessment, it’s significant that the West’s media has now, despite their immense significance, almost entirely ignored them.”
According to Brad Hoff, a former US Marine who served during the early years of the Iraq War and as a 9/11 first responder at the Marine Corps Headquarters Battalion in Quantico from 2000 to 2004, the just released Pentagon report for the first time provides stunning affirmation that:

“US intelligence predicted the rise of the Islamic State in Iraq and the Levant (ISIL or ISIS), but instead of clearly delineating the group as an enemy, the report envisions the terror group as a US strategic asset.”
Hoff, who is managing editor of Levant Report — an online publication run by Texas-based educators who have direct experience of the Middle East — points out that the DIA document “matter-of-factly” states that the rise of such an extremist Salafist political entity in the region offers a “tool for regime change in Syria.”

The DIA intelligence report shows, he said, that the rise of ISIS only became possible in the context of the Syrian insurgency — “there is no mention of US troop withdrawal from Iraq as a catalyst for Islamic State’s rise, which is the contention of innumerable politicians and pundits.” The report demonstrates that:

“The establishment of a ‘Salafist Principality’ in Eastern Syria is ‘exactly’ what the external powers supporting the opposition want (identified as ‘the West, Gulf Countries, and Turkey’) in order to weaken the Assad government.”
The rise of a Salafist quasi-state entity that might expand into Iraq, and fracture that country, was therefore clearly foreseen by US intelligence as likely — but nevertheless strategically useful — blowback from the West’s commitment to “isolating Syria.”

Complicity

Critics of the US-led strategy in the region have repeatedly raised questions about the role of coalition allies in intentionally providing extensive support to Islamist terrorist groups in the drive to destabilize the Assad regime in Syria.

The conventional wisdom is that the US government did not retain sufficient oversight on the funding to anti-Assad rebel groups, which was supposed to be monitored and vetted to ensure that only ‘moderate’ groups were supported.

However, the newly declassified Pentagon report proves unambiguously that years before ISIS launched its concerted offensive against Iraq, the US intelligence community was fully aware that Islamist militants constituted the core of Syria’s sectarian insurgency.

Despite that, the Pentagon continued to support the Islamist insurgency, even while anticipating the probability that doing so would establish an extremist Salafi stronghold in Syria and Iraq.

As Shoebridge told me, “The documents show that not only did the US government at the latest by August 2012 know the true extremist nature and likely outcome of Syria’s rebellion” — namely, the emergence of ISIS — “but that this was considered an advantage for US foreign policy. This also suggests a decision to spend years in an effort to deliberately mislead the West’s public, via a compliant media, into believing that Syria’s rebellion was overwhelmingly ‘moderate.’”

Annie Machon, a former MI5 intelligence officer who blew the whistle in the 1990s on MI6 funding of al-Qaeda to assassinate Libya’s former leader Colonel Gaddafi, similarly said of the revelations:

“This is no surprise to me. Within individual countries there are always multiple intelligence agencies with competing agendas.”
She explained that MI6’s Libya operation in 1996, which resulted in the deaths of innocent people, “happened at precisely the time when MI5 was setting up a new section to investigate al-Qaeda.”

This strategy was repeated on a grand scale in the 2011 NATO intervention in Libya, said Machon, where the CIA and MI6 were:

“… supporting the very same Libyan groups, resulting in a failed state, mass murder, displacement and anarchy. So the idea that elements of the American military-security complex have enabled the development of ISIS after their failed attempt to get NATO to once again ‘intervene’ is part of an established pattern. And they remain indifferent to the sheer scale of human suffering that is unleashed as a result of such game-playing.”

Divide and rule

Several US government officials have conceded that their closest allies in the anti-ISIS coalition were funding violent extremist Islamist groups that became integral to ISIS.

US Vice President Joe Biden, for instance, admitted last year that Saudi Arabia, the UAE, Qatar and Turkey had funneled hundreds of millions of dollars to Islamist rebels in Syria that metamorphosed into ISIS.

But he did not admit what this internal Pentagon document demonstrates — that the entire covert strategy was sanctioned and supervised by the US, Britain, France, Israel and other Western powers.

The strategy appears to fit a policy scenario identified by a recent US Army-commissioned RAND Corp report.

The report, published four years before the DIA document, called for the US “to capitalise on the Shia-Sunni conflict by taking the side of the conservative Sunni regimes in a decisive fashion and working with them against all Shiite empowerment movements in the Muslim world.”

The US would need to contain “Iranian power and influence” in the Gulf by “shoring up the traditional Sunni regimes in Saudi Arabia, Egypt, and Pakistan.” Simultaneously, the US must maintain “a strong strategic relationship with the Iraqi Shiite government” despite its Iran alliance.

The RAND report confirmed that the “divide and rule” strategy was already being deployed “to create divisions in the jihadist camp. Today in Iraq such a strategy is being used at the tactical level.”

The report observed that the US was forming “temporary alliances” with al-Qaeda affiliated “nationalist insurgent groups” that have fought the US for four years in the form of “weapons and cash.” Although these nationalists “have cooperated with al-Qaeda against US forces,” they are now being supported to exploit “the common threat that al-Qaeda now poses to both parties.”

The 2012 DIA document, however, further shows that while sponsoring purportedly former al-Qaeda insurgents in Iraq to counter al-Qaeda, Western governments were simultaneously arming al-Qaeda insurgents in Syria.

The revelation from an internal US intelligence document that the very US-led coalition supposedly fighting ‘Islamic State’ today, knowingly created ISIS in the first place, raises troubling questions about recent government efforts to justify the expansion of state anti-terror powers.

In the wake of the rise of ISIS, intrusive new measures to combat extremism including mass surveillance, the Orwellian ‘prevent duty’ and even plans to enable government censorship of broadcasters, are being pursued on both sides of the Atlantic, much of which disproportionately targets activists, journalists and ethnic minorities, especially Muslims.

Yet the new Pentagon report reveals that, contrary to Western government claims, the primary cause of the threat comes from their own deeply misguided policies of secretly sponsoring Islamist terrorism for dubious geopolitical purposes.

by Nafeez Ahmed
22 May 2015

Find this story at 22 May 2015

Copyright https://medium.com/

DIA Docs: West Wants a “Salafist Principality in Eastern Syria”?

Newly-declassified US Defense Intelligence Agency (DIA) documents from 2012:

In Syria:

THE SALAFIST [sic], THE MUSLIM BROTHERHOOD, AND AQI ARE THE MAJOR FORCES DRIVING THE INSURGENCY IN SYRIA.

AQI [Al Qaeda in Iraq, which became ISIS: “ISIS, once called AQI”] SUPPORTED THE SYRIAN OPPOSITION FROM THE BEGINNING, BOTH IDEOLOGICALLY AND THROUGH THE MEDIA…

…OPPOSITION FORCES ARE TRYING TO CONTROL THE EASTERN AREAS (HASAKA AND DER ZOR), ADJACENT TO THE WESTERN IRAQI PROVINCES (MOSUL AND ANBAR), IN ADDITION TO NEIGHBORING TURKISH BORDERS. WESTERN COUNTRIES, THE GULF STATES AND TURKEY ARE SUPPORTING THESE EFFORTS.

IF THE SITUATION UNRAVELS THERE IS THE POSSIBILITY OF ESTABLISHING A DECLARED OR UNDECLARED SALAFIST PRINCIPALITY IN EASTERN SYRIA (HASAKA AND DER ZOR), AND THIS IS EXACTLY WHAT THE SUPPORTING POWERS TO THE OPPOSITION WANT, IN ORDER TO ISOLATE THE SYRIAN REGIME…

Now for some definitions:

Salafi Movement:

The Salafist movement, also known as the Salafi movement, is a movement within Sunni Islam that references the doctrine known as Salafism.

The Salafi movement is often described as being synonymous with Wahhabism, but Salafists consider the term “Wahhabi” derogatory.[1] At other times, Salafism has been described as a hybrid of Wahhabism and other post-1960s movements.[2] Salafism has become associated with literalist, strict and puritanical approaches to Islam – and, particularly in the West, with the Salafi Jihadis who espouse offensive jihad against those they deem to be enemies of Islam as a legitimate expression of Islam.

In recent years, Salafi methodology has come to be associated with the jihad of extremist groups that advocate the killing of innocent civilians [though not all Salafists can be stereotyped under this umbrella].

Principality:

A principality (or princedom) can either be a monarchical feudatory or a sovereign state, ruled or reigned over by a monarch with the title of prince or by a monarch with another title within the generic use of the term prince.

Thus, what the documents say the Western powers and their collaborators want, a “Salafist Principality” in Easter Syria, is an Islamic monarchical state. It should be no surprise that the US/West want this, as they are allied with so many Islamic dictatorships (ie the Gulf States and Turkey, as noted above).

The strictest sect of Salafism:

Wahhabism (Saudi Arabia)

Wahhabism is a more strict, Saudi form of Salafism, according to Mark Durie, who states Saudi leaders “are active and diligent” using their considerable financial resources “in funding and promoting Salafism all around the world.” Ahmad Moussalli tends to agree with the view that Wahhabism is a subset of Salafism, saying “As a rule, all Wahhabis are salafists, but not all salafists are Wahhabis”.

Saudi Government is funding to increase the Salafi Islam throughout the world. Estimates of Saudi spending on religious causes abroad include “upward of $100 billion”, between $2 and 3 billion per year since 1975 (compared to the annual Soviet propaganda budget of $1 billion/year [and US government/corporate propaganda budgets of many billions per year]),[92] and “at least $87 billion” from 1987–2007.

Its largesse funded an estimated “90% of the expenses of the entire faith“, throughout the Muslim World…

“Books, scholarships, fellowships, mosques” (for example, “more than 1,500 mosques were built from Saudi public funds over the last 50 years”) were paid for.[96] It rewarded journalists and academics, who followed it and built satellite campuses around Egypt for Al Azhar, the oldest and most influential Islamic university.[97] Yahya Birt counts spending on “1,500 mosques, 210 Islamic centres and dozens of Muslim academies and schools”.

This financial aid has done much to overwhelm less strict local interpretations of Islam, according to observers like Dawood al-Shirian and Lee Kuan Yew, and has caused the Saudi interpretation (sometimes called “petro-Islam”) to be perceived as the correct interpretation – or the “gold standard” of Islam – in many Muslims’ minds.

While the Western powers and their collaborators may want a Salafist Principality in Eastern Syria, they, mainly the US, are openly supporting the most extreme Salafist, missionary state in the world: Saudi Arabia.

The US has been supporting Saudi Arabia since oil was discovered there around the 1930s.

The US is the world’s biggest arms trafficker. The biggest arms sale of the world’s biggest arms trafficker was to the Saudi dictatorship, approved by Obama in 2010:

The Guardian:

Barack Obama to authorise record $60bn Saudi arms sale

Biggest arms deal in US history…

The US is the world’s largest arms supplier…

Amnesty reported that, contrary to US gov and media propaganda, the Saudi regime got worse under the last dictator (who recently died), and is getting even worse now under new US-backed dictator Abdulaziz, with Saudi Arabia committing dozens and dozens of beheading/crucifixions, taking the lead in confirmed state executions worldwide.

2009 US documents leaked by Wikileaks revealed Hillary Clinton stating that Saudi Arabia is the world’s biggest source of funding for Sunni terrorist groups.

Abdulaziz himself, the top of the Saudi dictatorship, is said by al Qaeda to be one of their sources of funding and support.

Unlike Iran, which has parliamentary representatives and voting, Saudi Arabia is a straight despotism which maintains itself through terror, such as by lashing innocent civilians in public.

Unlike Iran, Saudi Arabia not only does not renounce nuclear weapons (US intelligence does not even say Iran is pursuing them; in fact far from it), but Saudi officials promise never to renounce nuclear weapons, or even negotiate about nuclear weapons, which Iran has agreed to do numerous times, with the US always cancelling the negotiations, as Obama has done before, and did again this week: “US Kills Nuclear Free Mid-East Conference“.

Indeed, Saudi Arabia just announced its intentions to go nuclear, a prospect that has long been known to all.

None of this prevents the US from making its biggest ever lethal arms sale to the dictatorship, or selling them almost a billion dollars worth of banned cluster bombs in 2013, which HRW reports are now being used in the US-coordinated/assisted Saudi aggressive war against Yemen, from which the US refuses to rescue its own civilian nationals, unlike eight other countries including Russia, China, and India, which have performed rescue missions.

To be fair, the US has performed rescue missions in Yemen… for Saudi bombers.

5/24/15 Update:

For those interested, here is a four page, point by point analysis of the declassified DIA docs.

@_DirtyTruths

Author’s research focuses on global force dynamics. He also writes professionally for the film industry. His articles have been noted by professors, scholars, student-groups, and other independent researchers.

Posted on May 23, 2015 by Robert Barsocchini

Find this story at 23 May 2015

© 2007 – 2015 Washington’s Blog

2012 Defense Intelligence Agency document: West will facilitate rise of Islamic State “in order to isolate the Syrian regime”

Monday, May 18, the conservative government watchdog group Judicial Watch published a selection of formerly classified documents obtained from the U.S. Department of Defense and State Department through a federal lawsuit.
While initial mainstream media reporting is focused on the White House’s handling of the Benghazi consulate attack, a much “bigger picture” admission and confirmation is contained in one of the Defense Intelligence Agency documents circulated in 2012: that an ‘Islamic State’ is desired in Eastern Syria to effect the West’s policies in the region.
Astoundingly, the newly declassified report states that for “THE WEST, GULF COUNTRIES, AND TURKEY [WHO] SUPPORT THE [SYRIAN] OPPOSITION… THERE IS THE POSSIBILITY OF ESTABLISHING A DECLARED OR UNDECLARED SALAFIST PRINCIPALITY IN EASTERN SYRIA (HASAKA AND DER ZOR), AND THIS IS EXACTLY WHAT THE SUPPORTING POWERS TO THE OPPOSITION WANT, IN ORDER TO ISOLATE THE SYRIAN REGIME…”.
The DIA report, formerly classified “SECRET//NOFORN” and dated August 12, 2012, was circulated widely among various government agencies, including CENTCOM, the CIA, FBI, DHS, NGA, State Dept., and many others.
The document shows that as early as 2012, U.S. intelligence predicted the rise of the Islamic State in Iraq and the Levant (ISIL or ISIS), but instead of clearly delineating the group as an enemy, the report envisions the terror group as a U.S. strategic asset.
While a number of analysts and journalists have documented long ago the role of western intelligence agencies in the formation and training of the armed opposition in Syria, this is the highest level internal U.S. intelligence confirmation of the theory that western governments fundamentally see ISIS as their own tool for regime change in Syria. The document matter-of-factly states just that scenario.
Forensic evidence, video evidence, as well as recent admissions of high-level officials involved (see former Ambassador to Syria Robert Ford’s admissions here and here), have since proven the State Department and CIA’s material support of ISIS terrorists on the Syrian battlefield going back to at least 2012 and 2013 (for a clear example of “forensic evidence”: see UK-based Conflict Armament Research’s report which traced the origins of Croatian anti-tank rockets recovered from ISIS fighters back to a Saudi/CIA joint program via identifiable serial numbers).
The newly released DIA report makes the following summary points concerning “ISI” (in 2012 “Islamic State in Iraq,”) and the soon to emerge ISIS:
Al-Qaeda drives the opposition in Syria
The West identifies with the opposition
The establishment of a nascent Islamic State became a reality only with the rise of the Syrian insurgency (there is no mention of U.S. troop withdrawal from Iraq as a catalyst for Islamic State’s rise, which is the contention of innumerable politicians and pundits; see section 4.D. below)
The establishment of a “Salafist Principality” in Eastern Syria is “exactly” what the external powers supporting the opposition want (identified as “the West, Gulf Countries, and Turkey”) in order to weaken the Assad government
“Safe havens” are suggested in areas conquered by Islamic insurgents along the lines of the Libyan model (which translates to so-called no-fly zones as a first act of ‘humanitarian war’; see 7.B.)
Iraq is identified with “Shia expansion” (8.C)
A Sunni “Islamic State” could be devastating to “unifying Iraq” and could lead to “the renewing facilitation of terrorist elements from all over the Arab world entering into Iraqi Arena.” (see last non-redacted line in full PDF view.)
_____________________________________________
The following is excerpted from the seven page DIA declassified report (bold-facing is my own):
R 050839Z AUG 12
…
THE GENERAL SITUATION:
A. INTERNALLY, EVENTS ARE TAKING A CLEAR SECTARIAN DIRECTION.
B. THE SALAFIST [sic], THE MUSLIM BROTHERHOOD, AND AQI ARE THE MAJOR FORCES DRIVING THE INSURGENCY IN SYRIA.
C. THE WEST, GULF COUNTRIES, AND TURKEY SUPPORT THE OPPOSITION; WHILE RUSSIA, CHINA AND IRAN SUPPORT THE REGIME.
…
3. (C) Al QAEDA – IRAQ (AQI):… B. AQI SUPPORTED THE SYRIAN OPPOSITION FROM THE BEGINNING, BOTH IDEOLOGICALLY AND THROUGH THE MEDIA…
…
4.D. THERE WAS A REGRESSION OF AQI IN THE WESTERN PROVINCES OF IRAQ DURING THE YEARS OF 2009 AND 2010; HOWEVER, AFTER THE RISE OF THE INSURGENCY IN SYRIA, THE RELIGIOUS AND TRIBAL POWERS IN THE REGIONS BEGAN TO SYMPATHIZE WITH THE SECTARIAN UPRISING. THIS (SYMPATHY) APPEARED IN FRIDAY PRAYER SERMONS, WHICH CALLED FOR VOLUNTEERS TO SUPPORT THE SUNNI’S [sic] IN SYRIA.
…
7. (C) THE FUTURE ASSUMPTIONS OF THE CRISIS:
A. THE REGIME WILL SURVIVE AND HAVE CONTROL OVER SYRIAN TERRITORY.
B. DEVELOPMENT OF THE CURRENT EVENTS INTO PROXY WAR: …OPPOSITION FORCES ARE TRYING TO CONTROL THE EASTERN AREAS (HASAKA AND DER ZOR), ADJACENT TO THE WESTERN IRAQI PROVINCES (MOSUL AND ANBAR), IN ADDITION TO NEIGHBORING TURKISH BORDERS. WESTERN COUNTRIES, THE GULF STATES AND TURKEY ARE SUPPORTING THESE EFFORTS. THIS HYPOTHESIS IS MOST LIKELY IN ACCORDANCE WITH THE DATA FROM RECENT EVENTS, WHICH WILL HELP PREPARE SAFE HAVENS UNDER INTERNATIONAL SHELTERING, SIMILAR TO WHAT TRANSPIRED IN LIBYA WHEN BENGHAZI WAS CHOSEN AS THE COMMAND CENTER OF THE TEMPORARY GOVERNMENT.
…
8.C. IF THE SITUATION UNRAVELS THERE IS THE POSSIBILITY OF ESTABLISHING A DECLARED OR UNDECLARED SALAFIST PRINCIPALITY IN EASTERN SYRIA (HASAKA AND DER ZOR), AND THIS IS EXACTLY WHAT THE SUPPORTING POWERS TO THE OPPOSITION WANT, IN ORDER TO ISOLATE THE SYRIAN REGIME, WHICH IS CONSIDERED THE STRATEGIC DEPTH OF THE SHIA EXPANSION (IRAQ AND IRAN)
8.D.1. …ISI COULD ALSO DECLARE AN ISLAMIC STATE THROUGH ITS UNION WITH OTHER TERRORIST ORGANIZATIONS IN IRAQ AND SYRIA, WHICH WILL CREATE GRAVE DANGER IN REGARDS TO UNIFYING IRAQ AND THE PROTECTION OF ITS TERRITORY.

May 19, 2015 by Brad Hoff 43 Comments

Find this story at 19 May 2015

Copyright http://levantreport.com/

HEAD of the FBI’s Anthrax Investigation Says the Whole Thing Was a SHAM

Agent In Charge of Amerithrax Investigation Blows the Whistle

The FBI head agent in charge of the anthrax investigation – Richard Lambert – has just filed a federal whistleblower lawsuit calling the entire FBI investigation bullsh!t:

In the fall of 2001, following the 9/11 attacks, a series of anthrax mailings occurred which killed five Americans and sickened 17 others. Four anthrax-laden envelopes were recovered which were addressed to two news media outlets in New York City (the New York Post and Tom Brokaw at NBC) and two senators in Washington D.C. (Patrick Leahy and Tom Daschle). The anthrax letters addressed to New York were mailed on September 18, 2001, just seven days after the 9/11 attacks. The letters addressed to the senators were mailed 21 days later on October 9, 2001. A fifth mailing of anthrax is believed to have been directed to American Media, Inc. (AMI) in Boca Raton, Florida based upon the death of one AMI employee from anthrax poisoning and heavy spore contamination in the building.

Executive management at FBI Headquarters assigned responsibility for the anthrax investigation (code named “AMERITHRAX”) to the Washington Field Office (WFO), dubbing it the single most important case in the FBI at that time. In October 2002, in the wake of surging media criticism, White House impatience with a seeming lack of investigative progress by WFO, and a concerned Congress that was considering revoking the FBI’s charter to investigate terrorism cases, Defendant FBI Director Mueller reassigned Plaintiff from the FBI’s San Diego Field Office to the Inspection Division at FBI Headquarters and placed Plaintiff in charge of the AMERITHRAX case as an “Inspector.” While leading the investigation for the next four years, Plaintiff’s efforts to advance the case met with intransigence from WFO’s executive management, apathy and error from the FBI Laboratory, politically motivated communication embargos from FBI Headquarters, and yet another preceding and equally erroneous legal opinion from Defendant Kelley – all of which greatly obstructed and impeded the investigation.

On July 6, 2006, Plaintiff provided a whistleblower report of mismanagement to the FBI’s Deputy Director pursuant to Title 5, United States Code, Section 2303. Reports of mismanagement conveyed in writing and orally included: (a) WFO’s persistent understaffing of the AMERITHRAX investigation; (b) the threat of WFO’s Agent in charge to retaliate if Plaintiff disclosed the understaffing to FBI Headquarters; (c) WFO’s insistence on staffing the AMERITHRAX investigation principally with new Agents recently graduated from the FBI Academy resulting in an average investigative tenure of 18 months with 12 of 20 Agents assigned to the case having no prior investigative experience at all; (d) WFO’s eviction of the AMERITHRAX Task Force from the WFO building in downtown Washington and its relegation to Tysons Corner, Virginia to free up space for Attorney General Ashcroft’s new pornography squads; (e) FBI Director’s Mueller’s mandate to Plaintiff to “compartmentalize” the AMERITHRAX investigation by stove piping the flow of case information and walling off task force members from those aspects of the case not specifically assigned to them – a move intended to stem the tide of anonymous media leaks by government officials regarding details of the investigation. [Lambert complained about compartmentalizing and stovepiping of the investigation in a 2006 declaration. See this, this and this]

This sequestration edict decimated morale and proved unnecessary in light of subsequent civil litigation which established that the media leaks were attributable to the United States Attorney for the District of the District of Columbia and to a Supervisory Special Agent in the FBI’s National Press Office, not to investigators on the AMERITHRAX Task Force; (f) WFO’s diversion and transfer of two Ph.D. Microbiologist Special Agents from their key roles in the investigation to fill billets for an 18 month Arabic language training program in Israel; (g) the FBI Laboratory’s deliberate concealment from the Task Force of its discovery of human DNA on the anthrax-laden envelope addressed to Senator Leahy and the Lab’s initial refusal to perform comparison testing; (h) the FBI Laboratory’s refusal to provide timely and adequate scientific analyses and forensic examinations in support of the investigation; (i) Defendant Kelley’s erroneous and subsequently quashed legal opinion that regulations of the Occupational Safety and Health Administration (OSHA) precluded the Task Force’s collection of evidence in overseas venues; (j) the FBI’s fingering of Bruce Ivins as the anthrax mailer; and, (k) the FBI’s subsequent efforts to railroad the prosecution of Ivins in the face of daunting exculpatory evidence.

Following the announcement of its circumstantial case against Ivins, Defendants DOJ and FBI crafted an elaborate perception management campaign to bolster their assertion of Ivins’ guilt. These efforts included press conferences and highly selective evidentiary presentations which were replete with material omissions. Plaintiff further objected to the FBI’s ordering of Plaintiff not to speak with the staff of the CBS television news magazine 60 Minutes or investigative journalist David Willman, after both requested authorization to interview Plaintiff.

In April 2008, some of Plaintiff’s foregoing whistleblower reports were profiled on the CBS television show 60 Minutes. This 60 Minutes segment was critical of FBI executive management’s handling of the AMERITHRAX investigation, resulting in the agency’s embarrassment and the introduction of legislative bills calling for the establishment of congressional inquiries and special commissions to examine these issues – a level of scrutiny the FBI’s Ivins attribution could not withstand.

After leaving the AMERITHRAX investigation in 2006, Plaintiff continued to publicly opine that the quantum of circumstantial evidence against Bruce Ivins was not adequate to satisfy the proof-beyond-a-reasonable doubt threshold required to secure a criminal conviction in federal court. Plaintiff continued to advocate that while Bruce Ivins may have been the anthrax mailer, there is a wealth of exculpatory evidence to the contrary which the FBI continues to conceal from Congress and the American people.

Exonerating Evidence for Ivins

Agent Lambert won’t publicly disclose the exculpatory evidence against Ivins. As the New York Times reports:

[Lambert] declined to be specific, saying that most of the information was protected by the Privacy Act and was unlikely to become public unless Congress carried out its own inquiry.

But there is already plenty of exculpatory evidence in the public record.

For example:

Handwriting analysis failed to link the anthrax letters to known writing samples from Ivins
No textile fibers were found in Ivins’ office, residence or vehicles matching fibers found on the scotch tape used to seal the envelopes
No pens were found matching the ink used to address the envelopes
Samples of his hair failed to match hair follicles found inside the Princeton, N.J., mailbox used to mail the letters
No souvenirs of the crime, such as newspaper clippings, were found in his possession as commonly seen in serial murder cases
The FBI could not place Ivins at the crime scene with evidence, such as gas station or other receipts, at the time the letters were mailed in September and October 2001
Lab records show the number of late nights Ivins put in at the lab first spiked in August 2001, weeks before the 9/11 attacks
As noted above, the FBI didn’t want to test the DNA sample found on the anthrax letter to Senator Leahy. In addition, McClatchy points out:

After locking in on Ivins in 2007, the bureau stopped searching for a match to a unique genetic bacterial strain scientists had found in the anthrax that was mailed to the Post and to NBC News anchor Tom Brokaw, although a senior bureau official had characterized it as the hottest clue to date.

Anthrax vaccine expert Meryl Nass. M.D., notes:

The FBI’s alleged motive is bogus. In 2001, Bioport’s anthrax vaccine could not be (legally) relicensed due to potency failures, and its impending demise provided room for Ivins’ newer anthrax vaccines to fill the gap. Ivins had nothing to do with developing Bioport’s vaccine, although in addition to his duties working on newer vaccines, he was charged with assisting Bioport to get through licensure.

***

The FBI report claims the anthrax letters envelopes were sold in Frederick, Md. Later it admits that millions of indistinguishable envelopes were made, with sales in Maryland and Virginia.

***

FBI emphasizes Ivins’ access to a photocopy machine, but fails to mention it was not the machine from which the notes that accompanied the spores were printed.

FBI Fudged the Science

16 government labs had access to the same strain of anthrax as used in the anthrax letters.

The FBI admitted that up to 400 people had access to flask of anthrax in Dr. Ivins’ lab. In other words, even if the killer anthrax came from there, 399 other people might have done it.

Moreover, even the FBI’s claim that the killer anthrax came from Ivins’ flask has completely fallen apart. Specifically, both the National Academy of Science and the Government Accountability Office – both extremely prestigious, nonpartisan agencies – found that FBI’s methodology and procedures for purportedly linking the anthrax flask maintained by Dr. Ivins with the anthrax letters was sloppy, inconclusive and full of holes. They found that the alleged link wasn’t very strong … and that there was no firm link. Indeed, the National Academy of Sciences found that the anthrax mailed to Congressmen and the media could have come from a different source altogether than the flask maintained by Ivins.

Additionally, the Ft. Detrick facility – where Ivins worked – only handled liquid anthrax. But the killer anthrax was a hard-to-make dry powder form of anthrax. Ft. Detrick doesn’t produce dry anthrax; but other government labs – for example Dugway (in Utah) and Batelle (in Ohio) – do.

The anthrax in the letters was also incredibly finely ground; and the FBI’s explanation for how the anthrax became so finely ground doesn’t even pass the smell test.

Further, the killer anthrax in the letters had a very high-tech anti-static coating so that the anthrax sample “floated off the glass slide and was lost” when scientists tried to examine it. Specifically, the killer anthrax was coated with polyglass and each anthrax spore given an electrostatic charge, so that it would repel other spores and “float”. This was very advanced bio-weapons technology to which even Ivins’ bosses said he didn’t have access.

Top anthrax experts like Richard Spertzel say that Ivins didn’t do it. Spertzel also says that only 4 or 5 people in the entire country knew how to make anthrax of the “quality” used in the letters, that Spertzel was one of them, and it would have taken him a year with a full lab and a staff of helpers to do it. As such, the FBI’s claim that Ivins did it alone working a few nights is ludicrous.

Moreover, the killer anthrax contained silicon … but the anthrax in Ivins’ flask did not. The FBI claimed the silicon present in the anthrax letters was absorbed from its surroundings … but Lawrence Livermore National Laboratories completely debunked that theory. In other words, silicon was intentionally added to the killer anthrax to make it more potent. Ivins and Ft. Detrick didn’t have that capability … but other government labs did.

Similarly, Sandia National Lab found the presence of iron and tin in the killer anthrax … but NOT in Ivins’ flask of anthrax.

Sandia also found that there was a strain of bacteria in one of the anthrax letters not present in Ivins’ flask. (The bacteria, iron, tin and silicon were all additives which made the anthrax in the letters more deadly.)

The Anthrax Frame Up

Ivins wasn’t the first person framed for the anthrax attacks …

Although the FBI now admits that the 2001 anthrax attacks were carried out by one or more U.S. government scientists, a senior FBI official says that the FBI was actually told to blame the Anthrax attacks on Al Qaeda by White House officials (remember what the anthrax letters looked like). Government officials also confirm that the white House tried to link the anthrax to Iraq as a justification for regime change in that country. And see this.

People don’t remember now, but the “war on terror” and Iraq war were largely based on the claim that Saddam and Muslim extremists were behind the anthrax attacks (and see this and this)

And the anthrax letters pushed a terrified Congress into approving the Patriot Act without even reading it. Coincidentally, the only Congressmen who received anthrax letters were the ones who were likely to oppose the Patriot Act.

And – between the bogus Al Qaeda/Iraq claims and the FBI’s fingering of Ivins as the killer – the FBI was convinced that another U.S. government scientist, Steven Hatfill, did it. The government had to pay Hatfill $4.6 million to settle his lawsuit for being falsely accused.

Ivins’ Convenient Death

It is convenient for the FBI that Ivins died.

The Wall Street Journal points out:

No autopsy was performed [on Ivins], and there was no suicide note.

Dr. Nass points out:

FBI fails to provide any discussion of why no autopsy was performed, nor why, with Ivins under 24/7 surveillance from the house next door, with even his garbage being combed through, the FBI failed to notice that he overdosed and went into a coma. Nor is there any discussion of why the FBI didn’t immediately identify tylenol as the overdose substance, and notify the hospital, so that a well-known antidote for tylenol toxicity could be given (N-acetyl cysteine, or alternatively glutathione). These omissions support the suggestion that Ivins’ suicide was a convenience for the FBI. It enabled them to conclude the anthrax case, in the absence of evidence that would satisfy the courts.

Indeed, one of Ivins’ colleagues at Ft. Deitrich thinks he was murdered.

Whether murder or suicide, Ivins’ death was very convenient for the FBI, as dead men can’t easily defend themselves.

Posted on April 17, 2015 by WashingtonsBlog

Find this story at 17 April 2015

© 2007 – 2015 Washington’s Blog

Former F.B.I. Agent Sues, Claiming Retaliation Over Misgivings in Anthrax Case

WASHINGTON — When Bruce E. Ivins, an Army microbiologist, took a fatal overdose of Tylenol in 2008, the government declared that he had been responsible for the anthrax letter attacks of 2001, which killed five people and set off a nationwide panic, and closed the case.

Now, a former senior F.B.I. agent who ran the anthrax investigation for four years says that the bureau gathered “a staggering amount of exculpatory evidence” regarding Dr. Ivins that remains secret. The former agent, Richard L. Lambert, who spent 24 years at the F.B.I., says he believes it is possible that Dr. Ivins was the anthrax mailer, but he does not think prosecutors could have convicted him had he lived to face criminal charges.

In a lawsuit filed in federal court in Tennessee last Thursday, Mr. Lambert accused the bureau of trying “to railroad the prosecution of Ivins” and, after his suicide, creating “an elaborate perception management campaign” to bolster its claim that he was guilty. Mr. Lambert’s lawsuit accuses the bureau and the Justice Department of forcing his dismissal from a job as senior counterintelligence officer at the Energy Department’s lab in Oak Ridge, Tenn., in retaliation for his dissent on the anthrax case.

Photo

The late Bruce Ivins in 2003, when he was a microbiologist at Fort Detrick, Md. Credit Sam Yu/Frederick News Post, via Assocaited Press
The anthrax letters were mailed to United States senators and news organizations in the weeks after the Sept. 11, 2001, terrorist attacks, causing a huge and costly disruption in the postal system and the federal government. Members of Congress and Supreme Court justices were forced from their offices while technicians in biohazard suits cleaned up the lethal anthrax powder. Decontamination costs nationwide exceeded $1 billion. At least 17 people were sickened, in addition to the five who died.

The bureau’s investigation, one of the longest-running and most technically complex inquiries in its history, has long been seen as troubled. Investigators initially lacked the forensic skills to analyze bioterrorist attacks. For several years, agents focused on a former Army scientist and physician, Dr. Steven J. Hatfill, who was subsequently cleared and given a $4.6 million settlement to resolve a lawsuit. Reviews by the National Academy of Sciences and the Government Accountability Office faulted aspects of the F.B.I.’s scientific work on the case.

Mr. Lambert, who was himself criticized for pursuing Dr. Hatfill for so long, has now offered, in his lawsuit and in an interview, an insider’s view of what hampered the investigation.

“This case was hailed at the time as the most important case in the history of the F.B.I.,” Mr. Lambert said. “But it was difficult for me to get experienced investigators assigned to it.”

He said that the effort was understaffed and plagued by turnover, and that 12 of 20 agents assigned to the case had no prior investigative experience. Senior bureau microbiologists were not made available, and two Ph.D. microbiologists who were put on the case were then removed for an 18-month Arabic language program in Israel. Fear of leaks led top officials to order the extreme compartmentalization of information, with investigators often unable to compare notes and share findings with colleagues, he said.

Mr. Lambert said he outlined the problems in a formal complaint in 2006 to the F.B.I.’s deputy director. Some of his accusations were later included in a report on the anthrax case by the CBS News program “60 Minutes,” infuriating bureau leaders.

Photo

The police in Frederick, Md., spoke with a woman they identified as Diane Ivins, the wife of Bruce E. Ivins, 62, at the couple’s home in Frederick, Md., in 2008. Credit Rob Carr/Associated Press
The F.B.I., which rarely comments on pending litigation, did not respond to requests for comment on Mr. Lambert’s claims.

Although the lethal letters contained notes expressing jihadist views, investigators came to believe the mailer was an insider in the government’s biodefense labs. They eventually matched the anthrax powder to a flask in Dr. Ivins’s lab at Fort Detrick in Maryland and began intense scrutiny of his life and work.

They discovered electronic records that showed he had spent an unusual amount of time at night in his high-security lab in the periods before the two mailings of the anthrax letters. They found that he had a pattern of sending letters and packages from remote locations under assumed names. They uncovered emails in which he described serious mental problems.

The investigators documented Dr. Ivins’s obsession with a national sorority that had an office near the Princeton, N.J., mailbox where the letters were mailed. They detected what they believed to be coded messages directed at colleagues, hidden in the notes in the letters.

As prosecutors prepared to charge him with the five murders in July 2008, Dr. Ivins, 62, took his own life at home in Frederick, Md. Days later, at a news conference, Jeffrey A. Taylor, then the United States attorney for the District of Columbia, said the authorities believed “that based on the evidence we had collected, we could prove his guilt to a jury beyond a reasonable doubt.”

But Mr. Lambert says the bureau also gathered a large amount of evidence pointing away from Dr. Ivins’s guilt that was never shared with the public or the news media. Had the case come to trial, he said, “I absolutely do not think they could have proved his guilt beyond a reasonable doubt.” He declined to be specific, saying that most of the information was protected by the Privacy Act and was unlikely to become public unless Congress carried out its own inquiry.

After retiring from the F.B.I. in 2012, Mr. Lambert joined the Energy Department. But an F.B.I. ethics lawyer ruled that because Mr. Lambert had to work with F.B.I. agents in his new job, he was violating a conflict-of-interest law that forbade former federal employees from contacting previous colleagues for a year after they had left their government jobs.

That ruling led to his dismissal, Mr. Lambert said, and he has not been able to find work despite applying for more than 70 jobs. His lawsuit asserts that several other former F.B.I. agents were able to take identical intelligence jobs with the Energy Department and that he was singled out for mistreatment.

By SCOTT SHANEAPRIL 8, 2015

Find this story at 8 April 2015

© 2015 The New York Times Company

Defense Department anthrax error triggers anger in Congress (2015)

The Pentagon wouldn’t say which labs received the live anthrax by mistake or who might have been exposed. The shipments went to facilities in nine states.

Military officials said Thursday that the Pentagon was in close contact with officials at research labs in California, Texas and seven other states that received potentially live anthrax spores, but they refused to identify the labs or to disclose how many people were being treated with antibiotics to stave off the disease.

A Defense Department spokesman, Army Col. Steven Warren, said 22 personnel at Osan Air Base in South Korea were taking the antibiotic Cipro as a precaution against anthrax exposure. But he declined to talk about whether workers at labs or other facilities in the United States were also taking Cipro.

The lack of information was criticized by members of Congress, who demanded answers on how the mistaken shipments happened and who had been affected.

“This incident represents a serious breach of trust in the United States Army’s obligation to keep our citizens and service members safe,” Sen. Bill Nelson, D-Fla., a member of the Senate Armed Services Committee, said in a letter to Army Secretary John McHugh. “Moreover, the shipments to a South Korea air base weaken the United States’ credibility as a global leader in chemical weapons control.”

In a separate letter, a bipartisan group of members of the House of Representatives told Defense Secretary Ash Carter and Tom Frieden, the director of the Centers for Disease Control and Prevention, that the inadvertent shipments of live anthrax “raise serious safety concerns” about the way the military handles “dangerous pathogens.”

The letter was signed by Rep. Fred Upton, R-Mich., the chair of the House Energy and Commerce Committee, and the panel’s senior Democrat, Rep. Frank Pallone of New Jersey, as well as two committee members, Republican Rep. Tim Murphy of Pennsylvania and Democratic Rep. Diana DeGette of Colorado.

In comments to reporters Thursday, Warren acknowledged that he did not “have a whole lot of details on the exact purpose” of the anthrax shipments to Osan Air Base. In an earlier statement, Warren had said the anthrax shipments were part of a pilot program to develop a field test to identify biological threats in the environment.

In addition to Osan, the Defense Department said it suspected that labs in nine states had received live anthrax because they had been recipients of the same “cluster” of shipments.

In addition to facilities in California and Texas, those labs included military, university or commercial enterprises in Delaware, New Jersey, New York, Tennessee, Virginia, Maryland and Wisconsin. The anthrax was shipped from a Defense Department lab in Dugway, Utah.

Warren said the the Centers for Disease Control and Prevention was working to determine who might have handled the anthrax shipments before they reached the nine destinations.

He declined to describe what kind of packaging was used to ship the anthrax or to confirm news reports that FedEx had transported at least some of the shipments.

Live anthrax requires strict handling protocols, and anthrax samples are supposed to be rendered inactive before being shipped for research uses. All military, government and civilian labs that might have received such samples are now reviewing their anthrax inventories.

“Out of an abundance of caution, DOD has stopped the shipment of this material from its labs pending completion of the investigation,” Warren said.

“The ongoing investigation includes determining if the labs also received other live samples, epidemiological consultation, worker safety review, laboratory analysis and handling of laboratory waste,” said Jason McDonald, a spokesman for the CDC.

Anthrax burst into the American psyche one week after the 2001 terror attacks in New York and Washington, when over the course of several weeks five people died and 17 survived infection after anthrax-laced letters were sent to several news organization and to the offices of two U.S. senators.

Two of the dead in 2001 were postal workers who’d come in contact with anthrax when the letters containing the spores passed through the Brentwood mail facility in Washington, D.C. Another was an employee of a Florida media company that had received one of the letters. How the other two victims were exposed has never been determined.

Over the next seven years, the FBI and other prosecutors named two men as having possible ties to those anthrax attacks, Steven Hatfill and Bruce Ivins, but the government never brought charges against either of them.

In the current case, four Defense Department employees in the United States who’d handled the samples have been placed in post-exposure treatment in addition to the 22 in South Korea, CNN reported.

Warren defended the speed with which the Pentagon made public the information that live anthrax had inadvertently been shipped. That notification came five days after a research lab in Maryland told the Pentagon that it had received live anthrax in a package that was supposed to contain only inactive spores.

“We got the information out as rapidly as we could,” he said. “It’s important to have as much accurate information as possible. Once we understood that there was no threat to the public, we understood that we had additional time to gather more information and present a more complete picture.”

Osan Air Base in South Korea said in a statement that “all personnel were provided appropriate medical precautionary measures to include examinations, antibiotics and in some instances, vaccinations. None of the personnel have shown any signs of possible exposure.”

The base added: “Hazardous material teams immediately cordoned off the facility, decontaminated it under Centers for Disease Control protocol, and destroyed the agent.”

BY JAMES ROSEN – MCCLATCHY WASHINGTON BUREAU
28 May 2015

Find this story at 28 May 2015

Copyright mcclatchydc.com

New Report Casts Doubt on FBI Anthrax Investigation (2014)

For a second time in three years, an independent inquiry cast doubt Friday on the FBI’s assertion that genetic testing had cinched its conclusion that a now-dead Army bioweapons researcher mailed anthrax-laced letters that killed five people and terrorized the East Coast in 2001.

The long-awaited report from the Government Accountability Office found that the FBI’s exhaustive, cutting-edge attempt to trace the killer with matches of genetic mutations of anthrax samples at times lacked precision, consistency and adequate standards.

The 77-page report, perhaps the final official word on the FBI’s seven-year investigation known as Amerithrax, lent credence to a National Academy of Sciences panel’s finding in 2011 that the bureau’s scientific evidence did not definitely show that the anthrax came from the Maryland bioweapons laboratory of Bruce Ivins.

The report’s findings also mirrored some of the conclusions of a joint investigation by FRONTLINE, McClatchy and ProPublica that was published and aired in the fall of 2011.

Shortly after Ivins took a suicidal drug overdose on July 29, 2008, federal prosecutors said they’d been drafting criminal charges against him, and they declared the scientist at Fort Detrick, Md., the culprit. In 2010, they laid out an extensive circumstantial case against him, presenting as a smoking gun the findings of genetic testing by outside laboratories that matched four distinct mutations in the anthrax spores in the letters with those in a flask full of anthrax in Ivins’ laboratory.

“The significance of using such mutations as genetic markers for analyzing evidentiary samples to determine their origins is not clear,” the auditors wrote. “This gap affects both the development of genetic tests targeting such mutations and statistical analyses of the results of their use.”

The auditors pointed out that an FBI team recommended in 2007 that the bureau conduct experiments to determine whether the mutations the FBI was seeking to match might not have been unique to Ivins’ flask, known as RMR-1029. However, those tests were never done.

That omission also drew concern from the National Academy of Sciences panel, which noted that it was possible that four identical “morphs” could have grown in another laboratory in what it termed “parallel evolution.”

The auditors also focused on contradictory test results from samples collected from a colleague of Ivins who’d used anthrax from RMR-1029. That colleague – Henry Heine, though he wasn’t named in the report – submitted one sample that tested positive in all five genetic tests, but a duplicate sample from his vial tested negative for all five markers, the report said.

The report said that Heine, in the presence of an FBI investigator, didn’t follow instructions for collecting one sample as laid out in a grand jury subpoena. The disclosure raises the possibility that inconsistent collection methods undercut the massive testing effort.

While praising the FBI for turning to four outside laboratories for genetic tests on more than 1,000 anthrax samples it had gathered, the report said the bureau’s laboratory had failed to ensure that all the samples were collected in the same fashion, gave “minimal” instruction to the outside labs and set insufficient standards for validating the results. It also failed to measure the uncertainty in its results, leaving it unclear how much weight they deserve, the report said.

Also unstudied was whether the anthrax spores grew differently in varying conditions, the report said.

The FBI said Friday that it stood by its conclusion, saying it “has complete confidence in the scientific results that provided investigators with leads” to the anthrax used in the attacks.

“As noted in the National Academy of Sciences Report, the genetic tests used by the FBI were well validated,” the bureau said, adding that after a review of all scientific analysis it “is satisfied that the analysis was conducted in a quality manner.”

“It is important to note that the scientific results alone were not the sole basis for concluding that Bruce Ivins committed the 2001 anthrax-letter attacks,” the bureau said.

However, Democratic Rep. Rush Holt of New Jersey, who was among three members of the House of Representatives who requested the audit from Congress’ investigative arm, said “the GAO report confirms what I have often said: that the FBI’s definitive conclusions about the accuracy of their scientific findings in the Amerithrax case are not, in fact, definitive.”

Holt, a scientist who’s retiring from Congress at month’s end, also said “the United States needs a comprehensive, independent review of the Amerithrax investigation to ensure we have learned the lessons from this bio attack.”

Paul Kemp, an attorney for Ivins, echoed Holt’s call for a fuller investigation.

“I only wish we could have had a trial,” he said. “They never had any evidence he prepared the anthrax . . . only that he worked some unexplained overtime. Many scientists in and out of Fort Detrick asserted that there wouldn’t have been enough time for one person to do this – especially in a building and a lab that was open all day every day – without somebody seeing something.”

December 19, 2014, 7:38 pm ET by Greg Gordon McClatchy Washington Bureau and Mike Wiser, FRONTLINE

Find this story at 19 December 2014

Web Site Copyright ©1995-2015 WGBH Educational Foundation

New Evidence Adds Doubt to FBI’s Case Against Anthrax Suspect (2011)

A U.S. Army scientist stands near the letters used in the 2001 anthrax attacks (Photo courtesy of FBI).

This story is a joint project with ProPublica, PBS Frontline and McClatchy. The story will air on Frontline on Oct. 11. Check local listings.

WASHINGTON – Months after the anthrax mailings that terrorized the nation in 2001, and long before he became the prime suspect, Army biologist Bruce Ivins sent his superiors an email offering to help scientists trace the killer.

Part 1: New Evidence Adds Doubt to FBI’s Case Against Anthrax Suspect

Part 2: Did Bruce Ivins Hide Attack Anthrax From the FBI?

Part 3: Was FBI’s Science Good Enough to ID Anthrax Killer?

Video: The Anthrax Files

Interactive: Read and annotate the case documents

Editor’s Note: About the Case of the Anthrax Letters

Already, an FBI science consultant had concluded that the attack powder was made with a rare strain of anthrax known as Ames that’s used in research laboratories worldwide.

In his email, Ivins volunteered to help take things further. He said he had several variants of the Ames strain that could be tested in “ongoing genetic studies” aimed at tracing the origins of the powder that had killed five people. He mentioned several cultures by name, including a batch made mostly of Ames anthrax that had been grown for him at an Army base in Dugway, Utah.

Seven years later, as federal investigators prepared to charge him with the same crimes he’d offered to help solve, Ivins, who was 62, committed suicide. At a news conference, prosecutors voiced confidence that Ivins would have been found guilty. They said years of cutting-edge DNA analysis had borne fruit, proving that his spores were “effectively the murder weapon.”

To many of Ivins’ former colleagues at the germ research center in Fort Detrick, Md., where they worked, his invitation to test the Dugway material and other spores in his inventory is among numerous indications that the FBI got the wrong man.

What kind of murderer, they wonder, would ask the cops to test his own gun for ballistics?

To prosecutors, who later branded Ivins the killer in a lengthy report on the investigation, his solicitous email is trumped by a long chain of evidence, much of it circumstantial, that they say would have convinced a jury that he prepared the lethal powder right under the noses of some of the nation’s foremost bio-defense scientists.

PBS’ Frontline, McClatchy and ProPublica have taken an in-depth look at the case against Ivins, conducting dozens of interviews and reviewing thousands of pages of FBI files. Much of the case remains unchallenged, notably the finding that the anthrax letters were mailed from Princeton, N.J., just steps from an office of the college sorority that Ivins was obsessed with for much of his adult life.

Bruce Ivins
Bruce Ivins

But newly available documents and the accounts of Ivins’ former colleagues shed fresh light on the evidence and, while they don’t exonerate Ivins, are at odds with some of the science and circumstantial evidence that the government said would have convicted him of capital crimes. While prosecutors continue to vehemently defend their case, even some of the government’s science consultants wonder whether the real killer is still at large.

Prosecutors have said Ivins tried to hide his guilt by submitting a set of false samples of his Dugway spores in April 2002. Tests on those samples didn’t display the telltale genetic variants later found in the attack powder and in sampling from Ivins’ Dugway flask.

Yet records discovered by Frontline, McClatchy and ProPublica reveal publicly for the first time that Ivins made available at least three other samples that the investigation ultimately found to contain the crucial variants, including one after he allegedly tried to deceive investigators with the April submission.

Paul Kemp, who was Ivins’ lawyer, said the government never told him about two of the samples, a discovery he called “incredible.” The fact that the FBI had multiple samples of Ivins’ spores that genetically matched anthrax in the letters, Kemp said, debunks the charge that the biologist was trying to cover his tracks.

Asked about the sample submissions, as well as other inconsistencies and unanswered questions in the Justice Department’s case, lead federal prosecutor Rachel Lieber said she was confident that a jury would have convicted Ivins.

“You can get into the weeds, and you can take little shots of each of these aspects of our vast, you know, mosaic of evidence against Dr. Ivins,” she said in an interview. But in a trial, she said, prosecutors would have urged jurors to see the big picture.

“And, ladies and gentlemen, the big picture is, you have, you know, brick upon brick upon brick upon brick upon brick of a wall of evidence that demonstrates that Dr. Ivins was guilty of this offense.”

Scientists who worked on the FBI’s case do not all share her certainty. Claire Fraser-Liggett, a genetics consultant whose work provided some of the most important evidence linking Ivins to the attack powder, said she would have voted to acquit.

“I don’t know how it would have been possible to convict him,” said Fraser-Liggett, the director of the University of Maryland’s Institute for Genome Sciences. “Should he have had access to a potential bio-weapon, given everything that’s come to light? I’d say no. Was he just totally off the wall, from everything I’ve seen and read? I’d say yes.

“But that doesn’t mean someone is a cold-blooded killer.”

The Justice Department formally closed the anthrax case last year. In identifying Ivins as the perpetrator, prosecutors pointed to his deceptions, his shifting explanations, his obsessions with the sorority and a former lab technician, his penchant for taking long drives to mail letters under pseudonyms from distant post offices and, after he fell into drinking and depression with the FBI closing in, his violent threats during group therapy sessions. An FBI search of his home before he died turned up a cache of guns and ammunition.

Most of all, though, prosecutors cited the genetics tests as conclusive evidence that Ivins’ Dugway spores were the parent material to the powder.

Yet, the FBI never could prove that Ivins manufactured the dry powder from the type of wet anthrax suspensions used at Fort Detrick. It couldn’t prove that he scrawled letters mimicking the hateful rhetoric of Islamic terrorists. And it couldn’t prove that he twice slipped away to Princeton to mail the letters to news media outlets and two U.S. senators; it could prove only that he had an opportunity to do so undetected.

The $100 million investigation did establish that circumstantial evidence could mislead even investigators armed with unlimited resources.

Before focusing on Ivins, the FBI spent years building a case against another former Army scientist. Steven Hatfill had commissioned a study on the effectiveness of a mailed anthrax attack and had taken ciprofloxacin, a powerful antibiotic used to treat or prevent anthrax, around the dates of the mailings. Then-Attorney General John Ashcroft called Hatfill a “person of interest,” and the government eventually paid him a $5.8 million settlement after mistakenly targeting him.

Ivins’ colleagues and some of the experts who worked on the case wonder: Could the FBI have made the same blunder twice?

Did Ivins have a motive?

Growing up in Ohio, the young Bruce Ivins showed an early knack for music and science. But his home life, described as “strange and traumatic” in a damning psychological report released after his death, left scars that wouldn’t go away.

The report, written by a longtime FBI consultant and other evaluators with court-approved access to Ivins’ psychiatric records, said Ivins was physically abused by a domineering and violent mother and mocked by his father. Ivins developed “the deeply felt sense that he had not been wanted,” the authors found, and he learned to cope by hiding his feelings and avoiding confrontation with others.

Ivins attended the University of Cincinnati, staying there until he earned a doctoral degree in microbiology. In his sophomore year, prosecutors say, the socially awkward Ivins had a chance encounter that influenced his life: A fellow student who belonged to the Kappa Kappa Gamma sorority spurned him.

For more than 40 years, even as a married man, Ivins was obsessed with KKG, a fixation that he later admitted drove him to multiple crimes. Twice he broke into chapters, once climbing through a window and stealing the sorority’s secret code book.

After taking a research job at the University of North Carolina at Chapel Hill, Ivins discovered that a doctoral student, Nancy Haigwood, was a KKG alumna, and he tried to strike up a friendship. When she kept him at a distance, Ivins turned stalker, swiping her lab book and vandalizing her fiance’s car and the fence outside her home. Two decades later, when Haigwood received an FBI appeal for scientists nationwide to help find the anthrax mailer, she instantly thought of Ivins and phoned the FBI. Investigators didn’t home in on him for years.

When they did, the mailbox in Princeton, which also was near the home of a former Fort Detrick researcher whom Ivins disliked, loomed large.

“This mailbox wasn’t a random mailbox,” said Edward Montooth, a recently retired FBI agent who ran the inquiry. “There was significance to it for multiple reasons. And when we spoke to some of the behavioral science folks, they explained to us that everything is done for a reason with the perpetrator. And you may never understand it because you don’t think the same way.”

Ivins was a complicated, eccentric man. Friends knew him as a practical jokester who juggled beanbags while riding a unicycle, played the organ in church on Sundays and spiced office parties with comical limericks. William Hirt, who befriended Ivins in grad school and was the best man at his wedding, described him as “a very probing, spiritual fellow that wouldn’t hurt a fly.”

Ivins gained self-esteem and status in his job as an anthrax researcher at the U.S. Army Medical Research Institute of Infectious Diseases at Fort Detrick in Frederick, Md.

Even so, his fixations wouldn’t quit.

He became so obsessed with two of his lab technicians that he sent one of them, Mara Linscott, hundreds of email messages after she left to attend medical school in Buffalo, N.Y. Ivins drove to her home to leave a wedding gift on her doorstep. When she left, he wrote a friend, “it was crushing,” and called her “my confidante on everything, my therapist and friend.”

Later, after snooping on email messages in which the two technicians discussed him, Ivins told a therapist that he’d schemed to poison Linscott but aborted the plan at the last minute.

USAMRIID was once a secret germ factory for the Pentagon, but the institute’s assignment shifted to vaccines and countermeasures after the United States and Soviet Union signed an international treaty banning offensive weapons in 1969. A decade later, a deadly leak from a secret anthrax-making facility in the Soviet city of Sverdlovsk made it clear that Moscow was cheating and prompted the United States to renew its defensive measures.

Ivins was among the first to be hired in a push for new vaccines.

By the late 1990s, he was one of USAMRIID’s top scientists, but the institute was enmeshed in controversy. Worried that Iraqi leader Saddam Hussein had made large quantities of anthrax before the 1991 Persian Gulf War, President Bill Clinton had ordered that all military personnel, not just those in war zones, be inoculated with a 1970s-era vaccine. But soldiers complained of ill health from the vaccine, some blaming it for the symptoms called Gulf War Syndrome.

Later, Karl Rove, political adviser to new President George W. Bush, suggested that it was time to stop the vaccinations. Further, a Pentagon directive—although quickly reversed in 2000—had ordered a halt to research on USAMRIID’s multiple anthrax-vaccine projects.

Federal prosecutors say these developments devastated Ivins, who’d devoted more than 20 years to anthrax research that was now under attack.

“Dr. Ivins’ life’s work appeared destined for failure, absent an unexpected event,” said the Justice Department’s final report on the anthrax investigation, called Amerithrax. Told by a supervisor that he might have to work on other germs, prosecutors say Ivins replied: “I am an anthrax researcher. This is what I do.”

Ivins’ former bosses at Fort Detrick call that Justice Department characterization wrong. Ivins had little to do with the existing vaccine; rather, he was working to replace it with a better, second-generation version, they say.

In the summer of 2001, Ivins shouldn’t have had any worries about his future, said Gerard Andrews, who was then his boss as the head of USAMRIID’s Bacteriology Division. “I believe the timeline has been distorted by the FBI,” Andrews said. “It’s not accurate.”

Months earlier, Andrews said, the Pentagon had approved a full year’s funding for research on the new vaccine and was mapping out a five-year plan to invest well over $15 million.

Published reports have suggested that Ivins had another motive: greed. He shared patent rights on the new vaccine. If it ever reached the market, after many more years of testing and study, federal rules allowed him to collect up to $150,000 in annual royalties.

If that was his plan, it didn’t go well. After the attacks, Congress approved billions of dollars for bio-defense and awarded an $877.5 million contract to VaxGen Inc. to make the new vaccine but scrapped it when the California firm couldn’t produce the required 25 million doses within two years.

Ivins received modest royalty payments totaling at least $6,000. He told prosecutors he gave most of the money to others who had worked with him on the project, said Kemp, his defense attorney.

Kemp said prosecutors told him privately that they’d dismissed potential financial returns as a motive. That incentive wasn’t cited in the Justice Department’s final report.

Did Ivins have an opportunity?

The relatively lax security precautions in place at U.S. defense labs before the mailings and Sept. 11 terrorist attacks offered many opportunities for a deranged scientist. Prosecutors said Ivins had easy access to all the tools needed to make the attack spores and letters.

Researchers studying dangerous germs work in a “hot suite,” a specially designed lab sealed off from the outside world. The air is maintained at “negative pressure” to prevent germs from escaping. Scientists undress and shower before entering and leaving.

Watch the video report
Like many of his colleagues at Fort Detrick, Ivins dropped by work at odd hours. In the summer and fall of 2001, his night and weekend time in the hot suite spiked: 11 hours and 15 minutes in August, 31 hours and 28 minutes in September and 16 hours and 13 minutes in October. He’d averaged only a couple of hours in prior months. Swiping a security card each time he entered and left the suite, he created a precise record of his visits. Rules in place at the time allowed him to work alone.

Sometime before the mailings, prosecutors theorize, Ivins withdrew a sample of anthrax from his flask—labeled RMR-1029—and began to grow large quantities of the deadly germ. If so, his choice of strains seemed inconsistent with the FBI’s portrait of him as a cunning killer. Surrounded by a veritable library of germs, they say, Ivins picked the Dugway Ames spores, a culture that was expressly under his control.

Using the Ames strain “pointed right at USAMRIID,” said W. Russell Byrne, who preceded Andrews as the chief of the Bacteriology Division and who’s among those convinced of Ivins’ innocence. “That was our bug.”

Federal prosecutors have declined to provide a specific account of when they think Ivins grew spores for the attacks or how he made a powder. But the steps required are no mystery.

First, he would have had to propagate trillions of anthrax spores for each letter. The bug can be grown on agar plates (a kind of petri dish), in flasks or in a larger vessel known as a fermenter. Lieber, then an assistant U.S. attorney and lead prosecutor, said the hot suite had a fermenter that was big enough to grow enough wet spores for the letters quickly.

To make the amount of powder found in the letters, totaling an estimated 4 to 5 grams, Ivins would have needed 400 to 1,200 agar plates, according to a report by a National Academy of Sciences panel released in May. Growing it in a fermenter or a flask would have been less noticeable, requiring between a few quarts and 14 gallons of liquid nutrients.

Next was drying. Simple evaporation can do the job, but it also would expose other scientists in a hot suite. Lieber said the lab had two pieces of equipment that could have worked faster: a lyophilizer, or freeze dryer; and a smaller device called a “Speed Vac.”

Investigators haven’t said whether they think the Sept. 11 attacks prompted Ivins to start making the powder or to accelerate a plan already under way. However, records show that on the weekend after 9/11, Ivins spent more than two hours each night in the hot suite on Friday, Saturday and Sunday.

The next afternoon, Monday, Sept. 17, 2001, he took four hours of annual leave but was back at USAMRIID at 7 p.m. Because of their Sept. 18 postmarks, the anthrax-laced letters had to have been dropped sometime between 5 p.m. Monday and Tuesday’s noon pickup at a mailbox at 10 Nassau St. in Princeton.

If Ivins did make the seven-hour round-trip drive from Fort Detrick, he would’ve had to travel overnight. Investigators said he reported to USAMRIID at 7 a.m. Tuesday for a business trip to Pennsylvania.

Did Ivins have the means?

Colleagues who worked with Ivins in the hot suite and think that he’s innocent say he’d never worked with dried anthrax and couldn’t have made it in the lab without spreading contamination.

Andrews, Ivins’ former boss, said Ivins didn’t know how to use the fastest process, the fermenter, which Andrews described as “indefinitely disabled,” with its motor removed. He said the freeze dryer was outside the hot suite, so using it would have exposed unprotected employees to lethal spores.

Without a fermenter, it would have taken Ivins “30 to 50 weeks of continuous labor” to brew spores for the letters, said Henry Heine, a former fellow Fort Detrick microbiologist who’s now with the University of Florida. Prosecutors and a National Academy of Sciences panel that studied the case said the anthrax could have been grown as quickly as a few days, though they didn’t specify a method.

FBI searches years later found no traces of the attack powder in the hot suite, lab and drying equipment.

Fraser-Liggett, the FBI’s genetics consultant, questioned how someone who perhaps had to work “haphazardly, quickly” could have avoided leaving behind tiny pieces of forensically traceable DNA from the attack powder.

Lieber, the Justice Department prosecutor, said the FBI never expected to find useable evidence in the hot suite after the equipment had been cleaned multiple times.

“This notion that someone could have stuck a Q-tip up in there and found, you know, a scrap of ‘1029’ DNA, I think is, with all due respect, it’s inconsistent with the reality of what was actually happening,” she said.

Yet, in 2007, six years after the letters were mailed, the FBI carefully searched Ivins’ home and vehicles looking for, among other things, anthrax spores. None were found.

The first round of anthrax letters went to an eclectic media group: Tom Brokaw, the NBC anchor; the tabloid newspaper the New York Post; and the Florida offices of American Media Inc., which publishes the National Enquirer. Just over two weeks later, on Oct. 4, jittery Americans were startled to learn that a Florida photo editor, Robert Stevens, had contracted an extremely rare case of inhalation anthrax.

Stevens died the next day. As prosecutors tell the story, Ivins would hit the road to New Jersey again as early as Oct. 6, carrying letters addressed to the offices of Democratic Sens. Patrick Leahy, the Judiciary Committee chairman from Vermont, and Tom Daschle of South Dakota, the Senate majority leader.

Unlike the brownish, granular, impure anthrax in the earlier letters, this batch was far purer, with tiny particles that floated like a gas, making them more easily inhaled and therefore deadlier.

Just a few hours before those letters were dropped at Nassau Street, investigators had a scientific breakthrough: Paul Keim, an anthrax specialist at Northern Arizona University, verified that the spores in Stevens’ tissues were the Ames strain of anthrax.

“It was a laboratory strain,” Keim recalled later, “and that was very significant to us.”

On Oct. 15, an intern in Daschle’s office opened a nondescript envelope with the return address “4th Grade, Greendale School, Franklin Park, NJ 08852.” A white powder uncoiled from the rip, eventually swirling hundreds of feet through the Hart Senate Office Building, where dozens of senators work and hold hearings. It would take months and millions of dollars to fully cleanse the building of spores.

Ill-prepared to investigate America’s first anthrax attack, the FBI didn’t have a properly equipped lab to handle the evidence, so the Daschle letter and remaining powder were taken to Fort Detrick.

Among those immediately enlisted to examine the attack powder: Bruce Ivins.

The FBI would turn to Ivins time and again in the months and years ahead. At this early moment, he examined the Daschle spores and logged his observations with scientific exactitude. The quality, he determined, suggested “professional manufacturing techniques.”

“It is an extremely pure preparation, and an extremely high concentration,” Ivins wrote on Oct. 18, 2001. “These are not ‘garage’ spores.”

Part 2: Did Bruce Ivins Hide Attack Anthrax From the FBI?

In early 2002, federal agents who were hunting the anthrax killer were trying to winnow a suspect list that numbered in the hundreds. They knew only that they were looking for someone with access to the rare Ames strain of anthrax used in research labs around the world. Profilers said the perpetrator probably was an American with “an agenda.”

The powder-laced letters, which killed five people, contained no fingerprints, hair or human DNA but did offer one solid microscopic clue: The lethal spores in the powder were dotted with genetically distinct variants known as morphs.

So agents set out on an arduous task: Collect samples from Ames anthrax cultures around the world, sort through them and find one with morphs that matched the attack powder. Then they’d have a line on where the murder weapon was made and, perhaps, the identity of the killer.

Bruce Ivins, an Army scientist at Fort Detrick, Md., had a good idea where the inquiry was headed. In the months after the attacks, he’d schooled federal agents in the intricacies of anthrax, explaining how the telltale morphs can arise from one generation to the next.

In April 2002, Ivins did something that investigators would highlight years later as a pillar in the capital murder case that was being prepared against him before he committed suicide in 2008: He turned over a set of samples from his flask of Ames anthrax that tested negative, showing no morphs. Later, investigators would take their own samples from the flask and find four morphs that matched those in the powder.

