Ex-CIA head: Other terror groups more dangerous than ISIS

The Islamic State in Iraq and Syria (ISIS) does not pose the biggest threat to the U.S., according to a former leader of the CIA.

It isn’t even in the top three.

“Despite that significant threat from ISIS, it is not the most significant threat to the homeland today,” former CIA deputy and acting Director Michael Morell said on Monday. “The most significant threat to the homeland today still comes from al Qaeda and three al Qaeda groups in particular.”
Those three al Qaeda subgroups — including the “core” al Qaeda branch in Afghanistan and Pakistan as well as affiliates in Yemen and Syria — have shown more willingness to confront the U.S. on its home soil, Morell said.

Of those, the most dangerous is the Yemen branch, known as al Qaeda in the Arabian Peninsula (AQAP).

“The last three attempted attacks to the United States were by al Qaeda in Yemen,” Morell said. He was referring to the failed 2009 “underwear bomber” plot on Christmas Day, as well as a scuttled 2010 plan to insert bombs into printer ink cartridges and the 2012 discovery of a plan to destroy a plane with a non-metallic suicide vest.

“They have the ability to bring down an airliner in the United States of America tomorrow,” Morell said during remarks at the National Press Club.

The two other groups posing a significant threat to the U.S., he added, were the Syria-based Khorasan Group and the original senior leadership of al Qaeda, including head Ayman al-Zawahiri.

The remarks come after dramatic new gains by ISIS in Iraq. Over the weekend, the extremist group captured the city of Ramadi, a critical regional capital, in a major setback for the U.S.-backed Iraqi government.

On Monday, Morell appeared unfazed by that development.

“There’s going to be ups and downs in this war,” he said. “There’s going to be battles won and battles lost. This is a battle lost.”

“I do think that, when you look at the broader context, taking back 25 percent of the territory that they took in their blitzkrieg, it looks pretty good,” Morell added. “And I have confidence that the strategy that we have in place is eventually going to win back Iraq.”

Morell, who retired from the CIA in 2013, is promoting a new book he wrote about the fight against al Qaeda, called The Great War of Our Time.

By Julian Hattem – 05/18/15 11:26 AM EDT

Find this story at 18 May 2015

©2015 Capitol Hill Publishing Corp

Secret Intel Reports on Syria & Iraq Revealed

Almost three years ago the Defense Intelligence Agency (DIA) of the U.S. Dept of Defense accurately characterized the conflict in Syria and predicted the emergence of the Islamic State. This stunning revelation has emerged as a result of a Freedom of Information Act law suit filed by Judicial Watch in connection with the House Select Committee on Benghazi.

The heavily redacted August 2012 seven page intelligence report reveals the following:

1. Defense Intelligence Agency (DIA) confirmed the sectarian core of the Syrian insurgency. It says

“EVENTS ARE TAKING A CLEAR SECTARIAN DIRECTION. THE SALAFIST, THE MUSLIM BROTHERHOOD, AND AQI ARE THE MAJOR FORCES DRIVING THE INSURGENCY IN SYRIA.” (capitalization in the report; AQI = Al Queda in Iraq)

This analysis is in sharp contrast with western media and political elite which has characterized the “Syrian revolution” as being driven by protestors in a quest for “democracy and freedom”.

2. DIA confirmed the close connection between Syrian opposition and Al Queda. The report says

“AQI SUPPORTED THE SYRIAN OPPOSITION FROM THE BEGINNING, BOTH IDEOLOGICALLY AND THROUGH THE MEDIA….. AQI CONDUCTED A NUMBER OF OPERATIONS IN SEVERAL SYRIAN CITIES UNDER THE NAME JAISH AL NUSRAH (VICTORIOUS ARMY)”

3. DIA confirmed that the Syrian insurgency was enabling the renewal of Al Queda in Iraq and Syria. The report says,

“THERE WAS A REGRESSION OF AQI IN THE WESTERN PROVINCES OF IRAQ DURING THE YEARS OF 2009 AND 2010; HOWEVER, AFTER THE RISE OF THE INSURGENCY IN SYRIA, THE RELIGIOUS AND TRIBAL POWERS IN THE REGIONS BEGAN TO SYMPATHIZE WITH THE SECTARIAN UPRISING. THIS SYMPATHY APPEARED IN FRIDAY PRAYER SERMONS, WHICH CALLED FOR VOLUNTEERS TO SUPPORT THE SUNNIS IN SYRIA.”

4. DIA predicted the Syria government will survive but foreign powers and the opposition will try to break off territory to establish an opposition ‘capital’ as was done in Libya. The report says,

“THE REGIME WILL SURVIVE AND HAVE CONTROL OVER SYRIAN TERRITORY…… OPPOSITION FORCES ARE TRYING TO CONTROL THE EASTERN AREAS ADJACENT TO THE WESTERN IRAQI PROVINCES (MOSUL AND ANBAR), IN ADDITION TO NEIGHBORING TURKISH BORDERS. WESTERN COUNTRIES, THE GULF STATES AND TURKEY ARE SUPPORTING THESE EFFORTS. THIS HYPOTHESIS IS MOST LIKELY IN ACCORDANCE WITH THE DATA FROM RECENT EVENTS, WHICH WILL HELP PREPARE SAFE HAVENS UNDER INTERNATIONAL SHELTERING, SIMILAR TO WHAT TRANSPIRED IN LIBYA WHEN BENGHAZI WAS CHOSEN AS THE COMMAND CENTER OF THE TEMPORARY GOVERNMENT.”

5. DIA predicted the expansion of Al Queda and declaration of “Islamic State” (two years before it happened). The report says

“IF THE SITUATION UNRAVELS THERE IS THE POSSIBILITY OF ESTABLISHING A DECLARED OR UNDECLARED SALAFIST PRINCIPALITY IN EASTERN SYRIA AND THIS IS EXACTLY WHAT THE SUPPORTING POWERS TO THE OPPOSITION WANT, IN ORDER TO ISOLATE THE SYRIAN REGIME WHICH IS CONSIDERED THE STRATEGIC DEPTH OF THE SHIA EXPANSION (IRAQ AND IRAN). THE DETERIORATION OF THE SITUATION HAS DIRE CONSEQUENCES ON THE IRAQI SITUATION…… THIS CREATES THE IDEAL ATMOSPHERE FOR AQI TO RETURN TO ITS OLD POCKETS IN MOSUL AND RAMADI, AND WILL PROVIDE A RENEWED MOMENTUM UNDER THE PRESUMPTION OF UNIFYING THE JIHAD AMONG SUNNI IRAQ AND SYRIA AND THE REST OF THE SUNNIS IN THE ARAB WORLD AGAINST WHAT IT CONSIDERS ONE ENEMY, THE DISSENTERS. ISI COULD ALSO DECLARE AN ISLAMIC STATE THROUGH ITS UNION WITH OTHER TERRORIST ORGANIZATIONS IN IRAQ AND SYRIA, WHICH WILL CREATE GRAVE DANGER IN REGARDS TO UNIFYING IRAQ AND THE PROTECTION OF ITS TERRITORY.”

The last prediction (in summer 2012) is especially remarkable since it predates the actual declaration of the “Islamic State” by two years.

The August and September 2012 secret reports were sent to the Secretary of State, Secretary of Defense, State Department, Department of Defense and U.S. Central Command.

Conclusions and Questions

The Defense intelligence report accurately characterized the sectarian core of the Syrian opposition and predicted the renewal and growth of ISIS leading to the declaration of an “Islamic State”.

The consequence has been widespread death and destruction. Today much of the world looks on in horror as ISIS military forces murder and behead Palmyra soldiers and government supporters and threaten the destruction of one of humanity’s greatest archaeological treasures.

Knowing what was in this report raises the following questions:

* Why did the U.S. Government not change their policy?

* Why did the U.S. Government continue to demonize the secular Assad government and actively support a Syrian insurgency where “THE SALAFIST, MUSLIM BROTHERHOOD, AND AQI ARE THE MAJOR FORCE”?

* Why did the U.S. Government prevent mainstream media from seeing and reporting on this intelligence in 2012? (It might have quieted the barking hounds of war.)

* Why did the U.S. Government continue to allow the shipping of weapons to the Syrian opposition, as documented in another secret report from September 2012?

* Is the destruction and mayhem the result of a mistake or is it intentional?

Intentional or not, aren’t the U.S. government and Gulf/NATO/Turkey allies significantly responsible for the mayhem, death and destruction we are seeing in Iraq and Syria today?

Rick Sterling is a founding member of Syrian Solidarity Movement. He can be reached at rsterling1@gmail.com
Posted By Rick Sterling On May 22, 2015 @ 8:55 am In articles 2014 onward | Comments Disabled

Find this story at 22 May 2015

Copyright http://www.counterpunch.org/

After Iraq-Syria Takeover, the Inside Story of How ISIL Destroyed Al-Qaeda from Within

A year ago this month, fighters from the self-proclaimed Islamic State declared they had established a caliphate in the territories they controlled in Iraq and Syria. Since then, the Islamic State has continued to grow, building affiliates from Afghanistan to West Africa while recruiting new members from across the globe. In response, President Obama has sent thousands of U.S. troops back to Iraq. The deployment of another 450 troops was announced on Wednesday. Meanwhile, the rise of the Islamic State has reshaped the jihadist movement in the region, essentially bringing al-Qaeda to the brink of collapse. According to a new investigation by The Guardian, the Islamic State has successfully launched “a coup” against al-Qaeda to destroy it from within. The Islamic State began as al-Qaeda’s branch in the heart of the Middle East but was excommunicated in 2014 after disobeying commands from al-Qaeda leader, Ayman al-Zawahiri. While the Islamic State has since flourished, The Guardian reports al-Zawahiri is now largely cut off from his commanders and keeping the group afloat through little more than appeals to loyalty. We are joined by Guardian reporter Shiv Malik.

TRANSCRIPT
This is a rush transcript. Copy may not be in its final form.

NERMEEN SHAIKH: A year ago this month, fighters from the Islamic State declared they had established a caliphate in the territories they controlled in Iraq and Syria. Since then, the Islamic State has continued to grow, building affiliates from Afghanistan to West Africa while recruiting new members from across the globe. In response, President Obama has sent thousands of U.S. troops back to Iraq. The deployment of another 450 troops was announced on Wednesday. Meanwhile, the rise of the Islamic State has reshaped the jihadist movement in the region, essentially bringing al-Qaeda to the brink of collapse.

AMY GOODMAN: According to a new investigation by The Guardian, the Islamic State has successfully launched a coup against al-Qaeda to destroy it from within. The Islamic State began as al-Qaeda’s branch in the heart of the Middle East but was excommunicated in 2014 after disobeying commands from al-Qaeda leader Ayman al-Zawahiri. While the Islamic State has since flourished, The Guardian reports al-Zawahiri is now largely cut off from his commanders and keeping the group afloat through little more than appeals to loyalty. The Guardian also reports the United States has been slow to grasp the implications of al-Qaeda’s decline and possible collapse.

Joining us now from London is Shiv Malik, lead author on The Guardian investigation headlined “How Isis Crippled al-Qaida.” Shiv, if you can talk about, well, just how ISIS crippled al-Qaeda and your meeting in Jordan with the leading al-Qaeda theorists?

SHIV MALIK: Yeah. So, this has been going on for a while now, for a couple of years at least. And, you know, from the outside, we get little pictures. You hear these skirmishes that have been going on. You hear that sort of ISIS has killed a few other members of al-Qaeda, the sort of Syrian branch of al-Qaeda called Jabhat al-Nusra. There was a big conflagration in January last year, in 2014, in which thousands died.

But the real inside story of this comes from just actually a few players, really. And thankfully, we were able to interview Muhammad al-Maqdisi and another guy called Abu Qatada. To British people, he’s quite famous because he lived here for many years, and the home secretary here—actually, various home secretaries tried to deport him over a process of almost 10 years to Jordan to face terrorism charges. He was acquitted of those eventually. But he’s been described as kind of al-Qaeda’s spiritual—or Bin Laden’s spiritual ambassador in Europe. And Maqdisi, who is actually little known in the West, is actually even more senior than Qatada in regards to al-Qaeda.

And what they’ve been doing is, actually, behind the scenes, kind of negotiating between al-Qaeda and ISIS, trying to bring these people back to the table. And they finally gave up about sort of, you know, six months ago or thereabouts, because they all used to be one family. It used to be, if you want, the al-Qaeda family. So, that’s the story that we’ve got from them, which is this process, as I said, of about over two years of how ISIS has sort of risen to take the mantle of the leadership of the sort of global jihad, if you want, from al-Qaeda.

NERMEEN SHAIKH: And, Shiv Malik, could you explain how you came to research this story? And you went to Jordan to speak to these two figures. Could you talk a little about that?

SHIV MALIK: Yeah. So, Maqdisi and Qatada kind of, for obvious reasons, both have—well, Maqdisi also has sort of terrorism convictions, but they’re in and out of prison all the time, as you can imagine—Maqdisi often without charge. He’s just sort of taken by Jordanian security services and sort of locked up. But he was released in February again, and so we went to visit him then, sort of soon afterwards. And then we carried on interviewing him. We’ve got—you know, there’s a big team of investigators that were on this piece, and so we continued to interview him and ask him questions.

And actually, when you meet him, you know, you sort of—you don’t really know what you’re going to get. This guy is the spiritual godfather of al-Qaeda, and Zawahiri counts him as a personal friend. He’s been mentor to Abu Musab al-Zarqawi. He mentored him, and Zarqawi is the founder of ISIS, if you want. He mentored him for five years in prison, and Zarqawi then went on to, of course, create absolute havoc in Iraq in 2003, beheading people, massacring Shias by the thousands. And so, you don’t know what to expect. But when you meet him, he’s sort of—he’s this very interesting guy. I mean, he’s completely energetic, enthusiastic. He’s almost childlike in his enthusiasm for talking about almost anything. His hands flail all over the place. He’s rake thin. And he’s got a real sense of humor, which, you know, sort of throws you, and you don’t really know what to do.

Qatada, on the other hand, is this very large, lumbering man, and he’s very tall, and physically, in that sense, quite intimidating. It’s quite hard to grasp just how big this guy is from sort of the pictures that we have. And he speaks very quietly, and he almost sounds like Marlon Brando in The Godfather, you know, but sort of slightly higher-pitched. So it’s this sort of—and he pauses a lot. So they kind of make an odd pair, if you want.

But we went to speak to them, and they were both very upset. They’ve spent—their life’s work has basically been bringing jihadis under one banner. And for that, that was al-Qaeda. So al-Qaeda is not just an organization, which we know has been incredibly ruthless and bloody and plotting away at terrorism events around the globe; they’re also an idea. And the idea is sort of twofold. First, it’s—and we often look at this from a Western perspective, but, you know, of course, these guys have their own agency. So, the first part of this is that al-Qaeda was created as a kind of a failure, a response to the failures of kind of localist jihadist issues going back to the ’80s and ’90s, and Algeria, for example, being a failure, and Afghanistan. So the idea was that they would all come together under one banner, and they would attack, and they would put their focus on America, because they said this is—the theory was that, look, attack the snake’s head, if you want. And so that’s what they did. And they planned against that, obviously, culminating most visciously in September the 11th. And these scholars then—this was their idea there.

But the second part of this is they’re also a vanguard for a revolutionary idea of setting up the caliphate. And those who are au fait with kind of what happened with the communist movements will know about vanguardist organization, but the idea is that they educate the people to accepting the notion of an Islamic state, and then they eventually, one day, set it up. So this is what al-Qaeda has meant for these two scholars.

And ISIS have been quietly bubbling away. They’ve alway been—they’ve been a branch of—they’ve been al-Qaeda’s branch in Iraq. That’s the best way to think of them. And they had been, for a very long time, the most troublesome branch, as well—kind of don’t listen to orders, don’t take criticism very well, won’t listen to anyone. And bin Laden had problems with them, and we know that from the Abbottabad documents that have sort of come out, the sort of tranche of documents that were seized when Americans went in and killed bin Laden in 2011 in May. But we also know this from, then, subsequently, what’s happened and what Zawahiri has said publicly. So they’ve been very troublesome.

And at one point, the sort of the peace was broken, if you want, when ISIS sent—when the Syrian civil war started, they sent some people into Syria, and they said, “You know, we’ll grab some turf. We’ll start a branch there.” And the people who then went on to lead that, sort of bunch of rebels fighting against Assad, went on to become incredibly powerful. And ISIS in Iraq say, “Ah, we’re a bit threatened by this. I’ll tell you what. We’ll just create a merger.” And it’s that point that—it was basically a bit of a power play over territory and patches of land and who would control what. Zawahiri steps in and says, “Actually, let’s just put things back to where they were.” Baghdadi steps up and says, “No way. You know what? We’re not going to do this. We don’t need you, old man in Waziristan, anymore. And if you tell us otherwise, we’re just not going to listen to you.”

So, that’s what starts a giant civil war, basically, and eventually it gets to the point where, as I said, in January 2014 just all hell breaks loose. And jihadis just keep killing jihadis, and veterans from al-Qaeda are killed, and people in ISIS are killed, and it’s incredibly messy. And it’s almost impossible to keep track of. And we spent a very long time trying to piece together, bit by bit, which villages ISIS were taking over, who was getting killed when, who was saying what. And at one point, they even killed—ISIS ended up killing Zawahiri’s emissary, which he had sent over to make peace. They killed him, too. So it was incredibly vicious and incredibly bloody. In step with scholars, which is—

NERMEEN SHAIKH: Well, very soon, Shiv Malik—

SHIV MALIK: Yes.

NERMEEN SHAIKH: Very soon after the 2003 U.S. invasion of Iraq, there was already a split, a falling out between Maqdisi, whom you spoke to, and al-Zarqawi, who was initial leader of al-Qaeda in Iraq, the so-called—the precursor to ISIS. So could you talk about what the ideological divisions are between these two groups and, in particular, focus on what their position came to be on the recruitment of former Baath leaders within this movement, the position of ISIS versus the position of al-Qaeda, what it had been and what it became?

SHIV MALIK: So, I mean, in terms of ideological divisions, the big division came when ISIS set up this caliphate. They declared this caliphate. And I said, you know, al-Qaeda is supposed to be the vanguardist organization. And there they are, ISIS, setting up a caliphate and saying, “You know, the revolution is complete. We’ve done it. We set up the caliphate. We’ve got there finally.” And that has also made, in that sense, al-Qaeda a bit redundant. They managed, ISIS, to hold onto this caliphate for a whole year now, or almost—we’re coming up to the anniversary in a couple of weeks—which is remarkable. So that’s certainly one ideological difference. And with that, they’ve been able to—ISIS have been able to capture the imagination of young radicals, who would already be susceptible to this, and also the funders. So the money and the men, the prestige is all going to ISIS at this point in time. And al-Qaeda therefore is being drained of all of that, of that pool. So they’ve been really left on the back foot.

Now, these scholars are saying—Maqdisi and Qatada, that we spoke to, have said, “Look, actually, these guys aren’t the real deal.” And that’s why they sort of stepped in. They said, “Look, we’re the elite scholarship. You know, if you’re more than gangsters, and you’re ideologues, then you’ve got to listen to us, because we’re the people who wrote the books.” So, they stepped in, and ISIS basically completely—there was a long period of time when they thought maybe there can be some reconciliation. Baghdadi actually wrote a letter to Maqdisi and said, “Please, come join us in the caliphate. Come see what it’s like. Judge for yourself.” And there was some suggestion from these two, when we interviewed them, that if they went, they’d never come back: They might get killed. So they’re obviously frightened, as well. And there was a situation, as well, a security situation in Jordan, where, again, these two might get bumped off because they’d been so critical of ISIS. You know, someone might just appear masked and gun them down. So, there’s been that, as I said, that fraticide, but ultimately, they want the same thing in the end, and these are, to Western observers certainly, very petty ideological differences.

AMY GOODMAN: Well, Shiv Malik, this may sound like a far-out question, but could you see any scenario in which the U.S. would side with al-Qaeda against ISIS?

SHIV MALIK: Not really. And they shouldn’t. I mean, you know, it’s not like al-Qaeda are friends of America by any means. In fact, they’re still very much focused on attacking America. And that’s how they—you know, this is where they find their niche now. If their marketplace has been closed down for them by ISIS, some of it anyway, then they—again, they reformulate themselves on doubling what they did before, if you want, which is to attack the West and gain, if you want, prestige from that, to appeal to their own base. And that should be very worrying for the West.

Now, that doesn’t mean that America should simply carry on focusing on al-Qaeda and not regear its intelligence machine, its military machine towards ISIS. You know, if you were wondering what’s a greater threat, ISIS certainly is. And the reason is, is because, as I mentioned before, they have a patch of land. It’s actually a very sizable territory with a massive city of a couple million people, in Mosul, in Iraq, which they’re in charge of. And this is very worrying, because this idea is now real. They’ve managed to say to the world, “Actually, we’ve held it for a year. We’ve even expanded it by taking Ramadi, which is another major city in Iraq. And look, you know, clearly God’s on our side.” You know, these people are, in that sense, sort of people of faith and religion. And if the caliphate carries on existing, it must be that we’re on the winning side. So, America should regear. And what they’ve announced already, or what seems to have been reported, was, you know, they’re going to send a few other thousand people over to Iraq, or a couple hundred other extra advisers to advise the Iraqi army. I’m not sure if that will be enough, but we’ll see.

NERMEEN SHAIKH: And before we conclude, Shiv Malik, could you talk about the significance of the civil war in Syria in precipitating the self-proclaimed Islamic State’s rise and the collapse or near collapse of al-Qaeda?

SHIV MALIK: Yeah, I mean, the civil war has allowed for chaos, and in that sense, you know, these people are sort of like gangsters or sort of drug dealers. They need turf, and they need turf so they can get money and, as I said, recruits. And it’s like a business in that sense. It has to keep itself going. And Syria provided that field. Once the revolution broke out, Assad then brutally put people down and killed them and slaughtered them. And then people decided to arm themselves, and that created the chaos. Then, in stepped—as I said, you know, in stepped ISIS, who were over the border, or ISI, as they were known then, and sent people over to sort of take advantage of all of this. So, in that sense, they have taken advantage completely of what’s been going on, but that’s not to say that people shouldn’t want to resist Assad. They should, you know? He’s been using chemical weapons and certainly chlorine bombs on his population. He’s a despicable dictator. So the question—you know, it’s a complete mess. And someone at some point is going to have to step in, whether it’s European and American forces or something else, and sort that out. But until then, as I said, ISIS will certainly take advantage of it. And they’re doing very well out of it financially.

AMY GOODMAN: We want to thank you, Shiv Malik, for joining us, investigative reporter at The Guardian, lead author of the new in-depth report, “How Isis Crippled al-Qaida: The Inside Story of the Coup That Has Brought the World’s Most Feared Terrorist Network to the Brink of Collapse.” Shiv was speaking to us in London. We’ll link to that piece at democracynow.org. This is Democracy Now! When we come back, we go to Texas. Major anti-choice actions are taking place there. Stay with us.

THURSDAY, JUNE 11, 2015

Find this story at 11 June 2015

Creative Commons License The original content of this program is licensed under a Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 United States License. Please attribute legal copies of this work to democracynow.org. Some of the work(s) that this program incorporates, however, may be separately licensed. For further information or additional permissions, contact us.

In a propaganda war against ISIS, the U.S. tried to play by the enemy’s rules

CONFRONTING THE ‘CALIPHATE’ | This is part of an occasional series about the rise of the Islamic State militant group, its implications for the Middle East, and efforts by the U.S. government and others to undermine it.

Hear from the man responsible for one of the most controversial counter-messaging videos produced by the U.S. State Department. EDITOR’S NOTE: The Washington Post has blurred the graphic images from the State Department video. (The Washington Post)
As fighters surged into Syria last summer, a video surfaced online with the grisly imagery and sneering tone of a propaganda release from the Islamic State.

“Run, do not walk, to ISIS Land,” read the opening line of a script that promised new arrivals would learn “useful new skills” such as “crucifying and executing Muslims.” The words were juxtaposed with images of the terrorist group’s atrocities: kneeling prisoners shot point-blank; severed heads positioned next to a propped-up corpse; limp bodies left hanging from crosses in public squares.

The source of the video was revealed only in its closing frame: the U.S. Department of State.

“Welcome to ISIS Land” was in some ways a breakthrough for the U.S. government after years of futility in attempting to compete with the propaganda of al-Qaeda and its offshoots. The video became a viral phenomenon — viewed more than 844,000 times on YouTube — and a cause of significant irritation to its target.

But the minute-long recording also became a flash point in a much broader debate over how far the United States should go in engaging with a barbaric adversary online.

The clip was assembled by a special unit at the State Department charged with finding ways to contain the spread of militant Islamist ideology. The Center for Strategic Counterterrorism Communications, or CSCC, had direct backing from President Obama, help from the CIA, and teams of Arabic, Urdu and Somali speakers who were thrust into the fray on Twitter and other social-media platforms.

The center was to function “like a war room in a political campaign — shake things up, attack ads, opposition research,” said Alberto Fernandez, a veteran U.S. diplomat who was put in charge of the group. The video targeting the Islamic State, which is also known by the abbreviations ISIS and ISIL, was emblematic of that edgy approach, using the enemy’s own horrific footage to subvert the idea that recruits were “going off to Syria for a worthy cause,” Fernandez said, “and to send a message that this is actually a squalid, worthless, dirty thing.”

The propaganda wars since 9/11 VIEW GRAPHIC
In seeking to change minds overseas, however, the CSCC also turned heads in Washington. Experts denounced the group’s efforts as “embarrassing” and even helpful to the enemy. Critics at the State Department and White House saw the use of graphic images as a disturbing embrace of the adversary’s playbook. And for all the viral success of “ISIS Land,” even the center’s defenders could never determine whether it had accomplished its main objective: discouraging would-be militants from traveling to Syria.

The fallout has put the U.S. government in a frustratingly familiar position — searching yet again for a messaging strategy that might resonate with aggrieved Muslims and stem the spread of Islamist militancy.

It is a problem that has proved more difficult to solve than almost any other for counterterrorism officials. In the 14 years since the Sept. 11 attacks, the United States has degraded al-Qaeda, tracked down and killed Osama bin Laden and protected the country from any mass-casualty follow-up attacks.

Al-Qaeda’s brand of militant ideology, however, has only spread.

Previous U.S. efforts have ranged from covert CIA propaganda programs to a Walt Disney-produced film. Their ineffectiveness has hindered attempts to rebalance U.S. counterterrorism policy, leaving the government heavily dependent on armed drones, commando teams and other instruments of lethal force.

With less than two years to go in Obama’s second term, his administration is trying yet another approach. Fernandez, 57, has been replaced, and the unit he led has been instructed to stop taunting the Islamic State. The State Department recently launched a new entity, the Information Coordination Cell, which plans to enlist U.S. embassies, military leaders and regional allies in a global messaging campaign to discredit groups such as the Islamic State.

The plan is to be “more factual and testimonial,” said Rashad Hussain, 36, a former White House adviser brought in to lead the effort. It will seek to highlight Islamic State hypocrisy, emphasize accounts of its defectors, and document its losses on the battlefield — without recirculating its gruesome images or matching its snide tone. “When amplified properly, we believe the facts speak for themselves,” Hussain said.

‘What I’ve been asking for’
The CSCC began with more going for it than any of its predecessors, but it also faced major obstacles.

It was always vastly outnumbered by its online adversaries, had a minuscule budget by Washington standards, and was saddled with what some regard as the insurmountable burden of having to affix the U.S. government label to messages aimed at a skeptical Muslim audience.

The center was conceived by senior officials at the State Department, including its counterterrorism chief, Daniel Benjamin, who was among a group of administration insiders who worried that the White House had become more focused on killing terrorists than preventing the recruitment of new ones.

It also became a priority for then-Secretary of State Hillary Rodham Clinton, who wrote in a memo that the unit should be modeled on a campaign “war room,” equipped to monitor every utterance by the adversary and respond rapidly.

[From hip-hop to jihad, how the Islamic State became a magnet for converts]

Even with Clinton’s backing, however, a 2010 meeting at the White House offered an early indication of how contentious the plan would be. The CIA’s drone war in Pakistan was at full throttle when Benjamin pitched the idea for the center to Obama and key players on his national security team, including Clinton, counterterrorism adviser John Brennan and senior aide Denis McDonough.

As Benjamin wrapped up, Obama erupted.

“This is what I’ve been asking for — why haven’t we been doing this already?” the president demanded, according to a former senior U.S. official who attended the meeting and did not represent the State Department.

“There was irritation” in Obama’s voice, the former official said, aimed at aides he had been pressing for options to keep al-Qaeda’s ideology from spreading. “Everybody on his counterterrorism team had a little bit of egg on their face at that point,” said the former official, who was not authorized to speak publicly about the meeting and requested anonymity.

McDonough, Brennan and others seemed angered to have been upstaged, former officials said, and would continue to be seen as obstacles to the plan.

“The whole thing got off on a bad foot bureaucratically,” the former official said. “The antibodies were out to kill it from the beginning.”

The proposal languished long after Obama’s flash of frustration. In her memoir, Clinton said that “despite the president’s pointed comments in July 2010, it took more than a year for the White House to issue an executive order” establishing the center.

That order, which was finally signed just two days shy of the 10-year anniversary of the Sept. 11. attacks, outlined the center’s mission in broad terms and made Obama’s backing explicit. But its most important provision to State was language requiring the CIA, Pentagon and Justice Department to contribute employees and resources to the CSCC.

‘Happy Muslim’ campaign
The authority seemed to mark a turning point for the State Department after years of being powerless to compel cooperation from other departments, and an opportunity to break from approaches tried in a string of earlier, ill-fated initiatives.

Among them were videos commissioned in 2002 by former Madison Avenue advertising executive Charlotte Beers, who was appointed to the public diplomacy post one month after the Sept. 11 attacks. The $15 million campaign, called “Shared Values,” profiled Muslims living contentedly in the United States, including a baker in Ohio and a fire department medic in Brooklyn.

Some in the State Department derisively labeled it the “Happy Muslim” campaign. It was quickly shelved, and Beers left the administration in 2003.

As the Iraq war raged in 2005, President George W. Bush turned to his longtime communications adviser, Karen Hughes, to reverse the plunging global opinion of the United States. As the new head of public diplomacy, she created a unit named the Digital Outreach Team to defend U.S. policies in online chat rooms that seethed with hostility toward the United States. She also persuaded Disney to produce a feel-good “Portraits of America” film that was shown in airports and U.S. embassies.

As U.S. efforts faltered, al-Qaeda was learning to take advantage of a rapidly changing media landscape.

The group’s early attempts at messaging had often been amateurish, consisting mainly of stilted videos that showed bin Laden staring into the camera, lecturing followers and referring to world events that had occurred weeks or months earlier — a reflection of how long it took to smuggle out the recordings.

Osama bin Laden speaks in this image made from an undated video broadcast on Friday, Oct. 29, 2004 by Arab television station Al-Jazeera. In the statement, bin Laden directly admitted for the first time that he carried out the Sept. 11 attacks, and said “the best way to avoid another Manhattan” was to stop threatening Muslims’ security. ((Al-Jazeera via AP))

In this Monday, Nov. 8, 2010 file photo taken from video and released by SITE Intelligence Group, Anwar al-Awlaki speaks in a video message posted on radical Web sites. ((SITE/AP))
But al-Qaeda understood the importance of messaging from the outset. It had established a media wing known as As-Sahab, or “The Cloud,” to manage its propaganda efforts. The unit began turning out dozens of films a year and was led by an American convert, Adam Gadahn, who helped produce the group’s Western-aimed propaganda until he was killed in January in a CIA drone strike.

By 2009, al-Qaeda had found a compelling voice for the Internet age in Anwar al-Awlaki, a U.S.-born cleric who joined the terrorist group’s affiliate in Yemen, known as AQAP. Awlaki’s English-language sermons attracted a global following, and his calls for violence were seen as a catalyst in a series of attacks, including a 2009 shooting at Fort Hood in Texas that killed 13 people.

A year later, that same Yemen-based franchise began releasing an English-language online magazine called Inspire with bomb recipes and articles encouraging lone wolf attacks. The first issue arrived the same month as the White House meeting in which Obama endorsed the CSCC plan.

[The hidden hand behind the Islamic State militants? Saddam Hussein’s.]

As the center finally began to take shape at the State Department, there was a sense that significant ground had already been lost.

When Richard LeBaron, a career U.S. diplomat, was asked to be the center’s first director, he described the job offer to his wife. Noting that it had been nine years since the Sept. 11 attacks, she reacted with disbelief.

“You’re doing this now?” she asked.

LeBaron spent much of his first year securing resources and assembling staff. As the group’s work got underway, he steered away from the mass audience approaches of Beers and Hughes, campaigns that he thought had only convinced Muslims that “the United States perceived them as a problem,” he said. He believed that al-Qaeda’s ideology appealed to a tiny fraction of that population and that any effort to divert recruits had to be “fought in a very, very narrow trench.”

Under LeBaron, the group produced its first online video mocking al-Qaeda. The video alternated footage of al-Qaeda leader Ayman al-Zawahiri declaring that only violence would bring change to the Middle East with scenes of what were then the largely peaceful uprisings of the Arab Spring.

GoPro cameras and fanboys
The center’s appetite for barbed attacks intensified when LeBaron retired in early 2012 and was replaced by Fernandez.

A Middle East expert and one of the State Department’s best Arabic speakers, Fernandez had studied al-Qaeda’s ideology and propaganda strategy with the mind-set of a scholar. But he also had a penchant for bluntness that sometimes rankled his bosses. In 2006, he was forced to apologize for remarks during an interview on Al Jazeera television in which he said the United States had been guilty of “arrogance and stupidity” in Iraq.

As head of the center, Fernandez sought to sharpen a campaign that some in the State Department already saw as uncomfortably edgy. He pushed the team to take a more combative stance against al-Qaeda online. But his arrival coincided with the emergence of a new adversary with its own impulse to escalate.

The Islamic State began as an Iraq-based franchise of al-Qaeda, but it severed those ties and transformed itself into the most potent militant force in Syria with a mix of daring assaults on major cities and public displays of gruesome violence, including videotaped beheadings of Western prisoners.

The group’s power in Syria accounts for much of its appeal. But the danger it poses beyond the Middle East is based largely on the global following it has amassed by exploiting Twitter and other social media in ways that al-Qaeda never envisioned.

Compared with the Islamic State, “al-Qaeda is your parents’ Internet,” Fernandez said. “It’s AOL.com or MySpace.”

Over the past four years, more than 20,000 foreign fighters have flocked to Syria and Iraq, including at least 3,400 from Western countries. The migration has eclipsed the flow of militants into Afghanistan in the 1980s, and the Islamic State has been the main draw.

Map: Flow of foreign fighters to Syria VIEW GRAPHIC
The Islamic State’s media wing employs a virtual production line, turning battle footage captured on GoPro cameras into polished propaganda films, including an hour-long documentary called “Flames of War,” that are disseminated by an army of followers and “fanboys.” The group has produced unsettlingly authentic “news” reports with the coerced cooperation of one of its prisoners, British television correspondent John Cantlie. Through exchanges on Twitter, it has also enticed Western women to travel to Syria to become “ISIS brides.”

U.S. officials have described the Islamic State’s propaganda as remarkably slick and sophisticated, characterizations that LeBaron called “borderline racist.” “The notion behind that is how could these Arabs be so smart? How could these terrorists be so skilled?” he said. “Why wouldn’t they be? They’re growing up with the same exposure to social media.”

[Islamic State appears to be fraying from within]

By mid-2013, the Islamic State had eclipsed al-Qaeda as the CSCC’s top priority. The team produced dozens of videos and banners depicting ISIS as a menace to Muslims in Syria, and it tried to trade blows with the group on Twitter, even though State Department posts were often drowned out by the volume of Islamic State messages.

As the center’s campaign intensified, the Islamic State showed flashes of irritation. The group launched a Twitter account, @Al-Bttar, specifically to engage in running arguments with the State Department team.

It also orchestrated campaigns aimed at getting the team kicked off Twitter and YouTube by bombarding those companies with waves of complaints accusing the CSCC of violating their terms of service. At times, Fernandez said, the effort forced State Department officials to appeal to the companies to get their accounts restored.

There were also death threats. Most were vague vows by Islamic State followers to track down the center’s employees. But in one case, ISIS managed to identify one of the center’s contract workers by name and singled him out as a target. The threat was traced to a militant in Spain who was subsequently arrested, U.S. officials said.

Inspired by Monty Python
The center occupies a cramped second-floor office at the State Department that officials said is the only space in the department’s Public Diplomacy Bureau equipped with the locks, alarms and other systems needed to serve a classified facility. Inside, employees track terrorist propaganda and devise responses at computers that are equipped with access to reports from the CIA’s Open Source Center and other channels. Most of the front-line work on social media is carried out by contractors in a separate building nearby.

Since its inception, the center had purposely avoided posting any material in English. It did so in part to avoid running afoul of rules barring the State Department from attempts to influence American citizens. But officials also cited another concern: venturing into English would expose the center’s efforts to more scrutiny in Washington.

At times the constraint seemed absurd. In September 2013, gunmen from al-Shabab staged an assault on a shopping mall in Nairobi while supporters of the Somali terrorist group touted the unfolding carnage on Twitter. Although the al-Shabab tweets were in English, the State Department team could respond only in Somali or Arabic.

As the Islamic State expanded its efforts to attract Western recruits — largely through English-language propaganda — the State Department scrapped its policy.

In late 2013, the center unveiled an English-language campaign dubbed “Think Again Turn Away” aimed at the Islamic State. In a typical skirmish last year, the terrorist group launched a barrage of messages on Twitter under the hashtag #CalamityWillBefallUS. The center tried to disrupt the stream with caustic replies. One showed a feeble-looking bin Laden watching television in the compound where he was killed and warned Islamic State followers: “I want to remind you what happens to terrorists who target us.”

At first, the messages caused only small ripples of reaction outside these narrow channels on social media. But Fernandez soon began scribbling out a script for a new video that would draw a much bigger audience.

The idea for “ISIS Land” emerged in the summer of 2014, while the Islamic State was rapidly expanding. The group had stormed into Iraq and seized Mosul, a city of 2 million, with virtually no resistance from the American-trained Iraqi army. The organization changed its name from ISIL to the Islamic State as it formally declared itself ruler of a restored caliphate — a highly symbolic move that harked back to the historic empires of Islam.

Simultaneously, the Islamic State unleashed a barrage of new videos in English. Among them were segments dubbed “five-star jihad” that depicted life for Islamic State fighters as lavish, with access to hillside mansions, gleaming SUVs and swimming pools overlooking the group’s conquered terrain.

Fernandez, who had served in Syria, wanted to counter that message with a video that would both mock and mimic the Islamic State’s preening style. Fernandez drew inspiration from Monty Python spoofs of the Crusades, and he asked his team to gather some of the most brutal footage of the Islamic State available online.

“Welcome to ISIS Land” sat largely unnoticed on the center’s YouTube channel after it was posted on July 23, 2014. It was part of a much larger collection that included nearly 300 other clips, including more than 200 in Arabic.

Then, like so many online phenomena, “ISIS Land” was propelled into the mainstream by seemingly inexplicable forces.

Alberto M. Fernandez is the State Department’s Coordinator for the Center for Strategic Counterterrorism Communications. (Sarah L. Voisin/The Washington Post)
A reporter for a British newspaper, the Guardian, posted a link to the video on his Twitter feed. CNN aired an arched-eyebrow segment. HBO comedian John Oliver lambasted the video on his mock news show. And Islamic State followers responded with a parody of their own called “Run Do Not Walk to U.S. Terrorist State.”

Critics blasted not only the video, but also the broader “Think Again Turn Away” campaign. Rita Katz, whose SITE Intelligence Group tracks the online communications of terrorist groups, began cataloguing what she considered to be the center’s most embarrassing materials and said the campaign was playing into the Islamic State’s hands by bolstering its reputation for cruelty and expanding its audience.

“It’s better to not do anything than to do what they’re doing at the State Department,” Katz said.

Others bridled at what they considered the unseemly spectacle of a U.S. government entity behaving like a social-media punk. “They’re trying to reach these kids, but it’s backfiring,” said Patrick M. Skinner, a former CIA agent who works as a counterterrorism consultant. “It’s like the grandparents yelling to the children, ‘Get off my lawn.’ ”

Underfunded, falling short
Fernandez had made sure that the “ISIS Land” video was approved in advance by officials from the White House, the CIA, the Pentagon and the State Department. But the public reaction emboldened insiders who were already skeptical of the center’s work.

Amid the rash of negative coverage, Marie Harf, a State Department spokeswoman, began urging that the CSCC be reined in. In an e-mail to White House communications adviser Ben Rhodes and others, she said that she was “supremely uncomfortable” with the graphic images that were “going out under the State Department seal.”

The center’s ability to fend off the criticism was hampered by the difficulty of measuring the effectiveness of its work. The group could point to the size of its following on Twitter and argued that all the death threats and efforts to shut down its accounts were evidence that the center had gotten under the Islamic State’s skin.

But the claims were seen by many as irrelevant or unconvincing.

“The consensus has been that this has been ineffective,” said Rep. Edward R. Royce (R-Calif.), chairman of the House Foreign Affairs Committee, which has oversight of the State Department and its operations. “If we can’t measure the impact of what we’re doing, how do we prove that it’s effective?”

“Welcome to ISIS Land” went on to be viewed in numbers never approached by any of the center’s other films. But even now it is not clear that any of those viewers were ever at risk of joining the Islamic State, let alone diverted from that path.

To Fernandez, the center has been subjected to an impossible standard.

“How do you prove a negative?” he asked. “Unless some guy comes out with his hands up and says, ‘I was going to become a terrorist. I saw your video. I loved it. I changed my mind.’ You’re never going to get that.”

The fallout weakened the center’s already wobbly footing in Washington.

Since its creation, the center’s budget had hovered between $5 million and $6 million per year, a range that barely registers on Washington’s spending scale.

The Pentagon, by comparison, spends about $150 million each year to influence public opinion and win “hearts and minds.” The CIA has spent more than $250 million to monitor social media and other “open” sources of intelligence, according to documents obtained by former NSA contractor Edward Snowden, with millions more spent on covert propaganda efforts.

At the State Department, the stagnant funding became a major source of frustration, at times spilling into public view. When an ABC News story described the administration’s media strategy against militant Islam as underfunded and falling short, Rhodes, the Obama adviser, fired off an e-mail to Fernandez saying that he had backed the group’s work. He also told Fernandez that he thought criticism of the White House was unfair.

Fernandez replied in an e-mail that he hadn’t been a source for the story, but he agreed with its contents, according to several officials familiar with the exchange. Fernandez declined to comment on the matter.

The center’s troubles were compounded as its supporters in the administration dwindled. Benjamin, who had pushed to create the group, left the State Department at the end of 2012 for an academic position at Dartmouth College. Clinton resigned as secretary of state weeks later and was replaced by John F. Kerry, who overhauled the department’s public diplomacy ranks.

Even so, Fernandez pressed ahead late last year with an ambitious proposal to double the center’s budget. He made his case in a memo that detailed how badly the center was overmatched. Because of budget constraints, the outreach team could be online only five days a week, rarely during hours that corresponded with peak Internet activity in the Middle East. The proposal cited the poor production quality of its videos as proof that even its equipment was inferior to that of the Islamic State.

But in a broader sense, Fernandez saw the budget struggle as a test of U.S. resolve after years of waiting for moderate Muslim leaders to take on the religion’s most radical strains.

“It is about contesting a space that had been ceded to the adversary,” Fernandez said. “Even if you’re outnumbered, even if you’re shouted down, there is value in showing up.”

‘The backfire effect’
The new leadership at the State Department eventually decided that more resources were needed, but that they would go to a new entity, and that it was time for Fernandez to retire.

Richard Stengel, a former managing editor of Time magazine hired by Kerry as head of public diplomacy, had concerns about the center’s “snarky tone.” He pushed an approach he had employed at Time: “Curate more and create less.”

“The kind of content we were creating wasn’t resonating in ways I would have hoped,” Stengel said in an interview. Going forward, messages would be more fact-based. “You say the caliphate is heaven on earth? We’re going to show you pictures where sewers don’t work. You’re winning on the battlefield? Here’s a satellite picture of you guys retreating.”

Scores of hostages, including Westerners, have been killed by the Islamic State since 2014. Here are some of the major incidents where the Islamic State killed the hostages. VIEW GRAPHIC
As foreign officials gathered in Washington in February for a White House-sponsored summit on countering violent extremism, the State Department announced the creation of the Information Coordination Cell.

In part, Stengel said the new direction was driven by resource realities. There is no way for the department to match the volume of output on social media from the Islamic State, and therefore it should enlist other departments and allies. One of the cell’s main initiatives is to distribute a “talking points” memo each day to U.S. embassies and allied governments, urging them to emphasize a common set of themes or news items about the Islamic State.

But Stengel also acknowledged that the changes reflect competing points of view in a philosophical debate.

Fernandez was convinced that the Islamic State’s appeal was largely emotional, casting itself as an antidote to feelings of victimhood and powerlessness among alienated Muslims. Undermining that appeal required using — and hopefully subverting — the graphic images and themes that resonated with the group’s recruits.

Skeptical, Stengel cited what he said researchers have called “the backfire effect: when you try to disabuse somebody who has a strongly held belief, more often than not it makes their belief even stronger.”

In February, Fernandez was replaced by Hussain, the Obama adviser who served as special envoy to the Organization of Islamic Cooperation and was a close associate of Rhodes at the White House.

The center has not produced a new English-language video in several months. The “Think Again Turn Away” campaign is being shelved in favor of a new tag line: “Terror Facts.” And the CSCC is expected to be combined with the Information Coordination Cell as part of an unnamed new entity.

The center’s creators see the changes as a retreat from the war room they envisioned.

[The Islamic State’s war against history]

“The fate of the CSCC just underscores the difficulty of experimentation in government — there is zero tolerance for risk and no willingness to let a program evolve,” Benjamin said.“It’s easier to do the same stuff over and over and wring your hands instead of investing resources and having patience.”

In interviews, Hussain and Stengel described ambitious plans to build on the work of the center and help other nations set up messaging operations modeled on the one at State. The first of these was recently established in the United Arab Emirates, although officials said its messaging work remains in “beta mode” and has not yet surfaced online.

The department also appears to be revisiting some pages of the Bush administration’s propaganda playbook.

Late last year, Stengel reached out to Hollywood, asking for help to counter the messages of both the Islamic State and Russia. On Oct. 14, he met with Michael Lynton, chief executive of Sony Pictures Entertainment, according to company e-mails obtained by hackers and released by WikiLeaks in April.

“Michael: It was great to see you yesterday. As you could see, we have plenty of challenges in countering ISIL narratives in the Middle East,” Stengel wrote the next day. “I’d love to convene a group of media executives who can help us think about better ways to respond.”

Julie Tate contributed to this report.

Greg Miller covers the intelligence beat for The Washington Post.
Scott Higham is reporter assigned to The Post’s investigative unit.

By Greg Miller and Scott Higham May 8

Find this story at 8 May 2015

© 1996-2015 The Washington Post

Iraqi officer under Saddam masterminded rise of Islamic State

A former intelligence officer for the late Iraqi dictator Saddam Hussein was the mastermind behind Islamic State’s takeover of northern Syria, according to a report by Der Spiegel that is based on documents uncovered by the German magazine.

Spiegel, in a lengthy story published at the weekend and entitled “Secret Files Reveal the Structure of Islamic State”, says it gained access to 31 pages of handwritten charts, lists and schedules which amount to a blueprint for the establishment of a caliphate in Syria.

The documents were the work of a man identified by the magazine as Samir Abd Muhammad al-Khlifawi, a former colonel in the intelligence service of Saddam Hussein’s air defense force, who went by the pseudonym Haji Bakr.

Spiegel says the files suggest that the takeover of northern Syria was part of a meticulous plan overseen by Haji Bakr using techniques — including surveillance, espionage, murder and kidnapping — honed in the security apparatus of Saddam Hussein.

The Iraqi national was reportedly killed in a firefight with Syrian rebels in January 2014, but not before he had helped secure swathes of Syria, which in turn strengthened Islamic State’s position in neighboring Iraq.

“What Bakr put on paper, page by page, with carefully outlined boxes for individual responsibilities, was nothing less than a blueprint for a takeover,” the story by Spiegel reporter Christoph Reuter says.

“It was not a manifesto of faith, but a technically precise plan for an ‘Islamic Intelligence State’ — a caliphate run by an organization that resembled East Germany’s notorious Stasi domestic intelligence agency.”

The story describes Bakr as being “bitter and unemployed” after U.S. authorities in Iraq disbanded the army by decree in 2003. Between 2006 to 2008 he was reportedly in U.S. detention facilities, including Abu Ghraib prison.

In 2010 however, it was Bakr and a small group of former Iraqi intelligence officers who made Abu Bakr al-Baghdadi the official leader of Islamic State, with the goal of giving the group a “religious face”, the story says.

Two years later, the magazine says, Bakr traveled to northern Syria to oversee his takeover plan, choosing to launch it with a collection of foreign fighters that included novice militants from Saudi Arabia, Tunisia and Europe alongside battle-tested Chechens and Uzbeks.

Iraqi journalist Hisham al-Hashimi, whose cousin served with Bakr, describes the former officer as a nationalist rather than an Islamist. The story argues that the secret to Islamic State’s success lies in its combination of opposites – the fanatical beliefs of one group and the strategic calculations of another, led by Bakr.

Spiegel said it had obtained the papers after lengthy negotiations with rebels in the Syrian city of Aleppo, who had seized them when Islamic State was forced to abandon its headquarters there in early 2014.

(Writing by Noah Barkin; Editing by Crispian Balmer)
World | Sun Apr 19, 2015 12:42pm EDT Related: WORLD, SYRIA, IRAQ
REUTERS/THAIER AL-SUDANI

Find this story at 19 April 2015

Copyright http://www.reuters.com/

Terror-Mastermind Haji Bakr

Der Spitzel-Führer des “Islamischen Staates”

Er entwarf den Masterplan zur Machtübernahme in Syrien, baute ein Spitzelnetz auf, installierte den selbst ernannten Kalifen: Haji Bakr war der wichtigste IS-Stratege, die Religion nutzte er nur als Mittel zum Zweck. Der SPIEGEL hat seine Geheimdokumente ausgewertet.

Die meisten kannten ihn als den Mann mit dem weißen Bart, manche als den mit dem schwarzen Bart. Der örtliche Rebellenkommandeur erinnerte sich an ihn unter dem Namen “Schweib”, zuständig für die Waffenbeschaffung. Einer der örtlichen politischen Köpfe kannte ihn als “Abu Bakr al-Iraqi”, als den Verantwortlichen für religiöse Belange in der Kleinstadt Tal Rifaat in der umkämpften Ebene Nordsyriens.

Erst nachdem ein kleines Rebellenkommando ihn erschossen hatte, Anfang 2014, wurde allen klar: Es war stets derselbe Mann. Ein Mann, der darauf bedacht war, möglichst keine Spuren zu hinterlassen.

Die Rebellen wussten im ersten Moment nicht, wen sie da im Feuergefecht erschossen hatten. Aber sie wunderten sich: Warum brachte der “Islamische Staat” eine regelrechte Streitmacht von Süden heran, um die Stadt zu stürmen? Warum rückten sie mit mehr als einem Dutzend Pick-ups mit aufmontierten Maschinengewehren an? Warum schickten sie einen Selbstmordattentäter vor, der sich am Stadtrand in die Luft sprengte?

Sie hatten den Trupp frühzeitig entdeckt, erwartet und zurückgeschlagen. Aber keiner wusste zunächst, welches Ziel so wertvoll war, dass der IS mit solcher Wucht angriff. Die Leiche des Erschossenen verstauten die Rebellen in einer Kühltruhe.