Rachel Lieber, the lead prosecutor in a case that will never go to trial, thinks that Ivins manipulated his sample to cover his tracks. “If you send something that is supposed to be from the murder weapon, but you send something that doesn’t match, that’s the ultimate act of deception. That’s why it’s so important,” Lieber said.

However, a re-examination of the anthrax investigation by Frontline, McClatchy and ProPublica turned up new evidence that challenges the FBI’s narrative of Ivins as a man with a guilty conscience who was desperately trying to avoid being discovered.

Records recently released under the Freedom of Information Act show that Ivins made available a total of four sets of samples from 2002 to 2004, double the number the FBI has disclosed. And in subsequent FBI tests, three of the four sets ultimately tested positive for the morphs.

Paul Kemp, Ivins’ lawyer, said the existence of Ivins’ additional submissions was significant because it discredits an important aspect of the FBI’s case against his client. “I wish I’d known that at the time,” he said.

Heroes and suspects

To understand how investigators eventually came to see almost everything Ivins did or said as proof of his guilt, you have to return to the fall of 2001.

The FBI wasn’t equipped to handle deadly germs, so the attack powder was rushed to Fort Detrick, the home of the U.S. Army Medical Research Institute of Infectious Diseases.

From the beginning, Fort Detrick researchers played a prominent role in the inquiry. Ivins was among the most voluble, offering advice and a steady stream of tips about co-workers, foreign powers and former employees who might have carried out the attacks.

Investigators quickly recognized they were in an awkward situation. Any of the scientists could be the killer. Agents canvassed the tight-knit laboratory, inviting the researchers to finger their colleagues. “We were heroes in the morning and suspects in the afternoon,” recalled Jeffrey Adamovicz, at the time the deputy chief of the Bacteriology Division, where Ivins worked.

At 8:45 a.m. on Dec. 16, 2001, Ivins typed out an email to colleagues offering to provide Ames strain “for genetic analysis or sequencing by whomever.” He offered a sample of the original Ames anthrax taken in 1981 from a Texas cow and a collection of spores sent to Fort Detrick in 1997, mostly from the U.S. Army base in Dugway, Utah. Seven years later, prosecutors announced that they were certain the attack powder had been grown with germs from the Dugway flask Ivins was offering for scrutiny.

John Ezzell, a USAMRIID scientist at the time who assisted the FBI, said in an interview that Ivins likely didn’t think the technology could distinguish among Ames variants. But the record suggests otherwise.

On Jan. 23, 2002, Ivins gave an FBI agent a detailed tutorial on how to spot morphs in anthrax colonies. He also volunteered the names of two people who had the “knowledge and character” to have prepared and sent the letters while explaining that he’d never worked with powdered anthrax.

Ivins then showed the agent photos of anthrax morphs and said that “DNA sequencing should show the differences in genetics,” the mutations that make morphs grow differently. Ivins had good reason to understand the biology of morphs: One of his best friends at the lab, Patricia Worsham, had published a pioneering paper on the subject several years earlier.

In suggesting that the FBI use morphs to catch a killer, Ivins was proposing some cutting-edge science. No one had ever attempted to genetically fingerprint morphs, and the researchers advising the FBI weren’t even sure it could be done. Such genetic detective work, now commonplace, was in its infancy. Today, this technique is recognized as a precise but not foolproof method of identification.

A few weeks later, Ivins gave several people the sort of evidence he seemed to be suggesting they collect. He provided a sample to a colleague who wanted to look at the spores under a microscope. Then, on Feb. 27, Ivins drew anthrax from his flask, which he labeled RMR-1029, and provided it to investigators who were assembling the FBI’s worldwide library of anthrax. If prosecutors are right, the murderer had handed over his gun for testing.

But then the narrative took a strange twist. Perhaps deliberately, perhaps by chance, Ivins placed the spores in the wrong type of glass vessel. Investigators rejected the sample and told him to try again.

Sometime in the next few weeks, prosecutors contend, Ivins figured out for the first time that the morphs might trap him. Until then, they assert, he’d assumed that the anthrax in his flask was pure and therefore without morphs. But Paul Keim, the scientist who helped the FBI identify the attack strain, said it seemed implausible that Ivins thought his spores were morph-free. The Dugway culture included dozens of separate batches, most of which were grown at the Utah Army base in fermenters, an ideal breeding ground for morphs. Ivins, Keim said, was likely to have understood this.

In April 2002, Ivins prepared a third sample from RMR-1029. This time, his lawyer said, he plucked a sample using a technique called a “single colony pick,” a method biologists use to maintain purity when growing bacteria. Ultimately, this sample tested negative for the morphs. Prosecutors said they’re not even sure that the sample Ivins submitted came from the flask. If it did, they said, he obstructed justice, since their subpoena instructed scientists to capture diverse samples of spores that would be sure to reproduce any morphs. Ivins told investigators he’d followed standard procedures for microbiologists when he sampled just one colony.

Investigators eventually seized and tested the germs Ivins turned over to his colleague for microscopic examination, and found they tested positive for the morphs. Separately, they stumbled across a duplicate first submission from February: the material that had been rejected. It, too, was positive.

Curious conduct in the lab

In late April 2002, investigators confronted Ivins about reports that he’d been furtively testing for anthrax spores in his office and other areas outside the “hot suites,” the sealed rooms where researchers worked with deadly pathogens.

Ivins said that that was true and volunteered that he’d also conducted cleanups in the lab not once but twice — in December 2001, when he bleached over areas he’d found to be contaminated, and again in mid-April, when he conducted a search for errant anthrax spores.

These acts violated the lab’s standard procedure, which called for the safety office to investigate and clean up any contamination.

Ivins offered curious explanations. He said that in December, he had been trying to address the worries of a junior technician that sloppy handling of the attack powder had spread deadly spores through the lab. In April, against the advice of his supervisor, he launched his own tests after two researchers accidentally spilled a small amount of anthrax in the hot suite.

Asked why he didn’t inform safety officials of the possible dangers, Ivins told investigators he didn’t want to disrupt the FBI inquiry or alarm colleagues.

Whatever his motivation, subsequent tests showed Ivins had a point about failures to contain anthrax in the labs. His sampling showed that tiny amounts of anthrax of various strains had somehow seeped out of the hot suite and into his office. The Army ordered an investigation into why the lab’s safety procedures weren’t followed.

Despite Ivins’ puzzling behavior, investigators wouldn’t focus on him for years.

The anthrax inquiry was following another course and had zeroed in on a virologist named Steven Hatfill. A blunt character who boasted of his years in Rhodesia, Hatfill had a penchant for publicity, holes in his résumé and an unpublished novel that featured a Palestinian terrorist who attacks Washington with the bubonic plague. The evidence against him was entirely circumstantial.

Investigators remained on Hatfill’s trail until late 2006. By then, they’d searched his home, deployed anthrax-sniffing dogs and even emptied a pond, from which they removed a suspicious contraption. It was a turtle trap. No evidence of anthrax turned up. (Hatfill sued the government and received $5.8 million to settle the case).

A new Ivins sample

In early April 2004, Ivins was asked to help the FBI collect a complete set of cultures from Fort Detrick. Earlier, FBI agents had found 22 vials of anthrax that hadn’t been turned over. On April 6, a lab assistant found a test tube of material that appeared to have been removed from Ivins’ flask.

The assistant gave the germs to Henry Heine, a colleague of Ivins’ who happened to be in the building. Heine said he checked with Ivins, who told him to send a sample from the tube to the FBI. In an April 6 email, Ivins thanked Heine, acknowledging that the anthrax “was probably RMR-1029.”

Heine views this moment as a sign of his colleague’s innocence, pointing out that Ivins willingly turned over a sample he thought had originated from his flask. In an interview, Heine said there were no cameras in the building, that FBI agents weren’t monitoring the search and that Ivins easily could have prepared the sample himself and tampered with the evidence.

A day later, investigators seized Ivins’ flask, locking it in a safe double-sealed with evidence tape.

What happened next raises questions about the reliability of the FBI’s method for detecting morphs. The bureau separately ordered tests on Heine’s sample and a second one drawn from the same test tube. Records show conflicting results, one negative and one positive.

Does this mean the FBI’s tests for morphs were unreliable?

An FBI scientist said Ivins had told investigators the anthrax in the refrigerator had been diluted. This perhaps made the morphs undetectable in testing, said the scientist, who was made available to discuss the matter on the condition of anonymity.

Heine said the sample he sent wasn’t diluted.

“We can only go by what Bruce told us,” the FBI scientist replied.

Heine said he sent the FBI at least two additional samples from RMR-1029 that Ivins had shared with him. He said the FBI later told him both had tested negative for the morphs. The FBI scientist said the bureau could find no record of this.

Ivins’ hidden obsessions come out

In September 2006, the FBI assigned Edward Montooth to lead the anthrax inquiry. Montooth looked at the evidence through fresh eyes, and his attention quickly focused on the background and conduct of Ivins. By December, he told FBI Director Robert Mueller that Ivins had emerged as the prime suspect.

Investigators saw mounting evidence that the Fort Detrick scientist was hiding something.

They learned about his lifelong obsession with the Kappa Kappa Gamma sorority and discovered that the Princeton, N.J., mailbox into which the letters had been dropped was just yards from a KKG office. Ivins had mailed packages under assumed names, and his email messages expressed fears that he was paranoid, delusional or suffering from a split personality.

“When I get all steamed up, I don’t pout. I push Bruce aside, then I’m free to run about!” one read.

The genetic evidence seemed persuasive. Investigators had tested 1,059 Ames samples from U.S. and foreign labs and found only 10 with three or more of the morphs that genetically matched the letter powder. All traced back to Ivins’ flask.

The FBI identified 419 people at Fort Detrick and other labs who could have had access to the material. Prosecutors say each was investigated and cleared of possible involvement.

All of Ivins’ actions in the early days of the investigation were reinterpreted as signs of his guilt. Investigators recovered a portion of his first sample from RMR-1029—the test tubes that had been rejected because they were the wrong kind—and found that they contained the incriminating morphs. They contrasted that with the second sample from 2002—no morphs—and saw it as proof that Ivins had learned before submitting it that the Ames strain could be traced to his flask.

Asked about the April 2004 sample turned up by PBS Frontline, McClatchy and ProPublica that tested positive, prosecutor Lieber said it could be easily explained. Ivins had no choice: FBI agents were swarming through Fort Detrick looking for cultures of anthrax that hadn’t been submitted for genetic testing.

The unauthorized cleanup of the lab, the Justice Department said in its report last year, reflected a “guilty conscience.”

“The evidence suggests that Dr. Ivins knew where to swab because he knew where he had contaminated the building,” prosecutors wrote.

Even Ivins’ defenders had questioned his actions at the time. “I said, ‘Bruce, do you realize how bad this looks?’ And he was a little bit puzzled,” Adamovicz said. “I said, ‘This makes you look suspicious because it looks like you’re trying to hide something.’ Bruce, of course, denied that he was trying to hide anything. And again, in my view, I don’t think he was trying to hide anything. I think he couldn’t keep a secret if he had to.”

Watch the video report
The Army’s report on the incident didn’t portray it as nefarious. It confirmed the presence of Ames anthrax and two other anthrax strains in Ivins’ office. Ames also was found near a “pass box” through which Ivins had transferred one of the letters to the hot suite, the men’s changing area and Ivins’ office. But investigators were unable to nail down an original source for the contamination. They determined that it was unrelated to the minor spill in the hot suite and speculated that it could have resulted from the handling of the anthrax letters.

Investigators executed a search warrant at Ivins’ home and office. They found guns, a shooting range in his basement and Tasers. But swab after swab taken from every conceivable nook and cranny found not a single spore from the attack powder. Lieber said that was to be expected with a microbiologist trained to handle dangerous germs.

Claire Fraser-Liggett, a key genetics consultant for investigators, found such a dismissal troubling. “You think about all the efforts that had to go into decontaminating postal facilities, and the volatility of those spores and the fact that they were around for so long,” she said. “I think it represents a big hole, really gives me pause to think: How strong was this case against Dr. Ivins?”

Ivins sat down for detailed interviews with prosecutors in early 2008 and volunteered a series of damaging admissions with his lawyer present. He acknowledged making long drives at night while his wife slept and calmly recounted his obsession with Kappa Kappa Gamma, blindfolding and bondage. Sometimes his answers were incoherent, FBI summaries show. He couldn’t explain, for example, why he had spent so many late nights in the lab in the weeks before the letter attacks.

By the summer of 2008, Ivins was coming apart. He told his group therapy session, which he’d begun attending in recent months, that he was planning to get a gun so he could kill his enemies. The FBI searched his home again and seized several guns, bulletproof vests and 250 rounds of ammunition.

Ivins was briefly committed and then released. On July 26, he took an overdose of over-the-counter medication. Three days later, he was dead at 62. Neither he nor the prosecutors would ever have their day in court.

‘This was not an airtight case’

A week later, Justice Department officials called a news conference to describe their evidence against Ivins as some in Congress called for an independent investigation of the case.

“We believed that based on the evidence we had collected, we could prove his guilt to a jury beyond a reasonable doubt,” U.S. Attorney Jeffrey Taylor told reporters at the time. “Based on the totality of the evidence we had gathered against him, we are confident that Dr. Ivins was the only person responsible for these attacks.”

Prosecutors and investigators patiently laid out the case against Ivins. At its heart, they said, was the revolutionary science that had improbably traced the attack powder to a single flask.

“RMR-1029 was conclusively identified as the parent material to the anthrax powder used in the mailings,” the Justice Department wrote in its summary of the case.

Fraser-Liggett, who did some of the pioneering genetics work for the investigation, remains unconvinced.

“This was not an airtight case, by any means. You know, I think that, for an awful lot of people, there is a desire to really want to say that ‘yes, Ivins was the perpetrator. This case can reasonably be closed. And we can put this tragic chapter in U.S. history behind us,’ ” she said. “But I think part of what’s driving that is the fact that, if he wasn’t the perpetrator, then it means that person is still out there.”

Part 3: Was FBI’s Science Good Enough to ID Anthrax Killer?

WASHINGTON — In March 2007, federal agents convened an elite group of outside experts to evaluate the science that had traced the anthrax in the letters to a single flask at an Army lab in Maryland.

Laboratory work had built the heart of the case against Bruce Ivins, an Army researcher who controlled the flask. Investigators had invented a new form of genetic fingerprinting for the case, testing anthrax collected from U.S. and foreign labs for mutations detected in the attack powder.

Out of more than 1,000 samples, only eight had tested positive for four mutations found in the deadly germs sent to Congress and the news media.

Even so, the outside scientists, known as the “Red Team,” urged the FBI to do more basic research into how and when the mutations arose to make sure the tests were “sound” and the results unchallengeable.

Jenifer Smith, a senior manager at the FBI’s laboratory, shared the team’s concerns. Smith recalled that she was worried the FBI didn’t have a full understanding of the mutations and might see a trial judge throw out the key evidence.

“The admissibility hearing would have been very difficult,” Smith recalled in an interview. “They had some good science, but they also had some holes that would have been very difficult to fill.”

The FBI rebuffed the Red Team’s suggestion, describing it as “an academic question with little probative value to the investigation.”

Ivins committed suicide in July 2008 as prosecutors were preparing to charge him with capital murder in the cases of the five people killed by the anthrax mailings. Prosecutors announced that Ivins was the sole perpetrator and the parent material for the letters had come from his flask.

Three years later, that assertion remains an open question. A separate panel, from the National Academy of Sciences, found that prosecutors had overstated the certainty of their finding. Committee members said newly available testing methods could prove the FBI’s case much more definitively or lead to other potential suspects. But federal investigators, who closed the case more than a year ago, have expressed no interest in further scientific study of the evidence.

A re-examination of the anthrax case by PBS Frontline, McClatchy and ProPublica has raised new questions about some of the evidence against Ivins. The reporting uncovered previously undisclosed tensions between researchers who were trying to create a new form of forensic science and criminal investigators whose boss was under intense pressure from the president of the United States to crack a case that had few leads and hundreds of plausible suspects.

Paul Keim, an anthrax expert at Northern Arizona University who assisted in the FBI investigation, said he had qualms about whether the bureau’s groundbreaking laboratory method would have survived a rigorous legal review.

“I don’t think that it was ready for the courtroom at the time Bruce committed suicide,” Keim said.

If Ivins hadn’t killed himself, he said, the FBI would have launched a “hard push” for additional data that showed the method was reliable. Such research, he said, also could have shown it wasn’t valid.

Keim, a member of the Red Team who attended the March 2007 meeting in Quantico, Va., said he didn’t find out that the team’s call for further research had been rejected until a year later, after Ivins had committed suicide and prosecutors were hastily organizing a news conference to describe the science.

Keim and other scientists involved in the case said the strictures of a criminal investigation prevented them from talking to one another or sharing information as they would on a typical research effort.

“The investigation was being driven by a small group of bureau scientists and investigators,” Keim said. “Broader engagement with an expert panel sworn to secrecy would have been good. Having the best scientific consultants embedded would have been good.”

Jenifer Smith was the section chief of the Intelligence and Analysis Section in the FBI’s Weapons of Mass Destruction Directorate until 2009, and she observed the process from inside. During the anthrax case, she said, the FBI lab departed from its traditional procedures and allowed top investigators to influence how the science was conducted.

“They deviated from traditional lab practice in this particular case,” Smith said. “There were some political things going on behind the scenes, and it was embarrassing not to have this solved. Yes, it was a long, drawn-out investigation. But that’s when you don’t deviate from your practices.”

Rachel Lieber, the lead prosecutor, said law-enforcement officials did try to make sure the science was rigorously vetted. But Lieber said there were limits and that the science was only a piece of a much larger mosaic of evidence against Ivins.

“You look at the lines of a trial and where do we spend our resources,” Lieber said. “Are we doing a science project or are we looking for proof at trial? These are two very different standards.”

Unprecedented effort on science

Questions about the definitiveness of the scientific findings began to arise soon after prosecutors said Ivins was the anthrax mailer. U.S. Attorney Jeffrey Taylor declared without equivocation in August 2008 that the FBI had proved that Ivins’ flask, RMR-1029, “was the parent flask for the spores” used in the mailings — “effectively the murder weapon.”

At a briefing a few weeks later, the FBI’s lab director, Christian Hassell, was asked to give a “level of confidence” for the findings. “It’s very high,” he replied. “This whole exercise shows that they were traced back to a single flask.”

Another official at the briefing, who spoke on condition of anonymity as a ground rule, claimed that the Red Team of outside experts had vetted and approved the work and the FBI had heeded its calls for further research.

“We invited a cadre of scientists to conduct a Red Team review of the science that we performed, and we took their suggestions,” the official said. “We made additional experiments and the data available to the Red Team at their suggestion. And so all of the science that went behind this was well-reviewed.”

Critics on Capitol Hill weren’t mollified. Sen. Patrick Leahy, a Vermont Democrat and one of the intended recipients of an anthrax letter, said he didn’t believe that Ivins had acted alone. So FBI Director Robert Mueller announced in September 2008 that a panel of the National Academy of Sciences would conduct an independent review of the scientific findings.

The FBI didn’t wait for the outcome of those deliberations. In February 2010, with the panel still taking testimony, prosecutors announced that the case was closed, Ivins was the sole perpetrator and RMR-1029 was “conclusively identified as the parent material to the anthrax powder used in the mailings.”

Nearly a year to the day later, the outside committee looked at the same evidence differently, saying scientific data “provided leads” as to where the spores had come from but “alone did not rule out other sources.”

The tests that identified the flask as the source of the parent spores for the attack showed an association but didn’t “definitively demonstrate such a relationship,” the panel said.

When the case of the anthrax mailings broke in late 2001, genetic sequencing was in its early days. It was only a year earlier that two teams of American scientists had announced that they’d mapped the human genome. Work on anthrax was under way but incomplete.

Watch the video report
A fortuitous lab miscue may have provided the biggest break. Early in the investigation, a colleague of Ivins’ at the Army research facility in Fort Detrick, Md., left spores from one of the letters growing in a dish longer than she’d planned. When she next looked, the researcher, Terry Abshire, noticed something potentially significant: The cultures had small numbers of visually distinguishable colonies, or morphs, which are caused by genetic mutations.

One of the leading scientists in the field describes morphs this way: Imagine a jar of M&M’s that are almost all chocolate — the anthrax spores — but sprinkled with a few blues and reds — the morphs. Scoop out a big enough portion of spores, grow the anthrax on plates, and a morph or two probably will appear.

Morphs that look the same can be caused by different mutations. To create a true genetic fingerprint of the attack powder, scientists had to find and sequence the mutations that spawned the morphs.

Once they had that fingerprint, investigators could look for a match with the stocks of anthrax in bio-defense labs. The Ames strain used in the letter attacks had been cultured from a dead cow in Texas in 1981, and the Army frequently used it for animal testing of vaccines.

More than 1,000 samples tested

The attack powder had multiple morphs. Over several years, contractors developed tests for four morphs that produced what the FBI said were reliable results.

It was no easy task. Just a year before the anthrax attacks, it would have been inconceivable, Keim said. By late 2001, it was merely revolutionary.

When the anthrax samples from U.S. and foreign bio-weapons labs were screened, only 10 out of more than 1,000 tested positive for three or more of the morphs. All came from Ivins’ flask, RMR-1029.

In its report earlier this year, the National Academy of Sciences panel raised numerous questions about this finding, some of which had been posed by the Red Team back in 2007.

The panel also noted that the FBI didn’t have a complete understanding of how temperature or other growth conditions might affect how many morphs appeared. Perhaps a particular morph would become visible only under certain growth conditions. It was this question that the Red Team had suggested for additional research in 2007.

The FBI’s own records show that the tests didn’t always deliver reliable results. In trying to prove that a sample Ivins provided from his flask in April 2002 was deceptive because it contained none of the morphs from the attack powder, investigators sampled the flask 30 times. All came back with at least one morph, and 16 came back with all four. Six of them showed only two or fewer, even though they were grown directly from the Ivins culture.

The National Academy of Sciences panel’s report raised the possibility that some of the morphs could arise through the process of “parallel evolution,” in which identical mutations occur in separately growing colonies of bacteria.

Richard Lenski, a Michigan State University professor and specialist in this field, said the FBI faced a significant challenge. In what he termed a “dream world” with unlimited resources, researchers could separately grow hundreds of colonies of the anthrax in both Ivins’ flask and the attack powder and compare the morphs that evolve.

Such an experiment, of course, would be an expensive long shot, because the person who made the powder did so in secret with methods that remain unknown.

Claire Fraser-Liggett, a pioneering genetics researcher, was part of the effort to track the morphs. In August 2008, she sat onstage alongside senior FBI science officials as the findings were presented. By then, she said, the technology had leapfrogged far beyond the techniques used in 2001 and 2002 to compare morphs.

Beginning in about 2006, she said, “next generation” sequencing came on line. What cost $250,000 and took one to two months of work in 2001 now could be done for about $150 in a week. With price no longer an issue, the DNA in a colony of anthrax could be sampled over and over and over, assuring accuracy. And you wouldn’t be limited to four morphs; you could test as many as you felt were useful.

Fraser-Liggett doesn’t fault the FBI for not switching to an untried technique in 2006. But she said the enhanced precision now available could bring new evidence to light, confirming investigators’ original conclusion or pointing in other directions.

Chemical signals never fully explained

For now, the case remains a matter of dispute, with prosecutors and law-enforcement officials insisting that the combination of science and circumstantial evidence would have been more than sufficient to win a conviction.

One area of contention is whether the killer tried to add a chemical to make the spores float more easily, so they’d have a better chance of being inhaled. McClatchy first reported last spring that the FBI had failed to explain the presence of unusual levels of silicon and tin in two of the letters, since those elements aren’t part of the process of growing spores.

Scientists pressing for answers to those questions published a paper in a scientific journal this month. The FBI says the silicon was present through a natural process, not from any special treatment by Ivins.

David A. Relman, vice chairman of the National Academy study committee and a professor at the Stanford University School of Medicine, said the scientific picture remained incomplete.

Relman said, for example, that the high level of silicon measured in the letter sent to the New York Post remained a “big discrepancy,” one for which the panel received no explanation. None of the spores in Ivins’ now-infamous flask contained any silicon.

Relman said the panel questioned FBI officials about whether the high silicon measurement had arisen from an anomaly in the testing.

“We asked: ‘Is it nonrepresentative sampling?'” he said.

“And they said, ‘No, we don’t think that’s the answer.’ ”

“There is no answer,” Relman said, “That’s why we said it’s not resolved.”

Lieber, the prosecutor, said she would have moved to exclude the high-silicon reading at trial since it came from a single measurement.

According to the FBI, the anthrax from RMR-1029 was used as starter germs for the attack powder. Investigators suspect that there were at least two separate production runs. The powder sent to the media was relatively coarse; the anthrax mailed to Congress had much smaller particles and floated like a gas.

The germs in the flask were a mix of anthrax grown by Ivins and the Army base in Dugway, Utah. During the growth phase, the anthrax killer introduced several impurities, including silicon, trace elements of tin and, in two of the letters, an unusual strain of another bacterium, Bacillus subtilis.

Had Ivins not committed suicide, his trial very likely would have included vigorous sparring over the scientific evidence. Experts probably would have offered conflicting testimony about the reliability and certainty of the genetic tests.

Relman said a trial would have been the only way in which the prosecution’s evidence “could have been weighed and challenged by experts.”

It’s worth considering whether an independent panel should evaluate the full case against Ivins, looking at the science, the evidence investigators gathered and all other relevant material, Relman said.

“We have to decide … how important this case is to us as a society, and I’m not presupposing it is,” he said.

Fraser-Liggett and Lenski said it would be valuable to continue testing the anthrax samples in the case as new, more sensitive technologies come on line.

“Speaking as an individual citizen,” Lenski wrote in an email, “I think it would benefit the public. Even if it didn’t resolve the Amerithrax case with respect to criminal culpability, it would be a valuable test run of what science could contribute if a similar terrorist event were to occur.”

by Stephen Engelberg, ProPublica, Greg Gordon, McClatchy, Jim Gilmore and Mike Wiser, PBS Frontline, Oct. 10, 2011, 11:04

Find the story at 10 October 2011 part 1

Find the story at 10 October 2011 part 2

Find the story at 10 October 2011 part 3

Copyright Propublica.org

The Anthrax Files: The Essential Documents (2011)

FRONTLINE closely examined more than 27,000 pages of FBI documents for this investigation. Here are some of the key documents and significant reports on the investigation and the government’s conclusion that Dr. Bruce Ivins was the perpetrator of the attacks.

October 1997 — USAMRIID Reference Material Receipt Record
This document shows Dr. Bruce Ivins at the U.S. Army Medical Research Institute of Infectious Diseases (USAMRIID) was the custodian of a 1000 ml flask of liquid anthrax labeled RMR-1029. The FBI later claims RMR-1029 is the parent material of the anthrax used in the mailings.

October 2001 — Bruce Ivins’ Analysis of the Daschle Sample
The anthrax from the letter addressed to Sen. Tom Daschle (D-S.D.) was sent to USAMRIID for analysis by Ivins and his colleagues. In his report, Ivins wrote:

If this is a preparation of bacterial spores, it is an extremely pure preparation, and an extremely high concentration. These are not “garage” spores. The nature of the spore preparation suggests very highly that professional manufacturing techniques were used in the production and purification of the spores, as well as converting the spores into an extremely fine powder.

March 2005 — Ivins Interviewed by FBI
In the spring of 2005, investigators were narrowing in on RMR-1029, and they began interviewing people with access to the flask. They interview Ivins on March 31. He is asked detailed questions about the flask, anthrax production at USAMRIID, and personal e-mail exchanges:

IVINS was aware that many of these e-mails reveal aspects of his personal life and mental health at the time, including an acknowledgement by him that he was seeing a psychologist and had been diagnosed with “paranoid personality disorder.” IVINS offered that at the time some of these e-mails were written he was taking the antidepressant prescription medication Celexa (citalopram hydrobromide). IVINS said he is better now and no longer takes Celexa. IVINS related that he internalizes his negative emotions and, as a result, suffers from ulcers and irritable bowel syndrome. When asked whether his psychological condition had ever caused him to do anything which surprised him, IVINS responded in the negative. IVINS offered that he does not “act out” and has never hit his wife.

Ivins is also asked whether, as the patent-holder on an anthrax vaccine, he could have financially benefited from the attacks. Ivins says that he received $6,000 in royalties after his vaccine was mass-produced and that he shared the payment with his colleagues.

Ivins also addresses his late hours and weekends at work, saying he would sometimes go to the lab “‘to escape’ the stresses of his family” and that he spent time in the hot suites to escape a security guard who bothered him.

And he talks about taking long, “mindless drives,” equating them with “the way some people go for a long walk,” but denies driving to Princeton, N.J. (the location from which the anthrax letters were mailed).

Years later, Ivins would e-mail a friend about this interrogation, which he says put him into a deep depression:

Up until that time I felt that I had been helping officials with the anthrax letters case, providing as much as I could that I thought was relevant. Then at the end of March I had an interrogation from two people who said I was suspicious … and asked me lots more accusatory questions. I was crushed and had to be taken out of the biocontainment suites for several months.

September 2006 — FBI Report on the USAMRIID Anthrax Samples
This FBI report shows all the samples that tested positive for the morphs that were in the attack anthrax. Three of those samples — highlighted in the document — came from Ivins. The report also notes an additional sample from Ivins that tested negative for the morphs; investigators would later accuse Ivins of having deliberately obscured this sample to hide his involvement in the attacks.

Summer 2007 — Ivins’ E-mails Following His Grand Jury Appearance
As pressure increased throughout the investigation, particularly following his May 2007 appearances before the grand jury, Ivins’ e-mail activity revealed an increasingly distraught man:

“Eventually a trial will come and we’ll be dragged up to the witness chair to testify, and that’s when the other side wil [sic] start dragging us through the dirt. It’s a lawyer’s job to sully the personal and professional reputations of witnesses on the other side. For me it means people finding out that I’m a slob, keep poor records, am lousy at math, and see a psychiatrist. There are things that others would prefer not to be spread around. I’m planning on leaving at the end of September of 2008.” (May 23, 2007)
“Who knows. I’m just so beat. I was at the grand jury for five hours, 3 hours on one day and 2 hours on the next. The questions were so accusatory on so many fronts. … I’m not planning on jumping off a bridge or something, so don’t think I’m going suicidal or something. I honestly don’t know what anybody can do. … I don’t think there’s much anybody can do. I search emails and documents, trying to find things, trying to help, and look at what it gets me. It makes me wish that I had never gone into biomedical research.” (May 24, 2007)
“The grand jury was also very accusatory. I’m fortunately taking a lot of medication for depression, but that’s only helping some. I also have to use a lot of caffeine in the morning, and then alcohol and sleeping pills at night. Do you realize that if anybody gets indicted for even the most remote reason with respect to the anthrax letters — something as simple as not locking up spore preps to restrict them from only people in our lab — they face the death penalty? Playing any part, even a minor part such as providing information about how to make spores, or how to make them in broth, how to harvest and purify that could wind up putting one or more hapless persons on death row. Not pleasant to think about.” (June 10, 2007)
November 2007 — FBI Searches Ivins’ Home
On Nov. 1, agents interview Ivins at work and ask him a series of questions about RMR-1029 and his submissions to the FBI repository.

Towards the end of the interview, agents tell Ivins that a search is underway of his home, vehicles and office space. The agents ask Ivins if he “worried”; he acknowledged he was and after a few minutes said that he does things “a middle age man should not do” and that would “not be acceptable to most people,” including cross-dressing.

“It was the worst day of my life,” Ivins would later e-mail a friend.

January 2008 — Ivins Interviewed by Federal Prosecutors
This is the FBI’s report of Ivins’ first major sit-down interview with federal prosecutors. During the interview, he details his obsession with the Kappa Kappa Gamma sorority, which began in the early 1960s after a KKG member rejected a date with him.

Ivins admits visiting several KKG houses across the south and stealing secret ritual materials from KKG chapters at the University of North Carolina and West Virginia University. He says he committed the burglaries during spring breaks “to ensure nobody would be present in the houses.”
Ivins says his wife had no knowledge of his obsession or his clandestine visits to KKG houses. In her interview with FRONTLINE, prosecutor Rachel Lieber underscored the significance of this admission: “He said to us, effectively, ‘I don’t have an alibi.’”
Ivins also tells investigators that after he learned his colleague Nancy Haigwood was a Kappa, “he set out to learn everything about and befriend her.” He admits to stealing her lab notebook while in graduate school, and to later spray painting “KKG” on the sidewalk near her house and vandalizing her car.
Ivins admits to having several aliases and to maintaining a P.O. box from which he distributed copies of the KKG ritual book using a name prosecutors say was based on the name of Haigwood’s then-husband. He says he had a second P.O. box where he received bondage literature.
February 2008 — Ivins’ Second Interview by Federal Prosecutors
In a second sit-down interview with Ivins, prosecutors follow up on many of the statements he made in his first interview, including his KKG obsession. Ivins describes in detail breaking into the Chapel Hill and West Virginity University sorority houses:

He entered the house at night through a first floor bathroom window which was located behind a shrub. Although there were several lights on inside, he knew nobody was there as those lights were always left on. IVINS, using a small pen light to help him see, went upstairs and looked for anything which was locked and may contain secretive sorority documents or materials. There was a hallway closet which was locked, so IVINS used a coat hanger or some similar object to open the door. Inside the closet he found the “Cipher” and some documents regarding KKG rituals. The Cipher was a document encased in glass, and it referred to a book of ritual which IVINS also looked for but did not find. In an unlocked closet directly across from that which contained the Cipher were some blindfolds made from torn bed sheets. IVINS assumed the blindfolds were used for the KKG initiation, but he did not take them. IVINS left after spending about an hour in the house, taking with him the Cipher and ritual materials.

He also says he took long drives “as a way to relieve stress or as a form of therapy,” but says his wife never knew where he went or questioned him.

During the interview, investigators showed Ivins a diagram he drew early on in the investigation that showed how he prepared very pure anthrax spores. But when shown the diagram, Ivins said he didn’t remember drawing it and was “non-responsive” to questions about how to interpret the drawing.

Investigators would later contrast Ivins’ precise memory of events long past with his inability to explain how his time was spent during late nights in the laboratory. And they would argue that Ivins’ admissions of long drives was significant because it showed a pattern of behavior, and because he undercut an alibi by acknowledging his wife didn’t know when or where he was going.

July 2008 — Fredericksburg Police Report
View the report (PDF)

Threatening to take revenge on his colleagues, Ivins broke down during a group therapy session in July 2008. His therapist, Jean Duley petitioned for Ivins to be involuntarily confined to a mental institution, and police forcibly removed Ivins from the lab the following day. Duley’s notes are included in this police report, released after Ivins’ suicide.

The client appeared angry, hostile, and jumpy. He was asked if there was an issue he wanted to discuss. The client was evasive, pressed he started talking about anger towards investigators, the government, the whole system. He began to detail the anger, asked to focus he described he wasn’t going to face the death penalty. He described his plan, the bullet proof vest, a gun, a list of co-workers, people that had wronged him, etc. He had a tone of anger but a smile on his face. He was very agitated, shaky and pressed I his speech, very delibrate, [sic] thoughtful and certain in manner. He explained that he had been on the streets looking for someone to pick a fight with him so that he could hurt them, showing a sharp pen he could use as a weapon. He stated that he was not going to drink, but when he did it would be the 1st time, he kept asking for sleeping pills, several times he asked. He repeated his plan with the bullet proof vest, gun, list, explaining that a well thought out plan cleaning up etc could be done, he was stopped because others in the group were unnerved by that speech. He was very clear in his thought patterns, is [sic] anger towards certain individuals and his ideas of harming others and himself.

February 2010 — Justice Department Releases Summary of Amerithrax Investigation
View the report (PDF)

The government publicly named Bruce Ivins as the suspect in a hastily arranged press conference days after his August 2008 suicide; the Justice Department’s final summary of the Amerithrax investigation was released 18 months later.

The 92-page report details the government’s case against Ivins, including his access to RMR-1029, his late nights and weekends in the lab, his mental health issues, his suspicious submissions to the FBI anthrax repository, his KKG obsession, his habit of long drives, and the threats made during his July 2008 therapy session. Regarding Ivins’ motive, investigators wrote:

… it is clear that by the summer of 2001, Dr. Ivins was under an extraordinary amount of stress in his professional life. The anthrax vaccine research program that Dr. Ivins had invested essentially his entire career of more than 20 years was in jeopardy of failure. … Under extreme pressure from so many different assaults on his career and life’s work, Dr. Ivins had a motive to commit the crime.”

February 2011 — National Academies of Sciences Questions FBI Scientific Findings
View the report

Under criticism about the FBI’s conclusions in the case, FBI Director Robert Mueller asked an independent panel from the National Academies of Sciences to independently review the investigation’s scientific findings.

“It is not possible to reach a definitive conclusion about the origins of the B. anthracis in the mailings based on the available scientific evidence alone,” the panel concluded in a 191-page report.

And the report particularly called into question the conclusions about RMR-1029: “The scientific link between the letter material and flask number RMR-1029 is not as conclusive as stated in the DOJ Investigative Summary,” though the panel did say that genetic evidence supported “an association” between the attack anthrax and RMR-1029.

In its official response, the FBI maintained that its scientific conclusions were only one part of its case against Ivins:

… while science played a significant role, it was the totality of the investigative process that determined the outcome of the anthrax case. Although there have been great strides in forensic science over the years, rarely does science alone solve an investigation. The scientific findings in this case provided investigators with valuable investigative leads that led to the identification of the late Dr. Bruce Ivins as the perpetrator of the anthrax attacks.

August 2011 — Expert Behavioral Analysis Panel Report
View the report (PDF)

Following Ivins’ suicide, a federal court judge asked a panel of experts to review Ivins’ psychiatric records. The panel’s review of the records found that:

Dr. Ivins was psychologically disposed to undertake the mailings; his behavioral history demonstrated his potential for carrying them out; and he had the motivation and the means. The psychiatric records offer considerable additional circumstantial evidence in support of the DOJ’s finding.

The report details Ivins’ “traumatic, damaging childhood,” his KKG obsession and his “intense emotional attachments” to two of his female lab technicians. It suggests his “lifelong preoccupation” with revenge, “personal validation” and “professional redemption” as possible motives behind the attacks.

Ivins’ “significant and lengthy history of psychological disturbance and diagnosable mental illness” should have precluded him from holding a security clearance, the report concludes.

October 10, 2011, 11:57 pm ET

Find this story at 10 October 2011

Web Site Copyright ©1995-2015 WGBH Educational Foundation

Het verwrongen wereldbeeld van de NCTV (kort)(nationaal)

Dick Schoof, coördinator van de NCTV, oogt al geruime tijd paranoia. In zijn DTN’s zoekt hij onder iedere steen naar het jihadistische gevaar.

De coördinator terrorismebestrijding stelt in het tweede dreigingsbeeld [DTN-2, september 2005] dat ‘het tegengaan van zelfmoordaanslagen moeilijk, zo niet onmogelijk is.’ Deze conclusie, die wordt getrokken naar aanleiding van de aanslagen in Londen van juli 2005, is tekenend voor de rest van het dreigingsbeeld van de afgelopen tien jaar. Eigenlijk is de NCTb niet verantwoordelijk, maar zij waarschuwt wel, al lijkt het erop dat steeds naar het verkeerde gevaar wordt gekeken.

De traumatische gebeurtenissen van het afgelopen decennium in dit land (Alphen a/d Rijn 2011, Apeldoorn 2009, Amsterdam 2004) zijn niet jihadistisch van aard, maar volgens de Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV) schuilt het grote gevaar wel degelijk in de jihadistische moskeeën, stichtingen, organisaties, netwerken, predikers, ronselaars, jihadgangers, terugkeerders, de niet-afgereisden en anderen die worden ingedeeld als vijanden van het westen.

Ongekende netwerken

De bipolaire wereld die door de NCTV wordt geschetst, begint in het eerste dreigingsbeeld van 2004 met een direct verband tussen Nederlandse jongeren en groepen als al-Qaida. In de jaren die volgen wordt de beschrijving van het jihadistische gevaar niet minder maar meer, terwijl er niets gebeurt van jihadistische zijde. Uiteindelijk is de dienst aan het wachten op de aanslag en stelt terreurambtenaar Schoof na de aanslagen op de redactie van Charlie Hebdo dat men alert moet zijn, maar niet paranoïde.

De link tussen Nederlandse jongeren en de grote terrorismewereld van al-Qaida en andere notoire groepen, kwam in de eerste jaren van het DTN voort uit de moord op Theo van Gogh, de Hofstadgroep (naamgeving door de AIVD) en de mensen rondom Samir A. In de loop der jaren zijn deze groepen gedefinieerd als jihadistische netwerken. De laatste jaren moet de coördinator toegeven dat deze netwerken stuurloos, doelloos en zonder leider zijn, maar dat heeft hun gevaar sinds de moord op Van Gogh niet verminderd.

Uiteindelijk valt uit de dreigingsbeelden niet te concluderen of er daadwerkelijk een uitgebreid netwerk van jihadisten bestaat. In 2006 komt de term ‘ongekende netwerken’ op, die de dreiging omvattender en complexer maakt. Ongekende netwerken zijn netwerken waar de terreurdienst geen weet van heeft, maar die volgens de coördinator wel bestaan. Het is als de unknown unknowns van voormalig minister van Defensie van de VS Donald Rumsfeld, onbekende gevaren die we niet kennen. De ongekende netwerken zijn in dit geval de unknown knows.

De coördinator gaat er vanuit dat deze netwerken een gevaar vormen, maar weet niet of ze er zijn. AEL, Sharia4Holland, Behind Bars en Hizb-ut Tahrir (HuT) worden genoemd als ‘belangrijke’ groepen die een centrale rol in de jihadistische netwerken zouden spelen, maar veel onderbouwing voor deze stelling levert de NCTV niet.

Daarbij is opvallend te noemen dat zodra een groep als Sharia4Holland nog maar net is opgericht de overheid met haar volle gewicht zich op de club heeft gestort en al snel labelt als zijnde extremistisch, jihadistisch of terroristisch. Of de groepen ondergronds verder zullen gaan, is moeilijk te zeggen, want vergaderen, samenkomen en discussiëren zijn grondwettelijke rechten en geen terroristische activiteiten als de groepen zelf niet terroristisch zijn.

Gaza-protesten

De zomer van 2014 vormde voor de NCTV tot nu toe het jihadistische hoogtepunt, met een demonstratie op 24 juli ten tijde van de Israëlische militaire belegering van Gaza in het kader van de operatie Operation Protective Edge. Tijdens deze demonstratie in de Haagse Schilderswijk werden IS-vlaggen meegedragen hetgeen tot een tegendemonstratie leidde op 10 augustus 2014. Die zomer was überhaupt gevuld met protesten in het hele land naar aanleiding van het conflict tussen Israël en Palestina waarbij 72 Israëli’s en rond de 2100 Palestijnen om het leven kwamen.

De ophef rond de demonstratie van 24 juli 2014 staat in schril contrast met een vergelijkbare demonstratie op 21 december 2013. Groot verschil met 2014 was dat er eind 2013 geen alles vernietigende operatie van het Israëlische leger gaande was. Dit laatste zorgde voor een heftig debat over leuzen, spandoeken en demonstraties, waardoor het leek alsof de Schilderswijk in brand stond.

Voor de NCTV maakte dat geen verschil, de dreiging bleef substantieel, de aanslag reëel. Protesten en demonstraties worden door de dienst altijd in verband gebracht met radicalisering en polarisatie, de laatste jaren consequent onder het kopje geweld, ook al is er niets of weinig gebeurd. Hierbij kan het om allerlei vormen van protest gaan. Graffiti, een tentenkamp van vluchtelingen, een protest tegen een moskee, een verstoring van een debat; alles wordt in de hokjes polarisatie, radicalisering, extremisme, terrorisme geplaatst.

De mensen die protesteerden werden eigenlijk standaard extremisten genoemd en incidenten direct gekoppeld aan extremisme, met verharding als resultaat. Waarbij consequent het jihadisme het grootste gevaar vormt. De tolerantie van de overheid ten aanzien van protest en anderssoortige meningen is in tien jaar sterk afgenomen. De taal van de repressieve tolerantie om burgers in het gareel te houden, wordt in de loop der jaren steeds indringender. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de protesten tegen de gaswinning in Groningen in het terrorismebeeld van coördinator Schoof terecht komt.

Verbreding

Om radicalisering en polarisatie aan te pakken, zet de NCTV steeds vaker ‘professionals’ in. In tien jaar DTN’s worden, naast de medewerkers van inlichtingen- en opsporingsdiensten, steeds meer mensen uit zorg en onderwijs aan de lijst van terrorismebestrijders toegevoegd. Eerst ging het hierbij nog om leraren, jeugdwerkers en medewerkers van het Centrum voor Werk en Inkomen. Zodra Dick Schoof de zetel van coördinator bezette, werden daar ook vertrouwenspersonen aan toegevoegd.

Deze tendens, iedereen medeverantwoordelijk maken voor het anti-terrorismebeleid, houdt gelijke tred met de verbreding naar terreinen als migratie, internet, media en financiën. Daarbij wordt in eerste instantie terrorisme als argument voor stringentere wetgeving gebruikt, vervolgens criminaliteit, voetbalsupporters en tot slot dissidente geluiden.

Zo komt het onderwerp van de Passenger Name Records (PNR) in DTN-11 (2011) op de agenda. In DTN-15 (2008) en DTN-17 (2009) wordt expliciet terrorismebestrijding vermeld. In DTN-21 (2010) spreekt de Nederlandse overheid nog over ‘doelbinding, proportionaliteit en privacy van de reiziger.’ In DTN-25 (2011) is het argument al opgerekt tot ‘het voorkomen, opsporen, onderzoeken en vervolgen van terroristische misdrijven en zware criminaliteit (EU PNR).’ In 2013, DTN-33 is een bredere behoefte het uitgangspunt geworden. ‘De behoefte om passagiers- en reserveringsgegevens te gebruiken voor het tegengaan van jihadgang, maakt deel uit van een bredere behoefte aan het gebruik hiervan in de strijd tegen zware criminaliteit, zoals mensenhandel en terrorisme.’

Of die behoefte reëel is, de passagiersgegevens ook daadwerkelijk nut hebben, is niet van belang. Ratio en feiten zijn niet aan de NCTV besteed. Eerst zijn de salafisten het grote kwaad en zouden ze al twintig jaar lang de moskeeën in Nederland langzaamaan overnemen, om vervolgens in 2010 plotseling partners van de overheid te zijn geworden in de bestrijding van de jihad. In 2011 komen de salafisten zelfs in het geheel niet voor in het dreigingsbeeld. Vanaf 2012 zijn de salafisten weer terug maar vormen in Nederland geen gevaar, terwijl zij in het buitenland wel degelijk een bedreiging vormen.

Onwaarheden

De NCTV slingert regelmatig wetenswaardigheden de wereld in die vervolgens weer even snel verdwijnen. Zo wordt in DTN-22 (2010) gesteld dat verschillende bevolkingsgroepen (Koerdische, Pakistaanse, Molukse, Somalische) een voedingsbodem zouden zijn voor radicalisering. De NCTV presenteerde een literatuurstudie en een niet representatieve steekproef als wetenschappelijk onderzoek. De Molukkers vallen al na drie maanden af als blijkt dat zij het slachtoffer zijn geworden van brandstichting, bekladding en schoten.

De Somalische brandhaard smeult nog even verder, ook omdat de CBS de ‘wetenschappelijke’ studie zou hebben bevestigd. De NCTV lijkt tevens gelijk te krijgen als eind 2010 twaalf Somaliërs worden aangehouden in het kader van een terroristische Kerst plot. De Somalische Nederlanders blijken echter niets te hebben misdaan. Wat de overheid uiteindelijk achterlaat is een aantal gestigmatiseerde landgenoten met het label terrorist en veel vernielde eigendommen. Vervolgens zijn de Somalisch-Nederlandse extremisten van de terreurkaart van de coördinator verdwenen.

De onwaarheden van de NCTV vallen niet alleen op bij de arrestaties, zoals die van de twaalf Somalische Nederlanders in 2010 of de zeven Marokkaanse Nederlanders in 2009 tijdens het IKEA plot. Zo worden CBRN-incidenten (chemische, biologische, radiologische of nucleaire middelen) gepresenteerd als aanstaand gevaar, terwijl het de grote vraag is of radicalen in Nederland daar überhaupt naar op zoek waren of zijn. In tien jaar tijd noemt de NCTV slechts één voorbeeld van een aanslag met chloor in Irak. Of chloor daadwerkelijk het middel van de aanslag was of dat het toeval was dat de vrachtwagen met chloor werd gebruikt, is onduidelijk.

Ook bij de zelfgemaakte explosieven stelt de NCTV keer op keer dat bij veel aanslagen in Europa huis, tuin en keuken bommen zijn gebruikt. Bij de aanslagen in Madrid echter werd gebruik gemaakt van regulier dynamiet, geleverd door een informant van de overheid. In Londen werden, volgens de minimale informatie die er over de aanslagen beschikbaar is, ook reguliere explosieven gebruikt. Daarnaast was er sprake van allerlei exotische pogingen die mislukten. Enkel Anders Breivik was in staat om genoeg kunstmest met nitraatzouten en benzine te verzamelen waarmee een bom kon worden gebouwd. Maar alleen al die hoeveelheid kunstmest met nitraatzouten roept allerlei vragen op.

Verwarde mannen

Breivik was overigens niet de aanleiding van de pilot ‘solistische dreigers’ van het KLPD, maar het rapport ‘Individuele bedreigers van publieke personen in Nederland’ (COT, Verwey-Jonker Instituut en Zorg Consult Nederland). Dit rapport behandelt overigens wel de problematiek rondom het bedreigen van politici en Breivik had het met het doodschieten van 77 socialistische jongeren in Noorwegen in 2011 duidelijk gemunt op de politiek.

Het onderzoek en de pilot van de KLPD volgden op de handelwijze en motieven van Karst Tates, die op 30 april 2009 met een auto een mislukte aanslag pleegde op het koninklijk gezelschap in Apeldoorn. Tates definiëren als verwarde gek komt zowel de onderzoeksinstituten als de overheid goed uit. NCTV-coördinator Akerboom van dat moment schreef in het voorwoord van het rapport dat ‘onderzoek als dit letterlijk van levensbelang is.’ Hij sprak juli 2010 over ‘inzet’ en ‘effectieve maatregelen’ en vervolgens schoot Tristan van de Vlis op 9 april 2011 wild om zich heen in een winkelcentrum in Alphen aan de Rijn.

Zowel de gebeurtenissen op 30 april 2009 als op 9 april 2011 vonden hun weg niet in het dreigingsbeeld van de NCTV, zij passen namelijk niet in het jihadistische wereldbeeld van de dienst. Of de NCTV medeverantwoordelijk was voor deze aanslagen valt moeilijk vast te stellen. De NCTV stelde wel steeds in de DTN’s voorafgaande de aanslagen dat een aanslag op handen is, dus de daden van Tates en Van de Vlis, en later de neergeschoten MH-17, kunnen in dat licht worden gezien. De dienst had de samenleving gewaarschuwd, alleen bedoelde de coördinator daarmee geen aanslag uitgevoerd door een ‘niet-jihadist.’

De jihadist is terrorist in de ogen van de NCTV, alles wordt in dat vertoog gepropt. Twee niet-werkende bomkoffers in Duitsland zijn een aanslag, drie keer een aanslag met metalen platen op een hoge snelheidstrein incidenten. De laatste aanslagen worden niet vermeld in het DTN. In het eerste geval werden twee moslims aangehouden en dus is er het jihadistische terreur.

Een groep mensen die een Oezbeekse verzetsgroep IMU steunde, werd gearresteerd en door de NCTV geportretteerd als zijnde facilitators van de jihad. Geen woord over Oezbekistan, de mensenrechten aldaar en het feit dat IMU voor 2001 nog wel op enige positieve aandacht in het westen kon rekenen. Nu zijn het jihadisten en dienen zij het schrikbeeld van de terreurdienst.

Ongenuanceerd

De film van Wilders, Fitna, beheerste het dreigingsbeeld van 2008, maar waar die dreiging uit bestond kon de NCTV niet duidelijk maken. De moslimgemeenschap reageerde namelijk nogal cool op de film die zeker geen bijzondere productie bleek. Voormalig NCTV-coördinator Joustra kon het niet uitstaan dat er geen grote rellen waren uitgebroken en Nederlandse ambassades waren afgebrand.

Niet alleen rondom arrestaties en aanslagen rapporteert de NCTV ongenuanceerd. Ook ten aanzien van het internet en blogposts heeft de een jihadistische bril opgezet. De dienst spreekt al van het jihadistische internet en blaast berichten van reageerders op tot oneindige proporties.

In 2012 gaat de NCTV nader in op een oud gerucht uit 2008 dat ‘Nederland zou toestaan dat er een erotische film over de vrouwen van profeet Mohammed zou worden gepubliceerd’ omdat het gerucht tot ‘een bedreiging tegen Amsterdam, tegen Nederlandse diplomatieke vertegenwoordigingen en tot vier demonstraties bij de ambassade in Tripoli’ zou hebben geleid. Voor het vaststellen van de ernst is er meer informatie nodig, maar die geeft de coördinator niet.

De demonstraties in Tripoli waren niet al te groot en hebben de internationale media niet gehaald vanwege de beginnende burgeroorlog in Libië. Het is daarom ook niet vast te stellen of ze plaats hebben gevonden. Over de aard van de dreigementen valt niets te zeggen, want de inhoud wordt door de dienst niet vrijgegeven. Dreigementen via sociale media vinden echter dagelijks in groten getale plaats. Alleen al op Twitter worden volgens de politie per dag 35.000 dreigementen geuit, waarvan er 200 serieus worden genomen.

Jihadgangers

En dan zijn er natuurlijk de ‘jihadgangers’ of Syrië-gangers. Deze Nederlandse staatsburgers hebben in ieder geval de linguïstieke strijd verloren. Jihad, jihadisering, jihadisme, het zijn allemaal synoniemen geworden voor terroristen, terroristisch, terrorisme. Aan de andere kant hebben zij winst geboekt doordat de NCTV de j-reizigers niet alleen ziet als een constante vorm van zorg, maar ook als een constante vorm van statistisch goochelwerk.

Wie de berichten in de dreigingsbeelden van de afgelopen jaren doorneemt, krijgt de indruk dat er sprake is van honderden, zo niet duizenden reizigers en terugkeerders. Dit terwijl het eigenlijk om een handvol mensen gaat. Mensen die naar de jihadistische strijdgebieden trekken, wordt al gemeld in het eerste dreigingsbeeld uit 2004: Samir Azzouz onderweg naar Tsjetsjenië.

Voormalig coördinator Akerboom schetst een beeld van meerdere signalen, groei, enkele uitreizen, maar ook dat het vaststellen van het aantal lastig is. ‘Hoewel er in 2011 wel meer signalen zijn over jihadreizigers uit Nederland, is het lastig vast te stellen of het aantal jihadreizigers daadwerkelijk stijgt [DTN-27, 2011].’ ‘Het aantal jihadisten dat uitreist naar een jihadistisch strijdgebied is in de afgelopen jaren gegroeid.’ [DTN-28, 2012] ‘Ook in de afgelopen periode zijn weer enkele uitreizen naar jihadistische strijdgebieden vastgesteld.’ [DTN-30, 2012]

Coördinator Schoof probeert die aantallen wel te noemen. In DTN-32 (2013) zijn het ’tientallen personen in Nederland die alleen of in kleine groepjes naar landen als Egypte en Syrië reisden.’ In DTN-33 zijn het er tussen de vijftig en de honderd. ‘In augustus het aantal jihadistische uitreizen van Nederland naar Syrië weer toe nam in vergelijking met de maanden hiervoor’ (DTN-34, 2013).

In de inleiding van DTN-35 stelt Schoof dat ‘het aantal uitreizigers vanuit Nederland nog steeds stijgt.’ In DTN-36 ging het om ‘een continue aanwas van uitreizigers.’ In DTN-37 heeft die ‘gestage toename van uitreizigers zich voortgezet zodat inmiddels in de afgelopen twee jaar rond de 160 personen zijn uitgereisd (cijfers per 1 november 2014).’ Alle aandacht van de afgelopen jaren gaat uit naar de 160 Nederlandse jongeren waarvan volgens de NCTV er ‘rond de honderd Nederlanders nog in het strijdgebied aanwezig zijn, onder wie zo’n dertig vrouwen.’

Stempel terrorist

De uitreizigers, terugkeerders, de mensen die willen uitreizen en degen die niet kunnen uitreizen zijn in feite in de ogen van de NCTV al terrorist. Dit terwijl de coördinator moet toegeven dat ‘de strafrechtelijke aanpak van vermoedelijke rekruteurs en van terugkeerders die zich hebben aangesloten bij een terroristische organisatie en/of betrokken zijn geweest bij (oorlogs)misdaden te kampen heeft met problemen met betrekking tot de bewijsgaring.’

Let op het taalgebruik, er is al vastgesteld dat er sprake is van deelname aan een terroristische organisatie, maar de bewijsgaring is moeilijk. Hoe Schoof tot die conclusie komt, is niet duidelijk. In DTN-34 [eind 2013] waren ze nog waarschijnlijk allemaal bij Jabhat al Nusra terecht gekomen. In DTN-35 [begin 2014] is de coördinator er zeker van dat alle Nederlanders ‘bij JaN (Jabhat al Nusra) zijn terecht gekomen.’ Een half jaar later ‘bij minimaal drie jihadistische strijdgroepen; de meerderheid valt onder Jabhat al Nusra (JaN) en ISIS, een minderheid bevindt zich bij Jund al-Aqsa (JaA).’ [DTN-37]

De NCTV heeft dit allemaal vastgesteld terwijl er problemen zijn bij de bewijsgaring. Begin 2014 is de dienst ook in juridische zin overtuigd van het feit dat de terugkeerders terroristen zijn: ‘Duidelijk is verder dat de meeste jihadstrijders in Syrië strijdervaring opdoen, gruwelijkheden plegen en door radicaliseren.’ Op basis waarvan de coördinator tot deze conclusie komt is onduidelijk, de dienst claimt dat ‘de Nederlandse jihadgangers op dit moment voetsoldaten zijn voor deze strijd.’

Het zijn ‘voetsoldaten’ in de oorlog die de NCTV graag wil voeren. De notie dat in Syrië een dictator al decennialang aan de macht is en een deel van het volk zich wil bevrijden van deze dictatuur, is in de dreigingsbeelden niet terug te vinden. Het woord burgeroorlog ten aanzien van Syrië komt in 2011 en 2012 niet voor in het vocabulaire van de dienst. In 2013 en 2014 wordt de burgeroorlog in Syrië in vier van de zes dreigingsbeelden vermeld. In slechts één van alle dreigingsbeelden van de afgelopen tien jaar wordt melding gemaakt van tienduizenden doden. [DTN-33] De miljoenen vluchtelingen en de ontwrichting van een hele regio, de dienst maalt er niet om.

Oorlogsretoriek

Alles dient de oorlogsretoriek van de NCTV. Het vermelden van burgers, burgerslachtoffers en vluchtelingen is daarom niet interessant. In de drang om te scoren werkt de dienst samen op zowel bilateraal als multilateraal vlak met landen als Marokko, Algerije, Saoedi-Arabië, Egypte, Jordanië, Pakistan en andere landen die het niet zo nauw nemen met de mensenrechten.

Twee dictaturen waren zelfs uitverkoren als sparringpartners in het contraterrorisme beleid: Algerije en Saoedi Arabië. De coördinator was enigszins teleurgesteld dat er wat verschillen zijn ‘in historische, culturele, religieuze en politieke context.’ De Algerijnse dictatuur doet ook nog mee aan een instituut ter bevordering van de rule of law.

Of het beleid van de NCTV effect heeft, is eigenlijk niet meer belangrijk. Analyses betreffende het eigen functioneren behoren niet tot het repertoire van de coördinator. Deze jihadistische oorlog van de NCTV heeft niets met veiligheid te maken, de neergeschoten vlucht MH-17 is daarvan het bewijs. Waarom de dienst de basisveiligheid van de burgerluchtvaart niet op orde heeft, is niet interessant. Er moet op jihadi’s worden gejaagd waarvoor het schetsen van een zo noodlottig mogelijk beeld van de moslimgemeenschap de belangrijkste voorwaarde is.

Buro Jansen & Janssen, 25 maart 2015

artikel

artikel als pdf

Het verwrongen wereldbeeld van de NCTV (I analyse Nederland)

In de internationale analyse gaat het vooral over de directe link tussen internationale gebeurtenissen en het mogelijke gevaar in Nederland. Nu blijft dat natuurlijk koffiedik kijken. Hypothetisch kan iedereen die gaat deelnemen aan de gewapende strijd in bijvoorbeeld Syrië een tegenstander worden en bij terugkeer, hier willen toeslaan. Die gedachtegang vloeit voort uit de realiteit van de oorlog tegen de terreur, waar Nederland aan deelneemt. Wij zijn in oorlog met een fictieve tegenstander, terreur. Iedereen kan daartoe worden gerekend en hoewel definities van terrorisme gepresenteerd worden als objectieve gegevens, is terreur altijd politiek en de oorlog tegen de terreur ook.

In dat licht moet niet alleen de internationale component van het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN) worden bekeken, maar ook de nationale component. De schutter(s) van Toulouse, Brussel, Parijs of andere plaatsen zijn niet exemplarisch voor iedere terugkeerder uit een van de zogenoemde jihadistische strijdgebieden. Dat is een versimpeling van een terrorisme plotten en als het zo zou zijn, zouden er veel vaker aanslagen worden gepleegd. Ook zijn de schutters geen voorbeelden van de haat tegen Joden of een aanval op de vrijheid van meningsuiting, ook dat zou een veel te simpele analyse zijn van de aanslagen. De schietpartijen zijn vooral een voorbeeld van een complexe samenhang van politieke groepen en individuen, inlichtingen- en opsporingsdiensten, militaire interventies in burgeroorlogen in de wereld en een polarisering van de politiek ten aanzien van de radicale islam. Europa, het westen, en Nederland presenteren zich als een redelijke entiteit, een objectieve politiek alsof zij niets misdaan heeft en het kwaad over zich is gekomen. Bij de internationale analyse wordt de analogie met de Hobbit gebruikt, met ‘Middle Earth’ uit ‘In de ban van de Ring’, het paradijs tegen het kwaad. Paradijs, ten koste van wat en wie eigenlijk, want het ‘westen’ is niet ‘Middle Earth’ in een vacuüm. En daar zit de complexiteit, helemaal in een geglobaliseerde wereld. Oorlogen in Afghanistan, Irak, Somalië, Syrië en in andere landen hebben alles met Europa en Nederland te maken, ‘ons’ handelen heeft consequenties op de lange termijn. Eerst Saddam Hoessein decennia lang steunen, vervolgens afzetten en het land aan zijn lot over laten en polariseren door bepaalde groepen te bevoordelen en anderen achter te stellen. Hetzelfde recept wordt keer op keer herhaald, in Afghanistan, Libië, Somalië, Jemen, Egypte en vervolgens speelt het westen alsof het onschuldig is. Complexiteit zit ook in de rol van inlichtingendiensten. Werkte Mohammed Merah voor de Direction centrale du renseignement intérieur (DCRI, de Franse AIVD)? Hij vroeg naar zijn contactpersoon (runner) op de laatste dag van de belegering van het appartement waar hij zich had verschanst. De observatie van Mehdi Nemmouche werd kort voor de aanslag afgebroken en de dader wist enige tijd uit handen van de politie te blijven en werd in het zuiden van Frankrijk gearresteerd. Die complexiteit is niet alleen aanwezig in Frankrijk of in de zogenoemde jihadistische gebieden, ook in Nederland. Zie de moord op Theo van Gogh en de onduidelijkheden ten aanzien van Mohammed Bouyeri. Is hij benaderd? Hoe close werd de hofstad groep geobserveerd, wat is er fout gegaan of is het niet verkeerd gegaan? Gezien de betrokkenheid van de AIVD bij de Antheunisstraat waar twee leden van de hofstad groep werden aangehouden, zat de geheime dienst dichter op de huid van de verdachten dan uit allerlei rapportages is gebleken. Terreur is politiek en terrorismebestrijding ook. Dit tekent tien jaar dreigingsbeelden. Dreiging die vooral jihadistisch wordt geportretteerd, angst die niet wordt weggenomen, maar keer op keer reëler wordt voorgesteld alsof Toulouse, Brussel, Boston, Ottawa in Nederland liggen en de verdachten/daders Nederlanders zijn of naar Nederland onderweg zijn. Probleem is dat door verhalen plat te presenteren, de dreiging niet meer imaginair is, maar werkelijkheid wordt, terwijl niet alleen fysiek veel plaatsen niet in Nederland liggen, ook de werkelijkheid van elke verdachte/dader meer lagen heeft dan de simpele terugkeerder, uitreiziger, niet-uitgereisde jihadist, het nieuwe woord voor terrorist, doet vermoeden. De wereld wordt plat voorgesteld alsof er twee partijen zijn, goed en slecht, maar de wereld, mensen ook verdachten en daders zijn complexer dan zwart-wit tekeningen. De wereld wordt in de dreigingsbeelden voorgesteld als een cartoon, een zwart-wit representatie die alleen maar kan leiden tot meer mensen die het gevoel hebben partij te moeten kiezen, tot meer polarisatie, meer dreiging, meer geweld. Tien jaar dreigingsbeeld, maar ook 14 jaar ‘War on Terror’ laten dat dagelijks zien in een zich langzaam ontwikkelende mondiale oorlog, tegen wat? Tegen terreur, maar terreur van wie, de terreur van het dreigingsbeeld. Hier vooral aandacht in vogelvlucht voor het nationale gevaar in de vorm van verdachte/daders, polariserende mensen, radicaliserende burgers en een steeds extremistischer wordende overheid en politiek. Jaar in jaar uit, van DTN op DTN is in ieder geval opvallend dat in tien jaar terreurbeleid van de NCTV weinig woorden over fatale missers van arrestaties en terreuralarmen op onder andere 22 juli 2005, 12 maart 2009, 24 december 2010, 29 augustus 2014 en over fatale aanslagen op 2 november 2004, 30 april 2009, 9 april 2011 en 17 juli 2014 worden vuil gemaakt.