Bakr steuerte anderthalb Jahre lang die Eroberung Nordsyriens

So endet die Geschichte von Haji Bakr, wie der Mann innerhalb der IS-Miliz hieß. Es ist die Geschichte des wohl einflussreichsten Terror-Strategen der jüngeren Vergangenheit – dem Architekten der Organisation, die in den vergangenen Jahren weite Teile Syriens und des Iraks unter ihre Kontrolle und Terror über viele Tausend Menschen gebracht hat. Es ist die Geschichte des Kopfes hinter dem “Islamischen Staat”.

Die Rebellen holten den Leichnam erst wieder hervor, als ein Anführer aus einer anderen Stadt sie alarmierte. Sie legten den leblosen Körper auf eine orangefarbene Wolldecke im tiefgrünen Wintergras – jeder sollte ihn sehen können; jeder sollte sich von seinem Tod überzeugen. Dann verscharrten sie ihn, den Mann mit den vielen Namen, in einem namenlosen Grab.

Sein richtiger Name lautet Samir Abed al-Mohammed al-Khleifawi, einst Oberst im irakischen Militärgeheimdienst mit dem erhöhten Rang einer Generalstabsverwendung. Mehr als zwei Jahrzehnte lang hatte er im Herzen von Saddam Husseins Geheimdienststaat gelernt, wie man mit einem System aus flächendeckender Überwachung und feindosiertem Schrecken eine Bevölkerung im Griff hält.

Wie sehr er seine Lektionen verinnerlicht, wie geschickt und penibel er geplant hatte, das wurde den Rebellen erst klar, als sie das unscheinbare Haus durchsuchten, in dem Haji Bakr gelebt und von dem aus er anderthalb Jahre lang die Eroberung Nordsyriens gesteuert hatte.

Im Haus fanden sie die Pläne, die die Strategie des IS offenbarten – und anhand derer sich das Vorgehen der Terrororganisation in den vergangenen Jahren en détail rekonstruieren lässt: Wie eine Handvoll aus dem Irak eingesickerter erfahrener Machtübernahme-Profis unter Bakrs Anleitung ihren schleichenden Eroberungszug begonnen und wie der IS zur wichtigsten Terrororganisation der Gegenwart wurde.

Die Papiere liegen dem SPIEGEL vor (hier finden Sie die Dokumente in der aktuellen Ausgabe). Es sind komplexe handschriftliche Aufrisse, manche so umfangreich, dass sie auf mehrere zusammengeklebte Blätter gezeichnet worden waren. “So etwas hatten wir noch nie gesehen”, sagte Radwan Qarandel, der örtliche Rebellenführer.

In dem Konvolut findet sich unter anderem Folgendes:

der detaillierte Plan für den Einstieg: Spionagezellen, als islamische Missionsbüros getarnt, sollen in allen Dörfern und Städten etabliert werden
Ablaufpläne dafür, wie Orte “geöffnet” werden sollten
Organigramme für konkurrierende Geheimdienste
der Entwurf für separate Abteilungen, die geheime Morde und Entführungen planen und durchführen, als Vorstufen zur anschließenden Machtübernahme.
“Hochintelligent, entschlossen, exzellenter Logistiker”

Die Geschichte Haji Bakrs ist weniger die Geschichte eines Ideologen als die eines kühlen Strategen. Er war “absolut kein Islamist”, erinnert sich der irakische Journalist und Kenner der Radikalenszene, Hischam al-Haschimi, an den früheren Karriereoffizier, der gemeinsam mit Haschimis Cousin auf der Luftwaffenbasis Habbaniya stationiert gewesen war. “Oberst Samir”, wie er ihn nennt, “war hochintelligent, entschlossen und ein exzellenter Logistiker.” Aber als Paul Bremer, der US-Statthalter nach Saddams Sturz in Bagdad, “im Mai 2003 einfach per Dekret die gesamte Armee auflöste, war er arbeitslos und verbittert”.

Es begann der lange Weg des nüchternen Geheimdienstprofis, der nichts dem Zufall und schon gar nicht dem Glauben überließ, an die Spitze der schon damals brutalsten Dschihadistengruppe, die als al-Qaida im Irak bekannt wurde. Im Untergrund traf Haji Bakr, wie er sich nun nannte, Abu Mussab al-Sarkawi, den weltweit berüchtigten Drahtzieher zahlloser Selbstmordanschläge auf amerikanische Soldaten, das Uno-Hauptquartier in Bagdad, aber ebenso auf schiitische Heiligtümer und Geistliche.

Für zwei Jahre saß Haji Bakr im amerikanischen Gefangenenlager Camp Bucca und im Gefängnis von Abu Ghuraib, wo viele der späteren Terrorkontakte erst geknüpft wurden. Die US-Besatzer im Irak hatten ein tragisches Talent dafür, sich erst mit der Auflösung der gesamten Armee und dann mit oft wahllosen Massenverhaftungen ihre intelligentesten Feinde selbst zu schaffen und zu vereinen.

Die Intrige um al-Baghdadi

Es dauerte Jahre, bis die kühlen Strategen aus Saddams Geheimdiensten und die islamistischen Fanatiker zusammenkamen. Erst als 2010 der aus al-Qaida im Irak hervorgegangene “Islamische Staat” fast seine gesamte Führungsspitze verlor, war dies der goldene Moment für Haji Bakr: Stets die graue Eminenz im Hintergrund intrigierte er den heutigen “Kalifen” Abu Bakr al-Baghdadi an die Spitze des IS.

Er erzählte den versteckten Anführern je einzeln, dass die anderen schon einverstanden seien. Wer trotzdem noch dagegen war, würde in den folgenden Monaten spurlos verschwinden. So wie ab 2013 im anarchischen Nordsyrien die von Haji Bakrs Spitzel-Kohorten ausgemachten Gegner einer nach dem anderen verschleppt und ermordet würden.

In seinen Plänen, die akribisch umgesetzt wurden und den IS bis 2014 zum Herrscher über ungefähr ein Drittel Syriens machten, tauchte der Islam, außer in den Eingangsfloskeln, gar nicht auf. Scharia, islamische Gerichtsbarkeit, verordnete Frömmelei – alles war nur Mittel zum Zweck, unterworfen einem einzigen Ziel: die neu gewonnenen Untertanen zum Gehorsam zu zwingen und die enorme Zugkraft des Dschihad, die zu Tausenden aus aller Welt strömenden Radikalen, benutzen zu können.

Selbst für die zwangsweise Bekehrung zum Islam, in seinem Verständnis die sklavische Unterwerfung, verwendet Haji Bakr keinen religiösen, sondern einen technischen Begriff: “Takwin”. Er bezeichnet die Implementierung. Ein nüchternes Wort, das sonst in der Geologie oder Bauwissenschaft verwendet wird.

Vor 1200 Jahren allerdings war es schon einmal auf eigentümliche Art berühmt geworden: bei schiitischen Alchemisten als Bezeichnung für die Schaffung künstlichen Lebens. In seinem “Buch der Steine” hatte der Perser Jabir Ibn Hayyan im 9. Jahrhundert von der Erschaffung eines Homunkulus, eines künstlichen Menschen, geschrieben, in Geheimschrift und Codes: “Das Ziel ist es, alle zu täuschen, bis auf jene, die Gott liebt.”

Ob Haji Bakr von dieser lang versunkenen Bedeutung seines Wortes für die Schaffung der Gläubigen wusste? Wahrscheinlich nicht. Aber die alten Geheimdienstler an der Spitze des IS agieren wie Alchemisten der Gegenwart, die aus der Angst der anderen und ihrem nüchternen Machtkalkül den künstlichen Gottesstaat erschaffen wollten.

19. April 2015, 13:17 Uhr
Von Christoph Reuter

Find this story at 9 April 2015

© SPIEGEL ONLINE 2015

De jihadistische angstvisioenen van de NCTV (analyse int.)

In ‘De jihadistische angstvisioenen van de NCTV (II internationaal)’ een grove analyse van de internationale berichtgeving van de NCTV over de afgelopen tien jaar. Hier per jaar een grove analyse, een vogelvlucht, of om in de terroristische terminologie te blijven een drone vlucht. Alles wordt slechts aangestipt omdat het ondoenlijk is om op alle arrestaties en aanslagen uitgebreid in te gaan. Het gaat om het doorbreken van de denktrant, het doorbreken van de dreigingsbeeld diarree zoals elders beschreven wordt. Elke arrestatie wordt door de NCTV gevierd als een overwinning op de ‘vijand’, maar bij elke arrestatie hoort een verhaal. Soms worden de mensen meteen vrijgelaten, soms na maanden, jaren. Onschuldig, maar gebrandmerkt als terrorist, want dat is het beeld dat overblijft. En de aanslagen, mislukt of gelukt, zijn incidenten in de oorlog tegen de terreur. Een oorlog waar geen einde aan komt en die lijkt op een slag tussen goed en kwaad. We zijn beland in ‘Middle Earth’, ‘In de ban van de Ring’. De werkelijkheid is echter anders. Aanslagen zijn altijd doorspekt van mysteries waarbij inlichtingendiensten een belangrijke rol spelen. Voorkennis, afgebroken observaties, informanten, infiltranten en andere schimmenspelen, maar ook drone strikes, bombardementen, militaire operaties op een plaats en een aanslag in een stad of dorp ernaast. In een wereld die steeds meer wordt afgeschilderd als een bipolair speelveld strijden de zogenoemde geallieerden tegen de zogenoemde as van het kwaad, tegenwoordig steeds minder in de hoedanigheid van staten, maar steeds meer in de vorm van een groep ‘unlawful enemy combatants’. Wij, de westerse wereld, eigent zich de alledaagse waarheid van de oorlog tegen de terreur toe, een oorlog die oneindig is in tijd en geografie, maar ook in deelnemers. Deze vogelvlucht gaat deels van DTN naar DTN, en volgt een patroon van jaar in jaar uit. Tien jaar terreur, terreur van het dreigingsbeeld.

2005 Mondiale radicalisering
DTN-1 / 10 juni 2005
DTN-2 / 29 september 2005
DTN-3 / 5 december 2005

2006 De lange arm van al-Qaida
DTN-4 / 2 maart 2006
DTN-5 / 7 juni 2006
DTN-6 / 16 oktober 2006
DTN-7 / 20 december 2006

2007 Gevechtspauze PTSS NCTb
DTN-8 / 25 april 2007
DTN-9 / 4 juni 2007
DTN-10 / 9 oktober 2007
DTN-11 / 27 november 2007

2008 Jaar van de ongekende dreiging
DTN-12 / 5 maart 2008
DTN-13 / 9 juni 2008
DTN-14 / 9 september 2008
DTN-15 / 19 december 2008

2009 Nederland en haar strijdgebieden in de derde wereldoorlog
DTN-16 / 6 april 2009
DTN-17 / 19 juni 2009
DTN-18 / 11 september 2009
DTN-19 / 15 december 2009

2010 oorlogsmennerij en dreigingspropanda van een dienst
DTN-20 / 7 april 2010
DTN-21 / 18 juni 2010
DTN-22 / 13 september 2010
DTN-23 / 17 december 2010

2011 Spelen met bedreigingen, arrestaties en aanslagen
DTN-24 / 18 maart 2011
DTN-25 / 17 juni 2011
DTN-26 / 3 oktober 2011
DTN-27 / 12 december 2011

2012 Wie is het gevaarlijkst: armpje drukken met al-Qaida,
DTN-28 / 26 maart 2012
DTN-29 / 22 juni 2012
DTN-30 / 8 oktober 2012
DTN-31 / 17 december 2012

2013 Terreurfabriek
DTN-32 / 13 maart 2013
DTN-33 / 1 juli 2013
DTN-34 / 7 november 2013

2014 Duurzame dreiging
DTN-35 / 24 februari 2014
DTN-36 / 30 juni 2014
DTN-37 / 12 november 2014

2005 mondiale radicalisering

DTN-1 / 10 juni 2005

Bij de eerste DTN (juni 2005) worden internationale netwerken als Al-Qaida één op één gekoppeld aan een arrestatie in Nederland. “Het eerste vastgestelde en door aanhouding van betrokkene verijdelde geval van ‘zelfontbranding’ in Nederland kan hieraan worden toegeschreven.” Het gaat waarschijnlijk om de aanhouding van Wesam al Delaema en de man is al veroordeeld door de coördinator terrorismebestrijding voordat de rechter er aan te pas is gekomen. Zijn advocaat zegt in 2008 tegen Vrij Nederland: “Wij zijn nooit toegekomen aan een inhoudelijke behandeling van dit Nederlandse onderzoek, waarbij zeker de nodige vragen zijn te zetten. Want hoe hard is die verdenking van zijn betrokkenheid bij terreurdaden nu?” (13 maart 2008). Het zou ook kunnen gaan om Bilal Lamrani, alleen was hij bekend bij justitie, had vastgezeten voor het bedreigen van Geert Wilders en “in de gevangenis had Bilal gevraagd hoe hij aan semtex kon komen en op zijn usb-stick waren handleidingen gevonden voor het maken van explosieven” (NRC Handelsblad 8 september 2007). Aan de arrestatie gaat een onheilspellende zin vooraf die de mondiale radicalisering op de kaart zet: “Diverse netwerken alsook individuen hebben het gedachtegoed van Al Qa’ida overgenomen en trachten de ideologie door missie en/of terrorisme tot uitdrukking te brengen.” De nuance is in het dreigingsbeeld niet terug te vinden. De internationale netwerken en de Nederlandse netwerken lijken één op één met elkaar verbonden in deze DTN. Veteranen trainen lokale mensen en de boel radicaliseert, gezien de twee beschreven arrestaties zijn grote vraagtekens te zetten bij de eenvoud van het bestempelen van lokale jongeren als Al-Qaida soldaten.

DTN-2 / 29 september 2005

De DTN (29 september 2005) die volgt, staat vooral in het teken van de aanslagen in London op 7 en 21 juli 2005. De dreiging was kritiek, althans dat suggereert het dreigingsbeeld, maar weer niet kritiek door de aanslagen in het Verenigd Koninkrijk. “In de maand juli 2005 was er sprake van een tijdelijke verhoging van de dreiging, die te maken had met het proces tegen de Hofstadverdachten.” Het DTN stelt bij de actuele dreiging dat “Nederland onverminderd in de belangstelling van potentiële terroristen staat. De militaire steun die Nederland levert aan de internationale strijd tegen het terrorisme draagt bij aan een hoog internationaal profiel van ons land.” De AIVD doet daarom onderzoek naar de bedreiging van het evenement Sail door al-Qaida (Elsevier “Al-Qa’ida dreigt met aanslag op Sail”). Het blijft onduidelijk of al-Qaida daadwerkelijk een bedreiging heeft geuit, hoewel de diensten onderzoek doen naar de berichten. De coördinator oordeelde namelijk dat “dergelijke verklaringen weinig geloofwaardig zijn.” Waarom de NCTb aan de geloofwaardigheid twijfelt wordt ook niet duidelijk, vooral ook omdat er onderzoek naar wordt gedaan. De coördinator wijst naar de media die angstgevoelens zouden aanwakkeren, maar maakt vervolgens niet duidelijk waarom het Sail incident in het dreigingsbeeld is opgenomen. Internationaal gaat het niet meer zozeer om netwerken alswel om de Nederlandse militaire aanwezigheid in Irak en Afghanistan. De Nederlandse aanwezigheid in die landen zou de “operationele keuze van jihadisten beïnvloeden en een belangrijke inspiratiebron voor radicalisering vormen.”

DTN-3 / 5 december 2005

In het derde DTN worden Nederlandse jongeren direct aan de mondiale terreurbeweging gekoppeld, Nederlandse jongeren die zich aangetrokken voelen tot de radicale islam lijken al bijna lid van al-Qaida: “in de context van mondiale radicaliseringsprocessen”. De NCTb bedoelt daarmee dat in andere westerse landen dezelfde processen plaatsvinden, “globale maatschappelijke processen”. Onduidelijk is waar die conclusie vandaan komt, het dreigingsbeeld stapelt verder. Het feit dat er van al-Zawahiri (kopstuk van al-Qaida) tegelijk een videoboodschap wordt uitgezonden als van een van de daders van de aanslagen in Londen, “in combinatie met voorlopige onderzoeksresultaten, wijst op een betrokkenheid van krachten buiten het Verenigd Koninkrijk.” Welke onderzoeksresultaten wordt niet vermeld. En of die onderzoeksresultaten zijn gedeeld is tevens twijfelachtig, want welke reden zouden de Engelse diensten hebben om dat wel te doen. De aanslagen in London zijn nooit grondig onderzocht en er heeft geen openbaar parlementair onderzoek plaatsgevonden zoals in Spanje. Enkele vragen zijn te vinden in het boek The London Bombings: An Independent Inquiry Van Nafeez Mosaddeq Ahmed. Verdachte Jean Charles de Menezes, een Braziliaanse Brit, werd op 22 juli 2005 door de politie met zeven kogels in zijn hoofd gedood. De man was ongewapend en onschuldig. Opvallend is dat de coördinator terrorisme bestrijding geen aandacht besteedt aan deze dode, noch aan de aanslagen op Bali op 1 oktober 2005, blijkbaar zijn die niet van belang voor het Nederlandse dreigingsbeeld, hoewel in Bali veel toeristen de dood vonden. Beide gebeurtenissen zetten namelijk vraagtekens bij de rol van overheden. Ten aanzien van de aanslagen op Bali heeft voormalig president van Indonesië Abdurrahman Wahid bijvoorbeeld in een interview met het Australische SBS’s Dateline aangegeven dat volgens hem politie en militaire officieren een rol hebben gespeeld bij de aanslagen. Hij maakte zich zorgen over de relaties tussen Indonesische autoriteiten en terroristen.

De toon is gezet in 2005. De NCTb ziet bestrijding van terreur als het aanzetten van de dreiging. Analyses van de dreiging zijn niet echt analyses, maar vetgedrukte krantenkoppen in een ambtelijke terreurbode. Duiding en analyse zoals een enkele keer de AIVD en de vroegere BVD dit middels door rapporten zoals ‘van Dawa tot Jihad’ heeft gedaan, komt niet overeen met het beleid van de dienst. Niet analyseren, maar aandikken is het devies.

2006 De lange arm van al-Qaida

DTN-5 / 7 juni 2006

In 2006 kristalliseert zich de internationale component van het dreigingsbeeld verder uit. “Het dreigingsbeeld voor Nederland is onlosmakelijk verbonden met internationale
Ontwikkelingen,” alsof Osama Bin Laden direct met Nederlandse radicale moslims spreekt. Aan de andere kant is “een direct effect van aanslagen elders is niet altijd aanwijsbaar,” staat in DTN 5 (7 juni 2006) bij internationale context. “Het jihadistische terrorisme in landen als Irak, Afghanistan en Indonesië doet afbreuk aan westerse belangen,” schrijft de NCTb. De oorlogen in Irak en Afghanistan worden eufemistisch aangeduid als conflictgebieden, brandhaarden alsof het alleen om “westerse belangen” zou gaan. Er woedt geen oorlog, de lokale bevolking telt niet meer mee en alles is terrorisme tegen ‘westerse belangen’. Het gevaar is “een «ideologische» wervingskracht waaruit radicalisering in het westen” voortvloeit en “de «export» van jihadistische strijders” (DTN 5).

DTN-4 / 2 maart 2006

Dat die internationale component nogal vaag is maakt een fatwa uit DTN-4 (2 maart 2006) duidelijk. “De authenticiteit van deze op internet geciteerde fatwa kan vooralsnog niet bevestigd worden,” schrijft de NCTb die de fatwa toeschrijft aan “Abu Musab al-Suri, volgens de dienst een van de belangrijkste Al Qa’ida ideologen.” Dat de fatwa op radicale websites staat en wordt verspreid is duidelijk, de coördinator heeft de fatwa daar vandaan. Direct contact met al-Qaida is er niet. En de cirkel is dan rond want de NCTb schrijft dat de fatwa “door veiligheidsautoriteiten serieus wordt genomen,” anders was deze niet in het dreigingsbeeld opgenomen. Dat deze opmerking angstgevoelens aanwakkert is duidelijk, maar wat deze opmerking bijdraagt aan het beter begrijpen van de dreiging van Nederland is onduidelijk. Ook de volgende paragraaf uit DTN 4 is onnavolgbaar. De coördinator stelt dat er een “overkoepelende jihadistische organisatie” in Noord-Afrika wordt opgericht en dat dat “een niet te veronachtzamen dreiging voor Europa” met zich meebrengt. Die dreiging komt voort uit de volgende redenering. De “Noord-Afrikaanse jihadistische netwerken hebben reeds contacten in Europa,” er zijn “veel Algerijnse en Marokkaanse migranten aanwezig in West-Europese” en de nieuwe organisatie heeft “waarschijnlijk een hoog netwerkkarakter”. Conclusie is dat alle Marokkaanse en Algerijnse Nederlanders deel uit maken van een netwerk en dat biedt “operationele voordelen” aan de “nieuwe organisatie.” En niet alleen Noordelijk Afrika staat in brand: “Overigens blijft ook het conflict in Irak als strijdtoneel” actief. De coördinator terreur timmert al bij het vierde dreigingsbeeld aan de weg, levensgevaarlijk is het in Nederland.

DTN-6 / 16 oktober 2006

Op 10 augustus 2006 worden 24 mensen aangehouden in het Verenigd Koninkrijk. Ze waren van plan om trans-Atlantische vluchten op te blazen. Enkele jaren later werden drie mannen veroordeeld. De coördinator oordeelt dat “de zaak van invloed is op de terroristische dreiging tegen het westen,” maar dat “er echter geen verbanden tussen deze zaak en Nederland is geconstateerd (DTN-6).” Ook vanuit Irak (de internationale jihadistische
Agenda), Afghanistan (mag evenmin onvermeld blijven), de oorlog tussen Israël en Libanon (hernieuwde inspiratiebron) en Noord-Afrika (mogelijke uitstraling van de Ontwikkelingen) zijn een bron van zorg voor de NCTb. Bij de achtergronden van die zorg wordt verwezen naar “jihadistische netwerken”, “reizende Irak-jihadisten” en “uitstraling”. Bij elke alinea van “Internationale dreiging en uitstraling naar Nederland” van DTN-6 (16 oktober 2006) moet de toenmalige coördinator Joustra toegeven dat er “geen aanwijzingen” en “geen directe dreiging” is. De coördinator klinkt bijna verongelijkt. Waarom? Zijn wij niet belangrijk genoeg? Vandaar dat de NCTb de paragraaf afsluit met: “Ondanks alle discussies en onderzoeken zijn er op dit moment geen overtuigende definitieve inschattingen van de slagkracht van de kern van al Qa’ida.”

DTN-7 / 20 december 2006

De laatste DTN-7 (20 december 2006) van het jaar borduurt voort op die kern van al-Qaida. “In toenemende mate komen aanwijzingen beschikbaar die suggereren dat de kern van al Qa’ida weer in staat zou zijn om ook in westerse landen, al dan niet met behulp van lokale netwerken, aanslagen te (laten) plegen,” stelt de NCTb. Dit gekoppeld aan “signalen en geruchten die duiden op een op handen zijnde grootschalige aanslag, georganiseerd door de kern van al Qa’ida” en “dat Nederland in september in een toespraak van kern al Qa’ida kopstuk Zawahiri werd genoemd,” lijken de situatie op scherp te zetten bij de terreurbestrijders. Alles loopt met een sisser af: “De dreiging is niet zonder meer van toepassing op Nederland.” In de paragraaf terrorisme loopt de coördinator alles af wat ons landje bedreigt. De op het internet beschikbare “zeer professionele handleidingen ten behoeve van fabricage en inzet van aanslagmiddelen.” De “«talibanisering» van de grens tussen Pakistan en Afghanistan” zijn van belang voor Nederland evenals “de contacten tussen dergelijke Marokkaanse netwerken (gearresteerde inwoners van Marokko) en geestverwanten in Nederland”. Daarnaast is er ook “het internetgebruik van jihadisten” en andere zaken die “zowel de gekende als de voorstelbare dreiging.” beïnvloeden. Het klinkt als de beruchte Donald Rumsfeld quote: “There are known knowns. These are things we know that we know. There are known unknowns. That is to say, there are things that we know we don’t know. But there are also unknown unknowns. There are things we don’t know we don’t know”.

De dreigingsbeelden hebben het karakter aangenomen van een patiënt die aan een zware angststoornis leidt. Alles heeft misschien te maken met het dreigingsniveau in Nederland, alleen zijn er geen aanwijzingen en het is onduidelijk wat het betekent voor Nederland. En de “intensieve media-aandacht voor dergelijke geruchten leidt er overigens wel toe dat een van de kerndoelen van terroristen wordt bevorderd: het verspreiden van angst,” staat in DTN-7. Waarom pompt de NCTb die geruchten dan opnieuw rond? Voegt daar het minder vage woord signalen aan toe en zegt dat de geruchten “de aandacht hebben van de Nederlandse diensten.” Wie leidt er nu aan een angststoornis? Want wie de internationale context van 2006 beschouwt, krijgt de indruk dat die “grootschalige aanslag” op Nederland slaat en dan wordt het dreigingsniveau verlaagd, niets aan de hand dus.

We zijn in 2006 toegetreden tot de kern van al-Qaida en eigenlijk zijn wij blind. We worden bedreigd door zowel gekende als voorstelbare bedreigingen. Alles kan, een vuile bom, vliegtuigen, bomauto’s, bomfietsen, het arsenaal is onbeperkt en eigenlijk weten we het niet. Donald Rumfeld, Secretary of Defense van de Verenigde Staten, had het al over de unknown unknowns in 2002, gelukkig is het in Nederland nog niet zo ver, want er zijn alleen nog maar known unkowns, voorstelbare bedreigingen.

2007 Gevechtspauze PTSS NCTb

DTN-8 / 25 april 2007

Begin 2007 wordt het dreigingsniveau verlaagd naar beperkt. De logica van de verlaging is niet te volgen. DTN-8 (25 april 2007) borduurt voort op de vorming van een “overkoepelende jihadistische organisatie” in Noord-Afrika. De Algerijnse groep Groupe Salafiste pour la Prédication et le Combat (GSPC) zou zich een jaar eerder hebben aangesloten bij al-Qaida, de dreiging was toen substantieel. Toen waarschuwde de NCTb voor Algerijnse en Marokkaanse netwerken in Europa, ook in Nederland. Begin 2007 lijkt er plotseling niets aan de hand, waarom wordt niet duidelijk. Als argument voert de coördinator aan dat de Noord-Afrikaanse groepen “deels uit pragmatisme hun operationele activiteiten momenteel vooral in de eigen regio opvoeren.” Om kort te gaan, de Noord-Afrikanen blazen alleen zichzelf op. De coördinator onderwijst dat “regionale aanslagen doorgaans minder voorbereidingen vergen dan transnationale.” Opvallend is ook dat een verwijzing naar de Algerijnse en Marokkaanse gemeenschap in Europa is weggepoetst uit dit stukje internationale context. Ook Afghanistan en Irak zijn van het dreigingsmenu verdwenen, vooral Afghanistan is opvallend in verband met de Nederlandse aanwezigheid daar in 2007. Die aanwezigheid was steeds de trigger voor aanslagen in eigen land, zo niet begin 2007, waarom blijft onduidelijk. Andere ambtenaar die de teksten schreef? Beter humeur van de coördinator? Weinig tijd voor de dreiging? Het blijft gissen.

DTN-9 / 4 juni 2007

Twee maanden later op 4 juni 2007 (DTN-9) is Afghanistan toch weer terug: “Het internationale profiel van landen die deelnemen aan de strijd in Afghanistan blijft hoog” en “Nederland is daardoor in bepaalde mate een voorstelbaar doelwit, zeker gelet op het parallelle profiel met bijvoorbeeld Duitsland.” Afghanistan was twee maanden daarvoor nog onvindbaar op de jihadistische landkaart, maar nu is Nederland een voorstelbare target. Hoe komt een dergelijk “in bepaalde mate voorstelbaar doelwit” dan tot stand. Noord-Afrikanen vechten op jihadistische strijdtonelen zoals Irak, Tsjetsjenië en Afghanistan, keren terug naar huis en plegen een aanslag, klaar is kees. Om het spannend te houden spreekt de coördinator van landen van herkomst dat lijkt te verwijzen naar Noord-Afrika, maar kan ook Nederland zijn want “gezien de contacten met en nabijheid van Europa zou dit ook gevolgen kunnen hebben voor de dreiging tegen Europa (waaronder Nederland).” Toch blijft het dreigingsniveau beperkt. Wil de coördinator ons geruststellen? Nee, we zijn een voorstelbaar doelwit en de trainees van al-Qaida keren terug, dus is een aanslag heel goed mogelijk. Het dreigingsniveau is maar net verlaagd of de verhoging is al weer in zicht. Binnen afzienbare tijd is de dreiging weer substantieel. De NCTb wil vooral de angst erin houden.

DTN-10 / 9 oktober 2007

DTN-10 (9 oktober 2007) pakt dan ook uit met arrestaties in Denemarken en Duitsland gerelateerd aan mogelijke aanslagen en enkele “terroristische incidenten” in het Verenigd Koninkrijk (zie ook: ‘De mist van aanslagen’ 5 september 2007 Buro Jansen & Janssen). Het lijkt alsof het steeds dichterbij komt. De dienst schrijft dat er “al langer berichten circuleren dat Europeanen in jihadistische trainingskampen in het Midden-Oosten worden opgeleid om in de toekomst aanslagen te plegen in hun thuisland.” Landen van herkomst zijn plots niet meer de Noord-Afrikaanse landen aan de Middellandse Zee, maar Noord-Europa. De Duitse situatie zou dat onderstrepen, maar zijn de circulerende berichten meer dan geruchten? Het wordt niet duidelijk wat de coördinator nu wil zeggen met de circulerende berichten. De dienst doet er niet veel aan om de angst weg te nemen: “Hieruit blijkt dat de lange arm van Al Qa’ida inmiddels verder reikt dan landen met een grote Pakistaanse gemeenschap,” klinkt het onheilspellend. De Pakistaanse buurman is plots ingedeeld in het ‘andere’ kamp. De NCTb gooit nog wat extra internationale olie op het vuur. De “snelle radicalisering en de ongebruikelijke achtergrond van de verdachten in het Verenigd Koninkrijk … een lastig voorspelbare dreiging tegen ons land is.” Sussende woorden zijn in de DTN’s van 2007 alleen nog even in een laatste alinea gezet, daar staat dan dat er “aanwijzingen ontbreken” en “het beeld van de door de Nederlandse diensten gekende netwerken vooralsnog niet verontrustend is.” Het ging in Engeland echter niet om ‘gekende’ netwerken, maar om ‘ongebruikelijke verdachten’ en daarom is er sprake van een ‘lastig voorspelbare dreiging’, dus zelfs die sussende woorden zijn misplaatst. Rumsfeld’s unknown unknowns doen hun intrede in Europa. Dan maar over naar de gewapende jihad in Afghanistan, dat is na drie jaar dreiging vertrouwd.

DTN-11 / 27 november 2007

Het laatste DTN van 2007 en ook de laatste met een beperkte dreiging op dat moment lijkt te willen suggereren dat de Nederlandse aanwezigheid in bijvoorbeeld Afghanistan minder problematisch is. Het is wel een inspiratiebron voor radicale jongeren hier maar “in deze netwerken zijn geen personen met kennis over de routes naar de strijdgebieden.” Ze kunnen niet afreizen omdat ze de weg niet weten, hoewel er wel “aanwijzingen zijn van financiële steun op beperkte schaal vanuit ons land aan in het Pakistaans/Afghaanse grensgebied aanwezige jihadistische groeperingen” en er zijn “transnationale netwerken, die ook in Nederland vertakkingen hebben.” De coördinator lijkt niet te kunnen besluiten. Er zijn geen contacten en daarom hebben de jongeren geen adres om naar toe te reizen, maar ze sturen wel geld en er zijn netwerken waar zij contact mee hebben. “De dreiging tegen Nederland of tegen Nederlandse belangen in het buitenland (lees militairen) kan op termijn toenemen,” schrijft de dienst. Daarmee is de NCTb weer terug bij de “contacten tussen lokale autonome netwerken en internationale netwerken, zoals kern al Qa’ida of daaraan gelieerde groepen.” Lokale netwerken zijn ook Nederlandse netwerken suggereert DTN-11, maar er is tegelijkertijd niets aan de hand. Er is wel een internationale context, maar omdat er geen aanwijzingen waren is die internationale context eigenlijk nutteloos. Polder jihadisten zijn blijkbaar anders dan Engelse, Duitse of Deense Jihadisten. De coördinator is echter niet zo snel van zijn angststoornis af te helpen want hij wil toch wel even de factoren noemen die “de voorstelbaarheid van de dreiging voor Nederland nader inkleurt.” Hierbij noemt hij dat bekeerlingen, moslimmigranten die zich nog maar kort hebben gevestigd in Nederland, voor de NCTb aan de lijst van mogelijk terroristen moeten worden toegevoegd omdat “deze groep aantrekkelijk als doelgroep is voor terroristische netwerken.”

De dreigingsbeelden lezen als Russisch roulette. Toch is het altijd substantieel of beperkt, maar nooit kritiek. Het is veilig om in het midden te gaan zitten. Het kan altijd misgaan, maar het is nog niet misgegaan of toch wel. Het is bijna alsof de coördinator aan PTSS leidt, een zwaar trauma heeft opgelopen en de omstandigheden zijn daar zodat het elk moment weer kan plaatsvinden. Nederland kende eerder aanslagen naast Pim Fortuyn en Theo van Gogh. De actie van Molukkers, maar ook de RAF, Rode Leger en andere groeperingen. Waar deze ingehouden angst van de terreurdienst voor staat is niet duidelijk. Gaat het hier om faalangst, politieke druk, gebrekkige analyse, gebrek aan kennis zoals later in 2014 zal blijken, de dienst geeft geen inzicht in haar eigen dreiging. In de komende jaren zal dieper op de arrestaties worden ingegaan. In 2007 worden hier de arrestaties in Denemarken, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk niet in perspectief gebracht, hoewel er vaak veel meer aan de hand is dan alleen maar de opmerking dat er terroristen zijn opgepakt. Hoe komt dat over? Er worden mensen gearresteerd, is dat rustgevend of is dat juist angstaanjagend? Betekenen arrestaties dat die ‘gevaarlijke mensen’ echt bestaan of betekent het dat er potentiële aanslagplegers zijn aangehouden en er niets aan de hand is? De dreigingsbeelden geven geen inzicht, doel is niet wegnemen, maar eerder toevoegen van angst.

2008 Jaar van de ongekende dreiging

DTN-12 / 5 maart 2008

Het zat al in de lucht in 2007, de dreiging nam toe, of was eigenlijk niet afgenomen, of was voorstelbaar, in ieder geval niet meer beperkt en daarom verhoogde de coördinator de dreiging naar substantieel in 2008 wat hem een vermelding in de Volkskrant en het NRC Handelsblad opleverde. Het zou allemaal te wijten zijn aan de “toegenomen internationale jihadistische invloeden” volgens DTN-12 (5 maart 2008). De NCTb stelt dat “de dreiging hoofdzakelijk uit gaat van door de kern van al Qa’ida aangestuurde of beïnvloede groepen uit Pakistan en Afghanistan. Tegelijkertijd verwijst de dienst naar arrestaties in Spanje van een groep Indiërs en Pakistani die “naast plannen voor aanslagen in Spanje zélf, ook doelen in het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Frankrijk en Portugal op het oog hadden.” Het grote gevaar schuilde volgens de NCTb erin dat zij “vanuit het ene Europese land aanslagen in het andere worden voorbereid en gefaciliteerd,” en dat het gaat om een “ongekende dreiging.” Ook toen wilde men die vluchtgegevens van reizigers van binnen de EU verzamelen.
“Radicalisering, netwerkvorming en training vinden in het buitenland plaats,” waardoor de zichtbaarheid in Europa afneemt, daarbij wordt verwezen naar het jaar daarvoor en de Spaanse arrestaties. Probleem bij arrestaties is dat er nog geen rechter aan te pas is gekomen, waardoor als er niets is gebeurd de vraag gerechtvaardigd is of de versie van de overheid wel klopt. De CNI, de Spaanse inlichtingendienst, had wel aangegeven dat de mannen, vrouwen en kinderen aanslagen aan het voorbereiden waren. Nu waren er onderdelen voor explosieven gevonden, maar die waren ook weer niet helemaal duidelijk, en al snel werd duidelijk dat de Spaanse politie had opgetreden na een tip van een beschermde getuige die de mensen had aangewezen. De CNI en de Spaanse politie hebben een niet al te goede naam als het gaat over de behandeling van migranten en bij de aanslagen in 2004 in Madrid zijn grote blunders gemaakt voor de aanslagen. Bij El Tribunal Supremo, de Spaanse Hoge Raad, werden de straffen voor de Pakistani en de Indiërs verlaagd omdat el Supremo oordeelde dat de plannen voor een aanslag zich in een embryonaal stadium bevonden en er weinig motivatie voor het plegen van een aanslag was bij de leden van de groep. Van een dreigingsdeskundige verwacht je een zeker matigende houding, niet iemand die bij elke arrestatie moord en brand schreeuwt. Ook niet iemand die blij is om een nieuwe terreurclub te introduceren om te onderstrepen dat die ook een “uitgebreid ondersteuningsnetwerk heeft in Europa”, wat in het Spaanse voorbeeld in het geheel niet het geval was.

DTN-13 / 9 juni 2008

In DTN-13 (9 juni 2008) zijn de arrestaties in Barcelona al verworden tot een Barcelona-cel “met vertakkingen in verschillende Europese landen.” De Spanjaarden vragen alleen om de overlevering van een persoon uit Nederland, die in Breda is gearresteerd. Het is alsof de coördinator zich verkneukelt over de “Barcelona-cel” want “transnationale netwerken blijven in potentie risicovol. Door alle aandacht voor Pakistaanse netwerken lijkt al-Qaida op de achtergrond te verdwijnen, maar niets is minder waar. In het DTN wordt aangegeven dat al Qa’ida-leiders Bin Laden en Al Zawahiri via video en audio boodschappen zouden hebben gezegd dat “het beledigen van de profeet Mohammed, niet ongestraft kan plaatsvinden.” Hoe de beide heren dit precies hebben gezegd blijft onduidelijk aangezien er geen bronvermelding is gegeven. Europa zou zijn genoemd in het kader van de Deense Mohammed-cartoons. Of Nederland of andere landen ook zijn genoemd blijft onvermeld. De NCTb blijft even mysterieus als Al Zawahiri die zich volgens de dienst in een apart bericht zich zou hebben “gericht tot al Qa’ida in de Islamitische Maghreb (AQIM) en de Islamitische Staat in Irak (ISI) met het verzoek om acties uit te voeren tegen Europa en specifiek Denemarken.” Wat de geïnteresseerde lezer met deze opmerking moet blijft onduidelijk en gelukkig wordt het beeld beëindigd met de zin dat er geen nieuwe ontwikkelingen in de internationale jihad zijn sinds DTN-12. Maar die Al Zawahiri dan? Of was dat een Youtube clip waarvan de authenticiteit nog niet kon worden vastgesteld? Speelt hier hetzelfde als bij de nieuwe ster aan het terroristisch firmament, LIFG. De NCTb introduceerde de LIFG (Libyan Islamic Fighting Group) in DTN-12. De groep zou zich hebben aangesloten bij al Qa’ida in het najaar van 2007, waarom deze groep wordt vermeld blijft onduidelijk. Wil de dienst aangeven hoe al-Qaida oprukt in Noord Afrika?

DTN-14 / 9 september 2008

De drie maandelijks productie van een DTN en ook nog regelmatig een voortgangsrapportage terrorismebestrijding is geen sinecure. Was in 2005 nog enig enthousiasme te bespeuren in de teksten, mede door de steeds veranderende indeling, kopjes en positie van onderdelen in 2008 lijkt er langzaam een soort stroomlijning plaats te vinden. Om de lezer enigszins tegemoet te komen wordt zo nu en dan een nieuw woord in het beeld geïntroduceerd. En in DTN-14 (9 september 2008) is dat voorkeursdoelwit. Nederland is per 9 september 2008 “een van de voorkeursdoelwitten van internationaal opererende jihadistische netwerken.” De NCTb baseert zich hierbij op “berichten op internationale jihadistische web fora” en “uiteenlopende bronnen.” Welke bronnen dit zijn wordt niet nader gespecificeerd. En een aanslag in Nederland zou voor de hand liggen omdat “jihadisten het in de islamitische wereld verslechterde imago van de jihadistische strijd willen opvijzelen.” De coördinator heeft nog meer berichten opgevangen, namelijk dat “Westerse (waaronder Europese) rekruten in jihadistische trainingskampen van verschillende terroristische groepen in het Pakistaans/Afghaanse grensgebied.” Wat voor berichten mogen wij als lezers niet weten, ook blijft onduidelijk hoe serieus we die berichten moeten nemen. Het dreigingsbeeld somt op: “groepen werken samen”, “al Qa’ida zou op zoek zijn naar Westerse rekruten”, “dergelijke rekruten zouden mogelijk minder opvallen” en de Duitse politie uit zijn zorgen over “islamisten die zouden hebben verbleven of thans nog zouden verblijven in trainingskampen.” Eigenlijk een recept om niet meer de trein in te stappen, maar wacht eens. “al Qa’ida zou op zoek zijn” dus het is niet eens zeker dat ze op zoek zijn, is het een gerucht, bericht, tweet … En “zouden mogelijk minder opvallen” betekent dat ze gewoon niet opvallen of dat ze er nooit zullen komen en dus niet opvallen. En tot slot de Duitse federale politieagent die het heeft over “zouden hebben verbleven of thans nog zouden verblijven.” Hoeveel vaagheid kun je stoppen in een dreigingsbeeld om vervolgens te concluderen dat de dreiging substantieel is?

DTN-15 / 19 december 2008

Op 26 november 2008 vonden er een reeks terroristische bomaanslagen en schietpartijen plaats in het Indiase Mumbai. Elf leden van Lashkar-e-Taiba dringen het centrum van de stad binnen en doden 164 en verwonden meer dan 600 mensen. Aan de vooravond van de aanslagen speelt nog een Amerikaanse DEA dubbelspion, David Headley, een vreemde rol. Indiërs vragen zich af waarom de Amerikanen geen inlichtingen over hem hebben gedeeld voor de Mumbai aanslagen. DTN-15 volgt op 19 december 2008 en wijdt een zin aan de aanslagen: “Indiase Mumbai, eind november, illustreren daarnaast dat westerse personen en objecten in algemene zin doelwit vormen van jihadisten.” En dat terwijl de trainingskampen in Pakistan in alle voorgaande DTN’s hoog op de agenda stonden. En ook in DTN-15 wordt gewag gemaakt van de Pakistaanse terroristen kweekvijver: “Verschillende in het Afghaans/Pakistaanse grensgebied opererende jihadistische bewegingen” waaronder de Islamic Jihad Union waar Duitse jihadisten aan verbonden zouden zijn en “ontvoering van westerse diplomaten.” Het vijftiende dreigingsbeeld lijkt stiekem een propaganda oorlog met de ‘jihadisten’ aan te willen gaan. Het begint met Fitna, de film van Wilders “die door jihadisten wordt gezien als een belediging en provocatie.” Ze willen echter geen aanslag plegen in Nederland en Nederlandse doelen elders vanwege die belediging maar om ‘hun imago op te vijzelen’. De coördinator voegt daarom opnieuw een nieuw woord toe aan het terrorisme lexicon ‘exogene dreiging’. Deze is toegenomen in “het buitenland”. Daarvoor wordt verwezen naar Pakistan en naar AQIM en “daaraan gelieerde groepen die hun activiteiten geografisch steeds verder uitbreiden in Noord-Afrika. De Noord-Afrikanen zouden westerse bedrijven in de regio bedreigen en dat zou passen in het media-offensief ten aanzien van het opvijzelen van het imago van de jihadisten. En dat imago kreeg op 11 september 2008 een flinke knauw want het lukt al-Qaida volgens de NCTb niet om een aangekondigde video op internet te zetten.” Berichtgeving daarover op jihadistische websites geeft aan dat dit door jihadisten is ervaren als gezichtsverlies,” oordeelt de coördinator die voor het eerst zich van zijn offensieve kant laat zien. Het laatste dreigingsbeeld van Joustra is een plaagstoot van de UWV man aan het grote al-Qaida.

Terug naar de slag om Mumbai met zijn 164 doden en meer dan 600 gewonden. Slechts één zin wijdt de coördinator eraan. Misschien niet gek, want India is nu eenmaal ver weg. Een enkele toerist is voor de dienst niet belangrijk, hoewel in de toekomst zal blijken dat die aandacht er in sommige gevallen wel degelijk is. Waarom terug naar Mumbai? Om de Amerikaanse DEA agent David Headley en zijn rol bij de terreuraanslag die nooit echt helemaal is opgehelderd. Een dubbelagent die veel vragen oproept over voorkennis van de Amerikanen en waarom de Indiërs niet zijn gewaarschuwd. Komt een aanslag ons beter uit dan een kritische beschouwing van het inlichtingen en opsporingsapparaat? Dit laatste brengt ons weer bij Spanje en de transnationale terreurnetwerken. Met twee landen heb je al een transnationaal netwerk, maar wat voegt het toe aan het dreigingsbeeld. En wat zeggen arrestaties over dat beeld? Een stel immigranten worden gearresteerd. In Nederland ook regelmatig omdat een landgenoot of een autochtone Nederlander Meld Misdaad Anoniem heeft gebeld met een terreuralarm. De Spaanse Hoge Raad oordeelde dat de gearresteerde verdachten weinig motivatie hadden voor het plegen van een aanslag. Waren zij erin geluisd en droegen ze het brandmerk van de terrorist en was er geen weg meer terug naar een veroordeling? Of was er echt een transnationaal netwerk van ongemotiveerde terroristen? Dreigen is zo gebeurd, de dienst zal er niet snel voor worden vervolgd, veel andere Nederlanders wel. Dat geeft te denken.

2009 Nederland en haar strijdgebieden in de derde wereldoorlog

DTN-16 / 6 april 2009

Onder Erik Akerboom die op 1 april 2009 als nieuwe NCTb aantreedt, wordt er een vast omlijnde structuur van het dreigingsbeeld vastgelegd. Eerst een samenvatting, dan internationale dreiging, gevolgd door Europa, Nederland, polarisatie en weerstand. De koppen verschillen soms maar de vorm van het driemaandelijkse inlichtingenverslag is er. De eerste van zijn hand verschijnt op 6 april 2009. DTN-16 haakt aan op het Afghaans/Pakistaanse grensgebied waar groepen als de “kern al Qa’ida en de Islamic Jihad Union (IJU), de capaciteit en de wil hebben om westerse belangen aldaar en in Europa te treffen.” Kern al-Qaida slaat eigenlijk altijd op het duo Bin Laden en al Zawahiri, andere groepen als AQIM worden vaak geportretteerd als franchise ondernemingen van de ‘kern’. Er wordt een idee geschapen van een wijdvertakte multinationale organisatie, de internationale jihad, rond de ‘kern’. Coördinator Akerboom voegt aan de vertakkingen een nieuw land toe. “In Somalië zoekt de jihadistische groepering Al Shabaab aansluiting bij de
internationale jihad,“ schrijft de NCTb in 2009 terwijl de banden met al-Qaida al veel langer bestaan. Bij ‘netwerken in Europa’ komt het kern duo van al-Qaida opnieuw terug. Zij zouden hebben opgeroepen tot “wraakacties tegen het Verenigd Koninkrijk” tijdens de Israëlische bombardementen op Gaza begin 2009. Enige context van die oproep is niet te vinden in het DTN, wat het betekent voor de dreiging van Nederland evenmin.

DTN-17 / 19 juni 2009

In DTN-17 wordt opnieuw een franchise aan al-Qaida toegevoegd, Jemen. Eigenlijk is het onduidelijk waarom de coördinator Jemen in juni 2009 toevoegde, de aanslag op de Amerikaanse ambassade in Sana’a vond plaats op 17 september 2008 en de eerste schermutselingen vonden in de periode voor 2002 plaats, voor het bestaan van het DTN. De verschillende oorden aaneengeregen in de vorm van jihadistische strijdgebieden, zijn verworden tot battlefield locaties, onderdeel van de totale oorlog tegen terreur waar Nederland aan deelneemt. In de eerste vijf jaar van de NCTb, maar ook de vijf jaar die volgen, wordt geen aandacht besteed aan de achtergrond van de conflicten in de respectievelijke ‘jihadistische strijdgebieden’. Ze zijn ontmenselijkt als terrorisme haarden en voedingsbodems voor rekrutering. Soms staat er één zin in het dreigingsbeeld dat probeert te duiden waar de woede vandaan komt, maar meestal niets. In DTN-17 gaat het natuurlijk over de rekrutering in de Swat-vallei, de tribale gebieden bij de Pakistaans-Afghaanse grens, en over de kern van al-Qaida die onder druk wordt gezet. Dat die drone oorlog ook een keerzijde heeft lijkt enigszins te worden erkend: “De woede groeit mede omdat de aanvallen met onbemande vliegtuigen deels vanaf Pakistaans grondgebied zouden worden uitgevoerd,” maar vervolgens wordt er door gezapt naar “ontwikkelingen in de andere jihadistische strijdgebieden.” Van de terugkeerders “kan een grote dreiging uitgaan,” schrijft de coördinator. Bij de duiding kunnen zij aangestuurd worden, hebben ze een “jihadistische intentie” en hebben ze “terroristische vaardigheden opgebouwd”. Wat dit bijdraagt aan een beter begrip van de dreiging in Nederland is onduidelijk. De oorlog klotst al over onze schoenen zou je bijna denken, “intentie en vaardigheden”, het wachten is op de klap.

DTN-18 / 11 september 2009

“De dood van Mehsud in augustus 2009 bij een beschieting met een onbemand vliegtuig
is voor zowel de Pakistaanse als de Amerikaanse regering dan ook een belangrijke overwinning,” staat in DTN-18. De coördinator had tot dat moment geen aandacht besteed aan dhr. Baitullah Mehsud die blijkbaar zonder vorm van proces standrechtelijk geëxecuteerd mag worden van de Nederlandse regering. De Engelse krant The Guardian schrijft op 5 augustus 2009 dat zijn vrouw ook is gedood, net als zijn dokter en diens vrouw volgens The bureau of investigative journalism. Zijn vier kinderen raakten gewond bij de aanslag door de Amerikanen. Het DTN gaat gemoedelijk verder, de andere strijdtonelen passeren de revue. “Verder zijn er indicaties dat jihadisten vanuit Somalië aanslagen beramen op westerse doelen in Kenia en Ethiopië,” schrijft de NCTb, welke zijn onduidelijk, enige duiding ontbreekt opnieuw. Al-Shabaab, de Somalische organisatie, zou “ideologische aansluiting zoeken bij de internationale jihad”, en de derde wereldoorlog breidt zich verder uit. AQIM wordt ook opnieuw opgevoerd. Die breidt zijn actieradius ook uit. “Deze groepering is vooral actief in Algerije en ontplooit daarnaast activiteiten in het grensgebied van Algerije, Mauritanië, Mali en Niger,” licht de coördinator toe. Hoewel er in februari en december 2008 en in januari 2009 in totaal acht westerlingen werden ontvoerd in Tunesië en Niger, is dit de eerste keer dat het NCTb waarschuwt voor ontvoeringen in Noord-Afrika. Waarom de dreiging niet eerder is opgenomen in het DTN is onduidelijk, helemaal omdat na januari 2009 er vooral gewapende confrontaties plaatsvonden tussen AQIM en het Algerijnse leger. Bijna de gehele moslimwereld is ondertussen verworden tot battle zone volgens politieman Akerboom: “Ook in andere delen van de wereld waar de jihad zich kan manifesteren, blijft een dreiging van ontvoering van westerlingen, en daarmee ook Nederlanders, bestaan.” Ook in Europa zijn we niet veilig: “De trend dat internationale jihadistische groeperingen Europees grondgebied nog steeds zien als een doelwit, handhaaft zich.” Het loopt allemaal met een sisser af: “Hoewel concrete aanslagplannen niet onderkend zijn.”