2005 Met een gestrekt been erin
DTN-0 / 24 januari 2005
DTN-1 / 10 juni 2005
DTN-2 / 29 september 2005
DTN-3 / 5 december 2005
Conclusie DTN 2005

2006 jihadistische managementtraining voor de NCTb
DTN-4 / 2 maart 2006
DTN-5 / 7 juni 2006
DTN-6 / 16 oktober 2006
DTN-7 / 20 december 2006
Conclusie DTN 2006

2007 de ongekende dreiging, Joustra goes Rumsfeld
DTN-8 / 25 april 2007
DTN-9 / 4 juni 2007
DTN-10 / 9 oktober 2007
DTN-11 / 27 november 2007
Conclusie DTN 2007

2008 NCTB lijdt aan het ‘sudden jihad syndrom’
DTN-12 / 5 maart 2008
DTN-13 / 9 juni 2008
DTN-14 / 9 september 2008
DTN-15 / 19 december 2008
Conclusie DTN 2008

2009 het theater van de dreiging
DTN-16 / 6 april 2009
DTN-17 / 19 juni 2009
DTN-18 / 11 september 2009
DTN-19 / 15 december 2009
Conclusie DTN 2009

2010 de solistische dreigende dienst weet wel raad met eenlingen
DTN-20 / 7 april 2010
DTN-21 / 18 juni 2010
DTN-22 / 13 september 2010
DTN-23 / 17 december 2010
Conclusie DTN 2010

2011 Alphen aan de Rijn ligt niet in Nederland
DTN-24 / 18 maart 2011
DTN-25 / 17 juni 2011
DTN-26 / 3 oktober 2011
DTN-27 / 12 december 2011
Conclusie DTN 2011

2012 burgers, burgerslachtoffers doen er niet toe in de oorlog tegen de terreur
DTN-28 / 26 maart 2012
DTN-29 / 22 juni 2012
DTN-30 / 8 oktober 2012
DTN-31 / 17 december 2012
Conclusie DTN 2012

2013 de coördinator wil wat meer actie en geen gebrekkige extremistische activiteiten
DTN-32 / 13 maart 2013
DTN-33 / 1 juli 2013
DTN-34 / 7 november 2013
Conclusie DTN 2013

2014 welkom bij de oorlog van de terreur
DTN-35 / 24 februari 2014
DTN-36 / 30 juni 2014
DTN-37 / 12 november 2014
Conclusie DTN 2014

2005 Met een gestrekt been erin

DTN-0 / 24 januari 2005

De coördinator opent 2005, het eerste jaar dat de DTN’s verschijnen, met de moord op Theo van Gogh. Over de moord en de vele vraagtekens met betrekking tot de verdachte Mohammed Bouyeri en de rol van de AIVD geen letter. Ook rond de verwonding van politieagenten in het Laakkwartier in Den Haag bij de bestorming van een AIVD huis aan de Antheunisstraat waar twee verdachten zich ophielden. “Na de moord op de heer Van Gogh is naast de verdachte van die moord, Mohammed B, een aantal andere personen aangehouden. In het totaal gaat het om 12 personen, waar onder ook de twee mannen die op 10 november 2004 in het Laakkwartier in Den Haag zijn aangehouden.” Naast de moord op van Gogh komen de verdachten van een voorbereiding op een aanslag in het DTN aan bod. Een van de verdachten wordt genoemd, Samir Azzouz. Zijn naam komt in veel DTN’s terug, in DTN-7, 8, 11, 15, 28 en 31. De naam van Samir A. wordt zo vaak genoemd alsof de NCTb een knuffel terrorist nodig heeft voor haar bestaansrecht. Aan de andere kant wordt de naam van een stichting die vervolgd wordt, wordt niet vermeld. Volgens de NCTb wordt de stichting al Haramain Humanitarian Aid vervolgd door het OM omdat “deze stichting in verband wordt gebracht met terroristische activiteiten.” Ook vermeldt de coördinator niet dat een ambtsbericht van de AIVD aanleiding is voor de vervolging. De inhoud van dit bericht is later van belang bij de verslaglegging over de geheimzinnige stichting. De kop is eraf voor de terreurstichting en het tij zit mee. De AIVD krijgt meer geld dus de coördinator zal op termijn ook een deel van de koek krijgen.

De moord op Theo van Gogh is net als de aanslagen van 11 september 2001 op het WTC in New York een aanjager voor onderzoek en wet- en regelgeving. Terrorismebestrijding gaat hand in hand met migratie maatregelen (vreemdelingentoezicht en grensbewaking), controle op reisbewegingen (databanken van passagiersgegevens), maar ook internet surveillance (in directe relatie met de bestrijding van kinderporno), de bestrijding van de georganiseerde criminaliteit (wapenhandel) en financiële controle (witwassen). In het nulnummer van het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN) tekent zich deze ontwikkeling meteen al af met veel overleg met de Amerikanen en op Europees niveau. Naast de ontwikkeling van veel van deze repressieve maatregelen is het aanpakken van polarisatie en radicalisering een terugkerend onderwerp. DTN-0 pakt meteen flink uit. “Radicalisering beperkt zich namelijk niet tot de islamitische gemeenschappen. Nederland is de afgelopen jaren ook geconfronteerd met gewelddadig dierenrecht activisme, rechts-extremistisch geweld en radicaal anti-globalisme.” De coördinator noemt geen details zodat onduidelijk is wat voor gevaar die radicalisering voor Nederland heeft gezorgd. De dienst wil echter onderstrepen dat deze onbekende radicalisering ook strafrechtelijk zal worden aangepakt. De NCTV heeft een onderzoek aangekondigd naar “de bruikbaarheid van het strafrechtelijk instrumentarium bij het beschermen van democratische waarden en normen, met het oog op het huidige verschijnsel van radicalisme.”

Om duidelijk te maken waar de dienst toe in staat is wordt een geheimzinnige casus beschreven. “De NCTb concludeert dat de organisatie waarom het in de pilot ging, een voorbeeld is van een organisatie waarop de in die brief uitgelegde wijze van verstoren kan worden toegepast.” Bij de ‘pilot’ gaat het om een organisatie die men wil verstoren, of lastig vallen, overheidsterreur, vergelijkbaar met de Bibob. Strafrechtelijk is er niets aan de hand, maar een bedrijf, stichting, vereniging krijgt geen vergunning vanwege ‘samengebrachte’ informatie. De coördinator omschrijft dit als volgt: “Er is evenwel onvoldoende grond voor strafrechtelijk, bestuursrechtelijk dan wel civielrechtelijk ingrijpen.” In DTN-0 is voor onvoldoende het woord vooralsnog toegevoegd, want de dienst vindt de organisatie ‘fout’. De ‘organisatie’ is een stichting en een aan deze stichting gelieerde moskee, waarschijnlijk gaat het om de Stichting As-Soennah. Volgende de NCTb “vinden activiteiten plaats onder de vlag van deze organisatie die als anti-integratief zouden kunnen worden beschouwd, leent de organisatie zich mogelijk als een broedplaats voor radicalisering, is er sprake van een potentieel aantrekkelijke omgeving voor rekruteurs en is de financiële huishouding is niet transparant.” Let op de woorden “zouden kunnen worden” in het kader van de activiteiten, “mogelijk” in het kader van broedplaats en “potentieel” bij rekruteurs. Alleen over de financiën lijkt de dienst een duidelijke positie in te nemen, die zijn “niet transparant”. Wat dat inhoudt maakt de coördinator echter niet duidelijk, het zou ook kunnen betekenen dat de dienst daar geen inzage in heeft en waarom zou zij daar inzage in moeten hebben?

De dienst schetst vervolgens een beeld van het ‘verstoren’, waaruit moet blijken dat de NCTb haar tanden kan laten zien. In ambtenarentaal stelt de dienst: “Door de NCTb is een pakket maatregelen ontwikkeld dat de overheid ter beschikking staat om zeer gericht op deze casus (“maatwerk”) te interveniëren in het radicaliseringsproces.” Vervolgens schetst de coördinator dat hij diverse andere diensten op de niet strafbare organisatie kan afsturen: “Het ministerie van Buitenlandse Zaken en de IND bij specifieke evenementen in de moskee en gerichte, risico gestuurde controles (binnenlands vreemdelingentoezicht, buitengrensbewaking en Mobiel Toezicht Vreemdelingen (MTV)) ten tijde van zo’n evenement.” Het blijft niet bij migratie maatregelen ook financiële controleurs wordt op de stichting en de moskee afgestuurd. “Het ministerie van Financiën kan relevante kredietinstellingen attenderen op een stichting in verband met het geconstateerde verhoogde risico van directe of indirecte betrokkenheid bij terrorisme/extremisme. De Belastingdienst controleert de stichting met als doel meer inzicht te verkrijgen in financiële geldstromen en huishouding van de stichting.” En de dienst laat het daar niet bij, want de ‘organisatie’ moet op de knieën worden gedwongen: “De wijkagent wordt ingezet bij preventief toezicht op wijkniveau en de lokale overheid wordt geïnformeerd over de radicaliseringsproblematiek zodat op lokaal niveau bijvoorbeeld de voorwaarden voor de vestrekking van subsidies/vergunningen verscherpt worden toegepast.” Gaat dit om Al Qa’ida? Nee, dit gaat om een ‘organisatie’ waarbij “onvoldoende grond is voor strafrechtelijk, bestuursrechtelijk dan wel civielrechtelijk ingrijpen.” Onschuldige burgers dus. In landen als Rusland en China en andere repressieve regimes gebeurt dit ook, blijkbaar ziet de dienst die landen als haar grote voorbeelden.

DTN-1 / 10 juni 2005

In het eerste ‘echte’ DTN stroopt de coördinator de mouwen verder op. In internationaal opzicht lijkt de dienst zich te willen meten met Al Qa’ida. “De islamistische-terroristische dreiging voor Nederland gaat nog steeds in belangrijke mate uit van islamistische netwerken. De grootste huidige dreiging uitgaande van het Al Qa’ida netwerk voor Nederland ligt besloten in de proliferatie van zijn gedachtegoed.” Proliferatie is een woord dat niet snel gebruikt wordt en meestal is het gebruik in samenhang met massavernietigingswapens zoals ook in DTN-5 en DTN-7. Het gebruik van proliferatie in relatie tot Al Qa’ida lijkt iets te willen aangeven. De eerste coördinator is er snel van afgestapt, de laatste coördinator heeft het in ere hersteld vooral in de laatste DTN-37 van 2014. Het is onduidelijk of er binnen de NCTb een discussie over het woord is geweest, maar proliferatie gebruiken in relatie tot radicale moslim jongeren die dan gelijk worden gesteld aan massavernietigingswapens gaat nogal ver.

Net als radicale moslim jongeren in verband brengen met proliferatie is verstoren ook een stigmatiserende maatregel, maar behoort volgens de dienst tot haar instrumentarium en past in een rechtsstaat. Dat Al Qa’ida al doorgedrongen is in de Hollandse polder blijkt volgens de coördinator uit “het ontstaan van lokale terroristische netwerken van in Nederland geboren moslims.” De coördinator geeft niet aan om hoeveel netwerken het gaat, ook niet wat de overheid met deze blijkbaar terroristische netwerken doet, want als ze al terroristisch zijn, waarom zijn er geen netwerken opgerold, behalve de al opgerolde hofstad groepen en de groep rond Samir A.? De enige arrestatie waar de coördinator wel over bericht is de “aanhouding van betrokkene verijdelde geval van ‘zelfontbranding’” wat eigenlijk in tegenspraak is met de genoemde ‘terroristische netwerken’. Op deze arrestatie wordt in de internationale analyse van de DTN’s dieper op ingegaan.

‘Zelfontbranding’ heeft alles te maken met radicalisering en die radicalisering moet verstoord worden zoals al duidelijk werd bij de geheimzinnige ‘organisatie’. Volgens de coördinator zijn de motieven voor jongeren om te radicaliseren sinds de moord op van Gogh veranderd. “In het recente verleden werden deze motieven ontleend aan de strijdgebieden waar een nationalistische of islamistische strijd plaatsvond of plaatsvindt (zoals het Midden-Oosten, Afghanistan tijdens de Sovjetbezetting, Bosnië en Tsjetsjenië). Nu lijkt de afkeer zich steeds sterker te richten tegen het Westen in zijn algemeenheid dat wordt gezien als de ‘onrechtvaardige’ macht tegenover moslims. Het recente optreden van het Westen in Afghanistan en Irak vormt een extra impuls, waarbij de afkeer zich ook specifiek tegen Nederland richt.” Het is interessant hoe de dienst doet alsof de coördinator boven de strijdende partijen staat en zelf geen onderdeel uitmaakt van de ‘War on Terror.’

Verhoudingen in het Midden-Oosten zijn in de loop der jaren niet echt veranderd. Veel landen worden geleid door dictators met steun van het ‘vrije’ westen. Afghanistan was in eerste instantie geen moslimstrijd zoals de NCTb dat tracht te definiëren. De Afghanen hebben diverse keren tegen de Engelsen gevochten, vervolgens tegen de Russen en daarna tegen de Amerikanen en hun bondgenoten. Het zou ook als antikoloniale oorlog kunnen worden gedefinieerd, een zelfbeschikkingsoorlog. De platte analyse van de verschuiving van ‘een nationalistische of islamistische strijd’ naar een ‘anti-westerse strijd’ ontbeert enige analyse van tevens zeer verschillende landen en hun geschiedenis. De tweedeling past wel in de framing van radicale moslims als tegenstanders van “het optreden van het Westen in Afghanistan en Irak.” Dit bipolaire denken versterkt zichzelf in de loop van de DTN’s.

De coördinator legt nog wel een link met het klimaat in Nederland: “Radicaliseringsprocessen binnen moslimgemeenschappen worden ook gevoed door de xenofobe soms racistische houding en gewelddaden van rechtsdenkende jongeren.” Het woord xenofoob wordt drie keer gebruikt in de DTN’s, de laatste keer in DTN-10 in 2007. Daarna lijkt het westen niet meer xenofoob, maar zijn de rollen omgedraaid, want is er “vermeende discriminatie van moslims.” In de internationale analyse van de DTN’s wordt nader op deze opmerking van de coördinator ingegaan. Het gebruik van het woord xenofoob bij Nederland sluit ook meer aan bij “een niet te onderschatten belasting voor de verhoudingen tussen bevolkingsgroepen in Nederland,” zoals de NCTb schrijft. Bij vermeende discriminatie is er niets aan de hand in Nederland en ligt het aan de moslims zelf. En dat brengt de coördinator weer terug bij zijn favoriete topic, polarisatie en radicalisering.

In de afgelopen tien jaar is niet duidelijk wie de aanjagende factor is bij meer repressie, zijn het moties van politiek partijen of zijn het de ambtenaren zelf? Bij de “aanpak gebruik internet en satellietzenders voor radicale en terroristische doeleinden,” lijkt het op aandringen van politieke partijen, maar in de loop der jaren is de dienst maar al te enthousiast om een website neer te halen. Onderscheid tussen radicaal en terroristisch is bij de omschrijving van de maatregelen weggevallen en voor de NCTb gaat het al lang niet meer over uitingen, maar ook communicatie over die uitingen. “De aanpak beperkt zich overigens niet tot de bestrijding van radicale uitingen; ook communicatie die anderszins dreigend kan zijn, wordt in de totaalaanpak betrokken.” En ook al wordt er nu misschien alleen aandacht aan radicale moslim jongeren besteed, doel is dat de aanpak het hele politiek spectrum bestrijkt: “Tenslotte is het van belang dat de aanpak zich richt op uitingen vanuit zowel radicaal-islamistische, als links- en rechtsextremistische hoek.”

DTN-2 / 29 september 2005

Soms is het belangrijk te beseffen dat er weinig is gebeurd in Nederland. Dit is belangrijk omdat bij de drie maandelijkse productie van het Dreigingsbeeld de indruk bestaat dat Nederland elke keer door het oog van de naald is gekropen. Zo ook de tweede DTN. In DTN-2 worden dreigementen genoemd. Ten eerste is er de “veronderstelde dreiging” tegen Sail in Amsterdam. Op de dreigingsanalyse rond Sail wordt in het internationale deel uitvoeriger ingegaan. Joustra schrijft dat er “een tijdelijke verhoging van de dreiging was, die te maken had met het proces tegen de Hofstadverdachten.” Daarnaast schrijft hij dat er “op grond van informatie van de inlichtingendiensten, rond enkele personen beveiligingsmaatregelen worden genomen.” Bij de tweede dreiging, de rechtszaak, waren er geen inlichtingen maar is de dreiging verhoogd. In het derde geval was er informatie van geheime diensten waardoor de dreiging rond personen is verhoogd. Hoe realistisch die inlichtingen waren en of het niet allemaal met de angst voor aanslagen zoals in Londen te maken had, wordt niet duidelijk.

Het gebeurde wel allemaal in juli 2005 en het lijkt allemaal in direct verband te staan met die aanslagen. Wie de dreigingsanalyse van de coördinator leest moet ook tot die conclusie komen. Hij schrijft namelijk dat “Nederland onverminderd in de belangstelling van potentiële terroristen staat.” De dienst gaat nog even verder: “Radicaliseringsprocessen, zoals de verdachten van de aanslagen in Londen die hebben doorgemaakt, blijven ook in Nederland onveranderd een punt van grote zorg.” Twee maanden na de aanslagen in London weet de coördinator alles over de mogelijke daders en hoe zij tot hun daad kwamen. En Joustra is niet meer te stuiten: “De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTb) heeft een fenomeenbeschrijving van zelfmoordterrorisme opgesteld en een quick scan uitgevoerd naar mogelijkheden om barrières op te werpen tegen zelfmoordterroristen. De conclusie daarvan is dat het tegengaan van zelfmoordaanslagen moeilijk, zo niet onmogelijk is.”

Let wel: de dienst die de dreiging voor Nederland moet analyseren, schrijft in het tweede dreigingsbeeld dat “het tegengaan van zelfmoordaanslagen moeilijk, zo niet onmogelijk is.” Als dat zo is, is het dan misschien geen idee om de organisatie maar meteen op te heffen, want wat betekenen alle mogelijk bedreigingen dan door en voor een rechtszaak en personen? Wat voor inlichtingen en/of informatie zijn die bedreigingen gebaseerd? Dat is volstrekt onduidelijk. En dat is ook het beeld dat over het internationale deel van de DTN’s ontstaat. Er wordt niets geduid, niets geanalyseerd en vooral weinig losgelaten over de informatie achter de dreigingen. Het resultaat is een verband tussen “een toenemende polarisatie tussen moslims en niet-moslims”, “deze polarisatie blijft een voortdurende bron van zorg”, “uitval en ontsporing van met name jongeren” naar “polarisatie kan bijdragen aan radicalisering” en “de recente ontwikkelingen maken opnieuw het belang duidelijk van een kabinetsbreed beleid gericht op tegengaan van radicaliseringsprocessen.”

De coördinator noemt de aanslagen in London niet, maar recente ontwikkelingen lijken daar op te hinten. Aan de andere kant weet de coördinator niets van radicalisering want er kunnen geen barrières worden gevonden om het ontwikkelingsproces van de zelfmoordterrorist tegen te gaan. Er is een cirkelredenering ontstaan, die uiteindelijk tot meer vaagheid en minder analyse leidt. Blijkbaar is het gevaarlijk en mogen we blij zijn dat we nog niet zijn opgeblazen. En dat is ook het gevoel van veel Nederlanders omdat “ongeveer de helft van alle Nederlanders (55%) de kans «zeer groot» tot «tamelijk groot» acht dat in Nederland binnen afzienbare tijd een terroristische aanslag zal plaatsvinden.” Veel van deze burgers hebben ook behoefte aan informatie over terrorisme en het aantal mensen dat vindt dat “de overheid onvoldoende informatie verstrekt is gegroeid van 47% naar 60%” en “het vertrouwen in die informatievoorziening is gedaald.” Of daar vage berichtgeving over Sail en andere bedreigingen behulpzaam bij zijn is de grote vraag. De NCTb start daarom in 2006 een campagne ‘Nederland tegen terrorisme’ en bericht in de DTN’s 5, 7, 11, 13, 15 en 17 over die campagne.

DTN-3 / 5 december 2005

Bij gebrek aan echte dreiging lijkt de coördinator verder af te dwalen in de theoretische dreigingsanalyses. Het is pas het derde dreigingsbeeld en de dienst weet het zeker. “Wat betreft de binnenlandse factoren vallen de afgelopen periode enkele ontwikkelingen op die alleen in de context van mondiale radicaliseringsprocessen goed kunnen worden geduid. Dit houdt in dat de ontwikkelingen in Nederland onderdeel zijn van globale maatschappelijke processen die in veel westerse landen vergelijkbare patronen vertonen en slechts een zeer klein deel van de allochtonen en autochtonen betreffen.” In de internationale analyse van de DTN’s wordt meer ingegaan op de veronderstellingen dat in alle westerse landen dezelfde “globale maatschappelijke processen” plaatsvinden. Welke dat precies zijn maakt de coördinator niet helemaal duidelijk, want het zijn “vergelijkbare patronen” die “slechts een zeer klein deel van de allochtonen en autochtonen betreffen.” Waar de dienst die kennis vandaan heeft is niet duidelijk, maar het gaat natuurlijk over radicalisering en terrorismevorming.

Volgens de NCTb gaat het als volgt: “Allereerst bevinden zich in toenemende mate autochtone bekeerlingen in een overwegend individueel radicaliseringsproces. Sommigen raken zelfs betrokken bij de ondersteuning van terroristische activiteiten. De toegenomen geweldsbereidheid van dergelijke bekeerlingen is een zorgwekkende ontwikkeling. Verder ontvangt de politie inmiddels veelvuldig meldingen over personen die zich in een radicaliseringsproces lijken te bevinden. Dit heeft overigens voor een deel te maken met de toegenomen maatschappelijke alertheid ten aanzien van eventuele radicaliseringsprocessen. Veel van deze personen blijken criminele antecedenten te hebben.” Het is onduidelijk of de coördinator het in deze hier over Nederland heeft als het gaat over autochtonen die zich bekeren en individueel radicaliseren en ook nog aan terrorisme ondersteunen doen. Als dit bericht op Nederland zou slaan, zou deze zin worden gevolgd door een arrestatie, waarmee de dienst duidelijk zou maken ook daadwerkelijk alert te zijn.

In de eerste regel van de acute dreiging schrijft de coördinator dat “met de recente aanhoudingen weliswaar een acute specifieke terroristische dreiging aanzienlijk is verminderd, maar dat dit geen aanleiding is het algemene dreigingsniveau te verlagen.” De arrestatie zou ook de dreiging verminderen want de bekeerlingen zouden een “toegenomen geweldsbereidheid” hebben en met de arrestatie wordt verondersteld dat dit allemaal is afgenomen. Blijkbaar is dat niet het geval, waarom wordt niet duidelijk. De politie krijgt tevens veel radicaliseringssignalen en die radicaliserende mede-Nederlander is meestal ook nog crimineel. Nederland staat op exploderen zou je zeggen en dat blijkt ook want alle Nederlanders zijn alert en zijn de bron van die “eventuele radicaliseringsprocessen.” Twee alinea’s van analyse van het terrorisme gevaar komen uiteindelijk samen bij een angstig volk dat allerlei mensen aangeeft bij de politie. De coördinator duidt niet, lijkt de alertheid van het land geweldig te vinden en het gevaar lijkt alleen maar groter te worden dus de medelanders nog alerter. De spiraal van gevaar is eindeloos, want de radicale moslims zijn ook loverboys, trouwen en die meiden zijn ook extremistisch. De ‘loverboy’-achtige processen blijven in 2006 nog actief, dan verdwijnt die analyse van de coördinator uit de latere DTN’s.

Onderdeel van de “globale maatschappelijke processen” zijn ook de “geconstateerde toename van het aantal hoger opgeleiden onder rekruten” en “radicaliseringsprocessen binnen het onderwijs.” Of die kennis van globale processen werkelijk zijn, wordt niet duidelijk, de dienst schrijft een paar regels boven de radicalisering van het onderwijs dat er “vooralsnog geen informatie beschikbaar is over van buitenaf geregisseerde radicaliseringsprocessen in het Nederlands hoger onderwijs.” Dreigingsbeeld als middel om polarisering aan te wakkeren lijkt het recept. Datzelfde geldt voor die “recente aanhoudingen.” De coördinator licht de aanhoudingen niet toe en het zou om de volgende kunnen gaan. “In december 2005 worden twee jongens Remi D. en Melvin R. gearresteerd in Dauwendaele. De jongens zijn een film aan het opnemen waarbij een van de twee een bivakmuts draagt, een mes trekt en de ander aanvalt. De jongens staan duidelijk te filmen. Buurtbewoners bellen de politie die groots uitrukt. De jongens belanden in de cel en krijgen een taakstraf.” Of “Amal A. die op 3 november 2005 wordt gearresteerd in Rijswijk wegens mogelijke betrokkenheid bij terroristische activiteiten. Op 9 november 2005 wordt zij vrijgelaten wegens gebrek aan bewijs.” Man gearresteerd op 28 oktober 2005 die wordt vrijgelaten wegens gebrek aan bewijs. Of een man die bij de Schipholbrand in de nacht van 25 en 26 oktober 2005 om het leven komt. Of de arrestatie op 14 oktober 2005 van een groep rond Samir A., maar als dat zo was dan had de coördinator zijn naam genoemd, want hij is de knuffelterrorist van de dienst. Blijft de vraag open welke aanhouding de coördinator bedoelt.

Ditzelfde geldt voor het gedeelte over het verstoren van zogenoemde radicaliseringshaarden. De coördinator komt niet meer terug op de geheimzinnige ‘organisatie’ uit DTN-0 waar eigenlijk niets mee mis was, maar mogelijk iets mis was en daarom dienden die stichting en moskee verstoord te worden. De dienst schrijft: “Een radicaliseringshaard is een organisatie of stichting die als voedingsbodem fungeert voor radicaliseringsprocessen.” Of er dergelijke organisaties bestaan is onduidelijk. Dezelfde passage komt in DTN-9 (2007) terug, daar is de zin bijgevoegd: dat “om operationele redenen geen openbare mededeling kan worden gedaan over de betreffende organisaties en de maatregelen die reeds zijn en nog worden getroffen.” Radicaliseringshaarden komen in de eerste twee jaar van de NCTb veel voor, daarna veel sporadischer. De coördinator wil nog wel even kwijt dat “de verstoringsacties uiteraard plaats vinden binnen de grenzen van de wet,” alsof hij eigenlijk ook wel beseft dat het verstoren weinig rechtsstatelijk is.

Dit wordt duidelijk uit de passage “vreemdelingrechtelijke aanpak” bij het verstoren van organisaties en mensen. De coördinator schrijft dat “de betrokken vreemdelingen veelal gebruik blijken te maken van rechtsmiddelen, zoals een verzoek om opheffing van vreemdelingenbewaring en het instellen van bezwaar en beroep tegen de beëindiging van verblijf of tegen de ongewenst verklaring.” Die vreemdelingen blijken zelfs kennis te hebben van het Europese Verdrag van de Rechten van de Mens (EVRM) en dit zorgt er alleen maar voor dat deze vreemdelingen niet mogen worden uitgezet. “Dit alles leidt er toe dat de effectuering van de vreemdelingrechtelijke maatregelen vertraging oploopt,” besluit hij. Het feit dat de coördinator zelf niet naar artikel 3 van het EVRM heeft gekeken, maakt misschien de radicalisering van de coördinator zelf duidelijk.

Conclusie DTN 2005

In het nulnummer van het DTN maakt Joustra duidelijk dat terrorisme, extremisme, radicalisering, polarisatie één en hetzelfde is en dat er geen verschil is tussen de radicale islamitische, extreemrechtse of anti-globalisme gemeenschap. Verdachten worden het liefst al als veroordeelden gepresenteerd en concrete feiten wordem niet vermeld. Het lijkt alsof het allemaal vooral heel mistig moet blijven, zo vaag mogelijk als inlichtingen jaarverslagen. Het strafrecht moet worden ingezet tegen radicale stemmen en de integrale aanpak van terrorisme strekt zich uit in alle facetten van de samenleving. Geen analyse, context, onderzoek van wat er fout ging bij de moord op van Gogh, nee doorpakken nu het kan op een repressieve manier. De dienst trakteert de lezers op een spannend verhaal over een organisatie die fout is. Lees: “het Kwaad” met een hoofdletter K. Probleem is dat er niets strafrechtelijks, bestuursrechtelijks danwel civielrechtelijks mankeert aan de ‘organisatie’. De organisatie is onschuldig, maar niet voor de dienst. De coördinator stelt dat er verstoord moet worden, want de ‘organisatie’ is fout. Zie hier in het nul nummer van het DTN waar tien jaar ondermijning van de rechtsstaat mee begint. Bij DTN-1 zijn de radicale islamitische jongeren aan de beurt die vergeleken worden met massavernietigingswapens en is discriminatie van moslims alleen “vermeend”, in de hoofden van diezelfde moslims dus. In DTN-2 wordt de dreiging opgeschroefd door London, al is onduidelijk of er echt aanwijzingen zijn en het vooral een schrikreactie op de aanslagen in London is. De coördinator weet echter alles al van die aanslag en stelt dat “het tegengaan van zelfmoordaanslagen moeilijk, zo niet onmogelijk is.” Let wel de dienst die de dreiging voor Nederland moet analyseren, schrijft in het tweede dreigingsbeeld dat “het tegengaan van zelfmoordaanslagen moeilijk, zo niet onmogelijk is.” Als dat zo is, is het misschien een idee om de organisatie maar meteen op te heffen, want wat betekenen alle mogelijk bedreigingen dan van een rechtszaak en voor personen? Wat voor inlichtingen en/of informatie zijn die bedreigingen gebaseerd? Dat is volstrekt onduidelijk. Het jaar wordt afgesloten met DTN-3 en globale maatschappelijke processen, mondiale radicaliseringsprocessen, niet vast te stellen geregisseerde radicaliseringsprocessen in het Nederlands hoger onderwijs en een stel arrestaties waarover de dienst niets vermeld, waardoor onduidelijk blijft wat dat voor het gevaar voor Nederland betekent. Het eerste jaar DTN van de NCTb, een dienst die met een gestrekt been de rechtsstaat intrapt. Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland, de terreur van de dienst die zegt terrorisme te bestrijden, maar die vooral op allerlei fronten bezig is de rechtsorde uit te hollen. De terreur van de NCTb.

2006 jihadistische managementtraining voor de NCTb

DTN-4 / 2 maart 2006

Het eerste DTN van 2006 is een opmerkelijk document. De toon is anders, de dreiging echter hetzelfde. Het is het eerste DTN waarin het over de kans op een zelfmoordaanslag in Nederland wordt gespeculeerd: “Dit betekent dat de kans reëel is dat er in Nederland een aanslag zal plaatsvinden. Daarbij moet er rekening mee worden gehouden dat een dergelijke aanslag ook de vorm van een zelfmoordaanslag kan aannemen.” In DTN-2 kwam de zelfmoordaanslag voor als een aanslag die niet voorkomen kan worden, maar niet als een mogelijke aanslag in Nederland. Waarom de coördinator nu zelfmoordaanslag als dreiging gebruikt is onduidelijk. De dienst heeft geen aanwijzingen voor een op handen zijnde aanslag. De dienst beschrijft netwerken van radicale jongeren, die in de gaten worden gehouden en tevens worden er verdachten gearresteerd. De dreiging verandert niet, niet door de arrestaties, niet door het zicht op de netwerken. “Gelukkig hebben in het verleden diverse aanhoudingen in verband met terroristische activiteiten een acute dreiging kunnen wegnemen of op zijn minst tijdelijk kunnen verminderen. Tot een duurzame verlaging van het algemene dreigingsniveau hebben de aanhoudingen echter niet geleid.”

De Hofstad groep wordt specifiek genoemd: “In Nederland doen veiligheidsautoriteiten onderzoek naar diverse terroristische netwerken. Het Hofstad-netwerk is een spraakmakend voorbeeld van een van de netwerken. De publieke aandacht voor de activiteiten van de leden van dit specifieke netwerk is begrijpelijk, maar dat mag er niet toe leiden dat het gevaar van andere netwerken genegeerd of onderschat wordt.” Gewone stervelingen begrijpen er volgens de NCTb niets van want “de dreiging voor Nederland is namelijk veel complexer en omvattender dan de dreiging die in enkele concrete zaken de afgelopen tijd een rol heeft gespeeld.” De dreiging is complexer en omvattender, er staat een zelfmoordaanslagpleger op de stoep, en dat is geen concrete zaak. Nee, het gevaar is onzichtbaar en de coördinator is de enige die het ziet en er voor waarschuwt. De toon is gezet. Wie de inleiding van DTN-4 heeft gelezen stopt met alles wat hij of zij aan het doen is en rent naar de bunker, niet alleen is er een zelfmoordaanslag in aantocht, er is potentieel iets veel ergers aan de hand, alleen niemand weet het behalve de dienst.

Wie vervolgens toch doorleest raakt verstrikt in een doolhof van rekrutering, training en ideologie. Volgens de coördinator vinden de trainingen niet meer fysiek plaats maar in de vorm van studeren op afstand met de NCOI bijvoorbeeld. “Met het verdwijnen van het gros van de fysieke trainingskampen in Afghanistan en Pakistan zijn veel jihadisten inmiddels aangewezen op deze virtuele trainingsmogelijkheden op het internet. Van de laagdrempelige beschikbaarheid van gedetailleerd en in aanleg professioneel trainingsmateriaal gaat een aanzienlijk risico uit.” Deelname aan deze online jihadistische universiteit is door zelfrekrutering. De bijpassende ideologie is de klassieke gewelddadige takfir-ideologie, een gemuteerde takfir-ideologie of de neo-takfir-ideologie. Volgens de coördinator verschuift de ideologie van de cursisten aan het virtuele jihadistencollege en door de laagdrempeligheid groeit de beweging als kool: “Hier komt bij dat radicaliseringsprocessen onder een deel van de totale moslimbevolking en sommige bekeerlingen in Nederland onverminderd voortschrijden. Tot de aanhangers behoort inmiddels een snel groeiende groep geradicaliseerde jongeren.”

De combinatie van “een deel van de totale moslimbevolking”, onduidelijke netwerken en zelfmoordaanslagen suggereert een ophanden zijnde explosie. De coördinator vist daar ook naar: “Een en ander impliceert dat het soms felle publieke debat in Nederland over de islam het risico met zich meebrengt dat ook ons land op enig moment het mikpunt kan worden van radicaal-islamitische agitatie,” schrijft hij over de boosheid onder moslims over de spotprenten van Kurt Westergaard. “Radicaal-islamitische agitatie” klinkt toch even anders dan de dreiging van een zelfmoordaanslag en lijkt dichter bij de waarheid dan ronkende berichten over onzichtbare netwerken en virtuele jihadistische soldaten. Dat de coördinator het begin 2006 niet helemaal helder meer zag blijkt uit de laatste twee zinnen van ‘ontwikkelingen in Nederland’. “Niet alleen confrontaties tussen bevolkingsgroepen maar ook een uit onzekerheid of antipathie gegroeide scheiding in de Nederlandse samenleving zou op termijn de dreiging negatief kunnen beïnvloeden. Hoewel het daar geen rassenrellen betrof, gaat van de heftigheid van de recente onlusten in Frankrijk een waarschuwing uit voor onderschatting of ontkenning van risicovolle processen die in afgescheiden groepen of door de afscheiding van groepen plaatsvinden.” Het lijkt alsof de coördinator teleurgesteld is over het gemis aan rassenrellen want “hoewel het daar geen rassenrellen” zijn, “gaat van de heftigheid een waarschuwing uit voor onderschatting of ontkenning van risicovolle processen” in groepen, lees netwerken. In de internationale analyse van de DTN’s komt Donald Rumsfeld regelmatig terug met zijn ‘unknown unknowns’, Joustra wilde heel graag in zijn voetsporen treden.

DTN-5 / 7 juni 2006

De dreiging blijft substantieel en het deel van de moslimgemeenschap dat radicaliseert, lijkt explosief toe te nemen. De redenering is als volgt: “Controversiële debatten of artistieke uitingen over de islam, … zijn een vermeende aanval op de islam.” Alleen de radicale moslims ergeren zich hieraan en zij winnen “zowel op het internet als in een steeds groter wordend aantal moskeeën snel aan invloed”. Waarom winnen zij aan invloed? Zij maken “bij voorkeur gebruik van de Nederlandse taal, waardoor een steeds grotere groep jonge moslims wordt bereikt met alle radicaliseringsrisico’s van dien.” Zie hier de potentiële netwerken. Ze zijn er nog niet, maar komen er aan. De Nederlandse taal baart de coördinator zorgen: “Op het internet speelt zich een vergelijkbare ontwikkeling af. Zowel het naar het Nederlands vertaald jihadistisch materiaal als ook het aantal Nederlandstalige websites met radicale inslag is in de afgelopen periode in aantal toegenomen.” De dienst is bang voor “de salafistische krachten die hun antiwesterse en anti-integratieve retoriek aan een breder publiek” zouden kunnen overbrengen. Wel in de Nederlandse taal, want zo gedesintegreerd zijn deze mensen ook weer niet.

Voortbordurend op die netwerken spint de coördinator een complex verhaal van nationale en internationale netwerken, agenda’s, doelwitten en professionaliteit. “Hierbij valt op dat dergelijke binnenlandse netwerken een meer internationaal georiënteerde agenda ontwikkelen. De aandacht voor potentiële doelwitten zou van het binnenland kunnen verschuiven naar het buitenland. Meer voor de hand liggend is echter, dat de internationale agenda op de korte termijn naast de nationale agenda komt te staan. Een veiligheidsrisico vormt de naar verwachting verhoogde professionaliteit van diverse netwerken door inbreng van internationaal beschikbare expertise.” Wie denkt dat dit jihadistische managementtaal is vergist zich. De coördinator ziet al een zelfmoordaanslag met een vuile bom. “Het risico dat terroristen zich in de toekomst zullen gaan bedienen van niet-conventionele wapens (chemisch, biologisch, radiologisch of nucleair, CBRN) wordt voor Nederland voor de korte termijn ingeschat als klein maar reëel.” Klein zou gering zijn, reëel een inschatting, maar reëel is werkelijk, dus waar de coördinator de aanwijzingen vandaan heeft is onduidelijk, er is potentie hoewel gering, maar hoe reëel is onduidelijk.

De dienst gaat iets dieper in op de virtuele rekrutering, training en netwerken. In tegenstelling tot maart 2006 lijkt het mee te vallen. Het zou slechts gaan om het ontwikkelen van netwerken en nog niet bestaande netwerken. “Het internet biedt ook mogelijkheden om virtuele netwerken te vormen waarbij geen of nauwelijks fysiek contact vereist is,” denk hierbij aan sociale media. “In dat geval zouden niet alleen totaal nieuwe netwerken kunnen ontstaan, maar ook interacties tussen diverse typen fysieke en virtuele netwerken kunnen toenemen.” De coördinator heeft het nu slechts over mogelijkheden, maar blijkbaar staat alles in de kinderschoenen. “Vooralsnog kent het ontstaan van zuiver virtuele netwerken echter zijn beperkingen. Leden van virtuele netwerken zullen in de regel pas tot het ontplooien van gezamenlijke activiteiten overgaan wanneer er sprake is van daadwerkelijk onderling vertrouwen.” Dit in tegenstelling tot de eerste zin van ‘Terrorisme en rekrutering’: “De aanzienlijke dreiging van binnenlandse netwerken beïnvloedt onverminderd het dreigingsbeeld.”

Waar die dreiging vandaan komt is onduidelijk, tevens of de coördinator ergens zicht op heeft. Hij schrijft: “Het aantal meldingen van de politie over personen die een radicaliseringsproces door zouden maken blijft stabiel.” Dit suggereert alsof er zicht is op aantallen, ernst, netwerkvorming en andere aspecten. Niets is minder waar want, “hierbij dient te worden opgemerkt dat het om niet nader geanalyseerde signalen gaat.” Er is geen zicht op de radicalisering, maar er is wel radicalisering. Vervolgens gaat de dienst nader in op het leger, toch niet een plek waar je een zelfmoord terrorist los wilt laten. Alsof er niets aan de hand is schrijft de NCTb: “Het aantal meldingen over mogelijke radicalisering onder personeel binnen de krijgsmacht neemt geleidelijk toe. Ook zijn er aanwijzingen dat defensiepersoneel in contact staat met radicale groeperingen en instanties, zoals enkele islamitische stichtingen en moskeeën, dan wel daarin participeren.” Netwerken, zelfmoordaanslagen, vuile bom: alles komt dichterbij en dan: “De signalering van radicalisering binnen de krijgsmacht kan overigens ook het gevolg zijn van een toenemende alertheid binnen de krijgsmacht en hoeft niet noodzakelijkerwijs het gevolg te zijn van een toename van radicalisering.” De coördinator biedt geen uitsluitsel en wil nog wel even kwijt dat hij bij het armpje drukken met de geradicaliseerde netwerken een punt heeft gescoord, al lijkt het leger al in handen van de radicale moslims. “Het vonnis inzake het Hofstadnetwerk is een tegenslag voor het netwerk, omdat leden tot celstraf zijn veroordeeld voor terroristische misdrijven.”

Het Nederlandse publiek waardeert de coördinator. Volgens de NCTb lijkt de campagne “«Nederland tegen terrorisme» gunstig uit te pakken.” Er worden meer meldingen gedaan bij Meld Misdaad Anoniem en men is niet banger geworden. Waar die meldingen over gaan, schrijft de coördinator niet, maar of dit meldingen zijn over toename van radicalisering in het leger of de onbekende radicalisering waar de politie geen zicht op heeft is onduidelijk. De coördinator is tevreden over het Nederlandse publiek. Die tevredenheid vertaalt zich ook in een leger nieuwe rekruten voor het terreurbeleid van de NCTb. “Bestuurders, gemeenten, scholen en instellingen binnen de justitiële (jeugd)keten,” in de loop der jaren worden steeds meer mensen betrokken bij het beleid van de coördinator om radicalisering op te sporen, dreiging in te schatten en allerlei andere veiligheidstaken op zicht te nemen.

Deze ontwikkeling van het terroriseren van de samenleving heeft grote gevolgen zoals de toekomstige dreigingsbeelden laten zien. De oorlog tegen de terreur vindt zijn weg in allerlei beleidsterreinen en onderdelen van de samenleving zoals internet (“monitoring, surveillance, opsporing”), media (“zenders die zich mogelijk schuldig maken aan het uitzenden van antisemitische uitspraken en/of andere radicale uitingen”), dieper in de politie-haarvaten (“taakuitbreiding van het KLPD omvat onder andere het opstellen van een criminaliteitsbeeldanalyse (CBA) terrorisme, opsporingsonderzoeken terrorisme, structureel produceren van kwalitatief goede dreigingsmeldingen, dreigingsinschattingen en dreigingsanalyses en persoonsbeveiliging”), migratie (“Grensbewaking en identiteitscontrole”/ “Internationale samenwerking bij grensbewaking”), militarisering van de veiligheid (“het project «Intensivering Civiel-Militaire Samenwerking» (ICMS)”) en financiën. Of dat nog iets met de werkelijkheid te maken heeft, lijkt niet meer de vraag.

Een volgens de dienst in DTN-0 duistere stichting, Al Haramain Humanitarian Aid, werd vervolgd voor “terroristische activiteiten” en is op 5 januari 2006 vrijgesproken door het Hof Amsterdam omdat de “werkzaamheden of het doel van deze stichting niet in strijd zijn met de openbare orde.” De wens om terreur te oogsten lijkt onderdeel van de DTN’s geworden. De coördinator is blij met een veroordeling en gaat persoonlijk de strijd aan met de leden van de Hofstad groep of andere netwerken. “Bilal L. werd ten eerste schuldig bevonden aan voorbereidingshandelingen en bevordering van terroristische misdrijven en ten tweede aan rekrutering voor de gewapende strijd.” Bilal Lamrani was duidelijk boos op de samenleving. Hij had eerder vastgezeten voor het bedreigen van Geert Wilders en “in de gevangenis had Bilal gevraagd hoe hij aan semtex kon komen en op zijn usb-stick waren handleidingen gevonden voor het maken explosieven” (NRC Handelsblad 8 september 2007). Zie ook de internationale analyse van de DTN’s.

DTN-6 / 16 oktober 2006

Dreigingsbeelden worden gepresenteerd als afwegingen. De balans tussen dreigingen, aanwijzingen en weerstand vormen de basis van een ‘complexe’ formule waaruit dan het dreigingsniveau rolt, groen, geel, oranje of rood. DTN-6 geeft aan dat een “afweging van de nationale en internationale dimensie van de dreiging afgezet tegen de weerstand op basis van de bij de NCTb aangeleverde dreigingsinformatie tot deze conclusie leidt.” De coördinator schrijft dat “dit beeld de resultante is van een aantal uiteenlopende ontwikkelingen,” alsof het om een algoritme gaat van dreigingssoftware. Conclusie is dat: “de kans op een aanslag in Nederland reëel blijft.” Wat deze dreigingsexercitie voor meerwaarde heeft is onduidelijk. Als burger moet ik rekening houden met een aanslag op mijn trein, is in wezen wat de coördinator zegt. ‘Veiliger kunnen we het niet maken, angstiger wel,’ lijkt het devies. Hoewel de kans op een aanslag reëel is en blijkbaar blijft voor een bepaalde ongedefinieerde periode, schrijft de coördinator ook dat er “geen concrete dreiging” is.

Niets aan de hand zou je zeggen, maar de dienst heeft het hier over “gekende terroristische netwerken in Nederland”. Hoewel de coördinator het niet zegt impliceert “gekende netwerken” dat er ook ongekende of onbekende netwerken zijn die omschreven worden als “onvoorspelbaar en dynamisch” met een “aanzienlijke transnationale dimensie”. Is er nu niets aan de hand, kan vandaag een bom ontploffen of weet de coördinator het eigenlijk helemaal niet en goochelt hij wat met zijn dreigingsvocabulaire? De woordkeuze is ook explosief. Er zijn “kleine kringen van radicale moslims die bijzonder licht ontvlambaar zijn” en er moet rekening worden gehouden met “spontane uitbarstingen van individuen en groepjes.” Dit explosieve mengsel wordt nog verergerd door een “steeds toenemende radicalisering onder moslims in Nederland”. Eigenlijk is het verbazingwekkend dat niet al het halve land in vlammen is opgegaan, gezien het brandbare taalgebruik van de NCTb.

De nationale dreiging is in een alinea samen te vatten volgens de dienst, met woorden als “gekende terroristische netwerken”, “licht ontvlambaar”, “spontane gewelddadige uitbarstingen” en een verwijzing naar twee bomkoffers die eind juli 2006 in Duitse treinen waren geplaatst. Twee Libanezen werden voor het bomkoffercomplot veroordeeld tot twaalf jaar en levenslang. De beide mannen zeiden dat zij met opzet de koffers hadden gebouwd om niet te ontploffen. De coördinator verwees niet naar een ‘aanslag’ met een metalen plaat op een internationale trein van Amsterdam naar Frankfurt op 29 januari 2006 of twee aanslagen in april en juni 2004 met vier metalen platen op een sneltrein bij Castrop-Rauxel. Het Duitse voorbeeld laat zien dat de relatie tussen moslims en een poging om schade toe te brengen aan een trein een aanslag is en een ongedefinieerde aanslag op een trein als incident niet de moeite van het publiceren waard is. Het jihadistische vocabulaire is alom aanwezig zodat het zelfs niet-jihadistische dreiging definieert. Voor Anders Breivik stelt de coördinator terreur in twee zinnen: “De aanhouding van 17 extreemrechtse potentiële terroristen in België laat zien dat een escalatie van politiek geweld uit niet-jihadistische hoek als risico serieus moet worden genomen.” Veel van de arrestanten kwamen kort na de aanhouding weer vrij.

Het niet-jihadistisch gevaar heeft wel degelijk iets met het jihadistisch gevaar te maken. Bij polarisatie schrijft de coördinator: “In de afgelopen periode was er sprake van diverse gevallen van interetnisch geweld. In meer dan de helft van die gevallen is duidelijk sprake van extreemrechts geweld door Lonsdale jongeren, Skinheads en de Nationale Alliantie.” Of het hierbij is gekomen tot een confrontatie tussen de jihadisten en de niet-jihadisten is onduidelijk, ook laat de dienst in het midden om hoeveel en wat voor gevallen het ging. De radicalisering vindt dus blijkbaar aan beide kanten van de medaille plaats, maar eigenlijk is het allemaal jihadisering: “Waar in het verleden incidenteel personen met een Turkse achtergrond opdoken in lokale jihadistische netwerken met vooral een Noord-Afrikaans karakter, duiken nu kleine groepen jongeren op die als geheel lijken te jihadiseren.” De coördinator is blij om weer terug te zijn bij zijn jihadistisch vijandbeeld, want in een tweepolige wereld, past niet-jihadistische dreiging alleen als moslims ook gejihadiseerd zijn. De moslims zijn een gevaar: “De aanhoudende radicalisering onder een deel van de moslimjongeren in Nederland is een zorgwekkende ontwikkeling die de dreiging ook op langere termijn aanzienlijk blijft beïnvloeden.”

DTN-7 / 20 december 2006

DTN-7 borduurt voort op DTN-5 als het om de al dan niet reële dreiging gaat. Ten eerste zijn “er geen concrete aanwijzingen dat nationale netwerken aanslagen voorbereiden,” maar het gevaar is wel reëel. Dat komt door “de voortdurende radicalisering” die zelfs ondanks de weerstand doorzet, waardoor je de indruk hebt dat half Nederland aan het radicaliseren is. Hoe dat komt verklaart de coördinator door islamitische radicalisering door jongerenpredikers die lezingen verzorgen. Daarnaast vormen de “«informele islamitische huwelijken», waardoor vrouwen onder invloed komen van radicaal-islamitische netwerken” volgens de dienst een groot gevaar. Het is volgens de NCTb namelijk “gebleken dat deze huwelijksvorm breder verspreid is binnen moslimkringen dan voorheen werd aangenomen.” Vervolgens stelt de coördinator dat “geen aanwijzingen” en “toenemende radicalisering” wel degelijk leiden tot “enkele risicovolle internationale ontwikkelingen” die uitmonden in “een materialisering van de ongekende dreiging.” Bij de internationale analyse van de DTN’s wordt aandacht besteedt aan de ‘unknown unknowns’ van Donald Rumsfeld.

De coördinator doelt op “gelijkgezinde individuen die elkaar makkelijk weten te vinden en aan de ontplooiing van terroristische activiteiten werken. Jongeren kunnen in een tijdsbestek van enkele maanden zelf een dergelijke operationele cel vormen. Dergelijke processen lijken deels buiten de tot nu toe bekende patronen van terroristische netwerken te vallen, en kunnen in potentie ook in Nederland plaatsvinden.” Of dit allemaal ook echt is, of door de coördinator uit zijn duim gezogen, blijft onduidelijk. Alles is natuurlijk mogelijk, maar om dreiging te baseren op alles wat mogelijk is, lijkt niet een beeld maar een schrikbeeld te willen opwekken. Ditzelfde lijkt ten grondslag te liggen aan de Marokkaanse netwerken die kunnen zorgen voor de “mogelijke import van jihadistische elementen.” “Niet uit te sluiten valt dat er contacten zijn tussen dergelijke Marokkaanse netwerken en geestverwanten in Nederland.” De gedachtegang lijkt te zijn: In Marokko worden verdachten aangehouden in het kader van terrorisme onderzoek. In Nederland wonen Marokkaanse Nederlanders, die hebben vast familie en vrienden daar. Misschien is een van de verdachten bevriend met iemand in Nederland, die kan ook deel zijn van het netwerk en zo is het allemaal bedreigend.

In deze wereld van onbekend gevaar en totale oorlog, ziet de coördinator ook een toenemende polarisatie en valt het hem op dat “ten opzichte van de vorige rapportageperiode meer gewelddadige interetnische incidenten bij de politie bekend zijn geworden. Bij meldingen over rechts-extremisme is vaak sprake van geweld. Ook het online rechtsradicalisme baart zorgen. Tevens bestaan er zorgen over het verschijnsel van onverdraagzaam isolationisme bij sommige groepen moslims in Nederland. In deze kringen worden intolerante opvattingen gehuldigd over andersdenkenden en andersgelovigen.” Of de dienst het nu over zichzelf heeft is onduidelijk. Worden er diverse incidenten op een hoop gegooid? Of is er werkelijk iets aan de hand. Het wordt niet duidelijk, er lijken zelfs “parallelle machtsstructuren” te zijn of te ontstaan.

Bij het tegengaan van radicalisering lijkt de coördinator de oorzaken te willen bestrijden zoals discriminatie op de arbeidsmarkt, maar tegelijkertijd blijft de inzet vooral repressief zoals bijvoorbeeld het inzetten van het maatschappelijk middenveld als anti-terreur brigades: “Hierbij valt te denken aan het opzetten van een gebiedsgerichte aanpak, het activeren en ondersteunen van professionals (agenten, leraren, jeugdwerkers, medewerkers van het Centrum voor Werk en Inkomen e.d.).” Deze multidisciplinaire verstoring van de overheid wordt ook toegepast op zogenoemde ‘radicaliseringshaarden’. In DTN-0 was de coördinator nog openhartig over de weinig rechtsstatelijke Bibob middelen om een ‘organisatie’ op de knieën te krijgen, nu kan de dienst daar niet meer zo openhartig over zijn. “Om operationele redenen kan geen openbare mededeling worden gedaan over de organisaties die als radicaliseringshaard zijn aangemerkt en de maatregelen die worden getroffen.”

Het gebrek aan respect voor de rechtsstaat bij de coördinator is ook af te lezen uit de wijze van rapportage over gerechtelijke uitspraken. De coördinator beschrijft een uitspraak van de rechtbank in de zaak van ex-verdachten uit de zogenaamde Arles-zaak. “De rechtbank heeft, evenals in een eerdere schadevergoedingszaak van een ex-verdachte van een terroristisch misdrijf, besloten tot een veel hogere schadevergoeding dan standaard wordt toegekend.” De coördinator is daar ongelukkig mee want “het risico is aanwezig dat uitgekeerde gelden gebruikt zullen worden voor ondersteuning van terroristische activiteiten.” Waar deze mening van Joustra op is gebaseerd, is onduidelijk. De verdachten zijn namelijk onschuldig en hebben onschuldig in de gevangenis gezeten en eisen daarom een schadevergoeding. Joustra steunt daarom ideeën van zijn VVD-partijgenoot Frans Weekers, later staatssecretaris van Financiën in het eerste en tweede kabinet Rutte, die een “algemene en wettelijke schadevergoedingsregeling voor ex-verdachten van terrorisme” wilde.

Conclusie DTN 2006

Dreigingsanalyse is niet eenvoudig. Hoe moeten signalen worden beoordeeld en wat kan er nu wel of niet gebeuren? Achteraf gezien, als er iets al dan niet gebeurd is, is het makkelijk praten over het al dan niet zwaar aangezette dreigingsbeeld. De dienst heeft dus een moeilijke taak, maar is dat in werkelijkheid ook zo. De coördinator krijgt informatie van verschillende opsporings- en inlichtingendiensten. Op basis van die informatie, meestal verwoordt in ontwikkelingen en aanwijzingen, wordt een inschatting van het gevaar gemaakt. Aan de andere kant van het spectrum van de enigszins concrete informatie zijn er de veronderstellingen, de mogelijkheden, de fantasieën van de dienst zelf. En die waandenkbeelden zijn eindeloos, want in een bipolaire wereld, waarbij de andere partij is verworden tot de as van het kwaad, zijn het demonen waar tegen gevochten moet worden. En demonen zijn duivels, schimmen in een verder vredige wereld. Om niet het verwijt te krijgen dat de dienst niet had gewaarschuwd is de dreiging altijd reëel en is het niveau substantieel. Zo ontstaan ook gedachten over zelfmoordaanslagen die niet alleen niet voorkomen kunnen worden (DTN-2), maar die ook echt kunnen plaatsvinden (DTN-4). We moeten voorbereid zijn en of de dienst er zicht op heeft is onduidelijk. Er zijn allerlei netwerken waar wij geen zicht op hebben, wij, het Nederlandse publiek. “De dreiging is complexer en omvattender” en alleen de coördinator is bij machte om de terroristische netwerken te doorgronden. Toch is onduidelijk of de NCTb er daadwerkelijk zicht op heeft, want veel van de netwerken zijn virtueel en niet gekend, de woorden complex en omvattender zijn daarom verhullend. Ondanks deze onduidelijkheid over de kennis van de coördinator is voor de NCTb één ding wel duidelijk. De dreiging is alleen jihadistisch, want voor een ander beeld is geen plaats in de schrikbeelden van de dienst. Twee niet werkende bomkoffers zijn een aanslag en drie keer een aanslag met metalen platen op een hoge snelheidstrein zijn incidenten, zonder noemenswaardige vermelding in het DTN. In het eerste geval zijn twee moslims aangehouden en dus is het jihadistische terreur, in het tweede geval is er misschien niet eens onderzoek gedaan, de coördinator is er niet in geïnteresseerd. Het tweede jaar van het DTN, 2006, markeert de opkomst van de ongekende netwerken die in 2007 volledig tot ontplooiing komen. Ook de terrorisering van de samenleving in zijn geheel krijgt steeds meer vorm in 2006. Iedereen wordt ingezet op zoek naar het gevaar, naast agenten worden leraren, jeugdwerkers, medewerkers van het Centrum voor Werk en Inkomen e.d. ingezet in de speurtocht naar de radicalisering. Later worden daar ook vertrouwenspersonen en anderen aan toegevoegd. En terreurbeleid wordt toegepast op steeds meer geledingen van de samenleving zoals internet, media, migratie, militarisering van de veiligheid en financiën. De dienst heeft in het derde jaar van haar bestaan haar vleugels uitgeslagen, niemand kan meer om de schrikbeelden heen.

2007 de ongekende dreiging, Joustra goes Rumsfeld

DTN-8 / 25 april 2007

Na twee jaar gespannen te hebben gewacht op de aanslag, moet Joustra bekennen dat het toch allemaal wat overdreven was. Het eerste jaar DTN’s werd gekenmerkt door de nasleep van de moord op Theo van Gogh en de spanning rond Samir A. Toch bepaalden deze twee elementen slechts een klein deel van de dreiging voor Nederland volgens de dienst. De toenemende radicalisering, rekrutering en training hadden de overhand. Begin 2007 blijkt er plots toch een ander inzicht. De coördinator stelt dat “sinds dreigingsbeelden uit oktober 2006 er sprake leek van een afname van de concrete dreiging in Nederland die zich doorzette.” Waarom hij de tekst in de verleden tijd schrijft is onduidelijk, want zijn conclusie is dat de dreiging ook echt is afgenomen, maar blijkbaar twijfelt hij zelf nog. “Naast deze afname van de concrete binnenlandse dreiging, die vermoedelijk van langere duur zou zijn, bleken potentiële dreigingen zich niet te concretiseren,” vervolgt hij alsof er een lange periode van rust aan zal komen, maar dat zal niet langer dan een jaar zijn. Hij stelt dat bij het besluit om van substantieel naar beperkt te gaan “het zwaartepunt van de dreigingsafweging naar de potentiële dreiging, onder andere vanuit de aanwezige radicalisering in Nederland, alsmede naar de internationale context en het internationaal profiel van Nederland.”

Dreiging is geen wetenschap, maar wie DTN’s van 2005 en 2006 doorneemt krijgt het idee dat de boel op ontploffen staat, terug naar beperkt lijkt een anticlimax. “De situatie rond de gekende jihadistische netwerken in Nederland is opnieuw als vrij rustig te omschrijven,” stelt de NCTb in april 2007 terwijl een paar maanden eerder nog de gehele radicale moslimgemeenschap aan het radicaliseren was. In een paar maanden blijkt het overheidsbeleid effectief in het bestrijden van het jihadisme, “bij nog bestaande netwerken is sprake van een kloof tussen het jihadistische ideaal en de praktijk.” Tevens zou er geen leiderschap zijn bij de toekomstige aanslagplegers, alsof de dienst zit te wachten op een goed geoliede bende die dood en verderf zaait.

Het is onduidelijk wat de dienst nu wil zeggen, want hoewel er geen leiderschap is, neemt het salafisme hand over hand toe in Nederland. “Het salafistische gedachtegoed heeft in 2005 en 2006 sterk aan invloed gewonnen in Nederland.” Salafisme lijkt ook hot te zijn: “Los van de verbreiding van het salafisme is er sprake van een levendige jeugd- en internetcultuur waarin vooral de polemiek tussen sympathisanten van de gewelddadige en niet-gewelddadige jihad opvalt.” Eigenlijk is er niets veranderd na 2006. Ook qua polarisatie is er niets veranderd stelt de coördinator, misschien is het zelfs verslechterd: “Het aantal interetnische conflicten is wederom toegenomen. De omvang van ongeorganiseerd extreemrechts is in deze rapportageperiode toegenomen.” Om de polarisatie nog even kracht bij te zetten stelt de coördinator dat er ook “confrontaties met antifascisten zijn”, soms zelfs heimelijk. Heimelijk is ook het optreden van de overheid in het kader van de zogenoemde ‘radicaliseringshaarden’: “In het afgelopen jaar zijn in het kader van de aanpak van enkele radicale salafistische moskeeën op zowel nationaal als lokaal niveau diverse maatregelen uitgevoerd.” Of deze weinig rechtsstatelijk druk van de overheid zin heeft gehad is onduidelijk want “Ondanks de druk op de salafistische moskeeën is in het afgelopen jaar het zelfvertrouwen van de salafistische centra en de ideologische beïnvloeding vanuit de moskeeën onverminderd toegenomen.”

DTN-9 / 4 juni 2007

Het tweede dreigingsbeeld met beperkt niveau begint met een geruststellende alinea: “De concrete dreiging is inmiddels gestabiliseerd op het niveau zoals beschreven in het vorige dreigingsbeeld.” Al was het geschetste beeld in DTN-8 niet helder, het is natuurlijk prettig dat de dreiging in werkelijkheid beperkt is, de dienst heeft niet gelogen. De alinea die volgt verstoort dit beeld volledig. Dacht Nederland net dat er niets aan de hand is, moet er wel rekening worden gehouden met een vuile bom. “De kans dat bij een eventuele aanslag in Nederland chemische, biologische, radiologische of nucleaire middelen (CBRN) worden gebruikt is net als in 2006 klein maar reëel.” Wat de coördinator met deze CBRN-dreiging wil zeggen is onduidelijk, de massavernietigingswapens komen sinds DTN-5 in de oneven DTN’s elke keer terug (DTN-5, 7, 9, 11, 13, 15, 17, 19, 21, 23, 25, meestal een DTN met een voortgangsrapportage terrorismebestrijding). Om de dreiging kracht bij te zetten stelt de NCTb dat “er dit jaar weer enkele CBRN-incidenten in het buitenland te noteren vallen, zoals het gebruik van chloor als middel voor aanslagen in Irak.” Wat dit bijdraagt aan de weging van het dreigingsniveau is onduidelijk, maar later zal blijken dat Joustra naar een substantieel niveau moet schrijven, dus kan een CBRN-dreiging daar wel een functie in vervullen.

Naast CBRN besteedt de dienst ook veel aandacht aan “explosieven”. In DTN-7 schrijft de dienst dat “op de korte termijn van zelfgemaakte explosieven een grotere dreiging uit gaat dan van CBRN-middelen”. Volgens de NCTb komt dit omdat “jonge, lokaal geradicaliseerde jihadisten in het westen roekelozer zijn en meer vanuit emotie zijn gericht op onmiddellijke gewelddadige actie.” In DTN-13 stelt de coördinator dat “het Nederlandse project zelfgemaakte explosieven is opgezet naar aanleiding van de observatie dat het merendeel van alle (pogingen tot) aanslagen in Europa plaatsvindt met explosieven op basis van vrij verkrijgbare chemicaliën.” De coördinator schrijft niet om welke aanslagen het zou gaan, maar de aanslagen in Madrid waren gepleegd met dynamiet die door een informant van de politie aan de daders was geleverd en de London metro en bus bommen zou misschien wel van huis- tuin en keuken materiaal zijn gemaakt, maar gezien de kracht stellen bomexperts dat een getrainde chemicus de bommen moet hebben geassembleerd. Het hele programma om een systeem op te zetten in het kader van verdachte chemicaliën transacties, gaat hand in hand met de CBRN-dreiging om het dreigingsniveau op te krikken.

Ditzelfde geldt voor de opmerking dat jihadisten via het internet communiceren in relatie tot een man die zich in een internetcafé in Casablanca, Marokko, heeft opgeblazen. Of dit een actie tegen het internet was, of dat de man ter plekke een bomgordel in elkaar aan het knutselen was, het blijft onduidelijk, want volgens de coördinator zou de persoon: “voor zover nu bekend, daar instructies hebben willen ‘ophalen’.” Het verhaal van het opgeblazen internetcafé, de bomgordel en de instructies is van een zelfde soort als de strijd tussen de soennieten en sjiieten. “Ook op Nederlandstalige webfora zijn vanuit soennitische hoek negatieve geluiden te horen over sji’ieten. Een verdere escalatie van het conflict tussen soennieten en sji’ieten in Irak, gecombineerd met een voortdurende agitatie uit salafistische hoek, kan op den duur negatieve gevolgen hebben voor de interreligieuze en interetnische harmonie binnen de islamitische gemeenschappen in Nederland.” Tot DTN-9 is met geen woord gerept over het al eeuwen bestaand conflict tussen de twee belangrijkste stromingen binnen de islam, nu kan het plots op den duur negatieve gevolgen hebben. Na DTN-9 komt het pas in DTN-30 weer terug, op den duur kan blijkbaar heel lang zijn bij de dienst.