DTN-19 / 15 december 2009

We leven ondertussen na vijf jaar DTN in een totaal oorlogsveld, “ook in andere delen van de wereld waar de jihad zich kan manifesteren, blijft een dreiging van ontvoering van westerlingen, bestaan,” maar toch verlaagt de coördinator het dreigingsniveau naar beperkt eind 2009. Akerboom zal tijdens de rest van zijn termijn als coördinator het niveau niet meer verhogen. Wat is er gebeurd? Zijn er internationale veranderingen? De coördinator beweert in deze DTN plotseling dat de kern van al-Qaida, u weet wel het duo Bin Laden en Al Zawahiri, onder druk staat. Ook zijn ‘wij,’ de westerlingen, in het grensgebied tussen Pakistan en Afghanistan aan de winnende hand. Enige achtergrond over deze gebieden is ons onthouden, het zijn jihadistische strijdgebieden, punt. Toch is de oorlog niet voorbij, gelukkig voor de coördinator: “Ondanks de toegenomen militaire druk slagen de Pakistaanse Taliban er echter nog steeds in om in hoog tempo aanslagen in het land uit te voeren.” En niet alleen daar is het onveilig ook in Afghanistan “winnen de Afghaanse Taliban
aan kracht.” En “elke vorm van triomf van de Taliban is een overwinning voor het jihadistische terrorisme.” De kern van al-Qaida is aan de andere kan ook weer niet vleugellam. Ze maken allerlei “geluids- en videoboodschappen gericht aan Europa” en volgens de NCTb gaat de dreiging uit van “al Qa’ida gerelateerde groeperingen.” Opnieuw zijn de rekruten “het grootste veiligheidsrisico” opnieuw uit het grensgebied tussen Pakistan en Afghanistan, waar ‘wij’ aan de winnende hand zouden zijn.

Om te onderstrepen dat we eigenlijk constant door het oog van de naald kruipen, somt de coördinator drie incidenten op. De eerste gaat over een kernaanval: “Zo zijn er aanwijzingen dat ‘Al Qa’ida in de Islamitische Maghreb’ (AQIM) een inmiddels aangehouden Frans-Algerijnse kernfysicus heeft aangespoord om een aanslag te plegen op Franse bodem,” stelt DTN-19. Het gaat om Adlène Hicheur, een succesvol wetenschapper verbonden aan het Frans-Zwitserse CERN. Zeshonderd wetenschappers riepen in januari 2012 op voor zijn vrijlating. Tijdens een periode dat hij ziek was en onder de morfine zat, communiceerde hij per email met Phenixshadow, het pseudoniem van Mustapha Debchi volgens de Franse inlichtingendiensten. Vraagtekens bij deze claim van de DCRI, de Franse geheime dienst, zijn op zijn plaats. In de vuile oorlog in Algerije wordt een mistig spel gespeeld door inlichtingendiensten zoals Lounis Aggoun en Jean-Baptiste Rivoire in Françalgerie: Crimes et Mensoges d’etats en Mohammed Samraoui in Chronique des Annees de Sang duidelijk aantonen. De volgende casus van Akerboom maakt dit evenzeer duidelijk. De Deense inlichtingen- en veiligheidsdienst (Politiets Efterretningstjeneste, de PET) en de Amerikaanse Federal Bureau of Investigation (FBI) hebben naar eigen zeggen met de aanhoudingen van twee individuen in de Verenigde Staten (VS) het risico van een aanslag in Denemarken gereduceerd,” schrijft hij. Het gaat om David Coleman Headley en Tahawwur Hussain Rana. Rana, een voormalig dokter en zakenman, die Headley de mogelijkheid had geboden om naar Denemarken af te reizen als werknemer van Rana’s Far North Side immigration bedrijf. Headley had het idee om een aanslag te plegen op de kantoren van de krant de Jyllands-Posten. Of Rana in de val is gelokt door Headley blijft onduidelijk, punt is dat veel zogenoemde terrorisme comploten door de FBI zelf in elkaar zijn gezet in de Verenigde Staten (The Terror Factory: Inside the FBI’s Manufactured War on Terrorism) David Headley was een DEA dubbelspion, speelde een dubieuze rol in de Mumbai aanslagen waar 164 mensen het leven verloren en was vooral op de vlucht voor de Indiase politie. En dan de ‘lone wolf’ ( een verhullend concept zie: ‘Breivik’s misdaad staat niet op zichzelf’, Buro Jansen & Janssen) die op 12 oktober 2009 een aanslag zou hebben willen plegen op een militaire kazerne. Hij werd geportretteerd als fanaticus, maar aan de andere kant stelt een journalist van Cronaca Qui dat Mohamed Game was komen klagen bij de krant over de slechte omstandigheden waaronder hij leefde. Wat er precies is gebeurd, zal misschien over jaren pas duidelijk worden als overheidsdocumenten openbaar worden gemaakt.

Context is het woord dat als een rode draad ontbreekt in de dreigingsbeelden. Uitgangspunt van de DTN’s kan zijn het afschilderen van de wereld als een groot inferno van Dante. Dat is betrekkelijk eenvoudig. Je zet wat aanslagen op een rij en stelt dat de kern van al-Qaida een Youtube filmpje heeft gemaakt waarbij ze Nederland op een wereldbol aanwijzen. Dit roept echter allerlei vragen op. Wie zijn die mensen van de kern, hoe echt is het filmpje, wie hebben het bekeken en hoe serieus nemen die de heren Bin Laden en Al Zawahiri. Daarnaast is er ook een andere context. Wat is er aan de hand in het grensgebied tussen Pakistan en Afghanistan. Welke rol speelt de Pakistaanse geheime dienst? In het geval van Mumbai moet daar nog aan toegevoegd worden welke rol Amerikaanse diensten en hun spionnen spelen. En met die spionnen komen we bij een arrestatie die een aanslag zou hebben voorkomen, maar hebben die diensten niet door een dubbelspion zelf angst en terreur gezaaid? Door de wereld plat te maken, tweedimensionaal, ontstaat er een wereld van zwart-wit. Goed en kwaad. Monsters en elfen en doet het er niet meer toe wat er in Jemen, Somalië of elders is gebeurd, gebeurt of gaat gebeuren. Natuurlijk is dreiging gekoppeld aan een industrie en overheidsfinanciering, maar wie dreiging zaait zal terreur oogsten, want veelal onschuldige mensen komen in de knel in een oorlog, ook een oorlog tegen terreur.

2010 oorlogsmennerij en dreigingspropanda van een dienst

DTN-20 / 7 april 2010

Het jaar 2010 opent op een geweldige manier voor de NCTb, meer dreiging kun je je niet wensen. Gelukkig wordt in DTN-20 (7 april 2010) alles op een hoop gegooid zodat we toch nog een overzichtelijke jihadistische oorlog hebben en blijft de dreiging op miraculeuze wijze beperkt. De Internationale context wordt volgens de coördinator gekenmerkt door een “veelvormigheid van de internationale terroristische dreiging”. Volgens Akerboom betekent dit dat “in een context van diverse regionale conflicten en internationale brandhaarden de
wereld te maken kreeg met verschillende terroristische acties, waarbij de uitvoerders
qua achtergrond verschilden.” “Veelvormigheid” en “verschillende achtergronden”, maar gelukkig allemaal vanuit dezelfde hoek, namelijk kern van al-Qaida, dat in 2009 nog in het nauw zat maar zich razendsnel als een veelkoppig monster heeft ontwikkeld. Het draait wel allemaal om al-Qaida hoewel de “kern van al Qa’ida” verzwakt is, maar toch in staat is om aanslagen over de hele wereld te plegen. Dit zou tot uitdrukking komen door “een Amerikaanse legerpsychiater die dertien militairen op de basis Fort Hood, Texas, doodde”, de “mislukte aanslag op de Deense tekenaar van de omstreden spotprenten in Aarhus, Denemarken”, “de verijdelde aanslag tegen de vlucht naar Detroit” en een mislukte aanslag in Saoedi-Arabië waar niets over wordt gemeld. De man in Aarhus, Mohamed Geele drong het huis in van cartoonist Kurt Westergaard met een bijl en een mes. De man zou ook contacten hebben met al-Shabaab en verschillende keren naar de hoorn van Afrika zijn afgereisd. Nicholas Kamwende, hoofd van de Kenya’s antiterrorisme politie vertelde de New York Times dat hij informatie heeft gedeeld met de Deense ambassade, zoals over mogelijke connecties van Geele met plannen voor een aanslag. Dhr. Geele kwam als migrant naar Denemarken in 1995, trouwde en kreeg drie kinderen. Zijn ex-vrouw vertelde de Jyllands-Posten, de krant waar de Mohammed-cartoons van Westergaarde werden gepubliceerd, dat de PET, de Deense inlichtingendienst, zou hebben geprobeerd Mr. Geele te rekruteren in 2006. Het blijft onduidelijk welke rol de PET heeft gespeeld en of er fouten zijn gemaakt bij de surveillance van Geele. Zijn verhaal heeft veel weg van dat van Mohammed Bouyeri, hij is waarschijnlijk ook benaderd. Was hij informant van de AIVD? En dan de schietpartij op 5 november 2009 op de militaire basis Fort Hood. Majoor Nidal Malik Hasan schoot dertien militairen neer op een Amerikaanse basis. Het verhaal is te complex voor de NCTb, dus wordt alleen de aanslag vermeld want Nidal Hasan was misschien gelovig, maar leek het Amerikaanse leger niet te haten. Hij steunde militairen die terugkeerden uit Irak en Afghanistan. Hij stond op de nominatie om te worden uitgezonden, maar wilde dat niet, hij kende de gruwelijkheden van de oorlog maar al te goed. Hij postte op Scribd verhalen over zelfmoordaanslagen onder de naam Nidal Hasan, maar de FBI die kennis had genomen van de berichten lijkt niet tot actie zijn over gegaan. Dit laatste geldt ook voor Umar Farouk Abdulmutallab die op vlucht 253 van Northwest Airlines van Lagos via Amsterdam naar Detroit zijn vieze onderbroek tot ontploffing probeerde te brengen. Ook bij Abdulmutallab zijn er vele vragen te stellen waaronder die over zijn blijkbaar niet opgemerkte reisbewegingen, zijn vader, een Nigeriaanse bankier en voormalig regeringsfunctionaris, die de Amerikaanse ambassade in Abuja (Nigeria) waarschuwde voor zijn zoon die naar Jemen zou zijn vertrokken en de radicale islam aanhing, het niet intrekken van het visum van de man en het feit dat hij met zijn vieze onderbroek door diverse veiligheidscontroles, ook in Amsterdam, was gekomen. Akerboom beschuldigd in DTN-20 AQAS (“Al Qa’ida op het Arabische Schiereiland “) van “overtrokken propaganda-uitingen”, maar laat zelf geen gelegenheid onbenut om aan te geven hoe gevaarlijk ze zijn, zonder een serieuze duiding van het incident te geven, aan te geven wat de omvang en slagkracht van de groep is of achtergronden van het conflict dat al jaren speelt in Jemen te vermelden. De oorlog blijft voortduren, heerlijk simpel. De terugkerende conclusie van het Nederlands internationale profiel is dat van een “jihadistische perceptie van het islamdebat in Nederland, evenals de rol van Nederland als medestander van de VS en Israël.” Misschien is dat profiel wel een correcte omschrijving en zit daar een vraag in voor de coördinator?

DTN-21 / 18 juni 2010

DTN-21 (18 juni 2010) staat in het teken van de propaganda, daartoe worden verschillende woordvoerders en ideologen van de jihadistische strijd opgevoerd. Deze worden in de spotlight gezet omdat opnieuw de slagkracht van de “kern al Qa’ida onder druk staat.” De standrechtelijke executies door onbemande vliegtuigen zouden de druk op al-Qaida opvoeren. Aan de andere kant lijkt het heel goed te gaan met de multinationale onderneming Jihad Ltd. “Omdat de slagkracht van diverse aan kern al Qa’ida gelieerde franchises elders in de wereld blijft bestaan, en kern al Qa’ida zich in naam kan verbinden aan aanslagen die worden gepleegd door haar ‘filialen’, blijft van het totaalpakket (inspirator, instigator, uitvoerder) toch nadrukkelijk een internationale dreiging bestaan voor het Westen,” schrijft de coördinator. Vandaar de aandacht voor de inspiratie, lees branding. Akerboom schrijft dat de communicatie afdeling van de “kern al Qa’ida” gewijzigd is van oproepen tot “spectaculaire aanslagen” naar “zogeheten lonewolf-aanvallen”. De coördinator verbindt dit aan de verminderde slagkracht van de “kern”, “dit kan indiceren dat er voor zulke complexe aanslagen thans onvoldoende potentie is.” Aan de andere kant wijst de dienst naar allerlei transnationale complotten, niet echt lone-wolf aanvallen, die voorheen vanuit Afghanistan en nu uit Pakistan worden ‘geïnitieerd’. De coördinator verwijst naar een “complot om de Zweedse cartoontekenaar Lars Vilks te vermoorden (zie DTN20), ), is hiervan een goed voorbeeld”. Voor de poging tot brandstichting bij het huis van cartoonist Vilks in mei 2010 zijn twee broers, Kosovaarse Zweden, aangehouden en veroordeeld. Ook een lezing van Vilks werd verstoord en de politie moest ingrijpen, maar van een transnationale jihadistische link was geen sprake. In DTN-20 ging het trouwens niet over een Zweedse cartoonist, maar om een Deense. De ophef over een cartoon van Vilks, net als andere cartoons ging het internet over en er waren bedreigingen, maar in het onderzoek naar de twee broers kwam een link naar een al-Qaida filiaal niet terug. Propaganda komt niet alleen van de “kern al Qa’ida,” maar ook van de coördinator zelf. Akerboom toont zich als ex-politieman tevreden met “meer liquidaties van terroristen die zich in het westen van Pakistan schuilhouden.” En terwijl in Pakistan er wordt gebombardeerd lijkt dat niet van invloed op de dreiging op Time Square in hartje New York waar de Pakistaanse Amerikaan Faisal Shahzad zijn Nissan Pathfinder met draaiende motor en alarmlichten verkeerd parkeert om de auto met vooral kunstmest tot ontploffing te brengen. De coördinator is maar wat blij met deze terugkeerder want dit zou aantonen dat die trainingskampen levensgevaarlijk zijn. “De terroristische dreiging vanuit Pakistan komt deels van westerse jihadisten die in trainingskampen in Pakistan zijn getraind en vervolgens terugkeren naar het Westen,” stelt DTN-21. Opnieuw zijn er echter veel vragen bij de mislukte aanslag van Faisal Shahzad. Zelfs bij rechts Amerika leven er vele vragen. Zo formuleert Judith Miller van Fox News tien vragen over het werk van de FBI en de CIA, welke training de man dan zou hebben gehad met zo veel gestuntel, maar zelfs “when, where, why, and how was Faisal Shahzad radicalized? How did a happy-go-lucky Facebook guy, married with two kids and apparently doing OK in America, go from watching “Everyone Loves Raymond” – listed as one of his favorite TV shows – to Peshawar for terrorist training and back to Times Square to kill his fellow Americans?” Zij had een elfde vraag kunnen toevoegen aan de lijst, een vraag die verschillende senatoren stelden, namelijk waarom Tehrik-e-Taliban (TTP) niet als buitenlandse terroristische organisatie was aangemerkt door de Amerikanen. Het dreigingsbeeld is vooral een gruwelverhaal. Alles is mogelijk overal in de wereld en begrijpen willen we het vooral niet. Zo kabelt de dreigingsrivier verder, een verdere uitbreiding van de battleground. Naast de Hoorn van Afrika, het Arabisch Schiereiland en de regio Niger/Mali maakt de NCTb zich op voor een zeeslag met de “jihadistische maritieme slagkracht”. Vervolgens speculeert de coördinator samen met niet nader genoemde “veiligheidsdiensten” er een alinea lang op los wat allemaal mogelijk is, hoewel “er amper aanwijzingen zijn dat de intentie leidt tot daadwerkelijke activiteiten op dit gebied.” “Echter, individuele aanslagen tegen schepen … worden voor mogelijk gehouden. Piraten zouden … activiteiten voor al Shabaab kunnen ontplooien. Een mogelijke samenwerking zal … ingegeven zijn vanuit zakelijke in plaats van ideologische motieven.” De NCTb ziet patronen en veelvormige gevaren opdoemen omdat het een illustratie is van “het sluiten van zakelijke allianties met niet ideologisch gemotiveerde gewelddadige groepen of criminelen.” Volgens Akerboom is “dit ‘huurlingenconcept’ ook bekend van onder andere Al Qa’ida in de Islamitische Maghreb (AQIM) inzake een deal met Toearegs in Mali en Niger,” wat hij beschreven zou hebben in DTN-20, maar niet in de hier beschreven versie van DTN-20 is te vinden.

DTN-22 / 13 september 2010

DTN-22 (13 september 2010) borduurt voort op de uitbreiding van de fronten in de totale oorlog tegen terreur waar Nederland aan meedoet. “Het gist steeds meer in een breed scala aan landen, waardoor het dreigingsbeeld diffuser is geworden,” merkt de coördinator prozaïsch op. “De bewegingsvrijheid en slagkracht van kern al Qa’ida staan al langere tijd onder druk,” merkt Akerboom op alsof hij zelf aan het front staat. “Zo werd op 21 mei 2010 opnieuw een belangrijke operationele leider van kern al Qa’ida gedood” schrijft de dienst. De geëxecuteerde operationele leider van al-Qaida zal niet Fatima zijn of Nisar of hun moeder, evenmin Naeem en zijn moeder. Drie of vier kinderen werden ook vermoord door de “zogeheten «drones», onbemande vliegtuigen,” maar dat is niet te vinden in het DTN. En hoewel de ‘kern’ verzwakt is, gaat de verspreiding van de “jihadistische ideologie via het internet onverminderd voort.” Plotseling wordt er aandacht besteed aan de Youtube boodschap van de Amerikaan Adam Yahya Gadahn die zich richt tot president Obama. Waarom de coördinator nu aandacht besteedt aan een bericht van Gadahn is onduidelijk, want de Amerikaan is al sinds 2004 een al-Qaida media ster en zijn oproep rond de schietpartij op Fort Hood in maart 2010 (zie DTN-20) is veel directer. Volgens Akerboom hebben de “voorbije jaren aangetoond dat sommige personen zowel in landen met een overwegend islamitische bevolking als in seculiere westerse landen zich laten inspireren door de jihadistische propaganda,” De voorbeelden van de afgelopen jaren zijn echter veel complexer dan een één op één relatie tussen een video boodschap en een aanslag. De aanslag op een politiebureau in Bogojno in Bosnië-Herzegovina laat dat ook zien. Het NCTb schrijft: “De dader was een extremist die toegaf deel uit te maken van een grotere groep,” staat in DTN-22 en wordt vervolgd met een mogelijke relatie met oude netwerken en de jarenlange rust in het land. De dader blijkt niet een extremist te zijn, maar een lokale crimineel die de aanslag zou hebben uitgevoerd in opdracht van een radicale moslim groep. Het lijkt allemaal simpel voor de dienst, jihad in de Europese achtertuin. Probleem is dat het nooit simpel is, ook niet op de Balkan. De publicatie ‘Assessing the potential for renewed ethnic violence in Bosnia and Herzegovina’ geeft dit fijntjes aan en wijst op de grote hoeveelheden wapens en explosieven die overal in Bosnië-Herzegovina liggen, de etnische spanningen tussen Serven en Bosniërs, de haat van jongeren tegen de corrupte regering en overheidsdiensten en de waardering die de dader van de aanslag van veel jongeren krijgt. Het is eenvoudig de jihadisten de schuld te geven van alles, maar dat levert slechts een spookbeeld op, geen dreigingsbeeld. Zo ook de aanslagen op twee doelen in Kampala, Oeganda. Al snel werd al-Shabaab, de inofficiële franchise van al-Qaida in Somalië aangewezen en deze gaf ook graag toe, maar allerlei ongerijmdheden blijven ook hier onaangeroerd. Eén ervan is de vraag waarom er een aanslag werd gepleegd op the Rugby Club, een plaats waar veel critici van generaal Museveni, de leider van het land, samenkwamen. En die vraagtekens kunnen ook worden gezet bij de halleluja stemming over de arrestaties in bijvoorbeeld Marokko. “In Marokko werd eind april een cel van een transnationale groep van 24 personen gearresteerd op verdenking van rekrutering en het voorbereiden van aanslagen. Een band met al Qa’ida wordt vermoed,” schrijft de coördinator. Waarom het NCTb geen melding maakt van verdwijningen, martelingen en valse beschuldigingen die worden gemeld door mensenrechtenorganisaties en de Verenigde Naties blijft onduidelijk. En tot slot de arrestaties van drie mannen met betrekking tot een mogelijke terroristische aanslag in Noorwegen. Omdat de arrestanten een Oeigoer, Oezbeek en een Iraakse Koerd zijn, zou er volgens de NCTb sprake zijn van een “transnationale jihadistische netwerk”, Noorwegen zou op het “jihadistische netvlies” zijn verschenen door de cartooncrisis en al in 2006 door al-Qaida zijn bedreigd. De Oezbeek nam zelf contact op nadat hij had vernomen gebrandmerkt te zijn als al-Qaida operative. Zie daar de lange arm van de terreur club die wil toeslaan. De mannen zeiden onschuldig te zijn, ze hadden wel waterstofperoxide, aceton en handleidingen verzameld, maar verschilden van mening over het doel van hun mogelijke aanslag. De drie ontkenden enige betrokkenheid bij al-Qaida of een trainingskamp in Pakistan te hebben bezocht. Nog voor het proces was begonnen waren zij door overheid en media bestempeld als een transnationale jihadistische cel.

DTN-23 / 17 december 2010

DTN-23 (17 december 2010) oordeelt dat Nederland een “hoog internationaal profiel” heeft “vanwege de vermeende discriminatie van moslims en gepercipieerde belastering van de islam en de profeet Mohammed” Er zijn twee zaken die opvallen in de opening van deze DTN. Met “vermeende discriminatie van moslims” impliceert de NCTb dat de dienst van mening is dat er geen discriminatie van moslims in Nederland plaatsvindt, ditzelfde geldt voor de “belastering van de islam” Daarnaast geeft de verwijzing naar het webmagazine ‘Inspire’ aan dat de dienst ervan uitgaat dat de propaganda van al-Qaida effectief is, per slot van rekening wordt al jaren in de DTN’s verwezen naar video- en audioboodschappen. Het is onduidelijk op basis waarvan de dienst tot deze conclusie is gekomen. Een gelimiteerd onderzoek van een Amerikaanse student aan The University of Texas komt in 2013 tot de conclusie dat de veronderstelling dat al-Qaida mensen rekruteert via online propaganda is “not based in reality and is not a threat warranting the discussion it receives” (Analyzing the effectiveness of al Qaeda’s online influence operations by means of propaganda theory). De NCTb is zelf ook onzeker over de berichten, maar schrijft dat sommige “berichten, die veelal waren gebaseerd op onbevestigde informatie, het beeld van een algemene, acute dreiging” kunnen creëren. Wie analyseert echter de dreiging, je zou toch verwachten dat de dienst dat doet, maar die lijkt zich te distantiëren door te stellen dat er “verwarrende berichten over terroristische dreiging” worden geschapen, die dienst doet daar met veel enthousiasme aan mee. Vraag blijft natuurlijk waarom keer op keer een verwijzing naar online activiteiten wordt gedaan in DTN’s. Daarnaast schrijft de coördinator dat mensen “de intentie hebben westerse doelen te treffen, maar dat zij dit voornemen ook ten uitvoer willen brengen.” Akerboom duidt op verschillende gebeurtenissen. Ten eerste twee bompakketten die met UPS en FedEx vanuit Jemen werden verzonden en werden onderschept. De beoogde doelwitten bleken niet meer in gebruik bij joodse instellingen. De Saoedische geheime dienst had de Amerikaanse gewaarschuwd over de bompaketten. De bommen zouden worden verstuurd vanuit Jemen waar natuurlijk een franchise van al-Qaida gevestigd is. Dat in de oorlog tegen terreur de Amerikanen, onze ‘bondgenoten’, Jemen op grote schaal bestoken met Hellfire raketten wordt door de coördinator niet benoemd. Ten tweede beschrijft de NCTb twee ‘mislukte’ aanslagen in Stockholm en Kopenhagen. Bij de aanslag op 11 december 2010 in een winkelstraat kwam de dader, de Iraakse Zweed Taimour Abdulwahab al-Abdaly, om het leven. Of de autoriteiten voorkennis hadden van de aanslag blijft onduidelijk, maar er zijn verschillende ongerijmdheden. Eén ervan is een bericht van een medewerker van het Zweedse leger aan een bekende enkele uren voor de aanslag die door het Zweedse persbureau TT gepubliceerd werd: “If you can, avoid Drottinggatan today. A lot could happen there … just so you know.” De Zweedse geheime dienst Sapo probeerde de berichtgeving van TT in diskrediet te brengen. Bij een andere mislukte aanslag op 10 september 2010, waarbij de dader, Lors Doukaev, zichzelf in een hotelkamer verwondde, lijken de geheime diensten en/of niet met elkaar, en/of niet met de politie gecommuniceerd te hebben, en/of de verdachte om onduidelijke redenen niet meer hebben geobserveerd en/of andere steken hebben laten vallen. De Belgische krant schrijft dat de Belgische diensten in januari 2010 zijn gewaarschuwd dat Doukaev aanwezig was geweest bij een reünie van radicale moslims in oktober 2009. Vervolgens heeft men geprobeerd Doukaev te vinden in zijn woonplaats Liège, maar toen hij daar niet was, hebben de diensten om onduidelijke redenen zijn zaak laten vallen. In tegenstelling tot de berichtgeving over de schermutselingen in de oorlog tegen terreur is de coördinator zeer nuchter als het over veertien bompakketten die door Griekse anarchisten aan “de regeringsleiders van Frankrijk,
Duitsland en Italië, aan diverse ambassades in Athene en aan enkele internationale organisaties” zijn gestuurd. De actie moet “in de nationale Griekse politieke context worden bezien” terwijl ook naar de Nederlandse ambassade een pakket zou zijn gestuurd dat niet is aangekomen. Tot slot passeren alle fronten van de totale oorlog de revue en is er enige teleurstelling over het gebrek aan media boodschappen door het duo Bin Laden en Al Zawahiri en arrestaties in diverse Europese landen. Daarover meer in DTN-24.

Regelmatig worden er mensen aangehouden en soms ook veroordeeld omdat zij haat zouden zaaien, ook wel opruiing genoemd. Het is iets anders dan bedreiging, hoewel er wel een element van bedreiging in zit. In sommige landen kunnen mensen worden vervolgd voor het verheerlijken van terrorisme, enigszins verschillend van opruiing omdat het niet per se aanzet tot haat, eerder gaat het om het juichen om een aanslag, na de daad dus. Verheerlijken van terrorisme is in letterlijke zin enthousiasme tonen voor aanslagen op onschuldige burgers. Nu lijkt de coördinator daar ook een handje van te hebben. Regelmatig komt het voor dat hij zich enthousiast toont over de standrechtelijke executie van mensen zonder vorm van eerlijk proces. Amerikanen bombarderen iemand en de coördinator staat er juichend bij. Natuurlijk zou het betoog kunnen zijn dat deze mensen gruweldaden hebben gepleegd en dat het moeilijk is ze te arresteren, hun executie is noodzakelijk om slachtoffers in de toekomst te voorkomen. Als die persoon dan alleen geëxecuteerd zou worden, is voor te stellen dat dat argument nog enige legitimiteit heeft, al is dat al twijfelachtig. Probleem is echter dat de persoon nooit alleen wordt vermoord door een Hellfire raket. Vaak zijn vrouwen, kinderen en derden ook het slachtoffer. Past dan enthousiasme voor een standrechtelijke executie? Nee dat zou verheerlijking van geweld tegen burgers zijn. Waarom doet de coördinator dat dan? De dienst stelt dat de ‘tegenstander’, lees de ‘jihadisten’ veel propaganda voeren op het internet, en dat die propaganda zou leiden tot aanslagen. Wat doet de coördinator echter zelf in zijn DTN’s? Propaganda voor geweld tegen onschuldige burgers, aanzetten van geweld tegen bevolkingsgroepen elders? Of is dat onderdeel van de strijd? Welke propaganda is dan erger? Verheerlijking van standrechtelijke executies of verheerlijking van aanslagen of zijn beide eigenlijk hetzelfde? En is het claimen van een aanslag niet hetzelfde als het toeschrijven van een aanslag aan een fictieve groep zoals bij het Zweedse en het Noorse voorbeeld? Zijn de propagandamiddelen van de dienst met haar DTN’s eigenlijk niet dezelfde propaganda als de Inspire’s van al-Qaida? Voeg enthousiasme over standrechtelijke executies toe aan het ontbreken van context, duiding en achtergrond van zowel conflicten in diverse landen als arrestaties, dan lijkt het handelen en het schrijven van de dienst veel op oorlogsmennerij, het ophitsen, aanjagen van een oorlog. Is dat eigenlijk niet opruiing, haat zaaien. Helemaal nu het al lang en breed bekend is dat drone aanvallen zeer ineffectief zijn. Ja, soms wordt een commandant van al-Qaida of een andere groep gedood, maar het aantal burgerslachtoffers is vele malen groter. De dienst doet aan oorlogspropaganda, hoewel het onze dreiging zou moeten duiden. Van die duiding komt natuurlijk niets als de dienst zelf onderdeel is van die dreiging.

2011 Spelen met bedreigingen, arrestaties en aanslagen

DTN-24 / 18 maart 2011

Dat het niet eenvoudig is elke drie maanden een origineel rijtje bedreigingen op te lepelen om de natie van voldoende spanning te voorzien laat DTN-24 (18 maart 2011) zien. Een deel van de paragraaf ‘Kern DTN24’, niet te verwarren met kern al-Qaida, lijkt gekopieerd van de dreiging uit december 2010. De “vermeende discriminatie”, de “gepercipieerde belastering”, de “intentie van de jihadistische groepen”, “verwarrende soms tegenstrijdige en onheilspellende mediaberichten”, de Griekse bompakketten en een aanslag in het winkelcentrum van Stockholm (zie hierboven). Opvallend is wel dat voor het eerst de coördinator duidelijk aangeeft dat “voor een juist beeld van die dreiging het van belang blijft te onderkennen dat er mondiaal, naast overeenkomsten, belangrijke verschillen bestaan tussen verschillende jihadistische groeperingen” en “dat er ook “tussen landen de dreiging er anders kan uitzien”. Het blijft onduidelijk op wat voor wijze de coördinator gaat bijdragen aan het “onderkennen van overeenkomsten en/of verschillen”. Het opnieuw benoemen van bedreigingen uit het buitenland uit een oude DTN lijkt verder ook niet bij te dragen aan een gebalanceerd beeld van de dreiging. Na een korte passage over de Arabische lente waarbij Hosni Mubarak en Zine el-Abidine Ben Ali respectievelijk van Egypte en Tunesië worden betiteld als president en niet als dictator en er eufemistisch gesproken wordt over “maatschappelijke onvrede met de politieke en sociaaleconomische situatie” in de landen, komt het internationale front in de oorlog tegen terreur weer aan bod. In Irak gaat het over Islamitische Staat in Irak (ISI) en niet over de toenemende zorgen over president Maliki en langzaam ontluikende protesten van achtergestelde soennieten in het land. Natuurlijk komen AQIM, al-Shabaab en AQAS ook even aan bod om vervolgens enkele regels aan een aanslag op het Moskouse vliegveld Domodedovo op 24 januari 2011 te besteden waar 35 mensen om het leven kwamen en 180 gewonden vielen. Er wordt gespeculeerd wie de daders zouden kunnen zijn, maar niet vermeld dat de Russische geheime dienst, de FSB, een week voor een aanslag op het vliegveld waren gewaarschuwd voor een aanslag op Domodedovo. De Engelsen arresteerden in december 2010 twaalf mannen, “uit voorzorg gearresteerd op verdenking van het voorbereiden van een terroristische aanslag.” Een jaar later werden vier mannen veroordeeld voor voorbereidingshandelingen voor een aanslag, vijf voor hand en spandiensten en drie waren al eerder vrijgelaten. De mannen hadden volgehouden dat ze onschuldig waren, maar gezien de hoge straffen bekenden zij schuld. Wat de werkelijke plannen waren blijft onduidelijk, het werd ze aangewreven dat ze het blad Inspire in huis hadden. De Zweedse en Deense politie arresteerden op 29 december 2010 vijf mensen. Zij werden verdacht van het beramen van een aanslag het Deense dagblad Jyllands Posten, in 2012 werden zij veroordeeld. En ook Nederland komt voor in het rijtje samen met België, Duitsland en Oostenrijk. Er worden drie mensen in Amsterdam aangehouden, de inzet was hoog, ze zouden worden verdacht van aanslagen op doelen in België en ondersteuning van de gewapende strijd in “klassieke strijdgebieden”. In eerste instantie werden de drie Nederlanders door de rechtbank in Antwerpen vrijgesproken, maar in hoger beroep werden zij toch veroordeeld. Zij worden dan plots bestempeld als de leiders van het netwerk dat mensen wilde rekruteren en geld inzamelen voor de gewapende strijd in Tsjetsjenië. In Frankrijk werden vijf mensen op 9 november 2010 aangehouden die er van werden verdacht bedreigingen te hebben geuit tegen Dalil Boubakeur, voorganger van de grote moskee in Parijs, en een trainingskamp van radicale moslims te hebben bezocht. Wat er met de arrestanten is gebeurd, is vervolgens onduidelijk. De coördinator vermeldt om onduidelijke redenen niet de aanhouding van elf verdachten in Frankrijk begin oktober 2010 waarbij allerlei wapens in beslag werden genomen. Dit beeld komt vaker voor. Op 1 december 2010 arresteerde de Spaanse politie negen verdachten, allemaal gerelateerd aan terrorisme verdenkingen. Het toverwoord terrorisme wordt vaak gebruikt voor het aanhouden en lang vastzetten van mensen. De koppen in de kranten zijn vet en op de voorpagina. Wat er werkelijk aan de hand is wordt vaak niet duidelijk. De dienst NCTb doet precies hetzelfde, maar dan driemaandelijks, van enige reflectie is geen sprake. In Spanje heeft de krant Infolibre onderzoek gedaan naar de arrestaties op grond van terrorisme sinds 11-M (11 maart 2004) tot begin 2013 in Spanje. Op 9 april 2013 publiceerden zij hun gegevens. Van de 500 arrestanten zijn er 50 veroordeeld, de rest heeft net als de veroordeelden lang, vaak maanden of jaren, in voorarrest gezeten voordat ze werden vrijgelaten in verband met gebrek aan bewijs.

DTN-25 / 17 juni 2011

DTN-25 van 17 juni 2011 kabbelt rustig verder op de wereldwijde strijdgebieden. “Op dit moment zijn Afghanistan/Pakistan, Jemen, Somalië en Noord-Afrika de belangrijkste jihadistische strijdtonelen,” schrijft de dienst alsof dat de afgelopen jaren niet zo was. Het wordt niet duidelijk wat er veranderd is, de stabiliteit is nu in deze DTN vergroot terwijl dat kort geleden was verkleind, het leger moet terrein prijs geven, terwijl we enige tijd geleden door de standrechtelijke executies met drones toch aan de ‘winnende’ hand waren. Jemen, hetzelfde verhaal. AQAS had volgens de coördinator moeten reageren op de onrusten in het land dat zich al jaren in onrustig vaarwater bevindt. “Het is opvallend dat AQAS tot op heden amper formeel heeft gereageerd op de onrust in het land,” schrijft een van Akerboom’s ambtenaren. In Somalië zijn ‘wij’ aan de winnende hand, maar in Noord-Afrika weer aan de verliezende door een aanslag in Marrakesh terwijl het in Marokko toch zo goed ging. Bij de internationale context wordt ook ingegaan op de dood van Osama Bin Laden. “De dood van Osama Bin Laden … is een klap voor kern al Qa’ida,” beschrijft Akerboom de actie van Amerikaanse soldaten. Geen woord over de noodzakelijkheid van waarheidsvinding en rechtsgang. Een klap voor de kern, maar het duo Bin Laden en Al Zawahiri was allang uitgespeeld als we jarenlange sage over de twee mogen geloven. En de coördinator moet dat nu ook toegeven. “Toch is het nog maar de vraag of de dood van Bin Laden de jihadistische beweging ernstig zal verzwakken,” stelt de NCTb. En dan schiet een 21 jarige jongeman, Arid Uka, die afkomstig is uit Kosovo twee Amerikaanse militairen dood en verwondt er twee op de luchthaven van Frankfurt. En de man, die een levenslange gevangenisstraf krijgt, zegt dat hij zich wilde wreken op verkrachting van moslim meisjes in Afghanistan. In de discussie over de aanslag wordt verwezen naar lone-wolves en de propaganda van de jihadi’s maar de propaganda clip waar Uka naar verwijst als zijn reden voor zijn actie, ‘American Soldiers Rape our Sisters! Awake Oh Ummah’ is een clip uit de film Redacted van Brian De Palma, waar de scene een nagespeelde gebeurtenis is van de verkrachting en moord van het 14 jarige meisje Abeer Qasim al-Janabi en drie andere familieleden door Amerikaanse soldaten in Irak. De vijf soldaten zijn veroordeeld in de Verenigde Staten, maar in een wereldoorlog tegen terreur is dat volstrekt onzichtbaar. Ondanks de dreiging van “zogeheten ‘lone wolves’ die een reëel risico blijven vormen”, arrestaties in Noordrijn-Westfalen begin mei 2010 en een Nederlander die omkwam bij de aanslag in Marokko is er volgens Akerboom niets aan de hand, de dreiging blijft beperkt.

DTN-26 / 3 oktober 2011

De obsessie met de jihadi’s duurt voort in DTN -26 (3 oktober 2011). De kern van al-Qaida is volgens deze DTN “de laatste jaren verzwakt”. En opnieuw wordt een ode aan de drone- aanvallen bezongen: “Bij deze aanvallen zijn verschillende kopstukken van de groepering om het leven gekomen.”
En we zijn aan de winnende hand: “Ook de dood van Osama Bin Laden is een serieuze klap voor de groepering.” Geen dreiging zou je zeggen, maar eigenlijk is er niets veranderd. Want “tegenover de verzwakking van kern al Qa’ida (lees het duo) staat dat de dreiging van haar
regionale takken en van solistisch opererende jihadisten zijn toegenomen.” Zie hier de voortdurende oorlog in Jemen met hoofdrolspeler AQAS, andere delen van het Midden-Oosten, Noord-Afrika met hoofdrolspeler AQIM die ook actief is geworden in de westelijke Sahel en de Hoorn van Afrika, met hoofdrolspeler al-Shabaab die nog steeds aan de verliezende hand is. En dan is daar plots een andersoortige aanslag die door de coördinator “niet-jihadistisch terrorisme” wordt genoemd. De zin “deze aanslagen zijn te kenmerken als terroristische daden” geeft aan dat de dienst enigszins in twijfel was geraakt door het andere karakter van deze aanslag en door de vele aandacht voor de kern van al-Qaida en de jihadistische strijdgebieden. Dat een aanslag zoals gepleegd door Anders Breivik heel goed ook in Nederland kan plaatsvinden, had drie maanden eerder de schietpartij in Alphen aan de Rijn aangetoond. De NCTV, sinds 1 juli 2011 de nieuwe naam van de NCTb, is echter vooral bezig met de gebruikelijke jihadi-termen zoals “geradicaliseerde eenlingen”. Gelukkig bevestigt de Noorse veiligheidsdienst dit: “zij gaat er vooralsnog vanuit dat Breivik alleen handelde en classificeert hem als een geradicaliseerde eenling.” De NCTV betitelt deze eenlingen gemakshalve als “gefixeerde dan wel verwarde” mensen, met als gevolg dat elke vorm van waarheidsvinding bij voorbaat al geblinddoekt plaatsvindt. Profiel klaar, oordeel klaar, wachten op de volgende aanslag, we gaan door met het dreigingsspel.

DTN-27 / 12 december 2011

Het dreigingsbeeld van december 2011 laat opnieuw zien hoe weinig interesse de coördinator heeft in basaal rechtstatelijk denken. We zijn in oorlog, een totale oorlog tegen een abstractie terreur, en bij een oorlog horen blijkbaar burgerslachtoffers, en blijkbaar interesseert het de Nederlandse overheid het niet dat burgers worden gedood. Nederland hanteert niet zelf het wapen, maar we maken ook geen bezwaar als de Amerikanen dood en destructie aanrichten elders, zijn dat de ‘westerse waarden’? DTN-27 (12 december 2011) verhaalt opnieuw dat de “kern al Qa’ida” opnieuw is verzwakt, Bin Laden is dood, maar ook een nieuwe ster in de al-Qaida leiding van Attiyah Abd al-Rahman is standrechtelijk geëxecuteerd door een drone. De coördinator is tevreden, de dood van deze man verlicht “het dreigingsbeeld voor het Westen enigszins”. De tweede man van het duo Bin Laden, Al-Zawahiri wordt door de dienst onder druk gezet om eens te laten zien waar al-Qaida nog toe in staat is: “Mede vanwege zijn belofte om de dood van Bin Laden te wreken staat al-Zawahiri onder druk om de operationele slagkracht van kern al Qa’ida te bewijzen.” Ook al-Awlaki, de Jemenitische ideoloog, is doodgeschoten door de Amerikanen met een Hellfire raket en dat zou een stevige dreun zijn voor de propaganda machine van de jihadi’s. Akerboom schrijft echter niet dat ook de zestienjarige zoon van al-Awlaki bij de drone aanval om het leven is gekomen, ook niet dat al-Awlaki in principe verdachte was, dat er misschien een Jemenitische rechtszaak is geweest, maar dat het land niet bekend staat om de eerbiediging van de mensenrechten, dat al-Awlaki zowel Amerikaan als Jemeniet was en dat de Amerikaanse overheid al-Awlaki nog nooit heeft aangeklaagd voor terrorisme. Een andere Amerikaan, Samir Khan, schrijver en uitgever van het blad Inspire werd ook vermoord door de Hellfire raket. Khan is ook nog nooit veroordeeld of aangeklaagd. De coördinator is oprecht enthousiast en denkt dat de overwinning nabij is: “De verwachting is dat beide jihadisten met hun capaciteiten en uitstraling lastig te vervangen zullen zijn.” Aan de andere kant moet Akerboom toegeven dat “al-Awlaki in jihadistische kringen zal blijven voortleven als ‘martelaar’” en als inspiratiebron. De al-Qaida franchise in Jemen lijkt gewoon verder te gaan en hetzelfde geldt voor AQIM in Noord-Afrika en de Islamitische Staat in Irak in het Midden-Oosten. Steeds nadrukkelijk komt ook Libië naar voren in het rijtje jihadistische strijdgebieden al dan niet gerelateerd aan AQIM. De opsporings- en inlichtingendiensten worden opnieuw lof toegezwaaid alsof er aanslagen zijn voorkomen: “In de periode rondom de tiende gedenkdag van ‘9/11’ zijn in diverse Europese landen (Verenigd Koninkrijk, Noorwegen, Zweden, Duitsland en Finland) aanhoudingen verricht om jihadistische aanslagen te voorkomen of ondersteuningsactiviteiten te stoppen.” Details onthoudt de coördinator omdat de werkelijkheid altijd iets complexer is dan een terreur-bericht. In Finland ging het om twee Somalische Finnen, mensen die enkele honderden euro’s hadden overgemaakt aan al-Shabaab, een kwam al snel vrij, de andere werd vervolgens beschuldigd van het rekruteren van iemand voor de gewapende strijd, de rechtszaak loopt nog. In Zweden werden vier mensen gearresteerd voor het plegen van een aanslag op een kunsthal en kunstenaar Lars Vilks, zij werden een jaar later vrijgesproken van de beschuldigingen, een was al veel eerder vrijgelaten. In Noorwegen werd een verdachte aangehouden bij terugkomst uit Saoedi-Arabië, het Noorse openbaar ministerie wilde niet aangeven waarvan de verdachte beschuldigd werd. Zijn advocaat zei tegen het dagblad Aftenposten “that he links his client’s arrest to “nerves” tied to the September 11 memorials.” In Berlijn werden op 8 september 2011 twee mannen aangehouden op verdenking van het voorbereiden van een aanslag, de twee werden een maand later vrijgelaten in verband met gebrek aan bewijs. In Birmingham, Engeland, werden zes mensen aangehouden op 27 september 2011 en anderhalf jaar later veroordeeld voor een poging om een aanslag te plegen op een demonstratie van de extreem rechtse English Defence League (EDL). Zie hier een grote diversiteit onder de arrestanten, maar gelukkig maakt de Nederlandse dienst het ons gemakkelijk, alles moeten we zien in het kader van de oorlog tegen terreur. Het jaar wordt afgesloten met een opmerkelijke alinea. De coördinator vermijdt het woord Arabische lente zorgvuldig in 2011 en hetzelfde geldt voor de Occupy beweging in vooral de VS of de Indignados in Spanje. Nu zijn dat buitenparlementaire protestbewegingen, dus die horen niet thuis in een terreur beeld, dus positief dat de coördinator geen directe lijn doortrekt tussen de kern van al-Qaida en protest bewegingen. Niet noemen betekent echter niet dat ze niet het DTN staan. “In andere Europese landen laten gebeurtenissen zien dat een verergerende economische crisis maatschappelijke instabiliteit kan veroorzaken en de kans op ideologisch geïnspireerd geweld kan doen toenemen,” schrijft de dienst met een verwijzing naar onder andere de Indignados, Occupy en andere protest bewegingen tegen het neoliberale beleid als onderdeel van het dreigingsniveau. Protest bewegingen zijn toch onderdeel van terreurdreiging.

Aan spelen met dreiging zitten verschillende facetten. Ten eerste is er het element van de kern van al-Qaida dat de afgelopen jaren centraal stond bij de toe- en afname van de bedreiging van Nederland. De dood van Osama Bin Laden en andere leiders van de groep veranderden daar niets aan. Ten tweede hoort bij het spel ook het claimen van een aanslag. Bij gewoon politiewerk, een moord, een spectaculaire overval, een mediagenieke crime staan er meestal diverse mensen in de rij om zich als dader aan te geven. Het lijkt onwaarschijnlijk maar het is een van de redenen waarom een bekentenis zonder aanvullend bewijs eigenlijk waardeloos is. Zo niet bij terroristische aanslagen, claimen is bekennen is veroordeling, meestal doodstraf die dan door een Hellfire raket wordt uitgevoerd. Dat dit voor de rechtstaat niet echt reclame is, schijnt niet door te dringen tot de dienst die bij elke standrechtelijke executie een gat in de lucht springt. Ten derde hoort bij het dreigingsspel een constante stroom arrestaties. Dit zijn natuurlijk allemaal terroristen, dat maakt het dreigingsbeeld ook eenvoudig. De overheid arresteert een terrorist, het woord verdachte van een strafbaar feit komt niet voor in vocabulaire van de dienst, en klaar is kees. Dat deze verdachten soms maanden zo niet jaren opgesloten zitten zonder vorm van proces lijkt niet interessant, maar als je dreiging serieus zou nemen, dan is dat natuurlijk de manier om haat tegen het zogenoemde ‘vrije westen’ te creëren. Het Spaanse onderzoek waarbij 10% van de arrestanten ook daadwerkelijk veroordeeld is, waarbij nog niet naar de veroordelingen zelf is gekeken, roept veel vragen op. Ten vierde spelen details, specifieke informatie, achtergronden en andere relevante zaken geen rol bij het dreigingsspel van de NCTV, we moeten het toch eenvoudig houden is het devies. Arrestanten zijn terroristen, aanslagen zijn jihadistische aanslagen of lone-wolves die natuurlijk in meerderheid jihadistisch zijn en de oorlog kan voortduren. Het einde van het spel is nooit in zicht, dreigingsspel met alleen maar hindernissen om aan waarheidsvinding te doen.