Op het polarisatiefront is er ook toename, groeiend zelfbewustzijn, vergroting, confrontaties. Deze behoefte aan meer spanning leidt tot een verwrongen manier van omgaan met “moskeeën die hun orthodoxe signatuur niet ontkennen maar tegelijkertijd benadrukken niets met radicalisme te doen willen hebben.” Vanuit het perspectief van een veiliger samenleving kan de conclusie worden getrokken dat dit positief is. De moskeeën kunnen echter geen goed doen want “het risico bestaat dat de sense of urgency in de samenleving ten aanzien van de veiligheidsrisico’s die uitgaan van de salafistische geloofsleer afneemt.” Al in DTN-8 hing de coördinator op deze manier de gedachtenpolitie uit: niet radicalisering of jihadisering is gevaarlijk, de leer zelf moet verboden worden. En de coördinator wordt door de rechter op zijn wenken bediend: “Op 27 april heeft de Raad van State verklaard dat een Eindhovense imam terecht ongewenst is verklaard door de toenmalige Minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie. Deze ervaring zou andere predikers kunnen ontmoedigen en nog voorzichtiger kunnen maken in het publiekelijk doen van antiwesterse of anti-integratieve uitspraken.” Een half jaar eerder had de rechtbank in Amsterdam imam Eisha Bersham nog “geen gevaar voor nationale veiligheid” genoemd. De imam was ongewenst verklaard, een manier van de overheid om van lastige mensen af te komen die geen permanente verblijfstitel hebben.

Het heet eufemistisch een bestuurlijke maatregel, maar in wezen is het een straf waar in eerste instantie geen rechter aan te pas komt. Dit geldt ook voor de geheimzinnige maatregelen tegen zogenoemde radicaliseringshaarden die ook in DTN-9 doorgaan: “Om operationele redenen kan geen openbare mededeling worden gedaan over de betreffende organisaties en de maatregelen die reeds zijn en nog worden getroffen.” De maatregelen zijn vergelijkbaar met het plaatsen van organisaties op een terreurlijst. Het Europese Hof oordeelde in december 2006 dat “de procedures voor de totstandkoming van de EU-lijst van personen en organisaties met banden met terrorisme onvoldoende beantwoorden aan de vereisten van effectieve rechtsbescherming, de motiveringsplicht en de rechten van verdediging (hoor en wederhoor).” Van de radicaliseringshaarden bestaan geen openbare lijsten en is het onduidelijk hoe organisaties zich te weer kunnen stellen tegen overheidsterreur.

Hetzelfde geldt voor het fenomeen van verstoren: “Sinds het voorjaar 2005 is een wisselend aantal subjecten (in totaliteit circa 15) persoonlijk aangepakt c.q. verstoord.” Dit verstoren vindt zijn weg ook op het internet want de coördinator is geschrokken van “de invloed van het internet op radicalisering, de rol die het speelt ter ondersteuning van terroristische activiteiten en de dreiging die hiervan uitgaat.” In het voorjaar van 2006 is er daarom een Meldpunt Cybercrime (nu opgegaan in politie.nl) gestart. Het meldpunt is er voor “radicale en terroristische uitingen” volgens de coördinator, maar of de conclusie dat het echt zo ernstig gesteld is op het internet gerechtvaardigd is, weet de dienst zelf nog niet. De meldingen moeten namelijk “het zicht van de betrokken instanties op de problematiek verbeteren.”

DTN-10 / 9 oktober 2007

In het najaar van 2007 is een aanslag op Nederland voorstelbaar, maar de dreiging beperkt en “aanwijzingen dat ook Nederland kans loopt geconfronteerd te worden met een aanslag zijn er niet.” Iets of niets aan de hand, helemaal als de dienst schrijft dat “er wel extra reden is voor oplettendheid,” hoewel er geen aanwijzingen zijn. Niet zomaar oplettendheid, maar er is blijkbaar ook echt reden voor oplettendheid. En toch zijn er geen aanwijzingen en is er een beperkt dreigingsbeeld. In de internationale analyse van de DTN’s wordt ingegaan op enkele arrestaties. Volgens de coördinator terreur van de overheid kan “de voortschrijdende internationalisering van de gewapende jihad in Afghanistan negatieve gevolgen hebben voor het internationale profiel van Nederland.” Het kan zo zijn, maar de coördinator wil het graag even gemeld hebben want wat is er aan de hand. Buitenlandse jihadisten gaan naar Afghanistan. Volgens de NCTb kan dit te maken hebben met “de hernieuwde oriëntering van kern Al Qa’ida op Afghanistan” maar zeker weet de dienst het niet. En ook andere kwesties zijn profielverhogend. Al met al een explosieve mix van mogelijkheden, fantasieën en aaneengeregen internationale en nationale gebeurtenissen.

Want nationaal draait het om toe- en afname van radicalisering en polarisatie. Daar is echter geen verandering. Hoewel de coördinator “een lichte daling in het aantal meldingen over mogelijke islamitische radicalisering” vermeldt, blijkt uit onderzoek naar de laatste twaalf maanden “dat het beeld stabiel is.” Dit in tegenstelling tot de nogal alarmerende radicaliseringsberichten van de dienst in de drie voorgaande DTN’s. Volgens het overheidsorgaan voor terreur is “het aantal meldingen van rechtsextremisme in vergelijking met de vorige rapportageperiode toegenomen.” Dit zou verontrustend kunnen zijn, maar de coördinator legt niet uit wat voor meldingen het zijn. Tegelijkertijd is er niets aan de hand want “het gebruik van geweld is redelijk stabiel gebleven.” Wat voor geweld en in wat voor omstandigheden wordt niet nader uitgelegd, het enige dat de NCTb meldt is dat de dienst het opvallend vindt dat het geweld tussen jongeren plaats vindt. Vraag is of de dienst zover van de samenleving is afgedreven dat het extremistische trekken heeft aangenomen.

DTN-11 / 27 november 2007

DTN-11 is het enige dreigingsbeeld dat begint met weerstand of weerbaarheid. Het is ook opvallend dat de coördinator een volle pagina aan het onderwerp besteedt. Hij lijkt ook inhoudelijk een onderscheid te maken tussen “moslimgemeenschappen in Duitsland, Denemarken en Oostenrijk” die in stevige bewoordingen afstand nemen van gearresteerde moslims in hun landen en moslimgemeenschappen elders die blijkbaar geen afstand nemen. Waarom de coördinator aandacht besteedt aan de reactie van moslims in de drie landen is niet duidelijk, want zij “waarschuwen er tegelijk voor alle moslims over één kam te scheren.” De zin over de moslims elders zou verkeerd geïnterpreteerd kunnen worden, vandaar dat de dienst stelt dat “overigens ook in Nederland moslims na de moord op Theo van Gogh nadrukkelijker afstand namen.” De dienst laat zich er niet over uit, maar de moor dop van Gogh is toch al weer twee jaar geleden dus zou het ook als kritiek op de moslimgemeenschap kunnen worden opgevat. Het wordt bijna een dreigingsbeeld over de NCTb zelf, de tekst van de dienst kan mogelijk worden opgevat als kritiek.

Op het vreemdelingenrechtelijke vlak boekt de coördinator succes. “De rechter oordeelde op 10 oktober 2007 dat het eind 2005 uitgebrachte ambtsbericht van de AIVD inzake de Keniaanse imam (Mohamed Mahmoud van de Al Fourqaan moskee) op inhoudelijk juiste gronden is gebaseerd.” Daarnaast heeft een burgerinitiatief ervoor gezorgd dat “ruim veertig jihadistische websites door hun hostbedrijven uit de lucht zijn gehaald.” En tot slot haalt de coördinator verder een onderzoek aan van PEW Global Attitudes over het toegenomen verzet tegen zelfmoordaanslagen. Al die positieve geluiden leiden drie maanden later, begin 2008, tot een verhoging van het dreigingsniveau, niet in verband met de economische crisis, maar natuurlijk in verband met onze jihadisten.

Dat de dreiging eind 2007 gaat stijgen, wordt voelbaar bij de radicalisering en polarisatie. In DTN-10 was er op basis van de politiecijfers niet echt een toename van radicalisering in 2006 en 2007. Omdat de gegevens van de politie over radicalisering volgens de NCTb blijkbaar niet kloppen, beschrijft de coördinator het salafistische lezingencircuit in de Nederlandse moskeeën en de ‘politiek nationale’ kleur van de gebedshuizen. “Nederland telt ongeveer 550 moskeeën, waarvan ongeveer veertig procent als Marokkaans gekwalificeerd kan worden. Thans bereiken de salafisten zo’n dertig Marokkaanse moskeeën. Dit betekent dat in ten minste een kleine vijftien procent van de Marokkaanse moskeeën in Nederland salafistische predikers optreden.” De coördinator had ook kunnen schrijven dat in zes procent van de moskeeën er wel eens lezingen worden gehouden. Dat past echter niet in het dreigingsstraatje en dus schrijft de dienst alarmerend dat “het niet ongebruikelijk is dat rond de honderd jonge Nederlandse Marokkanen een dergelijke lezing bijwonen.” Allemaal potentiële terroristen lijkt de dienst te willen suggereren, ook door de jongeren neer te zetten als buitenlanders, “Nederlandse Marokkanen”, in plaats van Marokkaanse Nederlanders wat ze naar alle waarschijnlijkheid allemaal zijn.

Ook ten aanzien van extreemrechts en interetnische conflicten, lijkt de coördinator vooral de spanning te willen aandikken in tegenstelling tot het gematigde geluid in DTN-10. Dergelijke kwesties reflecteren “de zorg die momenteel leeft omtrent extreemrechts,” schrijft de coördinator naar aanleiding van een veroordeling van een groep van vijf jonge nationalistische jongens voor brandstichting en pogingen daartoe. Of er andere incidenten, aanslagen of gewelddadigheden hebben plaatsgevonden schrijft de coördinator niet. Deze scherpe veroordeling van de dienst ten aanzien van jongeren die radicaal zijn, staat in schril contrast met haar eigen enthousiasme om samen te werken met landen die op zijn zachtst gezegd de mensenrechten schenden.

Die samenwerking van Nederland met diverse landen op het terrein van terrorisme, vindt over het algemeen binnen de verbanden van de Verenigde Naties en de Europese Unie plaats. Naast deze multinationale organisaties werkt Nederland ook op multi- of bilateraal vlak samen met bepaalde landen. In december 2006 wordt er nog geheimzinnig over gedaan met welke landen Nederland nu samenwerkt: “Om hieraan verder inhoud te geven is onder meer overleg gaande met een aantal landen in Noord Afrika.” In DTN-11 is de dienst helder over haar ambities ten aanzien van samenwerken: “Marokko vormt één van de prioriteitslanden voor de samenwerking op het gebied van terrorismebestrijding. Ook met Algerije wordt samenwerking in gang gezet.” Amnesty International schrijft al diverse jaren over Marokko dat de vrijheid van meningsuiting wordt onderdrukt, dat de situatie in de Westelijke Sahara zorgwekkend is en over het ’wijdverspreide’ gebruik van marteling en andere zorgwekkende zaken ten aanzien van de mensenrechten. Hetzelfde geldt voor de mensenrechtensituatie in Algerije. De dienst is echter nog niet tevreden met twee landen die de mensenrechten met voeten treden, en organiseert in 2007 een conferentie waar ook Egypte (onder dictator Mubarak), Koeweit (als het gaat over vrouwenrechten, rechten van migranten en de War on Terror), Pakistan (onder andere verdwijningen, doodseskaders) en andere landen mogen deelnemen. Nederland zal in de jaren die volgen blijven samenwerken met landen als Marokko, Algerije en andere landen met een zeer twijfelachtige mensenrechtenreputatie.

Conclusie DTN 2007

Begin 2007 schroeft de dienst de dreiging terug van substantieel naar beperkt. Waarom blijft onduidelijk, want de taal van de dienst is niet wezenlijk veranderd. Nieuw in 2007 is de aandacht voor het salafisme, het steekt op als een storm en gaat na enige jaren liggen. Eerst lijkt de coördinator moord en brand te schreeuwen over de radicale salafistische moskeeën, centra en predikers die aan ideologische beïnvloeding doen, zelfvertrouwen kweken onder de jongeren, Nederlands spreken en radicaliseringshaarden zijn. In de loop der jaren kantelt dat beeld. In 2007 echter nog niet. In het juni-nummer van de terreurbode werd nog een doorlopende lijn getrokken van radicalisering, jihadisering naar bijna salafistisering van het gevaar. Die radicaliseringshaarden, waar zelfs in 2006 het leger onder werd geschaard, gekoppeld aan CBRN-bommen (chemische, biologische, radiologische of nucleaire middelen) en huis-, tuin- en keukenexplosieven, geeft niet de indruk van een laag dreigingsniveau, maar eerder van terroristen met geïmproviseerde massavernietigingsbommen. De dienst blijft er nuchter onder, maar de taalkundige schrikexpeditie is verbazingwekkend. Wat is het doel van de vergelijking tussen een aanslag met chloor in Irak en de mogelijkheid van een aanslag met chemische stoffen in Nederland? Het één op één vergelijken van Irak met Nederland is een duidelijk teken van een totaal gebrek aan analyse en verdieping van de dienst. De ontwikkeling van het aandikken van de dreiging, het creëren van schrikbeelden en het insinueren van gevaar van bepaalde groepen, gaat hand in hand met een contraterrorismebeleid waarbij er niet geschuwd wordt om samen te werken met landen die de mensenrechten met voeten treden. Die radicalisering van de dienst is eigenlijk logisch, want het gebrek aan analyse en achtergrond van lokale, nationale en internationale ontwikkelingen gaat hand in hand met het bestempelen van andersdenkenden als radicaal, extremist, terrorist of een ander evil, terwijl de dienst zelf extremistische trekken vertoont in haar hang naar samenwerking met landen als Algerije.

2008 NCTB lijdt aan het ‘sudden jihad syndrom’

DTN-12 / 5 maart 2008

Bij terrorisme kopt de coördinator, dat er “toegenomen internationale jihadistische invloeden” zijn. Dit is een deel van zijn onderbouwing voor de verhoging van de dreiging van beperkt naar substantieel in DTN-12. Een deel van de buitenlandse arrestaties zijn beschreven in de internationale analyse van de DTN’s. Voor het terrorismedeel in DTN-12 gaat een korte introductie vooraf. De coördinator schrijft dat de “dreiging hoofdzakelijk uitgaat van door de kern van Al Qa’ida aangestuurde of beïnvloede groepen uit Pakistan en Afghanistan.” Deze dreiging hangt al drie jaar boven de markt en is dus geen verklaring voor de verhoging van het risicogehalte van Nederland. De coördinator stelt dat er ook sprake is van een toename van de ongekende dreiging, dit is dreiging die de coördinator niet kent maar blijkbaar al verhoogd inschat. De coördinator schrijft ook dat het hierbij gaat om “personen of groepen die (nog) niet in beeld zijn” of die “pas op het allerlaatste moment in beeld” komen.

Volgens de coördinator heeft het gevaar van de ongekende dreiging zich sinds DTN-10 tot begin 2008 doorgezet. In 2007 is de ongekende dreiging echter niet ter sprake gekomen in de rapporten van de dienst. Eind 2006 heeft de dienst het over “een materialisering van de ongekende dreiging”, maar die materialisering leidde tot een verlaging van de gevarencode. De coördinator probeert het nog even door te wijzen op de “radicalisering, netwerkvorming en training” die in het buitenland zou plaatsvinden, terwijl de dienst zoveel aandacht had besteed aan de online jihadi-cursussen. Een ander aspect dat de dienst aanwijst is dat de “onzichtbaarheid daarmee ook (tijdelijk) kan blijven bestaan na binnenkomst van buitenlandse terroristen en verder beïnvloed worden doordat jihadisten over het algemeen veiligheidsbewuster zijn geworden en meer vaardigheden hebben ontwikkeld om opsporing te voorkomen.”

Als voorbeeld noemt de coördinator de arrestatie van drie mannen op 31 december 2007. “Verder werden eind 2007 drie personen aangehouden in Rotterdam, waarmee voornemens voor aanslagen werden verstoord. Gezien de kenmerken van genoemde casussen kan hieruit worden opgemaakt dat ook Nederland te maken heeft met een ongekende dreiging.” De mannen zouden een “ontploffing met een terroristisch oogmerk” voor ogen hebben, maar de bewijslast is blijkbaar zo klein dat zelfs het voorarrest niet wordt verlengd. Wat de ongekende dreiging dus is, blijft onduidelijk, helemaal als de bewijslast bij mogelijke verdachten minimaal is en er geen concrete aanwijzingen zijn. De aanwijzingen die de coördinator opnoemt zijn reacties van reaguurders op “vooraanstaande internationale jihadistische webfora”, waarvan onduidelijk is wat de waarde, het waarheidsgehalte en serieusheidsindex zijn. De NCTb moet erkennen dat zelfs de anti-islamfilms van Wilders en Jami niet worden genoemd door Al Qa’ida. Blijkbaar zijn het ongekende gevaar en het “«sudden jihad syndrom»” nodig om de dreiging te verhogen, maar is er in vergelijking met 2007 niets veranderd. Het sudden jihad syndrom is volgens de coördinator een al dan niet gestoorde enkeling die voor een bedreiging zorgt. Het is onduidelijk of de enkeling ook een aanslag pleegt, want gezien de angst van de NCTb is dat niet meer nodig.

DTN-13 / 9 juni 2008

DTN-13 staat in het teken van de film van Geert Wilders, Fitna. Volgens de coördinator was het “profiel van Nederland verhoogd vanwege de aangekondigde film van de PVV-fractievoorzitter over de Koran.” In DTN-12 staat echter dat vooral de ongekende dreigementen de verhoging bepaalden en naast de film van Wilders waren er ook de film van Jami, een tentoonstelling en enkele andere zaken. DTN-13 wijt het gevaar volledig aan Wilders, de andere dreigementen zijn verdwenen, maar waarom is onduidelijk. Het is bijna alsof de coördinator teleurgesteld is dat Osama Bin Laden en al Zawahiri niets over Fitna zeggen: “Internationaal heeft de verschijning van de film van de PVV-fractievoorzitter over de Koran veel aandacht gekregen hoewel Nederland niet expliciet genoemd is in de recente verklaringen van leiders Al Qa’ida.” De coördinator heeft ook een verklaring. “Mogelijk dateren deze verklaringen echter van (vlak) voor de publicatie van Fitna.”

Er zijn wat schermutselingen, maar de reactie in de wereld op de film van Wilders is nogal lauw, iets dat de NCTb niet kan verkroppen. “Tot slot moet opgemerkt worden dat het internationale profiel ook op langere termijn kan worden beïnvloed door de film Fitna, vooral ook daar waar het mogelijke reacties betreft: de reeds in DTN12 gemelde plannen in Denemarken voor een aanslag op een van de tekenaars van de Mohammed-cartoons, twee jaar na dato, toont aan dat de dreiging lang kan blijven bestaan.” Joustra analyseert de internationale reacties niet, ook niet het verschil met de cartoons in de Deense media en de verspreiding van de cartoons in de wereld. Hij stelt dat “Nederland (film Fitna) en Denemarken (Mohammed cartoons) in sommige islamitische landen met elkaar worden verward. Voor velen in de islamitische wereld geldt dat onderscheid tussen Europese landen minder relevant is.” Welke landen dit zijn, staat niet vermeld. Toch spreekt de coördinator al twaalf dreigingsbeelden over het profiel Nederland, een profiel van mensen uit moslimlanden. Ook dit legt de coördinator niet verder uit.

In Afghanistan is het onderscheid tussen Nederland en Denemarken blijkbaar wel bekend want volgens de dienst “werden door de Taliban enkele aanslagen op Nederlandse militairen in Afghanistan geclaimd als een reactie op de film van de PVV-voorzitter.” Opvallend is dat de coördinator aangeeft dat “motivatieclaims soms aantoonbaar onjuist zijn.” Dit is de eerste en enige keer dat de NCTb twijfelt aan een claim. Of dit met de film van Wilders te maken heeft, blijft onduidelijk. Aan de andere kant twijfelt de dienst niet aan de rol van het internet bij de verspreiding van het “radicaal-islamitische gedachtegoed”. De coördinator heeft Paltalk ontdekt en stelt dat daar gepreekt zou worden. In DTN-12 vond het preken nog allemaal fysiek plaats en alleen buiten de Randstad. De dienst schrijft in DTN-12 dat de dienst “door uitlatingen op internet, waar geklaagd wordt dat er in de grote steden niets meer gebeurt aan prediking,” tot die conclusie is gekomen.

Drie maanden later zijn de jongeren voorzien van digitale predikers en op straat lijkt er niets aan de hand. Geen extreemrechts geweld, geen massale demonstraties van moslims, gewoon mensen die op het internet hun verontwaardiging tonen. Internet en de controle op radicaal dan wel terroristisch gebruik van het internet keert ook steeds terug in de DTN’s. Naast het meldpunt cybercrime is er het project surveillance op het internet, is er een “Notice-and-Take-Down-systematiek” ontwikkeld en wordt er internationaal gewerkt aan “de aanpak van het gebruik van internet voor terroristische doeleinden.” Bij al deze internet maatregelen heeft de coördinator het over “publieke en private partijen”, “internetmonitoring” door organisaties en andere vage constructies, maar niet over een rechtsstatelijke aanpak of rechtsstatelijke waarborgen waarbij zoals bij de terreurlijsten correcte procedures bestaan voor strafmaatregelen en niet ondoorzichtige bestuurlijke maatregelen worden toegepast. Bestuurlijke en vreemdelingenrechtelijke maatregelen liggen naast elkaar, zeker als het gaat om het gebrek aan toetsing door een onafhankelijk rechter.

Terrorismemaatregelen en migratiebeperking gaan vaak hand in hand. Aan grensbewaking wordt al uitgebreid gewerkt, maar nu heeft de coördinator ook de kennismigrant ontdekt. Volgens de coördinator onderstreept de verhoging van het gevaargehalte, “van beperkt naar substantieel, de noodzaak om gepaste maatregelen te treffen.” De dienst stelt dat er “aspecten van radicalisering, terrorismebestrijding en nationale veiligheid” kleven aan kennismigranten en daarom wordt er ingezet op “informatie-uitwisseling over dit onderwerp binnen en buiten de rijksoverheid.” Het onderwijsveld is in alle lagen van de terreurbestrijding betrokken, met detectie, inlichtingen verzameling, deradicalisering en andere terreurmaatregelen. En terwijl de coördinator druk bezig is met CBRN, explosieven en kennismigranten wandelt Alberto Stegeman (SBS 6-programma ‘Undercover in Nederland’) rustig de luchthaven Schiphol over en weet een imitatie semtexbom aan boord van een vliegtuig te plaatsen. Wat doet de coördinator ook alweer ten aanzien van de veiligheid en de burgerluchtvaart? In 2008 gaat het nog om journalisten die terreurgrappen uithalen. Vanaf 2009 gebeuren er incidenten waar slachtoffers bij vallen, vraag is en blijft wat de dienst nu vooral doet, schrikbeelden verspreiden over radicale moslimjongeren of werken aan een veiliger en minder angstige samenleving.

DTN-14 / 9 september 2008

Bij de internationale analyse wordt aandacht besteed aan het woord voorkeursdoelwit. In DTN-14 wordt het woord voor de eerste keer gebruikt. Het staat in de inleidende alinea van DTN-14. Het volgt op de constatering dat “de al langer gesignaleerde internationale terroristische dreiging richting Nederland, als gevolg van de film Fitna,” in dit dreigingsbeeld (DTN-14) wordt bevestigd. De film van Wilders ettert al sinds DTN-12 door, maar de moslimwereld heeft er koel op gereageerd. Joustra probeert zo goed en zo kwaad de film te koppelen aan de cartoons van Kurt Westergaard, consequent bestempeld als Deense cartoons alsof de regering van het land ze getekend had. Die koele reactie lijkt niet te passen in het denkkader van een dienst dus moet de spanning opgevoerd blijven. De NCTb erkent wel dat “de film Fitna veel minder in de publieke opinie in islamitische landen” speelt, maar blijft benadrukken dat “juist in jihadistische kringen internationaal het beeld is bevestigd dat ons land, net als bijvoorbeeld Denemarken, een actieve speler” is in de War on Terror. Het is bijna alsof de coördinator eindeloos heeft gezocht naar een blogpost van een moslim die Nederland bedreigd want “lokale autonome netwerken in Nederland zijn de afgelopen periode wederom rustig gebleven.”

Die rustige reactie in de moslimwereld staat in schril contrast met de soms extremistische reacties van de NCTb. Heel scherp is de dienst niet want na een felle campagne tegen het salafisme is deze leer plotseling de bondgenoot: “ook onder Nederlandse politieke salafisten lijkt er meer weerstand te komen tegen al te radicale standpunten.” Die salafisten moeten het echter weer bij weerbaarheid ontgelden want volgens de dienst winnen “gematigde moskeeën steeds meer terrein terug dat ze de afgelopen 20 jaar geleidelijk zijn kwijtgeraakt aan salafisten.” Ze zijn dan niet meer de bondgenoot. Dit is het vierde jaar dat de NCTb dreigingsbeelden schrijft, niet eerder is de historie van de islam in Nederland naar voren gekomen, waar het getal twintig vandaan komt is daarom onduidelijk. Ditzelfde geldt voor de totale verwarring ten aanzien van de echte en de digitale wereld.

In DTN-12 werd er live gepreekt in de provincie en niet in de Randstad. In DTN-13 waren er digitale preken en in DTN-14 is er “sprake van een heropleving van islamistisch radicalisme op het internet, waar eerder een verminderde activiteit werd geconstateerd,” terwijl drie maanden eerder al een opleving op het internet plaatsvond. Misschien is de opmerking van de coördinator te plaatsen in het licht van de NCTb-ontdekking van een “nieuwe radicaal-islamitische website die tweetalig is (Engels en Nederlands).” Helaas is niet te controleren welke website de coördinator heeft bekeken om te zien hoe strafbaar deze site al dan niet is.

Strafbaar werd Irfan Demirtas wel bevonden door Franse rechters. Volgens de NCTb was een internationaal netwerk “gericht op het ondersteunen van de jihad in de traditionele strijdgebieden” opgerold. Het zou gaan om de “Europa-brede faciliteringscel ten behoeve van de Islamic Movement of Uzbekistan (IMU).” IMU stamt uit 1998 en vocht tegen dictator Karimov van Oezbekistan, een man die in 2005 honderden vreedzame demonstranten liet doodschieten, martelt en het land met harde hand overheerst. Na 11 september 2001 werd Karimov belangrijk in de oorlog tegen de terreur en zijn vijanden werden terroristen, zo ook IMU en zijn aanhangers. Irfan Demirtas met acht anderen kreeg tien jaar voor het steunen van IMU met driehonderdduizend euro, zijn advocaten stelden dat het geld voor humanitaire doeleinden was. Voor de coördinator is er weer een slag gewonnen in de oorlog tegen de terreur, welke slag blijft onduidelijk, maar in ieder geval niet een slag tegen onderdrukkende regimes.

DTN-15 / 19 december 2008

DTN-15 laat hetzelfde beeld zien als de voorgaande dreigingsbeelden: “Binnen de meeste netwerken blijft er sprake van een relatieve rust maar enkele individuen tonen nog steeds interesse voor deelname aan de internationale jihad.” Waarom het dreigingsniveau niet wordt verlaagd is onduidelijk. Natuurlijk is er het voorkeursprofiel, maar de dienst lijkt redelijk beheerst te reageren op de arrestatie van Irfan Demirtas in mei 2008 en ook een arrestatie van een 27-jarige Turkse Nederlander in Den Haag. De man had een vuurwapen, twee volle patroonhouders en een geluidsdemper. Ook de vader en moeder van de man worden gearresteerd. De vader had een Tsjechisch halfautomatisch pistool met een zakje munitie onder zijn matras liggen. De NCTb schrijft dat de “persoon was aangehouden in verband met een ambtsbericht van de AIVD, omdat hij in zeer korte tijd was geradicaliseerd en over twee vuurwapens en een geluidsdemper beschikte.”

‘Rechtsgeleerde’ Afshin Ellian brulde in Elsevier van 23 december 2008 dat een Jihadist was opgepakt en dat de Kamer doorslaapt. Zonder de rechtszaak af te wachten weet ‘rechtsgeleerde’ Ellian alles van de verdachten en de zaak. Later worden de verdachten door de rechter voor illegaal wapenbezit veroordeeld. De NCTb schrijft dat “vooralsnog onbekend is wat deze persoon met het wapen wilde doen.” Het klopt dat deze Turkse Nederlander misschien naar Somalië wilde vertrekken, maar het lijkt erop dat de verdachte en zijn groepje van vier andere jongeren bekend was bij alle instanties in Den Haag. Deze genuanceerde berichtgeving over arrestaties is ook terug te vinden ten aanzien van gerechtelijke uitspraken in de Piranhazaak. De coördinator vermeldt netjes de uitspraak en tevens dat “daarmee er nog geen definitief oordeel is gegeven over de uitleg van de daarop betrekking hebbende wetgeving (artikel 140/140a Wetboek van Strafrecht) omdat nog cassatie kan volgen door de advocaten. In een andere zaak, tegen de zogenaamde Hofstadgroep, loopt cassatie van de zijde van het OM.” Hetzelfde geldt voor de nietigverklaring van het “bevriezen van de tegoeden van een persoon en een organisatie die verdacht worden van terrorisme” door de Europese Unie.

De beheerste manier van beschrijven van de arrestaties staat in schril contrast met het roepen over voorkeursdoelwitten, internationaal opererende jihadistische netwerken en andere zaken dat de werkelijke dreiging oppompt zodat de angst gevaarlijker wordt dan de werkelijkheid zelf. Zo schrijft de coördinator in de vierde dreigingsanalyse op rij over Fitna, maar nu alleen over de jihadisten: “De film Fitna, die door jihadisten wordt gezien als een belediging en provocatie, blijft daarvoor de belangrijkste legitimatie.” Dat een groot deel van de moslimwereld de film eigenlijk niet interessant vindt, wordt niet vermeld waardoor de context verdwijnt. Opmerkelijk is ook de opmerking dat “recent op internetsites in islamitische landen ook aandacht is voor de film over de profeet Mohammed, van de lokale politicus Jami.” Waarom Joustra dit vermeldt is onduidelijk, ook de aard van de vermelding, recensie, blogpost of bedreiging wordt niet aangegeven.

De berichtgeving over de films van Wilders en Jami zijn vergelijkbaar met de verhalen over het salafisme in Nederlandse moskeeën. In DTN-14 lijkt het tij na twintig jaar gekeerd, in DTN-15 zijn we weer terug bij af: “Ook zijn soms vanuit deze centra, waar normaal gesproken de afgelopen jaren actief extremistische geluiden worden geweerd, weer radicale geluiden te horen via bijvoorbeeld uitgezonden preken van salafistische predikers in Noord-Afrika.” Aan de andere kant stelt dezelfde coördinator dat “steeds vaker radicale jongeren met jihadistische ideeën de toegang worden geweigerd.” Wat er werkelijk aan de hand is in de radicaliseringskrochten van de Nederlandse samenleving blijft gissen. Volgens de coördinator heeft het weren van radicale jongeren te maken met het beleid van de overheid want door “de uitgebreide aandacht vanuit de overheid zijn de radicaliseringshaarden hun toon gaan matigen.” Aan de andere kant klinken er blijkbaar weer extremistische preken. Die uitgebreide aandacht van de overheid formuleert de coördinator als volgt: “De betrokken overheidsorganisaties zijn: de NCTb, AIVD, Onderwijsinspectie, IND, Belastingdienst, FIOD, het OM, politie en de besturen van de gemeenten waar de haarden zich bevinden.” Let wel: er is hier geen sprake van een overtreding of een strafbaar feit van deze zogenoemde radicaliseringshaarden en in het lijstje van de dienst komt de rechtbank niet voor.

Dezelfde bestuurlijke druk vindt plaats op het internet en op het financiële vlak. De terroristenlijsten en de Oezbeekse connectie van Irfan Demirtas maken dat duidelijk. Geld inzamelen kan niet zomaar. De coördinator schrijft dat ook andere stichtingen eraan moeten geloven: “In 2005 heeft het Kabinet aangekondigd de transparantie van stichtingen te willen verbeteren.” En de controle gaat verder. Sinds DTN-11 staan de “«Passenger Name Records» (PNR)” op de agenda. Eerst waren het de Duitsers en de Amerikanen die de PNR wilden doordrukken. In DTN-15 en toekomstige DTN’s zijn het de Fransen die de druk om tot PNR over te gaan opvoeren. Na de aanslagen op de redactielokalen van Charlie Hebdo in 2015 staan de PNR weer bovenaan de agenda.

Wat PNR precies doen aan de bestrijding van terrorisme is niet meer interessant, door het maar vaak genoeg te herhalen komt de maatregel toch van de grond. Zie hier hetzelfde recept dat gebruikt wordt bij “het programma Cameratoezicht in het openbaar vervoer (CTOV) want dat zou “een impuls aan de beveiliging van de voor terroristische aanslagen meest kwetsbare sector, de openbaar vervoerssector” geven. Iets dat ook een impuls geeft aan de bestrijding is het innig samenwerken met twijfelachtige regimes zoals Marokko en Algerije. Joustra is zo enthousiast over de dictatuur in Algerije dat hij “op 28 en 29 oktober 2008 een bezoek heeft gebracht aan de Raadsadviseur Terrorismebestrijding van de President van Algerije.” De dienst lijkt geen genoeg te krijgen van de samenwerking met dictaturen want in DTN-17 wordt hetzelfde verhaaltje herhaald.

Conclusie DTN 2008

De film van Wilders, Fitna, beheerst de dreiging van 2008, maar welke dreiging kan de coördinator niet duidelijk maken. De moslimgemeenschap reageert namelijk nogal cool op de film die zeker geen bijzondere productie is. Joustra kan het niet uitstaan dat er grote rellen zijn geweest en Nederlandse ambassade s zijn afgebrand. Zijn obsessie met de dreiging gaat zover dat hij bijna teleurgesteld is dat de kern van Al Qa’ida geen speciale aandacht aan Fitna heeft besteed. Opnieuw wordt weer duidelijk dat door het gebrek aan achtergrond en analyse het koppelen van de film van Wilders aan de cartoons van Kurt Westergaard bijna lachwekkend is. Qua medium zijn beide uitingsvormen totaal verschillend en ze hebben ook een andere impact. Zeker in landen van het Midden-Oosten waar een groot deel van de bevolking nog geen internet heeft, is een cartoon een beter propaganda middel dan een film. De koele reactie zal grotendeels met toegang te maken hebben. De coördinator is niet overtuigd en probeert de dreiging nog op te krikken door te stellen dat Nederland en Denemarken regelmatig door elkaar worden gehaald. Dat de Taliban in Afghanistan een aanval hebben uitgevoerd op Nederlandse militairen vanwege de film van Wilders wuift de dienst weg. Het is de enige keer dat de coördinator een claim van een opstandige groep als twijfelachtig bestempeld. De claim past niet in het dreigingsbeeld dus zal die waarschijnlijk niet kloppen. Zo wordt de werkelijkheid aan het schrikbeeld van de dienst aangepast. Een groep mensen die een Oezbeekse verzetsgroep steunden worden gearresteerd en geportretteerd als facilitators van de jihad. Geen woord over Oezbekistan, de mensenrechten daar en het feit dat IMU voor 2001 nog wel op enige positieve aandacht in het westen kon rekenen. Nu zijn het jihadisten en dienen zij het schrikbeeld van de dienst. Bij de arrestaties van mensen die IMU ondersteunen, stelt de dienst zich echter wel beheerster op. Ook al noemt de NCTb niet de situatie in Oezbekistan, de groep wordt niet meteen tot internationaal jihadistisch centrum verheven. Ook de arrestatie van de Turkse Nederlander en zijn ouders wordt beheerst beschreven. Nuance is de dienst blijkbaar niet vreemd, maar als dan bijvoorbeeld de salafisten om de hoek komen kijken, weet de dienst zich geen raad en ontstaat er een verwarrend verhaal van schrikbeelden, dreigementen, toename en afname van invloed van de jihadi’s en blijft het beeld hangen van een angstige wereld.

2009 het theater van de dreiging

DTN-16 / 6 april 2009

Een nieuwe coördinator, maar geen nieuwe analyse. DTN-16 drijft voort op de voorgaande DTN’s, netwerken, voorkeursprofielen, jihadi’s, het palet blijft hetzelfde. De netwerken zijn hetzelfde, al probeert de nieuwe Akerboom zijn eigen accent toe te voegen door te schrijven dat er “een nieuwe ontwikkeling is dat leden van lokale autonome netwerken meer internationale jihadistische contacten aangaan.” Helaas had zijn voorganger Joustra dit ook al een aantal keer gemeld, zelfs drie maanden eerder, alleen in andere bewoordingen: “enkele individuen tonen nog steeds interesse voor deelname aan de internationale jihad.” Om de ontwikkeling als nieuw te bestempelen is ook enigszins vreemd gezien het gehamer van de dienst op een directe link tussen de lokale Nederlandse polderjihadisten en de kern van Al Qa’ida of de internationale jihadisten.

Onder het kopje netwerken wordt ook melding gemaakt van het Ikea complot van 11 maart 2009. Buro Jansen & Janssen schreef over deze politieoperatie het artikel: ‘Meer dan 200.000 professionals doen maar wat tegen terrorisme’. Ondertitel van het artikel is “gebrek aan zelfreflectie leidt tot ondoordacht handelen van politie en inlichtingendiensten met de kans op noodlottige gevolgen.” De nieuwe Akerboom zal niet meer terugkomen op zijn alinea over een zogenaamd voorkomen terrorisme plot. “Ook heeft de politie zeven personen in Amsterdam gearresteerd op verdenking van betrokkenheid bij terroristische activiteiten. Deze personen werden op 13 maart 2009 vrijgelaten. Er zijn geen aanwijzingen dat zij betrokken waren bij een mogelijke terroristische aanslag.

De vermelding van het Ikea-complot en de gebrekkige gevaren analyse van de NCTb tonen veel gelijkenis met de berichtgeving over de demonstraties tegen Israël ten tijde van de operatie Cast Lead in het Palestijnse Gaza. Tijdens deze Israëlische aanval werden tussen de 1,166 en 1,417 Palestijnen gedood en kwamen dertien Israëli (vier door eigen kogels) om het leven. De coördinator schrijft dat “niet kan worden uitgesloten dat de schokkende beelden in de media uit Gaza een extra prikkel kunnen geven aan vooral jonge moslims om te radicaliseren.” Gezien de protesten en de woedende reacties tijdens de demonstratie waren al verschillende mensen heel boos. Toch concludeert de coördinator dat er “geen daaraan gerelateerde gevallen van radicalisering zijn geconstateerd.”

Waarom wordt dit in een dreigingsanalyse opgenomen? Is dat omdat Akerboom als nieuwe coördinator ook “nieuwe ontwikkelingen” moet stimuleren? Hij stelt namelijk dat die radicalisering niet zichtbaar is omdat radicalisering “een langere incubatietijd” heeft. Mensen die leiden aan een angstpsychose zullen altijd een reden vinden om een bedreiging te ontwaren ook als er helemaal niets aan de hand is. Demonstraties en protesten zijn onderdeel van een democratie, de dienst lijkt dat niet te accepteren. Misschien gaat de coördinator te veel om met regimes die wel raad weten met publiek protest?

DTN-17 / 19 juni 2009

Voor publiek protest kan beter het internet worden opgezocht. Iedereen die een leuke clip in elkaar knutselt zal in een DTN terecht komen, want dreigen loont. Zo presenteert de nieuwe Akerboom as-Sahab, de PR-afdeling van Al Qa’ida. De NCTb beschrijft een video waarin “een jihadist aan het woord komt die in het Duits een dreiging uit aan het adres van met name Nederland en Denemarken.” Hoe serieus deze video genomen moet worden of hoe waardevol het verhaal van de Duits sprekende persoon is, wordt niet duidelijk. Volgens de dienst is het gevaar groot want Nederland wordt ook in “andere ‘postings’ op het internet” genoemd. Ziedaar het profiel of beter gezegd het voorkeursprofiel van Nederland, maar “er zijn in de afgelopen rapportageperiode echter geen concrete aanwijzingen voor aanslagen tegen (belangen van) Nederland geconstateerd.” Ook niet in het buitenland dus.

Geen aanwijzingen toch gevaar zit hem in het feit dat Nederland deelneemt aan een oorlog in Afghanistan. Bij oorlog horen slachtoffers, meestal burgers, maar incidenteel ook militairen, Nederlandse militairen. Soms dringt een zekere mate van nuancering door in de dreigingsbeelden. Niet als het gaat over de dreiging zelf, maar eerder over ‘onze tegenstanders’, zoals bij IMU in DTN-14. Bij radicalisering en polarisatie wordt al sinds DTN-5 strijdt geleverd met de salafisten. Zij zouden al twintig jaar moskeeën infiltreren en de moslimwereld overnemen. In DTN-14 probeerde Joustra aan te geven dat niet de salafisten het gevaar zijn maar de ‘radicale jongeren’. Akerboom lijkt de weg van de nuance ten aanzien van salafisme door te zetten: “Dit onderzoek, waarvan de resultaten in maart 2009 zijn verschenen, laat zien dat de meeste bezoekers in meerdere of mindere mate orthodoxe denkbeelden koesteren en de strikte leef- en denktrant aan hun dagelijks bestaan aanpassen. Dit roept het beeld op van differentiatie in de salafistische beweging in Nederland, waar naast onverdraagzame puristen ook veel gelovigen zijn die de leer aanpassen aan hun dagelijks leven in een westerse samenleving.” Aan de andere kant haalt de coördinator om onduidelijke redenen uit naar Hizb ut-Tahrir. Misschien is de organisatie radicaal islamitisch, maar om de club te beschuldigen van polarisatie in het gehele Nederlandse hoger onderwijs klinkt als smaad en opruiing van de dienst. “Dat de studentenvereniging een platform biedt aan de HuT betekent dat deze laatste in potentie de gelegenheid heeft om haar polariserende en activistische boodschap ook in het Nederlandse hoger onderwijs te verspreiden.”

Over de bestrijding van grondwettelijke activiteiten van groepen en mensen schrijft Akerboom net als zijn voorganger Joustra onder de kopjes radicaliseringshaarden (komt vanaf DTN-0 regelmatig ter sprake), CBRN en zelfgemaakte explosieven (zie daarvoor het commentaar bij DTN-9 / 4 juni 2007) en migratie in de breedste zin van het woord. Controle op het internet, migratie, de verkoop van chemicaliën, passagiersgegevens en andere zaken werden gekoppeld aan terrorisme. Bij de internet monitoring is die verbreding goed zichtbaar. De dienst stelt dat “investeringen die zijn gepleegd ter blokkering van radicale uitingen en andere terroristische informatie hebben geleid tot de ontwikkeling van een Notice-and-Take-Down-systematiek op basis van een gedragscode.” Radicale uitingen zijn al verworden tot terrorisme en de notice-and-take-down is al een gedragscode, want “aanbieders van een (telecommunicatie)dienst op internet kunnen een melding voortaan altijd afdoen en zorgen dat onrechtmatige en strafbare content van internet verwijderd wordt.” Blijkbaar bepaalt de dienst wat strafbaar is, want aan een juridische procedure wordt geen woord vuil gemaakt.

Dit schimmige rechtsstatelijk optreden van de coördinator gekoppeld aan zijn nauwe samenwerking met onder andere de Algerijnse dictatuur en samenwerking op Europees niveau met weinig democratische landen als Egypte, Russische Federatie (RF) en Saoedi-Arabië lijkt in schril contrast met “de inzet van Nederland ten behoeve van een resolutie ‘Mensenrechten en het tegengaan van terrorisme’.” Het lijkt over mensenrechten te gaan, maar het gaat om terreurbestrijding als mensenrecht. Dit in combinatie met dictaturen, roept vragen op over het Nederlandse beleid. De radicaal is echter al lang terrorist geworden en de coördinator wil een dissidente tegenstem op welk front dan ook de kop indrukken. Frankrijk gaat de dienst voor. “Frankrijk heeft zijn uiterste best gedaan om het actieplan ook toe te snijden op het tegengaan van radicalisering in andere kringen, bijvoorbeeld: rechtsextremisme, dierenrechtenextremisme, linksradicalisme, of nationalistisch getint extremisme. Op Nederlands aandringen zal in de toekomst extra aandacht worden besteed aan onderzoek naar processen van deradicalisering en, indien mogelijk, aan mogelijk overheidsbeleid om deze processen te doen versnellen.”

En de coördinator kan meteen een succes melden want “de afgelopen rapportageperiode zijn enkele personen aangehouden in verband met de vrijlating van 2.500 nertsen op 15 maart 2009. De arrestaties zijn het eerste resultaat van de geïntensiveerde opsporing en vervolging van dierenrechtenextremisten; een onderdeel van de integrale aanpak zoals die wordt voorgestaan door de ministers van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Justitie.” Opmerkelijk dat het incident of de aanslag op 30 april 2009 niet door de coördinator wordt genoemd in de eerste dreigingsanalyse na het drama. Blijkbaar was er volgens de dienst op 30 april 2009 niets aan de hand, althans geen radicalisering, extremisme, jihadisme of terrorisme. Voor Nederlandse begrippen was het ‘incident’ van 30 april 2009 met zeven doden en een dode dader en tevens twaalf gewonden fors, en ook al label je het geen terrorisme, met dreiging heeft het ‘incident’ alles te maken, zeker op een evenement als Koninginnedag.

DTN-18 / 11 september 2009

Zoek de tien verschillen met DTN-17 zou een goede opdracht zijn, want opnieuw zijn er voorkeursdoelwitten, netwerken en andere bedreigingen, maar er is iets geks aan de hand. De coördinator werkt aan een verlaging van het dreigingsniveau, maar hoe doe je dat in een omgeving waar alleen maar reële kansen op aanslagen bestaan? Dit betekent aan de ene kant de dreiging flink oppompen, de voorstelbaarheid van een aanslag neemt dan toe. “Het afgelopen jaar zijn ontwikkelingen gesignaleerd die de voorstelbaarheid van een aanslag in Europa, en daarmee ook in Nederland, bevestigen. Zoals in DTN17 is gemeld, kunnen uit deze gebieden terugkerende jihadisten opdracht krijgen om aanslagen in Europese landen uit te voeren. De voorstelbaarheid van aanslagen op doelen in Europa wordt verder gevoed door arrestaties van jihadisten in andere Europese landen die in het afgelopen jaar hebben plaatsgevonden.”

Voorstelbaarheid, arrestaties die niet nader worden geanalyseerd en de bevestiging dat “internationale jihadistische groeperingen nog steeds aanslagplannen op doelen in Europa beramen.” Van deze teruggekeerde jihadisten zijn ook voorbeelden: “Eerder in deze samenvatting werd bericht dat Somalië jihadisten aantrekt uit het Westen. Dit lijkt ook te gelden voor Nederlandse jihadisten. Op 24 juli 2009 werden in Kenia vier personen aan de grens met Somalië aangehouden, omdat zij op weg zouden zijn geweest naar een jihadistisch trainingskamp in Somalië. Inmiddels zijn de jongeren vrijgelaten.” Het is allemaal reëel en het lijkt een kwestie van tijd. Aan de andere kant moet de dienst DTN op DTN bevestigen dat er “echter geen concrete aanwijzingen zijn die duiden op mogelijke voorbereidingen voor een aanslag door internationaal opererende jihadistische groeperingen tegen (belangen van) Nederland zijn.” Ook “zijn er momenteel geen indicaties dat lokale autonome netwerken een concrete bedreiging vormen voor Nederland en Nederlandse belangen.” Niets aan de hand dus en om de dreiging daadwerkelijk langzaam te kunnen afbouwen worden de salafisten van stal gehaald, de mannen die de moskeeën in Nederland overnamen de afgelopen twintig jaar. “In mei 2005 (DTN1) werd gemeld dat er signalen waren die duidden op een groeiende salafistische beïnvloeding in Nederland. Deze groei heeft zich enkele jaren doorgezet. Nu lijkt de groei van de salafistische stroming in Nederland te stagneren. De aanwas van lokale jihadistische netwerken lijkt te zijn afgenomen.” Het beleid van de dienst lijkt geen rol van betekenis te hebben gespeeld bij deze ontwikkelingen.

Een passage in DTN-18 is echter niet te plaatsen in de strategie om de dreiging naar beneden bij te stellen in het volgende dreigingsbeeld. De coördinator ziet het bekladden van het gebouw van de Wageningen Universiteit en Researchcentrum (WUR) als terreurdreiging. Bij Radicalisering en Polarisatie stelt de dienst dat de “Wageningen Universiteit en Researchcentrum (WUR) wederom doelwit is geweest. Ditmaal zijn bekladdingen op het gebouw aangetroffen die op de aanwezigheid van een bom duidden. De melding is opgeëist door het Animal Liberation Front (ALF), die in een eerder communiqué in maart 2009 dreigde met een grote bom als de WUR haar verantwoordelijkheid niet zou nemen.” De dreiging is volgens de NCTb zo groot dat ook “andere illegale dierenrechtenacties bij supermarkten en een vestiging van McDonald’s” moeten worden vermeld in de terreur uitgave. De coördinator vervolgt zelfs met “incidenten van een legaal karakter, waarbij een enkele keer een schermutseling is ontstaan tussen demonstrerende dierenrechtenactivisten van links- en rechtsextremistische signatuur.” Met moeite krijgt de dienst de woorden manifestatie, demonstratie, legaal protest uit de mond. Toch moet Akerboom erkennen dat de “acties van de dierenrechtenextremisten niet als terroristisch zijn te bestempelen.”

DTN-19 / 15 december 2009

En dan verlaagt Akerboom de dreiging van substantieel naar beperkt. Volgens de dienst heeft deze verlaging twee redenen, een internationale en een nationale. Over de internationale dreiging wordt iets meer gezegd in de internationale analyse, hier de vraag of de nationale dreiging minder is. Wie de DTN’s van de voorgaande jaren doorloopt moet tot de conclusie komen dat er al jaren geen aanwijzingen zijn. Normaal weidt de NCTb niet uit over deze aanwijzingen, maar in DTN-19 stelt zij dat er “bij deze netwerken sprake is van een afgenomen taakgerichtheid.” Met taken bedoelt de dienst “activiteiten die samenhangen met de gewelddadige jihad.” Het vreemde is dat het gebrek aan aanwijzingen, de relatieve rust en de weinige activiteiten al veel langer gaande zijn dan het afgelopen half jaar. Na de Hofstadgroep en de Samir A. groep vertoonden de netwerken al jaren een relatieve rust. Akerboom is een man van de gematigde weg, al zal het taalgebruik van zijn ambtenaren niet veranderen. Bij hem is de dreiging beperkt.

Joustra en Akerboom’s opvolger Schoof zijn rechtse hardliners die van zware dreiging leven. Akerboom lijkt qua dreigingsniveau een softe koers te varen. Hij stelt dat een deel van de verlaging van de dreiging te maken heeft met het feit dat het vijf jaar geleden is dat van Gogh werd vermoord. De coördinator opent daar zijn DTN mee. De moord op van Gogh wordt gepresenteerd als de Nederlandse elf september: “Het besef drong door dat ook Nederland zich niet veilig kon wanen van terroristische dreiging en dat bijzondere inspanningen vereist waren om nieuwe aanslagen te voorkomen.” Daar waar de Amerikanen de Patriot Act aannamen werd in Nederland de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTb) opgericht en het gehele land ingeschakeld als terrorismebestrijder. “Vele andere diensten en organisaties, maar ook door de oplettendheid van gewone burgers kon nieuw terroristisch onheil tot op heden afgewend worden.”

Probleem is wat alles dat de dienst in vijf jaar beschreef ten aanzien van mensen en groepen die mogelijk een gevaar voor Nederland vormden niet bijster veel is geweest. Knuffelterrorist Samir A. kwam veelvuldig aan bod in de DTN’s, maar na de Hofstadgroep was er eigenlijk geen serieuze dreiging meer. De claim dat “terrorismebestrijding in Nederland dus daadwerkelijk effect heeft gehad,” is nogal overtrokken. Vraag is eerder of de samenleving nog wel kan ontspannen, ademen en ruimte bieden aan een radicaal geluid. Wie vijf jaar later de reactie ziet op een handvol demonstranten met Sjahada-vlaggen, de Zwarte Pietdiscussie en de wijze waarop met demonstraties wordt omgesprongen en tevens de door de dienst weggemoffelde ‘incidenten’ van 30 april 2009, 9 april 2011, en 17 juli 2014 in ogenschouw neemt, kan alleen maar concluderen dat de dreiging en angst zijn vergroot en de analyse en de context nog minder is geworden.

De rest van DTN-19 bestaat uit een herhaling van de argumentatie ten aanzien van de verlaging van het dreigingsniveau en de vertrouwde onderwerpen ten aanzien van een grote verscheidenheid van terreurvelden. Zo passeren het beleid ten aanzien van radicale dan wel terroristische uitingen op het internet, dat door de coördinator het jihadistische internet is gedoopt, migratie maatregelen als grenstoezicht en toezicht op kennismigratie, CBRN-middelen, zelfgemaakte explosieven, cameratoezicht in het openbaar vervoer (CTOV) en de bodyscanners in het kader van de beveiliging van de burgerluchtvaart de revue. De coördinator noemt de aanpak radicaliseringshaarden, de stalking door de overheid van organisaties, niet specifiek, sinds DTN-17 is dit van het menu verdwenen en komt alleen nog even ter sprake in DTN-29.

Nieuw is een speciale paragraaf over “reisbewegingen naar trainingskampen en strijdgebieden.” In voorgaande DTN’s was dit onderdeel van of het internationale deel of het Nederlandse profiel. De aandacht heeft te maken met de arrestatie van vier Nederlandse jongeren in Kenia die waarschijnlijk naar Somalië wilden vertrekken en de arrestatie van een Somaliër op 8 november 2009 op verzoek van de Verenigde Staten. De man, Mahamud Said Omar wordt in 2011 aan de VS uitgeleverd en in 2013 veroordeeld voor ondersteuning van al-Shabaab. Mahamud’s broer twijfelt aan de schuld van zijn broer en denkt dat hij er is ingeluisd. Somalische clanstructuren bieden weinig helderheid ten aanzien van wat er precies is gebeurd, iets dat eind 2010 ook in Nederland duidelijk wordt bij een grote arrestatiegolf van onschuldige burgers.

En dan komt de dienst met de mensenrechtenparagraaf. In DTN-17 waren mensenrechten en terrorisme ook al ter sprake gekomen, maar toen was de illusie nog dat het om het beschermen van mensenrechten ging bij terrorismebestrijding. In DTN-19 maakt de coördinator aan die droom een eind. De dienst rept nog wel iets over de bescherming van mensenrechten bij terreurbestrijding maar het is vooral dat “het bestrijden van terrorisme noodzakelijk is ter bescherming van mensenrechten.” In dezelfde alinea schrijft de coördinator dat Nederland en de dictatuur Algerije een gedeelde visie hebben op radicalisering en dat beide landen werken aan de “integratie van mensenrechten in antiterrorismestrategieën.” Welk standpunt de NCTb heeft ten aanzien van mensenrechten wordt niet duidelijk uit de tekst, maar de samenwerking met de dictatuur Algerije zegt misschien genoeg over dat standpunt.

Conclusie DTN 2009

Een nieuwe coördinator een nieuwe wind? Helaas, met de komst van Akerboom worden er wel nieuwe accenten gesignaleerd, maar in wezen gaat het oude wijn in nieuwe zakken. Akerboom breekt niet met het vertoog van Joustra, ook al heeft Akerboom een andere ambtelijke carrière doorlopen. Zo volgt de beschrijving van het IKEA complot de lijnen van vier jaar dienst. We zijn door het oog van de naald gekropen, een bus vol explosieven was op weg naar Amsterdam, zeven brute arrestaties, Amsterdam Zuidoost ontruimd en afgesloten en niets aan de hand, een telefoontje uit Brussel was genoeg voor een mediahype en zeven getraumatiseerde en gestigmatiseerde terreurslachtoffers. Akerboom heeft zijn plek veroverd in zijn eerste DTN. Toch is duidelijk dat Akerboom een andere coördinator is. Hij zet dan wel de samenwerking met foute regimes voort en timmert verder aan het buiten rechtsstatelijk optreden van de NCTb en zijn aanverwante diensten, Akerboom is wel een politieman die meer gewend is dan de ambtenaren Joustra en Schoof. Enig gevaar is hem niet vreemd en hij komt niet uit de Haagse stolp dus daar waar zijn voorganger en opvolger reële aanslagen en grote spanningen zagen, probeert de nieuwe coördinator langzaam toe te werken naar een verlaging van de dreiging. Dit bereikt Akerboom door in DTN-17 en DTN-18 het gevaar aan te dikken en tegelijkertijd het salafistische gevaar te ontmaskeren. Alleen de dierenrechtenactivisten gooien roet in het eten, ook al worden enkele gearresteerd. Andere mensen blijven actie voeren en demonstreren. Toch gaat het te ver om de dreiging substantieel te houden met een verwijzing naar demonstrerende dierenrechtenactivisten. Akerboom verlaagt dan ook het niveau in het laatste dreigingsbeeld van 2009. Die verlaging is cosmetisch, want de taal zal in de jaren die volgen niet veranderen.

2010 de solistische dreigende dienst weet wel raad met eenlingen

DTN-20 / 7 april 2010

Na de storm van de substantiële dreigingsjaren zou je verwachten dat in de beperkte jaren de toon anders is. Voor een deel is dat zo, maar een vergelijking tussen een substantieel geschreven dreigingsanalyse en een beperkte laat een indruk van eenzelfde angst gevoel achter. De inleiding van DTN-20 draagt de titel kern-DTN20, alsof ook Akerboom zich wil meten aan de kern Al Qa’ida zoals de dienst haar tegenstander pleegt te labelen. In deze inleiding stelt de coördinator dat “de kans op een aanslag tegen Nederlandse belangen wel groter is in enkele landen en regio’s waar aan Al Qa’ida gerelateerde groeperingen opereren.” Nu is dit op twee manieren op te vatten, of het is groter dan in de vorige DTN of het is groter dan elders, bijvoorbeeld Nederland. Dit laatste is een nogal open deur, want geweld is in landen als Pakistan, Afghanistan en Irak veel meer voor de hand liggend dan in Nederland.

Rule of law is in de meeste van die landen geen staande praktijk en westerse inmenging heeft daar ofwel geen verandering in aangebracht ofwel de zaak verergert. Tuurlijk dreiging analyseren is een lastige afweging, maar feiten helpen in ieder geval om inzicht te geven in wat er werkelijk aan de hand is. Een zin als “op internationaal niveau heeft het incident ‘Detroit’ het zicht vergroot op kwetsbaarheden van de complexe keten van terrorismebestrijding en daarmee gepaard gaande beperkingen,” geeft niet alleen geen inzicht in de aard van de dreiging, maar wakkert angst juist aan. Wat is de complexe keten, en hoezo beperkingen van de terreurbestrijding van de dienst? In de internationale analyse wordt het incident ‘Detroit’ verder geanalyseerd. Naast het ‘Detroit-complot’ is er het ‘Deense spotprentencomplot’, wat ook verder geanalyseerd wordt in het internationale deel. De coördinator schrijft er wel over dat het complot de “vasthoudendheid van jihadisten” onderstreept. Hij stelt dat het complot “na een periode van relatieve rust de dreiging vrij ‘onverwacht’” opspeelde, terwijl de Denen al lang op de hoogte waren van de positie en het denken van de dader.

Ook hebben jihadisten “voor westerse begrippen een lange tijdshorizon” en “dit perspectief kan ook voor Nederland relevant zijn.” Wat de relevantie is, schrijft de coördinator niet. De dienst lijkt te willen stellen dat we altijd en overal alert moeten zijn. In wezen stelt Akerboom dat we in een oorlogsgebied leven, met bijbehorende spanning en angst. Hoe dit gekeerd gaat worden, is blijkbaar niet onderdeel van de bestrijding, want het is een complexe keten. Een keten waar Detroit, Denemarken en Nederland direct aan elkaar gekoppeld zijn. De coördinator schrijft dat “na de neergang van terrorisme van eigen bodem in Nederland, er inmiddels sprake is van een toename van home grown-terrorisme van Amerikaanse bodem.” Of de coördinator bedoelt dat de onderbroeken terrorist in Amsterdam is doorgelaten is onduidelijk.

Welk terrorisme in Nederland en de VS de coördinator bedoelt, is ook niet helder. Naast de zelfontbrander en de lone-wolf is er nu de home growner, maar hoe dit te duiden wordt ook niet helder. Akerboom stelt dat “deze verschuiving ook voor Nederland onderstreept dat er ondanks een onveranderd dreigingsniveau wel degelijk belangrijke ontwikkelingen met vergaande implicaties plaatsvinden. Tegelijkertijd gaat hiervan het signaal uit dat dergelijke accentverschuivingen in een voor sociale processen vrij korte periode ook op het dreigingsbeeld kunnen doorwerken.” Belangrijke ontwikkeling, vergaande implicaties, korte periode, de bom staat op ontploffen. En ja hoor, “de laatste tijd is er sprake geweest van een reeks – van elkaar losstaande – incidenten rondom potentiële jihadisten.” Toch is het dreigingsbeeld beperkt. Wat wil de dienst met deze driemaandelijkse prozaïsche dreigingsexercitie?

DTN-21 / 18 juni 2010

Na de complexe keten van terrorisme lijkt de coördinator te begrijpen dat een beperkt dreigingsniveau ook echt beperkt is, hoewel de ambtenaren van de dienst misschien wel vastzitten in hun taalgebruik van de afgelopen jaren. DTN-21 opent met de stelling dat er niets aan de hand is: “Ook ten tijde van dit DTN zijn geen concrete aanwijzingen voor aanslagen tegen Nederland bekend geworden.” Toch moeten we angstig blijven want er zijn “transnationale netwerken” en de dreiging “zou zich vooral kunnen manifesteren via uit trainingskampen of strijdgebieden terugkerende Nederlandse of Europese jihadisten.” Terugkeerders waren er al in 2010 en de dreiging heeft allerlei slagen om de arm, het “zou kunnen” omdat “het risico bestaat dat dreigingen uit deze hoek lang onzichtbaar zijn voor inlichtingen- & veiligheidsdiensten.” Het is eigenlijk vreemd dat de dienst al twee DTN’s stelt dat “lokale netwerken in Nederland zwak en leiderloos” zijn, er geen aanwijzingen zijn dat er aanslagen op de rol staan en dat de dreiging beperkt is, maar wel een dreigingsanalyse schrijven waarbij de indruk ontstaat dat er elk moment een bom kan ontploffen of een gewapende man al schietend de supermarkt in kan rennen.

Zo ontstaan zinnen als: “Er is wel sprake van contacten tussen Nederlandse jihadisten en professionele transnationale jihadistische netwerken elders in de wereld. Op deze wijze kunnen die transnationale netwerken voet aan de grond krijgen in Nederland.” Transnationale netwerken willen voet aan de grond krijgen in Nederland, maar de ‘Nederlandse jihadisten’ willen vooral naar “Afghanistan, Pakistan en Somalië.” Een Nederlander, de in Duitsland opgegroeide Danny R. wordt in Waziristan gedood door Pakistaanse troepen. De coördinator meldt: “Onlangs nog is een jihadist met de Nederlandse nationaliteit, die in Duitsland opgroeide, omgekomen tijdens een vuurgevecht met Pakistaanse troepen in Pakistan.” Verder geen uitleg, want in de oorlog tegen de terreur is er geen wens meer om te begrijpen wat er aan de hand is. Het verhaal van Danny R. lijkt simpel, hij is de tegenstander en nu is hij dood. Hetzelfde simplisme klinkt door in de zin over “de wens van Al Qa’ida in Irak om tijdens het WK Nederlandse en Deense teams of supporters te treffen.”

Dit zou in een niet nader omschreven document staan. Is dit echt of hoe moet dit geanalyseerd worden? Wat is de waarde, wat betekent dit? In een paragraaf boven de Nederlandse dreiging is er veel meer nuance in het verhaal aangebracht: “Op het jihadistische internet werden in de afgelopen periode diverse postings aangetroffen waaruit de belangstelling blijkt van jihadisten om een aanslag te plegen op het WK voetbal 2010 in Zuid-Afrika. Het is niet ongebruikelijk dat jihadisten speculeren over aanslagen op grote Westerse (sport)evenementen. Zo kunnen (sport-)delegaties en supporters van specifieke nationaliteiten worden getroffen en kan de media-aandacht en live-uitzending de impact van een aanslag vergroten. Dergelijke speculaties betekenen niet automatisch dat ook daadwerkelijk aanslagen te verwachten zijn. De inschatting is dat de zelfstandige slagkracht van Al Qa’ida in Irak voor een complexe aanslag in Zuid-Afrika gering is.” Het is als dreigen, trollen, soms zelfs uitgeprint en offline verspreid, maar wat betekent het in werkelijkheid? En wat is die werkelijkheid dan? Van een dienst die een dreigingsbeeld produceert verwacht je een analyse niet een veronderstelling dat er iets kan gebeuren.

De dienst ziet een verstoring van een lezing “van de Nederlandse dichter Benno Barnard” als een daad van terrorisme en vreest tevens voor besmettingsgevaar. “Gebleken is dat Nederlandstalige Belgische salafisten op het internet contact onderhouden met salafisten in Nederland. Dat contact kan in de toekomst mogelijk leiden tot een meer georganiseerd verband van activistisch-salafistische jongeren in Nederland, zoals Sharia4Belgium in België is.” Wat is het gevaar eigenlijk van deze radicale jongeren. Is hun provocatie meteen terrorisme? Vraag is of die hyper aandacht voor verstoringen, veronderstellingen, internetpostings, geruchten, het “project Illegal use of the Internet”, andere wensen/verlangens van mogelijke jihadistische groeperingen van de dienst wel enig nut heeft als basale veiligheidsmaatregelen niet in acht worden genomen. Het drama op 30 april 2009 maakt dit duidelijk en het is ook opvallend dat dit in het eerste DTN na het incident/de aanslag niet genoemd wordt.

In de laatste DTN van 2009 schrijft de dienst: “Zelfs individuen kunnen komen tot blind geweld tegen ons politieke en maatschappelijke bestel, zoals op Koninginnedag maar al te pijnlijk duidelijk is geworden. Er is dus alle reden om waakzaam te blijven.” Tot een diepere analyse komt de coördinator niet, uiteindelijk zal er een eenlingenbeleid worden ontwikkeld, maar dat zal eerder dreigingsverhogend zijn dan daadwerkelijk iets oplossen. In DTN-21 meldt de NCTb dat de viering in 2010 goed is verlopen en dat de “Coördinator Bewaken en Beveiligen aan het lokaal bevoegd gezag advies heeft gegeven.” De indruk bestaat dat de NCTb na het drama van 2009 is benaderd om het allemaal beter te coördineren want dat is haar taak.