2012 armpje drukken met al-Qaida

DTN-28 / 26 maart 2012

Naar aanleiding van de aanslagen van Anders Breivik in Noorwegen voegt de coördinator sinds eind 2011 nog een lijstje allerhande bedreigingen op in het DTN. De keuze is nogal arbitrair. Akerboom stelt in DTN-28 (26 maart 2012): “Na de geweldsdaden van Breivik in Noorwegen toonden ook andere Europese incidenten aan dat deze dreiging meer dan theoretisch is.” Wat betekent “meer dan theoretisch”? Dat het plaatsvindt, ja dat hebben de slachtoffers gemerkt. Wat zegt het echter over de zin van een dreigingsanalyse of de zin van een veiligheidsapparaat. Die vraag is niet interessant voor de dienst en dat wordt nog eens duidelijk in de beschrijving van de tragedie van Alphen aan de Rijn. De schietpartij in het winkelcentrum dat past in het plaatje van de lone wolves van de NCTV. “Ook de Nederlandse gewelddadige eenling … Van der Vlis (Alphen aan de Rijn 2011) liet niets na waaruit een helder motief bleek.” Langzaam zal die eenling een bedreigingselement worden, maken de DTN’s voor de toekomst duidelijk. “Woede tegen de samenleving of de staat, een fascinatie voor wapens en psycho-sociale problemen spelen vaak een rol bij dergelijke geweldsdaden van eenlingen. Hoewel het geen extremisme of terrorisme in de traditionele zin van het woord betreft, zijn er belangrijke overeenkomsten qua geweldsvorm, doelwitten en maatschappelijke onrust,” stelt de dienst. Geen woord over het falende veiligheidsapparaat en over weggemoffelde documenten. Hoe kun je dan ooit een goede dreigingsanalyse maken? Hoe kun je überhaupt dreiging analyseren als je eigen functioneren en falen een van de grootste risico’s zijn? Aan de Döner-Morde besteedt de coördinator een zin: “In Duitsland werd bekend dat tien onopgeloste moorden op voornamelijk Turkse allochtonen uit de periode 2000–2006 waren gepleegd door de Nationalsozialistischer Untergrund, een rechts-extremistische groep.” Case closed, maar wie zowel de berichtgeving in 2012 volgde, als het langslepende onderzoek en proces moet tot de conclusie komen dat inlichtingendiensten een belangrijke rol speelden bij de aanslagen en daarmee de continue dreiging in Duitsland voor de Turkse Duitsers. En dan de schietpartij in Luik op 13 december 2011. Volgens de NCTV was het “opnieuw een voorbeeld van een «spreeshooting»,” maar had evenzeer een voorbeeld kunnen zijn van een miskleunend veiligheidsapparaat. Knack schrijft op 15 december 2011: “Nordine Amrani, de dader van de aanslag in Luik, is op 5 oktober 2010 vrijgelaten ondanks negatieve adviezen van parket en gevangenisdirectie. Ze vonden dat hij een gevaar was voor de maatschappij en achtten het risico op herhaling van criminele feiten te groot.” Nu is het makkelijk om de rechtbank als schuldige aan te wijzen, maar tijdens de zitting waren parket en gevangenisdirectie plotseling niet meer negatief over de vrijlating. Ook de relatie tussen de politiek, maatschappelijke spanningen en aanslagen vermijdt de dienst. In Florence schoot ook op 13 december 2011 Gianluca Casseri “een sympathisant van het neo-fascisme vijf Senegalezen neer en doodde daarbij twee van hen,” is de enige zin die de coördinator aan deze gebeurtenis wijdt. Geen opmerking over de politiek van Silvio Berlusconi, Lega Nord, de toegenomen spanning ten aanzien van migranten in Italië en daarmee ook moslims. Ook de zin “opnieuw zond een anarchistische groep, dit keer uit Italië, bombrieven naar doelen in Rome, Frankfurt en Parijs,” vraagt om enige uitleg aangezien het erop lijkt alsof iedereen zomaar een bombrief kan ontvangen uit Italië. Bij de bompakketten uit Griekenland stond nog vermeld dat het een interne zaak was, de Italianen lijken rond 12 december 2011 ad random mensen aan te schrijven, maar het lijkt allemaal met de Griekse crisis samen te hangen. Het laatste Europese incident is een aanslag op het kantoor van het Franse satirische tijdschrift Charlie Hebdo. “De aanslag werd niet geclaimd, waardoor niet is vast te stellen of jihadistische motieven een rol speelden,” schrijft de NCTV terwijl het tijdschrift op het punt stond een nummer uit te geven met de profeet Mohammed als hoofdredacteur. Zonder claim is het volgens de coördinator niet vast te stellen of “jihadistische motieven een rol speelden.” Alsof een claim daar honderd procent zekerheid over schept. De NCTV beweert al jaren dat “de slagkracht van kern al Qa’ida is aangetast,” maar besteedt toch steeds ruime aandacht aan ‘onze belangrijkste tegenstanders’. De al-Qaida filialen richten zich volgens de coördinator “op zowel de gewapende als de politieke strijd in delen van Afrika en Azië”. Zo komen de Taliban in Afghanistan, AQAS in Jemen en AQIM in Noord-Afrika ter sprake. Zij zouden in ‘eigen land’ bezig zijn, maar dat lijkt een breed begrip want AQIM ontvoert op 25 november 2011 een Nederlandse toerist, Sjaak Rijke, in Mali. Somalië komt niet echt ter sprake want ook al staat al-Shabaab “onder grote druk”, neemt de terreurdreiging in Kenia toe. Het terroristische waterbed is gelukkig ook in de Hoorn van Afrika geschapen. Zo ook in Egypte waar “een nieuwe jihadistische groep actief is in de Sinaï.” En voor het eerst komt Syrië aan de orde, al is het slechts een voetnoot: “Het gewapend conflict in Syrië gaat vooralsnog door.” En een nieuw front is geopend in de Filippijnen waar een Nederlandse toerist, Ewald Horn, wordt ontvoerd door Abu Sayyaf. Coördinator Akerboom sluit wel weer positief af met enkele standrechtelijke executies. Het gaat hierbij om de “uitschakeling van verschillende strijders en kaderleden, vooral door toedoen van luchtaanvallen” en “de uitschakeling van al Awlaki en Samir Khan” waardoor “het internetmagazine «Inspire»” niet meer verscheen. Ondanks de propaganda motor gaat blijkbaar de inspiratie van mensen wel door zo oordeelt de NCTV naar aanleiding van “opnieuw diverse arrestaties in Europa en Noord-Amerika.” Zo wordt Spanje genoemd waar vijf mensen werden gearresteerd op verdenking van het ondersteunen van AQIM, enkele dagen later worden zij vrijgelaten. Niet jihadi arrestaties vermeldt de coördinator niet? Onduidelijk is waarom, want de Spaanse politie arresteerde in dezelfde periode tien mensen voor het aanzetten tot aanslagen van de ETA. In Engeland werd een grote groep mensen van Pakistaanse afkomst aangehouden. Vier mannen, Shahid Khan, Khobaib Hussain, Ishaaq Hussain en Naweed Ali, werden 40 maanden later vrijgelaten. Zij waren naar Pakistan gegaan om getraind te worden in de befaamde trainingskampen op de grens met Afghanistan, maar kwamen nooit aan. Een man, Irfan Naseer, kreeg levenslang, hij zou de leider van de groep zijn die nog geen doel had. In Duitsland werden in 2011 in totaal vier mannen aangehouden die volgens de Duitse diensten op het punt stonden een aanslag te plegen. De New York Times kopte bijvoorbeeld: “Al Qaeda attack was thwarted by three arrests, Germany says.” Het proces nadert zijn einde in 2014 en de advocaten klagen in Der Spiegel dat de inlichtingendiensten grote invloed hebben op het proces en dat “dokumente massiv geschwärzt seien worden.” Die hand van inlichtingen en opsporingsdiensten in terrorisme zaken is in de Verenigde Staten nog sterker. Er worden veel mensen gearresteerd, meestal gaat het om twee of drie mensen tegelijk en meestal is er een FBI undercover agent of informant betrokken bij het verstrekken van plannen, vuurwapens of explosieven. The Guardian schrijft op 16 november 2011 “fake terror plots, paid informants: the tactics of FBI ‘entrapment’ questioned,” dat de methoden van de FBI ter discussie staan.

DTN-29 / 22 juni 2012

De obsessie met de slagkracht van de kern van al-Qaida duurt ook in DTN-29 (22 juni 2012) voort. Eigenlijk lijkt het al jaren, dat het eindelijk afgelopen is, maar als een cliffhanger in een slechte B-film duurt het eindeloos voort. “Toch is nog niet gezegd dat kern al Qa’ida er niet meer toe doet of dat de dreiging vanuit de jihadistische beweging is afgenomen,” niets veranderd dus sinds 11 september 2001. De coördinator ontwikkelt geregeld nieuwe theorieën en inzichten, zo ook in deze dreigingsanalyse. “Via bepaalde sleutelfiguren slagen sommige jihadistische groeperingen en netwerken er in onderling verbonden te zijn,” schrijft Akerboom maar noemt geen namen. De “kern al Qa’ida maakt deel uit van deze «coalitie van internationale netwerken»,” waarmee de opmerking over de slagkracht eigenlijk volstrekte onzin is. Ex-politieagent Akerboom ontpopt zich plots ook als kenner van de interne jihadi politiek: “Zo is de focus van de strijd – lokaal, regionaal of internationaal – lang niet altijd gelijkluidend en vormt die menigmaal een twistpunt tussen of binnen jihadistische groepen.” De terreur dienst heeft zich blijkbaar verdiept in “strategie, capaciteiten en vooral ook praktische mogelijkheden om westerse belangen te treffen.” En daar is de verzwakte kern van al-Qaida weer die volgens de NCTV lijkt in te spelen op “de ontwikkelingen in Noord-Afrika en het Midden-Oosten, waar de strijd tegen regimes mogelijk meer aandacht van al Qa’ida krijgt,” zo lijken de ambtenaren te concluderen uit de fictieve notulen van de gevaarlijke al-Qaida club. Ondertussen lijkt het gehele Midden-Oosten en Noord-Afrika in brand te staan. De dienst noemt de fronten op van Afghanistan, Pakistan, Jemen, Irak, de Maghreb-landen, Mali, Niger, Somalië, Filippijnen en nu ook Syrië waar in beperkte mate jihadisten betrokken zijn bij de burgeroorlog, maar wel Europese jihadisten. Dat het beeld van de oorlog tegen terreur complexer is dan de dienst wil geloven komt soms naar boven in de dreigingsbeelden. Akerboom schrijft bijvoorbeeld over Afghanistan dat “ondanks forse en langdurige inspanningen er nog altijd geen sprake is van wezenlijke andere krachtsverhoudingen tussen ISAF en de Afghaanse Taliban.” De vier zinnen die volgen logenstraffen een tweepolige wereldoorlog, maar van enig diepere analyse wil de coördinator niet weten. “Een koranverbranding op een ISAF-basis” en “een schietpartij door een militair uit de VS waarbij burgers zijn gedood” hebben volgens de NCTV tot grote woede onder de bevolking geleid en die is “niet alleen een religieus, maar ook een uitgesproken anti-Amerikaans karakter” en “tegen de buitenlandse aanwezigheid in het algemeen.” Zie daar wat er ook aan de hand kan zijn en alsof de Afghanen het voorbeeld gaven, valt ook Noord-Mali ten prooi aan een woedende bevolkingsgroep: “«Al Qa’ida in de Islamitische Maghreb» (AQIM) liftte mee met de strijd van opstandige Toeareg-stammen voor een eigen staat in Noord-Mali.” Hoewel de dreiging vooral elders is, wil de coördinator ook wel kwijt dat het hier, ‘de westerse wereld’, ook flink uit de hand kan lopen. Hij wordt in maart 2012 op zijn wenken bediend, Mohammed Merah schiet op klaarlichte dag drie joodse kinderen en de leraar van hun school dood. Hij had al eerder drie Franse soldaten doodgeschoten. Merah een Algerijnse Fransman, en niet een Franse Algerijn zoals Akerboom suggereert, zou in Afghanistan en Pakistan hebben gevochten en terug zijn gekeerd. Zie hier de teruggekeerde jihadist die levensgevaarlijk is. Er zijn echter veel vragen met betrekking tot de relatie tussen Merah en de DCRI, de Franse inlichtingendienst. Het lijkt erop dat de inlichtingendienst Merah al langer in de gaten hield, net als Mohammed Bouyeri en de AIVD. Daarnaast was de politie gewaarschuwd voor zijn radicalisering door de moeder van een vriend van Merah. Tijdens de anderhalve dag van de omsingeling van het appartement, waar Merah zich had opgesloten, wilde hij de lokale DCRI agent spreken die hij kende. Wat de connectie tussen Merah en de DCRI precies was zal nooit duidelijk worden, daar hebben geheime diensten geen baat bij, en gelukkig past de teruggekeerde jihadist in het dreigingsbeeld.

DTN-30 / 8 oktober 2012

Zo kabbelt de dienst rustig verder. De coördinator heeft een luisterend oor gelegd bij de kern van al-Qaida en die heeft het moeilijk, zo bericht hij in DTN-30 (8 oktober 2012). “Intern wordt gesproken over vertrek” uit de het grensgebied tussen Pakistan en Afghanistan en voor het “netwerk wordt het steeds lastiger om de uitstraling als hoeder van de mondiale jihad te behouden.” Op basis van de gehanteerde netwerktheorie zou de NCTV tot de conclusie moeten komen dat niet de kern maar de filialen voor de stootkracht zorgen. Even verder in de analyse wordt dit ook erkend: “Tot slot zijn er aanwijzingen voor een groeiende samenwerking tussen de verschillende regionale jihadistische groeperingen in vooral Afrika.” Het gaat volgens de NCTV wat minder in Somalië en Jemen, maar in Kenia en Syrië lijken nieuwe fronten te ontstaan, en misschien elders in Afrika en het Midden-Oosten. Akerboom suggereert dat al-Qaida daar misschien een “nieuwe safehaven zal gaan” vinden. Het feit dat de moslimbroeders in Egypte in juni 2012 de president leveren, betekent meteen voor de dienst dat er “toegenomen ruimte is voor jihadisten” in dat land. Zonder namen te noemen verwijst de coördinator naar “de oude jihadistische netwerken in Egypte” waarmee hij waarschijnlijk de moslimbroeders bedoelt. “Safe havens” genoeg in de totale oorlog tegen terreur, als Egypte of Syrië geen opties meer zijn dan is er altijd nog Noord-Mali waar AQIM actief is die ons via Al Jazeera op de hoogte stelt van het wel en wee van de ontvoerde Sjaak Rijke. Wat de Nederlandse overheid doet blijft volstrekt onduidelijk. Het gevaar komt volgens de coördinator ook dichterbij, namelijk in Bulgarije, Duitsland en België. “Verder was er de afgelopen periode sprake van een escalatie van geweld in België en Duitsland, waar zich salafisten met geweld tegen de overheid (België) of tegen vermeende tegenstanders van de islam (Duitsland) hebben gericht.” In België wordt de Rida-moskee in Anderlecht aangevallen door Rachid El Bouckhari met mes en bijl. Hij sticht brand in het gebouw waarna de imam overlijdt aan rookvergiftiging. In Bonn, Duitsland, loopt een demonstratie tussen radicale moslims en een extreem rechtse groep Pro NRW volledig uit de hand. De politie die tussen de partijen is opgesteld wordt bekogeld met stenen en stokken. Vervolgens steekt één van de moslim demonstranten twee politieagenten neer. In het Verenigd Koninkrijk arresteerde de politie een groep mannen die een aanslag wilden plegen op een demonstratie van de extreemrechtse English Defense League. Zij kwamen te laat en werden na de demonstratie gearresteerd. De coördinator concludeert dat “ook hier het ontstaan van (gewelddadige)
tegenstellingen onder extremisten kan worden gesignaleerd.” Enige relatie met de totale oorlog tegen terreur, de internationale politiek in zowel Noord-Afrika en het Midden-Oosten, de wijze waarop de moslimgemeenschap in ‘de westerse wereld’ wordt neergezet, wordt niet getrokken. Het zijn de extremisten, eerst alleen jihadi’s, nu ook nog extreem rechts. In Amerika vallen al de eerste doden als op 5 augustus 2012 een man het vuur opent bij een Sikh-tempel en zeven mensen doodt. Voor de coördinator alle gelegenheid om met woorden als “gewelddadige eenling” en “neonazistische skinhead” een link te leggen naar Breivik, maar iets wringt. Sikhs zijn geen moslims, ook geen hindoes, het zijn misschien wel migranten in de Verenigde Staten maar waar is de jihadistische link die de dienst probeert te tekenen. Welke bijdrage aan de dreiging levert de dienst eigenlijk zelf? Het kan ook anders. Terwijl Israël en de Verenigde Staten al naar Hezbollah en Iran wezen bij de aanslag op een bus met Israëlische toeristen in Bulgarije waar zeven doden vallen, probeert de agent Akerboom zich aan de feiten te houden: “Op dit moment is nog niet duidelijk wie achter deze aanslag zit.” Twee jaar later blijkt dat de Israëlische geheime dienst een man runt die een belangrijke rol speelt bij de buitenlandse operaties van Hezbollah. Welke rol hij heeft gespeeld bij de aanslag in Bulgarije is niet duidelijk, de coördinator zal daar echter niet over rapporteren in zijn dreigingsbeelden, want zelfreflectie staat niet op het menu van de dienst.

DTN-31 / 17 december 2012

Leek het in het vorige dreigingsbeeld er nog even op dat de kern van al-Qaida toch echt in het nauw was, de dreiging in december 2012 laat een ander beeld zien. Leken ze in DTN-29 al de koffer hebben gepakt, in DTN-31 zijn “de vooruitzichten voor de thuisbasis van kern al Qa’ida zijn wisselend.” De “kern al Qa’ida zou al lang uit Afghanistan verdreven” en de tribale gebieden in Pakistan liggen continu onder luchtaanvallen en toch neemt het aantal aanslagen in Afghanistan toe. De coördinator stelt dat “de terugtrekking van ruim
dertigduizend Amerikaanse soldaten zijn tol eist” en dat “de geboekte resultaten achter lopen op de oorspronkelijke ambities.” De oorlog tegen terreur is als een bosbrand waar de ‘westerse landen’ zo nu en dan wat vuur op gooien door drone aanvallen, door bepaalde etnische groepen voor te trekken, bepaalde groepen buiten te sluiten, democratische processen te negeren zoals in Egypte en dan verbaasd te zijn dat de brand niet uitgaat. Ze, de jihadisten, zitten ook overal achter: “De reacties in de islamitische wereld op de islamfilm ‘Innocence of Muslims’ hebben laten zien hoe eenvoudig radicale moslims geloofsgenoten kunnen mobiliseren. In meer dan twintig landen gingen grote aantallen demonstranten de
straat op om hun afkeer van de VS en het westen te tonen.” Akerboom sombert: “Er zijn meer jihadgebieden dan ooit en er is meer belangstelling voor de jihadgebieden vanuit Nederland dan ooit.” Naast de gebruikelijke conflicten Afghanistan, Somalië, Jemen, Noord-Afrika, “Mali kan zich als jihadistische vrijplaats verder ontwikkelen”, dienen Egypte, Syrië en Irak zich opnieuw aan. Dat Mohamed Morsi in Egypte is gekozen interesseert de coördinator niet, in plaats van in bikini met D-reizen naar Sharm el Sheikh, lijkt de coördinator J-reizen op het spoor met Egypte als ultieme bestemming: “Ook Egypte lijkt in toenemende mate een alternatief te vormen voor de klassieke jihadistische reisbestemmingen.” Erg diep gaat de analyse van de burgeroorlog in Syrië niet: “Syrië lijkt zich tot een nieuw jihadgebied te ontwikkelen met een aanzuigende werking op jihadgangers uit de Arabische wereld maar ook uit Europa.” Alles draait om jihadisten en jihad strijd en helemaal niet om die dictator waar wij altijd zo prettig handel mee dreven. En in Irak geen interesse in de groeiende etnische burgeroorlog die aanvankelijk vooral het karakter van vreedzaam protest had. “De situatie in Irak heeft met het vertrek van de VS uit Irak eind 2011 tot een opleving van de activiteiten van al Qa’ida in Irak (AQI) geleid.” En het westen had nog wel een zo vredelievende democratische president als Maliki in het zadel geholpen. “Het aantal jihadistische strijders alsmede het aantal aanslagen zijn meer dan verdubbeld,” stelt de NCTV onheilspellend. En “de dreiging voor Nederland is namelijk in belangrijke mate een afgeleide van de internationale dreiging,” dus elke dreiging elders is een beetje een dreiging voor ‘ons’. Daarom is de “jihadistische dreiging in Europa nog steeds aanwezig”, maar kan de coördinator er eigenlijk niets over zeggen want “de jihadistische dreiging is in verschillende gedaantes aanwezig.” Vervolgens komen arrestaties in België aan bod van mensen die wilden afreizen naar Somalië en/of Syrië. En passant wordt geschreven dat de “salafisten een nieuw offensief tegen Duitsland” zijn begonnen. In Frankrijk worden op 6 oktober 2012 twaalf mensen gearresteerd naar aanleiding van een aanslag op een Joodse winkel. Een verdachte, Jeremie Louis-Sydney, komt om in vuurgevecht met de politie, vijf anderen worden na enkele dagen vrijgelaten. Er worden wapens en onderdelen van explosieven in beslag genomen. In de Franse media worden de plannen van de Cannes-Torcy cel, waartoe de arrestanten zouden behoren, vergeleken met de aanslagenreeks uit de jaren negentig. De coördinator is plotseling heel nuchter en heeft het over een “de kleinschalige aanslag op een joodse winkel”. Ook stelt hij dat er sprake zou zijn van “jihadisme van eigen bodem voeden” wat dat ook moge betekenen. De vergelijking met de jaren negentig, de Franse GIA cel (de militaire tak van de Algerijnse moslim partij FIS), kan ook opgevat worden als een vraag over de betrokkenheid en/of kennis van de Franse inlichtingendiensten bij diverse aanslagen toentertijd. Deze vraag is ook relevant voor de Döner moorden in Duitsland. De coördinator schrijft dat “de overheid er rekening mee houdt dat van het
justitiële onderzoek naar de NSU en eventuele ondersteuners een dreiging verhogende werking zou kunnen uitgaan.” Probleem is dat door betrokkenheid van Verfassungsschutz, de Duitse inlichtingendienst, het vernietigen van bewijs door de overheid, informanten, de vraag is over welke dreiging de dienst het heeft. Dreiging van de verdachten, waarvan er slechts één nog in leven is of dreiging van de staat die op allerlei manieren blijkbaar van de aanslagen op de hoogte was, maar verzuimde in te grijpen.

Je zou zeggen dat de overheid een bepaalde verantwoordelijkheid heeft ten aanzien van informatievoorziening naar de burger over de dreiging die op hen afkomt. Daar past een zekere voorzichtigheid bij zoals bij een aanslag op een bus in Bulgarije: “Op dit moment is nog niet duidelijk wie achter deze aanslag zit.” Aan de andere kant is het voor het evalueren van de ernst van de dreiging noodzakelijk om zicht te hebben op de rol van de overheid bij die aanslag. Was er voorkennis, speelde informanten/infiltranten een rol etc. Als een bom is afgegaan of een persoon is vermoord, kan het antwoord niet meer zijn dat methoden van de diensten moeten worden beschermd. Blijkbaar hebben die diensten gefaald en moet de werkwijze tegen het licht worden gehouden. Neem de Döner-Morde in Duitsland. Als jaar in jaar uit mensen gedood worden van een bepaalde etnische minderheid, dan kun je spreken van een duidelijke dreiging, zeker als dit moorden zijn in een specifieke gemeenschap zoals de Turks-Duitse gemeenschap. Als vervolgens bij toeval de mogelijke daders worden gevonden dan lijkt de dreiging duidelijk afgenomen, want de mensen die moorden zijn er niet meer. Als echter blijkt dat de inlichtingendiensten een veel grotere rol speelden bij de aanslagen dan is die dreiging niet verminderd, de staat is er namelijk nog steeds. In het geval van de Döner-Morde is er bijvoorbeeld een informant die een belangrijke rol speelde en hebben de inlichtingendiensten allerlei bewijsmateriaal vernietigd. Bij terreur en dreiging zijn er altijd twee tunnels in het spel. De tunnel die bijvoorbeeld alleen maar oog heeft voor het jihadistische gevaar zodat er niet gekeken wordt naar het Oekraïense luchtruim. De andere tunnel is de tunnel waar de diensten zelf in zitten die afgesloten is van de buitenwereld en die bewust of onbewust een spel speelt met de werkelijkheid. Die tunnel zal nooit worden ontsloten, want de diensten hebben daarbij veel te veel te verliezen. De zogenoemde lone-wolf Mohammed Merah in het Toulouse drama. Hij kan zijn verhaal niet meer vertellen, maar hij blijkt wel om zijn ‘contactpersoon’ bij de DCRI te hebben gevraagd. Wat voor rol speelde die contactpersoon, welke rol speelde de DCRI, voor wie werkte Merah, het zijn allemaal vragen die niet zijn beantwoord. Voor de dienst NCTV is Merah gelukkig een teruggekeerde jihadist die mensen doodschoot, de lone-wolf die toeslaat op scooter en met geweer, de terrorist die militairen en joden doodt, het bevestigt allemaal ons schrikbeeld. De dreiging duurt voort. Wat echter pas echt gevaarlijk is, is een overheid die geen openheid biedt over zijn methoden en middelen, dan kan er namelijk van alles gebeuren, zie de dood van Theo van Gogh, maar ook het neerschieten van vlucht MH17.

2013 Terreurfabriek

DTN-32 / 13 maart 2013

Een nieuw jaar, een nieuwe ambtenaar, en een nieuw dreigingsbeeld, het is een stuk gevaarlijker in maart 2013, DTN-32 (13 maart 2013). Naast de Nederlandse situatie stelt coördinator Schoof dat de situatie in Noord-Afrika en het Midden-Oosten gewijzigd zijn. Het is echter onduidelijk hoeveel meer dreiging die veronderstelde wijziging inhoudt. Schoof blijft net als zijn voorganger geobsedeerd door de kern van al-Qaida, maar nog steeds is onduidelijk wat hun kracht is en ook lijkt nog steeds ‘de kern’ “de intentie te hebben de wijk te nemen uit het grensgebied tussen Afghanistan en Pakistan.” Schoof heeft dat van onbevestigde berichten, welke bronnen de coördinator heeft is onduidelijk. Naast de kern zijn er de filialen en die zijn onverminderd actief, daar lijkt ook niets veranderd. Over Syrië schrijft de NCTV dat daar jihadistische groepen actief zijn, dat was ook al bekend in 2012. Volgens de coördinator zou het gevaar schuilen in “vereniging van diverse jihadistische strijdgroepen”, maar van enige onderbouwing van die vaststelling is geen sprake. Schoof zapt snel door naar het volgende front Noord-Afrika. De Fransen hebben geïntervenieerd in dat land en er was sprake van “militair succes”. Waar in DTN-29 nog sprake was van Toeareg-stammen die in Noord Mali in opstand kwamen en werden ondersteund door AQIM, een opstand die in DTN-30 en 31 werd gereduceerd tot de creatie van een “safe-haven” voor jihadisten. Nu hebben de Fransen, met steun van de Nederlanders het gebied weer ‘bevrijd’, maar het is onduidelijk wat de lokale bevolking daar mee opschiet en van vindt. De mening van de lokale bevolking in de jihadistische gebieden komt nergens ter sprake. Hetzelfde geldt voor de gijzeling van honderden werknemers van de Algerijnse gasinstallatie van het Britse BP, het Noorse Statoil, het Japanse JGC Corp en het Algerijnse Sonatrach. De dienstdienst lijkt te weten dat de gijzeling geen “vergelding voor de interventie” in Mali kan zijn omdat de voorbereidingen van die actie voor de interventie was begonnen. De NCTV had dan ook kunnen weten dat de gijzelnemers waarschijnlijk hulp hebben gekregen van ontevreden werknemers die in 2012 hadden gestaakt voor betere arbeidsomstandigheden, waaronder zelfs een hongerstaking. Kort voor de gijzeling waren werknemers van plan opnieuw te gaan staken. Daarnaast stelt een voormalig bestuurslid van Statoil dat het Noorse bedrijf de veiligheidssituatie in Algerije volledig heeft onderschat, om kort te gaan er waren te weinig beveiligingsmensen. En tot slot zijn er vele vragen over de wijze waarop het Algerijnse leger de bevrijdingsactie had georganiseerd, waarbij veel gegijzelden de dood vonden. En nog steeds is er nog veel onduidelijk over de gijzelactie. Misschien was AQIM betrokken, maar de werkelijkheid is toch echt complexer dan de lijn interventie, gijzeling, aanslag in Europa. Voor het gemak wordt naast Algerije ook Libië op de jihadistische hoop gegooid, al lag die daar al geruime tijd. Begin 2013 was het onrustig in Benghazi, Libië. Die onrust werd tastbaar doordat de auto van de Italiaanse consul generaal werd beschoten. Het vreemde is dat vervolgens de dienst de situatie als ernstig moet worden bestempeld terwijl in DTN-30 en DTN-31 Libië niet eens voorkwam. Terwijl de Amerikaanse ambassadeur, een diplomaat en twee CIA officieren op 11 september 2012 bij aanslagen om het leven kwamen. Waarom de coördinator deze dodelijke aanslag op een Amerikaanse ambassadeur weglaat wordt niet duidelijk. Het kan ermee te maken hebben dat de aanslagen in Benghazi duidelijk maken dat het meestal te simpel is om alles jihadistisch te noemen. Er zijn veel vragen met betrekkingen tot de Amerikaanse ambassade in Benghazi zoals waarom de beveiliging in handen was gegeven van the February 17th Martyrs Brigade, een groep die banden zou hebben met aan al-Qaida gelieerde groepen. Wat voor rol speelde de ondersteuning van de Syrische oppositie met wapens vanuit Benghazi bij de aanslag? Vragen die niet te vinden zijn in de DTN’s want daar gaat het om dreiging en angst niet om duiding en analyse. En nu Schoof toch bezig is in DTN-32, wordt Egypte ook maar aan de rij battlefields toegevoegd. We vergeten even dat er een democratische president is gekozen en dat het land net is ontwaakt van de dertig jaar durende dictatuur van Mubarak, maar de NCTV ziet vooral “de opbouw van een groot en regionaal vertakt jihadistisch netwerk.” De dienst weet dat “binnen het netwerk de wens leeft strijders op te leiden om op termijn ook doelen in West-Europa te treffen.” Volgens de coördinator zijn de Egyptische veiligheidsdiensten niet slagvaardig ondanks de miljarden steun van de Amerikanen en wil de gekozen president Morsi niet optreden, terwijl hij geen enkele controle over het leger had. Uiteindelijk krijgt ‘het westen’ weer een dictator terug, op 8 juni 2014 pleegt generaal al-Sisi een staatsgreep. Aan de overige fronten van de wereldoorlog tegen terreur, Afghanistan, Pakistan, Jemen, Somalië, Indonesië, besteedt de NCTV weinig aandacht, “de tendens is dat ze opnieuw ook westerse doelen op de korrel willen nemen,” is nog steeds de conclusie. De coördinator sluit de internationale dreigingsindicatoren af met drie losse gebeurtenissen in Europa die iets over de dreiging in Nederland zouden moeten zeggen. Schoof is echter onduidelijk over reden van de opname van de drie voorbeelden in het DTN. Ten eerste werd in november 2012 Bruno Kwiecień gearresteerd. Hij wordt aangemerkt als “een kleine terroristische cel”, terwijl hij waarschijnlijk alleen opereerde. Hij wilde het parlementsgebouw opblazen en viel bij zijn leerlingen op de school waar hij lesgaf op omdat hij vertelde dat hij de regering wilde omverwerpen. Het grote verschil met Breivik is dat het Kwiecień niet zozeer om de islam ging. Hij dacht dat Polen werd bestuurd door buitenlanders en hij hield die regering verantwoordelijk voor “de slechte economische situatie.” Het tweede voorbeeld is de aanslag op drie vrouwen van Koerdische afkomst die betrokken waren bij de PKK. Los van de vraag wat de moord op drie Koerdische vrouwen te maken heeft met een Poolse chemicus, speelt er bij de aanslag in Parijs ook de complexe relatie tussen Europa en Turkije mee, waardoor de waarheid met betrekking tot de moorden waarschijnlijk nooit boven tafel komt. De Franse justitie wees als mogelijk verdachte Omer Guney aan. Guney werd soms als chauffeur door de Koerdische beweging ingehuurd. Enkele Koerden beweerden dat Guney anti-PKK was en een Turkse nationalist en hij zou ook contact hebben gehad met twee agenten van de Turkse inlichtingendienst in de periode voor de moorden. Vervolgens wordt er op het treinstation van Bonn een tas gevonden met explosieven. Volgens de autoriteiten is de ‘bom’ niet ontploft door een haperende ontsteking. De coördinator schrijft dat “de autoriteiten nog in het duister tasten over de daders en motieven, maar vermoed wordt dat de aanslagpoging een islamistische achtergrond heeft.” De NCTV baseert dat vermoeden op de arrestatie van enkele radicale moslims, die echter weer moeten worden vrijgelaten bij gebrek aan bewijs. De mislukte aanslag van 5 februari 2013 op Lars Hedegaard was wel een aanslag van een persoon met radicale motieven, maar dat was niet duidelijk op 13 maart 2013 toen het DTN verscheen. Na de aanhouding van Basil Hassan in Turkije in april 2014 volgde een vreemd steekspel tussen de Deense en Turkse autoriteiten. Basil Hassan kwam vrij bij een gevangenenruil met ISIS en hoewel de Deense autoriteiten zich furieus toonden wisten zij al twee maanden van de vrijlating en hielden het net als de Turken stil.

DTN-33 / 1 juli 2013

Daar waar in de voorgaande DTN’s de ontwikkelingen van zogenoemde “kern al Qa’ida” door de coördinator op de voet werden gevolgd, is de kern of soms ook het duo Bin Landen en Al Zawahiri, van het toneel verdwenen in DTN-33 (1 juli 2013). De wereldoorlog tegen terreur woedt echter in volle hevigheid verder en lijkt zich als een bosbrand verder uit te breiden. “In Jemen is de dreiging die uitgaat van ‘Al Qa’ida op het Arabisch Schiereiland’ (AQAS) de afgelopen tijd niet wezenlijk veranderd,” schrijft Schoof. “In Somalië heeft al-Shabaab sinds de zomer van 2011 terrein verloren, maar is niet verslagen,” schrijft de dienst in juli 2013 toen nog niet de lange reeks aanslagen in Kenia waren begonnen. Aan de andere kant van het Afrikaanse continent ontwikkelt Nigeria zich tot een nieuw front. Boko Haram kwam slechts een keer eerder voor in het DTN in december 2010. In Nigeria is de oorlog langzaam in alle omvang losgebarsten. Natuurlijk gaat het de dienst alleen om “het gevaar voor ontvoering van westerlingen”, daardoor zal het land de komende dreigingsanalyses ook niet meer van de frontlijsten verdwijnen. Afghanistan, waar ‘Nederland’ achter de Amerikanen aan geprobeerd heeft de situatie te stabiliseren stevent volgens de NCTV af op een burgeroorlog. “Het land gaat strijdend de politieke en militaire transitie van 2014 tegemoet waardoor de kans op een burgeroorlog toeneemt.” In Mali hobbelen we achter de Fransen aan en mengt Nederland zich in een oorlog tussen het Franse, Tsjaadse, Malinese leger en niet alleen jihadisten, maar ook allerlei ontevreden bevolkingsgroepen. De coördinator veegt alles gemakshalve op de hoop van de jihadistische vrijstaat, waardoor verspreiding van het geweld naar Algerije, Niger, Libië, Mauritanië en Burkina Faso kan plaatsvinden. Algerije en Libië kunnen al langzaam definitief aan het lijstje fronten worden toegevoegd. Ook de gehele Arabische Lente ziet de coördinator als een gevaar voor Nederland.
Tunesië komt langzaam onder het juk uit van een dictatuur van decennia en dat zorgt voor enige democratie en ademruimte voor de bewoners van dat land. In plaats van een uitgestoken hand, ziet de coördinator alleen maar gevaren, vooral voor zichzelf. “De grootste salafistisch-jihadistische beweging ‘Ansar Sharia’ heeft haar koers verhard en gekozen voor een openlijke confrontatie met de autoriteiten en spelen er zorgen over de dreiging van tussen de 800 en 5.000 Tunesische Syriëgangers bij terugkeer.” Van wie die zorgen zijn, maakt Schoof niet duidelijk, maar waarschijnlijkheid van zijn dienst zelf. Egypte heeft begin 2013 nog net een democratie, geen dictatuur die de bevolking onderdrukt, maar de coördinator had al in DTN-32 Egypte onder de moslim broeders afgeschilderd als een favoriete bestemming voor jihad-reizen. “In Egypte verslechtert de politieke, economische en veiligheidssituatie zienderogen,” schrijft de NCTV over een land in transitie die twee dagen later weer een dictatuur wordt, maar dat lijkt de dienst beter uit te komen. Het grootste gevaar gaat volgens de coördinator uit van de situatie in Syrië. Eufemistisch spreekt Schoof over een patstelling tussen “het Syrische leger en de gewapende oppositie.” Over de dictatuur van Assad geen woord en de dienst is slechts gefocust op woorden als “jihadistische netwerken”, “jihadistische
uitvalsbasis”, “jihadistische strijders”. De dienst stelt vast dat “het aantal jihadistische strijders trouwens maar een fractie van de totale oppositie”, maar toch spreekt de NCTV van een “aanzuigende werking op geradicaliseerde jongeren.” Met in het achterhoofd de opkomst van IS in zowel Irak als Syrië moet de vraag gesteld worden welke inlichtingen de dienst verzamelt. Over Irak in DTN-32 van maart 2013 en DTN-33 van juli 2013 geen woord, terwijl de situatie in dat land al vanaf 2012 explosief te noemen was gezien de grote tegenstellingen tussen Soennieten en Sjiieten in dat land. Ook daar is Nederland achter de Amerikanen aan een interventie ingestapt. En dan vindt er op 15 april 2013 een aanslag plaats op de marathon van Boston. Alsof het een geschenk uit de hemel was voor de dienst want “de aanslag heeft in de afgelopen periode intensief doorgewerkt op de risicobelevenis in het Westen,” schrijft de coördinator. Gevaar voor evenementen, de NCTV legt de link naar “‘Apeldoorn’ en de ‘Damschreeuwer’ op het netvlies, met alle veiligheidsrisico’s van dien.” “De tot nu toe bekende feiten sluiten een variant van terrorisme van eigen bodem niet uit,” borduurt de dienst verder op de evenementen en eenlingen, en natuurlijk “zelfgemaakte explosieven aan de hand van instructie uit het propagandablad ‘Inspire’”. Het blad van de man die zonder vorm van proces door de Amerikanen is vermoord. De eenvoud van de analyse van Boston is stuitend, vooral ook omdat zichtbaar wordt hoever de dienst vast zit in een tunnelvisie die elke vorm van zinvol redeneren uit de weg gaat. De aanslagen van Boston zijn omringd door allerlei mysteries, uiteenlopend van het feit dat de FBI de daders al lang voor de aanslagen in de gaten hield, de rol van een informant, de dood van een goede vriend van de broers tijdens zijn verhoor door de FBI over de aanslagen in Boston, de vreemde omstandigheden van de dood van de andere broer bij zijn achtervolging en schietpartij, en nog veel meer vragen die ook door gevestigde media als The Boston Globe en The Washington Post worden gesteld. Boston gaat naadloos over in twee steekpartijen in London en Parijs. Bij een steekpartij in Woolwich vond een Britse militair de dood, maar de dader was blijkbaar bekend bij MI5 en MI6 en zelfs benaderd om voor hen als informant te werken. Wat er is gebeurd in die relatie met de inlichtingendiensten is niet duidelijk. En ook de dader van de steekpartij in het Parijse La Defense was bekend bij de Franse politie. De Franse militair overleefde de aanslag. De coördinator legt geen directe link tussen de steekpartij in La Defense en de Franse interventie in Mali, maar suggereert dit wel. Hij schrijft dat het past in “het verschijnsel waarbij jihadisten zich meer lijken te richten op het plegen van kleinschalige en simpele aanslagen” en “na de Franse interventie in Mali zijn de dreigementen van AQIM tegen Frankrijk alleen maar frequenter geworden.” De internationale dreiging voor ons land wordt op een vreemde manier afgesloten met de vredesonderhandelingen tussen Turkije en de PKK. Na ook decennia van oorlog en vele slachtoffers een positieve ontwikkeling, maar niet voor de dienst want die ziet alleen maar “een fragiel proces dat door een relatief klein incident aanzienlijk kan worden verstoord.” Een dienst die slechts chocolade koppen van bedreigingen overneemt, zonder diepgang en analyse, schets geen dreigingsbeeld, maar creëert terreur.

DTN-34 / 7 november 2013

Het is als met de woorden “de vermeende discriminatie van moslims” en “de gepercipieerde beledigingen van de islam” die de coördinator sinds enkele jaren gebruikt. De zin is niet veranderd waarmee Schoof wil aangeven dat het allemaal onzin is. Vervolgens wordt een directe link met legitiem doelwit en een aanslag tot een bizar fenomeen. “Na de arrestatie van een vrouwelijke verdachte van rekrutering voor de jihad” werd er “op internationale jihadistische websites … opgeroepen aanslagen te plegen in Nederland,” schrijft de coördinator. Verder geen uitleg. Zit hier een diepere analyse achter? Nee. Heeft er duiding plaatsgevonden van deze oproepen? Nee. Wat wil de coördinator hier mee? Laten zien dat elke reaguurder met een bericht in het DTN kan komen? Is dit een zinvolle manier om dreiging te analyseren? Hetzelfde geldt voor de kern van al-Qaida. Sinds jaar en dag is de dienst geobsedeerd door deze kern, in het verleden nog wel eens aangeduid als het duo OBL en AZ, maar het wel en wee, van zwakte tot verhuizing werd regelmatig door de NCTV uit de doeken gedaan. In DTN-34 (7 november 2013) heeft de kern een nieuwe Brand kern-AQ, alsof dat iets zegt over de dreiging, maar het gaat verder. “Kern al Qa’ida (kern-AQ) tracht vanuit die rol invloed uit te oefenen op de filialen van AQ. In het geval van ISIL is er sprake van het negeren van opdrachten van kern-AQ,” schrijft de coördinator. JaN volgt wel de instructies op van kern-AQ, gaat Schoof verder, alsof het om een analyse van een aflevering van Goede Tijden, Slechte tijden gaat. AQAS en kern-AQ zijn twee handen op een buik, maar AQAS trekt zich niets aan van AQ verhaalt de coördinator verder. In eerdere dreigingsbeelden ging het nog over het verhuizen van kern-AQ, maar nu gaat het over verschuiven, verschuiven van het zwaartepunt, verschuiven van “de jihadstrijd brengen naar het brongebied van de islam”. En plotseling is de dreiging groter omdat de wereldoorlog tegen terreur nu op onze stoep zou staan, maar wat is er veranderd sinds de afgelopen DTN’s? Over welke dreiging en angst hebben we het? De dienst schrijft: “Onbetrouwbaar bleek uiteindelijk de informatie over een vermeend AQ-plot begin augustus tegen hogesnelheidstreinen.” Waarom is dat een dreiging en komt die onbetrouwbaarheid door een slechte dienst die waarde hecht aan geruchten en roddel over AQ? De NCTV typt de dreiging over van de Amerikanen die begin augustus 2013 waarschuwen voor aanslagen op ambassades “in het Midden-Oosten en Noord-Afrika”. Schoof benadrukt nog dat “de dreiging een serieus karakter had.” Het bleek allemaal mee te vallen, “de dreiging bleek uiteindelijk gevormd te worden door AQAS en vooral voor Jemen te gelden.” De dienst is echter niets te verwijten want AQAS is een “veerkrachtige organisatie” schrijft de NCTV bij internationale context alsof een verontschuldiging is. Jemen krijgt nog meer aandacht in deze DTN door een bericht op internet, Afghanistan en Pakistan zijn geen interessante fronten meer. In Mali wordt de indruk gewekt dat ‘wij’ aan de winnende hand zijn. Libië en Algerije zijn ook afgevoerd. De coördinator heeft het over “de bredere Sahelregio, de Hoorn van Afrika en Nigeria en de verschillende landen in Noord-Afrika,” de interventies en drones blijken hun werk te doen. De terreur brand grijpt flink om zich heen. In Syrië gaat het natuurlijk alleen om de “aanwezigheid van honderden westerse jihadisten”. De opkomende burgeroorlog in Irak door de onderdrukking van Soennieten en de ontwrichting van de regio door de burgeroorlog in Syrië is geen issue voor de ambtenaar. Hij ziet slechts terugkerende jihadisten die “op termijn zouden kunnen worden ingezet voor aanslagen in het Westen.” Mogelijke dreiging op termijn wordt in een angstpsychose altijd werkelijkheid binnen korte termijn en dat laat Kenia zien. Met drones, Ethiopische en andere soldaten is de burgeroorlog verhevigd in Zuid- en Centraal-Somalië en het AQ filiaal Al-Shabaab verspreid. Het gevolg: meerdere aanslagen in de regio waaronder een op het Westgate winkelcentrum in Nairobi, Kenia met 67 burgerslachtoffers. En Egypte glijdt volgens de NCTV ook verder af tot een volwaardig front in de oorlog tegen terreur met aanslagen op “de Egyptische Minister van Binnenlandse Zaken”, “statelijke doelwitten” en “een Aziatisch vrachtschip in het Suezkanaal”. Volgens de coördinator waren de mannen die de raketwerper hanteerden “in de veronderstelling dat dit een westers schip was,” alles draait gelukkig om het ‘westen’. In dat kader wordt ook terloops gemeld dat “twee Nederlandse jihadisten werden aangehouden in verband met betrokkenheid bij financiële logistieke activiteiten van een terroristische cel in Egypte.” Op welke arrestanten de dienst duidt is niet duidelijk. In augustus werden drie Nederlanders in Egypte aangehouden. Twee journalisten, Bud Wichers en Tahir Osman Hamde, en de Nederlander Ahmed D. die later het land mag verlaten en in Turkije opnieuw wordt aangehouden op last van de Amerikanen. De Nederlandse ambassade maakte zich zorgen om de detentie van Ahmed D. die ook nog eens in zijn cel werd benaderd door de Britse geheime dienst. Dat de dienst NCTV blij is met de nieuwe machthebbers in Egypte die stevig optreden blijkt uit de weinig veroordelende woorden: “machtsovername door militairen en de afzetting van president Morsi.” Schoof spreekt niet van een militaire coup of een nieuwe dictator al-Sisi. Een weinig onderzoekende houding is ook te zien bij een herhaling van zetten rond de Boston aanslagen. In DTN-34 worden deze opnieuw aangehaald om de “de jihadistische dreiging in Europa en Noord-Amerika” te onderstrepen, om opnieuw te stellen dat “jihadisten uit het Westen zich meer richten op het plegen van kleinschalige en simpele aanslagen” en natuurlijk het concept van de “gewelddadige eenlingen of een klein aantal personen” meer krediet te geven. Bij gebrek aan jihadistische aanslagen moet de coördinator toegeven dat er “niet uitsluitend door de jihadistische dreiging” bestaat. Dat die dreiging in de verschillende DTN’s van 2013 toeneemt, daar verbaasd de dienst zich niet over. Er wordt ook niet gespeculeerd over de toename, het gaat namelijk alleen om de dreiging. De coördinator beschrijft drie arrestaties In Engeland, Duitsland en Frankrijk. In Duitsland, Zwitserland en Nederland worden zes mensen gearresteerd die een weerwolf organisatie zouden willen oprichten. De overheid moest toegeven dat er geen bewijsmaterialen en concrete plannen waren gevonden. De ambtenaar spreekt van “een aanslag die mogelijk zou worden uitgevoerd met behulp van een bom geïnstalleerd in een modelvliegtuig.” In Frankrijk werd een 23 jarige luchtmacht sergeant aangehouden op verdenking van het voorbereiden van een aanslag met zijn wapen op een moskee. De NCTV schrijft dat “de verdachte «naar extreemrechts neigende denkbeelden» zou hebben”, maar vergeet te melden dat de moslim gemeenschap naar aanleiding van de arrestatie het islamofobe klimaat in Frankrijk aan de kaak stelde. Islamofobie niet alleen van een select gezelschap, maar van een grotere groep Fransen. En in Engeland wordt de 25-jarige Oekraïner Pavlo Lapshyn veroordeeld voor het doodsteken van de 82-jarige moslim Mohammed Saleem en het plegen van een aanslag op de Tipton moskee. Pavlo Lapshyn was in april 2013 net aangekomen in het Verenigd Koninkrijk na het winnen van een prijs in Oekraïne om ervaring op te doen in dat land. Hij had de prijs ontvangen in aanwezigheid van de Britse ambassadeur in Oekraïne. Wat de jongeman tot de aanslagen heeft bewogen wordt door de NCTV verklaard als een “racistische moord” en “het plaatsen van drie bommen“.

De dienst ontpopt zich in 2013 als een terreurfabriek. De nieuwe coördinator Dick Schoof heeft daar vast een rol bij gespeeld. Zonder dat de omstandigheden in het buitenland daadwerkelijk veranderden, werd het dreigingsniveau verhoogd naar substantieel, hoewel onduidelijk is welke leidende parameters daarvoor gehanteerd zijn. Wie om zich heen zou kijken en de tijd heeft om de dreiging te analyseren en dat verwacht je van een coördinator, zou een voortrekkersrol verwachten bij de duiding. Niets is minder waar. De dienst ziet het liefst overal gevaar. Egypte kiest president Morsi, misschien niet de keuze van de NCTV, maar toch een democratische keuze. In plaats van het omarmen van de democratie, ziet de dienst alleen maar gevaren. De coördinator haalt dan ook opgelucht adem als de dictatuur in ere wordt hersteld door het Egyptische leger. Eenzelfde scenario leek zich af te spelen in Tunesië, maar daar hebben de Tunesiërs het hoofd koel gehouden. De coördinator niet. Wie de gigantische bosbrand in het Midden Oosten en een groot gedeelte van Noord-Afrika ziet, zou zich de vraag moeten stellen, hoe kunnen wij dit doorbreken? Dit lijkt niet interessant voor de NCTV, hoe meer geweld, aanslagen en dreiging hoe beter is het devies. Neem Mali. Daar zijn Toearegs in het Noorden boos over achterstelling en claimen een deel van het land. Nu wordt een deel van die coup ook door AQIM geclaimd, maar de Toearegs geven aan dat er iets mis is, zij willen meer rechten. Het indelen van deze nomadische stammen in het jihadistische kamp en de jihadistische vrijplaats zorgt voor een versimpeling van de politieke werkelijkheid waardoor de Toearegs in de toekomst waarschijnlijk zullen weigeren met de regering en haar bondgenoten te praten en te onderhandelen. Het simplisme van het reduceren van een conflict tot jihadistische groeperingen zal op de langere termijn alleen maar erger worden. Zie Soennieten in Irak die als enige bondgenoot nog jihadistische strijders vonden in hun conflict met de Iraakse regering. De verdeel en heers die de dienst propageert en uitvent is dreiging verhogend en dat roept al vragen op. Oorlog, burgeroorlog en aanslagen zijn niet te reduceren tot goed en kwaad, tot zwart en wit, tot terrorist en ‘ons’. Die versimpeling hercreëert een koude oorlog met haar slagvelden overal in Afrika, Azië en Latijns-Amerika en uiteindelijk steeds meer in Europa. De dienst lijkt echter behoefte te hebben aan terreur en transformeert zich langzaam tot een terreurfabriek, zoals de FBI in de Verenigde Staten mensen via informanten en infiltranten voorziet van wapens en explosieven (The Terror Factory: Inside the FBI’s Manufactured War on Terrorism). Mensen zijn boos over wat er in de wereld gebeurt, dat is logisch, zeker in een globaliserende wereld. De meeste mensen zullen die boosheid nooit omzetten in daden, sommige wel als zij de wapens door een informant of infiltrant krijgen uitgedeeld. Zijn zij dan schuldig? Of probeert de staat tot geweld aan te zetten? En zolang het niet mis gaat, lijkt er niets aan de hand, maar wat als een dergelijk terreurplot uit de hand loopt en er wel slachtoffers vallen? Wie eindeloos dreigt en dreigt zal uiteindelijk beloond worden en dat laat 2014 zien.

2014 Duurzame dreiging

DTN-35 / 24 februari 2014

Kern AQ zoals de legerleiding van onze vijand ‘terreur’ binnen de NCTV wordt genoemd lijkt in het DTN van 24 februari 2014 aan de winnende hand. Terreur ambtenaar Schoof moet toegeven dat “ook op het gebied van propaganda de omstandigheden momenteel in het voordeel van kern al Qa’ida en gelieerde groepen werken.” Dat groepen als JaN (Jabhat al-Nusra of JN) en ISIL (IS of ISIS) wel degelijk fundamenteel van elkaar verschillen is voor de coördinator niet interessant. Hij noemt nog wel dat de “weerstand (tussen ISIL en andere groepen) begin 2014 uitmondde in een grootschalig gewapend offensief van andere rebellengroepen tegen de ISIL.” Het gaat volgens de coördinator vooral om “de buitenlandse strijders van de ISIL en hun gezinnen,” maar daarmee wordt voorbijgegaan aan de vele clans en lokale groepen die vechten in de beide landen. Het lijkt even of de NCTV over zijn eigen schaduw heenstapt en een poging doet iets dieper op de materie in te gaan: “Er zijn verschillende berichten die aangeven dat JaN aan de kant van de rebellen tegen de ISIL vecht. Dit is een opvallende ontwikkeling, omdat beide groepen (JaN en ISIL) aan al Qa’ida verwant zijn.” Als de dienst zich vervolgens waagt aan een korte analyse over Syrië dan wordt alles weer teruggebracht naar de oorlog tegen terreur want het land zou zich ontwikkelen als “een vrijhaven waar, analoog aan Afghanistan in het verleden, een internationaal gezelschap van strijders in het gedachtegoed van al Qa’ida wordt geschoold, training krijgt en concrete ervaring en contacten opdoet.” De decennia lange burgeroorlog met inmenging van het Verenigd Koninkrijk, Rusland, de Verenigde Staten, andere naties en partijen wordt even onder het tapijt geveegd. We houden het simpel, de legers van de tegenstanders staan aan de poorten van Europa: “Het feit dat Syrië dicht bij Europa ligt, is tegen deze achtergrond zorgelijk.” In de wereldoorlog tegen terreur is de tegenstander hetzelfde ook al heeft ie misschien andere namen. De internationale dreiging is verengd tot Syrië en een beetje Jemen waar AQAS weer sterker is geworden, dankzij of ondanks de drones, dat laat de NCTV in het midden. Somalië is twee zinnen waard, Al-Shabaab is aan de winnende hand. Mali ook twee zinnen, maar dat front lijkt stabiel. En Egypte zijn wij dankzij de militairen weer aan de winnende hand want volgens de ambtenaar is “de afgelopen maanden de repressie tegen de jihadisten verder opgevoerd.” Het lijkt erop alsof de coördinator blij is met een dictatuur, geen woord over de moslimbroeders als politieke partij, democratie en rechtstaat. Daar waar in alle voorgaande DTN’s er nog twijfel was over de slagkracht en vestigingsplek van de kern-AQ weet Schoof het nu zeker: “Voor kern al Qa’ida zijn deze voor haar gunstige ontwikkelingen de voornaamste reden geweest om het afgelopen jaar het zwaartepunt van de globale jihad te verleggen van Afghanistan-Pakistan naar het Midden-Oosten. De groep zet daarbij zwaar in op de strijd in Syrië.” De dienst spreekt van een ware luchtbrug tussen Afghanistan-Pakistan en Syrië omdat de kern “het afgelopen jaar de verplaatsing van honderden jihadisten vanuit Afghanistan-Pakistan naar Syrië heeft gefaciliteerd.” In zijn kantoor zal Schoof met Stratego elementen het speelveld opnieuw indelen. Het is bijna kruip in de huid van want de NCTV weet ook dat niet alleen “«gewone» strijders, maar ook om personen die een hogere functie bekleden binnen kern al Qa’ida” voor Syrië hebben gekozen. De hele aanleiding van de oorlog is verdwenen uit het dreigingsbeeld, dictator Assad komt slechts ter sprake omdat hij steun krijgt van Hezbollah waardoor de stabiliteit van Libanon weer gevaar loopt door een toenemend aantal aanslagen in dat land. En de steun van Hezbollah heeft volgens de dienst “de afgelopen tijd geleid tot het oplopen van spanningen tussen soennieten en sjiieten.” En die tegenstelling heeft volgens de NCTV “ontwrichtende werking” op Irak alsof de onrust in Irak een gevolg is van de burgeroorlog in Syrië. Geen woord over de onderdrukking van de Soennieten tijdens het Amerikaanse bewind, de groeiende spanning tussen soennieten en sjiieten door de geparachuteerde Iraakse leiders en ook geen woord over de vele vreedzame protesten die voorafgingen aan een grote opstand van soennieten. De analyse van de dienst is simpel: “Door aanslagen van de ISIL is de algehele veiligheidssituatie in dat land achteruitgegaan.” En wat Irak overkomt kan ons ook overkomen, lijkt Schoof te suggereren. Europa is dichtbij Syrië, “er wordt in toenemende mate ook heen en weer gereisd tussen Syrië en Europa” en “Franse terugkeerders, bijvoorbeeld, kunnen vanwege de open grenzen in het Schengengebied ook besluiten een aanslag te plegen in België” alsof de coördinator al wist dat dat zou gaan gebeuren. Alles staat in het teken van “risico”, “aanslagplannen”, “een radicaliserende en rekruterende rol”, “een actieve, faciliterende rol” en nog veel meer dreiging. Het is bijna zo dat de aanslag nu elk moment kan plaatsvinden en dan is er toch iemand bij de dienst die nog een beetje gezond verstand heeft: “Tot slot moet niet uit het oog worden verloren dat van een aantal van de terugkeerders geen directe dreiging uitgaat.”

DTN-36 / 30 juni 2014

Hoewel er nog veel onduidelijkheid is over de achtergrond van de terroristische aanslag in Brussel in het Joods Museum op 24 mei, wijst alle informatie erop dat die werd uitgevoerd door een jihadistische terugkeerder die gevochten had in Syrië. Deze aanslag illustreert de dreiging die uitgaat van de terugkeer naar Europa van jihadisten die in Syrië hebben deelgenomen aan de strijd. Deze dreiging was voor de NCTV de belangrijkste reden om in maart 2013 het dreigingsniveau te verhogen van ‘beperkt’ naar ‘substantieel’. De door een Fransman uitgevoerde aanslag in Brussel toont aan dat de dreiging die uitgaat van teruggekeerde jihadisten voor heel Europa geldt. Verder blijkt dat terugkeerders ook in een ander land dan hun land van herkomst aanslagen kunnen plegen. Dat betekent dat in potentie alle in Europa teruggekeerde Syriëgangers ook voor Nederland een dreiging kunnen vormen. En het land of ondertussen landen waar die terugkeerders vandaan komen zijn vooral Irak en Syrië en in mindere mate Libanon. Door de jihad bril van de dienst wordt alles ‘evil’ wat daar gebeurt. Fundamentele vragen gaat de NCTV zoals gewoonlijk uit de weg. IS (ISIL of ISIS) is het kwaad en “de militaire opmars van deze terroristische organisatie in Irak in juni 2014 is een gevaarlijke ontwikkeling, mede omdat het een aanzuigende werking kan hebben op westerse jihadisten.” Nieuwe jihadi’s komen er aan schrijft coördinator Schoof. Twee alinea’s verhaalt de ambtenaar nog over de strijd tussen Jabhat al Nusra (JaN, JN) en ISIL, de “kritiek op de voorman van kern al Qa’ida, Ayman al-Zawahiri,” op jihadistische Geenstijl- achtige websites en de mogelijke “tweedeling binnen de mondiale jihadistische beweging”. De coördinator insinueert dat de kans op aanslagen zal toenemen door die tweedeling al zegt hij dat niet hardop. Enerzijds zegt hij namelijk dat “uit profileringsdrang de groeperingen zelfs meer ijver aan de dag zouden kunnen leggen bij het uitvoeren van aanslagen in het Westen,” en anderzijds “zal de dreiging tegen het Westen hierdoor hoogstwaarschijnlijk niet veranderen.” Nu had een zinvolle analyse kunnen zijn als de coördinator had bedacht dat het misschien waardevol was de hand uit te steken naar een van de partijen, maar in een zwart-wit wereld is praten met gelabelde terroristen uitgesloten. Enkele maanden later strijden ISIL en JN gezamenlijk tegen de Verenigde Staten en zijn bondgenoten. Eigenlijk is ambtenaar blij met zoveel dreiging, de aandacht in de media wordt alleen maar groter. Het gebrek aan analyse is ook zichtbaar in de beschrijving van het conflict tussen soennieten en sjiieten. Over Irak schrijft de NCTV dat “de ontwikkelingen kunnen leiden tot een burgeroorlog tussen de soennieten en sjiieten in Irak.” De burgeroorlog was allang aan de gang, eigenlijk sinds 2004 toen de Amerikanen huishielden in Fallujah. Na het vertrek van de Amerikanen in december 2011 escaleerde de oorlog opnieuw. De discriminatie van soennieten, begonnen onder het Amerikaanse regime, nam grote vormen aan en uiteindelijk explodeerde de situatie. Vervolgens schrijft de terreur functionaris dat de “beelden van gewelddadigheden begaan door de ISIL wereldwijd hebben geleid tot een golf van verontwaardiging,” en is het beeld bevestigd dat er maar een partij het kwaad is, IS of eigenlijk de jihadistische beweging. Dat de eindeloze burgeroorlog in Syrië ook tot een tweestrijd leidt tussen de soennieten en de sjiieten en daarbij destabiliserend werkt voor de rest van de regio, dringt langzaam door tot de dienst. “De activiteiten van JaN en de ISIL richten zich ook op Libanon, een buurland van Syrië.” Het gaat hierbij om aanslagen op Hezbollahdoelwitten, een politieke partij waarvan de militaire tak wordt aangemerkt als terroristische organisatie. Hezbollah steunt het regime van Assad, net als Iran. Volgens de NCTV profiteert “het Assad-regime van de grote verdeeldheid onder de gewapende oppositie en de strijd van verschillende groepen tegen de ISIL,” maar weerhoudt het de dienst niet om vooral ISIL als het gevaar te zien, vooral omdat zij een “groot gebied in het Midden-Oosten” controleren, volgens de coördinator een “safe haven”. Een zogenaamd “safe haven” was een van de redenen om in te grijpen in Mali. En terwijl Nederland de Fransen ondersteunt, lijkt de veiligheidssituatie er niet veel beter op te worden: “Rebellengroepen alsmede jihadistische groepen blijven de veiligheidssituatie in Noord-Mali negatief beïnvloeden.” De ambtenaar pruttelt nog even dat het “de Afghaanse Taliban niet gelukt was om de presidentverkiezingen in Afghanistan van april en juni 2014 met grote aanslagen te verstoren,” maar voor de rest is er weinig positiefs aan dat front te melden: “Wel voerde de Taliban in de aanloop naar de verkiezingen terroristische aanslagen uit.” En in Jemen blijkt een drone oorlog ook niet echt een oplossing voor vrede: “De dreiging tegen de veiligheidsautoriteiten en westerse belangen in Jemen blijft onverminderd hoog.” Een minder eurocentristische houding zou de conclusie hebben getrokken dat de drone aanvallen voor de lokale bevolking ook ontwrichtend werken. Het zelfde geldt voor de Hoorn van Afrika inclusief Kenia. Ook daar is door de ‘internationale gemeenschap’ ingegrepen maar blijft “de positie van al-Shabaab in Somalië en Kenia sterk.” En de regio destabiliseert verder met Djibouti misschien als nog een dominosteen. Hoewel Boko Haram al enkele keren was genoemd leek de groep nog niet toegetreden tot de jihadistische cirkel van de NCTV, maar in mei ontvoert Boko Haram honderden leerlingen van een meisjesschool en dat “heeft geleid tot internationale ophef en bemoeienis.” Boko Haram is echter niet uit het niets ontstaan en heeft alles te maken met politieke leiders, legerleiding en een economisch beleid dat het westen door de jaren heeft gesteund. Het bestempelen van de groep tot het ultieme kwaad is niet de oplossing voor het conflict, maar eerder de oorzaak zoals AQAS, al-Shabaab, al-Qaida en de vele andere groepen laten zien. Ondertussen is Libië als volwaardig lid aan de lijst fronten van de wereldoorlog tegen terreur toegevoegd, evenals Egypte dat in 2014 door de coördinator wordt verrijkt met een nieuwe afkorting, ABaM of Ansar Bayt al-Maqdis. Geen woord over de militaire dictatuur, de slachting onder vreedzame betogers, de vele arrestaties, ook van journalisten, en de staatsterreur. Het is wachten op een opstand zoals IS, de coördinator is echter vooral bezig met de mogelijke westerse doelen. De dienst wijst ook naar het gevaar voor de burgerluchtvaart, maar kijkt zoals later blijkt al tijden de verkeerde kant op: “De aanwezigheid van manpads (Man-portable air-defense systems) bij ABaM en de capaciteit om deze te gebruiken, vormen een blijvend risico voor de burgerluchtvaart boven de regio.”

En dat die mogelijke doelen boven en in Europa kunnen liggen maakte de 29 jarige Fransman Medhi Nemmouche duidelijk. “Hij wordt verdacht van het neerschieten van enkele bezoekers bij het Joods Museum in Brussel op zaterdag 24 mei 2014.” De coördinator lijkt blij met deze aanslag van een terugkeerder: “De belangrijkste component van deze dreiging is de jihadgang vanuit nagenoeg alle westerse landen naar Syrië en de daaraan verbonden risico’s van terugkeerders.” Hij gaat echter nog verder want had hij niet gewaarschuwd voor grensoverschrijdende jihadisten in Europa. “De aanslag in Brussel bevestigt het grensoverschrijdende karakter en de ernst van de huidige jihadistische dreiging.” Die ernst is echter een probleem. Medhi Nemmouche was bekend bij inlichtingendiensten, niet alleen in Frankrijk, maar ook zijn rol bij IS in Syrië. Zijn ‘nom de guerre’ was Abou Omar en hij was de beul van IS, herinnert de Franse journalist Nicolas Hénin zich, die bijna een jaar gegijzeld was door IS. Voor de coördinator is het alleen “nog onduidelijk waarom de verdachte specifiek het Joodse museum in Brussel als doelwit uitkoos.” Vervolgens beschrijft de coördinator hoe slim Nemmouche heen en weer kon reizen tussen Syrië en Europa en in Europa, maar zegt daar niet bij dat de DCRI of DGSE de man in de gaten hield en dat die observatie net voor de aanslag in Brussel stopte. Vervolgens duurde het nog enige tijd voordat de douane en niet de inlichtingen- en opsporingsdiensten de man in het zuiden van Frankrijk arresteerde wat op zich ook opmerkelijk is. Wat er precies is gebeurd en wat er allemaal misging zal waarschijnlijk nooit duidelijk worden, probleem is dat dat de mythe vorming van de ‘evil jihad’ zal vergroten. De NCTV voert nog wel de arrestatie van Ibrahim Boudina op 11 februari 2014 op om te laten zien dat de Europese opsporings- en inlichtingendiensten wel degelijk effectief kunnen zijn. Ook in Engeland werd een man, Ian Forman, gearresteerd en veroordeeld voor het maken van explosieven en het plannen van aanslagen op moskeeën in de Merseyside area. Hij had extreemrechtse denkbeelden en haat tegen moslims op sociale media geuit en was opgevallen door zijn zoektocht naar handleidingen voor explosieven op het internet. Spanningen in de wereld zijn echter niet in te delen in twee kampen zoals de oorlog in Syrië, Irak of elders laten zien. De coördinator veegt Ian Forman op een hoop met Frazier Glenn Cross die in twee joodse gemeenschapshuizen in de Amerikaanse stad Kansas City drie mensen doodschoot. Misschien zijn beide extreem rechts, maar hun achtergronden zijn zeer verschillend en om ze beide te bestempelen als “gewelddadige eenlingen” is ook te eenvoudig want Frazier Glenn Cross was een voormalig leider van de Ku Klux Klan.

DTN-37 / 12 november 2014

Gelukkig gaat de laatste DTN van 2014 weer helemaal over het jihadisme. De dienst kan het bijna niet meer bijbenen: “De ontwikkelingen in het Midden-Oosten gaan zo snel dat verschillende andere regionale conflicten, en veel daarmee samenhangend of opkomend jihadistisch geweld enigszins uit beeld dreigen te raken.” In DTN-36 schreef de NCTV vooral over Syrië en Irak en leek de rest van de fronten van de wereldoorlog tegen terreur te zijn vergeten. Volgens de coördinator ligt dat aan de “versnelling in de dynamiek tussen de conflicten in het Midden-Oosten en Noord-Afrika, de daar opererende jihadistische groepen en jihadistische bewegingen in het Westen.” De beperkte analyse die de dienst besteedt aan de situatie is simpel: “regionale conflicten en hernieuwd zelfvertrouwen” jagen de boel aan. Ook gebruiken jihadisten sociale media, al is daar al tien jaar sprake van in de DTN’s en is het “jihadistische wereldbeeld nog steeds levensvatbaar binnen Westerse democratieën.” Er is na tien jaar wel enig inzicht gekomen in het functioneren van de dienst zelf: “Westers overheidsoptreden tegen het jihadisme en de recente geweldescalatie tussen het Westen en jihadistische groepen in Syrië en Irak lijken deze dynamiek eerder te versnellen dan te temperen.” De dienst blijft het gelukkig allemaal jihadistische strijdgebieden noemen zodat het zwart-wit denken in stand blijft. Het oude rijtje Jemen, Afghanistan, Irak, Mali, Somalië was al uitgebreid met Libië, Egypte en Nigeria, maar de coördinator voegt daar in deze DTN ook Algerije, Tunesië, Kenia, Libanon, Jordanië, delen van Zuid-Azië en zelfs Turkije en Saoedi-Arabië aan toe. De coördinator spreekt over een “spill-over effecten van de daar voortwoedende conflicten naar buurlanden zoals Turkije, Jordanië en Libanon. ” Bij de conflicten gaat het om Irak en Syrië, Jemen en Egypte wordt daarbij niet genoemd, maar de coördinator erkent dat de instabiliteit ook gemakkelijk kan overslaan zoals in Irak gebeurde. Bij de passages over Irak gaat het alleen over het feit dat “de deelname van Nederland aan de militaire coalitie die in Irak tegen ISIS vecht, Nederland nadrukkelijker in beeld heeft gebracht bij jihadisten.” Het gevaar schuilt natuurlijk onder de “uitreizigers en terugkeerders”, maar nu ook onder de “niet-uitgereisde jihadisten” of mogelijk nog niet uitgereisde jihadisten. Wel spreekt de ambtenaar over “het Amerikaanse offensief”, geen woord over de mensenrechten schendingen door de groepen die Nederland steunt wel over de mensenrechten schendingen door IS. De dienst meldt wel dat “ISIS gebruik maakt van extreem geweld tegen burgers en tegenstanders, hetgeen een grote vluchtelingenstroom heeft veroorzaakt.” Opnieuw vermeldt de coördinator niet dat er al miljoenen vluchtelingen waren voor de opkomst van IS. De NCTV vermeldt de onthoofdingen en de opgevoerde militaire campagne van de Amerikanen. Terwijl Nederland meedoet aan de bombardementen van door de Amerikanen gekozen doelen stelt de dienst dat het “niet duidelijk is welke effecten dit op de slagkracht van ISIS en het ‘kalifaat’ gaat hebben”. Dat kalifaat versterkt volgens de coördinator “de verdeeldheid binnen de wereldwijde jihadistische beweging.” Volgens de dienst kan de “onenigheid binnen de jihadistische beweging tussen kern al Qa’ida en ISIS een dreigingsverhogende factor zijn”. Daarbij gaat het natuurlijk alleen om de dreiging voor het Westen en “daarmee mogelijk ook Nederland.” De onenigheid tussen kern-AQ en IS (Islamitische Staat) is sinds maanden een favoriet thema van de coördinator, maar het is onduidelijk waarom. De jihadistische veenbrand lijkt zich razendsnel te verspreiden, de coördinator moet dat ook onderkennen. De ruzie tussen kern-AQ en IS lijkt door de bombardementen van de Amerikanen en hun Nederlandse vriendjes niet echt aangewakkerd, maar eerder verminderd. Grote groepen strijders van andere groepen ondersteunen IS nu in hun strijd tegen de Amerikanen en hun bondgenoten. De situatie wordt nog complexer als bedacht wordt dat diezelfde Amerikanen met hulp van de Israëli strijders van Jabhat al Nusra (JaN) steunen met wapens en munitie, waarbij de vraag zich oproept waar die wapens uiteindelijk belanden. Heel langzaam ontstaat er een palet zoals dat tijdens de oorlog tegen de Russen in de jaren tachtig te zien was met de door de Amerikanen gesteunde Moedjahedien en een door de Russen gesteunde regering. Alleen is de situatie in Syrië nog complexer en explosiever dan de situatie in Afghanistan toen er al veel strijdgroepen waren die door diverse landen waaronder ook Iran en Saoedi-Arabië werden gesteund. Nederland doet nu mee aan een totale burgeroorlog in twee landen die vermengd is met de wereldoorlog tegen terreur en diverse proxy oorlogen. Om aan te geven dat die wereldoorlog nog steeds op onze stoep kan komen te staan, onderstreept de ambtenaar nogmaals het gevaar van terugkeerders, uitreizigers en niet-uitgereisden. Om met de terugkeerders te beginnen refereert de dienst aan Noorwegen: “In Noorwegen was er eind juli 2014 tijdelijk sprake van een ISIS-gerelateerde terroristische dreiging.” Waarom het tijdelijk was, wat er aan de hand was en hoe ernstig mag de lezer niet weten. Blijkbaar had een buitenlandse inlichtingendienst gemeld dat er ‘terugkeerders’ op reis waren richting Noorwegen en dat zij van plan waren om een aanslag te plegen. Waarom dit tot een verhoogde staat van paraatheid met duizenden politiefunctionarissen en militairen heeft geleid wordt niet duidelijk. Of het met de missers ten aanzien van de aanslagen van 2011 te maken heeft wordt ook niet duidelijk. Of er überhaupt een dreiging was blijft in het midden. En dan zapt coördinator Schoof naar Australië en zegt dat “de Australische autoriteiten twee separate terroristische plots voorkomen die beide aan ISIS of ISIS-aanhangers gerelateerd kunnen worden.” Daar werden 800 overheidsfunctionarissen ingezet om 15 personen aan te houden waarvan er een in isolatie is geplaatst. Volgens de advocaten van de verdachte Omarjan Azari is het enige bewijs van de overheid een verkeerd vertaald telefoongesprek. Of dit waar is of niet maakt eigenlijk niet uit, maar de vraag is of de dreiging reëel is en op zijn minst zou de overheid daarover kunnen communiceren. Communicatie en informatie ontbreken vaak bij aanslagen. Ook bij de nieuwe categorie ‘jihadisten’ de niet-uitgereisden zoals de coördinator een nieuwe dreiging identificeert naar aanleiding van “twee gevallen van aanslagen door vermoedelijke jihadisten op militairen” in Canada. De niet-uitgereisde Canadezen die de aanslagen pleegden waren volgens de NCTV “jihadisten, die in eigen land geradicaliseerd waren”, “vermoedelijke jihadisten” en “niet-uitgereisde jihadisten”. Zoals altijd bij terroristische aanslagen zijn er veel onbeantwoorde vragen, zoals hoe Michael Zehaf-Bibeau, de schutter bij het oorlogsmonument en in het parlement, in het bezit is gekomen van een jachtgeweer en auto terwijl hij in de daklozen opvang verbleef en een flink strafblad had. Ook is er opnieuw de vraag wat voor kennis opsporings- en inlichtingendiensten hadden met betrekking tot Michael Zehaf-Bibeau en de andere verdachte van een aanslag met een auto, Martin Couture Rouleau. Beide mannen waren bekend bij de overheid. En dan zijn we weer terug bij de aanslag in Brussel door Mehdi Nemmouche die volgens de coördinator duidelijk maakt dat “teruggekeerde jihadisten min of meer eigenstandig besluiten een aanslag te plegen in eigen land of daarbuiten.” Op basis waarvan de ambtenaar tot deze conclusie is gekomen wordt niet duidelijk, het is gewoon waar en de dreiging is echt want “dat komt tot uitdrukking door allerlei aanhoudingen.” De coördinator stelt dat “begin oktober een ISIS-gerelateerd plot in het Verenigd Koninkrijk door de politie werd opgerold.” Nu werden er vier mannen in Engeland gearresteerd. Een werd al snel vrijgelaten en de drie verdachten van een mogelijke terroristische aanslag zullen tot april 2015 in voorarrest zitten. Veel duidelijk is er niet en het is nogal voorbarig deze verdachten al af te schilderen als terroristen, al is een voorarrest van zes maanden al een straf van formaat. En die aanhoudingen vinden niet alleen in België, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk plaats maar ook in Nederland Oostenrijk, Frankrijk, Duitsland en Spanje. Welke dreiging er van de verdachten is uitgegaan wordt niet duidelijk, want “in algemene zin betroffen de aanhoudingen personen die in Syrië waren geweest, van plan waren om naar Syrië af te reizen of financiële steun zouden hebben verleend aan terroristische organisaties.” Met de arrestaties van de families in Huizen in gedachten, die uit elkaar werden gerukt, kinderen in pleeggezinnen geplaatst, is de vraag van wie de dreiging eigenlijk komt, van deze mogelijke uitreizigers of van de staat.

Laten we bij de laatste arrestaties beginnen. Twee echtparen met kinderen zouden volgens de overheid op het punt staan naar Syrië te vertrekken. Er vindt een terreuroperatie plaats. Deze arrestaties vloeien voort uit tien jaar dreigingsbeeld. Na de netwerken waren het de jihadisten, de uitreizigers, de terugkeerders, de niet-uitgereisde jihadisten en de mogelijk nog niet uitgereisde jihadisten. Het klinkt allemaal als de woorden van Donald Rumsfeld die hier al eerder bij de dreiging in 2006 werden aangehaald: “There are known knowns. These are things we know that we know. There are known unknowns. That is to say, there are things that we know we don’t know. But there are also unknown unknowns. There are things we don’t know we don’t know”. In potentie is iedereen een gevaar, zelfs de kinderen, hoe jong ook. Een overheid die op deze wijze zegt ‘terreur’ te bestrijden is niet alleen de weg kwijt, maar is zelf terreur. Er was geen directe dreiging in de zin van een mogelijke aanslag op wandelaar, fietser, auto, bus, trein, vliegtuig of een ander mens of object. Er was ook geen informatie ten aanzien van een directe aanslag op een al dan niet mogelijk doel. Er was alleen het gerucht dat de families Nederland zouden willen verlaten. Dat lijkt na deze staatsterreur meer dan logisch, zou je in een land willen leven waar de wens om naar elders te verhuizen al genoeg is om als terrorist te worden bestempeld?
De dienst is bezig met families die willen verhuizen naar een regio die in oorlog is. Nu kun je daar bezwaar tegen hebben, maar om hen meteen lidmaatschap van een terroristische organisatie aan te wrijven lijkt gebaseerd op een zwart-wit denken dat Syrië in twee kampen deelt, als je niet met ons bent dan ben je een terrorist ( “if you are not with us you are with the terrorists”). Nu is dat allemaal erg lastig in Syrië maar waar ook ter wereld eigenlijk. De partijen zijn legio. Er is dictator Assad met zijn aanhang, vaak ook lid geweest van de as van het Kwaad, zoals de Amerikanen het versimpelen. Dan zijn er de Koerden, vaak ook gelabeld als terroristen zoals de PKK. En diverse andere groepen al dan niet gesteund door het ‘westen’, Iran, Saoedi-Arabië of een ander land. Dan zijn er de Amerikaanse en ‘onze’ bombardementen met hun vele burgerslachtoffers. Allemaal partijen met bloed aan hun handen, dus misschien is afreizen naar een streek in oorlog niet de beste optie voor kinderen, maar is dat terroristisch en past daar een operatie bij die mensen alleen maar vervreemdt van enige rechtsorde?
In die dreigingsdenktrant is de dienst bezig met die families terwijl een van haar taken ook is de bescherming van de burgerluchtvaart. Stel nu dat er een bericht was binnengekomen dat vliegtuigen bij bosjes uit de lucht zijn geschoten in Oost Oekraïne, wat zou dan een gepaste reactie zijn geweest? Waarschijnlijk het tot nader order vermijden van het gebied, want je weet nooit. En zou die houding eigenlijk ook niet een logische analyse zijn geweest van een gemiddelde krantenlezer ten aanzien van de situatie in Oost Oekraïne? Die had dat misschien al eerder geconcludeerd, aangezien de raketten daar al langer door de lucht vlogen. Was een verschil van enkele kilometers een oplossing? In theorie wel, maar aangezien het gebied zich ontwikkelde tot een volwaardige burgeroorlog en tevens dreigde te worden opgeschaald tot een oorlog tussen grootmachten, had een verstandig nuchter denkende ambtenaar voorgesteld om tot nader order het gebied te mijden, je weet immers maar nooit.
Een ambtenaar die angst en terreur zaait zal dat niet bedenken, die is bezig met legergroen op straat, met het toeschrijven van elk incident aan een steeds groter wordend jihadistische leger en het achtervolgen van kinderen die naar Syrië willen vertrekken. Daarom is het ook interessant dat de ambtenaar geen woord vuil maakt aan Oekraïne in zijn dreigingsbeelden van 2014 want dat past niet in het denken van islamitische terreur die de wereld verovert. Nee, Syrië en Irak staan in brand en dat heeft een aanzuigende werking, uitstralende werking, dat slaat op ons terug. Wensdenken van een paranoïde terreur ambtenaar. Helaas voor de dienst stonden die landen al langer in brand en mede door toedoen van het westen is het niet meer een brand, maar is de boel geëxplodeerd. Natuurlijk alleen maar goed voor de dienst die daarom namens Schoof stelt dat we niet paranoia moeten zijn, maar wel alert. Wat dat inhoudt blijft duister? Is iedereen plots inlichtingen- en opsporingsambtenaar in dienst van de dienst. Het lijkt erop alsof de coördinator al tien jaar in een waan van zwart-wit denken leeft. Een Amerikaanse wereld die democratie zou brengen in landen als Afghanistan en Irak. Landen die in tien jaar dreiging niet meer weg te denken zijn uit de DTN’s. De dienst is allang niet meer alert, maar uitermate paranoia, levend in een waan die de veiligheid in gevaar brengt. MH17 is daar het voorbeeld van.

Buro Jansen & Janssen, 25 maart 2015

artikel

artikel als pdf

De jihadistische angstvisioenen van de NCTV (internationaal) (kort)

De Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV) is allang niet meer alert, maar uitermate paranoia, levend in een waan die de veiligheid in gevaar brengt. MH-17 is daar het voorbeeld van.

Dreigingsbeelden Terrorisme Nederland (DTN) worden gekenmerkt door een hitserigheid van een blogtekst of tweet zonder duidelijke bronvermelding en achtergrond. Het lijkt veel weg te hebben van een mening over de toestand in de wereld, een soort G.B.J. Hiltermann. Een mening die niet bedoeld is om angst weg te nemen, want een aanslag is immer voorstelbaar, reëel en wij zijn eigenlijk altijd voorkeursdoelwit en soms gelegenheidsdoelwit.

Wie tien jaar DTN doorspit, weet niet meer dan wat internationale kranten over mondiale zaken hebben gepubliceerd, enkel nog meer gestript van elke vorm van verdieping, duiding, analyse. De internationale context van het dreigingsbeeld wordt gepresenteerd zonder achtergrond, zonder duidelijke beredenering van verbanden, zonder bronnen, zonder concrete aanwijzingen. Maar met veel geruchten, berichten, voorstelbaarheden, aannemelijkheden en andere vage veronderstellingen over mogelijke gevaren zonder enige aanwijzing.

Aanslagen, brandstichtingen, mislukte aanslagen en complotten worden gepresenteerd als strijdmomenten op het wereldwijde battlefield. De rol van opsporings- en inlichtingendiensten wordt nooit nader benoemd, geanalyseerd, doorgrond. Ook discrepanties in de officiële versies van de incidenten komen niet aan de orde. We zijn steeds door het oog van de naald gekropen. Ook wordt er nergens rekenschap gegeven van de ‘collateral damage’, de vele burgerslachtoffers bij standrechtelijke executies in de zogeheten jihadistische strijdgebieden. We zijn in oorlog en bang en alles lijkt geoorloofd. De internationale terreur van het dreigingsbeeld.

Us against them

Waarom wordt het internationale nieuws in de NDT’s doorgenomen? Het antwoord van de NCTV is dat er een directe link is tussen groepen als al-Qaida, IS en radicale moslims in Nederland. Radicalisering via het internet, middels aanzuigende werking, terugkeerders, jihadgangers, wereldnieuws in het teken van radicalisering in Nederland, gekoppeld aan aanslagen.

Is er meer dan wereldnieuws in de vorm van vette koppen dat in de DTN’s wordt vastgelegd? Nee, wat er ter plaatste aan de hand is, is niet meer interessant. Het perspectief zijn de jihadistische strijdgebieden die de slagvelden van de mondiale oorlog tegen de terreur voorstellen. Lokale historie, omstandigheden en ontwikkelingen zijn niet van belang. Er wordt een bipolaire wereld geschapen, ‘us against them’, ‘you are with us or with the terrorists.’

Wordt duidelijk of inlichtingenbronnen of inlichtingen analyses een extra dimensie geven aan het dreigingsbeeld? In tien jaar dreiging wordt niet gepoogd grip te krijgen op de groeiende veenbrand die in het Midden-Oosten en noordelijk Afrika woedt. Er wordt gesproken over de-radicalisering, het tegen gaan van extremisme en polarisatie alsof het ziekten zijn, maar de eigen radicalisering van de dienst en van de Nederlandse overheid in relatie tot de war on terror en ten aanzien van de battlefields wordt niet onderzocht.

Overstijgt het internationale deel van de dreiging het niveau van een tweet over Poetin, Russisch materieel in Oost-Oekraïne, militaire vliegtuigen die uit de lucht zijn geschoten, protesten in Irak, de slag om Raqqa of ontwikkelingen in Noord-Mali? Nee, sommige aanslagen worden afgedaan met één regel, enkele incidenten krijgen meer aandacht, meestal om het eigen gelijk van de dienst aan te tonen. Zoals ‘terugkeerders’ die iets gedaan hebben en daarom het grote gevaar vormen.

De indruk ontstaat dat Europa onder vuur ligt, maar dat heeft vooral te maken met de voorkeur bij de NCTV. Alles buiten Europa, Canada, de VS en Australië wordt slechts zeer beperkt aangestipt, tenzij er een westerling slachtoffer van een aanslag of ontvoering is geweest. Wat voor indruk laat de terreurdienst achter ten aanzien van de ‘eigen’ inlichtingen verzameling, het uitwisselen van data tussen diensten onderling en de aanwezigheid van goede analisten die in staat zijn het diverse materiaal te duiden? Zou het bijvoorbeeld hebben uitgemaakt als de diensten die de NCTV coördineert een afgevaardigde in Kiev (MH-17) zouden hebben gehad?

Politiek document

De inlichtingen die de dienst presenteert, hebben het karakter van korte nieuwsberichten met zwaar aangezette koppen. Natuurlijk stelt de dienst dat in het kader van de ‘veiligheid van de staat’ het niet mogelijk is om bronnen te vermelden, alle inlichtingen prijs te geven en specifieker te zijn over gebeurtenissen. De terreurdienst krijgt haar informatie uit handen van politie- en inlichtingendiensten die hun informatie weer betrekken van buurtagenten, regionale en criminele inlichtingendienst medewerkers, geheime diensten van landen en andere bronnen. Ongeveer 70 tot 80 procent van de informatie is afkomstig uit openbare bronnen zoals kranten, lokale bladen, Facebook, Twitter, internet.

Het bipolaire wereldbeeld van de NCTV beïnvloedt het dreigingsbeeld zodanig dat twijfel, nuance en perspectief volledig ontbreken, vandaar de blinde vlek voor Oekraïne, de blinde vlek ten aanzien van de controle op wapenvergunningen, de blinde vlek voor de economische crisis. Alles is jihad en dreiging is synoniem aan radicaal jihadistisch extremisme. Hebben DTN’s daarom het karakter van een jaarverslag van een inlichtingendienst? Ja, misschien iets specifieker, maar verwacht geen nauwgezette informatie, duidelijke analyse, duiding of verdieping.

Een DTN is een dreigingsbeeld, een soort jaarverslag van de geheime dienst over de gevaren voor de staat, een soort weerbericht, waarbij een regenbui voorspelbaarder is dan de mogelijke gevaren of een aanslag. Iedere trouwe krantenlezer kan het zelf schrijven, en met een beetje politiek gevoel ook nog diverse politiek groepen, bewegingen of etnische gemeenschappen aanwijzen als zijnde ‘staatsgevaarlijk’.

Jaarverslagen van inlichtingendiensten zijn over het algemeen zeer vaag. Ze wekken de indruk dat de diensten veel weten, maar geven geen enkel inzicht in de werkelijke aard van die kennis. Het DTN lijkt daarop, al ontbeert het de typisch cryptische geheime dienst taal. Uiteindelijk zijn jaarverslagen van inlichtingendiensten en dreigingsbeelden politieke documenten, want de term staatsgevaarlijk is een rekbaar begrip in verschillende politieke contexten.

Potentieel jihadisme

Er vanuit gaande dat inlichtingendiensten een groot deel van hun informatie uit openbare bronnen putten, moet geconcludeerd worden dat eigenlijk steeds weer dezelfde set aan bronnen wordt geraadpleegd. Bronnen die het gevaar, de dreiging en de potentie van het jihadisme onderstrepen. Analyses die trachten anders aan te kijken tegen de ‘oorlog tegen de terreur’ zijn niet terug te vinden in dreigingsbeelden.

Daarnaast valt op dat de internationale component in het dreigingsbeeld van het ministerie van Veiligheid en Justitie groot is in verhouding tot de nationale component. Al-Qaida, al Nusra of een andere club zet in een online magazine (Inspire bijvoorbeeld), op sociale media of een live podcast dat Geert Wilders opnieuw de islam beledigd heeft en daarom onthoofd moet worden of dat Nederland gestraft moet worden. Deze tweet, fatwa, artikel of opmerking vindt zijn weg naar het eerst volgende DTN.

Probleem bij deze internationale context is dat de vraag in hoeverre er een relatie is met een dreiging voor Nederland onduidelijk is. In DTN-4 wordt bijvoorbeeld een fatwa van Abu Musab al-Suri aangehaald. Deze Syrische Spanjaard, geboren onder de naam Mustafa bin Abd al-Qadir Setmariam Nasar, zou in Pakistan zijn gearresteerd en door de Amerikanen aan Syrië zijn uitgeleverd waar hij nog gevangen zit. De coördinator schrijft dat ‘de authenticiteit van deze op internet geciteerde fatwa vooralsnog niet bevestigd kan worden’, maar is alvast in het DTN opgenomen, want de fatwa wordt door ‘veiligheidsautoriteiten serieus genomen.’

Dat is helder, deze fatwa wordt vermeld in het dreigingsbeeld, maar als de authenticiteit niet is gecheckt, wat zegt dit dan over de dreiging? Wat is het nut de fatwa op te nemen in het dreigingsbeeld? Bericht de coördinator ook in het volgende DTN dat de authenticiteit van de fatwa al dan niet is vastgesteld? Nee, de terreurdienst bericht niet langer over deze fatwa en ook niet over de heer Abu Musab al-Suri die blijkbaar zijn dreigingsdoel voor de terreurdienst heeft vervuld. Abu Musab al-Suri komt nooit meer in de dreigingsbeelden terug, zelfs zijn arrestatie en de uitlevering aan dictator Assad niet.

Voorstelbaar

Maak uzelf gek, lijkt het devies van de opstellers van het DTN. Dat de Nederlandse aanwezigheid in Afghanistan, Irak of Mali een directe bedreiging is voor de militairen aldaar (‘Nederlandse belangen’) is volstrekt logisch. ‘Wij’ doen namelijk mee aan een oorlog, een oorlog tegen de terreur, een burgeroorlog. In een oorlog vallen slachtoffers, vooral burgers, maar soms ook militairen. In Afghanistan en Irak woedt vooral een Amerikaanse oorlog, in Mali een Franse.

Dat burgerslachtoffers onder de Afghaanse bevolking door toedoen van Nederlandse militairen direct zullen leiden tot een massaslachting in het Utrechtse winkelcentrum Hoog Catharijne, is minder voorstelbaar, hoewel niet onaannemelijk. De broer van een slachtoffer zal heel boos zijn en de Nederlanders wat aan willen doen, maar pakt hij ook meteen een Kalasjnikov in de hand en de bus naar Nederland?

Het woord voorstelbaar komt regelmatig voor en ja, als Nederland blijft meedoen aan de ‘war on terror’ dan is alles heel voorstelbaar aangezien deze oorlog geen grenzen kent, want voor ‘ons’ heeft het geen grenzen dus voor de ander, de tegenpartij, ook niet. Nederland neemt deel aan een wereldwijde oorlog. Ook ambassades, bedrijven, toeristen die werken of verblijven in landen als Jemen en Libië zullen een groter gevaar lopen betrokken te raken bij schietincidenten of aanslagen. Allemaal heel voorstelbaar aangezien er in die landen sprake is van een burgeroorlog.

Betekent dat ook dat het gevaar direct op Nederland is te betrekken? Syrië ligt op ruim 3.000 kilometer afstand van ons land, Libië op ruim 2.000 kilometer. Grote afstanden die misschien wel overbrugt worden door zogenoemde terugkeerders, maar zijn dat dan ook meteen aanslagplegers die de burgeroorlog willen verplaatsen? Voegt het opschrijven van de mogelijkheid, de voorstelbaarheid of reële kans op een aanslag iets toe aan het idee van de dreiging?

Gebeurtenissen elders hebben niet meteen hun weerslag in Nederland, meestal niet. Ebola in West-Afrika betekent niet meteen dat hier de epidemie om zich heen slaat, zelfs niet als iemand ziek wordt. Ditzelfde geldt voor bedreigingen. Bij ebola wordt geprobeerd de angst in te dammen, bij de vermeende dreiging wordt alles uitvergroot, de diensten en de industrie zijn daarbij gebaat. Hoe meer angst hoe beter.

Krachtmeting

De NCTV begon haar werkzaamheden in 2004, het jaar waarin Theo van Gogh werd vermoord en ondertussen Madrid hard werd geraakt als gevolg van aanslagen op treinen. In het eerste DTN komen deze aanslagen nog even terug in de vorm van een overzicht van de mogelijke targets (onder het kopje doelwitten), hard targets (diplomatieke en militaire objecten), soft targets (zoals het WTC in New York) en ‘doelwitkeuze zonder precedent’ (Theo van Gogh).

Bij de omschrijving van doelwitten wordt opnieuw niet vermeld dat we in principe in oorlog zijn, ‘in oorlog met terreur’, als dat al mogelijk zou zijn. Nederland heeft nooit afstand genomen van het Amerikaanse beleid. Na de invasie van Irak was Nederland er als de kippen bij om naast de Amerikanen actief mee te doen, ook al speelden we geen rol bij de directe invasie.

De oorlog tegen de terreur is een eindeloze oorlog, want terreur kan in wezen alles zijn. Wilders noemde in 2005 Marokkaanse Nederlandse jongeren al straatterroristen. We lopen daarom dagelijks door een oorlogsgebied, de wereld. De NCTV presenteert die dreiging alsof het westen geen rol speelt bij het creëren van het gevaar, alsof wij slechts slachtoffers zijn.

Aan de andere kant probeert de terreurdienst een soort strijd aan te gaan met een andere partij. De dreigingsbeelden schetsen het beeld alsof Nederland aan het armpje drukken is met al-Qaida, vaak kern al Qa’ida of kern-AQ genoemd. Het gaat dan om het duo Bin Laden al Zawahiri alsof het om een nieuw cabaretduo gaat, maar de coördinator is bloedserieus. Wat deze krachtmeting met de veiligheid in Nederland te maken heeft, is onduidelijk. Het lijkt er vooral op dat de NCTV de krachtmeting tussen de Amerikanen en al-Qaida probeert na te bootsen.

Bij die krachtmeting heeft de VS laten zien dat zij internationaal recht en mensenrechten aan de laars lapt. Dat die krachtmeting misschien tot gevolg heeft gehad dat Saddam Hoessein na tientallen jaren van Amerikaanse steun is opgehangen, en dat de Taliban is verdreven na tientallen jaren van Amerikaanse steun in de oorlog tegen de Russen, lijkt schril af te tekenen tegen de totale chaos die zich nu ontvouwt in Afghanistan, Irak en andere delen van het Midden-Oosten en noordelijk Afrika.

De unknown unknowns

Vanuit het standpunt van de ‘Rule of Law’, iets dat de laatste jaren in de dreigingsbeelden regelmatig ter sprake komt, is de samenwerking van Nederland met mensen, groepen en staten met een twijfelachtige status opvallend. In de Afghaanse oorlog van 2001 ondersteunden de Amerikanen met Nederlandse steun mensen als Abdul Rashid Dostum, Haji Muhammad Muhaqqiq, Abdul Rasul Sayyaf en Abdul Malik Pahlawan. Personen die bekend staan om hun terreur tegen de burgerbevolking in de gebieden die zij controleerden, en de vele mensenrechtenschendingen.

Eenzelfde cyclus van terreur lijkt zich in de afgelopen jaren opnieuw te herhalen door de nauwe samenwerking met dictaturen als Algerije, Saoedi-Arabië, Egypte en staten met een erbarmelijke mensenrechtenstatus, denk aan Jordanië, Turkije en Marokko. De NCTV-coördinator heeft het over bekende en onbekende dreigingen in de oorlog tegen de terreur van de kant van de terroristen, maar diezelfde Rumsfeld’s unknown unknowns doen zich voor bij de partners van contraterrorisme, namelijk de voorstelbare martelingen, standrechtelijke executies, doodseskaders, oneerlijke processen. Uiteindelijk zullen de unknown unknowns diep in het Nederlandse beleid sluipen.

Die unknown unknowns doen zich bij elke aanslag voor, maar niet in de vorm van de plegers, maar van de grote onbekende, de rol van opsporings- en inlichtingendiensten. In Madrid 2004 vielen 191 doden en naast veel meer ongerijmdheden bleek het dynamiet dat bij die aanslagen is gebruikt afkomstig van een politie-informant. Dit soort onbekende maar voorstelbare ongerijmdheden komen meestal niet aan het licht, in Spanje wel omdat daar een parlementair onderzoek naar de aanslagen heeft plaatsgevonden.

In Mumbia vielen bij diverse aanslagen in 2008 in totaal 164 doden. Daarbij zijn vragen gerezen ten aanzien van de rol van een Amerikaanse DEA-agent David Headley, die later weer in een ander terreurcomplot zal opduiken. Was hij een dubbelagent, bespeelde hij de Amerikanen, vertelde hij hen niet de volledige waarheid, of werd hij zelf bespeeld? De waarheid betreffende deze unknown unknows zal waarschijnlijk pas over vele jaren bekend worden, als overheidsorganen die waarheid al willen prijs geven.

Relatief weinig veroordelingen

Die grote onbekende is ook de melder van een terroristisch plot, waar de inlichtingendiensten en de politie massaal op los gaan. In de afgelopen tien jaar zijn hiervan in eigen land veel voorbeelden te vinden, van het Rotterdamse havenplot (juli 2005) tot aan het Ikea plot (2009) en het Somalische belhuis plot (2010).

In het buitenland vinden dit soort arrestaties ook regelmatig plaats. De Spaanse krant Infolibre becijferde dat slechts 10 procent van alle arrestaties op grond van terrorisme sinds 11-M (11 maart 2004) tot begin 2013 in Spanje hebben geleid tot een veroordeling. Veel van de mensen die niet worden veroordeeld, zitten net als de veroordeelden vaak maanden of jaren in voorarrest vast, zonder vorm van proces. En als ze dan veroordeeld worden, hangt er een zweem van ‘in de val gelokt’ rondom de zaak.

In Amerika is de rol van de FBI via informanten en infiltranten die mensen voorzien van plannen, wapens en explosieven bij terreurcomplotten gedocumenteerd in het boek The Terror Factory: Inside the FBI’s Manufactured War on Terrorism. In Spanje oordeelde de Spaanse Hoge Raad dat verdachten weinig motivatie hadden voor het plegen van een aanslag. Zij werden wel veroordeeld, maar kregen lagere straffen dan verwacht voor het vermeende transnationale netwerk. En vanwaar besteedde de Spaanse Hoge Raad aandacht aan het ‘gebrek aan motivatie’, wat betekent dat voor de werkelijke waarde van het terreur plot?

Bij een dreigingsanalyse past niet het vermelden van het bestaan van een transnationaal terrorismenetwerk met tentakels vanuit Marokko, Algerije en Pakistan tot in de diepste uithoeken van ons land, gelet op de opmerkingen van de NCTb over Algerijnse, Marokkaanse of Pakistaanse netwerken. Het zet aan tot polarisatie en het bejegenen van andere Nederlanders met achterdocht en haat. Het is des te kwalijker als die netwerken ook nog niet eens echt blijken te bestaan, maar slechts gebaseerd op geruchten of hersenspinsels van de terreurdienst zelf.

Context

Context is het woord dat als een rode draad ontbreekt in de dreigingsbeelden. Context is duiding, inzicht in de personen die als verdachten zijn gearresteerd, een beeld van de ‘mogelijke tegenstanders van het westen.’ Zonder context bestaat er slechts een spookbeeld van een ongedefinieerde ander, een duivel, een kwade genius, de as van het kwaad met gevaar, dreiging, angst en oorlog tot gevolg. Zonder analyse wordt de wereld plat, tweedimensionaal, verworden alle Jemenieten tot al-Qaida strijders en is er geen interesse meer voor wat er in die zogenoemde jihadistische strijdgebieden gebeurt.

Analyse en duiding van terroristische aanslagen is van essentieel belang. Het is daarbij vaak schimmig wat er is gebeurd en wie ervoor verantwoordelijk is. Bij een aanslag op een bus met Israëlische toeristen in Bulgarije schrijft de coördinator dan ook: ‘Op dit moment is nog niet duidelijk wie achter deze aanslag zit.’ Een dergelijke zin komt zelden voor in de dreigingsbeelden van de afgelopen tien jaar, terwijl het meestal niet kraakhelder is.

Neem de Döner-Morde, oftewel NSU-Morde in Duitsland. Acht Turkse Duitsers, een Griekse Duitser en een Duitse agent worden tussen 2001 en 2006 vermoord, naar later zou blijken door een rechts-extremistische groepering. Bij toeval werden de verdachten in 2011 aangetroffen, twee dood en een in leven. Het lijkt zo eenvoudig, dit waren rechts-extremistische terroristen, maar dan blijkt dat een informant een belangrijke rol heeft gespeeld bij de moorden en dat inlichtingendiensten allerlei bewijsmateriaal hebben vernietigd. Plotseling wordt het allemaal veel complexer.

Publicaties van agenten van de Duitse inlichtingendiensten, zoals Geheime Informanten van Rolf Grössner, over de daden van de rechts-extremisten maken de situatie nog onheilspellender. Want waren nu die drie extreem-rechtse personen de terroristen of kwam het gevaar van een andere kant, van de inlichtingendiensten zelf die toekijken en niets doen zodra er strafbare feiten werden gepleegd?

De Döner-Morde maken duidelijk dat de wereld niet zwart-wit is, bij elk terreurplot is dit te zien. Want waarom wilde de zogenoemde lone-wolf Mohammed Merah van het Toulouse drama op het laatste moment bij de belegering van het appartement waar hij zich verschanst had, zijn DCRI (Franse AIVD) contactman spreken? Merah kan zijn verhaal niet meer navertellen, als hij dat al zou willen, de staat houdt de kaken stijf op elkaar. Wat rest is het beeld van een teruggekeerde jihadist die mensen doodschoot, de lone-wolf die toeslaat op scooter en met geweer, de terrorist die militairen en joden dood. Het bevestigt ons schrikbeeld, het dreigingsbeeld van de terreurdienst NCTV, maar is dat het verhaal?

Vernauwd bewustzijn

Verhalen die een vernauwd bewustzijn creëren van de wereld, een tunnel, waarin de vijftig grijs tinten niet meer zijn te ontwaren. Wat alleen zichtbaar wordt zijn de jihadistische kampen en vrijplaatsen, niet de achtergestelde Toearegs die strijden voor hun rechten. Wat alleen maar zichtbaar is, zijn de raketwerpers of man-portable air defense systemen (manpads) en niet de misschien moeizaam ontluikende democratie met Moslimbroeders in Egypte. Wat alleen maar wordt gezien is ISIL, ISIS of IS en niet de jarenlange onvrede onder de soennieten, hun vreedzame protest en de bloedige onderdrukking van demonstraties door de Iraakse regering met steun van het westen.

Het Westen, waaronder met name de VS, Groot-Brittannië en Frankrijk, heeft decennialang een belangrijke rol gespeeld bij het in stand houden van dictaturen in het Midden-Oosten. Nederland heeft ook gebruik gemaakt van die onderdrukkende regimes, en doet dat nog steeds. Er werd lange tijd met het regime van Assad handel gedreven, er werden zelfs producten geleverd die gebruikt kunnen worden voor de productie van chemische wapens. Er wordt handel gedreven met Saoedi-Arabië. De dictatuur van Algerije is als verlicht despoot toegetreden tot de partners bij het contraterrorisme-beleid en de ‘Rule of Law.’

Dat dit woede opwekt, is niet langer een vraag maar een logisch gevolg van het gevoerde economisch en geopolitiek beleid. De meeste mensen zullen die boosheid nooit omzetten in daden. Sommigen misschien wel als zij het plan, de wapens en de explosieven door een informant of infiltrant krijgen aangeleverd, maar zelfs dan, zo laten de Amerikaanse voorbeelden zien, twijfelen veel mensen bij het plegen van geweld.