Dit is echter vreemd aangezien vanaf DTN-0, het nulnummer van de dreigingsbode van de dienst, de coördinator het al over bewaken en beveiligen heeft. Het onderwerp komt terug in DTN-0, DTN-1, DTN-5, DTN-7, DTN-9, DTN-11, DTN-13, DTN-15, DTN-17, DTN-19 (alle voortgangsrapportages terrorismebestrijding), alsof de dienst wil zeggen dat papier geduldig is. Resultaat van dit ‘bewaken en beveiligen’ van de dienst is dat tijdens de Nationale Dodenherdenking op de Dam op 4 mei 2010 iemand met een schreeuw een nationale paniek kan ontketenen, om vervolgens behandeld te worden als de grootste terrorist met bijgaand lang voorarrest en straf. En ondanks alle dreigingstaal en grote gevaren in de wereld van de jihad wandelt Alberto Stegeman opnieuw met een fles explosieve vloeistof Schiphol binnen. Twee jaar eerder had hij dat ook al gedaan en opnieuw houdt de dienst de “procedures voor de beveiliging op Schiphol tegen het licht.” Wie alleen naar de jihadisten kijkt en die groter maakt dan zij in werkelijkheid zijn, creëert angst voor de duivel en minacht basale veiligheid van burgers.

DTN-22 / 13 september 2010

De constructie van het dreigingsbeeld is een ideologische onderneming die twee elementen omvat. Ten eerste is er het bestempelen van bepaalde zaken als dreiging en andere niet en daarnaast is het een taalkundige exercitie. De dienst presenteert dreiging als een wetenschappelijke afweging, maar keuze van onderwerpen, woorden en het constante gebruik van de voorstelbaarheidsthese erodeert waarheid en vervormt de DTN’s tot oorlogspropaganda. DTN-22 stelt bijvoorbeeld in de derde zin dat “het profiel van Nederland nog steeds blijft passen in het internationale jihadistische vijandbeeld,” alsof Nederland een neutrale, onpartijdige entiteit is. De vijfde zin schakelt over op de creatie van een onzekere wereld, met onzekere dreiging en onzekere afloop: “Het gist steeds meer in een breed scala aan landen, waardoor het dreigingsbeeld diffuser is geworden.” Er is zelfs geen specifiek land te noemen. De inleiding vervolgt met de ideologie van Al Qa’ida en de belangen van het westen, als zou de ideologische strijd eenzijdig zijn. Heel langzaam zijn we de wereld van Tolkien in gewandeld waar de Hobbit (Nederland) strijdt tegen binnenlandse netwerken die helaas “leiderloos en weinig doelgericht zijn” waardoor ze geen bedreiging vormen en “transnationale netwerken” die Nederland “een aantrekkelijk en legitiem doelwit” vinden, maar onbestendig en diffuus zijn waardoor er ook niets gebeurd.

Regelmatig worden in de DTN’s de nar van de vrijheid van meningsuiting, Geert Wilders, opgevoerd. Ook nu weer met onder andere zijn voornemen “om Jordanië voortaan Palestina te noemen” en zijn voornemen om “op 11 september 2010 tegen de vestiging van een islamitisch cultureel centrum en moskee nabij «Ground Zero» in New York” te spreken. De wereld wordt geportretteerd als het rijk tussen goed en kwaad. De Nederlandse werkelijkheid met haar nar en de jihadistische wereld van massa’s die “op een bekende jihadistische website” Wilders bespreken zonder “concrete bedreigingen tegen Nederland of tegen de PVV-leider.” Er klinkt enige teleurstelling in de tekst door, maar “de PVV-leider en Hirsi Ali worden wel genoemd in een «hitlist» van personen in het jihadistische internetmagazine Inspire met de kop «The dust will never settle down», vergezeld van de afbeelding van een pistool.” Het intro van de nieuwe eindeloze serie van Peter Jackson eindigt een beetje onverwacht in een genuanceerde scene waarbij een ‘terugkeerder’ toch niet aan alle verwachtingen voldoet: “Tot nu toe zijn er in Nederland slechts in zeer beperkte mate «terugkeerders» gesignaleerd. Daarnaast is het niet zo dat iedere terugkeerder ook een dreiging vormt.” De spanning daalt verder naar een dieptepunt als “twee nieuwe Nederlandse jihadistische sites qua inhoud en vorm niet veel af wijken van reeds bestaande.” Opnieuw trachten ze “de jihadistische ideologie te verspreiden” en gaat het om “klassieke strijdgebieden” en niet om “Nederland (of België),” schijnbaar de stille hoop van de coördinator.

Gelukkig kan de coördinator onder het kopje ‘gewelddadige radicalisering en polarisatie’ enkele alarmerende rapporten aanhalen over de voedingsbodem die onder “Somalische, Pakistaanse, Koerdische en Molukse bevolkingsgroepen in Nederland voor radicalisering bestaat, wat bij enkelen zou kunnen uitmonden in extremisme.” Een van de onderzoeken die de coördinator als basis gebruikt voor deze stelling is een verkennend onderzoek, ‘Voedingsbodem voor radicalisering bij kleine etnische minderheden in Nederland’, dat tot conclusies is gekomen via een literatuurstudie en een niet representatieve steekproef “om zogezegd het percentage geradicaliseerde personen vast te stellen.” De dienst presenteert het onderzoek als wetenschappelijk. Tot DTN-22 werd er gesproken van “radicalisering en polarisatie”, vanaf september 2010 is het “gewelddadige radicalisering en polarisatie.” Volgens de NCTb kan een “potentieel »trigger event»” voor die gewelddadige radicalisering en polarisatie “de Israëlische militaire actie tegen een Turks schip met goederen voor Gaza” zijn. De dienst is beducht voor een aanslag want dit “leidde tot heftige reacties op het internet, maar “nog niet tot geweld.” Akerboom vergat te vermelden dat Israël het Turkse schip Mavi Marmara in internationale wateren enterde en dat daarbij negen opvarenden door de Israëlische militairen werden vermoord. Gewelddadige radicalisering in de eigen Hobbit wereld. Het extremisme heeft zich bij de dienst verdiept.

DTN-23 / 17 december 2010

In de internationale analyse wordt dieper ingegaan op het Stockholm plot, de bompakketten en andere volgens de coördinator “jihadistische intenties of voornemens om westerse doelen te treffen.” De dienst spreekt ook over een “decor van diverse, soms verwarrende berichten over terroristische dreiging tegen diverse Europese landen.” Een decor waar de NCTb blijkbaar figurant in is of deels meeschrijft aan dreigingsscenario’s, want volgens de dienst zorgen die verwarrende berichten ervoor dat “het Nederlandse dreigingsbeeld zorgelijk is.” Dit lijkt vooral door “de herfsteditie” van Inspire te komen, “het Engelstalige jihadistische webmagazine” waarin “Nederland enkele malen is genoemd als potentieel doelwit van een aanslag, door de leiders van zowel de Pakistaanse als de Afghaanse Tabilan.” Waarschijnlijk bedoelt de coördinator de Taliban, maar in het licht van de Hobbit is het een mooie verschrijving.

Inspire interviewt Wali ur Rehman, een leider van de Pakistaanse Taliban (Tehrik-i-Taliban Pakistan, TTP), die zegt Nederland “met prioriteit ‘een lesje te leren’” waarbij prioriteit niet tussen aanhalingstekens is geplaatst en lesje leren wel. Dat Wali ur Rehman niet echt haast maakt met het lesje leren blijkt uit het feit dat er “geen aanwijzingen zijn dat de TTP voorbereidingen treft voor een aanslag tegen Nederland of Nederlandse belangen.” Waarom de coördinator het Nederlandse publiek op dit interview wijst is onduidelijk. Ook een interview met een woordvoerder van de Afghaanse Taliban, Zabiullah Mujahid, in de Volkskrant passeert de revue. In de inleiding van het DTN was Inspire nog de bron, bij dreiging tegen Nederland is de Volkskrant de bron. Zabiullah Mujahid waarschuwt Nederland en “indien Wilders erin zou slagen het parlement te manipuleren tot het aannemen van “meer anti-islamitische wetgeving” zou Nederland in aanmerking komen voor een aanslag,” zou de woordvoerder hebben gezegd.

Het blijkt allemaal wat minder spontaan dan in eerste instantie is gepresenteerd, want “Mujahid werd expliciet naar zijn mening over Nederland gevraagd en kwam dus niet spontaan tot zijn waarschuwing.” Vraag is ook of de woordvoerder weet waar Nederland ligt, daar was in het verleden verwarring over, en tevens zijn er “geen indicaties die wijzen op voorbereidingen van een aanslag tegen Nederland of zijn belangen in het buitenland.” Deze twee interviews vullen de paragraaf ‘Nederland als doelwit genoemd’. Of beide heren ook daadwerkelijk enigszins belangrijk zijn in beide bewegingen en in het verleden uitspraken hebben gedaan die van belang waren, wordt niet geanalyseerd. Waarom de Taliban wordt opgevoerd als mogelijke bedreiging terwijl Nederland zich juist heeft teruggetrokken uit Afghanistan is een bewijs voor de “voor westerse begrippen lange tijdshorizon” van de jihadisten zoals door Akerboom in DTN-20 is uitgelegd.

De horizon van de dienst is niet al te lang. Drie maanden eerder schreef hij over het gevaar van radicalisering bij Molukse gemeenschappen, maar of die degenen zijn die terroriseren is de grote vraag. In DTN-23 beschrijft de dienst “bekladding, vernieling, brandstichting en met een vuurwapen op een moskeedeur schieten bij diverse gebedshuizen in Nederland (Molukse kerken, enkele moskeeën) waarbij niet kan worden vastgesteld of ideologische overwegingen een rol spelen.” En dit vernauwde bewustzijn van de NCTb herhaalt zich bij de paragraaf weerstand. Plots omarmen de dienst en haar evenknie de AIVD het Salafisme. “De studie bevestigt de visie van AIVD en NCTb, dat de salafistische gemeenschap in Nederland geen voedingsbodem voor jihadistisch terrorisme vormt,” terwijl de dienst tot zeker DTN-17 moord en brand schreeuwde en overal salafisten zag die moskeeën overnamen en radicaliseerden.

Zonder de salafisten en de leiderloze nationale netwerken moet de coördinator op zoek naar nieuwe bronnen van polarisatie en de rechter bedient hem op zijn wenken. “Verder werd de Arabisch-Europese Liga (AEL) in augustus 2010 in hoger beroep veroordeeld voor het publiceren van een cartoon die suggereert dat de Holocaust een joods verzinsel is. De veroordeling leidde tot verongelijkte reacties bij onder andere AEL zelf en de Hizb ut-Tahrir (HuT). In dezelfde periode besliste het Openbaar Ministerie om niet over te gaan tot vervolging van de cartoonist Gregorius Nekschot wegens discriminatie. AEL en HuT, maar ook veel anderen, getuige reacties op internet, zien hierin ongelijke behandeling en discriminatie van moslims.” Verongelijkte reacties en opmerkingen over discriminatie zijn geen polarisatie, ook al wil de dienst dit graag zo labelen. Het zijn eerder tekenen van een groeiend extremisme bij de dienst, een onvrede over mensen die zich kritisch opstellen ten aanzien van de Nederlandse staat.

Bij gebrek aan ‘echte terroristen en terreurgroepen’ die allemaal worden vrijgesproken (de Irakese Nederlander Wesam al Delaema, de jongeren die op weg waren naar Somalië, Stichting Al Aqsa), richt de dienst zich op de eenlingen. Die krachtmeting kan de coördinator gemakkelijk aan. Na 30 april 2009 en 4 mei 2010 volgde nog de waxinelichthoudergooier Erwin Lensink tijdens Prinsjesdag op 21 september 2010. Los van de zeer zware maatregelen van voorarrest, psychiatrisch onderzoek en andere justitiële medische maatregelen die de eenlingterroristen te verduren kregen, tuigen de coördinator en aanverwante diensten een scala van maatregelen op. “Derhalve is onlangs het project Solistische Dreigers gestart. Zo zal ten eerste vóór 1 januari 2011 binnen het KLPD een pilotteam Solistische Dreigers zijn opgestart. Er wordt wetenschappelijk onderzoek geïnitieerd naar de wijze waarop ongekende dreigers aanslagen plegen en de mogelijkheden van vroege signalering. En er wordt onderzocht of het mogelijk is de zogenaamde – vaak jongere – ‘straattaaldreigers’ door middel van een voorlichtings- en bewustwordings-campagne te ontmoedigen.”

In DTN-24 wordt het solistische dreigers-frame meteen toegepast in het terreurbeeld. Nadat in Tuscon (Arizona, de Verenigde Staten) op 8 januari 2011 een schietpartij plaats vindt, “waarbij een 22-jarige man een congreslid door het hoofd schoot, zes omstanders doodde en nog eens dertien mensen verwondde, zijn ook de Verenigde Staten weer eens pijnlijk geconfronteerd met het verschijnsel van de ‘solistische dreiger’. De dienst weet wel raad met deze eenlingterroristen en stelt dat “systeemhaat, in combinatie met een geloof in samenzweringingstheorieën, persoonlijke stoornissen of traumatische ervaringen” de oorzaken zijn. Amerika kent echter een traditie van al dan niet willekeurige schietpartijen waarvan het bloedbad op de Columbine High School van 20 april 1999 misschien wel de bekendste is.

Met de focus van de terreurdienst zelf is het vervolgens zelf slecht gesteld want, na Koninginnedag, dodenherdenking en Prinsjesdag, volgt de winkelcentrumslachting van een solistische dreiger op 9 april 2011 in Alphen aan de Rijn. De dienst rept er met geen woord over. In het eerste DTN na het drama in Alphen aan de Rijn schrijft de coördinator dat “Koninginnedag dit jaar weer veilig en bovenal feestelijk is verlopen” en dat de dienst alleen maar “personen van de limitatieve lijst” beschermd. “Nationale evenementen zijn evenementen die worden bezocht door personen van de limitatieve lijst én waarbij het nationale belang centraal staat én het karakter van het evenement een specifieke of verhoogde druk op de bewaking en beveiliging kan geven” oftewel “Koninginnedag (daar waar de koning is), de Nationale Herdenking, Veteranendag en Prinsjesdag.” De mensen die werden vermoord bij het drama van Alphen aan de Rijn stonden niet op de “limitatieve lijst” en waren dus niet belangrijk genoeg voor de dienst NCTb.

Conclusie DTN 2010

Een verlaagd dreigingsniveau wil niet zeggen een rustiger vaarwater. De elementen van een gespannen dienst blijven in het DTN hangen. Kern Al Qa’ida is er nog steeds en ook de complexe keten van terrorismebestrijding. Welke gevaarlijker is maakt de coördinator niet duidelijk, maar de complexe keten heeft in DTN-20 meer ellende aangericht dan de kern. Detroit, de onderbroekenbommenman, zou een voorbeeld zijn van de kwetsbaarheden van de keten, maar wie het spoor van Umar Farouk Abdulmutallab volgt kan alleen maar concluderen dat de man een knalrood T-shirt aan had met de tekst: ‘Ik ben een terrorist en ga zo een aanslag plegen.’ Ditzelfde geldt voor de heer Geele in Denemarken gezien de uitgebreide voorkennis van de Deense inlichtingendienst. Vraag is dan of het om kwetsbaarheden gaat of om het in gevaar brengen van de bevolking. En dat brengt weer 30 april 2009 in herinnering, een ‘incident’ dat in de dreigingsbode niet ter sprake komt, al worden Karst Tates en later de Alphense schutter, de theelicht houdergooier en de damschreeuwer wel gebruikt voor een nieuw programma ten aanzien van de solistische dreigers waar natuurlijk bierflessengooier jakhals Erik van DWDD niet bij hoort. En die eenlingterroristen of solistische dreigers moeten worden aangepakt door een “pilotteam solistische dreigers” dat “vóór 1 januari 2011” moet zijn opgestart. Drie maanden later slaat Tristan van der Vlis hard toe in Alphen aan de Rijn en toont eens te meer aan dat mensen indelen in eenlingterroristen, jihadistische netwerken en radicale moslims uitmondt in meer dreiging, meer angst en meer gevaar en niet in meer veiligheid. Basale procedures en meer transparantie hadden meer voor de veiligheid gedaan in Alphen dan een dienst. De eenlingen, netwerken, moslims en anderen zijn voorbeelden van de drang van de NCTb om de wereld in te delen in een goed en slecht deel. De dienst gaat zo ver in die bipolaire benadering dat zelfs ‘wetenschappelijk’ onderzoek wordt gepresenteerd over vermeende radicalisering van diverse bevolkingsgroepen zoals Somalische, Pakistaanse, Koerdische en Molukse Nederlanders (DTN-22). Onderzoek dat gebaseerd is op een literatuurstudie en een niet representatieve steekproef. Uiteindelijk blijft van het onderzoek weinig heel, maar het leed dat de diverse bevolkingsgroepen is aangedaan is al geschied. Dit leed is tweeledig, ten eerste wordt geïnsinueerd dat de bevolkingsgroepen aan het radicaliseren zijn en daar blijkbaar niets tegen doen. Ten tweede werd de Molukse gemeenschap in DTN-23 getroffen door “bekladding, vernieling, brandstichting en schoten op de deur.” Die ‘incidenten’ passen weer in het frame van de polarisatie van de dienst en bevestigen indirect de radicalisering van de Molukse gemeenschap. Zo draagt de terreurcoördinator bij aan de ontwrichting van de samenleving, terwijl zowel het ‘wetenschappelijk’ onderzoek als de terreurbode twijfelachtige documenten zijn. De dienst lijkt er niet om te malen. Zorgvuldig afgewogen analyse is niet aan de terreurdienst besteed.

2011 ambtenaartje in lala dreigingsland

DTN-24 / 18 maart 2011

Door alle oorlogstaal van de dienst sneeuwt het dreigingsniveau onder. Het lijkt substantieel, maar dat is alleen de gevoelsdreiging, in werkelijkheid houdt de coördinator het op beperkt. Zo start de coördinator DTN-24 met “die zorgelijke ontwikkelingen.” Dit zijn berichten op het internet en arrestaties in Europa want er is “geringe dreiging van binnenlandse jihadistische netwerken.” Het is elke keer onduidelijk of die netwerken er überhaupt zijn. Op de Europese arrestaties wordt in de internationale analyse ingegaan. Of Nederland nu actief is in Afghanistan of niet, “afnemende militaire betrokkenheid in Afghanistan en de politiemissie in Afghanistan dragen bij aan het internationale profiel van Nederland.” Dit komt tot uitdrukking in het media optreden van bijvoorbeeld de woordvoerder van de Afghaanse Taliban, die zou zich “in december en januari driemaal tot Nederland gericht” hebben. Dit is waarschijnlijk Zabiullah Mujahid die door de Volkskrant is geïnterviewd. Wat de woordvoerder naast het Volkskrant interview heeft gezegd is onduidelijk. Daarnaast haalt de dienst twee niet nadere genoemde individuen aan die op “een prominente Arabischtalige jihadistische website een posting hebben geplaatst waarin onder andere Nederland wordt genoemd als legitiem doelwit voor jihadisten.” Een analyse van de waarde van de postings geeft de coördinator niet en hij vertelt ook niet hoe serieus de dreigementen genomen moeten worden.

Die postings en de jihadisering van het internet baren de coördinator al jaren zorg. In DTN-24 stelt hij: “De rol van het internet vormt al jaren een belangrijke dimensie van de jihadistische dreiging. Het internet is immers een cruciaal middel voor jihadisten.” Accounts bij Facebook, Youtube en andere internetmultinationals worden door de coördinator gekoppeld aan “de geest van het jihadistische discours op het internet.” Die jihadisering was ook geconstateerd bij Somalische Nederlanders in DTN-22 (september 2010) en wordt in DTN-24 bevestigd door een rapport van het Centraal Bureau voor de Statistiek: “De uitkomsten bevestigen het beeld van een voedingsbodem voor radicalisering.” Het lijkt even of de Somalische gemeenschap op ontploffen staat als op 24 december 2010 “twaalf personen van Somalische afkomst” worden gearresteerd. De eigenaar van een belwinkel ziet voor zijn ogen dat zijn winkel door het arrestatieteam aan stukken wordt geslagen alsof het hooligans van de overheid zijn. Volgens de coördinator zouden er aanwijzingen zijn dat er op 24 of 25 december 2010 een aanslag gepleegd zou gaan worden.

De AIVD had op basis van een anonieme tip een ambtsbericht getypt en het openbaar ministerie en politie arresteerden vervolgens mensen die werden verdacht van terrorisme. Het doet allemaal denken aan vele voorgaande voorbeelden zoals het Ikea plot op 12 maart 2009 (zeven mensen gearresteerd, een dag cel) of het Rotterdamse complot van juli 2005 (vijf volwassenen en een kind gearresteerd, zes dagen cel). De Somalisch Nederlandse hype die begon met een verkennend onderzoek, een zorgelijk rapport, een brute inval en arrestaties eindigde in DTN-26. Daarna keerden de geradicaliseerde Somalische Nederlanders niet meer terug in de dreigingsanalyses, de hype was over. De dienst drijft op hypes zoals de hedendaagse journalistiek van een flinke hype houdt.

En Wilders en andere parlementariërs bedienen de coördinator op zijn wenken. “Het publieke en politieke debat over kwesties als integratie, immigratie en islam kende ook in de afgelopen periode op verschillende momenten scherpe kanten. Een terugkerend thema daarbij is het verbod op gelaatsbedekkende kleding, in de volksmond het ‘boerkaverbod’ genoemd.” Volgens de NCTb is het een “gevoelig thema”. Niet voor politici, opiniemakers of de dienst zelf, maar voor “jihadistische personen en organisaties.” Volgens de coördinator schuwden jihadisten in Frankrijk “foutieve voorstellingen, manipulatie en opruiing niet.” Politici, opiniemakers of de dienst zelf maakten zich daar natuurlijk niet schuldig aan. Zoals bij de groep Shariah4Holland. De groep is nog maar net opgericht of de coördinator neemt ze op in zijn terreurbode: “Op 13 december 2010 werd op het internet ‘Shariah4Holland’ gelanceerd.” Zeker geen “foutieve voorstellingen, manipulatie en opruiing” van de dienst, alleen roept de “groep niet op tot gewelddadige activiteiten.” Waarom wordt de groep dan toch aangemerkt als terroristische organisatie?

DTN-25 / 17 juni 2011

Na ruim zes jaar dreigingsbeelden is er geen weg meer terug. Nu plots schrijven dat het beeld groen is en dat er geen dreiging meer bestaat, is ongeloofwaardig. Het is vooral ongeloofwaardig omdat de coördinator zelf de dreiging keer op keer opkrikt, terwijl de gepresenteerde feiten slechts aangeven dat er in wezen niets aan de hand is. Want keer op keer is de dreiging van de al dan niet bestaande jihadistische netwerken in Nederland gering. Wat overblijft, is een soort lala dreigingsland, waar het natuurlijk altijd gevaarlijker kan zijn en er meer maatregelen moeten worden genomen, maar waar teruggaan niet meer mogelijk is. Nederland is in DTN-25 daarom niet meer een ‘voorkeursdoelwit’ maar een “gelegenheidsdoelwit.” “Het besluit om een politiemissie naar de Afghaanse provincie Kunduz te sturen zou ertoe kunnen leiden dat in ieder geval Nederlandse belangen in Afghanistan explicieter in beeld komen als gelegenheidsdoelwit.” Wat precies de definitie van gelegenheidsdoelwit is, maakt de coördinator niet duidelijk, maar het klinkt als een drive-by shooting. De aanslagpleger is onderweg naar Parijs en pakt terloops Rotterdam er nog even bij. Of dit een positieve ontwikkeling is, wordt niet duidelijk. Voorkeursdoelwit lijkt beter omdat de gelegenheid zich altijd voor kan doen en de voorkeur waarschijnlijk niet, maar de dienst gaat verder niet in op het onderscheid. Voorkeur of gelegenheid, beide doelen zijn blijkbaar legitiem voor de jihadisten.

Voorkeursdoelwit van de dienst was lange tijd het salafisme, maar sinds DTN-23 niet meer. In DTN-25 is de Moslimbroederschap het gelegenheidsdoelwit: “Op langere termijn vormt de broederschap mogelijk wel een bedreiging van de democratische rechtsorde.” Na DTN-25 komt de Moslimbroederschap niet meer terug tot in DTN-37. De coördinator houdt ook van gelegenheidsargumenten met als voorkeursdoelwit meer controle en registratie, vandaar dat hij sinds DTN-23 naast terroristen ook criminelen noemt bij “de (zelfgemaakte) explosieven”(haakjes van de overheid). De coördinator stelt dat dat “terroristische en andere criminele organisaties de potentie en onverminderde intentie hebben om explosieven in te zetten. Bij vrijwel alle terroristische aanslagen in West-Europa is gebruik gemaakt van zelfgemaakte explosieven.” Bij de Madridaanslagen werd echter regulier dynamiet gebruikt, geleverd door een informant van de overheid. Bij London werden volgens de minimale informatie die er over de aanslagen beschikbaar is ook reguliere explosieven gebruikt. Daarnaast waren er allerlei exotische pogingen die mislukten, maar alleen Anders Breivik was in staat om genoeg kunstmest met nitraatzouten en benzine te verzamelen om een effectieve bom te bouwen. Bij veel maatregelen vindt dezelfde stoelendans rond het voorkeursdoelwit van de dienst plaats. Of het nu gaat om (zelfgemaakte) explosieven, financiën/witwassen, internetsurveillance en afsluiting (Notice and Takedown), of registratie van passagiersgegevens keer op keer wordt eerst gesteld dat de maatregelen nodig zijn voor de bestrijding van terrorisme maar gaandeweg gaat het niet meer om terrorisme maar om criminaliteit en weer later om geweldplegers en of radicale of dissidente groepen. Zo kwam het onderwerp van de Passenger Name Records (PNR) in DTN-11 op de agenda. In DTN-15 en DTN-17 werd expliciet terrorismebestrijding vermeld. In DTN21 sprak de Nederlandse overheid nog over “doelbinding, proportionaliteit en privacy van de reiziger.” In DTN-25 is het al opgerekt tot “het voorkomen, opsporen, onderzoeken en vervolgen van terroristische misdrijven en zware criminaliteit (EU PNR).”

DTN-26 / 3 oktober 2011

De obsessie van de dienst met radicalisme, extremisme en vooral jihadisme leidt tot bizarre dreigingsbeelden. In DTN-26 van 3 oktober 2011 stelt de coördinator dat “de aanslagen in Noorwegen laten zien dat de binnenlandse terroristische dreiging in westerse landen niet alleen wordt bepaald door jihadistisch terrorisme.” Alles wordt langs de jihadistische meetlat gelegd. Er is jihadistisch terrorisme en “niet-jihadistisch terrorisme,” zoals Akerboom Breivik definieert. En dan is er Alphen aan de Rijn, iets dat de coördinator over het hoofd heeft gezien en niet in zijn dreigingsbeeld heeft opgenomen, want dat past blijkbaar niet in het volledig gedichotomiseerde samenlevingsbeeld van de dienst. Bij die tweedeling is Breivik ook een lastige persoon want in principe is er de jihadistische wereld en ‘onze wereld’. Gelukkig kan Breivik wordt gedetermineerd als een “geradicaliseerde eenling”, een “verwarde eenling” of een persoon die uit is op “zijn’15 minutes of fame’.” Dader Tristan van der Vlis past zeker niet in deze wereld van de NCTV, dus wordt hij weggelaten en keert slechts een keer terug als een soort voetnoot in DTN-28.

Akerboom beert de jihadistische wereld en de Breivik wereld te laten versmelten. De jihadi’s willen naar jihadistische terreinen om te trainen. Zij zijn al radicaal en terrorist. “Nederlandse jihadisten of in Nederland wonende jihadisten blijven pogingen doen uit te reizen naar jihadistische strijdgebieden. Slechts een enkeling slaagt erin het gewenste strijdgebied te bereiken en aansluiting te vinden bij jihadistische structuren.” Zij zien Nederland als een “legitiem doelwit”. De coördinator is wel anders over de vele postings gaan denken: “Hoewel deze postings het profiel in jihadistische kringen van Nederland als vijand van de islam versterken, moeten zij vooral gezien worden als een manier om angst aan te jagen bij westerlingen.” Akerboom is echter wel blij want “de postings versterken het profiel van Nederland in het algemeen en de PVV-fractievoorzitter in het bijzonder als vijanden van de islam,” de oorlog tegen de terreur woedt gelukkig verder. Breivik onderstreept voor de dienst “ook nog eens de dreiging die kan uitgaan van geradicaliseerde eenlingen.” De dienst gebruikt niet de term extreemrechts voor Breivik, “overigens kan Breivik niet worden gekarakteriseerd als een ‘klassieke’ rechtsextremist,” ook geen woord over de toenemende polarisatie die ook door de dienst wordt aangewakkerd. Nee, de woordenschat bestaat uit “geradicaliseerde”, “verwarde”, en de analyse is simpel. “De terroristische aanslagen in Noorwegen leidden in Nederland, maar ook daarbuiten, tot een debat over in hoeverre het maatschappelijk klimaat heeft bijgedragen aan de daden van Breivik,” schrijft de coördinator als analyse en dat op “dit moment in Nederland geen concrete aanwijzingen” zijn maar het “kan echter niet worden uitgesloten dat de ideeën en daden van Breivik een inspiratie kunnen zijn voor gefixeerde dan wel verwarde eenlingen.”

Naast de jihadisten en de niet-jihadisten als Breivik heb je mensen die gebruik maken van hun democratisch recht op vrijheid van meningsuiting, manifestatie en vergadering. Zo zijn er mensen die zich inzetten voor dierenrechten, door de dienst gelabeld als “dierenrechtenextremisten”. Zij hebben de “aandacht getrokken met acties tegen de KLM, omdat deze volgens de dierenrechtenextremisten samen met partner Air France betrokken zou zijn bij het vervoeren van apen ten behoeve van de dierproefindustrie.” Niet de dienst wil aandacht, maar de dierenrechtenactivisten, en er is volgens de NCTV helemaal niets mis met proefdieren want volgens extremisten vervoeren KLM en Air France proefdieren, en extremisten zijn per definitie fout en KLM en Air France zijn gewoon goed bezig. Ook vindt de coördinator het schandalig dat er “videobeelden, die heimelijk zijn gemaakt, zijn gepubliceerd van vermeende misstanden in Nederlandse varkenshouderijen.” De misstanden zijn “vermeend” en de videobeelden “heimelijk,” allemaal zeer terroristisch volgens het denken van de dienst.

Naast de mensen die zich inzetten voor dierenrechten zijn er ook de mensen die zich inzetten voor vluchtelingen. Zij zijn de “asielrechtenactivisten en –extremisten” die “zich wederom richtten op bouwbedrijf BAM.” BAM bouwt gevangenissen voor vluchtelingen en in het verleden hebben mensen gedemonstreerd tegen BAM en zijn er enkele vernielingen aan bouwplaatsen geweest. Volgens de coördinator zijn die vernielingen door “asielrechtenactivisten en –extremisten” gepleegd, want zij gebruiken “extremistische methoden, zoals vernielingen.” In DTN-27 zijn die “extremistische methoden” al uitgebreid tot “incidenten met een extremistisch karakter, zoals (kleinschalige) brandstichtingen” die de dienst noemt in het kader van “bijeenkomsten en openbare uitingen zoals (lawaai-)demonstraties.” Tot slot zijn er nog mensen die demonstreren en volgens de politie “verharden” die demonstraties. De dienst wijdt er niet verder over uit, maar “het KLPD constateert dat de tegendemonstraties van linksextremistische actievoerders tegen rechtsextremistische demonstraties verharden en een toenemend gewelddadig karakter krijgen.” Iedereen die aandacht trekt, protesteert, zaken aan de schandpaal nagelt ofdemonstreert is extremist in de ogen van de dienst. De woorden grondwettelijke rechten en mensenrechten staan niet in het vocabulaire van de extremistische dienst NCTV.

DTN-27 / 12 december 2011

Postings op het internet zijn een voortdurende bron van radicalisering en terrorisme voor de dienst. Na alle verhandelingen over Youtube films waarin Nederland werd genoemd als voorkeursdoelwit, gelegenheidsdoelwit of in ieder geval legitiem doelwit, bleek in DTN-26 plotseling dat die postings er vooral op waren gericht ons angst aan te jagen. Dat was aardig gelukt sinds 2005, want de dienst lijkt zonder de onthoofdingsvideo’s geen angstverhaal in elkaar te kunnen zetten. In DTN-27 doet de coördinator een boekje open over de wijze waarop de vermeldingen op het “jihadistische internet” moeten worden bekeken. “Niet alleen het aantal vermeldingen, maar ook de inhoud daarvan en de invloed die de plaatser van het bericht heeft binnen de jihadistische gemeenschap wegen mee,” zo analyseert de coördinator de jihadistische GeenStijl. De dienst heeft “het jihadistisch internet” aan een grondig onderzoek onderworpen want in navolging van DTN-26 stelt de dienst dat “in algemene zin geldt dat dergelijke berichten vooral moeten worden gezien als een poging van jihadisten om angst aan te jagen bij hun vijanden, en om jihadistische medestanders te mobiliseren.”

Akerboom gaat nader in op een herhaald “ dreigement tegen de PVV-leider.” Inhoud van het dreigement maakt de coördinator niet bekend ook niet of het precies dezelfde dreiging was van enige tijd geleden. Wel stelt de dienst dat er “ten aanzien van het hierboven genoemde dreigement geen informatie is dat de plaatser daarvan kan leunen op een specifieke autoriteit of inspirerende invloed op andere jihadisten.” Onduidelijk is of dit goed of slecht nieuws is voor de heer Wilders. Of de identiteit van de “plaatser” bekend is is ook niet duidelijk en of de “plaatser” in het verleden dreigementen heeft geplaatst die werden uitgevoerd is ook niet onderzocht door de NCTV. Op dezelfde jihadistische GeenStijl vond de dienst “andere berichten over Nederland, zoals over sommige voorstellen van Nederlandse parlementariërs, die waren feitelijk van aard en bevatten geen dreigementen.” Of deze berichten van dezelfde “plaatser” kwamen wordt niet vermeld en waarover de mededelingen gingen evenmin.

De korte verhandeling over de postings, voor de dienst een serieuze analyse, beëindigt de NCTV met de opmerking dat “uit voorgaande echter (nog) niet kan worden opgemaakt dat Nederland als doelwit minder prominent in beeld komt dan voorheen.” De ‘analyse’ van de postings wordt gevolgd door een korte mijmering over de jihadreizen. Al jaren stelt de coördinator dat “jihadistische netwerken in Nederland beperkt in aantal zijn, los georganiseerd, en dat zij geen sterke leiders of duidelijke doelen hebben.” Om toch een constant gevoel van terreur in stand te houden, wordt verwezen naar jihadreizen en de terugkeerders. “Hoewel er in 2011 wel meer signalen zijn over jihadreizigers uit Nederland (soms Nederlanders woonachtig in het buitenland), is het lastig vast te stellen of het aantal jihadreizigers daadwerkelijk stijgt,” schrijft de coördinator over die mensen die afreizen naar landen in Noord-Afrika en het Midden-Oosten. In het verleden noemde de coördinator nog specifieke bestemmingen als Afghanistan en Irak, maar met de intrede van de Arabische Lente is de gehele Arabische wereld bestemmingsgebied voor jihadreizen. “Onder deze reisdoelen scharen zich, sinds de opstanden aldaar, ook Noord-Afrikaanse landen en landen in het Midden-Oosten.”

De dienst is niet blij dat de dictators ter plaatse allemaal aan het wankelen worden gebracht, want dit zou extremisme in de hand werken. In de internationale analyse wordt daar meer op ingegaan. De NCTV ziet zich in haar denken bevestigd omdat “de onrust in de Arabische wereld tot op heden niet heeft geleid tot massale steunbetuigingen vanuit de diverse migrantengemeenschappen in Nederland (DTN-25),” Er zouden slechts “op kleinschalig niveau overwegend vreedzame demonstraties hebben plaatsgevonden van Tunesiërs, Egyptenaren, Libiërs en Syriërs.” De aanduiding ‘Arabische Lente’ komt pas in 2014 in het vocabulaire van de coördinator voor. De Lente was toen al op veel plaatsen onderdrukt of ontspoord. Die analyse van maatschappelijke onvrede als extremistisch of op zijn minst als ‘kans op extremisme’ is ook zichtbaar bij de analyse van de economische crisis van 2008.

Voor DTN-27 (eind 2011) komt de benaming economische crisis niet voor in de terreurbode, terwijl de rampspoed dan al ruim drie jaar door het land en de wereld jaagt. Het gaat de dienst goed voor de wind, hoe meer terreuraandikking hoe dikker de portemonnee van de dienst. Was het verzet tegen de toenemende ongelijkheid en de graaicultuur van de financiële wereld tot 2011 erg klein, in navolging van de Arabische Lente steekt in de ‘westerse’ wereld het verzet ook de kop op. De dienst legt elk protest meteen naast de jihadistische, extremistische terroristische meetlat: “In andere Europese landen laten gebeurtenissen zien dat een verergerende economische crisis maatschappelijke instabiliteit kan veroorzaken en de kans op ideologisch geïnspireerd geweld kan doen toenemen.” In de zin na dit protest tegen het neoliberale beleid volgt in één adem extreemrechts extremisme: “Ook worden sommige Europese landen geconfronteerd met geweldsdaden die worden toegeschreven aan extreemrechts.”

Protesteren tegen de wijze waarop politiek en bedrijfsleven de economische crisis van 2008 hebben veroorzaakt zit meteen in de extremistische hoek: “Het verdere verloop van de financieel-economische crisis kan de komende tijd van invloed zijn op vooral de links-extremistische hoek. In landen als Griekenland en Italië zijn door de schuldencrisis maatschappelijke spanningen en gewelddadigheden waarneembaar, waarbij anarchisten een belangrijke rol spelen.” Financieel economisch protest wordt direct gekoppeld aan “sabotageacties op het spoornet (Berlijn), uit kritiek op de Duitse militaire presentie in Afghanistan” en aan de “links-extremistische hoek.” Al is het in Nederland “wezenlijk anders dan in Italië en Griekenland,” het kan elk moment uit de hand lopen want er “vinden vooralsnog alleen vreedzame protestacties plaats.” Alles staat in het licht van Breivik die aantoont dat “waakzaamheid is geboden voor terroristisch geweld uit andere overwegingen dan jihadistische.” Graaiende bankiers en anderen uit de financiële wereld en wegkijkende en miskleunende politici komen niet in het vertoog van de dienst voor. In de bipolaire wereld behoren zij tot de ‘goeden’ en degenen die protesteren tegen ongelijkheid tot de extremisten, lees de slechteriken.

Conclusie DTN 2011

DTN-24, het eerste dreigingsbeeld van 2011, is het schoolvoorbeeld van de manier waarop de dienst zich langzaam heeft ontwikkeld tot een extremistische organisatie die polarisatie in de hand werkt. De dienst drijft op hypes en die werken simpel. Een literatuurstudie met een niet representatieve steekproef over radicalisering van verschillende bevolkingsgroepen in Nederland waaronder de Somalische Nederlanders, wordt gepresenteerd als ‘wetenschappelijk’ (DTN-22). Vervolgens verschijnt er een rapport van het CBS, Centraal Bureau voor de Statistiek, dat het beeld zou bevestigen dat de Somalische gemeenschap een “voedingsbodem voor radicalisering” is. Ook bij dat onderzoek, moeten vraagtekens worden gezet ten aanzien van het wetenschappelijke karakter, want wat is de definitie van een voedingsbodem en van radicalisering? Vervolgens wordt de dienst op zijn wenken bediend met de arrestatie van twaalf Somalische Nederlanders die een Kerstplot zouden beramen. Uiteindelijk verdwijnt het Somalisch Nederlandse Kerstplot als sneeuw voor de zon, want alle verdachten worden vrijgelaten bij gebrek aan bewijs. Ook de Somalisch Nederlandse radicaliseringshaard eindigt in DTN-26, van een explosie wordt niets meer vernomen. Het enige dat overblijft, is fysieke en emotionele schade voor de slachtoffers, stigmatisering van de arrestanten en de bevolkingsgroep en een afgenomen vertrouwen in de overheid en haar diensten. In 2015 worden twee Somalische Nederlanders verdacht van het plegen van een aanslag in Mogadishu, Somalië. De dienst zal dat zien als een bewijs van haar gelijk ten aanzien van radicalisering. Het omgekeerde kan evengoed, jihadisten hoeven niet meer te rekruteren, het brute optreden van de overheid is genoeg om mensen aan te zetten tot deelname aan de bipolaire oorlog. Slecht onderzoek leidt niet alleen tot stigmatisering en terrorisering van mensen, maar holt ook de rechtsstaat uit. Zo worden maatregelen in eerste instantie gepresenteerd als terrorisme bestrijdingsmaatregelen en lijkt er discussie over proportionaliteit en het doel-binding principe, maar gaandeweg is het niet terrorisme bestrijding, maar gewone criminaliteitsbestrijding waar de maatregelen voor zouden dienen. De volgende stap in de argumentatie ten aanzien van de noodzaak van de maatregelen zijn meestal gewelddadige voetbalsupporters en demonstranten en daarna radicale en dissidente groepen. Die verschuiving van denken is al zichtbaar in DTN-26 als het gaat om de beschrijving van mensen die protesteren tegen onrecht tegen dieren en vluchtelingen, tegen ongelijkheid, dictaturen of andere misstanden in de samenleving. Deze mensen die protesteren worden eigenlijk standaard extremisten genoemd en incidenten worden direct gekoppeld aan die extremisten die dan ook verharden. Bewijs is er meestal niet, maar dat is in de bipolaire wereld van de extremistische dienst NCTV niet nodig: ‘Either you are with us or you are with the terrorists.’

2012 burgers, burgerslachtoffers doen er niet toe in de oorlog tegen de terreur

DTN-28 / 26 maart 2012

Akerboom’s laatste jaar als coördinator kabbelt rustig verder op de jihadistische netwerken in Nederland, die eigenlijk al lange tijd geen gevaar vormen of misschien zelfs niet bestaan, het “Nederlandse profiel onder jihadisten dat onverminderd hoog is”, de jihadreizen en het jihadistische internet. De dienst gebruikt niet de termen ‘niet-jihadistische netwerken’, spreekt ook niet over een profiel onder ‘niet-jihadisten’, ook het ‘niet-jihadistische internet’ komt ter sprake of de ‘niet-jihadisten’ die op reis gaan. In voorgaande DTN’s schreef de dienst over de postings en dat die meldingen op het jihadistische GeenStijl meer angst aanjagen dan dat er daadwerkelijk een dreiging vanuit gaat. In DTN-28 geeft de dienst een voorbeeld. Eerst stelt de NCTV dat de aandacht voor Nederland geluwd zou zijn, hoewel de coördinator dit niet met zoveel woorden aangeeft.

Vervolgens spreekt de coördinator over een gerucht, niet over een melding of posting. Het gerucht zou ook al eerder hebben gespeeld, maar dat was de dienst niet opgevallen: “In de afgelopen periode leefde die echter kortstondig op toen een gerucht, ontstaan in 2008, nieuw leven werd ingeblazen: Nederland zou toestaan dat er een erotische film over de vrouwen van profeet Mohammed zou worden gepubliceerd.” Wie de “plaatser” van het gerucht, melding of posting is, wordt niet vermeld door de NCTV, ook niet zijn status. Volgens de coördinator leidde het gerucht in december 2011 “tot een bedreiging tegen Amsterdam op een belangrijk jihadistisch forum, tot dreigementen op Facebook tegen Nederlandse diplomatieke vertegenwoordigingen en tot vier demonstraties bij de ambassade in Tripoli.” In een adem met het gerucht noemt de coördinator een ontvoering in Mali en een in de Filippijnen. Andere geruchten beschrijft de coördinator niet ook niet, van niet-jihadistische fora.

Op de jihadistische fora gaat het volgens de coördinator vaak over “de vermeende discriminatie van moslims en de gepercipieerde beledigingen van de islam en de profeet Mohammed in ons land.” De vermeende discriminatie kwam voor het eerst voor in DTN-23, daarna in DTN-24 en twee andere DTN paren DTN-28/DTN-29 en DTN-33/DTN-34. Of de coördinator ooit onderzoek heeft gedaan naar zowel de discriminatie van moslims of de belediging van islam is niet duidelijk, de coördinator heeft er nooit over geschreven. Naast verhalen op het jihadistische internet zijn er de jihadreizigers. “Het is zorgwekkend dat het aantal jihadisten dat uitreist naar een jihadistisch strijdgebied in de afgelopen jaren is gegroeid en dat zij vaker hun doel weten te bereiken.” Over mogelijke niet-jihadisten die elders gaan strijden bericht de dienst niet. Hoewel de jihadistische netwerken eigenlijk niet echt bestaan, is “het jihadisme de voornaamste bron van terroristische dreiging tegen Nederland.” Hoe de coördinator dit zo zeker weet een jaar na de niet-jihadistische schietpartij in een winkelcentrum in Alphen aan de Rijn is onduidelijk. Niet-jihadistische netwerken zijn er volgens de dienst namelijk niet en vormen geen onderwerp van de terreurbode.

De NCTV beschrijft deze niet-jihadistische netwerken als “andere vormen van ideologisch gemotiveerd geweld” en stelt dat “radicale groeperingen grotendeels handelen binnen de grenzen van de wet.” “Grotendeels” betekent echter ook dat ze er “extremistische uitingen” op nahouden en “in het laatste kwartaal van 2011 werden diverse incidenten gemeld van islamistische radicalen, links-, rechts-, dierenrechten- en asielrechtenextremisten.” Ze waren echter “grotendeels legaal” en “niet van zeer ernstige aard”, waardoor de reden voor vermelding in het dreigingsbeeld onduidelijk is, maar agent Akerboom wil maar even zeggen dat er uitgekeken moet worden want “bij een Noord-Hollandse rechts-extremistische groep (Vanguard/Ulfhednar) werden wapens aangetroffen.” Het analyse niveau van de NCTV is opgeschaald, een grotendeels legaal protest kan zomaar verzanden in wapens, al kunnen die wapens gelukkig ook “voor de verkoop zijn en niet voor een aanslag.” En legaal of semilegaal, misschien zelfs ludiek kunnen de jihadisten ook zijn. Het incident van de “islamistische radicalen” is een verstoring door “Sharia4Holland, de activistische radicale islamistische groep,” van een lezing in «De Balie» te Amsterdam in november 2011.Als het jihadi’s zijn kan het niet een gewone verstoring zijn dus schrijft de dienst dat de groep “op intimiderende wijze verstoorde”, maar eigenlijk is onduidelijk waarom een verstoring in een terreuranalyse moet verschijnen. Bij Akerboom kan echter alles uit de hand lopen vooral het dreigingsbeeld zelf.

DTN-29 / 22 juni 2012

Bij een niet bestaande dreiging ontstaat zowel een taalkundige dreiging als een vermeende dreiging, de mogelijkheid van een dreiging. DTN-29 laat dat heel mooi zien door de zinnen in een andere volgorde te plaatsen. Als begonnen was met de volgende twee zinnen: “Er zijn geen aanwijzingen dat jihadisten binnen of buiten Nederland voorbereidingen voor aanslagen tegen Nederland treffen.” En: “er zijn geen aanwijzingen voor een terroristische dreiging uit andere ideologische hoeken dan vanuit het jihadisme tegen Nederland.” Dan was het dreigingsbeeld overbodig geweest. De coördinator besluit echter tot een moeilijke taalkundige dreigingsexercitie. Hij stelt dat het “zorgwekkend blijft dat het aantal jihadisten dat uitreist naar een jihadistisch strijdgebied de afgelopen jaren is gegroeid, dat sommigen daarvan hun doel weten te bereiken en dat enkelen daar belangrijke posities weten in te nemen. Verder is niet uit te sluiten dat individuele personen in Nederland doorradicaliseren en tot geweld in Nederland overgaan. Relatief nieuw is dat de grenzen tussen jihadistische en radicaal islami(s)tische groepen soms poreus zijn door onderlinge contacten.”

“Al met al wordt de dreiging van binnenuit (endogene dreiging) diffuser.” Exogene dreiging had de coördinator al in DTN-15 gebruikt, maar endogene dreiging was nieuw. Het begrip diffuus had Akerboom een keer eerder gebruikt in DTN-22 om aan te geven dat hij niet meer wist in welke oorlogsgebieden Nederland niet werd bedreigd. Nu wordt het begrip diffuus gebruikt om aan te geven welke personen nu wel of niet gaan doorradicaliseren. Akerboom weet dat niet, maar suggereert wel dat het allemaal gevaarlijker is. Als voorbeeld van de endogene dreiging noemt de dienst de arrestatie van Omar H. in maart 2012. Hij werd door de rechtbank in Rotterdam tot een jaar celstraf veroordeeld en in hoger beroep tot anderhalf jaar voorbereidingshandelingen voor een terroristisch misdrijf, opruiing en het voorbereiden van een ontploffing en brandstichting. Voor de uitspraak in hoger beroep was Omar H. vertrokken. In zijn huis waren 10 meter ontstekingslont, 1 kilo aluminium en 151 jihadistische films aangetroffen. Wat Omar H. daadwerkelijk van plan was, is nooit helemaal duidelijk geworden. Hij leek niet bezig te zijn met het plegen van een aanslag, maar eerder met geweldsporno en een jihadreis.

Voor de dienst is de zaak Omar H. in 2012 blijkbaar geen goed moment voor dreigingspropaganda, de NCTV besteedt twee gelijkluidende zinnen aan zijn arrestatie. “In maart 2012 hebben de Nederlandse autoriteiten door in te grijpen mogelijke jihadistische activiteiten weten te voorkomen.” Bij jihadisten is de woordenschat aan dreiging groter dan bij de niet-jihadisten. Daar lijkt het allemaal eenvoudig: “De combinatie van het rechts-extremistische gedachtegoed en wapenbezit kan leiden tot ideologisch geweld,” schrijft de dienst bij oplettendheid ten aanzien van radicale en extremistische bewegingen. Bij jihadisten is het woord wapen niet nodig om aan te geven hoe gevaarlijk zij zijn, zij zijn al terroristen. Bijna prozaïsch stelt de dienst dat “het risico bestaat dat aanhangers uit de vaste kern of sympathisanten van Sharia4Holland de grens naar geweld oversteken.” Dit is de laatste zin van de drie over Sharia4Holland. De eerste toont verbazing van de dienst over de groep. “Opvallend is dat Sharia4Holland, de meest actieve radicale islamitische groep, zich nadrukkelijker in de openbaarheid is gaan manifesteren.” Gewoon een radicale groep die niet precies doet wat de dienst wil dus is de analyse van de NCTV dat “deze kleine groep de aanhang probeert te vergroten met een meer provocerende houding.” Volgens de dienst doet de groep “dubbelzinnige uitlatingen” ten aanzien van geweld, maar de dienst geeft hier geen voorbeelden van.

Dat de handelingen van de jihadistische bewegingen niet alleen live, maar ook op het internet intensief in de gaten worden gehouden, maakt de coördinator in de bijlage duidelijk. In de “strategische prioriteiten uit de Nationale CT-strategie” die bij DTN-29 als bijlage zit wordt door de dienst uit de doeken gedaan wat de AIVD en de MIVD zoal aan informatie en inlichtingen verzamelen. De oogst is mager want de dreiging is beperkt, maar de vraag is ook of het verzamelde materiaal in een terreurdreigingsanalyse thuis hoort. Zo verhaalt de terreurbode van “vooral feitelijke, aandacht van mainstream-media in moslimlanden voor de verschijning van het boek van Geert Wilders.” Iemand op een site noemt in “zowel februari als in april Mohammed B. een held voor moslims,” en er is “enige aandacht in Arabischtalige mainstream-media en op internationale islamistische en jihadistische websites voor een kabinetsvoorstel voor een verbod op gelaatsbedekkende kleding.” De coördinator legt niet uit wat deze berichten zeggen over de dreiging voor Nederland. Naast de AIVD komt ook de MIVD nog ter sprake. “De missie Unified Protector (de mislukte internationale missie in Libië) heeft aangetoond dat de MIVD te allen tijde de informatiepositie moet waarborgen in diverse regio’s, ook indien op dat moment geen sprake is van (in de nabije toekomst verwachte) Nederlandse militaire inzet.”

De coördinator gaat niet in op het helikopterfiasco van 28 februari 2011 in het Libische Sirte. Onduidelijk blijft of daar gebrekkige inlichtingen een rol speelden. ‘Inlichtingen en informatie’ vallen onder de pijler ‘internationaal jihadisme’ van het Contra-Terrorisme beleid. De dienst legt uit dat “de Nationale CT-strategie uit vier elementen bestaat namelijk het internationaal jihadisme, migratie en reisbewegingen, technologie en innovatie en doorontwikkeling van het stelsel bewaken en beveiligen.” Het migratiebeleid wordt steeds meer binnen het terrorismebeleid geplaatst: “Dit vraagt om verbetering van de grensbewaking, een optimaal functionerende migratieketen, veiligheidsbewustzijn bij contactfunctionarissen in binnen- en buitenland en een adequate informatiepositie van gemeenten en inlichtingendiensten over lokale ontwikkelingen.” Er worden termen gebruikt als “lokale detectie” en “internationale detectie”, een grotere rol van inlichtingendiensten bij het vreemdelingenbeleid is de rode draad bij migratie. Het terroriseren van migratie staat in schril contrast met de eigen constatering van de dienst in DTN-28: “Verder hebben personen, die zich in Nederland bezig houden met extremistische of terroristische activiteiten, meestal de Nederlandse of mede de Nederlandse nationaliteit.” Migratie en terrorisme hebben minder met elkaar te maken dan internationale en lokale detectie en verscherpte grensbewaking doen vermoeden.

Bij ‘technologie en innovatie’ gaat de coördinator in op de controle op het internet, de detectie van stoffen of personen, kennisvergaring en –uitwisseling, bewaken en beveiligen, CBRN en zelfgemaakte explosieven. Wat opvalt is de vermenging van publieke en private partijen waar de NCTV op aanstuurt. Iedereen terreurbestrijder lijkt de achterliggende gedachte. De dienst injecteert zo angst en dreiging direct in de samenleving. In principe lijkt Akerboom het goed te bedoelen, maar waar is dan de analyse van het eigen functioneren ten aanzien van Koninginnedag, Dodenherdenking en vooral Alphen aan de Rijn? Agent Akerboom kan alleen maar stellen dat “solistische dreigers personen zijn die (zonder medewerking van anderen) door middel van gedrag of woord, als gevolg van een individueel doorlopen proces richting geweld, een dreiging vormen,” alsof het een waarachtige wetenschappelijke definitie is. En hij is nog niet klaar want “geradicaliseerde eenlingen zijn eenlingen die handelen vanuit een duidelijke politieke of religieuze motivatie. Hun daden vallen onder de noemer «terrorisme».” Geen woord over Alphen aan de Rijn, waarover de coördinator in DTN-28 nog opmerkte dat “Van der Vlis niets naliet waaruit een helder motief bleek.” Hij zou dus zowel een geradicaliseerde eenling kunnen zijn als een solistische dreiger, de eigen rol van het veiligheidsapparaat is allang geen onderwerp meer. In het verlengde van de eenlingen en de dreigers wordt “bedreigingen tegen lokale politieke ambtsdragers” door de coördinator bij het stelsel bewaken en beveiligen onder de loep genomen. Natuurlijk gaat het over de “agressie en geweld” die de bestuurders tegen kunnen komen, maar zoals de casus van oud-burgemeester Jacobs van Helmond laat zien, is de werkelijkheid altijd complexer dan burgers die ambtenaren lastig vallen. De burgemeester was ten tijde van de bedreiging zelf onderwerp van een corruptie onderzoek en rond zijn zoon speelden er hardnekkige geruchten dat hij betrokken was bij de drugswereld.

Ook op internationaal terrein is de NCTV actief. Binnen EU verband, VN verband en multilateraal en bilateraal. Aan het illustere rijtje Pakistan, Marokko en Algerije voegt de NCTV nu als partner Turkije op. “Terrorismebestrijding vormde één van de gespreksthema’s tijdens de jaarlijkse bilaterale Wittenburgconferentie met Turkije.” Het Turkse leger vermoord regelmatig burgers in het oosten van het land, zo ook in december 2011 toen een Turks militair vliegtuig 38 mannen met hun ezels bombardeerden. Voor de dienst is een land dat zijn burgers bombardeert blijkbaar een goede partner in contraterrorismebeleid.

DTN-30 / 8 oktober 2012

Zo is het terreurbeleid 11 jaar na 11 september 2001 belandt op het punt dat een groep als Sharia4Holland (S4H) in korte tijd in de terrorisme top drie is doorgestoten naar plaats één in de terreurbode DTN-30. Eigenlijk is er nog niets gebeurd, maar de groep kan de “binnenlandse veiligheidssituatie verder ook negatief kan beïnvloeden door het gevaar van doorradicalisering naar geweld van personen betrokken bij” de club. Al moet de dienst zelf toegeven dat er niets aan de hand is: “Op dit moment zijn hiervoor geen aanwijzingen.” In het buitenland, de coördinator noemt later België en Duitsland, is volgens de coördinator “zichtbaar dat gelijkgestemden van S4H steeds militanter worden en zelfs in verband worden gebracht met gewelddadige incidenten.” Concreter wordt de coördinator niet, al stelt hij dat alles ook tot meer polarisatie zou kunnen leiden. Ook dat is loos alarm want er zijn “geen aanwijzingen voor een terroristische dreiging uit andere ideologische hoeken dan vanuit het jihadisme tegen Nederland.” Hoewel er ook geen gevaar uit jihadistische hoek is want er zijn “geen aanwijzingen dat teruggekeerde jihadreizigers de intentie hebben in Nederland aanslagen te plegen.” Zelfs bij de levensgevaarlijke doorradicaliserende S4H leden “zijn op dit moment geen aanwijzingen dat S4H de meer militante tactieken van gelijkgestemden in België en Duitsland wil toepassen in Nederland.” De provocerende acties van Sharia4Holland hebben volgens de dienst de nodige aandacht getrokken, in ieder geval van de NCTV zelf, maar of dat iets te maken heeft met serieuze dreigingsanalyse is de grote vraag.

Een constante bij al het jihadistisch gevaar is het “kunnen hebben.” De altijd aanwezige mogelijkheid dat er iets kan gebeuren. Volgens de coördinator is de “scheidslijn tussen niet-gewelddadig islamistisch activisme en jihadisme (volgens de NCTV: terrorisme) namelijk fluïde. Er bestaat dan ook het gevaar van doorradicalisering naar geweld.” Het punt is dat groepen als S4H niet hoeven door te radicaliseren, de dienst zelf benadert ze extremistisch, de groepen zijn al terreur voordat ze iets gedaan hebben. Elke provocatie kan omslaan in geweld al is er niets aan de hand. Dit extremistische recept van de NCTV past de dienst ook steeds meer toe op andere groepen. Breivik als de pleitbezorger voor het doorradicaliseren van extreemrechts in Nederland, Griekenland en Italië voor het extremer worden van radicaal links. Terwijl er eigenlijk niets gebeurt. “Op het terrein van dierenrechtenextremisme en links en rechts georiënteerd extremisme was het de afgelopen maanden op enkele incidenten na rustig. Radicale asielrechtengroeperingen hebben verder het ‘No border-netwerk’ opgericht, met als doel de samenwerking en coördinatie te bevorderen tussen actoren in het asielrechtenveld. De rust in Nederland op links en rechts georiënteerd extremisme staat in schril contrast met het politieke geweld in Griekenland (zowel links als rechts) en Italië (links).” Achtergrond, oorzaken, gevolgen en verdieping zijn niet aan de extremistische dienst besteed. Alles wordt in de radicaal extremistische terreurbode aaneengeregen tot een langzaam exploderende samenleving, ook al gebeurt er niets en moet de coördinator toegeven dat de dreiging beperkt is.

DTN-31 / 17 december 2012

Die exploderende samenleving kwam op 21 september 2012 tot uitdrukking bij Project X Haren. De kloof tussen ambtenaren en een bepaalde groep burgers kon niet groter zijn dan bij dit verjaardagsfeest. De NCTV maakt er geen woorden aan vuil, kenmerkend voor een organisatie die ook veiligheid in haar naam heeft opgenomen. De naamsverandering volgde op de schietpartij in een winkelcentrum in Alphen aan de Rijn en daarom besteed de coördinator ook daar maar geen aandacht aan. Akerboom heeft belangrijkere zaken aan zijn hoofd, zoals zijn toekomstig vertrek naar defensie en natuurlijk de eindeloze jihadistische netwerken die al dan niet bestaan. Voor een coördinator die al vier jaar Risk en Stratego in de oorlog tegen de terreur speelt zijn slachtoffers in Alphen aan de Rijn en Haren niet interessant en dat is tekenend voor het terreurbeleid in Nederland. Burgers, burgerslachtoffers zijn in deze derde wereldoorlog niet belangrijk, niet in Nederland en ook niet in de ongedefinieerde jihadistische strijdgebieden. Wat telt zijn “binnenlandse netwerken in Nederland” die nog steeds “relatief zwak” zijn. Relatief omdat het altijd mis kan gaan.

Relatief is ook de tekst van de dienst. In december 2011 schrijft de coördinator: “Hoewel er in 2011 wel meer signalen zijn over jihadreizigers uit Nederland (soms Nederlanders woonachtig in het buitenland), is het lastig vast te stellen of het aantal jihadreizigers daadwerkelijk stijgt.” Drie maanden later in maart 2012 is het “zorgwekkend dat het aantal jihadisten dat uitreist naar een jihadistisch strijdgebied in de afgelopen jaren is gegroeid en dat zij vaker hun doel weten te bereiken.” In juni 2012 herhaalt Akerboom deze zin: “Het blijft zorgwekkend dat het aantal jihadisten dat uitreist naar een jihadistisch strijdgebied de afgelopen jaren is gegroeid, dat sommigen daarvan hun doel weten te bereiken en dat enkelen daar belangrijke posities weten in te nemen.” In oktober 2012 zijn de zorg en de groei verdwenen: “Ook in de afgelopen periode zijn weer enkele uitreizen naar jihadistische strijdgebieden vastgesteld.” En in december zijn zowel de groei als de zorg verdwenen. “Op dit moment zijn er echter geen aanwijzingen voor een concrete dreiging van gekende teruggekeerde jihadgangers,” schrijft de coördinator in DTN-31, iets dat ook in alle voorgaande DTN’s werd gemeld.

Bij een lage dreigingsgraad lijkt de dienst alles aan te klampen dat maar enig gevaar zou kunnen opleveren. Als zelfs Sharia4Holland geen voer voor terreur oplevert moet de coördinator naar onorthodoxe middelen grijpen. “De verminderde aandacht voor islamthema’s in politiek en media wil niet zeggen dat de weerstand bij sommige burgers tegen publieke manifestaties van de religie minder wordt. De bouw van nieuwe moskeeën bijvoorbeeld blijkt op lokaal niveau geregeld gevoelig te liggen, zoals recent bleek in onder meer Groningen, Veghel en Zoetermeer.” Knuffelterrorist Samir A. wordt in zijn cel aangehouden op “verdenking van het voorbereiden van een aanslag” en de dienst heeft het meteen over een “potentiële toekomstige dreiging” die voorkomen is. En met de moed der wanhoop neemt Akerboom graffiti op in zijn terreur analyse: “Het bekladden van het huis van de bewindspersoon verantwoordelijk voor immigratie, integratie en asiel is uitdrukking van de verbreding en radicalisering van de extremistische asielrechtenbeweging en moet ook in het licht van de tentenkampen van uitgeprocedeerde asielzoekers in Nederland worden gezien.” Verbreding, radicalisering en extremisme, het terrorisme druipt van de dienst af.