Wie de ‘Rule of Law’ écht serieus neemt, zal afstand moeten nemen van in ieder geval de VS. Om diverse redenen, zoals de drone bombardementen/standrechtelijke executies, Guantanamo Bay, martelingen, rendition, gebrekkig rechtssysteem gebaseerd op plea bargain en vele andere zaken. Maar internationaal gezien vooral om het ontbreken van de erkenning van het Internationale Strafhof. Misschien niet het meest effectieve deel van de Verenigde Naties, maar als je ‘Rule of Law’ serieus neemt, zou je kunnen stellen dat erkenning van het Strafhof een ‘must’ is.

Verwrongen wereldbeeld

Wie het internationale beleid van de VS volgt, dat ook nog samenwerkt met landen als Algerije en Saoedi-Arabië, krijgt een verwrongen beeld van de rechtsorde, een rechtsorde die gebaseerd is op een ‘wij-zij’ denken en niet op rechtsstatelijk denken, waarbij een onafhankelijke partij ingebracht bewijs beoordeelt voordat iemand geëxecuteerd wordt.

Wie ’terreurbestrijding als mensenrechten bescherming’ definieert, zoals de NCTV doet, en tegelijkertijd met dubieuze partners die bestrijding uitvoert, legt eerder de nadruk op de strijd in plaats van mensenrechten. De rechtsorde is er dan niet meer, wat rest is een bipolaire wereld waar geëist wordt dat er gekozen wordt: ‘Either you are with us or you are with the terrorists.’

Neem een van de laatste arrestaties van 2014 in Nederland. Twee echtparen met kinderen zouden volgens de overheid op het punt staan naar Syrië te vertrekken. Er vindt een terreuroperatie plaats. Deze arrestaties vloeien voort uit tien jaar dreigingsbeeld. Na de netwerken waren het de jihadisten, de uitreizigers, de terugkeerders, de niet-uitgereisde jihadisten en de mogelijk nog niet uitgereisde jihadisten.

Het klinkt allemaal als de woorden van Donald Rumsfeld: ‘There are known knowns. These are things we know that we know. There are known unknowns. That is to say, there are things that we know we don’t know. But there are also unknown unknowns. There are things we don’t know we don’t know.’ In potentie is iedereen een gevaar, zelfs kinderen, hoe jong ook. Een overheid die op deze wijze zegt ‘terreur’ te bestrijden is niet alleen de weg kwijt, maar creëert zelf terreur.

Er was in het geval van de aangehouden gezinnen geen directe dreiging in de zin van een mogelijke aanslag op wandelaar, fietser, auto, bus, trein, vliegtuig of een ander mens of object. Er was ook geen informatie ten aanzien van een directe aanslag op een al dan niet mogelijk doelwit. Er was alleen het gerucht dat de families Nederland zouden willen verlaten. Dat lijkt na deze staatsterreur meer dan logisch. Zou je in een land willen leven waarbij de wens om naar elders te verhuizen al genoeg is om als terrorist te worden bestempeld?

MH-17

Het gekke is dat het contrast met het neergeschoten lijnvliegtuig MH-17 niet groter kan zijn. De NCTV is bezig met families die willen verhuizen naar een regio die in oorlog is. Nu kun je daar bezwaar tegen hebben, maar om hen meteen lidmaatschap van een terroristische organisatie aan te wrijven, lijkt gebaseerd op een zwart-wit denken dat Syrië in twee kampen deelt: als je niet met ons bent, dan ben je een terrorist (‘if you are not with us you are with the terrorists’).

Nu is dat allemaal erg lastig in Syrië. Je hebt dictator Assad met zijn aanhang, vaak ook lid geweest van de As van het Kwaad zoals de Amerikanen het versimpelen. Dan zijn er de Koerden, vaak gelabeld als zijnde terroristen zoals de PKK. En diverse andere groepen, al dan niet gesteund door het ‘westen’, Iran, Saoedi-Arabië of een ander land. Dan heb je ook nog de Amerikaanse en ‘onze’ bombardementen met hun vele burgerslachtoffers. Allemaal partijen met bloed aan hun handen, dus misschien is afreizen naar een streek in oorlog niet de beste optie voor je kinderen, maar is dat terroristisch en past daar een operatie bij die mensen alleen maar vervreemd van enige rechtsorde?

In die dreiging denktrant is de NCTV bezig met deze families, terwijl een van haar taken is de bescherming van de burgerluchtvaart. Stel nu dat er een bericht was binnengekomen dat vliegtuigen bij bosjes uit de lucht werden geschoten in Oekraïne, wat zou dan een gepaste reactie zijn geweest? Waarschijnlijk het tot nader order vermijden van het luchtruim boven dat gebied, want je weet maar nooit. De doorsnee krantenlezer zal dit vorige zomer al eerder hebben geconcludeerd, aangezien de raketten daar al langer door de lucht vlogen.

Zou een verschil van enkele kilometers in vliegroute voor MH-17 een oplossing zijn geweest? In theorie wel, maar aangezien het strijdtoneel in het gebied zich ontwikkelde tot een volwaardige burgeroorlog en tevens dreigde te worden opgeschaald tot een oorlog tussen grootmachten, had een verstandig en nuchter nadenkende ambtenaar gesteld om tot nader order het gebied te mijden.

Niet paranoïa maar alert

Een NCTV-coördinator die angst en terreur zaait, zal zoiets niet bedenken. Die is bezig met legergroen op straat, met het toeschrijven van elk incident aan een steeds groter wordend jihadistisch leger en het achtervolgen van kinderen die naar Syrië willen vertrekken. Daarom is het ook interessant dat de coördinator geen woord vuil maakt aan Oekraïne in zijn dreigingsbeelden van 2014 want dat past niet in het denken van islamitische terreur die de wereld verovert.

Om dezelfde reden maakte zijn voorganger geen woord vuil aan de slachting in het winkelcentrum in Alphen aan de Rijn in 2011 of 30 april 2009 in Apeldoorn. Nee, Syrië en Irak staan in brand en dat heeft een aanzuigende werking, uitstralende werking, dat slaat op ons terug. Wensdenken van een paranoïde terreurambtenaar. Helaas voor de NCTV stonden die landen al langer in brand en mede door toedoen van het westen is het niet meer een brand, maar is de boel inmiddels geëxplodeerd.

Natuurlijk alleen maar goed voor de NCTV, die dan ook namens terreurambtenaar Schoof stelt dat we in 2015 niet paranoia moeten zijn, maar wel alert. Wat dat inhoudt blijft duister. Is iedereen plots inlichtingen- en opsporingsambtenaar in dienst van de terreurdienst? Het lijkt erop alsof de coördinator al tien jaar in een waan van zwart-wit denken leeft. Een Amerikaanse wereld die democratie zou brengen in landen als Afghanistan en Irak. Landen die in tien jaar dreiging niet meer weg te denken zijn uit de DTN’s.

Buro Jansen & Janssen

Find this story at 25 March 2015

The article as pdf

Mali’s Islamist conflict spreads as new militant group emerges

Imam Elhadji Sekou Ba was one of the few people in his village of Barkerou who dared to speak out against the rise of Islamist militants in central Mali, denouncing in his sermons the young men taking up arms in the name of religion. Last Thursday, shortly after dinner, he was gunned down on his doorstep. Locals suspect the killing was carried out by the Massina Liberation Front (MLF), a new group blamed for a wave of attacks that is shifting Mali’s three-year-old Islamist conflict from the remote desert north ever closer to its populous south. The emergence of the new group, recruiting among central Mali’s marginalised Fulani ethnic minority, has sown panic among residents, forced some officials to flee, and undermined the efforts of a 10 000-strong UN peacekeeping mission to stabilise the West African state. Inspired by veteran jihadist Amadou Koufa, a radical preacher from the central Malian town of Mopti, the MLF has introduced a volatile new ethnic element to the Islamist conflict in a nation riddled with tribal tensions. Security experts fear that the rise of a jihadist group among the Fulani, whose 20-million members are spread across West and Central Africa, could regionalise the violence. “The risk is that links develop between Fulanis throughout the region and it could be the next major regional conflict,” said Aurelien Tobie, a conflict adviser formerly based in the Malian capital Bamako. “Everywhere Fulanis are marginalised, they have a strong identity and there are connections between them.” The assassination was the latest in a wave of killings in the Mopti region targetting those opposed to Mali’s array of Islamist groups. Many of the militants come from the ranks of jihadist fighters that seized the northern two-thirds of Mali in 2012 alongside Tuareg rebels. A French-led military intervention in early 2013 scattered the insurgents, after Paris said the Islamist enclave could become a launchpad for terror attacks on Europe. Some militants have since gone to Mali’s centre belt to regroup and recruit, using it as a staging post to strike at areas in the south once considered safe During the Islamist occupation of northern Mali, Mopti was the last bastion of government power before the lawless desert. That image was destroyed this month when armed men attacked a hotel in nearby Sevare and killed at least 12 people, including five United Nations contractors. One of the attackers wore an explosive belt that did not detonate, in the first suicide attempt outside the north. The army blames the MLF for the siege and at least two other attacks in Mali’s centre and south which are hindering attempts by the government and the UN peacekeeping force to restore order. The Sevare attack has also been claimed by a group led by veteran Algerian jihadist Mokhtar Belmokhtar, which has rebranded itself as Al Qaeda in West Africa. Experts say the claims are not mutually exclusive and there are fluid relations between Mali’s Islamist cells. “The strategy of those loyal to Koufa appears to be to empty the region of administrative leaders, government officials and others collaborating with the army to both establish their authority and, perhaps, recruit more easily,” said Corinne Dufka, West Africa Director at Human Rights Watch. ISLAMIC EMPIRE To achieve this, Dufka said, the Islamists are employing tactics of intimidation and targeted killings. She documented five summary executions of people accused of collaborating with the army this year. A resident said several other village leaders had fled to Bamako, fearing reprisals. Military sources say MLF is formed partly from local fighters who went north to fight three years ago but then returned to Mopti as French military pressure increased. Its leaders have been able to exploit local grievances among the locally dominant, semi-nomadic Fulani population to swell their ranks. Some Fulani, who represent 9% of Mali’s population, have obtained weapons from long-established militias set up to protect grazing lands. Similar Fulani militia exist across much of the arid Sahel belt stretching across west to east across Africa, from Senegal to Sudan. The MLF is believed to be closely allied with Malian Islamist rebel group Ansar Dine, whose leader Iyad Ag Ghali fought alongside Koufa during the northern occupation. Ansar Dine also has a group of fighters called the Massina brigade – a reference to the 19th century Fulani empire of Massina – and has claimed a series of attacks against UN peacekeepers and Malian army targets in Bamako and the border areas near Ivory Coast and Mauritania. Andrew Lebovich, visiting fellow with the European Council on Foreign Relations, says Mopti is an appealing area for radical groups’ expansion because of its historical importance as a centre for Islamic governance. Koufa’s speeches evoke the jihad led by Fulanis against the rival Bambara ethnic group to create the vast Massina Empire which spread across Mali, Senegal and Nigeria. Its capital Hamdallaye, near present day Mopti, now lies in ruins. Residents say there are few outwards signs of support for Koufa, whose whereabouts are unknown, although one local said cassettes of his sermons sell well in the market. Dufka says support for radical groups has been stirred by the army’s summary executions army of Fulanis accused of being jihadists. A UN human rights report documented signs of dried blood on the side of wells in Sevare in 2013. Mali never investigated the killings. FULANI REBELLION? Mali’s former defence minister, Soumeylou Boubeye Maiga, said the army was struggling to contain the rapid emergence of the militants. The government needed to improve intelligence gathering in the region and check on mosques. Aba Ibrahim Ba, a Fulani mayor from the commune where the imam was assasinated, said the government had done little to respond to the recent assassinations and the local population was in panic. He said he had been forced into hiding. “Besides reaching people by word of mouth, I cannot do anything else to stop this as it would be too risky,” he said. Reprisals seen to be targeting the Fulani community could play into the hands of extremists. Guillaume Ngefa, director of human rights in the UN mission MINUSMA, said at least 50 people had been arrested with alleged ties to MLF since December. This prompted complaints from a Fulani organisation that they were being targeted indiscriminately, he added. Alghabass Ag Intalla, a senior member of the Tuareg-led rebel coalition Coordination of Azawad Movements (CMA) and a former leader of Ansar Dine, said there was reason to fear the radicalisation of some Fulanis. “We see Fulanis as very marginalised in Mali, even from their own leaders,” he told Reuters. “They are forming a rebellion.”

Edited by Reuters

Find this story at 19 August 2015

Copyright http://www.polity.org.za/

Mali rebels doubtful over new peace deal

Despite treaty, Tuareg and Arab rebels say that while they are denied territorial separation, the war will continue.

Mali, Foyta – Hammy Ag Ehya was a veteran soldier in the Malian army. But now he’s a rebel fighter who says he regrets only the 20 years he wasted defending Mali.

Around a campfire in the wilderness and while a lamb is being prepared for roasting, Ag Ehya and a few dozen of his comrades make sure they display their readiness for war in front of our camera.

Their leaders have just agreed on a new deal with the government, which is supposed to end the conflict.

But Ag Ehya and his co-fighters don’t seem to care about that process.

“Whoever talks of guarantees for ending the conflict only talks nonsense,” Ag Ehya says.

“That’s a big lie. This war cannot be ended with a stroke of a pen. As long as we’re denied territorial separation there will be no end to the war.”

In a few minutes, nearly two dozen army Toyota lorries drive into the makeshift base in northern Mali near the border with Mauritania.

They are fully loaded with fighters with light and heavy guns and rocket launchers.

‘Fight for independence’

Ag Ehya’s elder brother Himmety, who served even longer in the Malian army, stands beside him with a khaki turban around his neck toting an old Kalashnikov.

Tuareg and Arab rebels are in control of the major town of Kidal as well as large areas of northern Mali, also known as Azawad [Al Jazeera]
I ask if he thinks the agreement marks the end of the conflict.

It’s not Mali that gave us the weapons. We paid for them with our own blood. Now Mali wants to take them from us a second time. But its behavior during the previous experience is the cause of our rejection now.

“In fact this is the real beginning!” he says.

“Now we can start to take security matters in Azawad into our own hands. Then we will start the next phase, the fight for independence.”

Tuareg and Arab rebels are in control of the major town of Kidal as well as large areas of northern Mali, also known as Azawad.
Recently, they made new territorial gains, pushing the army further south.

The rebels announced an independent state in northern Mali in 2012. But under the present agreement, they get only a type of decentralised local administration.

The positive point Himmety referred to was that the agreement has given the rebels a share in the keeping of security in the north.

But on the other hand it implies an eventual integration into the official state apparatus and an eventual disarmament.

This is a prospect that provokes anger and uncertainty among the rebels.

“As long as there’s no separation there will be no disarmament,” the younger brother vehemently declares.

“It’s not Mali that gave us the weapons. We paid for them with our own blood. Now Mali wants to take them from us a second time. But its behaviour during the previous experience is the cause of our rejection now.”

The rebels say they agreed to disarm in the past after the peace treaty of 1993 and 1994, but instead of gaining their rights the army began to kill them.

Several peace agreements in the past have failed. This is why the people of the north are lukewarm about the prospects of success for the new agreement.

On June 15, several movement leaders held a rally at the Mbera camp for Malian refugees in south east Mauritania. But their efforts to sell the agreement to the people were rejected.

These are the same leaders who announced what they called the Independent Republic of Azawad three years ago.

Several months later in Burkina Faso, they signed a deal waiving their claim of independence in favour of limited self-rule.

Climate change, food shortages, and conflict in Mali

However, Mali’s government has failed to even discuss the self-rule demand.
The new treaty will allow only:

• The right to form local institutions in the north.
• More parliamentary representation for the north in Bamako.
• A role in the region’s security for armed movements.
• More economic and social development in the area.

The rebels’ demands that the government spend 40 percent of the national budget on development in the north has been rejected.

Painful concessions

In the face of such perceivably painful concessions, the rebel leaders have resorted to a rhetoric based on realpolitik.

“We think this is the most we can get at the moment in view of the current context and of the world community level of readiness to accept our demands as we put them” Redhwan Mohamed Ali, the deputy president of the rebel coalition Supreme Council for Azawad tells me.

Mali violence driving refugees into Mauritania
“So I think this is what’s available for us now.”But grass-root northern Malians have a different opinion.

“This document does not respond to our demands and those of our leaders,” says a young refugee.

“If they want a final solution they should separate us from Mali. Let us remain here in our drought-stricken Azawad and let them enjoy their green Mali. We don’t want Mali and we don’t want any reconciliation with it.”

A leading female social activist in the camp says: “It’s clear that we have been forced to sign this agreement. Indeed, we don’t see any single point in it that serves our interests.”

At the refugee camp which was first created a quarter of a century ago, there was a general feeling of deja vu.

How many agreements like this have been made in the past and how many of them have no sooner been signed than violated?

The people here tell me they have all lost count. But they know that the present agreement is not going to be different.

Source: Al Jazeera
17 Jun 2015 14:04 GMT | War & Conflict, Africa, Mali, Mauritania
Mohamed Vall

Find this story at 17 June 2015

Copyright http://www.aljazeera.com

The Iranian-Saudi Proxy Wars Come to Mali (2015)

The Iranian-Saudi Proxy Wars Come to Mali
In schools, mosques, and cultural centers, Shiites and Sunnis are battling for African hearts and minds.

BAMAKO, Mali — In a country where two-thirds of the adults are illiterate, it is a privileged few who have the chance to study at the Mustafa International School.

Located in the western suburbs of Bamako, a few blocks from the U.S. Embassy, the college-level seminary has just 180 students — 150 men and 30 women. They engage in an intensive curriculum that encompasses theology, history, philosophy, Arabic, Farsi, and world religions. They work in the school’s computer suite, equipped with 12 desktop computers, and get three meals a day at the seminary’s expense. And they do it all under the watchful eyes of the late Ayatollah Ruhollah Khomeini, former supreme leader of the Islamic Republic of Iran, whose likeness gazes down on them from his portrait, which hangs above the bookshelves of the school’s library.

These young students are part of Mali’s tiny Shiite community: a group of about 10,000 families nationally, in a country where the Sunni majority makes up an estimated 95 percent of the population of 15 million.

They’re also the stuff of Saudi nightmares.

Historically, West Africa has had a tolerant approach to religious differences, shunning — at least until recently — the sort of Sunni-Shiite sectarian rivalries that have plagued the Middle East in favor of a patchwork of beliefs that incorporate Sufism, Maliki Islam, and traditional animist practices. But Mali — home to seminaries with ties to Iran, like the Mustafa International School, and where diplomatic cables released by WikiLeaks this summer reveal that Saudi Arabia is scrambling to fund its own competing schools, mosques, and cultural projects — provides a case study in how the enmity between Sunni Islam and Shiite Islam may be being spread, via Iranian and Saudi proxies, to places thousands of miles from the Middle East.

Unlike most of Mali’s private schools and universities, which charge hefty fees, the Mustafa International School selects students from outside the capital and gives them free room and board. Few of the students hail from Mali’s elite families; rather, they are selected via tests administered to Shiite youth across the country. The highest achievers are offered the chance to continue their study in Iran.

The school is able to afford such generous support for its students because it is backed by an Iranian university in Qom, a city considered holy by Shiite Muslims and famed for its Islamic learning. The state-run University of Qom provides funding and sets the school’s curriculum, which covers various schools of Islamic thought, as well as Shiite jurisprudence.

“The teaching is very good,” said Adam N’Diaye, a 22-year-old student at the facility who recently converted from Sunnism. He aims to become a teacher when he graduates. A quick survey of his classmates revealed that most of his colleagues are aiming to become imams and missionaries.

It’s unclear how many schools and seminaries in Mali have ties to the Islamic Republic or just how close these ties are. There’s also no direct evidence to indicate that schools like the Mustafa International School are necessarily part of a larger effort by the Iranian government to make Shiite converts. Officials at the Iranian Cultural Center in Bamako declined to give any details about the number of educational institutions to which they have ties; the Saudi-based paper Al Yaum has previously reported that the cultural center runs 10 schools in Mali. Other sources place the number around 13.

Iran and Mali have a warm, if limited, relationship. When Iran’s then-president, Mahmoud Ahmadinejad, visited Bamako and Timbuktu in 2010, he spoke in glowing terms about solidarity between the two countries and signed a raft of agreements on development aid and Iranian investment in agriculture and extractive industries. The Mustafa International School’s director, Mohamed Diabaté, who studied in Iran and maintains links with clerics there, makes appearances on Malian television to talk about his understanding of Islam. (He argues that the Tidjaniya school of Sufism common across West Africa has roots in Shiite, rather than Sunni, teaching.)

The presence of Shiism here isn’t something Saudi Arabia is taking lightly. Among the nearly 60,000 diplomatic cables released by WikiLeaks on June 19 are a slew of documents detailing the kingdom’s fear of a “rising tide of Shiism” resulting from proselytization on the part of Saudi Arabia’s rival in the Middle East, Iran. Cables detailing specific Iranian charities, schools, and media outlets from Kazakhstan to Spain — as well as vague fears of “Shiite activities” elsewhere — show that Saudi diplomats see Shiism not only to be a vile heresy, but a movement inseparably tied to Iranian political clout. And even the smallest Shiite community is considered a threat.

“Despite the Iranian Embassy’s efforts [in Mali], there hasn’t been a lot of uptake, but it is possible that their thinking could spread in the future in a broader way and their Shiite activities could gain a base,” reads a cable from the Saudi Embassy in Bamako to the Foreign Ministry in Riyadh in early 2009. It recommends funding rival projects — mosques, schools, cultural programs, proselytization, and summer courses — to “strengthen the growing position of the [Saudi] kingdom” in Mali and promote Saudi Arabia’s image as “the protector of the noble Islamic faith.” It adds that this should be done “in a way that promotes peaceful coexistence between different ideologies and counters the Shiite spread.”

Mali offers a potentially rich source of converts to Shiism. “People in Mali love the family of the Prophet,” Diabaté said. The Tidjaniya Sufi order, which has a long history throughout West Africa, honors members of the Prophet Mohammed’s family as pure, devout individuals. It’s a small leap from that to the belief, fundamental to Shiism, that members of the Prophet’s family should have taken over leadership of the Islamic community upon his death. It’s a link that has not gone unnoticed in Riyadh.

“Iran is exploiting the Sufis’ love for the family of the Prophet in order to show Iran as a great Islamic nation that is an enemy of the infidels and supports all the Muslims,” reads the cable.

“Many Malians don’t realize the truth of Shiite thinking: fanatical, racist, and the enemy of other Islamic doctrines.”
But though the cables ring of paranoia, the notion that Mali’s tiny Shiite community has outsized political significance and links to Tehran seems to have found traction among some Sunni locals.

“There are not even 1 percent of the population who are Shiite in Mali. But there is a political presence, run by the Iranians,” said Mahmoud Dicko, the president of the High Islamic Council of Mali and one of the country’s most powerful clerics.

Dicko was among 30 senior Malian clerics who signed a 2008 open letter in support of influential Egyptian Sheikh Yusuf al-Qaradawi’s outspoken stance against Shiite evangelism. The letter warned of “the dangers of the rising tide of Shiism,” which aims to “turn Sunni societies Shiite, undermine their states, and impose Persian hegemony over them.”

Mali has raw memories of religious conflict. In 2012, an alliance of Tuareg separatists and Islamists linked to al Qaeda invaded the country’s northern half and imposed sharia law before being ousted by French forces. But a low-level insurgency has been rumbling on ever since. Militants have targeted the Malian army, U.N. peacekeepers, and foreign aid workers with drive-by shootings and roadside bombs. The extremist group Ansar Dine claimed responsibility for a deadly attack on a popular restaurant in Bamako in March and the killing of three soldiers in a village near the border with Mauritania in June.

Despite this, for most Malians the phenomenon of religious extremism is a foreign imposition. The fighters involved in the events of 2012 were from outside Mali, and the violence was an exception in a long history of religious tolerance here. Across West Africa, Sunni Islam, Sufism, and traditional animist practices have rubbed shoulders in relative peace for centuries.

One of Mali’s most prominent Baptists, Pastor Mohammed Yattara, is open about his apostasy, something that would be unthinkable across the Middle East and North Africa. Yattara converted from Islam to Christianity when he was 16. When he told his family he had become a Christian, his father disowned him and threw him out of the house. Yet the two stayed in touch until his father’s death, and Yattara’s act of leaving his faith has had few consequences for his personal security.

Among the Muslim majority, Sufi traditions and animist rituals remain important elements of religious practice. In poorer communities, few imams speak Arabic or are educated in the finer points of Islamic philosophy. Some fear that by funding schools, mosques, and much-needed infrastructure, foreign powers are creating divisions that once did not exist in this country, on the periphery of the Arab world.

Many in Dicko’s camp see institutions such as the Mustafa International School and the Iranian Cultural Center as a vehicle for Iranian political influence — an accusation Diabaté refuted, despite pictures of Khomeini in the school office, in the library, and on the back of his car.

“We will not accept the politicization of Islam,” he said. But he admitted that Shiites in Mali look to Iran for support in the face of Salafism. “Every state that represents a sect needs to protect its flock.”

Diabaté, sitting in a small office adjacent to the prayer hall and wearing the long brown robe and white turban of a Shiite scholar, explained how he “used to hate Shiites.” But in the late 1980s, he became part of a group of young scholars who participated in debates with Hassan Hambraze, then Iran’s chargé d’affaires in Bamako and son of a prominent Iranian cleric. In 1988, Hambraze was also responsible for sending a group of Malian students to the first Shiite school in West Africa. Diabaté converted and went on to study in Iran. On his return he became a prominent leader within Mali’s nascent Shiite community.

Today, he speaks of the country’s more hard-line Sunni leaders in conspiratorial terms: “The Salafi thinking is well known. They want to get into power and are planning for that. They plan to take control of the Islamic community.” After a pause, he added: “But we are not staying still. Everyone has their methods.”

Those methods seem clear: to proselytize and offer converts access to a good education and opportunities to travel and work in Iran. The Saudi strategy in Mali is more opaque (widespread rumors among Malians include tales of enormous checks coming from the Gulf to fund prominent Salafists). The diplomatic cables have thrown some light on Saudi activities in the country, which include funding for schools and preacher-training courses run by the Islamic University in Madinah and Imam Muhammad ibn Saud Islamic University in Riyadh.

Mali’s minister for religious affairs, Thierno Diallo, says he recognizes that Malian governments have long turned a blind eye to foreign-backed religious projects. Despite the country’s deeply religious population, Mali’s secular constitution means that the state has kept mosques at arm’s length. And while the government is aware of large sums of money entering Mali from unknown sources, it has few resources to reliably track them.

“It’s not documented,” he said, “and there’s no transparency. That’s a serious problem.”

Neither Iran nor Saudi Arabia has explicitly promoted violence in Mali. Diabaté, along with his Sunni counterparts, makes it clear that “Shiites, like everyone else, know that extremist groups in the north show no mercy.” Yet the creation of previously nonexistent sectarian identities for political ends leads to divisions that become associated with political agendas.

Imam Baba Diallo, another member of the High Islamic Council of Mali, said he wants to organize interfaith dialogue between the different sects but has yet to find funding. He looks grave as he talks about the potential consequences of inaction.

“If we fail [to heal the divide], the next war will be between Sunni and Shiite,” he said.

(This reporting was supported by funding from the International Reporting Project.)

BY PAUL RAYMOND, JACK WATLINGAUGUST 19, 2015

Find this story at 19 August 2015
Copyright http://foreignpolicy.com

Mali: The forgotten war (2014)

France, Mali’s former colonial ruler, is going back to its old colonial ways, writes Kane.

As representatives of the Malian government and various rebel groups meet in Algiers for peace talks, violence in northern Mali continues and so does the French military presence.France launched its military intervention in Mali in January 2013 with the mandate to stop an uprising of various militant groups in the north, threatening the stability and sovereignty of the country. The goal was then to free the northern part of the country from jihadist occupation, bring back peace, and restore Malian sovereignty on the whole territory. Although France’s defence minister announced that the so-called “Operation Serval” had “fulfilled its mission”, Mali is hardly a peaceful place today. As Mali fell into a media blackout, France announced it was reorganising its military presence into “Operation Barkhane”. No

As representatives of the Malian government and various rebel groups meet in Algiers for peace talks, violence in northern Mali continues and so does the French military presence.

France launched its military intervention in Mali in January 2013 with the mandate to stop an uprising of various militant groups in the north, threatening the stability and sovereignty of the country. The goal was then to free the northern part of the country from jihadist occupation, bring back peace, and restore Malian sovereignty on the whole territory. Although France’s defence minister announced that the so-called “Operation Serval” had “fulfilled its mission”, Mali is hardly a peaceful place today.

As Mali fell into a media blackout, France announced it was reorganising its military presence into “Operation Barkhane”. No one seems to be asking why the French are still there, how long they will stay and more importantly – doesn’t their intervention constitute a form of neo-imperialism?

France in Mali

Back in early 2013 many Malians gave an enthusiastic welcome to French soldiers, when they came to “rescue” this crisis-torn West African country. Much has changed since then. In their January 2014 book, La Gloire des Imposteurs, Malian activist Aminata Dramane Traore and Senegalese novelist Boubacar Boris Diop explain this initial enthusiasm for the war with the Malians’ shock and panic in the face of the invaders from the north who were destroying historic monuments, killing and mutilating people.

But as the authors pointed out, Mali might be facing an even bigger threat: the former colonial ruler going back to its old colonial ways on Malian territory. After all, it is just hard to believe that France selflessly sent its soldiers to face danger in a faraway African country for the sake of “saving it”. The question that Malians have to ask themselves is: Do they prefer having to fight against jihadists for a long time, or having their sovereignty challenged, and their territory occupied by an ancient colonialist state or partitioned to satisfy a group allied with the colonial power?

This is not the first time France has gotten involved in its former “colonial territories”. And it is always the same scenario: Some excuse is found in order to deploy on the ground to protect economic interest, occupy strategic points or defend an ally among the local politicians. The story is well known from Djibouti all the way to the Ivory Coast!

In July, France signed a new defence agreement with Mali, which would allow it to maintain a considerable military presence in the country. The agreement’s eleven pages of mostly general statements say that French military troops and civil servants will be allowed to stay in Mali, build military bases, operate, if needed, with Malian troops, etc., for the next five years. The five years term, as written in the document, is renewable.

With this agreement Mali has started to reverse the decolonialisation project of its first president Modibo Keïta, who made sure the last French soldier departed his country in 1961. Keita was a firm nationalist and while almost all the newly independent West African countries at that time signed defence pacts with their former “master”, he only consented to an agreement on economic and cultural cooperation with France. Keita didn’t allow French military bases or troops on Malian soil.

The Malian presidents that followed him also resisted French pressure for a defence agreement. Although Paris demanded repeatedly, three different presidents of Mali – Moussa Traore, Alpha Oumar Konare and Amadou Toumany Toure – refused, despite huge diplomatic and economic pressure. The most France could get in Mali was a 1985 military cooperation accord which allowed France to give military training and technical assistance to Malian troops.

These presidents seemed to be following a doctrine that gave a boost to the Malian people’s self-esteem. However, now it is clear that the “Operation Serval” against the jihadist has given France an unexpected opportunity to achieve an old regional military scheme.

As Senegalese commentator, Babacar Justin Ndiaye – known as one of the most influential analysts on military questions in West Africa – has pointed out: Mali was intentionally weakened to prepare the French military operation “Serval”. “Serval”, which, in turn, has prepared the ground for operation “Barkhane”, announced by the French just as they were wrapping up the previous one in July. This new operation is based from Chad and will cover Mali, Burkina Faso, Mauritania and Niger.

Peace negotiations?

After having defeated the invaders, and chasing them out of Timbuktu and other northern cities, and disarming factions of the rebellions, the French military surprisingly (or not) banned the Malian army from Kidal, the central city of the northern Azawad region. The territory is claimed by different rebel groups, but it is under the de facto control of the MNLA (National Movement for Liberation of the Azawad).

France allowed the rebels to occupy the area, reorganise and later gain a place at the post-war negotiations table. The first round of peace talks supervised by France took place in mid-July in Algiers between Malian authorities and various rebel groups. The Malian government has always rejected negotiating with rebels who call for cessation, yet this time it had to accept the talks.

As is well known, France has openly supported the MNLA for a long time and the MNLA is profusely covered by French media, which presents a sympathetic romanticised image of the rebels. The leaders of the MNLA are frequent visitors to the French capital and quite welcome on French TV, which likes to show people in MNLA-controlled territories amicably accepting French troops.

Although France enjoys considerable sway with the different groups in the peace talks, it is finding it increasingly harder to mediate, as disagreements between the rebel groups continue to arise. During the first round of talks, for example, various groups had to be separated and accommodated in different five star hotels in Algiers to avoid hostility.

The purpose of this latest round of talks is to find a peaceful solution to the crisis in northern Mali. But whether such a solution will be for the best interests of all Malians, is unclear, given that France has not excluded partition – as the Malian government had demanded.

French interests in Sahel

French support for the MNLA is not surprising, at least not geopolitically. France wants Niger protected from the insurgencies sweeping across the Sahel region, and it is ready to support the MNLA, which in return would prevent the expansion of jihadist groups towards the borders of Niger, the world’s fourth largest producer of uranium. Coincidentally or not, France generates more than 75 percent of its electricity through nuclear plants.

Unsurprisingly, Niger is host to France’s biggest economic interest of in the region and therefore its security is a foreign policy priority for the French government. The French corporation Areva mines uranium in Niger and it is currently investing 1.9bn Euros in the development of the large uranium deposits in Imouraren. Protecting the eastern borders of Niger was indeed among the major reasons behind French President François Hollande’s decision to get involved in the conflict in Mali. The May 2013 car bomb attack on one of Areva’s operations must have further convinced him that it was the right thing to do.

Thus it only made sense to wrap up the Mali-focused “Operation Serval” in order to unroll “Operation Barkhane” with a wider geographic scope. The provisions of the new defence agreement forced on the Malian government naturally allow for whatever the French need in order to sustain their new operation in the region.

It should not come as a surprise that France decided on Chad as the centre for the new operation. After all, Chad has a history of hosting French military operations. French military presence in Chad began in 1968, when former president Francois Tombalbaye asked Charles de Gaulle, in the name of the defence pact between his country and France, to intervene with “Operation Bison” against a rebellion in the northern regions of the country. In 1986, the French military intervened again with “Operation Epervier”, this time against Muammar Qaddafi who was invading from the north. The French have never left ever since.

Nowadays, a small number of French soldiers are based at Niamey airport, where a small American military crew launches drones to survey the region, tracking jihadist groups.

Just after “mission accomplished” was announced on “Operation Serval”, Holland took a trip into the region, getting reassuring support from heads of state for his anti-terrorism campaign. The “terrorist threat” is a great opportunity for France to put its hands on West Africa again militarily, politically and, even economically. The US, of course, is in with the French, supporting them and even lending another friendly drone operation from Niger’s capital.

As France is expanding its military control of the region, there are few who are objecting or ringing an alarm bell warning that the colonial “master” has come back.

06 Sep 2014 12:26 GMT | War & Conflict, Politics, US & Canada, Burkina Faso, Chad
Pape Samba Kane is a Senegalese journalist and political analyst.

Find this story at 6 September 2014

Source: Al Jazeera

Uzbekistan: US and Europe turning a blind eye to torture

The USA, Germany, and other European Union countries’ continuing ‘blind-spot’ to endemic torture in Uzbekistan ensures that appalling abuses will continue unabated, said Amnesty International in a new report published today.

The report, Secrets and Lies: Forced confessions under torture in Uzbekistan, reveals how rampant torture and other ill-treatment plays a “central role” in the country’s justice system and the government’s clampdown on any group perceived as a threat to national security. It warns that police and security forces frequently use torture to extract confessions, to intimidate entire families or as a threat to extract bribes.

“It’s an open secret that anyone who falls out of favour with the authorities can be detained and tortured in Uzbekistan. No one can escape the tendrils of the state,” said John Dalhuisen, Amnesty International’s Europe and Central Asia Director, launching the report in Berlin.

“What is shameful is that many governments, including the USA, are turning a blind eye to appalling torture, seemingly for fear of upsetting an ally in the ‘war on terror’. Other governments, like Germany, appear to be more concerned with business opportunities and not rocking the boat.”

“Strategic Patience” a shameful strategy in the face of human rights violations

As the 10th anniversary of the May 2005 Andizhan mass killings of hundreds of protestors approaches, Amnesty International’s report highlights how the USA and EU governments, including Germany, have put security, political, military and economic interests ahead of any meaningful action to pressure the Uzbekistani authorities to fully respect human rights and stop torture by its authorities.

EUROPE
European sanctions imposed on Uzbekistan after the 2005 mass killings in Andizhan were lifted in 2008 and 2009, revoking travel bans and allowing arms sales to resume despite no one being held to account for the killings. The last time EU foreign ministers even put Uzbekistan’s human rights record on the agenda was in October 2010.

Germany in particular has close military ties with Uzbekistan. In November 2014 it renewed a lease for an airbase in Termez to provide support to German troops in Afghanistan. On 2 March 2015, Germany and Uzbekistan agreed a €2.8 billion investment and trade package.

The attitude of Uzbekistan’s international partners to the routine use of torture appears at best ambivalent, and at worst silent to the point of complicity. The USA describes its engagement with Uzbekistan as a policy of “strategic patience”, but it is perhaps better described as strategic indulgence. The USA, Germany, and the EU should immediately demand that Uzbekistan clean up its act and stop torture.
John Dalhuisen, Europe and Central Asia Director, Amnesty International
USA
In January 2012, the US government waived restrictions on military aid to Uzbekistan originally imposed in 2004, due in part to the country’s human rights record. This year the military relationship between the two countries strengthened significantly with the implementation of a new five-year plan for military cooperation.

In December 2014, the US Assistant Secretary of State for Central Asia, Nisha Biswal, said Washington exercised “strategic patience” in relations with Uzbekistan.

“The attitude of Uzbekistan’s international partners to the routine use of torture appears at best ambivalent, and at worst silent to the point of complicity. The USA describes its engagement with Uzbekistan as a policy of “strategic patience”, but it is perhaps better described as strategic indulgence. The USA, Germany, and the EU should immediately demand that Uzbekistan clean up its act and stop torture,” said John Dalhuisen.

“The international ban on torture is absolute and immediate. Yet while Germany and the USA foster closer ties with Uzbekistan, people are being snatched up by police, tortured into confessing to trumped-up charges, and subjected to unfair trials. As long as Uzbekistan uses torture-tainted evidence in court, it will remain a torture-tainted ally.”

Torture endemic in Uzbekistan’s criminal justice system
Amnesty International’s report is compiled from more than 60 interviews conducted between 2013-2015 and evidence gathered over 23 years. It lifts the lid on the use of sound-proof torture cells with padded walls used by the secret police, the Uzbekistani National Security Service (SNB), and documents the continued use of underground torture cells in police stations.

The police and secret police use horrific techniques, including asphyxiation, rape, electric shocks, exposure to extreme heat and cold, and deprivation of sleep, food and water. The report also documents elaborate, prolonged beatings delivered by groups of people, including other prisoners.

One man, who was never told the reason for his arrest, described what happened after he was taken to the basement of a police station in the early hours of the morning:

“I was in handcuffs with my hands behind my back … There were two police officers beating me, kicking me, using batons, I lost consciousness. They beat me everywhere, on my head, kidneys… When I lost consciousness they would throw water on me to wake me up and beat me again.”

Security forces targeting entire families
The report documents widespread use of torture and other ill-treatment, with victims including government critics, religious groups, migrant workers and business people. The authorities sometimes also target victims’ extended families.

Zuhra, a former detainee, told Amnesty International how security forces targeted her entire family, most of whom remain in detention today. She was regularly called to report to the local police station, where she was detained and beaten to punish her for being a member of an “extremist family” and force her to reveal the whereabouts of male relatives, or to incriminate them. She said:

“There is no peace in our house. We wake up in the morning and if there is a car in front of our door, our hearts beat faster… There are no men left in our house. There are not even any grandchildren left.”

Arbitrary brutality in an unaccountable justice system
New testimony received by Amnesty International exposes the institutionalized use of torture and other ill-treatment to elicit confessions and incriminating evidence about other suspects.

People are often tried using evidence extracted from torture. Judges extort bribes for lenient sentencing and the police and secret police use the threat of torture to demand huge bribes from detainees and prisoners.

Turkish businessman, Vahit Güneş, was accused of economic crimes including tax evasion and connection to a banned Islamic movement, charges which he denies. He was held for 10 months in secret police detention, where he says he was tortured until he signed a false confession. He was tortured again when the secret police wanted to extort several million US dollars from his family in exchange for his release.

The response he received when he asked for a lawyer illustrates the unfair and arbitrary nature of Uzbekistan’s justice system:

“One of the prosecutors said: ‘Vahit Güneş pull yourself together. In the whole history of the SNB no one has been brought here and found innocent and released. Everyone who is brought here is found guilty. They have to plead guilty.’”

Vahit Güneş described the dehumanizing conditions, psychological intimidation, beatings and sexual humiliation of detention:

“You are not a human being anymore. They give you a number there. Your name is not valid there anymore. For instance my number was 79. I was not Vahit Güneş there anymore, I was 79. You are not a human being. You have become a number.”

“You are not a human being anymore. They give you a number there. Your name is not valid there anymore. For instance my number was 79. I was not Vahit Güneş there anymore, I was 79. You are not a human being. You have become a number.”
Vahit Güneş, torture survivor
Torture continues unabated and unpunished since 1992
Although torture is against the law in Uzbekistan, it is rarely punished. Even the government’s own figures show the scale of impunity for torture, with only 11 police officers convicted under Uzbekistani law from 2010-2013.

During this time 336 complaints of torture were officially registered, of which just 23 cases were prosecuted and six taken to trial. To make matters worse, the authorities charged with investigating those complaints are often the same ones accused of torture, severely limiting the likelihood that victims will ever receive justice and reparations.

Amnesty International is calling on President Islam Karimov to publically condemn the use of torture. The authorities should also establish an independent system for inspections of all detention centres and ensure that confessions and other evidence obtained by torture or other ill-treatment are never used in court.

Background
This report is the fourth in a series of five different country reports, after Mexico, Nigeria and the Philippines, to be released as part of Amnesty International’s global Stop Torture campaign, launched by Amnesty International in May 2014. In the past five years alone, Amnesty International has reported on torture and other ill-treatment in 141 countries.

15 April 2015, 11:00 UTC

Find this story at 15 April 2015
Find the report here

Copyright Amnesty International

US and EU Accused of Turning a Blind Eye to ‘Rampant Torture’ in Uzbekistan

Four men broke into Yusuf’s apartment in the Uzbek capital of Tashkent in July 2009 and started beating him, before putting him in handcuffs and taking him to the local police station. Yusuf says this was not the first time he was attacked and detained, but on this occasion he was questioned by officers for three days, who took a long baton to his head and used a plastic bag to suffocate him.

He refused to sign a confession saying that he’d plotted to overthrow Uzbekistan’s constitutional order, but was ultimately convicted in court on drug charges and slapped with a fine.

Yusuf’s story of torture and abuse at the hands of Uzbek authorities is just one of 60 testimonies compiled in a damning report out on Wednesday from Amnesty International alleging that “rampant torture” is an integral part of the justice system in the Central Asian country.

The organization slammed the US and European Union (EU), claiming they are turning a blind eye to “endemic torture” in Uzbekistan — pinning this ambivalence on the country’s role as an ally in the War on Terror.

“Uzbekistani people are routinely and systematically tortured there, it’s a regime that uses torture flat out, straight up, with no nuance,” Julia Hall, Amnesty’s expert on counter-terrorism and human rights, who led the two year investigation, told VICE News.

Related: The toxic Uzbek town and its museum of banned Soviet art. Read more here.

Beatings, asphyxiation, needles inserted under finger or toenails, electric shocks, and rape are some of the torture techniques allegedly employed by President Islam Karimov’s regime that were highlighted by the human rights organization. The head of state has been in power since 1990, months before the country — which shares its southern border with Afghanistan — declared its independence from the Soviet Union.

Authorities also reportedly use various psychological approaches, including intimidating detainees awaiting charges in detention centers with dogs. A letter given to Amnesty last year describes one inmate’s torture experience after being beaten in his kidneys, legs, and face.

“I was in such pain, I was cold and naked, I thought I would not survive. On the third day, when I asked one of the officers to give me something to drink, he marched me from the basement [to the courtyard], tied me to a dog kennel, pointed to the dog’s feeding bowl and said: ‘If you want to eat and drink, help yourself,'” the letter reads. “He left me tied to the kennel. I stand, next to me sits a hound and every time I move it starts barking, so that I don’t dare move.”

Uzbekistan has long been criticized for its human rights abuses, with Human Rights Watch calling the country’s record “atrocious.” Hall told VICE News that anyone who criticizes the government becomes a target. Free speech is heavily curtailed, with activists and journalists often caught in up in the mix. Muhammad Bekzhanov, the editor-in-chief of an opposition party newspaper, has been in prison since 1999, making him one of the longest-imprisoned journalists globally.

While accusations against Karimov’s regime are nothing new, Hall said that the boost to global anti-terrorism efforts has given it a new feel. According to her, human rights abuses and the crackdown on people in Uzbekistan has been severe in the past few years, as Muslims and others have been labeled terrorists and subsequently targeted.

Related: Reporters without borders unblocks censored news sites. Read more here.

“It was kind of under a new frame after 9/11, governments like Uzbekistan in Central Asia, and governments all over the world could invoke national security at rogue under the veil of terrorism,” Hall added. “Other governments saw Uzbekistan as an ally in the War on Terror, and were less inclined to criticize the Uzbek government for human rights violations.”

In the last decade, a series of countries around the world have lifted a series of sanctions against the regime. After the 2005 Andijan Massacre — during which authorities killed hundreds of protesters — the EU imposed sanctions on Uzbekistan, including bans on arms sales and travel. These measures, however, were pulled in 2008 and 2009.

A 2004 US ban on military aid was revoked in 2012. Up until 2005 the US maintained a base near the country’s border with Afghanistan. The Tashkent regime pulled the plug in 2005, but allows the government to move goods for humanitarian purposes through Uzbekistan.

The US State Department qualifies Uzbekistan as an authoritarian state, outlining human rights problems in a 2013 report, listing issues including torture, harassment of religious minorities, and denial of due process or a fair trial. The report also highlights violence against women, prolonged detentions, and life-threatening prison conditions.

According to Hall, foreign governments have been cautious in their approach to Uzbekistan, in what she said is an attempt to keep the country on their side, especially as it will be a key ally as the war in Afghanistan appears to come to a close.

At the same time, Uzbekistan has cracked down in the face of the Islamic State’s violent campaign in Iraq and Syria. While no official estimates exist for the number of Uzbek fighters in the group’s self-declared caliphate, the government — along with others in Central Asia — recently raised concerns about the threat of the group entering the country. Plus, as Hall notes, the country’s citizens have a history of traveling to foreign wars, like in the case of Bosnia and Chechnya.

“It’s not a new phenomenon, but the rise of the Islamic State is a new threat,” she explained. “[But] we weren’t really looking at armed groups trying to establish a caliph, so you’re looking at something quite different in ISIS. The threat is real but there is no threat that can ever justify torture.”

Moving forward, Amnesty is asking Karimov to condemn the use of torture. The rights group is also asking the US and EU member countries to bring human rights and torture into discussions with officials. Hill noted that the United Nations is also in the country.

“We have asked them to make sure in every meeting they have with Uzbek authorities that human rights are on the table, we’re not even sure human rights are on the agenda,” She said. “They cannot go into total isolation, they are part of international community, but the reality is there is no pressure to clean up.”

By Kayla Ruble
April 16, 2015 | 2:05 pm

Find this story at 16 April 2015

Copyright https://news.vice.com/

UN peacekeepers who rape and abuse are criminals – so treat them as such

UN peacekeepers guilty of sex crimes have long been treated with impunity, cementing a long-standing problem. The organisation must get its house in order

Appalled by horrific descriptions of sexual abuse by UN peacekeeping forces, the organisation’s secretary general spoke passionately about the need to stop such crimes in its ranks.

“We cannot rest,” he said, “until we have rooted out all such practices. And we must make sure that those involved are held fully accountable.”

These words sound very much like the ones spoken by the UN secretary general Ban Ki-moon last week in response to reports of sexual abuse by peacekeepers in Central African Republic (CAR).

But they were spoken more than a decade ago. It was a previous secretary general, Kofi Annan, who first pledged to eliminate the scourge of sexual abuse from the UN.

Sexual exploitation by UN peacekeepers remains ‘significantly under-reported’
Read more
Annan, to his credit, did more than just deplore the problem: he announced a zero-tolerance policy, commissioned a seminal report on the issue, and helped the UN to institute several reforms.

Yet the sex abuse scandals have continued. Earlier this month, Amnesty International found credible evidence that a UN peacekeeper in CAR sexually assaulted a 12-year-old girl during a 2am search of her family’s home. The girl says he dragged her out to a secluded part of the courtyard, slapped her when she began to cry, tore her clothing, and raped her. Her claims are supported by medical evidence.

On Wednesday, the UN revealed more allegations of abuse of girls or young women by peacekeepers in CAR.

In response to the earlier revelations, Ban sacked the head of the peacekeeping mission in the country and called an emergency meeting of the UN security council to address the matter.

Heads do not often roll at the UN. The public spectacle of one of their own being forced to resign must have been unedifying for UN peacekeeping chiefs elsewhere. At a minimum, though, it should encourage increased vigilance of the sexual abuse problem.

Sadly, it has become crystal clear over the past two decades that CAR is not the only country where sexual crimes have been carried out by the very individuals charged with protecting the local population from harm. The list of countries in which cases of sexual abuse and exploitation by UN peacekeepers have been reported is now quite long, with abuse apparently systemic in some.

In Haiti, for example, a recent study (pdf) found that members of the UN peacekeeping mission engaged in “transactional sex” with at least 229 women in exchange for necessities like food and medication. The same study said that between 2008 and 2013, nearly 500 allegations of sexual exploitation and abuse had been made against UN peacekeeping personnel, one-third of which involved minors.

In his resignation letter, the head of the UN mission in CAR alluded to the possibility that sexual abuse by peacekeeping forces might be a “systemic problem” requiring a structural response. This is certainly the case.

At the root of the problem is impunity: almost none of those suspected of criminal responsibility for crimes of sexual violence face a real threat of criminal prosecution for their crimes. At the UN, many cases do not receive a thorough and immediate investigation. But even if a UN inquiry finds a suspect responsible for rape, there are almost no consequences.

Typically, the alleged perpetrator is sent back home and the case ends there. Because of questionable rules regarding peacekeeper immunity, the onus is generally on the troop-contributing country to undertake prosecutions. They rarely, if ever, do so.

India was recently in the news for punishing a few of its soldiers for sexual abuses that took place in the Democratic Republic of the Congo, but those were military disciplinary measures, not criminal sanctions. And the number of cases bore no relation to the magnitude of the incidents.

A much more aggressive approach to justice for such crimes is needed. Concrete and effective preventive measures must be instituted. Accountability must be made real and public, not just theoretical. Countries need to feel meaningful pressure to bring sexual abuse cases before their civilian courts; if they fail to do so, they need to be publicly outed. There has to be follow-up and transparency.

Because accountability starts from within, the UN should take a critical look at its own failures in dealing with sexual abuse. It has already taken a step in that direction by setting up a review panel to examine its handling of allegations of sexual exploitation and abuse in CAR. Either that panel’s mandate and powers should be expanded, or its work should be followed by a more comprehensive, investigative assessment of the UN’s response to sexual exploitation and abuse allegations.

As Ban has said, “enough is enough”. After years of discussion, promises and strategies, the UN must solve the problem of sexual abuse by peacekeepers, once and for all.