Conclusie DTN 2012

Het eerste DTN van 2012 borduurt voort op het relaas over de postings op het jihadistische internet. De dienst gaat dieper in op een gerucht. Het zou een oud gerucht zijn dat al eerder in 2008 was opgedoken. De NCTV heeft daar toen geen aandacht aan besteed. De dienst gaat nu wel in op het gerucht dat “Nederland zou toestaan dat er een erotische film over de vrouwen van profeet Mohammed zou worden gepubliceerd” omdat het gerucht tot “een bedreiging tegen Amsterdam, tegen Nederlandse diplomatieke vertegenwoordigingen en tot vier demonstraties bij de ambassade in Tripoli” zou hebben geleid. Voor het vaststellen van de ernst is er meer informatie nodig, maar die geeft de coördinator niet. De demonstraties in Tripoli waren niet al te groot en hebben de internationale media niet gehaald door de beginnende burgeroorlog in Libië. Over de bedreigingen valt niets te zeggen, want de inhoud wordt door de dienst niet vrijgegeven. Bedreigingen via sociale media vinden echter elke dag in groten getale plaats. Alleen al op Twitter worden volgens de politie 35.000 bedreigingen geuit, waarvan er 200 serieus worden genomen. Op andere sociale media websites zal dat een veelvoud zijn. Wat de Facebook bedreigingen ten aanzien van de seksfilm over Mohammed’s vrouwen zo belangrijk maakte om deze te vermelden in het DTN wordt niet duidelijk uit de tekst, maar voedt in ieder geval het idee van moslims die niet tolerant zouden zijn en ook nog eens jihadistisch. Die wijzende vinger naar de jhadisten staat in schril contrast met de analyse van haar eigen werk. Neem de solistische dreigers, de eenlingterroristen: de dienst maakt geen woord vuil aan het afschuwelijke schietincident in Alphen aan de Rijn. Het leek even of niet de jihadistische oorlog naar Nederland kwam maar de regelmatig terugkerende willekeurige schietpartijen in de Verenigde Staten. De coördinator maakt er geen woorden aan vuil. Het stelsel bewaken en beveiligen gaat over een limitatief aantal mensen en dat zijn niet de Nederlandse burgers. Dat zouden bijvoorbeeld mensen als oud burgemeester Jacobs van Helmond zijn, iemand die bedreigd is, maar waarover de coördinator opnieuw niet het hele verhaal vertelt. Terreur is gedecimeerd tot een verhaal over jihadi’s in oorlogszones en dreigtweets. Zonder analyse en achtergrond verwordt dreiging echter tot angst aanjagen, helemaal als er niets aan de hand is. De groep Sharia4Holland is al een terroristische organisatie voordat de groep iets gedaan heeft en alles wat de groep doet wordt langs de jihadistische meetlat gelegd. Zelfs iets niet doen is dan een teken dat er iets staat te gebeuren. Tentenkampen voor vluchtelingen staan zo in direct verband met graffiti op “het huis van de bewindspersoon verantwoordelijk voor immigratie, integratie en asiel.” Protesten tegen de bouw van moskeeën zijn tekenen van een polariserende samenleving. De coördinator kan niet meer normaal omgaan met de samenleving. Dit is het scherpst te zien bij de jihadgangers en de passages in vier DTN’s over de toe- of afname van deze reizigers en hun gevaar. DTN-27: “Hoewel er in 2011 wel meer signalen zijn over jihadreizigers uit Nederland, is het lastig vast te stellen of het aantal jihadreizigers daadwerkelijk stijgt.” Drie maanden later in maart 2012 (DTN-28) is het “zorgwekkend dat het aantal jihadisten dat uitreist naar een jihadistisch strijdgebied in de afgelopen jaren is gegroeid en dat zij vaker hun doel weten te bereiken.” In DTN-29 (juni 2012) herhaalt Akerboom deze zin: “Het blijft zorgwekkend dat het aantal jihadisten dat uitreist naar een jihadistisch strijdgebied de afgelopen jaren is gegroeid, dat sommigen daarvan hun doel weten te bereiken en dat enkelen daar belangrijke posities weten in te nemen.” In oktober 2012 (DTN-30) zijn de zorg en de groei verdwenen: “Ook in de afgelopen periode zijn weer enkele uitreizen naar jihadistische strijdgebieden vastgesteld.” En in DTN-31 (december 2012) zijn zowel de groei als de zorg verdwenen. “Op dit moment zijn er echter geen aanwijzingen voor een concrete dreiging van gekende teruggekeerde jihadgangers.” In heel 2012 (DTN-27 tot en met DTN-31) was er geen enkele aanwijzing voor een concrete dreiging. De dreiging is beperkt, maar de taalkundige en vermeende dreiging van de extremistische dienst is levensgroot.

2013 De coördinator wil wat meer actie en geen gebrekkige extremistische activiteiten

DTN-32 / 13 maart 2013

Een nieuwe coördinator een nieuwe terreurgraad. Met het aantreden van Schoof als coördinator werd de dreiging verhoogd van beperkt naar substantieel. Alle redenen om de dreiging beperkt te houden die Akerboom gebruikte worden door Schoof hergebruikt om de dreiging te verhogen. Volgens terreurcoördinator Schoof is “er een reële kans dat een aanslag in Nederland zal plaatsvinden.” Reëel in de zin dat de boel op springen staat. De dienst ziet drie zorgelijke ontwikkelingen. Het woord zorgelijk kwam in DTN-31 niet voor, maar in DTN-30 evenals DTN-28 één keer en in de periode van DTN-29 was de situatie zo zorgelijk (vijf keer) dat die de zorgelijkheid van DTN-32 overstijgt. Na DTN-32 is er geen dreigingsbeeld meer dat niet zorgelijk is. De aanslag komt er aan. Wat is er aan de hand?

Volgens Schoof is er een “substantiële stijging van het aantal jihadreizigers naar diverse landen in Afrika en het Midden-Oosten, met name naar Syrië.” Hij stelt verder dat “sinds eind 2012 het aantal jihadreizigers plotseling zeer snel steeg,” alsof hij het belang van zijn benoeming tot coördinator wil onderstrepen. De groei van J-reizen (Jihad-reizen) was echter al diverse keren door Akerboom op de agenda gezet, maar blijkbaar is het moeilijk om steeds maar groei aan te geven zonder getallen te noemen. Schoof doet dat anders, hij opent met “tientallen personen in Nederland reisden alleen of in kleine groepjes naar landen als Egypte en Syrië.” Tientallen is niet echt specifiek waardoor zijn claim niet te onderzoeken is. Ook het noemen van zowel Syrië waar een totale burgeroorlog woedt als Egypte waar een prille democratie probeert zijn weg te vinden, schept geen enkele duidelijkheid over aantallen en gevaar. Schoof rept met geen woord over aanwijzingen die er zouden zijn.

De coördinator filosofeert er vrolijk op los over wat allemaal kan gebeuren met die zogenaamde jihadgangers. Ze vormen mogelijk “een gevaar voor westerse belangen in de gebieden waar ze actief zijn.” Die J-reizigers kunnen “weer nieuwe jihadreizen stimuleren.” Als zij terugkeren bestaat “het gevaar dat zij met hun strijdervaring en ‘street credibility’ invloed uitoefenen op voor radicalisering vatbare jongeren.” De J-reizigers kunnen “zich richten op doelen in Nederland.” De jihad reizigers verhogen de “ongekende dreiging,” namelijk de dreiging van de mogelijkheid, van het kunnen, van de kans op mogelijk iets. Al moet Schoof onderkennen dat “niet alle terugkeerders voor dreiging zorgen.”

De derde ontwikkeling komt in de internationale analyse aan bod. De tweede ontwikkeling is de “toegenomen islamistische radicalisering van kleine groepen jongeren in Nederland.” De dienst schrijft even verderop dat “groepen als Sharia4Holland en Behind Bars in de afgelopen periode nauwelijks openlijke activiteit toonden.” Om het gevaar toch aan te dikken stelt de coördinator dat “sommige van hun leden in verband werden gebracht met jihadreizen,” maar veel duidelijker wordt het niet. Het lijkt eerder dat het radicaal jihadistisch extremistisch terrorisme minder gevaarlijk is dan de Koerden en de Turken. “De spanning tussen Turken en Koerden in Nederland steeg begin 2013,” maar helaas voor de dienst gebeurde daar ook niets.

Helemaal niets aan de hand dan? Als jihadisten zich koest houden en er geen interetnische conflicten zijn kan de NCTV altijd terugvallen op “diverse activistische en extremistische groepen in Nederland.” Er werden jachthutten kapot gemaakt, graffiti gespoten bij niet nader genoemde farmaceutische bedrijven, een tentenkamp georganiseerd voor vluchtelingen in Amsterdam en Den Haag en de extreemrechtse politieke partij de NVU demonstreerde tegen ‘kinderverkrachters en pedofielen’. Over deze laatste demonstratie schrijft Schoof dat het “een gebrekkige activiteit” is omdat in Duitsland “de dreiging van extreemrechts hoog op de politieke agenda” staat. De dienst moet het doen met wat berichten over de “vermeend discriminerende of beledigende uitspraken en acties jegens moslims in Nederland.”

Schoof treedt iets meer in detail dan Akerboom en Joustra. “Zo werd Nederland in november 2012 genoemd als voorbeeld van een islamvijandig westers land door een Somalische Al Shabaab-leider, sheikh Fu’ad Shongole, en was er in januari 2013 negatieve aandacht voor PVV-leider Wilders in Arabischtalige media.” Het glossy Inspire dat dood verklaard was na de aanslag op de hoofdredacteur bracht op 1 maart 2013 de tiende editie uit met een dodenlijst waarop onder andere Geert Wilders en Ayaan Hirsi Ali staan. Niet echt een explosieve mix om een werkelijke aanslag te voorspellen, maar terror Dick, zoals Schoof door zijn mede-ambtenaren wordt genoemd, laat zich niet uit het veld slaan. Het gevaar zit in de snelheid: “Er zijn ook aanwijzingen dat de doorradicalisering naar geweldsbereidheid soms zeer snel kan verlopen.”

Ondanks alle doorgeradicaliseerde woorden van de coördinator blijk het uiteindelijk alleen maar om geld te gaan. “Tegen die achtergrond is het zorgwekkend dat de aandacht van politiek, bestuur en samenleving voor radicalisering in de afgelopen jaren is afgenomen.” En geld is er nodig want terrorismebestrijding is van iedereen. De verbreding die onder Joustra en Akerboom was ingezet, neemt vastere vorm aan: “De partners in de nationale contraterrorisme strategie zijn NCTV, Openbaar Ministerie (OM), Immigratie en Naturalisatiedienst (IND), Nationale Politie, AIVD, Koninklijke Marechaussee en de Ministeries van Buitenlandse Zaken, van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en van Defensie).” Jeugdzorg, maatschappelijk werk en onderwijs worden door Schoof nog niet genoemd, maar de docent was door Akerboom al benoemd tot terrorismebestrijder. De breedte van de overheidsterreur vertaalt zich ook in de maatregelen. Naast inlichtingen, onderzoek, opsporing en vervolging was er al de gehele migratietak van terrorismebestrijding. Daarnaast heeft Schoof de bestuurlijke aanpak van Joustra weer uit de kast gehaald; het verstoren, drukmiddelen, ontmoedigen en andere buitenstaatsrechtelijke maatregelen.

DTN-33 / 1 juli 2013

Wie in zijn eerste dreigingsbeeld stelt dat de aanslag er aankomt kan niet meer terug. Schoof zit echter in een moeilijk parket, want er heeft nog geen aanslag plaatsgevonden in zijn eerste half jaar bij de dienst. Vandaar dat het reële gevaar wordt opgetuigd als “de meest in het oog springende potentiële dreiging voor Nederland” en die “gaat uit van de potentiële terugkeer van jihadgangers naar Syrië.” De mogelijke dreiging is de potentiële terugkeer van iemand uit Syrië. Schoof is duidelijk op een cursus fundraising geweest, want aantallen van die mogelijke terroristen die mogelijk terugkomen moeten het werk doen. “Begin juni was er sprake van een jihadgang van tussen de vijftig en honderd personen” schrijft de dienst na de alarmerende berichten in DTN-32 van de tientallen J-reizigers. Al twee jaar reizen er mensen naar zogenoemde jihadgebieden zoals Egypte en Syrië. Begin 2012 en 2013 was er explosieve toename. Volgens de coördinator zijn het tussen de vijftig en de honderd (juni 2013) en het is onduidelijk of hier sprake is van een explosieve groei. Hij stelt zelf: “Begin juni is met een jihadgang van tussen de vijftig en honderd jihadreizigers voorlopig van een stagnatie van de groei uit te gaan.”

Naast de potentiële J-reizigers die potentieel een gevaar zijn omdat ze in potentie terug kunnen keren, is er eigenlijk niets aan de hand. De coördinator probeert het nog wel met een lijstje van groepen als “Sharia4Holland, Behind Bars, Hizb ut-Tahrir en Millatu Ibrahim (MI, Het Geloof van Abraham)”, maar kan daar niet veel over melden, hooguit dat de “Duitse tak van IM in 2012 werd verboden” en dat er in Duitsland “vrees bestaat voor een escalatie tussen extreemrechts en salafisten.” Hetzelfde probeert de coördinator met “het verzet van extreemlinkse groeperingen en individuen tegen het asielbeleid in Nederland.” Zonder namen van groepen te noemen, ook zonder een enkel concreet incident of gebeurtenis aan te duiden stelt de dienst “dat er sprake lijkt te zijn van een verharding onder het extremistische deel van de asielrechtenbeweging.” Dit zou “gepaard gaan met een gegroeide kritische aandacht voor het Nederlandse asielbeleid.” De oud-IND-ambtenaar Schoof laat even zien dat burgers niet aan het migratiebeleid van de Immigratie- en Naturalisatiedienst moeten komen.

De roep om meer extremisme in de politiek in DTN-32 is niet voor niets geweest, want “de aandacht voor vraagstukken rondom radicalisering en terrorisme in de Nederlandse samenleving is de afgelopen tijd toegenomen.” Geld is ook iets dat doorklinkt in de “tweede voortgangsrapportage contraterrorisme en –extremisme.” Na een terugblik op een jaar DTN’s passeren de vier strategische prioriteiten de revue. Migratie en internationale jihad zijn nu één prioriteit geworden, naast technologie en innovatie en bewaken en beveiligen. De prioriteit jihadistische migratie is onderverdeeld in “detectie van internationaal jihadisme en jihadistische reisbewegingen, interventie bij internationaal jihadisme en jihadistische reisbewegingen, voorkomen en voorbereiden, strafrechtelijke aanpak en aanpak Jihadistisch discours/propaganda en Internet.” Bent u er nog? Onder detectie valt ook “intensivering van de detectie van jihadgangers, reisgegevens en interventie.” Bij detectie gaat het om wat de AIVD, MIVD, Kmar en politie doen. Dit zijn reguliere taken van opsporings- en inlichtingendiensten. Bij reisgegevens gaat het vooral om de Passenger Name Record (PNR), maar ook om reisbewegingen in brede zin. De NCTV stelt dat “de diensten het nodig achten te kunnen beschikken over deze reisgegevens.” Hierbij gaat het niet alleen om terrorismebestrijding. “De behoefte om passagiers- en reserveringsgegevens te gebruiken voor het tegengaan van jihadgang, maakt deel uit van een bredere behoefte aan het gebruik hiervan in de strijd tegen zware criminaliteit, zoals mensenhandel en terrorisme.”

Al langere tijd probeert de NCTV terrorismebestrijding te koppelen aan andere criminele activiteiten, vandaar de naamsverandering in 2011 van NCTb naar NCTV. Naast de detectie is er natuurlijk de interventie (De tweede pijler) waarbij het vooral gaat om de internationale aanpak en om de terrorismefinanciering. De derde pijler van de jihadistische migratie is “voorkomen en voorbereiden” waarbij het vooral om een bestuurlijke aanpak gaat, er is strafrechtelijk nog niets gebeurd, en het maatschappelijk middenveld wordt ingezet als terrorismebestrijder. Al langer wordt het terreurbeleid in de samenleving geïnjecteerd. Bij Schoof gaan alle remmen los want “professionals werkzaam bij onder meer politie (basisteams en wijkagenten), onderwijs (decanen, mentoren, vertrouwenspersonen), jeugd- en welzijnswerk en GGZ-instellingen (psychologen)” worden aan het lijstje bestrijders van radicalisme en extremisme toegevoegd. Schoof is de eerste die ook vertrouwenspersonen toevoegt aan de lijst, zover wilden zijn voorgangers Joustra en Akerboom niet gaan. Dit tekent Schoof, de harde lijn past bij hem, hoe extremistischer hoe beter.

Ook bij de vijfde pijler van de jihadistische migratie wordt het maatschappelijk middenveld ingezet. De Dienst heeft het al jaren over het jihadistische internet en stelt in DTN-33 dat terrorisme voor een groot deel uit propaganda bestaat. Volgens de NCTV is “het aanjagen en in stand houden van angst een wezenlijk onderdeel van de jihadistische strategie.” De vraag of de coördinator zelf daar een belangrijke rol bij speelt komt niet aan de orde. Wel spreekt de dienst nu van terrorisme op het internet terwijl het in het verleden radicalisme of extremistische uitingen waren. Voor de dienst is het allemaal hetzelfde en moet de bestrijding door iedereen gedaan worden. Bij “het project Clean IT kwamen overheden, NGO’s en private partijen uit de internet industrie tot een gezamenlijk voorstel over hoe terrorisme via internet beter bestreden kan worden.” Of dit succesvol was en wat het nut was van het injecteren van bestuurlijke maatregelen zonder strafrechtelijke verdenking en tussenkomst van de rechter in het schoonmaken van het internet, legt de coördinator niet uit. Hij stelt wel dat “hoewel de verwijdering van extremistische boodschappen van het internet belangrijk blijft, de effectiviteit uiteindelijk beperkt is omdat de content snel weer opnieuw opduikt.”

De voortgangsrapportages zijn een brij aan maatregelen, initiatieven en projecten. In het licht van dramatische gebeurtenissen in 2014 zijn enkele passages interessant. Bij “technologische innovatie” staat dat de NCTV “bijzondere aandacht heeft bij technologische trends in de (burger-)luchtvaart.” Daarbij gaat het om “luchtvrachtbeveiliging, vloeistoffenregelgeving en communicatie en voorlichting.” DTN-33 stelt dat “vanuit de NCTV er doorlopend gewerkt wordt aan het ontsluiten van nuttige informatie voor professionals, bijvoorbeeld via een kennisbank, factsheets en whitepapers, alsmede aan het bieden van concreet handelingsperspectief, zoals via e-learningmodules. Het vergroten van veiligheidsbewustzijn van maatschappelijke actoren is daarbinnen een belangrijke speerpunt.” Wat het een en ander heeft opgeleverd is de grote vraag. Misschien ligt het antwoord besloten in de denkwijze van de dienst. Zij heeft het Instituut Clingendael gevraagd onderzoek te doen naar maatregelen binnen het contraterrorismebeleid in andere landen. Naast Indonesië heeft de coördinator twee dictaturen uitgekozen als sparringpartners in het contraterrorismebeleid, Algerije en Saoedi Arabië. De coördinator was enigszins teleurgesteld dat er wat verschillen zijn “in historische, culturele, religieuze en politieke context.” Een dienst die denkt dat een dictatuur bruikbare middelen kan opleveren voor terreurbeleid, is zelf een gevaar voor de rechtsorde.

DTN-34 / 7 november 2013

Bij een substantiële dreiging hoort een reëel gevaar, maar hoe ver kun je de dreiging oprekken? Schoof schuwt niet het gevaar op te blazen tot het een keer moet knappen. Hij stelt in DTN-34 dat “in sommige gevallen de situatie op dit vlak de afgelopen periode zelfs is verslechterd.” In de viermaandelijkse dreigingsbode wordt echter niet duidelijk waar die verslechtering in zit en wat de precieze afbakening van de vlakken is. Volgens de dienst zitten er vier aspecten aan de dreiging, waarvan één aspect internationaal is en in de internationale analyse aan bod komt. De drie andere aspecten zijn het profiel van Nederland, de jongeren die naar oorlogsgebieden reizen en terugkeren en de vermeende radicalisering. Het profiel heeft volgens de coördinator te maken met de “militaire missies in diverse islamitische landen, alsmede de vermeende discriminatie van moslims in ons land en de gepercipieerde beledigingen van de islam en de profeet Mohammed.” In veel van de DTN’s van de afgelopen tien jaar wordt deze stelling geponeerd, maar verder onderzoek naar achtergrond, aard of hoe de profiling van Nederland door de jihadisten werkt is niet terug te vinden in de stukken van de NCTV.

Opvallend is de constante groei van het gebruik van het woord jihadistisch, waardoor het profiel maar ook de vermeende en gepercipieerde aspecten niet meer interessant worden, want jihadistisch is synoniem aan terroristisch. Schoof wil zich graag meten met de groten der aarde en stelt teleurgesteld vast dat “ons land niet een even prominent doelwit is als landen als de VS, Israël en het Verenigd Koninkrijk.” Waarom hij die vergelijking maakt is niet duidelijk, maar de zin die volgt op deze these van de dienst laat zien dat de NCTV werkt aan het verkrijgen van een prominente rol. Toch kunnen relatief kleine incidenten snel jihadistische aandacht en zelfs bedreigingen opleveren.” Vooral het woord “toch” in deze context is interessant, wat is er namelijk aan de hand? Op 17 juli 2013 wordt “de Zoetermeerse Shukri F. (alias «Oum Usama») op verdenking van ronselen voor de jihad” gearresteerd. De dienst stelt dat “in reactie hierop op jihadistische websites werd opgeroepen aanslagen te plegen in Nederland.” Op sociale media en internetfora vinden er geregeld scheldpartijen, verwensingen en verbale exercities plaats, maar hoe serieus moeten we deze oproepen tot aanslagen nemen, wat is er precies geschreven en op welke sites? In de inleiding zijn het “internationale jihadistische websites”, bij de “dreiging tegen Nederland” gaat het om “jihadistische websites.” Blijkbaar stelde het niet veel voor want toen Shukri F. werd vrijgelaten “verstomden de online-oproepen echter weer snel.”

Vanwaar die opgeklopte gevaren analyse, wat voor dreiging zat in dat gescheld op internet? Uit de tekst van de coördinator valt niets te halen wat hier licht op werpt. Volgens de coördinator zijn die uitlatingen wel degelijk gevaarlijk. De hunkering naar een prominente rol is duidelijk te merken, want de postings “kunnen in potentie ook nadelige gevolgen hebben voor de Nederlanders die in het buitenland nog steeds door jihadisten gegijzeld worden.” Nu klopt het dat Nederland deelneemt aan een totale oorlog tegen de terreur, maar voor het verbinden van gijzelaars in de Filippijnen en Mali met Shukri F. is meer nodig dan vage opmerkingen over geroep op al dan niet jihadistische websites over aanslagen in Nederland. Angst is eenvoudig gecreëerd, daar zijn zelfs de zogenoemde jihadisten niet meer voor nodig en daar heeft Nederland zelfs een dienst voor in het leven geroepen, maar die angst wegnemen is een stuk moeilijker. Onvoorzichtigheid en oneliners die nietszeggend zijn, zonder duidelijke analyse van de dreiging, brengt mensen juist in gevaar.

De coördinator had ook in plaats van Shukri F. de strafrechtelijke procedure van Mohammed G. en Omar H. kunnen opnemen in zijn dreigingsbeeld. Dit plaatst hij echter in de beleidsopvolging. De zaken zijn minder sexy en misschien ook lastig om er allerlei bedreigingen bij te plakken, maar het blijft gissen naar de beweegredenen van de dienst. Mohammed G. werd veroordeeld, omdat hij van plan was om naar Syrië te reizen, maar hij werd “wegens ontoerekeningsvatbaarheid ontslagen van alle rechtsvervolging” en opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis. Mohammed G. was eigenlijk een verwarde man die reliëf geeft aan zogenaamde ‘jihadgangers’ en Syrië-reizigers. Bij Omar H. gaat het om de man die in maart 2012 is aangehouden (zie uitgebreider verhaal bij DTN-29) met 10 meter ontstekingslont, 1 kilo aluminium en 151 jihadistische films. Hij werd veroordeeld tot 12 maanden cel “voor het voorbereiden van brandstichting en verspreiden van opruiende teksten.” Mohammed G. en Omar H. staan in de beleidsopvolging en niet in het eigenlijke dreigingsbeeld.

Shukri F. en de reaguurders op het jihadistische internet bepalen de dreiging die er heerst en de opgeklopte sfeer is van dezelfde orde als de “ontwikkelingen rond de jihadistische Syriëgangers.” De coördinator stelt dat “in augustus het aantal jihadistische uitreizen van Nederland naar Syrië weer toenam in vergelijking met de maanden hiervoor” (DTN-34). Om hoeveel mensen gaat het nu werkelijk? Enkelingen, tientallen, honderdtallen, duizenden? De indruk is dat het om een explosief getal gaat, maar dat lijkt keer op keer wel en niet het geval. “Hoewel er in 2011 wel meer signalen zijn over jihadreizigers uit Nederland, is het lastig vast te stellen of het aantal jihadreizigers daadwerkelijk stijgt (DTN-27, 2011).” “Het aantal jihadisten dat uitreist naar een jihadistisch strijdgebied is in de afgelopen jaren gegroeid (DTN-28, 2012).” In DTN-29 (2012) herhaalt voormalig coördinator Akerboom deze zin. “Ook in de afgelopen periode zijn weer enkele uitreizen naar jihadistische strijdgebieden vastgesteld (DTN-30, 2012).” Im DTN-31 (2012) is er geen melding van toename of bestendiging. In DTN-32 (2013) zijn het “tientallen personen in Nederland die alleen of in kleine groepjes naar landen als Egypte en Syrië reisden.” In DTN-33 zijn het tussen de vijftig en de honderd. In DTN-34 neemt het aantal weer toe. Weet u nog om hoeveel mensen het gaat en vooral wat het gevaar is?

Waar die jongens en meiden heengaan is ook onduidelijk, want de dienst schrijft in de inleiding dat ze “waarschijnlijk onder de vlag van het aan Al Qa’ida gelieerde Jabhat al-Nusra (JaN) strijden.” Bij de Nederlandse dreiging gaat het alleen over JaN want “meer Nederlandse strijders hebben zich waarschijnlijk bij JaN aangesloten.” Volgens de dienst “lijken enkele Nederlanders niet terug te deinzen voor extreem geweld.” Informatie-inwinning in Syrië is nogal lastig want daar woedt een alles verwoestende burgeroorlog, een woord dat Schoof in DTN-34 niet gebruikt. In DTN32, DTN-33, DTN-35 en DTN-37 woedde die burgeroorlog wel al was er alleen in DTN-33 sprake van tienduizenden burgerdoden. Volgens de dienst biedt de burgeroorlog jihadisten de kans om meer terrein te winnen. De coördinator stelt dat de terugkeerders “nauwlettend in de gaten worden gehouden.” Hoe nauwlettend dat is beschrijft de NCTV in de beleidsopvolging: “Na terugkomst in Nederland wordt elke terugkeerder benaderd door het veiligheidshuis of de politie. Ook probeert de politie contact te krijgen met de familie en/of sociale omgeving van de betrokkene. Per geval worden, naast mogelijk strafrechtelijk onderzoek, op dit moment ook bestuurlijke maatregelen overwogen, zoals het stopzetten van uitkeringen en maatwerktrajecten.”

Strafrechtelijke maatregelen komen natuurlijk voort uit mogelijke strafbare feiten die door de mensen zijn begaan. Dit blijkt geen eenvoudige zaak zoals procedures rond 1F vluchtelingen (mensen verdacht van oorlogsmisdadigers) laten zien. “De strafrechtelijke aanpak van vermoedelijke rekruteurs en van terugkeerders die zich hebben aangesloten bij een terroristische organisatie en/of betrokken zijn geweest bij (oorlogs)misdaden heeft te kampen met problemen met betrekking tot de bewijsgaring.” Bestuurlijke maatregelen en het lastigvallen van familie, vrienden, kennissen en omgeving zijn natuurlijk veel gemakkelijker en van een andere orde. Bij bestuurlijke maatregelen kan de overheid veel doen en is er geen rechter die toetst of die straf wel rechtmatig is opgelegd, een ondermijning van de rechtsorde die de dienst zegt te beveiligen. Volgens de coördinator kwamen “voor het eerst Nederlandse jihadisten met strijdervaring uit Syrië terug naar Nederland.” Op basis waarvan de coördinator stelt dat zij “strijdervaring” hebben, is onduidelijk. De bewijslast is voor de dienst blijkbaar eenvoudig: een jihadist komt uit Syrië, heeft dus bij Al Qa’ida gezeten en heeft gevochten, klaar.

De NCTV is beducht voor de “jihadistische propaganda,” “via websites en sociale media voor participatie in het conflict,” maar schuwt zelf ook geen propagandistische middelen. Hierboven ging het al over de propaganda van de getallen, maar ook ten aanzien van radicalisering gebruikt de dienst angst als propagandamiddel. In deze DTN waarschuwt de dienst voor de “toenemende radicalisering van kleine groepen islamitische jongeren in Nederland, waarop in DTN32 al werd gewezen.” In DTN-32 gaat het nog om “signalen die duiden op een toegenomen islamistische radicalisering van kleine groepen jongeren in Nederland,” maar de dienst moest tevens toegeven dat “groepen als Sharia4Holland en Behind Bars in de afgelopen periode nauwelijks openlijke activiteit toonden in Nederland.” In DTN-34 zijn er plotseling wel openlijke activiteiten, want de NCTV ziet als “voorbeeld hiervan in de openbare ruimte de bijeenkomsten op sportvelden waarbij jihadvlaggen worden vertoond.” Dit is volgens de dienst “Ook verheerlijking van de jihadgang.” Over hoeveel openbare vergaderingen (een grondwettelijk recht) het hier gaat in 2013 is onduidelijk. Tevens is het onduidelijk of mensen strafrechtelijk zijn vervolgd voor het zwaaien met jihadvlaggen in 2013. In DTN-31 werd ook geen virtuele radicalisering vastgesteld door de dienst, en eind 2013 schrijft de dienst dat de “openlijke propaganda via internet en sociale media uit jihadistische kringen voor deelname aan de strijd in Syrië sterk is gestegen.” Hoe deze propaganda eruit ziet en of dit Nederlandse jongeren zijn, de dienst houdt het allemaal vaag. Vaagheid die de dreiging alleen maar aanzwengelt.

Conclusie DTN 2013

Begin 2013 treedt er een nieuwe coördinator aan. Dick Schoof is een hardliner die meteen vol inzet en zonder blikken of blozen het terreurniveau verhoogt. Daarmee haalt hij ook de media. Onduidelijk is echter of de omstandigheden in vergelijking met de periode daarvoor ook daadwerkelijk zo angstaanjagend zijn. Schoof vindt van wel, want vooral de zogenaamde ‘jihadgangers’ zijn een ongekend gevaar. Door mensen te labelen als jihadgangers zijn het al daders, voordat ze iets gedaan hebben. Jihad, jihadisering, jihadisme, het zijn allemaal synoniemen geworden voor terroristen, terroristisch, terrorisme in de totale oorlog tegen de terreur. Zelfs het woord Syrië-ganger staat al gelijk aan terrorist terwijl mensen in een land in burgeroorlog ook als arts, verpleegkundige of op een andere wijze burgers kunnen helpen. En die J-reizigers zijn niet alleen een constante vorm van zorg. maar ook een constante vorm van statistisch goochelwerk. Wie de berichten in de dreigingsbeelden van de afgelopen jaren doorneemt, krijgt de indruk dat er honderden zo niet duizenden reizigers en terugkeerders zijn. Vaak neemt het aantal toe en is er naast tientallen sprake van aantallen tussen de vijftig en honderd. Of dit het vaste aantal is, blijft onduidelijk. Wie de cijfers op een rijtje zet ziet misschien een lichte stijgende trend, maar het gaat vooral om enkele reizigers of groepjes en niet hele vliegtuigen vol. Voor Terror Dick zijn naast de J-reizigers ook de terugkeerders een groot gevaar, maar wie zijn eerste dreigingsbeeld leest, ziet geen verontrustender ontwikkelingen dan de jaren ervoor. De oorlogen in Afghanistan en Irak hebben misschien niet uitgepakt zoals het westen wilde, maar dat is al jaren duidelijk. Libië was een avontuur dat als een boemerang naar Europa terugkomt in de jaren na een mislukte NATO interventie van Unified Protector. Syrië ontwricht in enkele jaren langzaam en destabiliseert de rest van de regio, iets dat ook geldt voor Mali in Noordelijk Afrika. Wapens zijn nooit een oplossing al is Schoof dol op legergroen in de straat. Schoof bouwt ook verder aan het leger terreurbestrijders en maatregelen om mensen die anders denken lastig te vallen. In 2013 zal de dienst ook vertrouwenspersonen aan haar terrorismebestrijders toevoegen en naast de gebruikelijke repressieve maatregelen ook het bestuurlijk instrumentarium van voormalig coördinator Joustra weer uit de kast halen. Waar dat allemaal voor nodig is, is niet duidelijk. Strafrechtelijke procedures lopen spaak omdat de bewijslast van jongens en meiden die uit Syrië terugkomen lastig is. De dienst lijkt zelfs niet te weten waar de jongeren nu echt belanden, “is het waarschijnlijk JaN, of zeker Al Qa’ida.” Als dit de bewijsvoering is, voorspelt het niets goeds voor jongeren die terugkomen. Wie nog niet door had dat Terror Dick er vol ingaat wat terreurbestrijding betreft, wordt fijntjes duidelijk gemaakt dat het vernielen van jachthutten, graffiti, demonstraties en een tentenkamp extremistische middelen zijn die in een dreigingsbeeld terrorisme thuis horen. Eigenlijk gebeurt er niets in Nederland. Gelukkig zijn er nog mensen die hun stemmen durven te laten horen in een klimaat waar elk geluid als extremistisch wordt bestempeld. Groepen jongeren die zich actief bezig houden met de radicale islam moeten helemaal oppassen. Zij staan volgens de dienst in een directe verband met terrorisme, maar doen eigenlijk niets, hooguit in het openbaar vergaderen, een bijeenkomst verstoren en wat dreigementen uiten. Een aantal jaren geleden was er de AEL, de Arabisch-Europese Liga. Haar plek is ingenomen door groepen als Sharia4Holland en Behind Bars, die net als hun voorganger openlijke activiteiten organiseren of niet actief zijn. Voor de dienst is dit allemaal verdacht en is er geen bereidheid om deze groepen normaal tegemoet te treden. Zij zijn al terroristische organisaties, al is daar geen bewijs voor. Die denkwijze vertaalt zich in een beleid waar maatregelen worden gestapeld ten aanzien van potentiële verdachte groepen en mensen en de inzet van grote groepen van de samenleving wordt gemobiliseerd. Zo injecteert de dienst niet alleen terrorismebestrijding in de maatschappij maar ook dreiging, angst en schrikbeelden. Uitingen op het internet zijn al doorontwikkeld van radicale naar extremistische en nu terroristische uitingen. De dienst radicaliseert onder Schoof verder tot een extremistisch bolwerk dat vooral angst aanjaagt en op zoek is naar meer subsidie voor dat dreigingsbeleid.

2014 welkom bij de oorlog van de terreur

DTN-35 / 24 februari 2014

De dreigingspropaganda van de dienst NCTV vervolgt in 2014 rustig zijn weg. In DTN-34 was de “strafrechtelijke aanpak van vermoedelijke rekruteurs en van terugkeerders die zich hebben aangesloten bij een terroristische organisatie en/of betrokken zijn geweest bij (oorlogs)misdaden” nog lastig omdat er weinig bewijs was te vinden. In DTN-35 is het “duidelijk dat de meeste jihadstrijders in Syrië strijdervaring opdoen, gruwelijkheden plegen en doorradicaliseren.” Op basis waarvan de coördinator dit concludeert is onduidelijk, zeker als de bewijsgaring problematisch is. Inde beleidsopvolging bij DTN-35 stelt de coördinator dat “de Nederlandse jihadgangers op dit moment voetsoldaten zijn voor de strijd.” Hoe de dienst weet dat iedereen die daar naartoe reist ook meteen voetsoldaat wordt is ook niet helder. “Voetsoldaat” zou nog kunnen worden gezien als kanonnenvoer en dus enigszins een geste van de NCTV om de jongeren een handreiking te bieden, want uiteindelijk is het merendeel niet getraind en zal het ook daadwerkelijk kanonnenvoer zijn.

De coördinator wil echter geen redelijkheid, zijn propaganda is gericht op gevaar en dreiging. Hij beeldt de jongeren af als moordenaars met voorbedachten rade en zij zouden “al voor vertrek kortere of langere periode in jihadistische kringen verkeren, zowel in de offline als de online werkelijkheid.” Terwijl de dienst aan de andere kant stelt dat de jihadisten in Syrië niets voorstellen, hoewel de dienst al ruim een jaar het grote gevaar van die ‘jihadgangers’ verkondigt. “Het gros van de gewapende oppositiegroepen streeft niet een jihadistische agenda na. Jihadistische strijdgroepen vormen een kleine minderheid,” citeert de dienst de minister van Buitenlandse Zaken. Met de opkomst van IS in de zomer van 2014 in het achterhoofd, lijkt het inlichtingen verzamelen van het overheidsapparaat ook niet veel over. Wie de oorlog in Syrië zelfs minimaal had gevolgd, was tot de conclusie gekomen dat de beter georganiseerde, getrainde en gemotiveerde radicale groepen wel degelijk met minder menskracht, meer successen boekten. Het voorbeeld voor deze groepen kwam uit de jaren negentig, Afghanistan. En het voort etteren van de burgeroorlog in Syrië, met een leider die na 11 september 2001 ruim werd gesteund door het westen en een graag geziene handelspartner was, heeft tot een humanitaire ramp van grote omvang geleid. Dat dit tot grote destabilisering leidt, is geen moeilijke conclusie.

Nederlandse jongeren die daar gaan vechten, vormen een kleine te verwaarlozen groep. Deze groter maken is geen dreigingsanalyse, maar gevaren propaganda. In de inleiding van DTN-35 stelt Schoof dat “het aantal uitreizigers vanuit Nederland nog steeds stijgt.” Ook is er een groeiend “aantal terugkeerders dat strijdervaring in Syrië heeft opgedaan,” hoewel de coördinator daar niet bij vertelt wat voor ervaring dat is. De cijferoorlog van Schoof begint met de vaststelling dat “begin februari 2014 het totaal aantal uitreizigers sinds de zomer van 2012 uit kwam op ruim honderd, waarvan er ruim zeventig zich nog steeds in Syrië bevinden. Zeker tien personen zijn inmiddels om het leven gekomen. Verder is het aantal terugkeerders sinds oktober 2013 toegenomen tot ruim twintig.” In DTN-33 was het aantal al tussen de vijftig en honderd en in DTN-34 nam dat aantal ook al toe. In DTN-34 waren ze nog waarschijnlijk allemaal bij JaN terecht gekomen nu in 2014 is dat volgens de dienst zeker.

Sommige terugkeerders zouden volgens de NCTV “een radicaliserende en rekruterende rol spelen op jihadistische fora en sociale media.” Maar “de aanhoudende openlijke jihadistische manifestatie in Nederland” vindt niet alleen plaats op het internet ook op straat. In DTN-34 waren het nog “bijeenkomsten op sportvelden waarbij jihadvlaggen worden vertoond,” in DTN-35 beschrijft de coördinator een manifestatie van veertig mensen bij de Belgische en de Marokkaanse ambassade in Den Haag. De dienst stelt dat “in werkelijkheid bij deze demonstratie het betuigen van steun en het tonen van loyaliteit aan de ISIL en JaN centraal stond. De openheid waarmee de demonstranten hun leuzen uitten, duidt erop dat zij zich weinig gelegen laten liggen aan mogelijke negatieve consequenties van hun extremistische opvattingen.” Er was weinig aandacht in de media voor de manifestatie. In 2013 werd nog veel ophef gemaakt ook door de coördinator over Sharia4Holland een van de organisatoren van de demonstratie. De NCTV rept niet over vervolging van deelnemers aan de demonstratie in verband met opruiende teksten. Blijkbaar viel het opruien tegen want “de deelnemers aan de demonstratie zetten niet direct aan tot geweld in Nederland.”

Een enkel trapveldje bijeenkomst van enkele moslims, een demonstratie van veertig mensen waaronder enkele kinderen, een tiental jongeren ergens in Syrië en twintig die terugkeerden naar Nederland, “de jihadistische dreiging blijft de dominante factor in het dreigingsbeeld,” schrijft Schoof aan de vooravond van de neergeschoten MH-17. En die ongeveer zeventig nog levende radicaal islamitische jongeren in andere landen of in Nederland en enkele jongeren die willen uitreizen krijgen de volledige macht van de Nederlandse staat over zich heen in de vorm van wetgeving (verruiming van de mogelijkheid tot ontneming en de gronden voor verlies van het Nederlanderschap), bestuurlijke maatregelen ( het paspoort vervallen verklaren, bevriezen van de financiële tegoeden van mensen (reeds in vier gevallen toegepast), uitkeringen en toelagen korten of stopzetten), strafrechtelijke maatregelen (op basis van het jeugdrecht zijn kinderen onder toezicht gesteld en/of in gesloten jeugdinrichtingen geplaatst, operationele politieonderzoeken naar ronselaars) en toezicht tot in de haarvaten van hun leven. En voor de coördinator is het nog niet genoeg.

In DTN-34 schreef de NCTV al dat “de huidige situatie eens te meer duidelijk maakt dat álle operationele diensten beter zicht moeten krijgen op de reisbewegingen van jihadisten en vooral van terugkeerders naar Europa.” Passenger Name Record (PNR) komt sinds DTN-11 (2007) elk jaar ministens een keer voor in de terreurboden van de NCTV. De dienst stelt dat “het dan ook noodzakelijk is om op korte termijn de mogelijkheden om reisgegevens te kunnen gebruiken uit te breiden en de internationale samenwerking hierop te intensiveren. Op dit moment is dat op Europees niveau niet te realiseren. Daarom ga ik het gebruik van reisgegevens nationaal mogelijk maken.” De ik-vorm slaat op minister Opstelten, maar de dienst zit duidelijk aan de knoppen. Naast die Europese samenwerking werkt de coördinator ook samen met landen als Turkije, Marokko en natuurlijk de Algerijnse dictatuur waar in juni 2013 “de Verenigde Naties, met Nederlandse steun, een driedaagse bijeenkomst in Algiers” organiseerde.

DTN-36 / 30 juni 2014

DTN-36 loopt opnieuw over van reële aanslagen en zorgelijke ontwikkelingen. Schoof roept al anderhalf jaar dat de kans reëel is en in juli wordt hij op zijn wenken bediend. In juni is de situatie echter nog hetzelfde als zijn gehele periode als coördinator. Het enige verschil met DTN-34 en DTN-35 is dat de dienst geen cijfers meer verschaft maar alleen maar alarmerende berichten. De coördinator herhaalt zich om volume te produceren in het DTN. “Intussen blijven de uitreizen van Nederlanders naar jihadistische groeperingen in Syrië doorgaan,” gaat vooraf aan “het is zorgelijk dat de uitreizen naar Syrië, twee jaar nadat deze trek begon, nog steeds plaatsvinden.” De propaganda van J-reizen werkt volgens de NCTV want “op deze wijze wordt tot op heden een continue aanwas van uitreizigers gegenereerd.” Schoof geeft geen cijfers van deze “continue aanwas.”

Nederlandse vrouwen doen volgens de coördinator niet mee aan “gevechtshandelingen” maar ook daarvan is onduidelijk hoe de dienst bij een gebrekkige bewijsgaring tot deze conclusie is gekomen even als de vaststelling die eerder waarschijnlijk was van “Nederlandse jihadisten die in Syrië betrokken waren bij ernstige gewelddaden.” Net als de aanwas van de uitreizigers en de terugkeerders, is er de “jihadistische propaganda.” Propaganda van die ‘jihadisten’ wordt “via sociale media door Nederlandse jihadisten verspreid en is daardoor openlijk en laagdrempelig beschikbaar.” De dienst wil die ‘propaganda’ bestrijden “door Flagging, Notice & Take Action procedures, Notice & Take Down, counternarratives en door het versterken van de online weerbaarheid.” De coördinator noemt als voorbeeld “radiostation Ghurabaa” en “de website dewarereligie.nl” waarbij de NCTV zonder onafhankelijke rechterlijke toetsing de hosters van de radio en de website heeft benaderd. De dienst heeft ook geen aangifte gedaan tegen de radio en/of de website.

Bij een oorlog, ook een oorlog tegen de imaginaire terreur hoort propaganda. Tegenover de propaganda van de dienst over het gevaar dat in alle uithoeken van de Nederlandse samenleving zou schuilen, is er de propaganda van de jongeren die op avontuur gaan naar Syrië en waarvan er waarschijnlijk slechts enkelen levend terugkomen. Volgens de NCTV gaat “van teruggekeerde jihadisten niet alleen een potentiële aanslagdreiging en een radicaliserende werking uit, maar zij kunnen zich in Nederland tevens op gewelddadige wijze inlaten met fondsenwerving voor de jihad.” Die gewelddadige fondswerving zou blijken uit een zwaarbewapende man Mohamed A. die gearresteerd werd, terwijl hij volgens justitie onderweg was om een overval te plegen op 15 mei 2014. Volgens het Openbaar Ministerie had Mohamed A. een half jaar gevochten in Syrië, volgens zijn advocaat is hij daar niet geweest.

Of groepen in Syrië zitten te wachten op geld uit Nederland is onduidelijk, gezien de controle van groepen als IS en JaN over de delen van de natuurlijke hulpbronnen van Syrië en de verkoop van archeologische stukken aan vooral Europeanen. Naast de 21-jarige man die op 15 mei 2014 werd gearresteerd, werd ook nog 18-jarige Haagse jongen Oussama C. aangehouden in de Brusselstraat op 24 juni 2014 voor ronselen en opruien. Ook zouden twee mannen voor het beramen van een aanslag op Geert Wilders zijn gearresteerd. Dit laatste wil coördinator noch bevestigen noch ontkennen, en het bericht komt van Geert Wilders zelf. Het Openbaar Ministerie ontkent dat er iemand vast zat voor het voorbereiden van een aanslag op Wilders. “Er zit niemand vast voor het voorbereiden van een aanslag op Wilders. Ook heeft er niemand in het verleden vastgezeten”, aldus een woordvoerder van het OM volgens RTL Nieuws. Om dreiging te kunnen inschatten zijn ten eerste feiten van belang en daarnaast kan een vergelijking met identieke dreiging uit het verleden inzicht geven in het gevaar. De coördinator laat echter niets los over het bestaan van de twee verdachten van een mogelijke aanslag op Wilders. Als ze al bestaan, lijken ze dan op Bilal Lamrani of andere mensen die Wilders iets wilden aandoen. Zijn ze daadwerkelijk in Syrië geweest, zijn ze ‘getraind’, maakten zij in het verleden deel uit van het criminele circuit en hoe serieus moeten ze worden genomen? Om op basis van enkele verdachten te stellen dat terugkeerders een gevaar zijn, waarbij het misschien niet eens om terugkeerders gaat of de verdachten niet aanwezig zijn, lijkt eerder op wensdenken dan een duidelijke analyse van het aanwezige gevaar.

Ditzelfde geldt voor de stelling in DTN-35, het eerste dreigingsbeeld van 2014, dat “de weerbaarheid binnen moslimgemeenschappen in toenemende mate onder druk komt te staan.” In DTN-35 wordt de schuld gelegd bij “het intimiderende optreden van pro-jihadistische jongeren dat hier debet aan is.” De dienst lijkt in gesprek met “salafistische voormannen” (het salafisme werd enige tijd geleden nog als het grote gevaar gezien) want die “stellen dat er sprake is van een «gevaarlijke polarisatie» binnen moslimgemeenschappen.” De coördinator verhaalt verder dat “debatten over islam en democratie en de strijd in Syrië nauwelijks meer zonder beveiliging georganiseerd zouden kunnen worden.” Details staan niet vermeld in het DTN van het voorjaar van 2014. In DTN-36 borduurt de coördinator verder op dit fenomeen. “Er zijn echter zorgen over de weerbaarheid onder de moslimbevolking over langere termijn.” De NCTV stelt dat de intimidaties van de jihadisten hebben plaatsgevonden rond de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2014: “Nederlandse jihadisten voerden fel actie tegen de deelname van moslims aan de gemeenteraadsverkiezingen.” Waarom de weerstand van de moslimgemeenschap onder druk zou staan wordt niet duidelijk want de coördinator moet ook constateren dat ze geen invloed hebben gehad op deelname aan de verkiezingen. In DTN-37 is deze dreigingsstorm plots verdwenen terwijl het de boel voor “lange termijn” op stelten zou kunnen brengen.

Voor analyse van het ‘jihadistische gevaar’, maakt de coördinator gebruik van het woord sekte-achtig. In DTN-2 kwam dit woord al eerder voor in een poging radicalisering te beschrijven. In DTN-36 lijkt het een vast onderdeel van het dreigingsvocabulaire van de NCTV te worden want in DTN-37 is het gebruik van het woord sekte explosief toegenomen. En naast de jihadistische sekte zijn er ook andere radicale of extremistische bewegingen die volgens de dienst “minder zichtbaar in de media, maar relevant zijn voor de terroristische dreiging” zijn. Het niet-jihadisme heeft volgens de dienst het karakter van “asielrechtenextremisme, dierenrechtenextremisme en rechts-extremisme.”

In het kader van de terrorisme dreiging vermeldt de dienst in DTN-34 dat er “binnen het kader van asielrechtenextremisme vernielingen en bekladdingen plaats vonden, vooral in de aanloop naar en tijdens het internationale No Border Camp (NBC), dat van 2 tot en met 10 augustus 2013 in Rotterdam werd gehouden.” De NCTV verschaft geen details zodat moeilijk is vast te stellen of het hier om strafbare feiten of overtredingen gaat. Ook is onduidelijk of er proces-verbaal is opgemaakt, onderzoek gepleegd, vervolging ingesteld en andere strafrechtelijke procedures zijn georganiseerd die de claim van de dienst kunnen ondersteunen. In DTN-35 gaat het over een mislukte bezetting van “het Huis van Europa in Den Haag (december 2013),” waarna “het eilandje in de Hofvijver kort werd bezet.” Dit laatste was zeker het vermelden waard in het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland.

Ook “milieu-extremisten vernielden opnieuw een proefveld met genetisch gemodificeerde gewassen. Ook van belang om op te nemen in het dreigingsbeeld. Sinds 2003 gebeurde dit gemiddeld drie keer per jaar,” schrijft de coördinator in DTN-34 als steun voor bedrijven als Monsanto. Ook Groningen wordt door de coördinator genoemd in het kader van milieu terrorisme (DTN-36): “De afgelopen periode zijn de acties tegen de gaswinning in Groningen geïntensiveerd. De inmenging van de landelijk opererende, radicale milieugroepering GroenFront! in het radicale verzet tegen gaswinning zorgt vanaf januari 2014 voor een professionalisering en verharding van de acties.” In terreurbode DTN-34 wordt de oprichting van 269Life Nederland “een opvallende gebeurtenis” genoemd. Internationaal zou de beweging “buitenwettelijke acties” op zijn naam hebben staan “zoals insluipacties bij stallen en het «bevrijden» van dieren.” De coördinator treedt niet verder in details.

Van de extreemrechtse terreur vermeldt de NCTV in DTN-35 het feit dat de “rechts-extremistische (politieke red.) partij Nederlandse Volks-Unie (NVU) in drie gemeenten aan de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart 2014 deelneemt.” Waarom een politieke partij in het terrorisme beeld belandt, verklaart de coördinator niet. Bij verschillende rechtse-extremistische incidenten is die vraag überhaupt gerechtvaardigd want volgens de NCTV hebben die groepen “nauwelijks nog organisatie- en wervingskracht.” Eigenlijk is hun situatie te vergelijken met de leiderloze al dan niet bestaande jihadistische netwerken. Toch stelt de coördinator dat de groepen inspelen op “maatschappelijke polarisatie” zoals bij de “gebeurtenissen in Deurne en de voorwaardelijke invrijheidstelling van Volkert van der G.” De dienst stelt dat het de groepen gaat om “media-aandacht, waar het de initiatiefnemers mede om te doen is,” maar groei zit er blijkbaar niet in. Media aandacht, polariserende teksten kan ook gemakkelijk gezegd worden van linkse groepen, politieke partijen, de dienst zelf en andere maatschappelijke spelers.

Zeventien dagen voor de neergeschoten vlucht MH-17 schrijft de dienst in de beleidsopvolging vooral over de “integrale aanpak” van het jihadisme. De niet-jihadisten spelen bij de integrale aanpak geen rol, al kunnen maatregelen natuurlijk voor iedereen gebruikt worden. Zonder dat er sprake is van strafbare feiten stelt de coördinator, dat “het onacceptabel is dat Nederlandse ingezetenen deelnemen aan deze jihadistische beweging en de gewelddadige jihadistische strijd ongeacht waar ze plaatsvindt of gaat plaatsvinden. Alle beschikbare middelen worden daarom aangewend om uitreis met dit doel te verhinderen, risico’s van elke terugkeerder weg te nemen en het werven van nieuwe aanhang tegen te gaan.” Ten aanzien van mensen die aan een andere gewapende strijd in hetzelfde gebied of op een andere plaats meedoen, staat in de beleidsopvolging geen woord.

Alles wordt uit de kast gehaald zowel op nationaal als Europees niveau. Op inlichtingengebied gaat het om het SIS, Schengen Informatie Systeem, reisgegevens, Europol, en informatie uitwisseling. “Het delen van gegevens en ervaringen op de domeinen preventie en repressie wordt verder geïntensiveerd.” Naast risicoreducties zijn er interventies als het “uitschrijven uit de Gemeentelijke Basisadministratie (dertig keer), paspoortmaatregel (29 keer), onder toezicht en/of in een gesloten jeugdinrichting te plaatsen (zes keer), stopzetten uitkeringen en studiefinanciering (30 keer) en het bevriezen financiële tegoeden (12 keer).” Al deze maatregelen zijn bestuurlijke maatregelen en zijn voor het merendeel niet getoetst door een onafhankelijke rechter, iets dat in de lijn ligt van de verschillende landen waar de coördinator graag mee samenwerkt. Na Marokko, Algerije, Saoedi-Arabië en Turkije heeft de dienst Jordanië aan haar partners toegevoegd. Amnesty International en Human Rights Watch berichten over martelingen, slechte behandelingen in gevangenissen, oneerlijke processen, doodsstraf, onderdrukking van de vrijheid van meningsuiting en andere mensenrechten schendingen in het land waar de coördinator graag mee samenwerkt.

DTN-37 / 12 november 2014

De roep om een aanslag zet zich ook in het laatste dreigingsbeeld van 2014 voort. “De tendens van een niet te onderschatten langdurige jihadistische dreiging zet door en neemt met de aanslagen in andere westerse landen steeds concretere vormen aan.” En “de recente ontwikkelingen in de wereld en in ons eigen land laten een steeds reëlere dreiging van terroristische aanslagen door jihadisten zien.” Aanslagen die concreter vorm krijgen, dreiging die diffuus wordt (net als in DTN-7 en DTN-29) en een veranderend beeld net als in DTN-36, de dienst staat in het centrum van de storm. Volgens de coördinator zijn ‘we’ klaar voor een aanslag: “De Nationale Politie is goed geprepareerd voor het direct en adequaat handelen bij een terroristische aanslag.” Gelukkig overschaduwt IS het neergeschoten vliegtuig MH-17 en kan de NCTV doorpakken met “de huidige dreiging die een mondiaal probleem is,” en een “ bestrijding die (volgens de dienst) dan ook een gedeelde internationale verantwoordelijkheid is.”

Nederland doet op alle fronten mee met de coördinator op de voorplecht. Bij “de EU Kopgroep Foreign Fighters, in het Global Counter Terrorism Forum én door de deelname aan de militaire coalitie in Irak,” Schoof wil erbij zijn. De NCTV stelt namelijk dat “niet eerder de Nederlandse deelname aan een internationale militaire missie zo direct verbonden geweest met veiligheid in ons eigen land.” Volgens de dienst bestrijden wij “groeperingen die het op ons gemunt hebben op” en komt de Nederlandse deelname aan die strijd “direct onze nationale veiligheid ten goede.” Wat de bombardementen aan menselijk leed in de zogenoemde jihadistische strijdgebieden aanrichten, daar spreekt de coördinator niet over. Ook niet over lange termijn effecten van die interventies, want ervaringen met die interventies zouden en we niet hebben in de oorlog tegen de terreur. Afghanistan (2001), Irak (2003), Libië (2011) en diverse andere avonturen zijn alweer vergeten. Nederland volgt de Verenigde Staten met oogkleppen op in een wereld die steeds meer aan het ontvlammen is.

En om hoeveel Nederlandse tegenstanders in de oorlog tegen de terreur gaat het dan? In DTN-36 ging het om “een continue aanwas van uitreizigers.” In DTN-37 heeft die “gestage toename van uitreizigers zich voortgezet zodat inmiddels in de afgelopen twee jaar rond de 160 personen zijn uitgereisd (cijfers per 1 november).”In hoeverre deze cijfers te vergelijken zijn met de cijfers uit DTN-35 is onduidelijk. In DTN-36 worden geen cijfers vermeld. In DTN-35 stelt de dienst dat “begin februari 2014 het totaal aantal uitreizigers sinds de zomer van 2012 uit kwam op ruim honderd.” Daaronder waren ruim twintig terugkeerders, zeker tien personen die zijn gestorven (zonder vermelding van de oorzaak van die sterfte) en ruim zeventig mensen die zich daar nog zouden bevinden.” Hoe het woord “ruim” moet worden geïnterpreteerd, is onduidelijk. Soms wordt zelfs een marge van dertig aangehouden bij “ruim honderd” zodat het om honderddertig mensen zou kunnen gaan. De coördinator stelt nu dat het aantal uitreizigers rond de 160 is, waarvan “zover bekend achttien zijn omgekomen,” dertig zijn teruggekeerd en “rond de honderd Nederlanders nog in het strijdgebied aanwezig zijn, onder wie zo’n dertig vrouwen.”

Over de slachtoffers stelt de dienst dat die zijn omgekomen door “luchtaanvallen door de internationale coalitie, door onderling geweld tussen jihadisten en anderszins.” De coördinator beschrijft niet of de mensen verdacht waren van een strafbaar feit, aan vijandige handelingen hebben deelgenomen, lid waren van een terroristische organisatie en de doodstraf verdienden. Daar waar de NCTV in DTN-35 er nog zeker van was dat alle Nederlanders (ruim zeventig wat dus honderd zou kunnen zijn) “bij JaN (Jabhat al Nusra) zijn terecht gekomen”, zijn de Nederlandse jihadisten (rond de honderd in DTN-37) “op dit moment actief bij minimaal drie jihadistische strijdgroepen; de meerderheid valt onder Jabhat al Nusra (JaN) en ISIS, een minderheid bevindt zich bij Jund al-Aqsa (JaA).”

En welk gevaar schuilt er dan daadwerkelijk in Nederland zelf? De dienst spreekt van “risico’s die uitgaan van jihadisten en jihadgangers,” waarbij het om uitgereisden, terugkeerders, niet-uitgereisden en verder onbekenden gaat. Maar het zijn vooral de emoties van de jihadist volgens de dienst NCTV: “De emoties van Nederlandse jihadisten in Syrië of van hun sympathisanten in Nederland over het Amerikaanse offensief en de Nederlandse deelname daaraan, kunnen zich tot een dreiging ontwikkelen tegen Nederland of Nederlandse belangen in het buitenland.” Om te onderstrepen dat het alom aanwezige jihadistische gevaar ook echt op de loer ligt schrijft de coördinator: “De arrestatie van een Marokkaanse staatsburger in Amsterdam op 15 oktober, die door ISIS geïnspireerde terroristische intenties zou hebben tegen politiemensen, bevestigt het grensoverschrijdende karakter van de jihadistische dreiging.” Het openbaar ministerie schrijft zelf: “Na de aanhouding van de man en de doorzoeking van zijn woning zijn geen wapens of concrete plannen voor aanslagen gevonden.”

Volgens de NCTV zijn daarnaast “door adequaat optreden van politie en justitie recent verschillende personen gearresteerd en zijn meerdere pogingen tot uitreis verijdeld. Op dit moment lopen er in Nederland in totaal ruim dertig ‘jihadgerelateerde’ strafrechtelijke onderzoeken naar circa zestig personen.” Hoeveel van deze zestig mensen in Nederland bevinden is onduidelijk. Hoe gevaarlijk deze mensen zijn, is ook niet vast te stellen op basis van de informatie. De dienst stelt dat het “over verdenkingen van samenspanning tot deelname aan de gewapende strijd (uitreizen), voorbereiden terroristische handelingen (onduidelijk of dat hier of ergens anders is), opruiing, bezitten en verspreiden van jihadteksten, faciliteren en bevorderen jihadgang en het voorbereiden van terroristisch handelen (ook onduidelijk hier of ergens anders is).” Voor de directe dreiging en de inschatting of personen in Nederland echt gevaar lopen zijn de voorbereidingen op terroristische handelingen en het terroristisch handelen van belang. Het feit dat de coördinator zowel handelingen als handelen gebruikt is opvallend. Handeling is een juridische term, handelen wat platter, een daad, iets dat hier en nu gaat plaatsvinden.

Wie echter de beleidsbevindingen bij DTN-37 doorneemt zal slechts “gerichte aanpak van de jihadistische beweging,” “scherp repressief en preventief optreden”, “repressieve en preventieve maatregelen,” “interventiestrategieën,” “absolute noodzaak,” “sekteachtige mechanismen,” “extra impuls,” vinden en geen duidelijke analyse, context, beschrijving van die zestig mensen die als verdachte al dan niet gearresteerd zijn. Bij de “integrale aanpak” staat dat “er in Den Haag twaalf personen zijn aangehouden die in verband kunnen worden gebracht met jihadistische activiteiten.” Wat voor “jihadistische activiteiten” en of deze jihadistische activiteiten al in het wetboek van strafrecht zijn gekomen, maakt de dienst niet duidelijk. Dat veel vervolging niet te maken heeft met het handelend optreden van de verdachten geeft de dienst ook toe: “Het OM vordert met het intensiveren en coördineren van de strafrechtelijke aanpak van (dreigend) terrorisme.” “Dreigend terrorisme”, is eigenlijk de drie-vier maandelijkse terreurbode van de NCTV, maar bij dreigend terrorisme lijkt er geen sprake van überhaupt het verzamelen van wapens en/of explosieven, iets dat voorbereidingshandelingen heet en niet dreigend terrorisme.

Wel stelt de coördinator dat “personen die zijn aangehouden of veroordeeld voor terroristische misdrijven, zijn geplaatst op de speciale terrorismeafdeling (TA).” Of dit positief is of niet, bijdraagt aan een vreedzame samenleving, het wordt niet duidelijk uit de integrale aanpak. De dienst stelt nog dat “de capaciteit op de terroristenafdelingen van de Penitentiaire Inrichting Vught is uitgebreid,” maar of dit positief moet worden opgevat of juist een teken is dat het allemaal gevaarlijker wordt in Nederland, het blijft gissen. Wie alle maatregelen die de overheid heeft genomen op een rij zet, komt tot de conclusie dat het bij alle bestuurlijke maatregelen gaat om verdachten van uitreizen of uitgereisden. Slechts een keer schrijft de dienst dat er “een uitgereisde Nederlandse jihadganger in een filmpje op Facebook opriep tot ‘een sterke, stevige daad tegen de Nederlandse overheid’.” De coördinator terreur impliceert dat de persoon een aanslag bedoelt, maar uit de stukken is niet te achterhalen of er nader onderzoek naar de persoon is gedaan.

Net als in DTN-36 volgt in DTN-37 een trots overzicht van alle bestuurlijke maatregelen die de coördinator voor elkaar heeft weten te boksen. “Van alle gekende uitreizigers zijn de sociale uitkeringen en toelagen stopgezet. Dit is inmiddels in ruim vijftig gevallen gebeurd. Tevens zijn veel uitreizigers uitgeschreven als ingezetenen in de Basisregistratie Personen (BRP). Sinds december 2013 heeft de minister van Buitenlandse Zaken in overeenstemming met de ministers van Financiën en Veiligheid en Justitie besloten om elf personen op de nationale terrorismelijst te plaatsen. Van deze elf personen zijn er vijf sinds de aanbieding van het Actieprogramma op 28 augustus op de nationale terrorismelijst geplaatst. Onderkende jihadistische reizigers worden voor Europese signalering opgevoerd in het SIS II. Zo worden personalia van onderkende uitreizigers verstrekt aan INTERPOL die deze informatie verder internationaal verspreidt.”

Ook grondwettelijke rechten als de vrijheid van meningsuiting en manifestatie worden in het terreur vertoog getrokken. De verschillende schermutselingen, vlaggen, spandoeken en leuzen tijdens demonstraties in de Schilderswijk in de zomer van 2014 zijn onderwerp van “strafrechtelijke onderzoeken inzake haatzaaien en opruiing.” De reactie van de dienst op de demonstraties in de zomer in vergelijking met de demonstratie uit DTN-35 laat zien hoe de overheid verder radicaliseert. Dit standrechtelijk optreden van de overheid ten aanzien van verdachten en demonstraties breidt zich als een inktvlek uit ook naar terreinen als de “bestrijding van radicalisering” en “jihadistische content” op het internet. “Binnen de politieorganisatie treedt dit team signalerend en coördinerend op bij de bestrijding van de verspreiding van radicaliserende, haatzaaiende jihadistische content. Producenten en verspreiders van online jihadistische propaganda en de digitale platforms die zij misbruiken, worden geïdentificeerd en aangepakt.” De woorden rechterlijke toetsing en rechtsstaat komen ten aanzien van het internet helemaal niet meer ter sprake.

Naast deze maatregelen wordt het korps terreurbestrijders opgeschaald en ‘geprofessionaliseerd’ met kennisbanken en apps. “Ook wordt de Kennisbank Terrorisme uitgebreid met een applicatie (app) waarmee eerstelijnsprofessionals (zoals wijkagenten en jongerenwerkers) vanaf hun mobiele telefoon toegang tot informatie over terroristische organisaties krijgen.” Al deze controlerende, semi-strafrechtelijke en bestuurlijke maatregelen tegen verdachten, niet veroordeelden staan in schril contrast met de “brede maatregelen die nodig zijn om de rechtsstaat te versterken,” zoals de dienst beweerd. Wat die maatregelen precies zijn, blijft gissen, het gebruik van bestuurlijke maatregelen zonder tussenkomst van een onafhankelijke rechter, tast de rechtsstaat in haar fundamenten aan, namelijk dat iedereen onschuldig is tenzij het tegendeel is bewezen. Het gebruikte instrumentarium en “brede maatregelen voor de rechtsstaat” klinken allemaal als “terrorismebestrijding ter bescherming van mensenrechten”, de “rule of law” en het samenwerken met dictaturen, regimes (zoals Marokko in het kader van het Global Counterterrorism Forum) en groepen die de mensenrechten met voeten treden. Welkom in de oorlog van de terreur.

Het dreigingsbeeld van 2014 verschilt niet van de negen voorgaande jaren. De kans op een aanslag is reëel en de dienst krijgt die ook voor zijn kiezen. Elke coördinator heeft zo zijn elf september 2001 moment gecreëerd. Joustra was nog niet begonnen aan het schrijven van de terreurbode of Theo van Gogh werd vermoord. Akerboom was net aangetreden of 30 april 2009 hakte er in. Akerboom moest ook omgaan met de schietpartij in Alphen aan de Rijn. Schoof had het in het eerste jaar iets gemakkelijker, hij verhoogde de dreiging, maar er waren geen aanwijzingen. In zijn tweede jaar als coördinator wordt een Boeing uit de lucht geschoten. Keer op keer reageert de dienst ontwijkend op deze evidente menselijke drama’s. Zelfs de moord op Van Gogh, die past in het jihadistische wereldbeeld van de dienst, is niet uitgebreid aan bod gekomen. Aan deze Nederlandse drama’s wordt geen aandacht besteed en dat is zorgwekkend voor een dienst die beweert te staan voor terrorisme bestrijding en veiligheid. Analyses van het eigen functioneren behoren dan ook niet tot het repertoire van de coördinator. Er moet op jihadi’s worden gejaagd en daarvoor is het schetsen van een zo noodlottig mogelijk beeld van de moslimgemeenschap de belangrijkste voorwaarde. De Terugkeerders en J-reizigers zijn in zijn tweede jaar als coördinator al oorlogsmisdadigers pur sang. Ook al is de bewijslast lastig de dienst weet dat de ‘jihadgangers’ “strijdervaring opdoen, gruwelijkheden plegen en doorradicaliseren.” Het zijn “voetsoldaten” in de oorlog die de NCTV graag wil voeren. De notie dat in Syrië een dictator al decennia aan de macht is en een deel van het volk zich wil bevrijden van deze dictatuur is in de dreigingsbeelden niet terug te vinden. Het woord burgeroorlog ten aanzien van Syrië komt in 2011 en 2012 niet voor in het vocabulaire van de dienst. In 2013 en 2014 komt burgeroorlog in Syrië in vier van de zes dreigingsbeelden voor. In slechts een van alle dreigingsbeelden van de afgelopen tien jaar wordt melding gemaakt van tienduizenden doden (DTN-33). De miljoenen vluchtelingen en de ontwrichting van een hele regio, de dienst maalt er niet om. Alles dient de oorlogsretoriek van de dienst. Burgers, burgerslachtoffers, vluchtelingen zijn daarom niet interessant. De terugkeerders hebben een propagandistische, radicaliserende en rekruterende en met openbare bijeenkomsten wordt volgens de NCTV een stille oorlog gevoerd om de ‘hearts and minds’ van moslims te winnen. Voorbeelden te over zou je zeggen, maar de dienst komt maar met twee magere exemplaren. Een samenloop op een sportveldje en demonstratie van veertig mannen, vrouwen en kinderen van Sahria4Holland. Het overdrijven van het gevaar zit in de genen van de dienst want In DTN-35 alarmeerde de NCTV plotseling de wereld omdat “pro-jihadistische jongeren” de moslimgemeenschappen in hun greep zouden hebben door intimidatie. Deze intimidatie hype van de coördinator duurt twee dreigingsbeelden en is vervolgens verdwenen. Hypes, de coördinator leeft er van. De ‘jihadgangers’ hype met onduidelijke aantallen en alarmerende stijgingen herhaalt zich elk dreigingsbeeld. Steeds lijkt het aantal J-reizigers explosief toe te nemen, maar wie de cijfers op een rij zet ziet steeds een lichte stijging. Dat die stijging misschien iets met het beleid van de dienst te maken heeft dringt niet door in Den Haag. De jonge Nederlandse tegenstanders van het Westen krijgen de volle sterkte van de staat over zich heen. Alles wordt uit de kast getrokken om jonge mannen en vrouwen van rond de twintig en ook minderjarigen aan te pakken. Of het beleid effect heeft, blijft onduidelijk. In de haast om een handvol sympathisanten van groepen in Syrië, Irak en andere zogenaamde jihadistische strijdgebieden onder controle te krijgen wordt samengewerkt met dictaturen en regimes die de mensenrechten op grote schaal schenden. De dienst NCTV lijkt die landen langzaam als voorbeelden van effectief beleid te zien en de rechtsstaat lijkt voor de dienst een gepasseerd station. Dat deze jihadistische oorlog van de dienst niets met veiligheid te maken heeft, blijkt uit de neergeschoten vlucht MH-17. Waarom de dienst de basisveiligheid van de burgerluchtvaart niet op orde heeft, is niet interessant. Dezelfde reflex was zichtbaar na de dodelijke schietpartij in Alphen aan de Rijn. En dat terwijl de coördinator in haar takenpakket de “zorg voor de beveiliging van de burgerluchtvaart tegen met name terrorisme” en “het toezicht op de inrichting van de keten van de beveiliging van de burgerluchtvaart” heeft zitten. Daarnaast schrijft de dienst zelf in bijlagen bij DTN-33 “vanuit de NCTV wordt doorlopend gewerkt aan het ontsluiten van nuttige informatie voor professionals, bijvoorbeeld via een kennisbank, factsheets en whitepapers, alsmede aan het bieden van concreet handelingsperspectief, zoals via e-learningmodules. Het vergroten van veiligheidsbewustzijn van maatschappelijke actoren is daarbinnen een belangrijke speerpunt.” De dienst spreekt van het “vergroten van veiligheidsbewustzijn”, maar lijkt vooral geobsedeerd door een kleine groep jongeren, die wil uitreizen naar een plek die zo langzamerhand veranderd is in het inferno van Dante en daar misschien van willen terugkeren, en een oorlog tegen de terreur die de wereld alleen maar meer in brand zet. Welkom in de oorlog van de terreur.

Buro Jansen & Janssen, 25 maart 2015

artikel

artikel als pdf

New report claims al-Qaeda-Benghazi link known day after attack

One day after the deadly Sept. 11, 2012, attack on the U.S. compound in Benghazi, Libya, the Defense Intelligence Agency concluded the assault had been planned 10 days earlier by an al-Qaeda affiliate, according to documents released Monday by conservative watchdog group Judicial Watch.

“The attack on the American consulate in Benghazi was planned and executed by The Brigades of the Captive Omar Abdul Rahman,” said a preliminary intelligence report by the Defense Intelligence Agency, obtained through a lawsuit following a Freedom of Information Act request.

The group, which also conducted attacks against the Red Cross in Benghazi, was established by Abdul Baset Azuz, a “violent radical” sent by al-Qaeda to set up bases in Libya, the defense agency report said.

The attack was planned on Sept. 1, 2012, with the intent “to kill as many Americans as possible to seek revenge” for the killing of a militant in Pakistan and to memorialize the terrorist attacks of Sept. 11, 2001, the report said.

Four Americans were killed in the Benghazi attack, including U.S. Ambassador Chris Stevens.

The incident became politically controversial because the White House initially described the attack as the result of a spontaneous protest. Republican critics said the White House intentionally played down that it was a terrorist attack, because it occurred so close to President Obama’s re-election.

Then-Secretary of State Hillary Clinton, who’s now seeking the Democratic presidential nomination, was to appear this week before the House Select Committee on Benghazi, but the hearing was canceled after Clinton and the committee chairman, Rep. Trey Gowdy, R-S.C., failed to agree on whether all the documents Gowdy requested had been given to the panel.

USA TODAY
Benghazi panel won’t call Clinton to testify next week

USA TODAY
Benghazi probe dogs Clinton presidential bid

Other documents released by Judicial Watch show that U.S. personnel in Libya had been monitoring weapons transfers from Benghazi to opposition forces in Syria, where al-Qaeda and the Muslim Brotherhood had taken the lead against Syrian President Bashar Assad in that country’s civil war. In late August 2012, the weapons included 500 sniper rifles, 300 rocket-propelled grenades and 400 howitzer missiles sent to small Syrian ports that handle little cargo, according to one of the reports.

The documents also predicted “dire consequences” of the Syrian civil war: that al-Qaeda’s well-established network in Syria, together with the ongoing conflict there and the influx of weapons and fighters, would lead to a resurgence for al-Qaeda in Iraq. That group, which had been defeated in Iraq by U.S. forces allied with Sunni tribes, did make a resurgence last year, when it broke with al-Qaeda, changed its name to the Islamic State and conquered huge swaths of Iraq and Syria.

“These documents are jaw-dropping,” said Judicial Watch president Tom Fitton. “If the American people had known the truth – that Barack Obama, Hillary Clinton and other top administration officials knew that the Benghazi attack was an al-Qaeda terrorist attack from the get-go – and yet lied and covered this fact up – Mitt Romney might very well be president.”

Messages to the White House, the State Department and Clinton’s campaign spokesman were not immediately answered.

Salwa Bugaighis carries a wreath with a photo of U.S. Ambassador Chris Stevens as she and others pay their respects to the victims of an attack on the U.S. consulate, on Sept. 17, 2012, in Benghazi, Libya. Stevens and three other Americans were killed on Sept. 11 during the attack.Salwa Bugaighis carries a wreath with a photo of U.S. Ambassador Chris Stevens as she and others pay their respects to the victims of an attack on the U.S. consulate, on Sept. 17, 2012, in Benghazi, Libya. Stevens and three other Americans were killed on Sept. 11 during the attack. (Photo: Mohammad Hannon, AP)
Fullscreen
Salwa Bugaighis carries a wreath with a photo of U.S. Ambassador Chris Stevens as she and others pay their respects to the victims of an attack on the U.S. consulate, on Sept. 17, 2012, in Benghazi, Libya. Stevens and three other Americans were killed on Sept. 11 during the attack. Libyan military guards check a burned-out building at the U.S. consulate in Benghazi on Sept. 14, 2012. Glass, debris and overturned furniture are strewn inside a room at the U.S. Consulate in Benghazi, Libya, on Sept. 12, 2012, a day after the attack. A man walks through a damaged room. A man investigates the inside of the U.S. consulate. A person looks at a destroyed vehicle at the entrance of the American consulate building. An empty bullet casing lies on the ground near a destroyed vehicle. A man looks at documents at the U.S. consulate. People inspect the destroyed consulate. A man walks past the U.S. consulate. A building was burned during the attack. A destroyed car rests outside a burned building at the U.S. consulate. Vehicles belonging to Libyan investigators’ cars are parked in front of the U.S. consulate on Sept. 15, 2012.
Next Slide
The Benghazi attack occurred less than two months before Obama’s bid for reelection in a tight race against Romney. The White House and State Department at first blamed the attack on protests to an anti-Islam film that sparked protests across the Muslim world, but later admitted there was no protest in Benghazi before the attack.

Administration officials later said conflicting information, including false media accounts, caused a delay of more than a week to identify the attack as pre-planned act of terrorism. Conservative critics have charged that information was withheld to preserve Obama’s claims at campaign events that al-Qaeda was “on the run.”

“These documents show that the Benghazi cover-up has continued for years and is only unraveling through our independent lawsuits,” Fitton said. “The Benghazi scandal just got a whole lot worse for Barack Obama and Hillary Clinton.”

A bipartisan Senate Intelligence Committee said in January 2014 that talking points used by then-U.S. Ambassador to the United Nations Susan Rice in Sunday talk shows after the attack contained erroneous information, although they reflected what the intelligence community believed at the time.

Oren Dorell, USA TODAY 8:26 a.m. EDT May 19, 2015

Find this story at 19 May 2015

Copyright usatoday.com

Military intel predicted rise of ISIS in 2012, detailed arms shipments from Benghazi to Syria

Seventeen months before President Obama dismissed the Islamic State as a “JV team,” a Defense Intelligence Agency report predicted the rise of the terror group and likely establishment of a caliphate if its momentum was not reversed.

While the report was circulated to the CIA, State Department and senior military leaders, among others, it’s not known whether Obama was ever briefed on the document.

The DIA report, which was reviewed by Fox News, was obtained through a federal lawsuit by conservative watchdog Judicial Watch. Documents from the lawsuit also reveal a host of new details about events leading up to the 2012 Benghazi terror attack — and how the movement of weapons from Libya to Syria fueled the violence there.

The report on the growing threat posed by what is now known as the Islamic State was sent on Aug. 5, 2012.

The report warned the continued deterioration of security conditions would have “dire consequences on the Iraqi situation,” and huge benefits for ISIS — which grew out of Al Qaeda in Iraq.

“This creates the ideal atmosphere for AQI (Al Qaeda in Iraq) to return to its old pockets in Mosul and Ramadi,” the document states, adding “ISI (Islamic State of Iraq) could also declare an Islamic state through its union with other terrorist organizations in Iraq and Syria, which will create grave danger in regards to unifying Iraq and the protection of its territory.”

ISIS would, in June 2014, go on to declare a caliphate in territory spanning Iraq and Syria, in turn drawing more foreign fighters to their cause from around the world.

CLICK TO READ THE DOCUMENTS GIVEN TO JUDICIAL WATCH FROM THE DEFENSE DEPARTMENT AND STATE DEPARTMENT.

Also among the documents is a heavily redacted DIA report that details weapons operations inside Libya before the 2012 terror attack in Benghazi. The Oct. 5, 2012 report leaves no doubt that U.S. intelligence agencies were fully aware that lethal weapons were being shipped from Benghazi to Syrian ports.

The report said: “Weapons from the former Libya military stockpiles were shipped from the Port of Benghazi, Libya to the Port of Banias and the Port of Borj Islam, Syria. The weapons shipped during late-August 2012 were Sniper rifles, RPG’s, and 125 mm and 155 mm howitzers missiles.”

Current and former intelligence and administration officials have consistently skirted questions about weapons shipments, and what role the movement played in arming extremist groups the U.S. government is now trying to defeat in Syria and Iraq.

In an interview with Fox News’ Bret Baier broadcast May 11, former Acting CIA Director Michael Morell, deflected questions:

Baier: Were CIA officers tracking the movement of weapons from Libya to Syria?

Morell: I can’t talk about that.

Baier: You can’t talk about it?

Morell: I can’t talk about it.

Baier: Even if they weren’t moving the weapons themselves, are you saying categorically that the U.S. government and the CIA played no role whatsoever in the movement of weapons from Libya …

Morell: Yes.

Baier: — to Syria?

Morell: We played no role. Now whether we were watching other people do it, I can’t talk about it.

While the DIA report was not a finished intelligence assessment, such Intelligence Information Reports (IIRs) are vetted before distribution, a former Pentagon official said.

The October 2012 report may also be problematic for Hillary Clinton, who likewise skirted the weapons issue during her only congressional testimony on Benghazi in January 2013. In an exchange with Sen. Rand Paul, R-Ky., who is now a Republican candidate for president, the former secretary of state said, “I will have to take that question for the record. Nobody’s ever raised that with me.”

Referring to Fox News’ ongoing reporting that a weapons ship, Al Entisar, had moved weapons from Libya to Turkey with a final destination of Syria in September 2012, Paul responded, “It’s been in news reports that ships have been leaving from Libya and that they may have weapons.” He asked whether the CIA annex which came under attack on Sept. 11, 2012 was involved in those shipments.

Clinton answered: “Well, senator, you’ll have to direct that question to the agency that ran the annex. I will see what information is available.”

In a follow-up letter, the State Department Office of Legislative Affairs provided a narrow response to the senator’s question, and did not speak to the larger issue of weapons moving from Libya to Syria.

“The United States is not involved in any transfer of weapons to Turkey,” the February 2013 letter from Thomas B. Gibbons, acting assistant secretary of state for legislative affairs, said.

Heavily redacted congressional testimony, declassified after the House intelligence committee Benghazi investigation concluded, shows conflicting accounts were apparently given to lawmakers.

On Nov. 15 2012, Morell and Director of National Intelligence James Clapper testified “Yes” on whether the U.S. intelligence community was aware arms were moving from Libya to Syria. This line of questioning by Republican Rep. Devin Nunes, who is now the intelligence committee chairman, was shut down by his predecessor Mike Rogers, R-Mich., who said not everyone in the classified hearing was “cleared” to hear the testimony, which means they did not have a high enough security clearance.

An outside analyst told Fox News that Rogers’ comments suggest intelligence related to the movement of weapons was a “read on,” and limited to a very small number of recipients.

Six months later, on May 22, 2013, Rep. Mac Thornberry, R-Texas, now chairman of the House Armed Services Committee, asked if the CIA was “monitoring arms that others were sending into Syria.” Morell said, “No, sir.”

The Judicial Watch documents also contain a DIA report from Sept. 12, 2012. It indicates that within 24 hours of the attack that killed Ambassador Chris Stevens, Foreign Service Officer Sean Smith, and former Navy SEALs Tyrone Woods and Glen Doherty at the CIA annex, there were strong indicators that the attack was planned at least a week in advance, and was retaliation for a June 2012 drone strike that killed an Al Qaeda strategist — there is no discussion of a demonstration or an anti-Islam video, which were initially cited by the Obama administration as contributing factors.

“The attack was planned ten or more days prior to approximately 01 September 2012. The intention was to attack the consulate and to kill as many Americans as possible to seek revenge for the US killing of Aboyahiye (Alaliby) in Pakistan and in memorial of the 11 September 2001 attacks on the World Trade Center buildings.”

The DIA report also states a little-known group, “Brigades of the Captive Omar Abdul Rahman,” claimed responsibility, though the group has not figured prominently in previous congressional investigations. The document goes on to say the group’s leader is Abdul Baset, known by the name Azuz, “sent by (Al Qaeda leader Ayman al-Zawahiri) to set up Al Qaeda bases in Libya.”

“The Obama administration says it was a coincidence that it occurred on 9/11. In fact, their intelligence said it wasn’t a coincidence and in fact specifically the attack occurred because it was 9/11,” Judicial Watch President Tom Fitton told Fox News.

Catherine Herridge is an award-winning Chief Intelligence correspondent for FOX News Channel (FNC) based in Washington, D.C. She covers intelligence, the Justice Department and the Department of Homeland Security. Herridge joined FNC in 1996 as a London-based correspondent.

By Catherine HerridgePublished May 18, 2015FoxNews.com

Find this story at 18 May 2015

©2015 FOX News Network, LLC.

Canadian military predicted Libya would descend into civil war if foreign countries helped overthrow Gaddafi (2015)

Canadian military intelligence officers predicted in 2011 that Libya could descend into a lengthy civil war if foreign countries provided assistance to rebels opposing the country’s dictator Muammar Gaddafi, according to documents obtained by the Ottawa Citizen.

The warning, made just days before several countries, including Canada, began their March 2011 bombing campaign against Gaddafi’s regime, has unfolded as predicted.

Libya has descended into chaos as rival tribes and militias continue to battle each other for control of the country.

Last week, Libyan Foreign Minister Mohamed Dayri warned that warring factions were pushing his country into a full-scale civil war. Italy has also raised concerns that Islamic extremists who now occupy parts of the country pose a threat to the region and Europe.

The Canadian government and military played key roles in overthrowing Gaddafi and highlighted those efforts as a significant victory both for Libya and Canadians.

At the time, then-foreign affairs minister John Baird reinforced Canada’s support for the rebel groups fighting Gaddafi, pointing out they had a well-developed plan that would transform the country into a democracy. “The one thing we can say categorically is that they couldn’t be any worse than Col. Gaddafi,” said Mr. Baird.

But when Gaddafi was overthrown in the fall of 2011, the various rebel groups refused to surrender their weapons and instead began fighting each other.

The uprising against Gaddafi began in February 2011. But it was NATO warplanes that destroyed large parts of Libya’s military and are now credited with allowing rag-tag militias and assorted armed groups to eventually seize control of the country.

Various nations began the military intervention in Libya on March 19, 2011. Canadian CF-18 fighter jets started their bombing runs on March 23.

Just days before, however, Canadian intelligence specialists sent a briefing report shared with senior officers. “There is the increasing possibility that the situation in Libya will transform into a long-term tribal/civil war,” they wrote in their March 15, 2011 assessment. “This is particularly probable if opposition forces received military assistance for foreign militaries.”

Some officers in the Canadian Forces tried to raise concerns early on in the war that removing Gaddafi would play into the hands of Islamic extremists, but military sources say those warnings went unheeded. Later, military members would privately joke about Canada’s CF-18s being part of “Al-Qaeda’s air force,” since their bombing runs helped to pave the way for rebel groups aligned with the terrorist group.

The Royal Canadian Air Force flew 10% of the missions during NATO’s campaign.

One can quarrel with it or not quarrel with it, but the mission was we would provide air cover for those that were initially subject to Gaddafi’s attacks and ultimately became his overthrowers

At the time of the Libyan uprising, U.S. Adm. James Stavridis, the NATO leader, acknowledged that some of the rebels benefiting from the air strikes could be linked to Islamic extremists. But he said that, overall, the opposition forces were made up of “responsible men and women.”

In September 2014, Prime Minister Stephen Harper defended Canada’s role in Libya, suggesting that neither it nor NATO can be held responsible for the chaos that has since engulfed that country. “One can quarrel with it or not quarrel with it, but the mission was we would provide air cover for those that were initially subject to Gaddafi’s attacks and ultimately became his overthrowers,” Mr. Harper explained shortly before meeting NATO leaders.

“The decision was made at the outset that we were not going to go into Libya (on the ground) per se. It was going to be up to the Libyans to then make the best of the situation.”

Gaddafi was considered a brutal dictator, but in later years he was embraced by Western leaders, who provided his forces with military training and weapons.

Analysts with the Department of National Defence also noted Gaddafi was a staunch ally of the West in the war against Al-Qaeda and Islamic extremism.

His efforts against Al-Qaeda-backed forces and his co-operation with the U.S. in providing information on terrorist networks were highlighted in a number of DND reports from 2002, 2003 and 2006 obtained by the Ottawa Citizen using the Access to Information law.

Gaddafi had his own reasons for helping the U.S. and Western nations in fighting Islamic extremists, since they also represented a threat to his own power.

POSTMEDIA NEWS 03.01.2015

Find this story at 3 January 2015

© 2015 Postmedia Network Inc.

The circus: How British intelligence primed both sides of the ‘terror war’ (2015)

‘Jihadi John’ was able to join IS for one simple reason: from Quilliam to al-Muhajiroun, Britain’s loudest extremists have been groomed by the security services
Every time there’s a terrorist attack that makes national headlines, the same talking heads seem to pop up like an obscene game of “whack-a-mole”. Often they appear one after the other across the media circuit, bobbing from celebrity television pundit to erudite newspaper outlet.

A few years ago, BBC Newsnight proudly hosted a “debate” between Maajid Nawaz, director of counter-extremism think-tank, the Quilliam Foundation, and Anjem Choudary, head of the banned Islamist group formerly known as al-Muhajiroun, which has, since its proscription, repeatedly reincarnated itself. One of its more well-known recent incarnations was “Islam4UK”.

Both Nawaz and Choudary have received huge mainstream media attention, generating press headlines, and contributing to major TV news and current affairs shows. But unbeknown to most, they have one thing in common: Britain’s security services. And believe it or not, that bizarre fact explains why the Islamic State’s (IS) celebrity beheader, former west Londoner Mohammed Emwazi – aka “Jihadi John” – got to where he is now.

A tale of two extremists

After renouncing his affiliation with the Islamist group Hizb ut-Tahrir (HT), Maajid Nawaz co-founded the Quilliam Foundation with his fellow ex-Hizb member, Ed Husain.

The Quilliam Foundation was set-up by Husain and Nawaz in 2008 with significant British government financial support. Its establishment received a massive PR boost from the release of Ed Husain’s memoirs, The Islamist, which rapidly became an international bestseller, generating hundreds of reviews, interviews and articles.

In Ed Husain’s book – much like Maajid Nawaz’s tome Radical released more recently to similar fanfare – Husain recounts his journey from aggrieved young Muslim into Islamist activist, and eventually his total rejection of Islamist ideology.

Both accounts of their journeys of transformation offer provocative and genuine insights. But the British government has played a much more direct role in crafting those accounts than either they, or the government, officially admit.

Government ghostwriters

In late 2013, I interviewed a former senior researcher at the Home Office who revealed that Husain’s The Islamist was “effectively ghostwritten in Whitehall”.

The official told me that in 2006, he was informed by a government colleague “with close ties” to Jack Straw and Gordon Brown that “the draft was written by Ed but then ‘peppered’ by government input”. The civil servant told him “he had seen ‘at least five drafts of the book, and the last one was dramatically different from the first.’”

The draft had, the source said, been manipulated in an explicitly political, pro-government manner. The committee that had input into Ed Husain’s manuscript prior to its official publication included senior government officials from No. 10 Downing Street, the Joint Terrorism Analysis Centre, the intelligence services, Foreign & Commonwealth Office and the Home Office.

When I put the question, repeatedly, to Ed Husain as to the veracity of these allegations, he did not respond. I also asked Nawaz whether he was aware of the government’s role in “ghostwriting” Husain’s prose, and whether he underwent a similar experience in the production of Radical. He did not respond either.

While Husain was liaising with British government and intelligence officials over The Islamist from 2006 until the book’s publication in May 2007, his friend Nawaz was at first in prison in Egypt. Nawaz was eventually released in March 2006, declaring his departure from HT just a month before the publication of Husain’s book. Husain took credit for being the prime influence on Nawaz’s decision, and by November 2007, had joined with him becoming Quilliam’s director with Husain as his deputy.

Yet according to Husain, Nawaz played a role in determining parts of the text of The Islamist in the same year it was being edited by government officials. “Before publication, I discussed with my friend and brother-in-faith Maajid the passages in the book,” wrote Husain about the need to verify details of their time in HT.

This is where the chronology of Husain’s and Nawaz’s accounts begin to break down. In Radical, and repeatedly in interviews about his own deradicalisation process, Nawaz says that he firmly and decisively rejected HT’s Islamist ideology while in prison in Egypt. Yet upon his release and return to Britain, Nawaz showed no sign of having reached that decision. Instead, he did the opposite. In April 2006, Nawaz told Sarah Montague on BBC Hardtalk that his detention in Egypt had “convinced [him] even more… that there is a need to establish this Caliphate as soon as possible.” From then on, Nawaz, who was now on HT’s executive committee, participated in dozens of talks and interviews in which he vehemently promoted the Hizb.

I first met Nawaz at a conference on 2 December 2006 organised by the Campaign Against Criminalising Communities (CAMPACC) on the theme of “reclaiming our rights”. I had spoken on a panel about the findings of my book, The London Bombings: An Independent Inquiry, on how British state collusion with Islamist extremists had facilitated the 7/7 attacks. Nawaz had attended the event as an audience member with two other senior HT activists, and in our brief conversation, he spoke of his ongoing work with HT in glowing terms.

By January 2007, Nawaz was at the front of a HT protest at the US embassy in London, condemning US military operations in Iraq and Somalia. He delivered a rousing speech at the protest, demanding an end to “colonial intervention in the Muslim world,” and calling for the establishment of an Islamic caliphate to stand up to such imperialism and end Western support for dictators.

Yet by his own account, throughout this very public agitation on behalf of HT from mid-2006 onwards, Nawaz had in fact rejected the very ideology he was preaching so adamantly. Indeed, in the same period, he was liaising with his friend, Ed Husain – who at that time was still in Jeddah – and helping him with the text of his anti-HT manifesto, The Islamist, which was also being vetted at the highest levels of government.

The British government’s intimate, and secret, relationship with Husain in the year before the publication of his book in 2007 shows that, contrary to his official biography, the Quilliam Foundation founder was embedded in Whitehall long before he was on the public radar. How did he establish connections at this level?

MI5’s Islamist

According to Dr Noman Hanif, a lecturer in international terrorism and political Islam at Birkbeck College, University of London, and an expert on Hizb ut-Tahrir, the group’s presence in Britain likely provided many opportunities for Western intelligence to “penetrate or influence” the movement.

Dr Hanif, whose doctoral thesis was about the group, points out that Husain’s tenure inside HT by his own account occurred “under the leadership of Omar Bakri Mohammed,” the controversial cleric who left the group in 1996 to found al-Muhajiroun, a militant network which to this day has been linked to every major terrorist plot in Britain.

Bakri’s leadership of HT, said Dr Hanif, formed “the most conceptually deviant period of HT’s existence in the UK, diverting quite sharply away from its core ideas,” due to Bakri’s advocacy of violence and his focus on establishing an Islamic state in the UK, goals contrary to HT doctrines.

When Bakri left HT and set-up al-Muhajiroun in 1996, according to John Loftus, a former US Army intelligence officer and Justice Department prosecutor, Bakri was immediately recruited by MI6 to facilitate Islamist activities in the Balkans. And not just Bakri, but also Abu Hamza al-Masri, who was recently convicted in the US on terrorism charges.

When Bakri founded al-Muhajiroun in 1996 with the blessings of Britain’s security services, his co-founder was Anjem Choudary. Choudary was intimately involved in the programme to train and send Britons to fight abroad, and three years later, would boast to the Sunday Telegraph that “some of the training does involve guns and live ammunition”.

Historian Mark Curtis, in his seminal work, Secret Affairs: Britain’s Collusion with Radical Islam, documents how under this arrangement, Bakri trained hundreds of Britons at camps in the UK and the US, and dispatched them to join al-Qaeda affiliated fighters in Bosnia, Kosovo and Chechnya.

Shortly before the 2005 London bombings, Ron Suskind, a Wall Street Journal Pulitizer Prize winning investigative reporter, was told by a senior MI5 official that Bakri was a longtime informant for the secret service who “had helped MI5 on several of its investigations”. Bakri, Suskind adds in his book, The Way of the World, reluctantly conceded the relationship in an interview in Beirut – but Suskind gives no indication that the relationship ever ended.

A senior terrorism lawyer in London who has represented clients in several high-profile terrorism cases told me that both Bakri and Choudary had regular meetings with MI5 officers in the 1990s. The lawyer, who works for a leading firm of solicitors and has regularly liaised with MI5 in the administration of closed court hearings involving secret evidence, said: “Omar Bakri had well over 20 meetings with MI5 from around 1993 to the late 1990s. Anjem Choudary apparently participated in such meetings toward the latter part of the decade. This was actually well-known amongst several senior Islamist leaders in Britain at the time.”

According to Dr Hanif of Birkbeck College, Bakri’s relationship with the intelligence services likely began during his “six-year reign as HT leader in Britain,” which would have “provided British intelligence ample opportunity” to “widely infiltrate the group”. HT had already been a subject of MI6 surveillance abroad “because of its core level of support in Jordan and the consistent level of activity in other areas of the Middle East for over five decades.”

At least some HT members appear to have been aware of Bakri’s intelligence connections, including, it seems, Ed Husain himself. In one passage in The Islamist (p. 116), Husain recounts: “We were also concerned about Omar’s application for political asylum… I raised this with Bernie [another HT member] too. ‘Oh no’, he said, ‘On the contrary. The British are like snakes; they manoeuvre carefully. They need Omar in Britain. More likely, Omar will be the ambassador for the khilafah here or leave to reside in the Islamic state. The kuffar know that – allowing Omar to stay in Britain will give them a good start, a diplomatic advantage, when they have to deal with the Islamic state. Having Omar serves them well for the future. MI5 knows exactly what we’re doing, what we’re about, and yet they have in effect, given us the green light to operate in Britain.”

Husain left HT after Bakri in August 1997. According to Faisal Haque, a British government civil servant and former HT member who knew Ed Husain during his time in the group, Husain had a strong “personal relationship” with Bakri. He did not leave HT for “ideological reasons,” said Haque. “It was more to do with his close personal relationship with Omar Bakri (he left when Bakri was kicked out), pressure from his father and other personal reasons which I don’t want to mention.”

Husain later went on to work for the British Council in the Middle East. From 2003 to 2005, he was in Damascus. During that period, by his own admission, he informed on other British members of HT for agitating against Bashar al-Assad’s regime, resulting in them being deported by Syrian authorities back to Britain. At this time, the CIA and MI6 routinely cooperated with Assad on extraordinary rendition programmes.

Husain then worked for the British Council in Jeddah, Saudi Arabia, from late 2005 to the end of 2006.

Throughout that year, according to the former Home Office official I spoke to, Husain was in direct contact with senior Whitehall officials who were vetting his manuscript for The Islamist. By November, Husain posted on DeenPort, an online discussion forum, a now deleted comment referring off-hand to the work of “the secret services” inside HT: “Even within HT in Britain today, there is a huge division between modernisers and more radical elements. The secret services are hopeful that the modernisers can tame the radicals… I foresee another split. And God knows best. I have said more than I should on this subject! Henceforth, my lips are sealed!”

Shortly after, Maajid Nawaz would declare his departure from HT, and would eventually be joined at Quilliam by several others from the group, many of whom according to Nawaz had worked with him and Husain as “a team” behind the scenes at this time.

The ‘ex-jihadists’ who weren’t

Perhaps the biggest problem with Husain’s and Nawaz’s claim to expertise on terrorism was that they were never jihadists. Hizb ut-Tahrir is a non-violent movement for the establishment of a global “caliphate” through social struggle, focusing on the need for political activism in the Muslim world. Whatever the demerits of this rigid political ideology, it had no relationship to the phenomenon of al-Qaeda terrorism.

Nevertheless, Husain and Nawaz, along with their government benefactors, were convinced that those personal experiences of “radicalisation” and “deradicalisation” could by transplanted into the ongoing “war on terror” – even though, in reality neither of them had any idea about the dynamics of an actual terrorist network, and the radicalisation process leading to violent extremism. The result was an utterly misguided and evidence-devoid obsession with rejecting non-violent extremist ideologies as the primary means to prevent terrorism.

Through the Quilliam Foundation, Husain’s and Nawaz’s fundamentalist ideas about non-violent extremism went on to heavily influence official counter-terrorism discourses across the Western world. This was thanks to its million pounds worth of government seed-funding, intensive media coverage, as well as the government pushing Quilliam’s directors and staff to provide “deradicalisation training” to government and security officials in the US and Europe.

In the UK, Quilliam’s approach was taken up by various centre-right and right-wing think-tanks, such as the Centre for Social Cohesion (CCS) and Policy Exchange, all of which played a big role in influencing the government’s Preventing Violent Extremism programme (Prevent).

Exactly how bankrupt this approach is, however, can be determined from Prime Minister David Cameron’s efforts to express his understanding of the risk from non-violent extremism, a major feature of the coalition government’s Orwellian new Counter-Terrorism and Security Act. The latter establishes unprecedented powers of electronic surveillance and the basis for the “Prevent duty,” which calls for all public sector institutions to develop “risk-assessment” profiles of individuals deemed to be “at-risk” of being drawn into non-violent extremism.

In his speech at the UN last year, Cameron explained that counter-terrorism measures must target people who may not “encourage violence, but whose worldview can be used as a justification for it.” As examples of dangerous ideas at the “root cause” of terrorism, Cameron pinpointed “conspiracy theories,” and most outrageously, “The idea that Muslims are persecuted all over the world as a deliberate act of Western policy.”

In other words, if you believe, for instance, that US and British forces have deliberately conducted brutal military operations across the Muslim world resulting in the foreseeable deaths of countless innocent civilians, you are a non-violent extremist.

In an eye-opening academic paper published last year, French terrorism expert and Interior Ministry policy officer Dr Claire Arenes, noted that: “By definition, one may know if radicalisation has been violent only once the point of violence has been reached, at the end of the process. Therefore, since the end-term of radicalisation cannot be determined in advance, a policy intended to fight violent radicalisation entails a structural tendency to fight any form of radicalisation.”

It is precisely this moronic obsession with trying to detect and stop “any form of radicalisation,” however non-violent, that is hampering police and security investigations and overloading them with nonsense “risks”.

Double game

At this point, the memorable vision of Nawaz and Choudary facing off on BBC Newsnight appears not just farcical, but emblematic of how today’s national security crisis has been fuelled and exploited by the bowels of the British secret state.

Over the last decade or so – the very same period that the British state was grooming the “former jihadists who weren’t” so they could be paraded around the media-security-industrial complex bigging up the non-threat of “non-violent extremism” – the CIA and MI6 were coordinating Saudi-led funding to al-Qaeda affiliated extremists across the Middle East and Central Asia to counter Iranian Shiite influence.

From 2005 onwards, US and British intelligence services encouraged a range of covert operations to support Islamist opposition groups, including militants linked to al-Qaeda, to undermine regional Iranian and Syrian influence. By 2009, the focus of these operations shifted to Syria.

As I documented in written evidence to a UK Parliamentary inquiry into Prevent in 2010, one of the recipients of such funding was none other than Omar Bakri, who at the time told one journalist: “Today, angry Lebanese Sunnis ask me to organise their jihad against the Shiites… Al-Qaeda in Lebanon… are the only ones who can defeat Hezbollah.” Simultaneously, Bakri was regularly in touch with his deputy, Anjem Choudary, over the internet and even delivered online speeches to his followers in Britain instructing them to join IS and murder civilians. He has now been detained and charged by Lebanese authorities for establishing terror cells in the country.

Bakri was also deeply involved “with training the mujahideen [fighters] in camps on the Syrian borders and also on the Palestine side.” The trainees included four British Islamists “with professional backgrounds” who would go on to join the war in Syria. Bakri also claimed to have trained “many fighters,” including people from Germany and France, since arriving in Lebanon. Was Mohammed Emwazi among them? Last year, Bakri disciple Mizanur Rahman confirmed that at least five European Muslims who had died fighting under IS in Syria had been Bakri acolytes.

Nevertheless in 2013, it was David Cameron who lifted the arms embargo to support Syria’s rebels. We now know that most of our military aid went to al-Qaeda affiliated Islamists, many with links to extremists at home. The British government itself acknowledged that a “substantial number” of Britons were fighting in Syria, who “will seek to carry out attacks against Western interests… or in Western states”.

Yet according to former British counterterrorism intelligence officer Charles Shoebridge, despite this risk, authorities “turned a blind eye to the travelling of its own jihadists to Syria, notwithstanding ample video etc. evidence of their crimes there,” because it “suited the US and UK’s anti-Assad foreign policy”.

This terror-funnel is what enabled people like Emwazi to travel to Syria and join up with IS – despite being on an MI5 terror watch-list. He had been blocked by the security services from traveling to Kuwait in 2010: why not Syria? Shoebridge, who was a British Army officer before joining the Metropolitan Police, told me that although such overseas terrorism has been illegal in the UK since 2006, “it’s notable that only towards the end of 2013 when IS turned against the West’s preferred rebels, and perhaps also when the tipping point between foreign policy usefulness and MI5 fears of domestic terrorist blowback was reached, did the UK authorities begin to take serious steps to tackle the flow of UK jihadists.”

The US-UK direct and tacit support for jihadists, Shoebridge said, had made Syria the safest place for regional terrorists fearing drone strikes “for more than two years”. Syria was “the only place British jihadists could fight without fear of US drones or arrest back home… likely because, unlike if similar numbers of UK jihadists had been travelling to for example Yemen or Afghanistan, this suited the anti-Assad policy.”

Having watched its own self-fulfilling prophecy unfold with horrifying precision in a string of IS-linked terrorist atrocities against Western hostages and targets, the government now exploits the resulting mayhem to vindicate its bankrupt “counter-extremism” narrative, promoted by hand-picked state-groomed “experts” like Husain and Nawaz.

Their prescription, predictably, is to expand the powers of the police state to identify and “deradicalise” anyone who thinks British foreign policy in the Muslim world is callous, self-serving and indifferent to civilian deaths. Government sources confirm that Nawaz’s input played a key role in David Cameron’s thinking on non-violent extremism, and the latest incarnation of the Prevent strategy; while last year, Husain was, ironically, appointed to the Foreign Office advisory group on freedom of religion or belief.

Meanwhile, Bakri’s deputy Choudary continues to inexplicably run around as Britain’s resident “terror cleric” media darling. His passport belatedly confiscated after a recent pointless police arrest that avoided charging him, he remains free to radicalise thick-headed British Muslims into joining IS, in the comfort that his hate speech will be broadcast widely, no doubt fueling widespread generic suspicion of British Muslims.

If only we could round up the Quilliam and al-Muhajiroun fanatics together, shove them onto a boat, and send them all off cruising to the middle of nowhere, they could have all the fun they want “radicalising” and “deradicalising” each other to their hearts content. And we might get a little peace. And perhaps we could send their handlers with them, too.

– Nafeez Ahmed PhD, is an investigative journalist, international security scholar and bestselling author who tracks what he calls the ‘crisis of civilization.’ He is a winner of the Project Censored Award for Outstanding Investigative Journalism for his Guardian reporting on the intersection of global ecological, energy and economic crises with regional geopolitics and conflicts. He has also written for The Independent, Sydney Morning Herald, The Age, The Scotsman, Foreign Policy, The Atlantic, Quartz, Prospect, New Statesman, Le Monde diplomatique, New Internationalist. His work on the root causes and covert operations linked to international terrorism officially contributed to the 9/11 Commission and the 7/7 Coroner’s Inquest.

The views expressed in this article belong to the author and do not necessarily reflect the editorial policy of Middle East Eye.

Nafeez Ahmed
Friday 27 February 2015 14:35 GMT

Find this story at 27 February 2015

© Middle East Eye 2014

MI5 says rendition of Libyan opposition leaders strengthened al-Qaida

Intelligence assessment concludes abduction of Abdel Hakim Belhaj and Sami al-Saadi allowed dissident group to be taken over by exponents of al-Qaida
Abdel Hakim Belhaj

A secret UK-Libyan rendition programme in which two Libyan opposition leaders were kidnapped and flown to Tripoli along with their families had the effect of strengthening al-Qaida, according to an assessment by the UK security service, MI5.

Prior to their kidnap, Abdel Hakim Belhaj and Sami al-Saadi had ensured that their organisation, the Libyan Islamic Fighting Group (LIFG), focused on the overthrow of Colonel Gaddafi, the classified assessment says. Once handed over to the Gaddafi regime, their places at the head of the LIFG were taken by others who wanted to bring the group closer to al-Qaida.

The two men were seized in Thailand and Hong Kong in March 2004 with the assistance of the UK’s intelligence service MI6, and were “rendered” to Tripoli along with Belhaj’s pregnant wife and Saadi’s wife and four children, the youngest a girl aged six.

In an assessment made 11 months later, MI5 concluded that the capture of the pair had cast the group “into a state of disarray”, adding: “While these senior-ranking members have always jealously guarded the independence of the LIFG, providing it with a clear command structure and set goals, the group is now coming under pressure from outside influences.

“In particular, reporting indicates that members including Abu Laith al-Libi and Abdallah al-Ghaffar may be pushing the group towards a more pan-Islamic agenda inspired by AQ [al-Qaida].”

Two years after MI5 made this assessment, Libi announced the LIFG had formally joined forces with al-Qaida. He became a leading member of the merged organisation and is believed to have orchestrated a series of suicide bomb attacks across Afghanistan, including one in 2007 that killed 23 people at Bagram airfield north of Kabul during a visit by then US vice-president Dick Cheney. Libi was killed in a drone strike the following year.

The classified MI5 intelligence assessment was among hundreds of highly sensitive Libyan and British files that were discovered in official buildings that had been abandoned during the 2011 revolution that led to the overthrow and death of Muammar Gaddafi.

The end of his 42-year dictatorship was hastened by Nato air strikes, and was followed by a period of brief and heady optimism. At a rally in Benghazi in the east of the country in September 2011, the British prime minister, David Cameron, and the French president, Nicolas Sarkozy, addressed enormous crowds waving their countries’ flags. “It’s great to be here in free Benghazi and in free Libya,” Cameron told them.

But Libya’s new leadership was already struggling to impose its authority on the country. And since then, the country has descended into violence and economic instability, with rival militias shelling residential areas and destroying infrastructure in their fight for supremacy.

Fears that Islamist militants would fill the yawning power vacuum appeared to be realised on Tuesday when gunmen claiming allegiance to Islamic State said that they were responsible for an attack on a Tripoli hotel in which at least five guards and five foreigners were killed.

The papers that were recovered during the revolution show that Britain’s intelligence agencies engaged in a series of joint operations with Gaddafi’s government and that some of the information extracted from victims of rendition was used as evidence during control-order and deportation proceedings in UK courts.

They also show that in 2006, Libyan intelligence agents were invited to operate on British soil, where they worked alongside MI5 and allegedly intimidated a number of Gaddafi opponents who had been granted asylum in the UK.

Another of the recovered documents is a letter that Tony Blair wrote to Gaddafi in April 2007, and whose existence publicly emerged last week. Addressed “Dear Mu’ammar”, Blair expressed his regret that the British government had failed in its attempts to have a number of Gaddafi’s opponents deported from the UK, and thanked the dictator for his intelligence agencies’ “excellent co-operation” with their British counterparts.

The classified MI5 document was prepared in advance of a five-day visit to Tripoli by senior agency staff in February 2005. Marked “UK/Libya Eyes Only – Secret”, it explains that members of the LIFG had been permitted to settle in the UK in the 1990s. This was at a time when Gaddafi, whom the group was plotting to overthrow, was considered to be an enemy of Britain.

The document adds that MI5 reassessed the LIFG’s UK-based members following the change in the group’s leadership that resulted from the detention of Belhaj and Saadi.

“We are actively investigating key individuals in the UK and are seeking to disrupt their activities,” the document says. This action was part of a new strategy “for countering the threat from the LIFG to the UK and its allies” – allies which, by 2005, included the Libyan dictatorship.

Accompanying the document was a list of questions that MI5 wanted Libyan interrogators to put to Belhaj and Saadi. A total of more than 1,600 questions were sent from the UK to Tripoli, in four batches, with MI6 at one point thanking the Libyan intelligence agents for “kindly agreeing” to pass the questions to their “interview team”.

Belhaj and Saadi both say they were beaten, whipped, subjected to electric shocks, deprived of sleep and threatened while being held at Tajoura prison outside Tripoli.

They say they were also interrogated by British intelligence officers, and Belhaj says he made it clear, by sign language, that he was being tortured.

After one of these encounters, he says, he agreed to sign a statement about his associates in the UK to avoid being subjected to a form of torture called the Honda, which involved being locked in a box-like structure whose ceiling and walls could be shrunk.

The discovery of the documents that exposed the existence of the UK-Libyan rendition operations had caused widespread dismay in Westminster, even before the emergence of the latest report, which makes clear that one consequence of these operations was that the terrorist organisation that posed the greatest threat to the UK at that time was strengthened.

A criminal investigation into the affair was opened in January 2012 after Dominic Grieve, the then attorney general, wrote to the Metropolitan police commissioner, Bernard Hogan-Howe. After a three-year investigation codenamed Operation Lydd, detectives handed their report to the Crown Prosecution Service last month.

Jack Straw, who was foreign secretary at the time, is among the people who have been questioned by police. His office says he was interviewed as a witness.

The rendition operations also led to damages claims being brought by Saadi – who received £2.2m in compensation from the British government – and by Belhaj. Belhaj is claiming damages on behalf of himself and his wife. She was four-and-a-half months pregnant when the couple were kidnapped, and Belhaj says she was taped, head to foot, to a stretcher for the 17-hour flight to Tripoli, before being jailed for several months.

Belhaj says he would settle his claim for just £3, as long as he and his wife also receive an apology. With the CPS currently considering the police file, this is unlikely to happen.

Ian Cobain
Thursday 29 January 2015 11.27 GMT Last modified on Friday 30 January 2015 00.05 GMT

Find this story at 29 January 2015

© 2015 Guardian News and Media Limited

Cooperation between British spies and Gaddafi’s Libya revealed in official papers (2015)

Links between MI5 and Gaddafi’s intelligence during Tony Blair’s government more extensive than previously thought, according to documents
Blair visit to Africa

Britain’s intelligence agencies engaged in a series of previously unknown joint operations with Colonel Muammar Gaddafi’s government and used the information extracted from rendition victims as evidence during partially secret court proceedings in London, according to an analysis of official documents recovered in Tripoli since the Libyan revolution.

The exhaustive study of the papers from the Libyan government archives shows the links between MI5, MI6 and Gaddafi’s security agencies were far more extensive than previously thought and involved a number of joint operations in which Libyan dissidents were unlawfully detained and allegedly tortured.

At one point, Libyan intelligence agents were invited to operate on British soil, where they worked alongside MI5 and allegedly intimidated a number of Gaddafi opponents who had been granted asylum in the UK.

Previously, MI6 was known to have assisted the dictatorship with the kidnap of two Libyan opposition leaders, who were flown to Tripoli along with their families – including a six-year-old girl and a pregnant woman – in 2004.

However, the research suggests that the fruits of a series of joint clandestine operations also underpinned a significant number of court hearings in London between 2002 and 2007, during which the last Labour government unsuccessfully sought to deport Gaddafi’s opponents on the basis of information extracted from people who had been “rendered” to his jails.

Libyan Islamic Fighting Group. Facebook Twitter Pinterest
UK intelligence agencies sent more 1,600 questions to be put to the two opposition leaders.
In addition, the documents show that four men were subjected to control orders in the UK – a form of curfew – on the basis of information extracted from victims of rendition who had been handed over to the Gaddafi regime.

The papers recovered from the dictatorship’s archives include secret correspondence from MI6, MI5 reports on Libyans living in the UK, a British intelligence assessment marked “UK/Libya Eyes Only – Secret” and official Libyan minutes of meetings between the two countries’ intelligence agencies.

They show that:

• UK intelligence agencies sent more than 1,600 questions to be put to the two opposition leaders, Sami al-Saadi and Abdul Hakim Belhaj, despite having reason to suspect they were being tortured.

• British government lawyers allegedly drew upon the answers to those questions when seeking the deportation of Libyans living in the UK

• Five men were subjected to control orders in the UK, allegedly on the basis of information extracted from two rendition victims.

• Gaddafi’s agents recorded MI5 as warning in September 2006 that the two countries’ agencies should take steps to ensure that their joint operations would never be “discovered by lawyers or human rights organisations and the media”.

In fact, papers that detail the joint UK-Libyan rendition operations were discovered by the New York-based NGO Human Rights Watch in September 2011, at the height of the Libyan revolution, in an abandoned government office building in Tripoli.

Since then, hundreds more documents have been discovered in government files in Tripoli. A team of London-based lawyers has assembled them into an archive that is forming the basis of a claim for damages on behalf of 12 men who were allegedly kidnapped, tortured, subject to control orders or tricked into travelling to Libya where they were detained and mistreated.

An attempt by government lawyers to have that claim struck out was rejected by the high court in London on Thursday , with the judge, Mr Justice Irwin, ruling that the allegations “are of real potential public concern” and should be heard and dealt with by the courts.

The litigation follows earlier proceedings brought on behalf of the two families who were kidnapped in the far east and flown to Tripoli. One claim was settled when the government paid £2.23m in compensation to al-Saadi and his family; the second is ongoing, despite attempts by government lawyers to have it thrown out of court, with Belhaj suing not only the British government, but also Sir Mark Allen, former head of counter-terrorism at MI6, and Jack Straw, who was foreign secretary at the time of his kidnap.

Abdel Hakim Belhaj is suing the British government. Facebook Twitter Pinterest
Abdel Hakim Belhaj is suing the British government.
Belhaj has offered to settle for just £3, providing he and his wife also receive an unreserved apology. This is highly unlikely to happen, however, as the two rendition operations are also the subject of a three-year Scotland Yard investigation code-named Operation Lydd. Straw has been questioned by detectives: his spokesman says he was interviewed “as a witness”.

Last month, detectives passed a final file to the Crown Prosecution Service. No charges are imminent, however. The CPS said: “The police investigation has lasted almost three years and has produced a large amount of material. These are complex allegations that will require careful consideration, but we will aim to complete our decision-making as soon as is practicably possible.”

The volte-face in UK-Libyan relations was always going to be contentious: the Gaddafi regime had not only helped to arm the IRA, bombed Pan Am Flight 103 over the Scottish town of Lockerbie with the loss of 270 lives in 1988, and harboured the man who murdered a London policewoman, Yvonne Fletcher, four years earlier; it had been responsible for the bombing of a French airliner and a Berlin nightclub, and for several decades had been sending assassins around the world to murder its opponents.

The Tripoli archives show that the rapprochement, which began with the restoration of diplomatic ties in 1999, gathered pace within weeks of the al-Qaida attacks of 9/11. Sir Richard Dearlove, who was head of MI6 at the time, has said that these links were always authorised by government ministers.

The week after the attacks, British intelligence officers met with Moussa Koussa, the head of Libyan intelligence, who offered to provide intelligence from Islamists held in the regime’s jails.

Two months later, British intelligence officers held a three-day conference with their Libyan counterparts at a hotel at a European airport. German and Austrian intelligence officers also attended.

According to the Libyan minutes, the British explained that they could not arrest anyone in the UK – only the police could do that – and that there could be difficulty in obtaining authorisation for Gaddafi’s intelligence officers to operate in the UK. They also added that impending changes to UK law would give them “more leeway” in the near future.

Other documents released under the Freedom of Information Act detail the way in which diplomatic contacts between London and Tripoli developed, with a British trade minister, Mike O’Brien, visiting Tripoli in August 2002, the same month that the dictator’s son, Saif, was admitted as a post-graduate student at the London School of Economics. Blair and Gaddafi spoke by telephone for the first time, chatting for 30 minutes, and in December 2003 the dictator announced publicly that he was abandoning his programme for the development of weapons of mass destruction.

With the war in Iraq going badly, London and Washington were able to suggest that an invasion that had been justified by a need to dismantle a WMD programme that was subsequently found not to exist had at least resulted in another country’s weapons programme being dismantled.

Three months later, in March 2004, the new relationship was sealed by a meeting between Gaddafi and Blair, during which the British prime minister announced that the two countries had found common cause in the fight against terrorism, and the Anglo-Dutch oil giant Shell announced that it had signed a £110m deal for gas exploration rights off the Libyan coast.

However, the Tripoli archive shows that beneath the surface of the new alliance, the Blair government was encouraging ever-closer co-operation between the UK’s intelligence agencies and the intelligence agencies of a dictatorship which had been widely condemned for committing the most serious human rights abuses; MI5 and MI6, and the CIA, would begin to work hand-in-glove with the Libyan External Security Organisation.

Eliza Manningham-Buller, who was head of MI5 during most of the period that the UK’s intelligence agencies were working closely with the Libyan dictatorship, has defended the decision to open talks with Gaddafi on the grounds that it helped to deter him from pursuing his WMD programme. However, when delivering the 2011 Reith Lecture, she added: “There are questions to be answered about the various relationships that developed afterwards and whether the UK supped with a sufficiently long spoon.”

The archive clearly shows that Gaddafi hoped that this intelligence co-operation would result in British assistance in his attempts to round up and imprison Libyans who were living in exile in the UK, Saudi Arabia, Pakistan and Mali. All of these men were members of the Libyan Islamic Fighting Group (LIFG), an Islamist organisation that had attempted to assassinate him three times since its foundation in the early 90s. A largely spent force since the late 90s, many of the members of the LIFG had been living peacefully in the UK for more than a decade, having arrived as refugees. Some had been granted British citizenship. Koussa’s agency asked British intelligence to investigate 79 of these men, whom they described as “Libyan heretics”.

Two weeks before Blair’s visit to Libya, Belhaj and his four-and-a-half-months pregnant wife, Fatima Bouchar, were kidnapped in Thailand and flown to Tripoli. Bouchar says she was taped, head to foot, to a stretcher, for the 17-hour flight.

In a follow-up letter to Koussa, Allen claimed credit for the rendition of Belhaj – referring to him as Abu Abd Allah Sadiq, the name by which he is better known in the jihadi world – saying that although “I did not pay for the air cargo”, the intelligence that led to the couple’s capture was British.

Three days after Blair’s visit, al-Saadi was rendered from Hong Kong to Tripoli, along with his wife and four children, the youngest a girl aged six.

Libya’s foreign minister Moussa Koussa was head of Libyan intelligence. Facebook Twitter Pinterest
Libya’s foreign minister Moussa Koussa was head of Libyan intelligence.
Both men say that while being held at Tajoura prison outside Tripoli they were beaten, whipped, subjected to electric shocks, deprived of sleep and threatened.

Belhaj says he was twice interrogated at Tajoura by British intelligence officers. After gesturing that the session was being recorded, Belhaj says he made a number of gestures to show that he was being beaten and suspended by his arms. One of the British officers, a man, is said to have given a thumbs-up signal, while the second, a woman, is said to have nodded.

Belhaj alleges that following one of these encounters he agreed to sign a statement about his associates in the UK after being threatened with a form of torture called the Honda, which involved being locked in a box-like structure whose ceiling and walls could be shrunk, provoking extreme claustrophobia and fear as well as discomfort.

According to the claim being brought against the British government, the attempt to track down other leading members of the LIFG resulted in the intelligence agencies of Libya and the UK throwing their net still wider.

In late 2005, a British citizen of Somali origin and a Libyan living in Ireland were arrested in Saudi Arabia and allegedly tortured while being questioned by Saudi intelligence officers about associates who were members of the LIFG. The men say they were shackled and beaten. The British citizen says he was also interrogated by two British men who declined to identify themselves and who appeared uninterested in his complaints of mistreatment.

Many of the questions put to the two men concerned the whereabouts of Othman Saleh Khalifa, a long-standing member of the LIFG. Khalifa was detained in Mali a few months later and rendered to Libya. The Tripoli archive shows that summaries of his interrogations were sent to British intelligence, and that both MI5 and MI6 submitted questions that they wished to be put to him. A memorandum from MI6 to Koussa’s deputy, Sadegh Krema, was accompanied by questions “which you kindly agreed to pass to your interview team”.

Khalifa says that he was beaten during interrogations for around six months during the second half of 2006 and that he did not see daylight.

The Tripoli archive shows that during the same week that Khalifa was being rendered to Libya, MI5 and MI6 officers met Libyan intelligence officers in Tripoli and informed them that they were to be invited to the UK to conduct joint intelligence operations. The Libyan minutes of the meeting say that MI5 informed them that “London and Manchester are the two hottest spots” for LIFG activity in the country. The aim was to recruit informants within the Libyan community in the UK.

The Libyan minutes of the meeting also say that the British told them: “With your co-operation we should be able to target specific individuals.” The Libyans, meanwhile, said that potential recruits could be “intimidated” through threats to arrest relatives in Libya.

The following August, senior MI5 and MI6 officers and two Libyan intelligence officers met at MI5’s headquarters in London. According to the Libyan minutes, MI5 warned the Libyans that individuals could complain to the police if they believed they were being harassed by MI5, and could also expose the British-Libyan joint operations to the media.

The minutes also state that the British suggested that Libyan intelligence officers should approach potential recruits in the UK, and that if they refused to cooperate, arrangements could be made for the targets to be arrested under anti-terrorism legislation, accused of associating with those same Libyan intelligence officers, and threatened with deportation.

Sami al-Saadi has been paid £2.23m in compensation. Facebook Twitter Pinterest
Sami al-Saadi has been paid £2.23m in compensation.
One of the targets was a 32-year-old Libyan, associated with the LIFG, who had lived in the UK for 10 years and had been a British citizen for six years. The Libyan intelligence officers repeatedly telephoned him, claiming to be consular officials, and he eventually agreed to meet them at the Landmark hotel in Marylebone, London, on 2 September 2006. According to the Libyan notes of this meeting, the British insisted that two MI5 officers, one calling herself Caroline, should be present, so that the target should know that he was the subject of a joint UK-Libyan approach.

The target was told that he was to be given time to think about the approach. In Libya, meanwhile, the target’s brothers, sisters and mother say they were each detained in turn and told that they should persuade him to return to the country.

The Libyan intelligence officers also visited Manchester, calling at the home of another man targeted for recruitment. According to their notes, MI5 warned them not to enter the house but to persuade him to go with them to a public place where they could be photographed together. As he was not at home, the Libyan spies went instead to a mosque in the Didsbury district, where they told the imam that they were importing and exporting books.

On 5 September, shortly before the two Libyan intelligence officers returned home, they had another meeting with their British counterparts. Their notes show that the British warned that steps should be taken jointly to “avoid being trapped in any sort of legal problem [and] to avoid also that those joint plans be discovered by lawyers or human rights organisations and the media”. The Libyans assured MI5 and MI6: “We have effectively reassured them that we will stick by the joint plan to avoid any blame if the operation fails.”

The target says he was approached by “Caroline” and a second MI5 officer on a number of other occasions, but declined to travel to Libya and still lives in west London.

Six Libyan men, the widow of a seventh, and five British citizens of Libyan and Somali origin are bringing a number of claims, which include allegations of false imprisonment, blackmail, misfeasance in public office and conspiracy to assault.

The case is being brought against MI5 and MI6 as well as the Home Office and Foreign Office. Government departments declined to comment on the grounds that the litigation is ongoing.

When making their unsuccessful bid to have the case struck out, government lawyers admitted no liability. They argued that the five claimants who were subjected to control orders were properly considered to pose a threat to the UK’s national security, and denied that the government relied on information from prisoners held in Libya in making that assessment. They also argued that the LIFG had been a threat to the UK. They are expected to appeal Thursday’s high court decision.

Allen has declined to comment on the rendition operations, while Straw says: “At all times I was scrupulous in seeking to carry out my duties in accordance with the law, and I hope to be able to say more about this at an appropriate stage in the future.”

Ian Cobain
Thursday 22 January 2015 14.24 GMT Last modified on Monday 26 January 2015 14.03 GMT

Find this story at 22 January 2015

© 2015 Guardian News and Media Limited

MI5 spied on Libyan torture victims, documents reveal (2011)

BRITAIN’S security service MI5 asked Muammar Gaddafi’s secret services for regular updates on what terrorist suspects were revealing under interrogation in Libyan prisons, where torture was routine.

MI5 also agreed to trade information with Libyan spymasters on 50 British-based Libyans judged to be a threat to Gaddafi’s regime.

The disclosures come from secret intelligence documents left lying around in the ruins of the British embassy in Tripoli for anyone to find.

They include an MI5 paper marked “UK/Libya Eyes Only Secret”, which shows that the service provided Gaddafi’s spies with a trove of intelligence about Libyan dissidents in London, Cardiff, Birmingham and Manchester.

Other documents seen by The Sunday Times in the abandoned offices of British and Libyan officials reveal that:

– The Ministry of Defence invited the dictator’s sons Saadi and Khamis Gaddafi, whose forces have massacred civilians during Libya’s revolution, to a combat display at SAS headquarters in Hereford and a dinner at the Cavalry and Guards Club in Mayfair;

Start of sidebar. Skip to end of sidebar.

MORESpy agencies’ ties to Libya revealed
MOREAnother Gaddafi stronghold set to fall
VIDEOPapers show Gaddafi links with CIA, MI6
End of sidebar. Return to start of sidebar.

– Tony Blair helped another son, Saif Gaddafi, with his PhD thesis, beginning a personal letter with the words “Dear Engineer Saif”;

– The Foreign Office planned to use Prince Andrew in a secret strategy to secure the release of Abdelbaset al-Megrahi, the Lockerbie bomber, from prison in Scotland and offset the risk of retaliation if he died in jail. In fact, Megrahi was released anyway.

The cache of documents shows how close the British governments of both Blair and Gordon Brown were to a brutal regime that was overthrown last month when pro-democracy rebels seized Tripoli.

Nowhere is this closeness more evident than in the intelligence sphere. The MI5 paper for Gaddafi’s security services contains detailed information about members of the Libyan Islamic Fighting Group (LIFG), a militant dissident outfit with cells in Britain.

The document, prepared ahead of an MI5 visit to Tripoli in 2005, formally requested that Libyan intelligence should provide access to detainees held by secret police and to “timely debriefs” of interrogations.

It added: “The more timely (the) information the better … Such intelligence is most valuable when it is current. It is notable that LIFG members in the UK become aware of the detention of members overseas within a relatively short period.”

The request was made despite widespread evidence of torture in Libyan prisons and assassinations of dissidents in other countries, including Britain. Torture practices identified by the US State Department included “clubbing, setting dogs on prisoners, electric shocks, suffocation by plastic bags and pouring lemon juice into open wounds”.

The disclosures will reignite the debate on the alleged complicity of British security services in the torture of terrorist suspects abroad. Last year David Cameron announced a judge-led inquiry into separate claims that M15 and MI6 were complicit in the torture of British citizens by foreign interrogators.

Some of those named in the documents found in Tripoli are thought to have been arrested subsequently in Britain and placed on control orders, a form of house arrest that is due to be debated in parliament this week.

Shami Chakrabarti, director of the human rights group Liberty, said: “These chilling revelations show just how cosy British authorities became with a regime known for torture. How on earth did they think these timely detainee debriefs were going to be obtained?

“The thought that people [who were] discussed with Gadaffi’s henchmen may have been placed on control orders as a result of ‘detainee debriefs’ should prey on the mind of every MP who votes on the new control order regime tomorrow.”

Other documents that have emerged show how America’s CIA sent terrorism suspects at least eight times for questioning in Libya. One letter from an MI6 officer to his Libyan counterpart reported the release from detention in Britain of a key LIFG member.

The MI5 document makes clear the key area of mutual interest to both countries was the LIFG, the most powerful radical faction waging war against Gadaffi’s regime. The group aimed to replace his dictatorship with a hardline Islamist state. Its main external base was in Britain, where 50 members lived.

MI5 believed the group had growing links to al-Qa’ida. It was suspected of supplying a “pipeline” of finance and false documents for the group’s international operations and of facilitating trips by jihadists from Britain to fight against western forces in Iraq.

MI5 also feared the LIFG might be planning terrorist attacks against the West.

A rider to the report says the information is being sent to the Libyans “for research and analysis purposes only and should not be used for overt, covert or executive action” – an apparent reference to kidnapping or execution.

A senior Whitehall official declined to discuss details of the agreement to share intelligence. He said: “We do not engage in, or encourage others to engage in, or contract out in situations where we knowingly, or have a very strong reason to believe that someone is being maltreated or is at risk of, maltreatment.”

William Hague, the foreign secretary, said intelligence documents emerging in Tripoli “relate to a period under the previous government, so I have no knowledge of those, of what was happening behind the scenes at that time”.

A document found in the office of Saadi Gaddafi, head of Libya’s special forces, showed the Ministry of Defence made elaborate plans for him to visit Britain in 2006 with his brother Khamis, whose commandos killed dozens of detainees before retreating from Tripoli as the regime fell.

The Sunday Times
MILES AMOORE AND DAVID LEPPARD THE SUNDAY TIMES SEPTEMBER 04, 2011 1:13PM

Find this story at 4 September 2011

Copyright http://www.theaustralian.com.au

Libya rebel commander wants MI6 and CIA apologies (2011)

The commander of anti-government forces in Tripoli has told the BBC he wants an apology from Britain and America for the way he was transferred to a prison in Libya in 2004.
Abdel Hakim Belhaj, who was then a terror suspect, says he was tortured after being arrested in Bangkok and taken to the Libyan capital in an operation organised by the CIA and MI6.
Details of his case are included in messages sent to the Gaddafi regime by the two intelligence services.
Jeremy Bowen reports from Tripoli.

4 September 2011 Last updated at 22:39 BST

Find this story at 4 September 2011

Copyright © 2015 BBC

The Killing of Osama bin Laden (2015)

It’s been four years since a group of US Navy Seals assassinated Osama bin Laden in a night raid on a high-walled compound in Abbottabad, Pakistan. The killing was the high point of Obama’s first term, and a major factor in his re-election. The White House still maintains that the mission was an all-American affair, and that the senior generals of Pakistan’s army and Inter-Services Intelligence agency (ISI) were not told of the raid in advance. This is false, as are many other elements of the Obama administration’s account. The White House’s story might have been written by Lewis Carroll: would bin Laden, target of a massive international manhunt, really decide that a resort town forty miles from Islamabad would be the safest place to live and command al-Qaida’s operations? He was hiding in the open. So America said.