Joanne Mariner
Thursday 20 August 2015 12.27 BST Last modified on Tuesday 25 August 2015 17.03 BST

Find this story at 20 August 2015
© 2015 Guardian News and Media Limited

UN peacekeepers face new sex abuse allegations in CAR

Three more accusations levelled against peacekeepers in CAR a week after Ban Ki-Moon asked UN head of mission to resign.

UN peacekeepers earlier had been accused of sexually abusing children in Bangui and in the eastern part of the country [AP]
Three young females, including a minor, have accused United Nations peacekeepers of raping them in the Central African Republic, the global body has announced, taking the number of allegations to 13 since the UN stationed troops in the country in September.

The announcement on Wednesday comes a week after Ban Ki-Moon, UN secretary-general, removed the head of the peacekeeping mission in CAR over the handling of a series of similar allegations in the conflict-wracked country.

Vannina Maestracci, spokesperson for the secretary general’s office, told reporters that families of the three young females made the allegations on August 12 and that the alleged rapes occurred in “recent weeks”.

Similarly, a statement from the peacekeeping mission said UN headquarters was “immediately informed” of the allegations and that it was collecting “all available evidence”.

The alleged rapes occurred in the city of Bambari, where peacekeepers from the Democratic Republic of Congo (DRC) are stationed.

The CAR is still battling daily clashes between rival militias in the country’s hinterlands [Reuters]
Congo’s UN ambassador, Ignace Gata Mavita wa Lufuta, told The Associated Press news agency that three members of Congo’s military have been accused and that he had just met with UN officials about looking into the allegations.

He didn’t address the allegations but said it’s “not normal” that vulnerable people would be victims of those meant to protect them.

Congo’s troops serve in no other UN peacekeeping missions, and its nearly 900 troops were accepted into the mission in CAR at a time when few countries were volunteering people to serve in the chaotic country, which has been ripped by unprecedented violence between Christians and Muslims.

Last August, the New York-based Watchlist on Children and Armed Conflict said Congo’s troops, which were already in the country as part of an African Union mission, should be excluded from the UN mission.

The advocacy network pointed out that Congo’s armed forces have been noted in Ban’s annual report on conflict-related sexual violence. They were included again this year.

Last week, following the removal of the head of the CAR peacekeeping mission, Ban met with the Security Council and the heads of all UN peacekeeping missions to discuss new measures to swiftly investigate alleged sexual assaults and hold peacekeepers accountable.

Ban’s actions came after Amnesty International accused UN peacekeepers in CAR’s capital this month of indiscriminately killing a 16-year-old boy and his father and, in a separate incident, of raping a 12-year-old girl.

Related: Are UN peacekeepers doing more harm than good?

UN peacekeepers earlier had been accused of sexually abusing children in Bangui and in the eastern part of the country.

The peacekeeping mission is also being investigated over how it handled child sexual abuse allegations against French troops last year, in which children as young as nine said they had traded sex for food.

Maestracci, the UN spokeswoman, said that so far, the peacekeeping mission has received 13 allegations of possible sexual abuse and exploitation since UN troops began arriving last year.

Under an agreement with the UN, countries have the sole responsibility to prosecute their troops taking part in peacekeeping missions, but if they take no action to investigate, the UN can step in. Even then, the UN only has the power to repatriate troops and suspend payments to countries for troops who are accused.

In at least one case of alleged sexual abuse or exploitation by a peacekeeper in CAR, a country repatriated its accused citizen, the UN said.

20 Aug 2015 08:33 GMT

Find this story at 20 August 2015

Copyright http://www.aljazeera.com

UN’s Central Africa force hit by new allegations of rape

The United Nations’ (UN’s) troubled peacekeeping mission in Central African Republic has been hit with new allegations of rape by peacekeepers, including one underage victim, a UN spokesperson said on Wednesday. Last week the head of the Central African Republic (CAR) mission, known as MINUSCA, was sacked after a series of allegations of sexual abuse and excessive use of force by peacekeepers. MINUSCA chief Babacar Gaye was replaced by Parfait Onanga-Anyanga, who was named the mission’s acting chief. “A new series of disturbing allegations of misconduct have recently come to light,” UN spokesperson Vannina Maestracci told reporters. “The events allegedly took place in recent weeks,” she said. “These new allegations concern a report that three young females were raped by three members of a MINUSCA military contingent.” She said one of the women was a minor and the incident occurred in Bambari, where troops from the Democratic Republic of the Congo (DRC) are deployed. The allegations were reported to MINUSCA’s human rights division on August 12 by the families of the three women, Maestracci said. UN sources, speaking on condition of anonymity, confirmed to Reuters that the accused troops were from DRC. The sources said the United Nations in New York was made aware of the allegations on August 17 and the Congolese authorities the same day. “The troop contributing country has been asked to indicate within 10 days if it intends to investigate the allegations itself,” Maestracci said. “Should the member state decline to investigate or fail to respond the United Nations would rapidly conduct its own investigation.” MINUSCA has been asked to preserve all evidence. Maestracci said that since its establishment in April 2014, MINUSCA has received 61 allegations of possible misconduct. That includes 13 cases of possible sexual exploitation and abuse. She said that so far two UN police officers and four soldiers have been repatriated on disciplinary grounds, which is in addition to 20 soldiers who were sent home “on administrative grounds” for suspected excessive use of force pending the conclusion of an investigation.Allegations of misconduct by UN troops are not new. UN Secretary-General Ban Ki-moon has vowed to crack down on abuse and misconduct by peacekeepers and is pushing to ensure greater transparency and accountability by governments of those found guilty of such behavior.

Edited by Reuters

Find this story at 20 August 2015

Copyright http://www.polity.org.za/

Where Terrorism Research Goes Wrong

TERRORISM is increasing. According to the Global Terrorism Database at the University of Maryland, groups connected with Al Qaeda and the Islamic State committed close to 200 attacks per year between 2007 and 2010, a number that grew by more than 200 percent, to about 600 attacks, in 2013.

Since 9/11, the study of terrorism has also increased. Now, you might think that more study would lead to more effective antiterrorism policies and thus to less terrorism. But on the face of it, this does not seem to be happening. What has gone wrong?

The answer is that we have not been conducting the right kind of studies. According to a 2008 review of terrorism literature in the journal Psicothema, only 3 percent of articles from peer-reviewed sources appeared to be rooted in empirical analysis, and in general there was an “almost complete absence of evaluation research” concerning antiterrorism strategies.

The situation cries out for the techniques of prevention science. For a given problem (like terrorism), prevention science identifies key risk factors (like alienation), develops interventions to modify those risk factors (like programs to promote positive relations with the dominant culture) and tests those interventions through randomized trials. Using this methodology, scientists have identified interventions that effectively prevent problems as diverse as antisocial behavior, depression, schizophrenia, cigarette smoking, alcohol and drug abuse, academic failure, teenage pregnancy, marital discord and poverty.

Jon Baron, who leads the Coalition for Evidence-Based Policy, which advocates for the use of randomized trials to evaluate government programs, reports that his organization has been able to identify only two experimental evaluations of antiterrorism strategies. One of them, a field experiment reported in a paper from a World Bank office in 2012, randomly assigned 500 Afghan villages to receive a development aid program either in 2007 or after 2011. The aid program had significant positive effects on economic outcomes, villagers’ attitudes toward the government and villagers’ perceptions of security. The aid program also reduced the number of security incidents, though that effect was not maintained after the program ended and was observed only in villages that were relatively secure before the program began.

Thus the study found an unequivocal but limited benefit of an aid program in reducing insurgent violence. I say “unequivocal” because randomizing villages to receive or not receive the aid made it extremely unlikely that differences in attitudes and security resulted from anything other than the aid program itself.

The second study was published last year in The Economic Journal. The researchers randomly assigned neighborhoods and villages in Nigeria to have, or not have, a campaign to reduce pre-election violence. The campaign made use of town meetings, theater and house-to-house distribution of material. The study found that the campaign increased empowerment to counteract violence and voter turnout, and reduced both perceptions of violence and the intensity of violence.

Imagine how much more we would know about the prevention of terrorism if even a small proportion of the hundreds of antiterrorism efforts implemented worldwide in the past 15 years had been properly evaluated. As it is, we can say almost nothing about their efficacy. Do we know whether drones are increasing or decreasing the rate of terrorists’ attacks? Whether our current surveillance activities are thwarting more terrorists than they are radicalizing young people?

In 2012, the National Institute of Justice (the research arm of the Department of Justice) began a program to study domestic radicalization. Over the first three years it has funded nearly $9 million in research. While the studies underway will undoubtedly contribute to our understanding of the risk factors that contribute to radicalization, none of the projects funded thus far are adequately evaluating a strategy to prevent radicalization.

One of the projects, for example, is an effort to increase awareness of risk factors for radicalization as well as civic-minded responses to them among members of the Muslim community. The program’s impact will be assessed by comparing outcomes for those who never participate, those who participate once and those who participate multiple times. If the project finds that those who participated multiple times were less radicalized than those who never participated, you might be inclined to conclude that the program is working. But experience from evaluation research over many years has taught us that such a difference could just as likely be because those who were less inclined to become radical were more likely to participate.

The only way to really be confident that it is the program that is making the difference is to randomly assign some people to get it and others not. That way any differences are very unlikely to be caused by pre-existing differences between the two groups.

Estimates of the cost of the war on terror have varied between one and five trillion dollars. Surely we can invest a tiny fraction of that in improving our antiterrorism strategies through rigorous experimental evaluations.

Correction: March 15, 2015
The Gray Matter feature last Sunday misstated an estimate for the growth in the annual number of attacks by groups connected with Al Qaeda and the Islamic State. It was more than 200 percent, not more than 300 percent.

MARCH 6, 2015
By ANTHONY BIGLAN

Find this story at 6 March 2015

© 2015 The New York Times Company

Dubieus onderzoek van VU en NSCR naar cybercriminaliteit

Medewerkers van de Vrije Universiteit en het NSCR hebben in samenwerking met het Openbaar Ministerie ruim 2.000 personen geënquêteerd voor een onderzoek naar cybercriminaliteit. De respondenten is niet verteld dat zij benaderd zijn omdat zij als veroordeelden of verdachten te boek staan.

In juni dit jaar zijn allerlei mensen benaderd voor een onderzoek van de Vrije Universiteit (VU) in Amsterdam en het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving (NSCR). Het betreft personen die door het ministerie van Veiligheid en Justitie ervan worden verdacht zich in het verleden schuldig te hebben gemaakt aan enigerlei vorm van cybercriminaliteit, of daarvoor zijn veroordeeld. Dat wordt echter niet vermeld in de brief die is gedateerd van 15 juni 2015 en ondertekend door prof.dr. Wim Bernasco (VU Amsterdam/NSCR) en Marleen Weulen Kranenbarg, MSc (NSCR).

 

Het NSCR maakt deel uit van de NWO, de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek. Op haar website stelt de NSCR dat zij ‘zich toelegt op fundamenteel wetenschappelijk onderzoek naar criminaliteit en rechtshandhaving.’ Het instituut werd in 1992 opgezet door het toenmalige Ministerie van Justitie en de Universiteit van Leiden. Op dit moment wordt het NSCR mede gefinancierd door het Ministerie van Veiligheid en Justitie en de Vrije Universiteit.

 

Het onderwerp van de uitnodigingsbrief betreft ‘Onderzoek NL-ONLINE-OFFLINE‘ waaraan respondenten kunnen deelnemen middels een online survey. Op de gerelateerde website wordt gesproken van een onderzoek onder dezelfde naam. Het lijkt allemaal volstrekt onschuldig aangezien er gesproken wordt over de ‘kennis van computers en het internet en over uw ervaringen met online en offline veiligheid.’ Respondenten wordt voorgehouden dat zij een tegoedbon van Bol.com, VVV of Zalando ontvangen ter waarde 50 euro (vet gedrukt!). Daarnaast wordt expliciet vermeld dat de mening van respondenten voor de onderzoekers van groot belang is.

 

CyberCOP

 

In werkelijkheid wordt het onderzoek niet NL-ONLINE-OFFLINE genoemd maar ‘Cyber Crime Offender Profiling (CyberCOP): the human factor examined.‘ Oftewel, onderzoek naar het profiel van de cybercrimineel, want de menselijke factor moet natuurlijk een beeld/profiel scheppen van de persoon van de ‘crimineel’ ten behoeve van de opsporing door het ministerie van Veiligheid en Justitie en haar diensten. Het onderzoek richt zich dus op verdachten en plegers van cybercriminaliteit en niet zomaar op kennis en ervaringen met computers, internet en veiligheid. Een medewerkster van het Openbaar Ministerie (OM) laat weten dat de uitnodigingsbrief zo is opgesteld dat ‘niet op te maken is dat de respondent zelf verdachte is geweest van een delict.’

 

Uit het besluit van het Agentschap Basisadministratie Persoonsgegevens en Reisdocumenten (BPR), de dienst waarvan onderzoekers de adressen van de respondenten gekregen heeft, blijkt in het geheel niet dat het uitsluitend om verdachten of veroordeelden gaat. ‘In het verzoek van 10 juni 2014, 2014-0000658731, heeft het Nederlands Studiecentrum voor Criminaliteit en Rechtshandhaving verzocht om autorisatie voor de systematische verstrekking van gegevens uit de basisregistratie personen in verband met het uitvoeren van het onderzoek CyberCrime Offender Profiling (CyberCOP): the human factor examined.’

 

Artikel 2 lid 1 van het besluit luidt: ‘Aan de onderzoeksinstelling wordt op zijn verzoek een gegeven verstrekt dat is vermeld op de persoonslijst van een ingeschrevene, indien het een gegeven betreft dat is opgenomen in bijlage II bij dit besluit.’ Het BPR heeft op 26 februari 2015 toestemming verleend voor het verstrekken van gegevens. Uit bijlage 1 van het besluit blijkt duidelijk dat het om daders gaat. Of het ook gaat om verdachten maakt het besluit niet duidelijk. ‘Het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving is recentelijk begonnen aan een meerjarig onderzoeksproject naar de plegers van cybercrime.’

Bij navraag blijkt dat het onderzoek ook gericht is op daders: “Voor dit onderzoek zijn zowel personen benaderd die ooit verdacht zijn geweest van het plegen van een online delict als personen die ooit verdacht zijn geweest van het plegen van een offline delict.”

 

Als een van de respondenten de onderzoekers van het NSCR benaderd, wordt gesteld dat ook slachtoffers benaderd zijn. Het BPR maakt echter helemaal geen melding van slachtoffers in het besluit. Er is dus geen toestemming verleend voor het verkrijgen van gegevens over slachtoffers van cybercriminaliteit. Slachtoffers zijn dus niet benaderd. Bijlage 1 stelt dat het bij ‘centraal doel/probleemstelling van het onderzoek’ gaat om ‘het zicht krijgen op (verschillende typen) cybercriminelen, hoog-risico groepen te identificeren en effectievere en beter gerichte interventies en sancties ontwikkelen.’ De onderzoekers schrijven in een email bericht met vragen over het onderzoek dat zij “niet alleen geïnteresseerd zijn in offline en online daderschap, maar ook in de vraag of deze mensen wel eens slachtoffer worden. Vandaar de keuze voor deze meer algemene naam en beschrijving.”

 

Daders en verdachten

 

Het onderzoek is duidelijk gericht op daders en verdachten van cybercriminaliteit. De medewerkers van het NSCR stellen dat het onderzoek dat uitgevoerd wordt op basis van de gegevensverstrekking uit de BRP zich richt op ‘bekende plegers van cybercriminaliteit (op basis van door het Openbaar Ministerie aan ons verschafte verdachten-registraties).’

 

Er is een selectie gemaakt bestaande uit 1.050 verdachten van cybercrime-delicten en 1.050 verdachten van overige delicten, in totaal 2.100 personen. ‘Zij worden bevraagd over hun achtergronden, motieven, persoonlijkheid en sociale netwerken.’ De steekproef is volgens de medewerkster van het OM uitgevoerd middels een ‘abstractie van registers’. Daarvoor zijn twee selectiecriteria gebruikt. Een daarvan houdt in dat de pleger zijn delict in de periode tussen 2000 en 2014 moet hebben gepleegd. Het lijkt dus te gaan om mensen die veroordeeld zijn, maar een medewerkster gaf ook dat het ook om verdachten gaat.

 

De vragenlijst voor de respondenten is opmerkelijk omdat het vragen oproept waarvoor de verstrekte antwoorden zullen worden gebruikt. De respondenten worden uitgedaagd om hun kunde te tonen en er worden technische vragen gesteld. Een van de respondenten heeft de indruk dat de onderzoekers de respondenten proberen te stimuleren om zich te bewijzen om aan een van de stereotyperingen van cybercriminelen te voldoen.

 

In het onderzoek wordt om zeer specifieke daderkennis gevraagd, maar daarnaast ook kennis die voor opsporingsdiensten van groot belang kan zijn, zoals bijnamen van kennissen, delicten die recent zijn begaan en de contacten van de respondent. Het wordt duidelijk dat de vragen zijn gericht op wat het onderzoek zegt te te bestuderen: ‘de typische persoonlijkheidskenmerken van cybercriminelen, hun sociale (criminele) netwerken, hun primaire motivaties en hun criminele carrière.’ De onderzoekers stellen in de bijlage van het BPR besluit dat het onderzoek zich richt op de gelijkenis tussen ‘cybercriminelen’ en ‘criminelen uit de offline wereld’, hun persoonlijkheid en of ‘ze deel uit maken van criminele organisaties.’

 

Wetenschappelijk onderzoek is noodzakelijk, maar waarom wordt de respondenten niet verteld dat het in dit geval niet over computers, internet en veiligheid gaat? Het onderzoek lijkt onafhankelijk, maar er is op allerlei fronten samenwerking met het openbaar ministerie en de respondenten wordt dat niet gemeld. Het is duidelijk dat de onderzoekers bang zijn dat als de geadresseerden dat weten ze niet meedoen. De respondenten worden dus als een soort geblinddoekt proefdier behandeld voor een onderzoek dat niet het echte onderzoek is wat uitgevoerd wordt.  Waarom wordt de  werkelijke naam van het onderzoek niet aan de geadresseerden gegeven? Waarom wordt de bijlage van het besluit van Agentschap BPR niet aan de geselecteerden toegestuurd? Waarom staat in de aanvraag bij BPR niet de naam van het NL-ONLINE-OFFLINE onderzoek?

 

In antwoord op vragen over het onderzoek, wordt geen antwoord gegeven op de vraag waarom niet de werkelijke naam van het onderzoek aan de proefpersonen is vermeld. Wel schrijven de onderzoekers: “In de brief vermelden wij expliciet niet dat er in dit onderzoek personen zijn aangeschreven die ooit verdacht zijn geweest van een strafbaar feit. De reden hiervoor betreft het waarborgen van de privacy omdat het altijd mogelijk is dat iemand anders dan de aangeschreven persoon de brief open maakt.”

 

De onderzoekers stellen dat zij: “Bij al onze onderzoeken hanteren wij een uitgebreide en zorgvuldige toetsingsprocedure voordat deze worden uitgevoerd. Hierbij wordt de opzet van het onderzoek en de benaderingswijze van de respondenten getoetst door zowel het College van Procureurs Generaal van het Openbaar Ministerie en tevens voorgelegd aan de commissie Ethiek Rechtswetenschappelijk & Criminologisch Onderzoek van de Rechtenfaculteit van de Vrije Universiteit Amsterdam. Daarnaast wordt er een melding gedaan bij het College Bescherming Persoonsgegevens. In deze procedure wordt de meest zorgvuldige benaderingsmethode bepaald. Dit is ook gebeurd voor het NL-ONLINE-OFFLINE onderzoek.”

 

Middels de Wet Openbaarheid van Bestuur zijn bij het ministerie van Veiligheid en Justitie en het College van Procureurs Generaal stukken opgevraagd over het NL-ONLINE-OFFLINE onderzoek. Beide bestuursorganen stellen dat zij geen stukken met betrekking tot dit onderzoek hebben. In een presentatie over het onderzoek ‘Cyber Crime Offender Profiling (CyberCOP): the human factor examined’ worden de volgende partners van VU en NSCR genoemd: “Team High Tech Crime, Nationale Politie Landelijk Parket, Openbaar Ministerie en Reclassering Nederland.”

 

Vermanende woorden

 

NL-ONLINE-OFFLINE is een profielonderzoek van de overheid over cybercriminelen. Het heet geen NL-ONLINE-OFFLINE maar ‘Cyber Crime Offender Profiling (CyberCOP): the human factor examined.‘ Hierbij gaat het vooral om mogelijke interventies en sancties. Aan het einde van de enquête wordt het de respondenten nog eens benadrukt hoe belangrijk het wel niet is dat zij de vragen serieus hebben ingevuld. Hiervoor wordt hen een vraag voorgelegd om te controleren of ze wel écht de vragen goed hebben gelezen en beantwoord. Want als dat niet het geval is, lopen zij de beloning van 50 euro mis.

 

Na deze vermanende woorden wordt de respondent het volgende voorgelegd: ‘Voor wetenschappelijk onderzoek is het relevant om de gegevens die u zojuist heeft verstrekt te koppelen aan gegevens die over u bekend zijn in lokale of landelijke registers (zoals het Sociaal Statistisch Bestand en het Justitieel Documentatie Systeem). Dit zal alleen gebeuren als u hiervoor toestemming geeft. Uiteraard zullen ook die gegevens uitsluitend worden gebruikt voor wetenschappelijke doeleinden en volstrekt vertrouwelijk behandeld, anoniem verwerkt en veilig bewaard worden.’

 

Nu hebben de onderzoekers in Bijlage 1 van het besluit van het Agentschap BPR aangegeven dat ‘de gegevens uit de BRP worden gebruikt om een vragenlijst op te sturen naar de persoon.’ Er wordt tevens vermeld dat ‘op geen enkel moment tijdens het onderzoek een persoon herleidbaar wordt gerapporteerd.’ Dit zal mogelijk betrekking hebben op het doorgeven van mogelijke strafbare feiten die de respondenten in de enquête hebben ingevuld.

 

Er wordt in de bijlage echter niet vermeld dat de verstrekte gegevens van de ondervraagde worden gekoppeld aan de data van justitie: ‘koppelen aan gegevens die over u bekend zijn in lokale of landelijke registers.’ In principe hoeft dat natuurlijk niet omdat die gegevens niet in het bezit zijn van het Agentschap BPR, maar het roept wel vragen op over de mate van ‘eerlijkheid’ van de onderzoekers en het openbaar ministerie.

 

Volgens de onderzoekers wordt “geen van de verzamelde gegevens gedeeld met derden, ook niet met het OM. Er zal nooit zonder expliciete toestemming van de respondent koppeling plaatsvinden met data van het OM. Het OM heeft ons enkel geholpen met het verzenden van de brieven. Het OM en het BPR helpen echter niet alleen bij de mailing aan de proefpersonen, ook bij het koppelen aan ‘gegevens die over u bekend zijn in lokale of landelijke registers (zoals het Sociaal Statistisch Bestand en het Justitieel Documentatie Systeem)’. Dit zou anoniem zijn, maar dat kan niet bij koppeling aan die bestanden, daarnaast krijgt iedere proefpersoon een persoonlijke deelnamecode, die maar een keer is te gebruiken.

 

Lok-onderzoek?

 

Het VU/NSCR-onderzoek is gericht op cyber profiling. Daarvoor worden personen benaderd die zelf niet weten dat ze benaderd zijn als veroordeelde of verdachte. Zij krijgen een vragenlijst voorgelegd waarmee ze uit de tent worden gelokt om daderkennis te presenteren. Maar dat niet alleen, ook info over mogelijke mededaders en andere gegevens over strafbare feiten waarvoor zij veroordeeld zijn, en/of mogelijke strafbare feiten die zij recentelijk zouden hebben gepleegd en waarvoor zij niet veroordeeld zijn. Dit laatste over de connecties van de respondent is natuurlijk gericht op het in kaart brengen van criminele netwerken.

 

Verdachten worden ook op deze wijze benaderd, dus het zou net zo goed een lok-onderzoek kunnen zijn. Vraag is of de respondenten op hun rechten ten aanzien van de gegevens die zij mogelijk prijsgeven, zijn gewezen? Waarom spelen de onderzoekers geen open kaart omtrent het werkelijke doel van het onderzoek? Vanwaar die omslachtigheid en vaagheid? Is dit een wetenschappelijk onderzoek waarbij geënquêteerden worden ingelicht over de ware doelstelling, of is hier soms sprake van een phishing expeditie van een instituut dat gefinancierd wordt door het Ministerie van Veiligheid en Justitie en direct samenwerkt met het OM? Probeert het openbaar ministerie via een onderzoek het zwijgrecht te ondermijnen of te omzeilen?

 

Respondenten zijn reeds strafrechtelijk vervolgd of niet verdachten meer omdat er geen bewijs werd gevonden voor hun schuld. Toch worden zij verleid om aan te geven met wie, waar, wanneer en waarom zij mogelijke strafbare feiten hebben begaan. Los van het profiling en phishing gedeelte van het onderzoek, roept de aanpak vragen op over de wetenschappelijke verantwoording ervan. Want welke serieuze data levert het op om de stoere veroordeelde en/of verdachte cyber criminelen uit de tent te lokken om hun kunde te tonen en met wie ze contact hebben. Het enige waar het onderzoek op gericht lijkt te zijn is de bevestiging van bestaande stereotypering over de cyber criminelen. Dat is zowel voor de wetenschap als voor de opsporing weinig vruchtbaar.

 

 

Buro Jansen & Janssen, augustus 2015

 

 

Brief aan respondenten

http://respubca.home.xs4all.nl/pdf/briefvanvunscraanproefpersonen.pdf

 

besluit agentschap BPR

http://respubca.home.xs4all.nl/pdf/besluitBPRinzakeonderzoek.pdf

Welkomstekst bij onderzoek NL-Online-Offline

http://respubca.home.xs4all.nl/pdf/Welkomnlonlineoffline.pdf

 

presentatie over het onderzoek Cyber Crime Offender Profiling (CyberCOP): the human factor examined

http://respubca.home.xs4all.nl/pdf/NWOCyberCrimemetTeamHighTechCrimeetc.pdf

 

For American Psychological Association, National Security Trumped Torture Concerns

A new report disclosed by James Risen of the New York Times on Friday tells in greater detail than ever before the story of how members of the American Psychological Association colluded with the CIA when it came to the application of brutal interrogation techniques.

The report describes how repeated expressions of concern from within the CIA itself that psychologists had no place in the abusive treatment of detainees were brushed asided by leaders of what was supposed to be a highly ethical professional association. Psychologists with close ties to the CIA, in some cases even involving financial relationships, cited national security as the reason to ignore their fundamental oaths to do no harm.

As one example, when the CIA asked Melvin Gravitz, a long-time APA governance member and former CIA contractor, to weigh in on whether or not it was ethical for psychologists to participate in torturous interrogations in early 2003, he concluded that it was fine because ethics need to be “flexible” in the face of national security.

The report details Gravitz’s response, in a February 13, 2003 e-mail titled “Ethical Considerations in the Utilization of Psychologists in the Interrogation Process.”

Recently, some questions have been raised regarding the ethical implications of psychologists applying their skills by assisting in the interrogation process of certain persons who have been detained in the currently ongoing world-wide war against terrorism. . . .

The following comments are based upon a review of the principles of the Ethical Code as they may be relevant to certain psychological services rendered by Agency staff psychologists and contractors, all of whom are required by regulation to be licensed.622 In the interrogation of detainees, such services may include (1) acting as a consultant to officers who design and conduct interrogations, (2) acting as observers but not actually participating in the interrogations, and (3) participating in the interrogation process themselves.

The authors of the report write that “Gravitz identified a number of ethical standards that might be relevant to psychologists’ involvement in interrogations, including conflicts between ethics and law (Standard 1.02), conflicts between ethics and organizational demands (Standard 1.03), management of alleged or possible ethical violations, boundaries of competence, providing services in emergencies (Standard 2.02), bases for professional judgments (Standard 2.04),624 and cooperation with other professionals.”

Nevertheless, Gravitz concluded:

While the APA Ethics Code focuses primarily on concern for the individual (i.e., client or patient), it also recognizes that the psychologist has an obligation to the group of individuals, such as the Nation. The Ethics Code is in its essence a set of aspirations and guidelines, and these must be flexibly applied to the circumstances at hand.

The complaint Gravitz was asked to address was raised by the head of the CIA’s Office of Medical Services, Terrence DeMay, in late 2002, very early in the “enhanced interrogation program.”

DeMay was not the only naysayer. Multiple CIA officers questioned the morality of involving psychologists in the interrogations over the course of several years.

CIA psychologist Kirk Hubbard sent an inquiry in March 2004 to the APA Ethics Office, writing in an e-mail to the office’s director that his staff had “been discussing a problem that is experienced by both psychiatrists and psychologists alike…both specialties are being asked to provided consultation to law enforcement, the military, and other organizations that have a role in national security,” he wrote. “Unfortunately, some of what they are asked to do runs counter to [their] code of ethics.”

Andy Morgan, the CIA psychiatrist who first raised the issue with Hubbard, told the authors of the report that he was worried mental health professionals were being misled about their roles in interrogations. He said psychologists he knew working in Guantanamo Bay were “placed in roles that were different from what they had been told before deployment,” according to the report. He told the report’s authors he was worried psychologists might start becoming interrogators themselves.

Morgan’s concerns were dismissed by APA members who insisted that “the code” of ethics does not extend to matters of national security.

When CIA psychologist Kirk Kennedy also raised concerns that psychologists were involved in abusive tactics without scientific evidence of their effectiveness, his complaint was “received poorly,” according to a footnote in the report, and he decided to transfer out of the operational assessment division.

The new report was commissioned by the APA’s board, and was the result of an investigation led by David Hoffman, a lawyer with the firm Sidley Austin.

CIA torture techniques, which it called “enhanced interrogation,” included waterboarding, sleep deprivation, and other egregious practices, most extensively detailed in the Senate Intelligence Committee’s December 2014 “torture report.” The APA shielded the program, and enjoyed a “harmonious working relationship” that brought them money and media attention, according to the new report.

“The military and CIA’s insensitivity to professional medical and psychological ethics continues to this day,” says Katherine Hawkins, national security fellow at OpenTheGovernment.org told The Intercept. “If the medical and psychological community wants to make real amends for clinicians’ role in the torture program, they should put serious pressure on the U.S. government to change this.”

Jenna McLaughlin
July 14 2015, 3:13 p.m.

Find this story at 14 July 2015

Copyright https://firstlook.org/

Three senior officials lose their jobs at APA after US torture scandal

American Psychological Association framed the departures of its chief executive officer, deputy CEO and communications chief as ‘retirements’ and resignations

The torture scandal consuming the US’s premiere professional association of psychologists has cost three senior officials their jobs, part of a reckoning that reformers hope will lead to criminal prosecutions.

US torture doctors could face charges after report alleges post-9/11 ‘collusion’

As the American Psychological Association copes with the damage reaped by an independent investigation that found it complicit in US torture, the group announced on Tuesday that its chief executive officer, its deputy CEO and its communications chief are no longer with the APA.

All three were implicated in the 542-page report issued this month by former federal prosecutor David Hoffman, who concluded that APA leaders “colluded” with the US department of defense and aided the CIA in loosening professional ethics and other guidelines to permit psychologist participation in torture.

Despite rumors of the three oustings circulating for over a week, the APA framed the departures of longtime executive officials Norman Anderson and Michael Honaker as “retirements”. Rhea Farberman, who served as APA’s communications director for 22 years, “resigned”, the APA said in a statement.

While CEO Anderson’s retirement was scheduled before the Hoffman report was released, the APA stated: “Dr Anderson felt that moving up his retirement date to the end of 2015 would allow the association to take another step in the important process of organizational healing, and to facilitate APA’s continuing focus on its broader mission.”

Psychologist accused of enabling US torture backed by former FBI chief
Read more
Anderson, Honaker and Farberman join Stephen Behnke, the APA’s former ethics chief also implicated in torture, in the first wave of APA departures as the organization seeks to rebuild its credibility. Behnke has issued a combative statement threatening unspecified legal action.

“This is a major step toward reforming the APA and the profession,” said Stephen Soldz, a longtime APA critic on torture affiliated with Physicians for Human Rights.

“I hope it is only the beginning of change. The selection of the right CEO will be crucial.”

Soldz is part of a group pushing for the APA to refer the Hoffman report to the FBI and justice department for potential criminal inquiries. Thus far, the APA has committed to providing the report to the Senate committees overseeing the military and CIA, and a call to end all psychologist participation in US interrogation and detention operations is slated for APA consideration at a major conference next month.

Thus far, there is no indication from the justice department that it intends to revisit the politically fraught question of legal accountability for torture, which ended in 2012 without prosecutions. The defense department, which still assigns psychologists to Guantanamo Bay, has yet to comment; and the White House has stayed out of the fray.

Hoffman’s report identifies Behnke, a defense department contractor, as a chief culprit in maneuvering the APA toward loosening its opposition to torture while denying doing any such thing; and the departed APA officials as complicit.

Behnke undertook “extensive efforts to manipulate” the APA’s council of representatives “in an effort to undermine attempts to keep psychologists from being involved in national security interrogations”, Hoffman found. Other “APA officials involved with Behnke in these efforts included “Anderson, Honaker [and] Farberman”.

Nevertheless, Farberman insisted to the press that the APA had taken a consistent position against torture.

After the Guardian reported that the APA had declined to take action against a psychologist who participated in a brutal Guantanamo interpretation, Farberman told the Guardian: “A thorough review of these public materials and our standing policies will clearly demonstrate that APA will not tolerate psychologist participation in torture.”

It is unclear if the three officials are the APA’s last to leave. Barry Anton, the APA’s current president, is also listed in the “Key Players” section, as Anton is said to have “participated in the selection” of members of a critical task force on psychologist involvement in torture that was stacked with US defense department officials.

The APA will meet in Toronto beginning on 6 August for its annual convention, which former president Nadine Koslow told the Guardian she expected to be consumed with the issue of what reforms the organization must adopt in the wake of the Hoffman report.

Tuesday 14 July 2015 17.43 BST Last modified on Tuesday 14 July 2015 18.51 BST

Find this story at 14 July 2015

Find the report
© 2015 Guardian News and Media Limited

Robert Jay Lifton, Author of “The Nazi Doctors”: Psychologists Who Aided Torture Should Be Charged

Robert Jay Lifton, the prominent psychiatrist famous for his study of the doctors who aided Nazi war crimes, speaks out on the role of the American Psychological Association in aiding government-sanctioned torture under President George W. Bush. A new report alleges the APA, the world’s largest group of psychologists, secretly coordinated with government officials to align its ethics policy with the operational needs of the CIA’s torture program. “What the APA did was a scandal within a scandal,” Lifton says. “[This] is something we have to confront as a nation.”

TRANSCRIPT
This is a rush transcript. Copy may not be in its final form.

NERMEEN SHAIKH: New details have emerged on how the American Psychological Association, the world’s largest group of psychologists, aided government-sanctioned torture under President George W. Bush. A group of dissident psychologists have just published a 60-page report alleging the APA secretly coordinated with officials from the CIA, White House and the Pentagon to change the APA ethics policy to align it with the operational needs of the CIA’s torture program. The report also reveals a behavioral science researcher working for President Bush secretly drafted language that the APA inserted into its ethics policy on interrogations.

AMY GOODMAN: Much of the report is based on hundreds of newly released internal APA emails from 2003 to 2006 that show top officials were in direct communication with the CIA. In 2004, for example, the APA secretly took part in a meeting with officials from the CIA and other intelligence agencies to discuss ethics and national security.

Still with us, Dr. Robert Jay Lifton, leading American psychiatrist who has spoken out against the APA’s practices. So, the American Psychological Association has about 150,000 members, the largest association in the world. That’s the APA. The little APA is the American Psychiatric Association, which I assume you’re a part of. Dr. Robert Jay Lifton, your thoughts on what the APA did?

ROBERT JAY LIFTON: What the APA did—and I read that report—is what I call a scandal within a scandal. That is, I have been much concerned with the behavior of professionals and their ethics, not just in terms of how they conduct their everyday profession—that’s important enough—but their relationship to the world ethically. I became interested in this in working with veterans of the Vietnam War. And in that war, military psychiatrists would be in a position, when examining a soldier who was brought to them with anxiety and a sense of outrage at what was going on—would be in the position of helping that soldier to be strong enough to return to duty, which meant daily atrocities. And I asked myself, how did a psychiatrist find himself in that situation? And it had to do with a military structure of medicine and with the psychiatrist entering into what I called an atrocity-producing situation. In my work with Nazi doctors, it was even, of course, much more extreme, probably the most extreme example of any profession of any country engaging in extremely immoral behavior, engaging directly in killing, because Nazi physicians were in charge of the killing in Auschwitz. And that’s what I studied in that research. But, you know—

AMY GOODMAN: What’s interesting, both Nermeen and I saw you speak last night on a very different issue, on the Armenian genocide, and you talked about the significance of Dr. Josef Mengele dying without acknowledging what he did.

ROBERT JAY LIFTON: Yes, when Mengele, who was a notorious fanatical Nazi, quite unusual in that way among doctors, was found to be dead in a lake in Argentina, survivors of Auschwitz were upset that there wasn’t the opportunity to bring him to the dock so that he could confront his crimes. It wasn’t so much a desire for revenge as it was for justice. So I mentioned that survivors of holocaust or genocide, or survivors in general, are what can be called collectors of justice. They need a sense of justice for their own healing.

But now, here we have American psychologists. There were psychiatrists involved early also in the enhanced interrogation, which spilled over into torture in American use. Fortunately, American Psychiatric Association had slightly more enlightened leadership, and we had the advantage of doctors’ Hippocratic Oath, which is “do no harm,” and there could be developed a resolution prohibiting any physician, any psychiatrist, from being in the interrogation room. The American Psychological Association took an opposite tendency. It’s one thing—and there were a couple of psychologists, who are well known, who helped create the torture and the whole psychological regimen for the torture, crudely and very unscientifically, but with the claim of psychological science. It’s still another level when the professional organization supports torture by meeting with the administration and those people who were looking for some legitimation coming from a professional group for torture. And that’s what the American Psychological Association did.

And that’s all too reminiscent of what the Nazis called Gleichschaltung. I’m not saying they’re Nazis. We’re not Nazis. We’re still a sufficiently open society to confront this, criticize it and do something about it. But with the Nazis, there was this process of Gleichschaltung, meaning reordering or re-gearing all professional organizations, not destroying them, but breaking them down and reconstructing them to serve the Nazi project. That’s the kind of thing we must and can confront and avoid here.

NERMEEN SHAIKH: Well, last December, psychologist James Mitchell, who was contracted by the CIA while still a member of the American Psychological Association to design its interrogation program, appeared on Fox News to talk about his role in the waterboarding of Abu Zubaydah. He was interviewed by Megyn Kelly.

MEGYN KELLY: So you—were you the one actually conducting the techniques on Abu Zubaydah, or were you in more of a sort of background role?
JAMES MITCHELL: It depends on when you’re talking about. Initially, I was in a background role. Then, after we shut down and the enhanced interrogations were approved, I was in an administration role.
MEGYN KELLY: OK, so did you personally waterboard him?
JAMES MITCHELL: Yes.
MEGYN KELLY: We’re going to get to Khalid Sheikh Mohammed in a minute, but sticking with Abu Zubaydah for now, were all of the methods that were cited in the Senate report employed, like nudity, standing sleep deprivation, the attention grab, the insult slap? Were those all used?
JAMES MITCHELL: The ones you mentioned were used.
MEGYN KELLY: The facial grab, the abdominal slap, the kneeling stress position, walling?
JAMES MITCHELL: Walling was used. The others—if they showed up on the list, they were used. We didn’t typically use a lot of those stress positions. We didn’t use any stress positions with Abu Zubaydah, because he had an injury.
NERMEEN SHAIKH: That was psychologist James Mitchell speaking on Fox News last December. He was the psychologist who was asked by the CIA to design its interrogation program. Could you talk about that, Dr. Lifton? And in particular, in the context of what you called earlier an atrocity-producing situation, what enabled this to occur?

ROBERT JAY LIFTON: Professionals are as prone to being socialized to the norm of a group, including being socialized to evil, as are any other groups in American society. What that means is that psychologists, in this case—and there are others from other professions—internalize what is considered to be acceptable and appropriate for them in carrying out their profession. So, torture exists. There is the nod from the administration: Go ahead with torture. And psychologists then adapt to that and, in this case, become not just participants in torture, but the creators of the methods of torture.

That’s a shocking clip because it shows him kind of slightly reluctantly admitting that they do all those things. Of course, it’s denied that they’re torture, and that’s absurd. They’re out-and-out torture. But the fact that they’ll come on a network program and describe it as something legitimate is another level of scandal. After all, torture has been conducted, you know, from the time of the beginning of history. It’s always been seen, and especially in recent centuries, as something evil. You can judge a society as to whether it engages in torture. You condemn a society that engages in torture.

In our case, looking at the sequence, one can praise the Obama administration for ending that torture, but one must criticize the Obama administration for blocking any examination or confrontation of our role in torture. You showed an interesting clip about the city of Chicago confronting and at least recognizing that the police had engaged in torture of certain suspects. Well, that doesn’t undo what they did, but it’s a step toward some kind of ethical advance. And for the United States to have engaged in torture on such a widespread dimension, to have legitimated it among professionals like psychologists, for psychologists and others to have created and participated in it, is something that we have to confront, as a nation, to move ahead in something like an ethical way.

AMY GOODMAN: And when you talk about confronting, what exactly do you mean? You’ve just given a psychological, sociological explanation, understanding. For example, James Mitchell, or Mitchell and Jessen, the company of two psychologists that Pentagon funneled money into, not to mention other psychologists who didn’t even work for them, working at Guantánamo and Abu Ghraib, but should they be brought up on charges?

ROBERT JAY LIFTON: Of course they should. There are many situations that I can probe psychologically, or psychohistorically, as we say, but have to be approached politically for some kind of resolution, and this is an example of that. A proper confrontation of what we did would mean a real investigation that didn’t stop as we got to the top. Yes, of course, the order for torture being acceptable and advised comes from above, comes from the highest sources in the administration. That has to be uncovered by an investigation, and there has to be a legal context. Whether or not everybody who participated in torture is in some way condemned and put to jail, I don’t know. But at minimum, there must be a confrontation and revelation of what was done, who did it, what the consequences were and how to prevent it in the future.

AMY GOODMAN: What do you think of this comment by CIA psychologist—former CIA psychologist Kirk Hubbard, who served as the CIA’s chief of operations of the Operational Assessment Division before he joined Mitchell Jessen and Associates? In 2012, Hubbard told the Constitution Project’s Task Force on Detainee Treatment, quote, “Detainees are not patients nor are they being ’treated’ by the psychologists. Therefore the ethical guidelines for clinicians do not apply, in my opinion. Psychologists can play many different roles and should not be forced into a narrow doctor-patient role.” Dr. Robert Jay Lifton, your response?

ROBERT JAY LIFTON: What you’ve heard, what you just recited, is a rationalization for torture and for destructive behavior on the part of professionals. All professions require some sort of ethical code, as I said before, not just in everyday practice, but in what they do in society. And to weasel out of any such ethical requirement because one is dealing not with patients, but with prisoners—and, of course, that administration didn’t even give them prisoner rights, according to Geneva Conventions—to do that is simply a rationalization for destructive or even evil behavior.

AMY GOODMAN: We’re talking to Dr. Robert Jay Lifton, a leading American psychiatrist, author of many books, including Witness to an Extreme Century: A Memoir. We’ll be back with him, talking about a number of issues, including another of his books, Who Owns Death?: Capital Punishment, the American Conscience, and the End of Executions—Prosecutors, Judges, Jurors, Wardens, and the American Public in Conflict. Stay with us.

THURSDAY, MAY 7, 2015

Find this story at 7 May 2015

Creative Commons License The original content of this program is licensed under a Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 United States License. Please attribute legal copies of this work to democracynow.org. Some of the work(s) that this program incorporates, however, may be separately licensed. For further information or additional permissions, contact us.

Outside Psychologists Shielded U.S. Torture Program, Report Finds

WASHINGTON — The Central Intelligence Agency’s health professionals repeatedly criticized the agency’s post-Sept. 11 interrogation program, but their protests were rebuffed by prominent outside psychologists who lent credibility to the program, according to a new report.

The 542-page report, which examines the involvement of the nation’s psychologists and their largest professional organization, the American Psychological Association, with the harsh interrogation programs of the Bush era, raises repeated questions about the collaboration between psychologists and officials at both the C.I.A. and the Pentagon.

The report, completed this month, concludes that some of the association’s top officials, including its ethics director, sought to curry favor with Pentagon officials by seeking to keep the association’s ethics policies in line with the Defense Department’s interrogation policies, while several prominent outside psychologists took actions that aided the C.I.A.’s interrogation program and helped protect it from growing dissent inside the agency.

Continue reading the main story
DOCUMENT
Psychologists and ‘Enhanced’ Interrogation
A 542-page report concludes that prominent psychologists worked closely with the C.I.A. to blunt dissent inside the agency over an interrogation program that is now known to have included torture. It also finds that officials at the American Psychological Association colluded with the Pentagon to make sure the association’s ethics policies did not hinder the ability of psychologists to be involved in the interrogation program.

OPEN DOCUMENT
The association’s ethics office “prioritized the protection of psychologists — even those who might have engaged in unethical behavior — above the protection of the public,” the report said.

Two former presidents of the psychological association were on a C.I.A. advisory committee, the report found. One of them gave the agency an opinion that sleep deprivation did not constitute torture, and later held a small ownership stake in a consulting company founded by two men who oversaw the agency’s interrogation program, it said.

The association’s ethics director, Stephen Behnke, coordinated the group’s public policy statements on interrogations with a top military psychologist, the report said, and then received a Pentagon contract to help train interrogators while he was working at the association, without the knowledge of the association’s board. Mr. Behnke did not respond to a request for comment.

The report, which was obtained by The New York Times and has not previously been made public, is the result of a seven-month investigation by a team led by David Hoffman, a Chicago lawyer with the firm Sidley Austin at the request of the psychology association’s board.

After the Hoffman report was made public on Friday, the American Psychological Association issued an apology.

“The actions, policies and lack of independence from government influence described in the Hoffman report represented a failure to live up to our core values,” Nadine Kaslow, a former president of the organization, said in a statement. “We profoundly regret and apologize for the behavior and the consequences that ensued.”

The association said it was considering proposals to prohibit psychologists from participating in interrogations and to modify its ethics policies, among other changes.

The involvement of psychologists in the interrogation programs has been a source of contention within the profession for years. Another report, issued in April by several critics of the association, came to similar conclusions. But Mr. Hoffman’s report is by far the most detailed look yet into the crucial roles played by behavioral scientists, especially top officials at the American Psychological Association and some of the most prominent figures in the profession, in the interrogation programs. It also shows that the collaboration was much more extensive than was previously known.

A report last December by the Senate Intelligence Committee detailed the brutality of some of the C.I.A.’s interrogation methods, but by focusing on the role of psychologists, Mr. Hoffman’s report provides new details, and can be seen as a companion to the Senate report.

The C.I.A. and the Pentagon both conducted harsh interrogations during the administration of President George W. Bush, although the C.I.A.’s program included more brutal tactics. Some of them, like the simulated drowning technique called waterboarding, are now widely regarded as torture. The agency’s interrogations were done at so-called black site prisons around the world where prisoners were held secretly for years.

The report found that while some prominent psychologists collaborated with C.I.A. officials in ways that aided the agency’s interrogation program, the American Psychological Association and its staff members focused more on working with the Pentagon, with which the association has long had strong ties.

Indeed, the report said that senior officials of the association had “colluded” with senior Defense Department officials to make certain that the association’s ethics rules did not hinder the ability of psychologists to remain involved with the interrogation program.

The report’s most immediate impact will be felt at the association, where it has been presented to the board and its members’ council. The board met last week to discuss the report and is expected to act on its findings soon. The association has since renounced 2005 ethics guidelines that allowed psychologists to stay involved in the harsh interrogations, but several staff members who were named in the report have remained at the organization.

A C.I.A. spokesman said that agency officials had not seen it and so could not comment.

Dissent began building within the C.I.A. against the use of so-called enhanced interrogation techniques not long after its interrogation program began.

In about late 2002, the head of the C.I.A.’s Office of Medical Services, Terrence DeMay, started to complain about the involvement in the program of James Mitchell, a psychologist and instructor at the Air Force’s SERE (survival, evasion, rescue and escape) program, in which United States military personnel are subjected to simulated torture to gird them for possible capture. Mr. Mitchell had also served as a consultant to the C.I.A. advisory committee that included two former presidents of the psychological association.

One unidentified witness was quoted in the Hoffman report as saying that doctors and psychologists in the C.I.A.’s Office of Medical Services “were not on board with what was going on regarding interrogations, and felt that they were being cut out of the discussion.” One leading C.I.A. psychologist told investigators that Mr. DeMay “was berating Jim Mitchell about being involved in the interrogation program,” and that Mr. DeMay’s objections “related to the involvement of psychologists as professionals adept at human behavior and manipulation.”

Mr. DeMay’s complaints “led to a substantial dispute within the C.I.A.,” according to the report, and prompted the head of the agency’s counterterrorism center to seek an opinion from a prominent outside psychologist on whether it was ethical for psychologists to continue to participate in the C.I.A.’s interrogations.

The C.I.A. chose Mel Gravitz, a prominent psychologist who was also a member of the agency’s advisory committee. In early 2003, Mr. Gravitz wrote an opinion that persuaded the chief of the agency’s counterterrorism center that Mr. Mitchell could continue to participate in and support interrogations, according to the Hoffman report.

Mr. Gravitz’s opinion, which the Hoffman report quotes, noted that “the psychologist has an obligation to (a) group of individuals, such as the nation,” and that the ethics code “must be flexible [sic] applied to the circumstances at hand.”

But ethical concerns persisted at the C.I.A. In March 2004, other agency insiders emailed the psychological association to say they were worried that psychologists were assisting with interrogations in ways that contradicted the association’s ethics code.

One of those who contacted the association was Charles Morgan, a C.I.A. contractor and psychiatrist who had studied military personnel who went through the SERE program’s simulated torture training, research that showed that the techniques used on them could not be used to collect accurate information.

Another, oddly, was Kirk Hubbard, a C.I.A. psychologist who was chairman of the agency advisory committee that included two former association presidents and on which Mr. Mitchell was a consultant. Mr. Hubbard told the Hoffman investigators that he did not have concerns about the participation of psychologists in the interrogation program, but emailed the association because he had been asked to pass on the concerns of other behavioral scientists inside the agency.

The ethical concerns raised by Mr. Morgan and others inside the C.I.A. led to a confidential meeting in July 2004 at the psychological association of about 15 behavioral scientists who worked for national security agencies. This was followed by the creation of an association task force to study the ethics of psychologists’ involvement in interrogations.

But association and government officials filled the task force with national security insiders, and it concluded in 2005 that it was fine for psychologists to remain involved, the report found.

The report provides new details about how Mr. Mitchell and Bruce Jessen, another SERE trainer who would later go into business with Mr. Mitchell, gained entree to the C.I.A.’s counterterrorism center, which hired them to create and run the interrogation program. After Mr. Mitchell worked as a consultant to the C.I.A. advisory committee, Mr. Hubbard introduced Mr. Mitchell and Mr. Jessen to Jim Cotsana, the chief of special missions in the C.I.A.’s counterterrorism center.

Mr. Mitchell and Mr. Jessen were later hired as contractors for the counterterrorism center, where they helped create the interrogation program by adapting the simulated torture techniques from the SERE program, using them against detainees.

Separately, Joseph Matarazzo, a former president of the psychological association who was a member of the C.I.A. advisory committee, was asked by Mr. Hubbard to provide an opinion about whether sleep deprivation constituted torture. Mr. Matarazzo concluded that it was not torture, according to the report.