The most blatant lie was that Pakistan’s two most senior military leaders – General Ashfaq Parvez Kayani, chief of the army staff, and General Ahmed Shuja Pasha, director general of the ISI – were never informed of the US mission. This remains the White House position despite an array of reports that have raised questions, including one by Carlotta Gall in the New York Times Magazine of 19 March 2014. Gall, who spent 12 years as the Times correspondent in Afghanistan, wrote that she’d been told by a ‘Pakistani official’ that Pasha had known before the raid that bin Laden was in Abbottabad. The story was denied by US and Pakistani officials, and went no further. In his book Pakistan: Before and after Osama (2012), Imtiaz Gul, executive director of the Centre for Research and Security Studies, a think tank in Islamabad, wrote that he’d spoken to four undercover intelligence officers who – reflecting a widely held local view – asserted that the Pakistani military must have had knowledge of the operation. The issue was raised again in February, when a retired general, Asad Durrani, who was head of the ISI in the early 1990s, told an al-Jazeera interviewer that it was ‘quite possible’ that the senior officers of the ISI did not know where bin Laden had been hiding, ‘but it was more probable that they did [know]. And the idea was that, at the right time, his location would be revealed. And the right time would have been when you can get the necessary quid pro quo – if you have someone like Osama bin Laden, you are not going to simply hand him over to the United States.’

This spring I contacted Durrani and told him in detail what I had learned about the bin Laden assault from American sources: that bin Laden had been a prisoner of the ISI at the Abbottabad compound since 2006; that Kayani and Pasha knew of the raid in advance and had made sure that the two helicopters delivering the Seals to Abbottabad could cross Pakistani airspace without triggering any alarms; that the CIA did not learn of bin Laden’s whereabouts by tracking his couriers, as the White House has claimed since May 2011, but from a former senior Pakistani intelligence officer who betrayed the secret in return for much of the $25 million reward offered by the US, and that, while Obama did order the raid and the Seal team did carry it out, many other aspects of the administration’s account were false.

‘When your version comes out – if you do it – people in Pakistan will be tremendously grateful,’ Durrani told me. ‘For a long time people have stopped trusting what comes out about bin Laden from the official mouths. There will be some negative political comment and some anger, but people like to be told the truth, and what you’ve told me is essentially what I have heard from former colleagues who have been on a fact-finding mission since this episode.’ As a former ISI head, he said, he had been told shortly after the raid by ‘people in the “strategic community” who would know’ that there had been an informant who had alerted the US to bin Laden’s presence in Abbottabad, and that after his killing the US’s betrayed promises left Kayani and Pasha exposed.

The major US source for the account that follows is a retired senior intelligence official who was knowledgeable about the initial intelligence about bin Laden’s presence in Abbottabad. He also was privy to many aspects of the Seals’ training for the raid, and to the various after-action reports. Two other US sources, who had access to corroborating information, have been longtime consultants to the Special Operations Command. I also received information from inside Pakistan about widespread dismay among the senior ISI and military leadership – echoed later by Durrani – over Obama’s decision to go public immediately with news of bin Laden’s death. The White House did not respond to requests for comment.

*

It began with a walk-in. In August 2010 a former senior Pakistani intelligence officer approached Jonathan Bank, then the CIA’s station chief at the US embassy in Islamabad. He offered to tell the CIA where to find bin Laden in return for the reward that Washington had offered in 2001. Walk-ins are assumed by the CIA to be unreliable, and the response from the agency’s headquarters was to fly in a polygraph team. The walk-in passed the test. ‘So now we’ve got a lead on bin Laden living in a compound in Abbottabad, but how do we really know who it is?’ was the CIA’s worry at the time, the retired senior US intelligence official told me.

The US initially kept what it knew from the Pakistanis. ‘The fear was that if the existence of the source was made known, the Pakistanis themselves would move bin Laden to another location. So only a very small number of people were read into the source and his story,’ the retired official said. ‘The CIA’s first goal was to check out the quality of the informant’s information.’ The compound was put under satellite surveillance. The CIA rented a house in Abbottabad to use as a forward observation base and staffed it with Pakistani employees and foreign nationals. Later on, the base would serve as a contact point with the ISI; it attracted little attention because Abbottabad is a holiday spot full of houses rented on short leases. A psychological profile of the informant was prepared. (The informant and his family were smuggled out of Pakistan and relocated in the Washington area. He is now a consultant for the CIA.)

‘By October the military and intelligence community were discussing the possible military options. Do we drop a bunker buster on the compound or take him out with a drone strike? Perhaps send someone to kill him, single assassin style? But then we’d have no proof of who he was,’ the retired official said. ‘We could see some guy is walking around at night, but we have no intercepts because there’s no commo coming from the compound.’

In October, Obama was briefed on the intelligence. His response was cautious, the retired official said. ‘It just made no sense that bin Laden was living in Abbottabad. It was just too crazy. The president’s position was emphatic: “Don’t talk to me about this any more unless you have proof that it really is bin Laden.”’ The immediate goal of the CIA leadership and the Joint Special Operations Command was to get Obama’s support. They believed they would get this if they got DNA evidence, and if they could assure him that a night assault of the compound would carry no risk. The only way to accomplish both things, the retired official said, ‘was to get the Pakistanis on board’.

During the late autumn of 2010, the US continued to keep quiet about the walk-in, and Kayani and Pasha continued to insist to their American counterparts that they had no information about bin Laden’s whereabouts. ‘The next step was to figure out how to ease Kayani and Pasha into it – to tell them that we’ve got intelligence showing that there is a high-value target in the compound, and to ask them what they know about the target,’ the retired official said. ‘The compound was not an armed enclave – no machine guns around, because it was under ISI control.’ The walk-in had told the US that bin Laden had lived undetected from 2001 to 2006 with some of his wives and children in the Hindu Kush mountains, and that ‘the ISI got to him by paying some of the local tribal people to betray him.’ (Reports after the raid placed him elsewhere in Pakistan during this period.) Bank was also told by the walk-in that bin Laden was very ill, and that early on in his confinement at Abbottabad, the ISI had ordered Amir Aziz, a doctor and a major in the Pakistani army, to move nearby to provide treatment. ‘The truth is that bin Laden was an invalid, but we cannot say that,’ the retired official said. ‘“You mean you guys shot a cripple? Who was about to grab his AK-47?”’

‘It didn’t take long to get the co-operation we needed, because the Pakistanis wanted to ensure the continued release of American military aid, a good percentage of which was anti-terrorism funding that finances personal security, such as bullet-proof limousines and security guards and housing for the ISI leadership,’ the retired official said. He added that there were also under-the-table personal ‘incentives’ that were financed by off-the-books Pentagon contingency funds. ‘The intelligence community knew what the Pakistanis needed to agree – there was the carrot. And they chose the carrot. It was a win-win. We also did a little blackmail. We told them we would leak the fact that you’ve got bin Laden in your backyard. We knew their friends and enemies’ – the Taliban and jihadist groups in Pakistan and Afghanistan – ‘would not like it.’

A worrying factor at this early point, according to the retired official, was Saudi Arabia, which had been financing bin Laden’s upkeep since his seizure by the Pakistanis. ‘The Saudis didn’t want bin Laden’s presence revealed to us because he was a Saudi, and so they told the Pakistanis to keep him out of the picture. The Saudis feared if we knew we would pressure the Pakistanis to let bin Laden start talking to us about what the Saudis had been doing with al-Qaida. And they were dropping money – lots of it. The Pakistanis, in turn, were concerned that the Saudis might spill the beans about their control of bin Laden. The fear was that if the US found out about bin Laden from Riyadh, all hell would break out. The Americans learning about bin Laden’s imprisonment from a walk-in was not the worst thing.’

Despite their constant public feuding, American and Pakistani military and intelligence services have worked together closely for decades on counterterrorism in South Asia. Both services often find it useful to engage in public feuds ‘to cover their asses’, as the retired official put it, but they continually share intelligence used for drone attacks, and co-operate on covert operations. At the same time, it’s understood in Washington that elements of the ISI believe that maintaining a relationship with the Taliban leadership inside Afghanistan is essential to national security. The ISI’s strategic aim is to balance Indian influence in Kabul; the Taliban is also seen in Pakistan as a source of jihadist shock troops who would back Pakistan against India in a confrontation over Kashmir.

Adding to the tension was the Pakistani nuclear arsenal, often depicted in the Western press as an ‘Islamic bomb’ that might be transferred by Pakistan to an embattled nation in the Middle East in the event of a crisis with Israel. The US looked the other way when Pakistan began building its weapons system in the 1970s and it’s widely believed it now has more than a hundred nuclear warheads. It’s understood in Washington that US security depends on the maintenance of strong military and intelligence ties to Pakistan. The belief is mirrored in Pakistan.

‘The Pakistani army sees itself as family,’ the retired official said. ‘Officers call soldiers their sons and all officers are “brothers”. The attitude is different in the American military. The senior Pakistani officers believe they are the elite and have got to look out for all of the people, as keepers of the flame against Muslim fundamentalism. The Pakistanis also know that their trump card against aggression from India is a strong relationship with the United States. They will never cut their person-to-person ties with us.’

Like all CIA station chiefs, Bank was working undercover, but that ended in early December 2010 when he was publicly accused of murder in a criminal complaint filed in Islamabad by Karim Khan, a Pakistani journalist whose son and brother, according to local news reports, had been killed by a US drone strike. Allowing Bank to be named was a violation of diplomatic protocol on the part of the Pakistani authorities, and it brought a wave of unwanted publicity. Bank was ordered to leave Pakistan by the CIA, whose officials subsequently told the Associated Press he was transferred because of concerns for his safety. The New York Times reported that there was ‘strong suspicion’ the ISI had played a role in leaking Bank’s name to Khan. There was speculation that he was outed as payback for the publication in a New York lawsuit a month earlier of the names of ISI chiefs in connection with the Mumbai terrorist attacks of 2008. But there was a collateral reason, the retired official said, for the CIA’s willingness to send Bank back to America. The Pakistanis needed cover in case their co-operation with the Americans in getting rid of bin Laden became known. The Pakistanis could say: “You’re talking about me? We just kicked out your station chief.”’

*

The bin Laden compound was less than two miles from the Pakistan Military Academy, and a Pakistani army combat battalion headquarters was another mile or so away. Abbottabad is less than 15 minutes by helicopter from Tarbela Ghazi, an important base for ISI covert operations and the facility where those who guard Pakistan’s nuclear weapons arsenal are trained. ‘Ghazi is why the ISI put bin Laden in Abbottabad in the first place,’ the retired official said, ‘to keep him under constant supervision.’

The risks for Obama were high at this early stage, especially because there was a troubling precedent: the failed 1980 attempt to rescue the American hostages in Tehran. That failure was a factor in Jimmy Carter’s loss to Ronald Reagan. Obama’s worries were realistic, the retired official said. ‘Was bin Laden ever there? Was the whole story a product of Pakistani deception? What about political blowback in case of failure?’ After all, as the retired official said, ‘If the mission fails, Obama’s just a black Jimmy Carter and it’s all over for re-election.’

Obama was anxious for reassurance that the US was going to get the right man. The proof was to come in the form of bin Laden’s DNA. The planners turned for help to Kayani and Pasha, who asked Aziz to obtain the specimens. Soon after the raid the press found out that Aziz had been living in a house near the bin Laden compound: local reporters discovered his name in Urdu on a plate on the door. Pakistani officials denied that Aziz had any connection to bin Laden, but the retired official told me that Aziz had been rewarded with a share of the $25 million reward the US had put up because the DNA sample had showed conclusively that it was bin Laden in Abbottabad. (In his subsequent testimony to a Pakistani commission investigating the bin Laden raid, Aziz said that he had witnessed the attack on Abbottabad, but had no knowledge of who was living in the compound and had been ordered by a superior officer to stay away from the scene.)

Bargaining continued over the way the mission would be executed. ‘Kayani eventually tells us yes, but he says you can’t have a big strike force. You have to come in lean and mean. And you have to kill him, or there is no deal,’ the retired official said. The agreement was struck by the end of January 2011, and Joint Special Operations Command prepared a list of questions to be answered by the Pakistanis: ‘How can we be assured of no outside intervention? What are the defences inside the compound and its exact dimensions? Where are bin Laden’s rooms and exactly how big are they? How many steps in the stairway? Where are the doors to his rooms, and are they reinforced with steel? How thick?’ The Pakistanis agreed to permit a four-man American cell – a Navy Seal, a CIA case officer and two communications specialists – to set up a liaison office at Tarbela Ghazi for the coming assault. By then, the military had constructed a mock-up of the compound in Abbottabad at a secret former nuclear test site in Nevada, and an elite Seal team had begun rehearsing for the attack.

The US had begun to cut back on aid to Pakistan – to ‘turn off the spigot’, in the retired official’s words. The provision of 18 new F-16 fighter aircraft was delayed, and under-the-table cash payments to the senior leaders were suspended. In April 2011 Pasha met the CIA director, Leon Panetta, at agency headquarters. ‘Pasha got a commitment that the United States would turn the money back on, and we got a guarantee that there would be no Pakistani opposition during the mission,’ the retired official said. ‘Pasha also insisted that Washington stop complaining about Pakistan’s lack of co-operation with the American war on terrorism.’ At one point that spring, Pasha offered the Americans a blunt explanation of the reason Pakistan kept bin Laden’s capture a secret, and why it was imperative for the ISI role to remain secret: ‘We needed a hostage to keep tabs on al-Qaida and the Taliban,’ Pasha said, according to the retired official. ‘The ISI was using bin Laden as leverage against Taliban and al-Qaida activities inside Afghanistan and Pakistan. They let the Taliban and al-Qaida leadership know that if they ran operations that clashed with the interests of the ISI, they would turn bin Laden over to us. So if it became known that the Pakistanis had worked with us to get bin Laden at Abbottabad, there would be hell to pay.’

At one of his meetings with Panetta, according to the retired official and a source within the CIA, Pasha was asked by a senior CIA official whether he saw himself as acting in essence as an agent for al-Qaida and the Taliban. ‘He answered no, but said the ISI needed to have some control.’ The message, as the CIA saw it, according to the retired official, was that Kayani and Pasha viewed bin Laden ‘as a resource, and they were more interested in their [own] survival than they were in the United States’.

A Pakistani with close ties to the senior leadership of the ISI told me that ‘there was a deal with your top guys. We were very reluctant, but it had to be done – not because of personal enrichment, but because all of the American aid programmes would be cut off. Your guys said we will starve you out if you don’t do it, and the okay was given while Pasha was in Washington. The deal was not only to keep the taps open, but Pasha was told there would be more goodies for us.’ The Pakistani said that Pasha’s visit also resulted in a commitment from the US to give Pakistan ‘a freer hand’ in Afghanistan as it began its military draw-down there. ‘And so our top dogs justified the deal by saying this is for our country.’

*

Pasha and Kayani were responsible for ensuring that Pakistan’s army and air defence command would not track or engage with the US helicopters used on the mission. The American cell at Tarbela Ghazi was charged with co-ordinating communications between the ISI, the senior US officers at their command post in Afghanistan, and the two Black Hawk helicopters; the goal was to ensure that no stray Pakistani fighter plane on border patrol spotted the intruders and took action to stop them. The initial plan said that news of the raid shouldn’t be announced straightaway. All units in the Joint Special Operations Command operate under stringent secrecy and the JSOC leadership believed, as did Kayani and Pasha, that the killing of bin Laden would not be made public for as long as seven days, maybe longer. Then a carefully constructed cover story would be issued: Obama would announce that DNA analysis confirmed that bin Laden had been killed in a drone raid in the Hindu Kush, on Afghanistan’s side of the border. The Americans who planned the mission assured Kayani and Pasha that their co-operation would never be made public. It was understood by all that if the Pakistani role became known, there would be violent protests – bin Laden was considered a hero by many Pakistanis – and Pasha and Kayani and their families would be in danger, and the Pakistani army publicly disgraced.

It was clear to all by this point, the retired official said, that bin Laden would not survive: ‘Pasha told us at a meeting in April that he could not risk leaving bin Laden in the compound now that we know he’s there. Too many people in the Pakistani chain of command know about the mission. He and Kayani had to tell the whole story to the directors of the air defence command and to a few local commanders.

‘Of course the guys knew the target was bin Laden and he was there under Pakistani control,’ the retired official said. ‘Otherwise, they would not have done the mission without air cover. It was clearly and absolutely a premeditated murder.’ A former Seal commander, who has led and participated in dozens of similar missions over the past decade, assured me that ‘we were not going to keep bin Laden alive – to allow the terrorist to live. By law, we know what we’re doing inside Pakistan is a homicide. We’ve come to grips with that. Each one of us, when we do these missions, say to ourselves, “Let’s face it. We’re going to commit a murder.”’ The White House’s initial account claimed that bin Laden had been brandishing a weapon; the story was aimed at deflecting those who questioned the legality of the US administration’s targeted assassination programme. The US has consistently maintained, despite widely reported remarks by people involved with the mission, that bin Laden would have been taken alive if he had immediately surrendered.

*

At the Abbottabad compound ISI guards were posted around the clock to keep watch over bin Laden and his wives and children. They were under orders to leave as soon as they heard the rotors of the US helicopters. The town was dark: the electricity supply had been cut off on the orders of the ISI hours before the raid began. One of the Black Hawks crashed inside the walls of the compound, injuring many on board. ‘The guys knew the TOT [time on target] had to be tight because they would wake up the whole town going in,’ the retired official said. The cockpit of the crashed Black Hawk, with its communication and navigational gear, had to be destroyed by concussion grenades, and this would create a series of explosions and a fire visible for miles. Two Chinook helicopters had flown from Afghanistan to a nearby Pakistani intelligence base to provide logistical support, and one of them was immediately dispatched to Abbottabad. But because the helicopter had been equipped with a bladder loaded with extra fuel for the two Black Hawks, it first had to be reconfigured as a troop carrier. The crash of the Black Hawk and the need to fly in a replacement were nerve-wracking and time-consuming setbacks, but the Seals continued with their mission. There was no firefight as they moved into the compound; the ISI guards had gone. ‘Everyone in Pakistan has a gun and high-profile, wealthy folks like those who live in Abbottabad have armed bodyguards, and yet there were no weapons in the compound,’ the retired official pointed out. Had there been any opposition, the team would have been highly vulnerable. Instead, the retired official said, an ISI liaison officer flying with the Seals guided them into the darkened house and up a staircase to bin Laden’s quarters. The Seals had been warned by the Pakistanis that heavy steel doors blocked the stairwell on the first and second-floor landings; bin Laden’s rooms were on the third floor. The Seal squad used explosives to blow the doors open, without injuring anyone. One of bin Laden’s wives was screaming hysterically and a bullet – perhaps a stray round – struck her knee. Aside from those that hit bin Laden, no other shots were fired. (The Obama administration’s account would hold otherwise.)

‘They knew where the target was – third floor, second door on the right,’ the retired official said. ‘Go straight there. Osama was cowering and retreated into the bedroom. Two shooters followed him and opened up. Very simple, very straightforward, very professional hit.’ Some of the Seals were appalled later at the White House’s initial insistence that they had shot bin Laden in self-defence, the retired official said. ‘Six of the Seals’ finest, most experienced NCOs, faced with an unarmed elderly civilian, had to kill him in self-defence? The house was shabby and bin Laden was living in a cell with bars on the window and barbed wire on the roof. The rules of engagement were that if bin Laden put up any opposition they were authorised to take lethal action. But if they suspected he might have some means of opposition, like an explosive vest under his robe, they could also kill him. So here’s this guy in a mystery robe and they shot him. It’s not because he was reaching for a weapon. The rules gave them absolute authority to kill the guy.’ The later White House claim that only one or two bullets were fired into his head was ‘bullshit’, the retired official said. ‘The squad came through the door and obliterated him. As the Seals say, “We kicked his ass and took his gas.”’

After they killed bin Laden, ‘the Seals were just there, some with physical injuries from the crash, waiting for the relief chopper,’ the retired official said. ‘Twenty tense minutes. The Black Hawk is still burning. There are no city lights. No electricity. No police. No fire trucks. They have no prisoners.’ Bin Laden’s wives and children were left for the ISI to interrogate and relocate. ‘Despite all the talk,’ the retired official continued, there were ‘no garbage bags full of computers and storage devices. The guys just stuffed some books and papers they found in his room in their backpacks. The Seals weren’t there because they thought bin Laden was running a command centre for al-Qaida operations, as the White House would later tell the media. And they were not intelligence experts gathering information inside that house.’

On a normal assault mission, the retired official said, there would be no waiting around if a chopper went down. ‘The Seals would have finished the mission, thrown off their guns and gear, and jammed into the remaining Black Hawk and di-di-maued’ – Vietnamese slang for leaving in a rush – ‘out of there, with guys hanging out of the doors. They would not have blown the chopper – no commo gear is worth a dozen lives – unless they knew they were safe. Instead they stood around outside the compound, waiting for the bus to arrive.’ Pasha and Kayani had delivered on all their promises.

*

The backroom argument inside the White House began as soon as it was clear that the mission had succeeded. Bin Laden’s body was presumed to be on its way to Afghanistan. Should Obama stand by the agreement with Kayani and Pasha and pretend a week or so later that bin Laden had been killed in a drone attack in the mountains, or should he go public immediately? The downed helicopter made it easy for Obama’s political advisers to urge the latter plan. The explosion and fireball would be impossible to hide, and word of what had happened was bound to leak. Obama had to ‘get out in front of the story’ before someone in the Pentagon did: waiting would diminish the political impact.

Not everyone agreed. Robert Gates, the secretary of defence, was the most outspoken of those who insisted that the agreements with Pakistan had to be honoured. In his memoir, Duty, Gates did not mask his anger:

Before we broke up and the president headed upstairs to tell the American people what had just happened, I reminded everyone that the techniques, tactics and procedures the Seals had used in the bin Laden operation were used every night in Afghanistan … it was therefore essential that we agree not to release any operational details of the raid. That we killed him, I said, is all we needed to say. Everybody in that room agreed to keep mum on details. That commitment lasted about five hours. The initial leaks came from the White House and CIA. They just couldn’t wait to brag and to claim credit. The facts were often wrong … Nonetheless the information just kept pouring out. I was outraged and at one point, told [the national security adviser, Tom] Donilon, ‘Why doesn’t everybody just shut the fuck up?’ To no avail.

Obama’s speech was put together in a rush, the retired official said, and was viewed by his advisers as a political document, not a message that needed to be submitted for clearance to the national security bureaucracy. This series of self-serving and inaccurate statements would create chaos in the weeks following. Obama said that his administration had discovered that bin Laden was in Pakistan through ‘a possible lead’ the previous August; to many in the CIA the statement suggested a specific event, such as a walk-in. The remark led to a new cover story claiming that the CIA’s brilliant analysts had unmasked a courier network handling bin Laden’s continuing flow of operational orders to al-Qaida. Obama also praised ‘a small team of Americans’ for their care in avoiding civilian deaths and said: ‘After a firefight, they killed Osama bin Laden and took custody of his body.’ Two more details now had to be supplied for the cover story: a description of the firefight that never happened, and a story about what happened to the corpse. Obama went on to praise the Pakistanis: ‘It’s important to note that our counterterrorism co-operation with Pakistan helped lead us to bin Laden and the compound where he was hiding.’ That statement risked exposing Kayani and Pasha. The White House’s solution was to ignore what Obama had said and order anyone talking to the press to insist that the Pakistanis had played no role in killing bin Laden. Obama left the clear impression that he and his advisers hadn’t known for sure that bin Laden was in Abbottabad, but only had information ‘about the possibility’. This led first to the story that the Seals had determined they’d killed the right man by having a six-foot-tall Seal lie next to the corpse for comparison (bin Laden was known to be six foot four); and then to the claim that a DNA test had been performed on the corpse and demonstrated conclusively that the Seals had killed bin Laden. But, according to the retired official, it wasn’t clear from the Seals’ early reports whether all of bin Laden’s body, or any of it, made it back to Afghanistan.

Gates wasn’t the only official who was distressed by Obama’s decision to speak without clearing his remarks in advance, the retired official said, ‘but he was the only one protesting. Obama didn’t just double-cross Gates, he double-crossed everyone. This was not the fog of war. The fact that there was an agreement with the Pakistanis and no contingency analysis of what was to be disclosed if something went wrong – that wasn’t even discussed. And once it went wrong, they had to make up a new cover story on the fly.’ There was a legitimate reason for some deception: the role of the Pakistani walk-in had to be protected.

The White House press corps was told in a briefing shortly after Obama’s announcement that the death of bin Laden was ‘the culmination of years of careful and highly advanced intelligence work’ that focused on tracking a group of couriers, including one who was known to be close to bin Laden. Reporters were told that a team of specially assembled CIA and National Security Agency analysts had traced the courier to a highly secure million-dollar compound in Abbottabad. After months of observation, the American intelligence community had ‘high confidence’ that a high-value target was living in the compound, and it was ‘assessed that there was a strong probability that [it] was Osama bin Laden’. The US assault team ran into a firefight on entering the compound and three adult males – two of them believed to be the couriers – were slain, along with bin Laden. Asked if bin Laden had defended himself, one of the briefers said yes: ‘He did resist the assault force. And he was killed in a firefight.’

The next day John Brennan, then Obama’s senior adviser for counterterrorism, had the task of talking up Obama’s valour while trying to smooth over the misstatements in his speech. He provided a more detailed but equally misleading account of the raid and its planning. Speaking on the record, which he rarely does, Brennan said that the mission was carried out by a group of Navy Seals who had been instructed to take bin Laden alive, if possible. He said the US had no information suggesting that anyone in the Pakistani government or military knew bin Laden’s whereabouts: ‘We didn’t contact the Pakistanis until after all of our people, all of our aircraft were out of Pakistani airspace.’ He emphasised the courage of Obama’s decision to order the strike, and said that the White House had no information ‘that confirmed that bin Laden was at the compound’ before the raid began. Obama, he said, ‘made what I believe was one of the gutsiest calls of any president in recent memory’. Brennan increased the number killed by the Seals inside the compound to five: bin Laden, a courier, his brother, a bin Laden son, and one of the women said to be shielding bin Laden.

Asked whether bin Laden had fired on the Seals, as some reporters had been told, Brennan repeated what would become a White House mantra: ‘He was engaged in a firefight with those that entered the area of the house he was in. And whether or not he got off any rounds, I quite frankly don’t know … Here is bin Laden, who has been calling for these attacks … living in an area that is far removed from the front, hiding behind women who were put in front of him as a shield … [It] just speaks to I think the nature of the individual he was.’

Gates also objected to the idea, pushed by Brennan and Leon Panetta, that US intelligence had learned of bin Laden’s whereabouts from information acquired by waterboarding and other forms of torture. ‘All of this is going on as the Seals are flying home from their mission. The agency guys know the whole story,’ the retired official said. ‘It was a group of annuitants who did it.’ (Annuitants are retired CIA officers who remain active on contract.) ‘They had been called in by some of the mission planners in the agency to help with the cover story. So the old-timers come in and say why not admit that we got some of the information about bin Laden from enhanced interrogation?’ At the time, there was still talk in Washington about the possible prosecution of CIA agents who had conducted torture.

‘Gates told them this was not going to work,’ the retired official said. ‘He was never on the team. He knew at the eleventh hour of his career not to be a party to this nonsense. But State, the agency and the Pentagon had bought in on the cover story. None of the Seals thought that Obama was going to get on national TV and announce the raid. The Special Forces command was apoplectic. They prided themselves on keeping operational security.’ There was fear in Special Operations, the retired official said, that ‘if the true story of the missions leaked out, the White House bureaucracy was going to blame it on the Seals.’

The White House’s solution was to silence the Seals. On 5 May, every member of the Seal hit team – they had returned to their base in southern Virginia – and some members of the Joint Special Operations Command leadership were presented with a nondisclosure form drafted by the White House’s legal office; it promised civil penalties and a lawsuit for anyone who discussed the mission, in public or private. ‘The Seals were not happy,’ the retired official said. But most of them kept quiet, as did Admiral William McRaven, who was then in charge of JSOC. ‘McRaven was apoplectic. He knew he was fucked by the White House, but he’s a dyed-in-the-wool Seal, and not then a political operator, and he knew there’s no glory in blowing the whistle on the president. When Obama went public with bin Laden’s death, everyone had to scramble around for a new story that made sense, and the planners were stuck holding the bag.’

Within days, some of the early exaggerations and distortions had become obvious and the Pentagon issued a series of clarifying statements. No, bin Laden was not armed when he was shot and killed. And no, bin Laden did not use one of his wives as a shield. The press by and large accepted the explanation that the errors were the inevitable by-product of the White House’s desire to accommodate reporters frantic for details of the mission.

One lie that has endured is that the Seals had to fight their way to their target. Only two Seals have made any public statement: No Easy Day, a first-hand account of the raid by Matt Bissonnette, was published in September 2012; and two years later Rob O’Neill was interviewed by Fox News. Both men had resigned from the navy; both had fired at bin Laden. Their accounts contradicted each other on many details, but their stories generally supported the White House version, especially when it came to the need to kill or be killed as the Seals fought their way to bin Laden. O’Neill even told Fox News that he and his fellow Seals thought ‘We were going to die.’ ‘The more we trained on it, the more we realised … this is going to be a one-way mission.’

But the retired official told me that in their initial debriefings the Seals made no mention of a firefight, or indeed of any opposition. The drama and danger portrayed by Bissonnette and O’Neill met a deep-seated need, the retired official said: ‘Seals cannot live with the fact that they killed bin Laden totally unopposed, and so there has to be an account of their courage in the face of danger. The guys are going to sit around the bar and say it was an easy day? That’s not going to happen.’

There was another reason to claim there had been a firefight inside the compound, the retired official said: to avoid the inevitable question that would arise from an uncontested assault. Where were bin Laden’s guards? Surely, the most sought-after terrorist in the world would have around-the-clock protection. ‘And one of those killed had to be the courier, because he didn’t exist and we couldn’t produce him. The Pakistanis had no choice but to play along with it.’ (Two days after the raid, Reuters published photographs of three dead men that it said it had purchased from an ISI official. Two of the men were later identified by an ISI spokesman as being the alleged courier and his brother.)

*

Five days after the raid the Pentagon press corps was provided with a series of videotapes that were said by US officials to have been taken from a large collection the Seals had removed from the compound, along with as many as 15 computers. Snippets from one of the videos showed a solitary bin Laden looking wan and wrapped in a blanket, watching what appeared to be a video of himself on television. An unnamed official told reporters that the raid produced a ‘treasure trove … the single largest collection of senior terrorist materials ever’, which would provide vital insights into al-Qaida’s plans. The official said the material showed that bin Laden ‘remained an active leader in al-Qaida, providing strategic, operational and tactical instructions to the group … He was far from a figurehead [and] continued to direct even tactical details of the group’s management and to encourage plotting’ from what was described as a command-and-control centre in Abbottabad. ‘He was an active player, making the recent operation even more essential for our nation’s security,’ the official said. The information was so vital, he added, that the administration was setting up an inter-agency task force to process it: ‘He was not simply someone who was penning al-Qaida strategy. He was throwing operational ideas out there and he was also specifically directing other al-Qaida members.’

These claims were fabrications: there wasn’t much activity for bin Laden to exercise command and control over. The retired intelligence official said that the CIA’s internal reporting shows that since bin Laden moved to Abbottabad in 2006 only a handful of terrorist attacks could be linked to the remnants of bin Laden’s al-Qaida. ‘We were told at first,’ the retired official said, ‘that the Seals produced garbage bags of stuff and that the community is generating daily intelligence reports out of this stuff. And then we were told that the community is gathering everything together and needs to translate it. But nothing has come of it. Every single thing they have created turns out not to be true. It’s a great hoax – like the Piltdown man.’ The retired official said that most of the materials from Abbottabad were turned over to the US by the Pakistanis, who later razed the building. The ISI took responsibility for the wives and children of bin Laden, none of whom was made available to the US for questioning.

‘Why create the treasure trove story?’ the retired official said. ‘The White House had to give the impression that bin Laden was still operationally important. Otherwise, why kill him? A cover story was created – that there was a network of couriers coming and going with memory sticks and instructions. All to show that bin Laden remained important.’

In July 2011, the Washington Post published what purported to be a summary of some of these materials. The story’s contradictions were glaring. It said the documents had resulted in more than four hundred intelligence reports within six weeks; it warned of unspecified al-Qaida plots; and it mentioned arrests of suspects ‘who are named or described in emails that bin Laden received’. The Post didn’t identify the suspects or reconcile that detail with the administration’s previous assertions that the Abbottabad compound had no internet connection. Despite their claims that the documents had produced hundreds of reports, the Post also quoted officials saying that their main value wasn’t the actionable intelligence they contained, but that they enabled ‘analysts to construct a more comprehensive portrait of al-Qaida’.

In May 2012, the Combating Terrorism Centre at West Point, a private research group, released translations it had made under a federal government contract of 175 pages of bin Laden documents. Reporters found none of the drama that had been touted in the days after the raid. Patrick Cockburn wrote about the contrast between the administration’s initial claims that bin Laden was the ‘spider at the centre of a conspiratorial web’ and what the translations actually showed: that bin Laden was ‘delusional’ and had ‘limited contact with the outside world outside his compound’.

The retired official disputed the authenticity of the West Point materials: ‘There is no linkage between these documents and the counterterrorism centre at the agency. No intelligence community analysis. When was the last time the CIA: 1) announced it had a significant intelligence find; 2) revealed the source; 3) described the method for processing the materials; 4) revealed the time-line for production; 5) described by whom and where the analysis was taking place, and 6) published the sensitive results before the information had been acted on? No agency professional would support this fairy tale.’

*

In June 2011, it was reported in the New York Times, the Washington Post and all over the Pakistani press that Amir Aziz had been held for questioning in Pakistan; he was, it was said, a CIA informant who had been spying on the comings and goings at the bin Laden compound. Aziz was released, but the retired official said that US intelligence was unable to learn who leaked the highly classified information about his involvement with the mission. Officials in Washington decided they ‘could not take a chance that Aziz’s role in obtaining bin Laden’s DNA also would become known’. A sacrificial lamb was needed, and the one chosen was Shakil Afridi, a 48-year-old Pakistani doctor and sometime CIA asset, who had been arrested by the Pakistanis in late May and accused of assisting the agency. ‘We went to the Pakistanis and said go after Afridi,’ the retired official said. ‘We had to cover the whole issue of how we got the DNA.’ It was soon reported that the CIA had organised a fake vaccination programme in Abbottabad with Afridi’s help in a failed attempt to obtain bin Laden’s DNA. Afridi’s legitimate medical operation was run independently of local health authorities, was well financed and offered free vaccinations against hepatitis B. Posters advertising the programme were displayed throughout the area. Afridi was later accused of treason and sentenced to 33 years in prison because of his ties to an extremist. News of the CIA-sponsored programme created widespread anger in Pakistan, and led to the cancellation of other international vaccination programmes that were now seen as cover for American spying.

The retired official said that Afridi had been recruited long before the bin Laden mission as part of a separate intelligence effort to get information about suspected terrorists in Abbottabad and the surrounding area. ‘The plan was to use vaccinations as a way to get the blood of terrorism suspects in the villages.’ Afridi made no attempt to obtain DNA from the residents of the bin Laden compound. The report that he did so was a hurriedly put together ‘CIA cover story creating “facts”’ in a clumsy attempt to protect Aziz and his real mission. ‘Now we have the consequences,’ the retired official said. ‘A great humanitarian project to do something meaningful for the peasants has been compromised as a cynical hoax.’ Afridi’s conviction was overturned, but he remains in prison on a murder charge.

*

In his address announcing the raid, Obama said that after killing bin Laden the Seals ‘took custody of his body’. The statement created a problem. In the initial plan it was to be announced a week or so after the fact that bin Laden was killed in a drone strike somewhere in the mountains on the Pakistan/Afghanistan border and that his remains had been identified by DNA testing. But with Obama’s announcement of his killing by the Seals everyone now expected a body to be produced. Instead, reporters were told that bin Laden’s body had been flown by the Seals to an American military airfield in Jalalabad, Afghanistan, and then straight to the USS Carl Vinson, a supercarrier on routine patrol in the North Arabian Sea. Bin Laden had then been buried at sea, just hours after his death. The press corps’s only sceptical moments at John Brennan’s briefing on 2 May were to do with the burial. The questions were short, to the point, and rarely answered. ‘When was the decision made that he would be buried at sea if killed?’ ‘Was this part of the plan all along?’ ‘Can you just tell us why that was a good idea?’ ‘John, did you consult a Muslim expert on that?’ ‘Is there a visual recording of this burial?’ When this last question was asked, Jay Carney, Obama’s press secretary, came to Brennan’s rescue: ‘We’ve got to give other people a chance here.’

‘We thought the best way to ensure that his body was given an appropriate Islamic burial,’ Brennan said, ‘was to take those actions that would allow us to do that burial at sea.’ He said ‘appropriate specialists and experts’ were consulted, and that the US military was fully capable of carrying out the burial ‘consistent with Islamic law’. Brennan didn’t mention that Muslim law calls for the burial service to be conducted in the presence of an imam, and there was no suggestion that one happened to be on board the Carl Vinson.

In a reconstruction of the bin Laden operation for Vanity Fair, Mark Bowden, who spoke to many senior administration officials, wrote that bin Laden’s body was cleaned and photographed at Jalalabad. Further procedures necessary for a Muslim burial were performed on the carrier, he wrote, ‘with bin Laden’s body being washed again and wrapped in a white shroud. A navy photographer recorded the burial in full sunlight, Monday morning, May 2.’ Bowden described the photos:

One frame shows the body wrapped in a weighted shroud. The next shows it lying diagonally on a chute, feet overboard. In the next frame the body is hitting the water. In the next it is visible just below the surface, ripples spreading outward. In the last frame there are only circular ripples on the surface. The mortal remains of Osama bin Laden were gone for good.

Bowden was careful not to claim that he had actually seen the photographs he described, and he recently told me he hadn’t seen them: ‘I’m always disappointed when I can’t look at something myself, but I spoke with someone I trusted who said he had seen them himself and described them in detail.’ Bowden’s statement adds to the questions about the alleged burial at sea, which has provoked a flood of Freedom of Information Act requests, most of which produced no information. One of them sought access to the photographs. The Pentagon responded that a search of all available records had found no evidence that any photographs had been taken of the burial. Requests on other issues related to the raid were equally unproductive. The reason for the lack of response became clear after the Pentagon held an inquiry into allegations that the Obama administration had provided access to classified materials to the makers of the film Zero Dark Thirty. The Pentagon report, which was put online in June 2013, noted that Admiral McRaven had ordered the files on the raid to be deleted from all military computers and moved to the CIA, where they would be shielded from FOIA requests by the agency’s ‘operational exemption’.

McRaven’s action meant that outsiders could not get access to the Carl Vinson’s unclassified logs. Logs are sacrosanct in the navy, and separate ones are kept for air operations, the deck, the engineering department, the medical office, and for command information and control. They show the sequence of events day by day aboard the ship; if there has been a burial at sea aboard the Carl Vinson, it would have been recorded.

There wasn’t any gossip about a burial among the Carl Vinson’s sailors. The carrier concluded its six-month deployment in June 2011. When the ship docked at its home base in Coronado, California, Rear Admiral Samuel Perez, commander of the Carl Vinson carrier strike group, told reporters that the crew had been ordered not to talk about the burial. Captain Bruce Lindsey, skipper of the Carl Vinson, told reporters he was unable to discuss it. Cameron Short, one of the crew of the Carl Vinson, told the Commercial-News of Danville, Illinois, that the crew had not been told anything about the burial. ‘All he knows is what he’s seen on the news,’ the newspaper reported.

The Pentagon did release a series of emails to the Associated Press. In one of them, Rear Admiral Charles Gaouette reported that the service followed ‘traditional procedures for Islamic burial’, and said none of the sailors on board had been permitted to observe the proceedings. But there was no indication of who washed and wrapped the body, or of which Arabic speaker conducted the service.

Within weeks of the raid, I had been told by two longtime consultants to Special Operations Command, who have access to current intelligence, that the funeral aboard the Carl Vinson didn’t take place. One consultant told me that bin Laden’s remains were photographed and identified after being flown back to Afghanistan. The consultant added: ‘At that point, the CIA took control of the body. The cover story was that it had been flown to the Carl Vinson.’ The second consultant agreed that there had been ‘no burial at sea’. He added that ‘the killing of bin Laden was political theatre designed to burnish Obama’s military credentials … The Seals should have expected the political grandstanding. It’s irresistible to a politician. Bin Laden became a working asset.’ Early this year, speaking again to the second consultant, I returned to the burial at sea. The consultant laughed and said: ‘You mean, he didn’t make it to the water?’

The retired official said there had been another complication: some members of the Seal team had bragged to colleagues and others that they had torn bin Laden’s body to pieces with rifle fire. The remains, including his head, which had only a few bullet holes in it, were thrown into a body bag and, during the helicopter flight back to Jalalabad, some body parts were tossed out over the Hindu Kush mountains – or so the Seals claimed. At the time, the retired official said, the Seals did not think their mission would be made public by Obama within a few hours: ‘If the president had gone ahead with the cover story, there would have been no need to have a funeral within hours of the killing. Once the cover story was blown, and the death was made public, the White House had a serious “Where’s the body?” problem. The world knew US forces had killed bin Laden in Abbottabad. Panic city. What to do? We need a “functional body” because we have to be able to say we identified bin Laden via a DNA analysis. It would be navy officers who came up with the “burial at sea” idea. Perfect. No body. Honourable burial following sharia law. Burial is made public in great detail, but Freedom of Information documents confirming the burial are denied for reasons of “national security”. It’s the classic unravelling of a poorly constructed cover story – it solves an immediate problem but, given the slightest inspection, there is no back-up support. There never was a plan, initially, to take the body to sea, and no burial of bin Laden at sea took place.’ The retired official said that if the Seals’ first accounts are to be believed, there wouldn’t have been much left of bin Laden to put into the sea in any case.

*

It was inevitable that the Obama administration’s lies, misstatements and betrayals would create a backlash. ‘We’ve had a four-year lapse in co-operation,’ the retired official said. ‘It’s taken that long for the Pakistanis to trust us again in the military-to-military counterterrorism relationship – while terrorism was rising all over the world … They felt Obama sold them down the river. They’re just now coming back because the threat from Isis, which is now showing up there, is a lot greater and the bin Laden event is far enough away to enable someone like General Durrani to come out and talk about it.’ Generals Pasha and Kayani have retired and both are reported to be under investigation for corruption during their time in office.

The Senate Intelligence Committee’s long-delayed report on CIA torture, released last December, documented repeated instances of official lying, and suggested that the CIA’s knowledge of bin Laden’s courier was sketchy at best and predated its use of waterboarding and other forms of torture. The report led to international headlines about brutality and waterboarding, along with gruesome details about rectal feeding tubes, ice baths and threats to rape or murder family members of detainees who were believed to be withholding information. Despite the bad publicity, the report was a victory for the CIA. Its major finding – that the use of torture didn’t lead to discovering the truth – had already been the subject of public debate for more than a decade. Another key finding – that the torture conducted was more brutal than Congress had been told – was risible, given the extent of public reporting and published exposés by former interrogators and retired CIA officers. The report depicted tortures that were obviously contrary to international law as violations of rules or ‘inappropriate activities’ or, in some cases, ‘management failures’. Whether the actions described constitute war crimes was not discussed, and the report did not suggest that any of the CIA interrogators or their superiors should be investigated for criminal activity. The agency faced no meaningful consequences as a result of the report.

The retired official told me that the CIA leadership had become experts in derailing serious threats from Congress: ‘They create something that is horrible but not that bad. Give them something that sounds terrible. “Oh my God, we were shoving food up a prisoner’s ass!” Meanwhile, they’re not telling the committee about murders, other war crimes, and secret prisons like we still have in Diego Garcia. The goal also was to stall it as long as possible, which they did.’

The main theme of the committee’s 499-page executive summary is that the CIA lied systematically about the effectiveness of its torture programme in gaining intelligence that would stop future terrorist attacks in the US. The lies included some vital details about the uncovering of an al-Qaida operative called Abu Ahmed al-Kuwaiti, who was said to be the key al-Qaida courier, and the subsequent tracking of him to Abbottabad in early 2011. The agency’s alleged intelligence, patience and skill in finding al-Kuwaiti became legend after it was dramatised in Zero Dark Thirty.

The Senate report repeatedly raised questions about the quality and reliability of the CIA’s intelligence about al-Kuwaiti. In 2005 an internal CIA report on the hunt for bin Laden noted that ‘detainees provide few actionable leads, and we have to consider the possibility that they are creating fictitious characters to distract us or to absolve themselves of direct knowledge about bin Ladin [sic].’ A CIA cable a year later stated that ‘we have had no success in eliciting actionable intelligence on bin Laden’s location from any detainees.’ The report also highlighted several instances of CIA officers, including Panetta, making false statements to Congress and the public about the value of ‘enhanced interrogation techniques’ in the search for bin Laden’s couriers.

Obama today is not facing re-election as he was in the spring of 2011. His principled stand on behalf of the proposed nuclear agreement with Iran says much, as does his decision to operate without the support of the conservative Republicans in Congress. High-level lying nevertheless remains the modus operandi of US policy, along with secret prisons, drone attacks, Special Forces night raids, bypassing the chain of command, and cutting out those who might say no.

Seymour M. Hersh
21 May 2015

Find this story at 21 May 2015

Copyright © LRB Limited 2015

Seymour Hersh’s 10,000-word bin Laden story — told four years ago in 640 words by Larry Johnson (2011 – 2015)

When Seymour Hersh releases each of his blockbuster reports, what supposedly makes his claims authoritative is, more than anything else, the mere fact that they come from Seymour Hersh.

The reader is meant to trust the word of retired intelligence officials, consultants, and other unnamed experts, because Hersh trusts them. And we are meant to trust Hersh because of his stature as a veteran investigative journalist.

We are being invited to join a circle of confidence. Which is to say, we are being hooked by a confidence trick. Hersh is the confidant of (mostly) anonymous sources of inside information of inestimable quality, and we then become confidants of Hersh when he lets us in on the secrets.

To say this is not to imply that everything Hersh reports should be doubted, but simply to note that his egotistical investment in his own work — the fact that Hersh’s stories invariably end up being in part stories about Hersh — inevitably clouds the picture.

As a result, ensuing debate about the credibility of Hersh’s reports tends to devolve into polarized contests of allegiance. Each side sees the other as having been duped — either duped by a conspiracy theorist (Hersh) or duped by government officials and the mainstream media.

*

A week after Osama bin Laden was killed, Larry Johnson wrote a blog post that reads like an outline draft of Hersh’s latest report. Johnson is a retired senior intelligence official who claims to be knowledgeable about the initial intelligence about bin Laden’s presence in Abbottabad. Maybe he was the “major U.S. source” on whom Hersh relied.

On May 9, 2011, Johnson wrote:

I’ve learned some things from friends who are still active that dramatically alter the picture the White House is desperately trying to paint. Here is what really happened. The U.S. Government learned of Bin Laden’s whereabouts last August when a person walked into a U.S. Embassy and claimed that Pakistan’s intelligence service (ISI) had Bin Laden under control in Abottabad, Pakistan. Naturally the CIA personnel who received this information were skeptical. That’s why the CIA set up a safehouse in Abottabad in September 2010 as reported yesterday in the Washington Post.

The claim that we found Bin Laden because of a courier and the use of enhanced interrogation is simply a cover story. It appears to be an effective cover story because it has many Bush supporters pressing the case that enhanced interrogation worked. The Obama operatives in the White House are quite content to let the Bushies share in this part of the “credit.” Why? It keeps most folks from looking at the claims that don’t add up.

Anyway, the intel collection at the safe house escalated and the CIA began pressing Pakistan’s ISI to come clean on Osama.

As Pakistan’s Dawn notes in an editorial, the Pakistani version of events — the Abbottabad Commission report — has yet to be officially released.

Buried after initial promises that it would be made public, one version of the report has already seen the light of day via a leaked copy to Al Jazeera. That version alone contains a deep, systematic, even fundamental critique of the manner in which the ISI operates.

Surely, it is morally and legally indefensible of the state to hide from the public the only systematic inquiry into the events surrounding perhaps the most humiliating incident in decades here. National security will not be undermined by the publication of a report; national security was undermined by the presence of Osama bin Laden on Pakistani soil.

PAUL WOODWARD 05/12/2015

Find this story at 12 May 2015

Copyright © 2015

Bin Ladin’s Bookshelf

On May 20, 2015, the ODNI released a sizeable tranche of documents recovered during the raid on the compound used to hide Usama bin Ladin. The release, which followed a rigorous interagency review, aligns with the President’s call for increased transparency–consistent with national security prerogatives–and the 2014 Intelligence Authorization Act, which required the ODNI to conduct a review of the documents for release.

The release contains two sections. The first is a list of non-classified, English-language material found in and around the compound. The second is a selection of now-declassified documents.

The Intelligence Community will be reviewing hundreds more documents in the near future for possible declassification and release. An interagency taskforce under the auspices of the White House and with the agreement of the DNI is reviewing all documents which supported disseminated intelligence cables, as well as other relevant material found around the compound. All documents whose publication will not hurt ongoing operations against al-Qa‘ida or their affiliates will be released.

Pointer Now Declassified Material (103 items)

06 Ramadan (Arabic Language Version) *
A Letter to the Sunnah people in Syria (Arabic Language Version)
Afghani Opportunity (Arabic Language Version)
CALL FOR GUIDANCE AND REFORM 13 April 1994 (Arabic Language Version)
Despotism of Big Money (VIDEO: Arabic Language Version)
German Economy (Arabic Language Version)
Gist of conversation Oct 11 (Arabic Language Version) *
Ideas as discussion with the sons of the Peninsula (Arabic Language Version)
Instructions to Applicants (Arabic Language Version)
Jihad and Reform Front 22 May 2007 (Arabic Language Version)
Lessons learned following the fall of the Islamic Emirate (Arabic Language Version)
Letter about revolutions (Arabic Language Version)
Letter Addressed to Atiyah (Arabic Language Version)
Letter addressed to Shaykh (Arabic Language Version)
Letter Ansar Al-Sunnah Group (Arabic Language Version)
Letter dtd 07 August 2010 (Arabic Language Version) *
Letter dtd 09 August 2010 (Arabic Language Version)
Letter dtd 13 Oct 2010 (Arabic Language Version) *
Letter dtd 16 December 2007 (Arabic Language Version)
Letter dtd 18 JUL 2010 (Arabic Language Version) *
Letter dtd 21 May 2007 (Arabic Language Version)
Letter dtd 30 October 2010 (Arabic Language Version)
Letter dtd 5 April 2011 (Arabic Language Version) *
Letter dtd March 2008 (Arabic Language Version)
Letter dtd November 24 2010 (Arabic Language Version) *
Letter from Abu Abdallah to his mother 2 (Arabic Language Version)
Letter from Abu Abdullah to his mother (Arabic Language Version)
Letter from Al-Zawahiri dtd August 2003 (Arabic Language Version)
Letter from Hafiz (Arabic Language Version)
Letter from Hamzah to father dtd July 2009 (Arabic Language Version)
Letter from Khalid to ‘Abd-al-Latif (Arabic Language Version)
Letter from Khalid to Abdullah and Abu al-Harish (Arabic Language Version)
Letter from Khalid to his son (Arabic Language Version)
Letter from Qari, early April (Arabic Language Version)
Letter from UBL to Atiyah (Arabic Language Version) *
Letter from Zamray dtd 07 August 2010 (Arabic Language Version)
Letter Implications of Climate Change (Arabic Language Version)
Letter re Fatwas of the Permanent Committee (Arabic Language Version)
Letter regarding Abu al-Hasan (Arabic Language Version)
Letter to ‘Abd Al-Latif dtd 29 December 2009 (Arabic Language Version)
Letter to Abdallah (Arabic Language Version)
Letter to ‘Abd-al-Rahman (Arabic Language Version)
Letter to Abu ‘Abdallah al-Hajj (Arabic Language Version)
Letter to Abu Sulayman (Arabic Language Version)
Letter to Aunt (Arabic Language Version)
Letter to Aunt Umm-Khalid (Arabic Language Version)
Letter to Badr Khan 3 Dec 2002 (Arabic Language Version)
Letter to Brother Fatimah (Arabic Language Version)
Letter to Brother from Abu Abdallah (Arabic Language Version)
Letter to brother Hamzah (Arabic Language Version)
Letter to Brother Ilyas al- (Arabic Language Version)
Letter to brother Yahya (Arabic Language Version)
Letter to daughter Umm-Mu’adh (Arabic Language Version)
Letter to Hakimullah Mahsud, Leader of the Taliban Movement (Arabic Language Version)
Letter to Hamza (Arabic Language Version)
Letter to Islamic Emirate of Afghanistan (Arabic Language Version)
Letter to Muhammad Aslam dtd 22 April 2011 (Arabic Language Version)
Letter to Mujahidin in Somalia dtd 28 December 2006 (Arabic Language Version)
Letter to my beloved Brother (Arabic Language Version)
Letter to Shaykh Abu Abdallah dtd 17 July 2010 (Arabic Language Version) *
Letter to Shaykh Abu Abdallah dtd 2 September 2009 (Arabic Language Version)
Letter to Shaykh Abu Yahya (Arabic Language Version) *
Letter to Shaykh Abu Yahya 2 (Arabic Language Version)
Letter to Shaykh Abu-al-Layth, Shaykh Abu-Yahya, Shaykh ‘Abdallah Sa’id (Arabic Language Version)
Letter to Shaykh Azmaray dtd 4 February 2008 (Arabic Language Version)
Letter to Shaykh from Abu Abdallah (Arabic Language Version)
Letter to Shaykh Mahmud (Arabic Language Version) *
Letter to Shaykh Mahmud 26 September 2010 (Arabic Language Version) *
Letter to Shaykh Mahmud and Shaykh Abu Yahya (Arabic Language Version)
Letter to sister Um-‘Abd-al-Rahman (Arabic Language Version)
Letter to sons ‘Uthman, Muhammad, Hamzah, wife Um Hamzah (Arabic Language Version)
Letter to Special Committee of al-Jihad’s Qa’ida of the Mujahidin Affairs in Iraq and to the Ansar al-Sunnah Army (Arabic Language Version)
Letter to the American people (Arabic Language Version)
Letter to UBL from daughter Khadijah (Arabic Language Version)
Letter to Um ‘Abd-al-Rahman dtd 26 April 2011 (Arabic Language Version)
Letter to Um Abid al-Rahman (Arabic Language Version)
Letter to Um Sa’ad from aunt Um Khalid (Arabic Language Version)
Letter to Umm Khalid from Sarah (Arabic Language Version)
Letter to Uthman (Arabic Language Version) *
Letter to wife (VIDEO: Arabic Language Version)
Message for all Muslims following US State of Union Address (Arabic Language Version)
Message for general Islamic nation (Arabic Language Version)
Message for Islamic Ummah in general (Arabic Language Version)
Message from Abu Hammam al-Ghurayb (Arabic Language Version)
Message to Muslim brothers in Iraq and to the Islamic nation (Arabic Language Version)
Report on External Operations (Arabic Language Version) *
Request for Documents from CTC (Arabic Language Version)
Spreadsheet (Arabic Language Version)
Study Paper about the Kampala Raid in Uganda (Arabic Language Version)
Suggestion to end the Yemen Revolution (Arabic Language Version)
Summary on situation in Afghanistan and Pakistan (Arabic Language Version)
Terror Franchise (No Arabic Version) *
Undated letter (Arabic Language Version)
Undated letter 2 (Arabic Language Version)
Undated Letter 3 (Arabic Language Version)
Undated letter from Khalid Habib (Arabic Language Version)
Undated letter re Afghanistan (Arabic Language Version)
Undated message re Egypt demonstrations (Arabic Language Version)
Undated statement (Arabic Language Version)
Undated statement 2 (Arabic Language Version)
Undated statement re American conversions to Islam (Arabic Language Version)
Verbally released document for the Naseer trial (Arabic Language Version) *
VIDEO: Capture of handwritten note
Zamrai (UBL) letter to Unis (Arabic Language Version) *
* Previously declassified for federal prosecutions.

| HIDE SECTION |

Pointer Publicly Available U.S. Government Documents (75 items)

Pointer English Language Books (39 items)

Pointer Material Published by Violent Extremists & Terror Groups (35 items)

Pointer Materials Regarding France (19 items)

Pointer Media Articles (33 items)

Pointer Other Religious Documents (11 items)

Pointer Think Tank & Other Studies (40 items)

Pointer Software & Technical Manuals (30 items)

Pointer Other Miscellaneous Documents (14 items)

Pointer Documents Probably Used by Other Compound Residents (10 items)

This list contains U.S. person information that is being released in accordance with the Fiscal Year 2014 Intelligence Authorization Act (section 309) requirement that the Director of National Intelligence conduct a declassification review of certain items collected during the mission that killed Usama bin Ladin on May 1, 2011, and make publicly available any information declassified as a result of such review.

All publications are unclassified and available commercially or in the public domain.

The U.S. Intelligence Community does not endorse any of the publications on this list.

Find this story at May 2015

Bin Laden Turned in by Informant — Courier Was Cover Story (2011)

Forget the cover story of waterboarding-leads-to-courier-leads-to bin Laden (not to deny the effectiveness of waterboarding, but it’s just not applicable in this case.) Sources in the intelligence community tell me that after years of trying and one bureaucratically insane near-miss in Yemen, the US government killed OBL because a Pakistani intelligence officer came forward to collect the approximately $25 million reward from the State Department’s Rewards for Justice program.

The informant was a walk-in.

The ISI officer came forward to claim the substantial reward and to broker US citizenship for his family. My sources tell me that the informant claimed that the Saudis were paying off the Pakistani military and intelligence (ISI) to essentially shelter and keep bin Laden under house arrest in Abbottabad, a city with such a high concentration of military that I’m told there’s no equivalent in the US.

The CIA and friends then set about proving that OBL was indeed there. And they did.

Next they approached the chiefs of the Pakistani military and the ISI. The US was going to come in with or without them. The CIA offered them a deal they couldn’t refuse: they would double what the Saudis were paying them to keep bin Laden if they cooperated with the US. Or they could refuse the deal and live with the consequences: the Saudis would stop paying and there would be the international embarassment…

The ISI and Pakistani military were cooperating with the US on the raid.

The cooperation was why there were no troops in Abottabad. They were all pulled out. It had always seemed very far-fetched to me that a helicopter could crash and later destroyed in an area with such high military concentration without the Pakistanis noticing. But then it seemed even wilder to believe that a US Navy SEAL (DEVGRU) actually shot a woman who rushed them in the leg. Yeah, right. I know these guys. They only way they’ll shoot a woman in the leg is if they are double tapping a head or chest and that leg got in the way.

DEVGRU shoots to kill.

The cover story was going to be a drone strike in Pakistan. Things went south when the helicopter crashed. The White House freaked and the cooperating Pakistanis were thrown under the bus.

Splat.

Obama Shaka

Although the White House really pissed off the intel and DEVGRU guys with their knee-jerk reaction that tossed the Pakistanis under the proverbial bus, ironically it did have the same outcome as the original CIA cover story: the way they were treated, no one believes Generals Kiyani and Pasha were cooperating with the US.

Big shaka for that, Barry!

August 07, 2011

by R J Hillhouse

Find this story at 7 August 2011

© Copyright 2006, 2007, 2008 by R J Hillhouse

Why Seymour Hersh’s story on Osama bin Laden’s death rings true (2015)

Adnan Khan explains why Hersh’s controversial story about the al Qaeda leader’s killing could be true—and demands our attention

This week, Seymour Hersh, America’s most famous and controversial investigative journalist, caused an uproar with his allegations that the U.S. government account of the 2011 killing of Osama bin Laden in Pakistan was a lie. According to his version of events, published in the London Review of Books, bin Laden was not only living under the protection of the Pakistani military but the raid that nabbed him was planned and executed with Pakistani consent.

Critics, White House officials in particular, have strongly condemned the allegations, accusing Hersh of conspiratorial excess. Hersh relies on anonymous sources and unnamed insiders, they say, and builds a narrative of events that are impossible to verify. Nonetheless, based on my own experiences reporting in Pakistan, his story does ring true.

And here’s why:

In November 2009, one and half years before the Navy SEAL operation that killed him, I was told by a Pakistani militant that Osama bin Laden was in a safehouse in Abbottabad, a garrison city 100 km north of the Pakistani capital Islamabad. The militant, a former member of the Lashkar e Taiba (LeT), one of Pakistan’s most powerful jihadi groups with close ties to the Pakistani military, was absolutely certain.

“Osama bin Laden is here,” he told me while we were driving through the town on our way to the capital. “The ISI are protecting him. The senior LeT commanders are close with the ISI. They all know he’s here.”

I didn’t believe him. Abbottabad is one of Pakistan’s most important military cities, home to the Pakistan Military Academy, the equivalent of West Point. Much of its population is made up of retired military officers.

But nine months later, according to Hersh’s account, a former senior Pakistani intelligence officer would walk into the U.S. Embassy in Islamabad and tell the CIA station chief more or less the same thing: Osama bin Laden was in Abbottabad.

I’ve kept that bit of information to myself these past few years. Even while I was back in Abbottabad covering the killing of bin Laden in May 2011, I said nothing about it, partly because by then my source, the former LeT fighter, had disappeared.

So why am I revealing this now?

I think it’s important, after Seymour Hersh’s revelations, to revisit what happened in the lead-up to an event that possibly changed the course of history.

At the time, the event certainly felt like theatre. There was a great deal of circumstantial evidence that clashed with the official narrative being put forth. The Pakistani military denied they had any knowledge of bin Laden’s presence in Abbottabad; the Americans denied they had carried out the raid with Pakistani consent. According to President Barack Obama’s version of events, detailed in a press conference hours after the operation, this was a monumental act of derring-do, carried out by the world’s premier military using elite soldiers and top-secret technology. It was a Hollywood script (and would later become one, the 2013 Academy Award-nominated Zero Dark Thirty) complete with easily identifiable heroes and villains. None of it sat very well with me.

This is what I knew: a mid-level militant from a group with known ties to Pakistan’s intelligence services knew bin Laden was in Abbottabad. If he knew, it’s fair to say the Pakistani military knew. Locals I spoke to in the neighbourhood of the compound where bin Laden was staying all told me it was an ISI facility. The white Potohar jeeps they saw almost daily were a dead giveaway: “The ISI bought thousands of those cars in the late 1990s for its officers,” an ISI insider told me at the time. “It’s a running joke in Pakistan: if you see a white Potohar in your rearview mirror, be careful, the ISI is on your tail.”

Other ISI contacts were dumbfounded: how could a U.S. Navy Seal team manage to fly into one of the most heavily guarded garrison cities in Pakistan, carry out an assault lasting nearly an hour—in a quiet residential neighbourhood two kilometres from an elite military college—and then fly out without any response from the Pakistani military?

Someone had to have known, I was told repeatedly, and that someone had to be at the highest level of the military command. The U.S. had to have had Pakistani blessing for the operation.

What Hersh provides is more detail. More importantly, he offers us the opportunity to question the widening gap between what our leaders are doing and what they tell us they are doing. According to his view, we are living through an era of scripted events, engineered realities designed to achieve political goals. If his view is true – and there is mounting evidence that it is – then it deserves our attention.

Adnan R. Khan
May 15, 2015

Find this story at 15 May 2015

© 2001-2015 Rogers Media.

Osama bin Laden ‘protected by Pakistan in return for Saudi cash’ (2011)

Osama bin Laden was protected by elements of Pakistan’s security apparatus in return for millions of dollars of Saudi cash, according to a controversial new account of the operation to kill the world’s most wanted man.

Raelynn Hillhouse, an American security analyst, claims his whereabouts were finally revealed when a Pakistani intelligence officer came forward to claim the $25m (£15 million) bounty on the al-Qaeda leader’s head.
Her version, based on evidence from sources in what she calls the “intelligence community”, contradicts the official account that bin Laden was tracked down through his trusted courier.
Pakistani officials have always denied that bin Laden was sheltered or that Islamabad had any knowledge of the secret mission that killed him.
But Dr Hillhouse, who is known for her links to private military contractors that work extensively with the CIA, says Pakistan gave permission for a covert mission which would then be covered up by claiming bin Laden had been killed in a drone strike.
“The [Inter-Services Intelligence] officer came forward to claim the substantial reward and to broker US citizenship for his family,” she writes on her intelligence blog, The Spy Who Billed Me.
Related Articles
Pakistan: 20 militants killed in drone strike 10 Aug 2011
Osama bin Laden raid: top 10 discoveries 24 Jun 2011
“My sources tell me that the informant claimed that the Saudis were paying off the Pakistani military and intelligence (ISI) to essentially shelter and keep bin Laden under house arrest in Abbottabad, a city with such a high concentration of military that I’m told there’s no equivalent in the US.” After confirming bin Laden’s presence in the military town, the US approached Pakistan’s military leaders securing their co-operation in return for cash and a chance to avoid public humiliation.
The theory, if true, would explain how American black hawk helicopters were then able to fly deep into Pakistan territory in May without encountering resistance.
The plan only unravelled when one of the helicopters crash-landed, blowing the cover story.
“The co-operation was why there were no troops in Abottabad,” writes Dr Hillhouse. “It had always seemed very far-fetched to me that a helicopter could crash and later be destroyed in an area with such high military concentration without the Pakistanis noticing.” In the immediate aftermath of the raid, some residents of Abbottabad, where bin Laden had lived for five years, said they had received mysterious visits a night earlier warning them to stay inside with their lights off.
However, a senior Pakistani security official denied that the ISI had sheltered bin Laden.
“We don’t use toilet paper – we wash,” he said. “But toilet paper is all this theory is good for.”
A spokesman for the US department of defense said: “We have no additional operational details, or comments on operational details, to make at this time.”

Rob Crilly By Rob Crilly, Islamabad12:35PM BST 10 Aug 2011

Find this story at 10 August 2011

© Copyright of Telegraph Media Group Limited 2015