Later, Mr. Matarazzo became a 1 percent owner of a unit of Mitchell Jessen and Associates, the contracting company Mr. Mitchell and Mr. Jessen created to handle their work with the C.I.A.’s interrogation program. Mr. Matarazzo was also listed as a partner of the company in a 2008 annual report, according to the Hoffman report.

Mr. Matarazzo said he had not read the report and could not comment.

Mr. Hubbard, after he retired from the C.I.A., also did some work for Mitchell Jessen and Associates.

The report reaches unsparing conclusions about the close relationship between some association officials and officials at the Pentagon.

“The evidence supports the conclusion that A.P.A. officials colluded with D.O.D. officials to, at the least, adopt and maintain A.P.A. ethics policies that were not more restrictive than the guidelines that key D.O.D. officials wanted,” the report says, adding, “A.P.A. chose its ethics policy based on its goals of helping D.O.D., managing its P.R., and maximizing the growth of the profession.”

By JAMES RISENJULY 10, 2015

Find this story at 10 July 2015

© 2015 The New York Times Company

Emails Show American Psychological Association Secretly Worked with Bush Admin to Enable Torture

New details have emerged on how the American Psychological Association, the world’s largest group of psychologists, aided government-sanctioned torture under President George W. Bush. A group of dissident psychologists have just published a 60-page report alleging the APA secretly coordinated with officials from the CIA, White House and the Pentagon to change the APA ethics policy to align it with the operational needs of the CIA’s torture program. Much of the report, “All the President’s Psychologists: The American Psychological Association’s Secret Complicity with the White House and US Intelligence Community in Support of the CIA’s ‘Enhanced’ Interrogation Program,” is based on hundreds of newly released internal APA emails from 2003 to 2006 that show top officials were in direct communication with the CIA. The report also reveals Susan Brandon, a behavioral science researcher working for President Bush, secretly drafted language that the APA inserted into its ethics policy on interrogations. We are joined by two of the report’s co-authors: Dr. Steven Reisner, a founding member of the Coalition for an Ethical Psychology and member of the APA Council of Representatives, and Nathaniel Raymond, director of the Signal Program on Human Security and Technology at the Harvard Humanitarian Initiative.

TRANSCRIPT
This is a rush transcript. Copy may not be in its final form.

AMY GOODMAN: New details have emerged on how the American Psychological Association, the world’s largest group of psychologists, aided government-sanctioned torture under President George W. Bush. A group of dissident psychologists have just published a 60-page report alleging the APA secretly coordinated with officials from the CIA, White House and the Pentagon to change the APA ethics policy to align it with the operational needs of the CIA’s torture program. The report also reveals a behavioral science researcher working for President Bush secretly drafted language that the APA inserted into its ethics policy on interrogations.

Much of the report is based on hundreds of newly released internal APA emails from 2003 to 2006 that show top officials were in direct communication with the CIA. In 2004, for example, the APA secretly took part in a meeting with officials from the CIA and other intelligence agencies to discuss ethics and national security. In one email, the APA stated that the aim of the meeting was, quote, “to take a forward looking, positive approach, in which we convey a sensitivity to and appreciation of the important work mental health professionals are doing in the national security arena, and in a supportive way offer our assistance in helping them navigate through thorny ethical dilemmas,” unquote.

One attendee was Kirk Hubbard, then the chief of operations for the CIA Operational Assessment Division. He would later leave the CIA to work for the private firm set up by James Mitchell and Bruce Jessen, the psychologists who were hired as private contractors to set up the CIA interrogation program including the waterboarding of prisoners. In one 2003 email, Hubbard wrote to a top APA official, quote, “You won’t get any feedback from [Dr. James] Mitchell or Jessen. They are doing special things to special people in special places, and generally are not available,” unquote. While the APA has attempted to distance itself from Mitchell and Jessen, the newly disclosed emails show the men attended a 2003 invite-only conference called “The Science of Deception,” sponsored by the APA, the CIA and RAND Corporation, to discuss so-called enhanced interrogations.

We’re joined now by two of the co-authors of the new report, “All the President’s Psychologists: The American Psychological Association’s Secret Complicity with the White House and US Intelligence Community in Support of the CIA’s ‘Enhanced’ Interrogation Program.” Steven Reisner is a clinical psychologist and psychoanalyst. He’s a founding member of the Coalition for an Ethical Psychology and adviser on psychology and ethics for Physicians for Human Rights. He’s currently a member of the APA Council of Representatives. Nathaniel Raymond is director of the Signal Program on Human Security and Technology at the Harvard Humanitarian Initiative.

We did invite a representative from the APA to join us, as well, but they declined. Last year, the APA commissioned an outside attorney named David Hoffman to conduct a third-party, independent review of the allegations about the APA and the Bush administration torture program. Rhea Farberman, the APA’s executive director for Public and Member Communications, told Democracy Now! the APA won’t respond to the allegations in the “All the President’s Psychologists” report until Hoffman’s review is completed.

Steven Reisner and Nathaniel Raymond, welcome back to Democracy Now! OK, Nathaniel Raymond, why don’t you lay out the core findings in your 60-page report?

NATHANIEL RAYMOND: There are four core findings. The first is that the American Psychological Association allowed, as you mentioned, Dr. Susan Brandon, it appears, who, three weeks before the APA engaged in its ethics process in 2005 on psychological ethics and national security, had been president Bush’s behavioral science adviser—she wrote what appears to be research language in the PENS report, the Psychological Ethics and National Security policy of the APA. That language, we now know because of the Senate Select Committee on Intelligence report, directly aligns with the legal memos authorizing the enhanced interrogation program, and provided an ethical get-out-of-jail-free card that aligned with the then-classified legal get-of-jail-free card.

Secondly, we see clear deception by the APA, including some outright lies, including the assertion for many years that James Mitchell, the CIA torture psychologist you mentioned, had not been an APA member. We now know he was an APA member from 2001 to 2006. And the APA has also contended, according to Dr. Stephen Behnke, the ethics director, that they had had no contact on interrogations and interrogation techniques with Mitchell and Jessen. We now know that they discussed sensory overload and the use of psychopharmacological agents with Mitchell and Jessen in 2003.

The last two critical findings, Amy, are that the APA, as we see throughout the emails, expressed no concern about clear evidence of abuse that at that point, between 2004 in 2005, was public knowledge. And lastly, what we see in this report is a clear coordination that directly mirrors the timeline inside the Bush administration when Office of Medical Services personnel inside the CIA were raising concerns about human subjects research as part of the program. The APA, whether they knew it or not, allowed the administration to write a policy that basically helped put down that rebellion inside CIA.

AMY GOODMAN: How?

NATHANIEL RAYMOND: By allowing psychologists to play a critical monitoring and research role, that was at the heart of the newly—then newly authorized Bradbury Office of Legal Counsel memo. If psychologists couldn’t ethically play this role, if the APA had not engaged in this policy, it is highly likely that the interrogation program itself would have disintegrated.

AMY GOODMAN: You ran, Steven Reisner, for president of the American Psychological Association. Your main platform was speaking out against torture and APA’s involvement with the Bush administration. You didn’t win. Talk about what this means for the American Psychological Association.

STEVEN REISNER: Well, I think the issue is what this means for the entire profession of psychologists and the fact that we are represented by the American Psychological Association, because I think that what we’re finding is that psychologists are feeling betrayed by our association. What has happened is that the ethics code that we are all trained in, that we align ourselves with and that gives us our identity as health professionals dedicated to the public good, that ethics code and ethics policy was twisted to align—not only to align with what the government needed it to do, but in the service of torture. It is a betrayal of what I think we all are expecting from and try to identify with from our association. So, what has to happen right now is that we’ve got to—the membership, the council, any concerned American has to insist that we reclaim our association, put it back on an ethical track, and find a way to expose this, be accountable for it, be transparent about it and make significant change so that we can restore trust.

AMY GOODMAN: We’re going to go into detail on what the APA knew and when they knew it with Dr. Steven Reisner and Nathaniel Raymond, co-authors of the new report, “All the President’s Psychologists,” in a minute.

[break]

AMY GOODMAN: We’re talking about a new report that has just come out on the American Psychological Association’s involvement with the Bush administration’s so-called enhanced interrogation program. In 2005, Stephen Behnke, the director of ethics at the American Psychological Association, then and now, appeared on Democracy Now!

STEPHEN BEHNKE: I don’t have firsthand knowledge of what went on at Guantánamo. I know that the APA very much wants the facts, and that when APA has the facts, we will act on those facts.
AMY GOODMAN: Stephen Behnke appeared on the show in a debate with Michael Wilks, chair of the medical ethics committee at the British Medical Association. Dr. Behnke went on to defend the APA’s actions.

STEPHEN BEHNKE: In all fairness, the American Psychological Association is very clear that under no circumstances is it in any manner permissible for a psychologist to engage in, to support, to facilitate, to direct or to advise torture or other cruel, inhuman or degrading treatment. The American Psychological Association and the American Psychiatric Association issued a joint statement against torture and cruel, inhuman or degrading treatment in 1985. In 1986, the American Psychological Association issued another resolution against torture. So, to even suggest that that would in any manner be permissible is completely out of bounds.
MICHAEL WILKS: Might I ask a direct question, because I’m really interested to know? Could I ask why the APA’s presidential report then specifically recommends that psychologists should be involved in research into interrogation techniques?
STEPHEN BEHNKE: Well, as I have—as I have said, psychologists have been working together with law enforcement for many years domestically in information gathering and interrogation processes. We believe that as experts in human behavior, psychologists have valuable contributions to make to those activities.
AMY GOODMAN: That’s Dr. Stephen Behnke on Democracy Now! in 2005. Our guests now are Dr. Steven Reisner, a member of the American Psychological Association, and Nathaniel Raymond. They both co-authored the new report, “All the President’s Psychologists.” Nathaniel Raymond, can you respond to what Dr. Behnke said?

NATHANIEL RAYMOND: Well, what we now know, by reading the American Psychological Association’s emails, is that Dr. Behnke’s assertion in 2005 of “bring us the facts, and we will respond” directly contradicts his own words to the Operational Assessment Division of the Central Intelligence Agency in 2004, where he basically says, “We are not going to investigate,” in the context of the secret meeting they had, almost to the—basically, to the day that the White House was reauthorizing the enhanced interrogation program—”We’re not going to investigate any claims of abuse or any charges made at that meeting.” That directly contradicts what he said on Democracy Now!

Second is his continued assertion that somehow the American Psychiatric Association, which endorsed in 2006 a clear ban on participation in all interrogations, direct participation by psychiatrists, is analogous to the APA position, is entirely specious. The fact of the matter is, is the American Psychological Association position in that PENS report, that we now know was the direct result of coordination with the intelligence community and, in some cases, elements of that community writing language in the report, critical research language, is—it is entirely different to look at the APA position and the American Psychological Association position for one reason. The American Psychological Association based its policy on U.S. definitions of torture at that time, which we now know from the declassified Office of Legal Counsel memos had an entirely different view of what constituted, quote, “torture” and what constituted cruel, inhuman and degrading treatment. So, saying that those positions are the same is just not the facts.

AMY GOODMAN: Explain what changed.

NATHANIEL RAYMOND: What changed is—there was two periods of change. The first is immediately after 9/11. We have evidence in the public record that the American Psychological Association changed a large portion of its ethics code related to research, and basically it wrote out international and domestic protections on consent for human subjects research. We know, by different names, some of those protections, such as the Nuremberg Code and the Common Rule. They allowed for the revocation of consent when consistent with a lawful order or regulation.

That then combined with the second set of changes, which is the 2005 PENS report. The Psychological Ethics and National Security Task Force report then not only allows, but exhorts psychologists to have a research role in not only interrogations, but—this is the key sentence, Amy—in determining what constitutes cruel, inhuman, degrading treatment. Now, last time I checked, psychologists were not lawyers. This is outside the professional competency of psychologists to make a legal determination based on research. The question is, why were they being asked to do that, in language that we now know from the emails appears to have been written by a White House—former White House official? The fact of the matter is, that’s exactly what the Bradbury memos, that were then protecting the Bush administration from potential torture charges, required. And that’s exactly the concern that was being raised by the Office of the Inspector General internally at CIA, we now know from the Senate Select Committee on Intelligence. So that one sentence about research into what constitutes cruel, inhuman and degrading treatment positioned psychologists to be the legal heat shield for the president of the United States.

AMY GOODMAN: Dr. Reisner?

STEVEN REISNER: Well, we listened to Dr. Behnke say that the APA is opposed to torture, cruel, inhuman and degrading treatment at the very moment when they are writing into our ethics code a policy that permits psychologists’ very presence at those sites, researching, overseeing and monitoring, that the psychologists being there is what makes it fall outside the definition of torture, cruel, inhuman and degrading treatment concocted by the Justice Department in order to legally allow the torture. So what we have is a working together between the psychologists, the American Psychological Association, the CIA and the White House to create a cover story that says that torture is not torture, that it’s not legally torture under these rules. And while Dr. Behnke is claiming that psychologists don’t torture, psychologists are in fact torturing, and the APA seems to know it, according to these emails and according to what was in the press. But so what he’s doing is he’s parsing the facts and funneling it through a bent and distorted APA ethics code that has been changed simply to allow that program to continue.

AMY GOODMAN: I want to read another one of the newly disclosed emails. This is from Dr. Geoff Mumford, director of science policy at the APA, to CIA psychologist Dr. Kirk Hubbard, who was then chief of operations for the CIA Operational Assessment Division. Dr. Mumford writes, quote, “I thought you and many of those copied here would be interested to know that APA grabbed the bull by the horns and released this [Psychological Ethics and National Security] Task Force Report today.” The PENS Task Force. “I also wanted to semi-publicly acknowledge your personal contribution … in getting this effort off the ground over a year ago. Your views were well represented by very carefully selected Task Force members,” unquote.

In another email from 2005, the APA’s Dr. Geoff Mumford admitted former White House adviser Susan Brandon, who was then at the National Institute of Mental Health, helped craft language for the PENS report. Mumford wrote, quote, “Susan serving as an Observer (note she has returned to NIMH, at least temporarily) helped craft some language related to research and I hope we can take advantage of the reorganization of the National Intelligence Program, with its new emphasis on human intelligence, to find a welcoming home for more psychological science.”

OK, Nathaniel Raymond, talk about who Mumford is. Talk about also the significance of the Susan they are referring to, Susan Brandon, and her position today.

NATHANIEL RAYMOND: Well, Geoff Mumford, then and now, was executive director and is executive director of science policy at the American Psychological Association. And while he is one of the most prominent officials in these emails, I want to make clear he’s not the only one. We also see Rhea Farberman, the spokeswoman who denied any coordination between the APA and the Bush administration in James Risen’s New York Times story. We see Steve Behnke. And we also see—and this is new to our report—that the deputy CEO, Michael Honaker, deputy CEO of APA, was also CCed on one of the emails about the secret 2004 meeting.

Dr. Brandon, then, was, as you described, at NIMH. She served in a variety of roles.

AMY GOODMAN: National Institute of Mental Health.

NATHANIEL RAYMOND: Yeah, National Institutes of Mental Health. And she served in a variety of roles in the Department of Defense and elsewhere. But she also had been, during the time of the planning of the 2003 conference that Mitchell and Jessen attended, an APA employee, previously. Now she is the chief scientist of the High-Value Interrogation Group of the FBI. And in that role, she is basically the senior interrogation research scientist in the U.S. government. And thus, the High-Value Interrogation Group, which advises the National Security Council at the White House, is the leading interrogation group in the intelligence community. What we’ve seen in the—

AMY GOODMAN: She’s head of it now. She’s heading it now.

NATHANIEL RAYMOND: She’s head of it right now. And I think that’s something that’s been missed in the coverage so far, is that this is not just about what happened five years ago. It is about a currently serving Obama administration official. And I want to say that Mark Fallon, the former assistant deputy director of the Naval Criminal Investigative Service, came out—

AMY GOODMAN: NCIS.

NATHANIEL RAYMOND: NCIS—came out a few days ago calling for an independent prosecutor in these matters, including the issues raised in our report. He is serving as chair of an advisory group to the High-Value Interrogation Group. So I want to make a point here that we have master interrogators, people who are affiliated with the current interrogation group, who are raising real concerns about the allegations in our report and are saying this isn’t old news. This has direct implications for accountability on these matters, involving, in this case, a current administration official.

AMY GOODMAN: In 2007, psychologist Jean Maria Arrigo stood on the dais before a standing-room-only crowd at the annual American Psychological Association meeting in California. This came two years after she participated in an APA panel known as the PENS Task Force, that we’ve referred to today, that concluded psychologists working in interrogations play a, quote, “valuable and ethical role.” Dr. Arrigo criticized the findings and makeup of the panel she was on.

JEAN MARIA ARRIGO: Six of the 10 members were highly placed in the Department of Defense, as contractors and military officers. For example, one was the commander of all military psychologists. Their positions on two key items of controversy in the PENS report were predetermined by their DOD employment, in spite of the apparent ambivalence of some. These key items were: (a) the permissive definition of torture in U.S. law versus the strict definition in international law, and, second, participation of military psychologists in interrogation settings versus nonparticipation. Those are the two principal issues. And because of their employment, they have to decide the way they do.
AMY GOODMAN: That was Dr. Jean Arrigo. Talk about the significance of what she was saying. Democracy Now! was there covering these meetings as the APA even tried to cut down public access to the public parts of the meeting. But, Dr. Steve Reisner, she served on the PENS committee.

STEVEN REISNER: That’s right. She served, believing that it was a committee that—of interested and knowledgeable psychologists to actually review ethics policy and national security. What she found was that the task force seemed to have a predetermined agenda, that the members of the task force were involved in the very commands that were implicated in the abuse, and that the majority of the conclusions seemed to have already been drawn before they began. It was a guided operation.

AMY GOODMAN: She attempted to take notes during the meeting, is that right?

STEVEN REISNER: That’s right, and she was asked not to, which is totally bizarre for a meeting that is trying to generate a new policy. She was taking notes. She was participating as if it was a regular meeting. It turned out that the meeting was a meeting of, as the emails reveal, carefully selected members. And that email was to Kirk Hubbard. The members were carefully selected in order, it seems, to guarantee what the CIA and the White House needed from that meeting. And that’s what Jean Maria realized and what she’s talking about in that—on that panel.

AMY GOODMAN: She talked about having a meeting for a few hours and then being handed the resolution of the committee—

STEVEN REISNER: That’s right.

AMY GOODMAN: —before she had even weighed in.

STEVEN REISNER: That’s right. The drafts came fast and furious. This meeting lasted two-and-a-half days. And then the very final draft, where they added the piece on research, that came between the end of the meeting and, I would—and just, you know, 12, 24 hours later. The final rewritten version was sent to the members for them to just give their OK. It was whirlwind. They were told that this had to go to the Pentagon, it had to go to the White House. It was hurried, and there was very little room for critique.

AMY GOODMAN: And, Nathaniel Raymond, who do we now know wrote these drafts?

NATHANIEL RAYMOND: Well, we know from the PENS listserv and from Jean Maria Arrigo herself and others that Dr. Stephen Behnke was responsible for being the keeper of the draft and, during lunch breaks and in the evenings, wrote the language in the report.

But that’s not the whole story. From what we see in the emails, as you mentioned, Dr. Brandon’s avowed role by Dr. Mumford in the research piece raises the broader question of: Who were the observers in the room, and how did they get there? What we see from the PENS listserv, the listserv of this task force that Jean Maria Arrigo has helped the world to see, that listserv shows that Dr. Gerald Koocher and Dr. Barry Anton, who is the current president right now of the APA, was responsible for approving the observers in the room. We now know that one of those observers was a senior administration official who had never— and still now never—been publicly acknowledged by the APA as having been in the room. So it’s not just who was writing the report, who was Dr. Behnke; it was who put those other people secretly in the room. And we now know it was Drs. Anton and Koocher, according to the listserv.

AMY GOODMAN: Why were psychologists so important to this whole process? I mean, what was happening with the psychiatrists of the United States? What was happening with other physicians?

NATHANIEL RAYMOND: This is where it can get complicated sometimes, and I want to try to express this as clearly as possible. In the enhanced interrogation program, you had two roles for health professionals, and these roles were conjoined. Role one was actually designing and implementing the tactics. And that’s what James Mitchell and Bruce Jessen did. The second role is this monitoring and indemnification role, to say that we have not crossed this threshold of severe and long-lasting harm. Now, that role changes throughout the program. It begins with Yoo-Bybee making sure that a line hasn’t been crossed. But by the time we get to—

AMY GOODMAN: Bybee now being a federal judge. Explain his role.

NATHANIEL RAYMOND: Yeah, he was assistant attorney general for the Office of Legal Counsel. And John Yoo worked for him in that office, and he was responsible for primarily crafting the first torture memo.

AMY GOODMAN: Now at the University of California, Berkeley, law school.

NATHANIEL RAYMOND: Yes, at Boalt Hall. And now we move forward in time. And so, what we can see in these emails is that at the time the APA was really working hard—its engine was going overdrive on these issues between 2004 and 2005—in direct contact with the CIA, you have another process going on, which is the creation of that new legal authorization that we now know George Tenet asked for upon his resignation. And that’s what we call the Bradbury memo. In that memo, there is a significantly changed role for this second group of health professionals, putting Mitchell and Jessen aside: the monitors, the researchers. And it moves from them determining whether you crossed the line to determining the line. And to determine the line, that required research. And so, we see in the Bradbury memos very clearly, as we documented in the Physicians for Human Rights report, “Experiments in Torture,” in 2010, is that they were having to look at the effect of the tactics to the whole detainee population over years and determine what the line was, because there was no clinical literature on torture.

AMY GOODMAN: Last December, psychologist James Mitchell, who was contracted by the CIA to design its interrogation program, appeared on Fox News to talk about his role in the waterboarding of Abu Zubaydah. He was interviewed by Megyn Kelly.

JAMES MITCHELL: Zubaydah shut down. And they asked me to come back to the campus. And it was clear to me, when I was at the campus listening to what people were saying, that there was so much pressure about trying to head off this second wave that was coming, that they were going to use some kind of physical coercion. And so, I have been—spent a lot of time in the Air Force SERE school, and I see what happens when people sort of make stuff up on the fly. And in the course of the conversations, I said, “If you’re going to use physical coercion—not that you should use physical coercion, but if you’re going to use physical coercion—then you should use physical coercion that has been demonstrated over 50 years not to produce the kinds of injuries we would like to avoid.
MEGYN KELLY: OK. So you—were you the one actually conducting the techniques on Abu Zubaydah, or were you in more of a sort of background role?
JAMES MITCHELL: It depends on when you’re talking about. Initially, I was in a background role. Then, after we shut down and the enhanced interrogations were approved, I was in an administration role.
MEGYN KELLY: OK, so did you personally waterboard him?
JAMES MITCHELL: Yes.
MEGYN KELLY: We’re going to get to Khalid Sheikh Mohammed in a minute, but sticking with Abu Zubaydah for now, were all of the methods that were cited in the Senate report employed, like nudity, standing sleep deprivation, the attention grab, the insult slap? Were those all used?
JAMES MITCHELL: The ones you mentioned were used.
MEGYN KELLY: The facial grab, the abdominal slap, the kneeling stress position, walling?
JAMES MITCHELL: Walling was used. The others—if they showed up on the list, they were used. We didn’t typically use a lot of those stress positions. We didn’t use any stress positions with Abu Zubaydah, because he had an injury.
AMY GOODMAN: That’s psychologist James Mitchell, who was in the APA from 2001 to 2006, admitting on Fox News that he waterboarded Abu Zubaydah, the prisoner. Dr. Steve Reisner, we are wrapping up right now. Your response to Mitchell?

STEVEN REISNER: Well, this was—this is chilling to listen to the description of a psychologist dedicated to the public good and individual well-being talking about destroying a prisoner’s mind and body. And it was chilling to the medical professionals in the CIA, who were pushing back. It was chilling to the inspector general, who was pushing back. The program was shut down. And just at that moment when the program was shut down, the Office of Legal Counsel, the White House, some members of the CIA and the American Psychological Association appear to have all worked together to revive that program and to find the rationale for psychologists to be able to help that program continue.

AMY GOODMAN: So what are you looking for now? What is the next step that’s taking place right now with the American Psychological Association, Nathaniel?

NATHANIEL RAYMOND: Well, as we heard from Senator Feinstein when James Risen’s article came out last week, there’s clear congressional interest in what happens next. And she said in her statement that she is looking forward to the results of the Hoffman investigation, the independent review of alleged collusion between—

AMY GOODMAN: Now, is this independent? He has been hired by the American Psychological Association?

NATHANIEL RAYMOND: Yes, it is called by the APA the independent review. Dr. Reisner and I and our co-authors have met extensively with David Hoffman, and obviously the proof will be in the pudding when the report is released. But right now, the next step—

AMY GOODMAN: Did the APA say they will release the report?

NATHANIEL RAYMOND: Well, this is a big issue, Amy, is the APA has said that the board will review it and, after it reviews it, will release it. And as we’ve been calling for, they need to release it to the public right now. When you have Senator Feinstein saying she wants to see this report, there cannot be a half-step before it goes to the public. The key issue now is to put pressure on the American Psychological Association to release the report to the public as soon as it is completed.

AMY GOODMAN: Your response to what Kirk Hubbard said, the former CIA psychologist, who in a 2012 interview with the Constitution Project’s Task Force on Detainee Treatment said that “Detainees are not patients, nor are they being ’treated’ by the psychologists. Therefore the ethical guidelines for clinicians do not apply, in my opinion. Psychologists can play many different roles and should not be forced into a narrow doctor-patient role.”

NATHANIEL RAYMOND: The Declaration of Helsinki and the Declaration of Tokyo, the Nuremberg Code, U.S. law, the Geneva Conventions are not based on whether someone’s a patient. It’s based on whether someone’s a human being. And the fact of the matter is that those codes were mangled and, in some cases, written out of what the APA did. So the issue is not about doctor-patient relationship here. It is about war crimes and about crimes against humanity, which are not contingent on someone being your patient.

AMY GOODMAN: I want to thank you both for being with us. Nathaniel Raymond and Dr. Steven Reisner are co-authors of the new report, “All the President’s Psychologists.” We will link to it at democracynow.org. This is Democracy Now! We’ll be back in a minute.

TUESDAY, MAY 5, 2015

Find this story at 5 May 2015

Creative Commons License The original content of this program is licensed under a Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 United States License. Please attribute legal copies of this work to democracynow.org. Some of the work(s) that this program incorporates, however, may be separately licensed. For further information or additional permissions, contact us.

Psychologists met in secret with Bush officials to help justify torture – report

Newly disclosed emails reveal American Psychological Association coordinated with officials in CIA and White House to help ethically justify detainee program

The leading American professional group for psychologists secretly worked with the Bush administration to help justify the post-9/11 US detainee torture program, according to a watchdog analysis released on Thursday.

The report, written by six leading health professionals and human rights activists, is the first to examine the alleged complicity of the American Psychological Association (APA) in the “enhanced interrogation” program.

Based on an analysis of more than 600 newly disclosed emails, the report found that the APA coordinated with Bush-era government officials – namely in the CIA, White House and Department of Defense – to help ethically justify the interrogation policy in 2004 and 2005, when the program came under increased scrutiny for prisoner abuse by US military personnel at the Abu Ghraib prison in Iraq.

A series of clandestine meetings with US officials led to the creation of “an APA ethics policy in national security interrogations which comported with then-classified legal guidance authorizing the CIA torture program,” the report’s authors found.

The APA is the largest organization representing psychologists in the US, with more than 122,500 members. That mental health professionals – let alone members of the APA itself – played any role in the justification or enhancement of the interrogation program undoubtedly lent the program an air of legitimacy, if even behind closed doors.

In secret opinions, the US Department of Justice argued that the torture program did not constitute torture and was therefore legal, since they were being monitored by medical professionals.

A spokeswoman for the APA denied that the group had coordinated its actions with the government, in a statement to the New York Times. There “has never been any coordination between the APA and the Bush administration on how APA responded to the controversies about the role of psychologists in the interrogations program”, Rhea Farberman said.

The US paid torture doctors millions. Why is it last in the world in punishing them?
Dr Steven Miles
Read more
However, the report details a meeting in July 2004 – as images from Abu Ghraib stirred international outrage – at which the APA invited psychologists “directly involved in the CIA’s ‘enhanced’ interrogation program” to meet with the APA’s ethics office regarding the organization’s ethics policies. The meeting came on the heels of a secret order – signed one month prior by then-CIA director George Tenet – suspending the agency’s use of torture techniques, which also requested a detailed policy review.

A second meeting took place in 2005, when the APA Presidential Task Force on Psychological Ethics and National Security (Pens), according to the emails, ensured that the “legal safeguards built into the ‘torture memos’ issued by the DOJ’s office of legal counsel were codified in APA ethics policy”.

Following the Pens meeting, the report says the APA passed “extraordinary policy recommendations”, in which the association reaffirmed that its members could be involved in the interrogation program, without violating APA ethical codes.

Additionally, the APA permitted research on “individuals involved in interrogation processes” without their consent; according to the report’s authors, such a policy turned against decades of medical ethics prohibitions.

“The analysis presented in this report raises serious concerns about the APA Board’s knowledge of, involvement in and responsibility for allowing the US government to unduly influence and change APA policy on interrogations,” the report concludes. “The resulting policy facilitated the continuation of the Bush administration torture program.”

Although the Bush-era torture program has since been shuttered, a partially declassified report released by the Senate intelligence committee in December concluded that torture does not work. Detainees subjected to so-called enhanced techniques, it found, produced no intelligence or “fabricated information, resulting in faulty intelligence”.

Donna McKay, the executive director of Physicians for Human Rights (PHR), an organization with which all of the report’s authors have been affiliated at some point, said in a statement issued on Thursday: “This calculated undermining of professional ethics is unprecedented in the history of US medical practice and shows how the CIA torture program corrupted other institutions in our society.”

James Mitchell: ‘I’m just a guy who got asked to do something for his country’
Read more
PHR has previously called on the APA to clarify its ties to the CIA torture program and its architects, namely the two CIA contract psychologists Dr James Mitchell and Dr Bruce Jessen. “In the meantime,” the statement said, “there is sufficient evidence of wrongdoing to warrant a Department of Justice investigation.”

In their own report, issued last December, PHR called for a federal commission to investigate the full extent of health professionals’ alleged participation in CIA torture, accusing them of “[betraying] the most fundamental duty of the healing professions” and suggesting that some psychologists may have committed war crimes.

The new report found that the APA concealed its numerous contacts with Mitchell and Jessen, and had failed to disclose Mitchell’s past APA membership when it released its 2007 statement in response to public revelation of Mitchell’s role in enhanced interrogations.

Perhaps most damning, the watchdogs reported that in examining the trove of 638 new emails, they found no evidence that any APA staff member “expressed concern over mounting reports of psychologist involvement in detainee abuse during four years of direct email communications with senior members of the US intelligence community.”

Last November, the APA announced an independent investigation into its alleged collusion with the CIA. The findings are expected this summer.

Raya Jalabi in New York
Thursday 30 April 2015 18.23 BST Last modified on Thursday 30 April 2015 18.38 BST

Find this story at 30 April 2015

Find the report

 

© 2015 Guardian News and Media Limited

“24’s” phony history exposed: The dark history of a CIA “black site”

Diego Garcia has been mythologized by American pop culture. Its true story is stranger (and bleaker) than fiction

“24’s” phony history exposed: The dark history of a CIA “black site”
This piece originally appeared on TomDispatch.
First, they tried to shoot the dogs. Next, they tried to poison them with strychnine. When both failed as efficient killing methods, British government agents and U.S. Navy personnel used raw meat to lure the pets into a sealed shed. Locking them inside, they gassed the howling animals with exhaust piped in from U.S. military vehicles. Then, setting coconut husks ablaze, they burned the dogs’ carcasses as their owners were left to watch and ponder their own fate.

The truth about the U.S. military base on the British-controlled Indian Ocean island of Diego Garcia is often hard to believe. It would be easy enough to confuse the real story with fictional accounts of the island found in the Transformers movies, on the television series 24, and in Internet conspiracy theories about the disappearance of Malaysia Airlines flight MH370.

While the grim saga of Diego Garcia frequently reads like fiction, it has proven all too real for the people involved. It’s the story of a U.S. military base built on a series of real-life fictions told by U.S. and British officials over more than half a century. The central fiction is that the U.S. built its base on an “uninhabited” island. That was “true” only because the indigenous people were secretly exiled from the Chagos Archipelago when the base was built. Although their ancestors had lived there since the time of the American Revolution, Anglo-American officials decided, as one wrote, to “maintain the fiction that the inhabitants of Chagos [were] not a permanent or semi-permanent population,” but just “transient contract workers.” The same official summed up the situation bluntly: “We are able to make up the rules as we go along.”

And so they did: between 1968 and 1973, American officials conspired with their British colleagues to remove the Chagossians, carefully hiding their expulsion from Congress, Parliament, the U.N., and the media. During the deportations, British agents and members of a U.S. Navy construction battalion rounded up and killed all those pet dogs. Their owners were then deported to the western Indian Ocean islands of Mauritius and the Seychelles, 1,200 miles from their homeland, where they received no resettlement assistance. More than 40 years after their expulsion, Chagossians generally remain the poorest of the poor in their adopted lands, struggling to survive in places that outsiders know as exotic tourist destinations.

During the same period, Diego Garcia became a multi-billion-dollar Navy and Air Force base and a central node in U.S. military efforts to control the Greater Middle East and its oil and natural gas supplies. The base, which few Americans are aware of, is more important strategically and more secretive than the U.S. naval base-cum-prison at Guantánamo Bay, Cuba. Unlike Guantánamo, no journalist has gotten more than a glimpse of Diego Garcia in more than 30 years. And yet, it has played a key role in waging the Gulf War, the 2003 invasion of Iraq, the U.S.-led war in Afghanistan, and the current bombing campaign against the Islamic State in Syria and Iraq.

Following years of reports that the base was a secret CIA “black site” for holding terrorist suspects and years of denials by U.S. and British officials, leaders on both sides of the Atlantic finally fessed up in 2008. “Contrary to earlier explicit assurances,” said Secretary of State for Foreign and Commonwealth Affairs David Miliband, Diego Garcia had indeed played at least some role in the CIA’s secret “rendition” program.

Last year, British officials claimed that flight log records, which might have shed light on those rendition operations, were “incomplete due to water damage” thanks to “extremely heavy weather in June 2014.” A week later, they suddenly reversed themselves, saying that the “previously wet paper records have been dried out.” Two months later, they insisted the logs had not dried out at all and were “damaged to the point of no longer being useful.” Except that the British government’s own weather data indicates that June 2014 was an unusually dry month on Diego Garcia. A legal rights advocate said British officials “could hardly be less credible if they simply said ‘the dog ate my homework.’”

And these are just a few of the fictions underlying the base that occupies the Chagossians’ former home and that the U.S. military has nicknamed the “Footprint of Freedom.” After more than four decades of exile, however, with a Chagossian movement to return to their homeland growing, the fictions of Diego Garcia may finally be crumbling.

No “Tarzans”

The story of Diego Garcia begins in the late eighteenth century. At that time, enslaved peoples from Africa, brought to work on Franco-Mauritian coconut plantations, became the first settlers in the Chagos Archipelago. Following emancipation and the arrival of indentured laborers from India, a diverse mixture of peoples created a new society with its own language, Chagos Kreol. They called themselves the Ilois — the Islanders.

While still a plantation society, the archipelago, by then under British colonial control, provided a secure life featuring universal employment and numerous social benefits on islands described by many as idyllic. “That beautiful atoll of Diego Garcia, right in the middle of the ocean,” is how Stuart Barber described it in the late 1950s. A civilian working for the U.S. Navy, Barber would become the architect of one of the most powerful U.S. military bases overseas.

Amid Cold War competition with the Soviet Union, Barber and other officials were concerned that there was almost no U.S. military presence in and around the Indian Ocean. Barber noted that Diego Garcia’s isolation — halfway between Africa and Indonesia and 1,000 miles south of India — ensured that it would be safe from attack, yet was still within striking distance of territory from southern Africa and the Middle East to South and Southeast Asia.

Guided by Barber’s idea, the administrations of John F. Kennedy and Lyndon Johnson convinced the British government to detach the Chagos Archipelago from colonial Mauritius and create a new colony, which they called the British Indian Ocean Territory. Its sole purpose would be to house U.S. military facilities.

During secret negotiations with their British counterparts, Pentagon and State Department officials insisted that Chagos come under their “exclusive control (without local inhabitants),” embedding an expulsion order in a polite-looking parenthetical phrase. U.S. officials wanted the islands “swept” and “sanitized.” British officials appeared happy to oblige, removing a people one official called “Tarzans” and, in a racist reference toRobinson Crusoe, “Man Fridays.”

“Absolutely Must Go”

This plan was confirmed with an “exchange of notes” signed on December 30, 1966, by U.S. and British officials, as one of the State Department negotiators told me, “under the cover of darkness.” The notes effectively constituted a treaty but required no Congressional or Parliamentary approval, meaning that both governments could keep their plans hidden.

According to the agreement, the United States would gain use of the new colony “without charge.” This was another fiction. In confidential minutes, the United States agreed to secretly wipe out a $14 million British military debt, circumventing the need to ask Congress for funding. In exchange, the British agreed to take the “administrative measures” necessary for “resettling the inhabitants.”

Those measures meant that, after 1967, any Chagossians who left home for medical treatment or a routine vacation in Mauritius were barred from returning. Soon, British officials began restricting the flow of food and medical supplies to Chagos. As conditions deteriorated, more islanders began leaving. By 1970, the U.S. Navy had secured funding for what officials told Congress would be an “austere communications station.” They were, however, already planning to ask for additional funds to expand the facility into a much larger base. As the Navy’s Office of Communications and Cryptology explained, “The communications requirements cited as justification are fiction.” By the 1980s, Diego Garcia would become a billion-dollar garrison.

In briefing papers delivered to Congress, the Navy described Chagos’s population as “negligible,” with the islands “for all practical purposes… uninhabited.” In fact, there were around 1,000 people on Diego Garcia in the 1960s and 500 to 1,000 more on other islands in the archipelago. With Congressional funds secured, the Navy’s highest-ranking admiral, Elmo Zumwalt, summed up the Chagossians’ fate in a 1971 memo of exactly three words: “Absolutely must go.”

The authorities soon ordered the remaining Chagossians — generally allowed no more than a single box of belongings and a sleeping mat — onto overcrowded cargo ships destined for Mauritius and the Seychelles. By 1973, the last Chagossians were gone.

“Abject Poverty”

At their destinations, most of the Chagossians were literally left on the docks, homeless, jobless, and with little money. In 1975, two years after the last removals, a Washington Post reporter found them living in “abject poverty.”

Aurélie Lisette Talate was one of the last to go. “I came to Mauritius with six children and my mother,” she told me. “We got our house… but the house didn’t have a door, didn’t have running water, didn’t have electricity. And then my children and I began to suffer. All my children started getting sick.”

Within two months, two of her children were dead. The second was buried in an unmarked grave because she lacked money for a proper burial. Aurélie experienced fainting spells herself and couldn’t eat. “We were living like animals. Land? We had none… Work? We had none. Our children weren’t going to school.”

Today, most Chagossians, who now number more than 5,000, remain impoverished. In their language, their lives are ones of lamizer (impoverished misery) and sagren (profound sorrow and heartbreak over being exiled from their native lands). Many of the islanders attribute sickness and even death tosagren. “I had something that had been affecting me for a long time, since we were uprooted,” was the way Aurélie explained it to me. “This sagren, this shock, it was this same problem that killed my child. We weren’t living free like we did in our natal land.”

Struggling for Justice

From the moment they were deported, the Chagossians demanded to be returned or at least properly resettled. After years of protest, including five hunger strikes led by women like Aurélie Talate, some in Mauritius received the most modest of compensation from the British government: small concrete houses, tiny plots of land, and about $6,000 per adult. Many used the money to pay off large debts they had accrued. For most, conditions improved only marginally. Those living in the Seychelles received nothing.

The Chagossian struggle was reinvigorated in 1997 with the launching of alawsuit against the British government. In November 2000, the British High Court ruled the removal illegal. In 2001 and 2002, most Chagossians joined new lawsuits in both American and British courts demanding the right to return and proper compensation for their removal and for resettling their islands. The U.S. suit was ultimately dismissed on the grounds that the judiciary can’t, in most circumstances, overrule the executive branch on matters of military and foreign policy. In Britain, the Chagossians were more successful. In 2002, they secured the right to full U.K. citizenship. Over 1,000 Chagossians have since moved to Britain in search of better lives. Twice more, British courts ruled in the people’s favor, with judges calling the government’s behavior “repugnant” and an “abuse of power.”

On the government’s final appeal, however, Britain’s then highest court, the Law Lords in the House of Lords, upheld the exile in a 3-2 decision. The Chagossians appealed to the European Court of Human Rights to overturn the ruling.

A Green Fiction

Before the European Court could rule, the British government announced the creation of the world’s largest Marine Protected Area (MPA) in the Chagos Archipelago. The date of the announcement, April Fool’s Day 2010, should have been a clue that there was more than environmentalism behind the move. The MPA banned commercial fishing and limited other human activity in the archipelago, endangering the viability of any resettlement efforts.

And then came WikiLeaks. In December 2010, it released a State Departmentcable from the U.S. Embassy in London quoting a senior Foreign and Commonwealth Office official saying that the “former inhabitants would find it difficult, if not impossible, to pursue their claim for resettlement on the islands if the entire Chagos Archipelago were a marine reserve.” U.S. officials agreed. According to the Embassy, Political Counselor Richard Mills wrote, “Establishing a marine reserve might, indeed… be the most effective long-term way to prevent any of the Chagos Islands’ former inhabitants or their descendants from resettling.”

Not surprisingly, the main State Department concern was whether the MPA would affect base operations. “We are concerned,” the London Embassy noted, that some “would come to see the existence of a marine reserve as inherently inconsistent with the military use of Diego Garcia.” British officials assured the Americans there would be “no constraints on military operations.”

Although the European Court of Human Rights ultimately ruled against the Chagossians in 2013, this March, a U.N. tribunal found that the British government had violated international law in creating the Marine Protected Area. Next week, Chagossians will challenge the MPA and their expulsion before the British Supreme Court (now Britain’s highest) armed with the U.N. ruling and revelations that the government won its House of Lords decision with the help of a fiction-filled resettlement study.

Meanwhile, the European Parliament has passed a resolution calling for the Chagossians’ return, the African Union has condemned their deportation as unlawful, three Nobel laureates have spoken out on their behalf, and dozens of members of the British Parliament have joined a group supporting their struggle. In January, a British government “feasibility study” found no significant legal barriers to resettling the islands and outlined several possible resettlement plans, beginning with Diego Garcia. (Notably, Chagossians are not calling for the removal of the U.S. military base. Their opinions about it are diverse and complicated. At least some would prefer jobs on the base to lives of poverty and unemployment in exile.)

Of course, no study was needed to know that resettlement on Diego Garcia and in the rest of the archipelago is feasible. The base, which has hosted thousands of military and civilian personnel for more than 40 years, has demonstrated that well enough. In fact, Stuart Barber, its architect, came to the same conclusion in the years before his death. After he learned of the Chagossians’ fate, he wrote a series of impassioned letters to Human Rights Watch and the British Embassy in Washington, among others, imploring them to help the Chagossians return home. In a letter to Alaska Senator Ted Stevens, he said bluntly that the expulsion “wasn’t necessary militarily.”

In a 1991 letter to the Washington Post, Barber suggested that it was time “to redress the inexcusably inhuman wrongs inflicted by the British at our insistence.” He added, “Substantial additional compensation for 18-25 past years of misery for all evictees is certainly in order. Even if that were to cost $100,000 per family, we would be talking of a maximum of $40-50 million, modest compared with our base investment there.”

Almost a quarter-century later, nothing has yet been done. In 2016, the initial 50-year agreement for Diego Garcia will expire. While it is subject to an automatic 20-year renewal, it provides for a two-year renegotiation period, which commenced in late 2014. With momentum building in support of the Chagossians, they are optimistic that the two governments will finally correct this historic injustice. That U.S. officials allowed the British feasibility study to consider resettlement plans for Diego Garcia is a hopeful sign that Anglo-American policy may finally be shifting to right a great wrong in the Indian Ocean.

Unfortunately, Aurélie Talate will never see the day when her people go home. Like others among the rapidly dwindling number of Chagossians born in the archipelago, Aurélie died in 2012 at age 70, succumbing to the heartbreak that is sagren.

DAVID VINE, TOMDISPATCH.COM
TUESDAY, JUN 16, 2015 10:45 AM +0200

Find this story at 16 June 2015

Copyright © 2015 Salon Media Group, Inc.

Diego Garcia: UK Delays Publication of Flight Records Which May Hold Truth About CIA Activities

The UK Foreign Office (FCO) has further delayed publication of flight records for Diego Garcia, following disclosures by a senior Bush administration official that interrogations took place at a CIA black site on the British island.

FCO officials are “still assessing the suitability of the full flight records for publication”, nine months after they were first requested from the government by human rights NGO Reprieve.

Campaigners believe that the logs — written records of all flights landing on and leaving the atoll — could provide crucial, previously undisclosed details of flights involved in the intelligence agency’s post-9/11 rendition and torture program.

‘It is now over seven years since the UK government was forced to admit that CIA torture flights were allowed to use the British territory of Diego Garcia, yet we still seem no closer to the publication of flight records which could provide crucial evidence of what went on.’
However, the UK government has so far declined to publish the logs, and has dismissed the new claims made by a former senior Bush administration official — published by VICE News — that the CIA did in fact detain prisoners on Diego Garcia, despite years of assurances from British ministers to the contrary.

“We have responded publicly in recent years to previous claims,” wrote Hugo Swire, the FCO minister of state, in a letter to Reprieve. “However, Colonel Wilkerson has not presented any new evidence to support his allegation that detainees were held on Diego Garcia.”

Lawrence Wilkerson, former chief of staff to Secretary of State Colin Powell, told VICE News in January that the island was home to “a transit site where people were temporarily housed, let us say, and interrogated from time to time.” His information came from four well-placed CIA and intelligence sources, he said.

Related: Exclusive: CIA interrogations took place on British territory of Diego Garcia, Senior Bush administration official says. Read more here

Swire said that the British government “seeks regular reassurance from the US government” on renditions, in the letter dated March 3.

“All previous assurances on transfer of detainees provided by the US government since 2008 remain valid and correct,” Swire wrote.

“Whilst I am not able to make public the details of diplomatic correspondence, I can confirm that the most recent assurances were received this month.”

Swire did not explain whether the FCO contacted the US in direct response to Wilkerson’s disclosures, but did say that the most recent assurances were made “after Colonel Wilkerson’s claims were made.”

Donald Campbell of Reprieve said the publication of the flight logs was necessary to reassure the public that Britain is not involved in a cover-up of torture evidence.

“It is now over seven years since the UK government was forced to admit that CIA torture flights were allowed to use the British territory of Diego Garcia,” he said, “yet we still seem no closer to the publication of flight records which could provide crucial evidence of what went on.

“Last summer, after the records reportedly suffered ‘accidental’ water damage, ministers promised that they were ‘assessing their suitability for publication.’ Eight months later, they say they are still ‘assessing.’ It is hard to see how such a long delay could be justified.”

It is far from the first time that Diego Garcia’s role in the CIA’s post-9/11 rendition and torture program has been disputed.

The tiny atoll in the Indian Ocean, which has been leased to the US for use as a military base since 1966, has been the subject of CIA torture program claims and counter-claims stretching back more than a decade. The release of the Senate Intelligence Committee torture report in December confirmed that the CIA did operate a post-9/11 global rendition and torture program, with secret prisons all over the world — but the heavily redacted document did not reveal whether Diego Garcia was a part of the CIA’s international network of black sites.

The UK’s changing position on Diego Garcia’s unpublished flight records

The British government says it has received repeated assurances from the US that no CIA rendition flights landed on Diego Garcia — bar two rendition planes which stopped briefly to refuel in 2002.

The government has been slow to release flight logs for the atoll, however, and the position of the Foreign Office in relation to the records has shifted as pressure for them to be released has grown.

February 21 2008: The UK admits that two rendition flights stopped over on Diego Garcia to refuel.

David Miliband, then the foreign secretary, tells parliament he is “very sorry indeed” to report that contrary to earlier assurances, two rendition flights carrying a single detainee each did, in fact, land on Diego Garcia.

July 2008: … but the UK claims that records on these two flights — and for the whole of 2002 — are no longer held.

Miliband tells the Intelligence and Security Committee (ISC) that records “are unfortunately no longer held for the period when the two cases of rendition occurred [2002],” because they are generally only held for up to five years.

June 26 2014: NGO Reprieve asks the foreign secretary whether flight records from 2002 onwards are held…

Reprieve writes to William Hague, who has by then taken over as foreign secretary, asking: “Can you confirm whether the government holds monthly statistics of flights through D[iego] G[arcia] from January 2002 onwards; daily logs from October 2002 onwards; and general aviation reports from January 2004 onwards? And can you confirm that all planes and flights recorded in all these logs and statistics have been investigated, and discounted as being possible rendition flights?”

July 8 2014: …and the Foreign Office says they are held, but 2002 flight records are incomplete due to ‘water damage.’

Mark Simmonds, a Foreign Office minister, tells members of parliament (MPs) that “though there are some limited records from 2002, I understand they are incomplete due to water damage.”

July 14 2014: … but then the foreign secretary says he believes that there’s actually a complete set of flight logs for 2002.

Hague replies to Reprieve’s letter saying that actually only a small number of flight records have been irretrievably damaged: “I am satisfied that for the period you are asking about, we have a complete set of information about types of aircraft, passenger and crew numbers landing and departing Diego Garcia.”

July 15 2014: The Foreign Office confirms that the water damaged 2002 flight records have not been lost after all — because they’ve “dried out.”

Foreign Office Minister Mark Simmonds tells MPs that water-damaged records have “dried out”: “Since my answer of 8 July, BIOT [British Indian Ocean Territory] immigration officials have conducted a fuller inspection, and previously wet paper records have been dried out. They report that no flight records have been lost as a result of the water damage.”

He says that “a small number of immigration arrival cards from 2004” have been damaged, however.

August 19 2014: The Foreign Office says that not all flight records from 2002 onwards are complete, but they should be able to get a full set anyway.

Responding to a letter from Reprieve asking for clarification on which flight records are damaged, Philip Hammond, now foreign secretary, writes: “The Administration of the British Indian Ocean Territory holds several different types of record about flights entering the territory, though not all of these are complete for the period you are referring to. By combining different types of records, we are confident we can establish what types of aircraft landed on a particular day, and passenger and crew numbers on these aircraft, for the period since 2002.”

September 4 2014: It turns out the heavy weather that damaged the records wasn’t so heavy after all…

VICE News obtains the government’s own records which show that the so-called “extremely heavy weather” in June 2002 amounted to 3.25 inches of rainfall — considerably less than the average for that month.

“I don’t think it’s very helpful for us to have a discussion about how much rain is a lot of rain,” a FCO spokesperson told VICE.

By Ben Bryant
April 8, 2015 | 1:15 pm

Find this story at 8 April 2015

Copyright https://news.vice.com/

CIA interrogated suspects on Diego Garcia, says Colin Powell aide

Lawrence Wilkerson is the latest of a number of US officials to say British territory was used in CIA rendition programme

The UK government is facing renewed pressure to make a full disclosure of its involvement in the CIA’s post-9/11 kidnap and torture programme after another leading Bush-era US official said suspects were held and interrogated on the British territory of Diego Garcia.

Lawrence Wilkerson, who was chief of staff to Colin Powell at the US state department, said the Indian Ocean atoll was used by the CIA as “a transit site where people were temporarily housed, let us say, and interrogated from time to time”.

In an interview with Vice News, Wilkerson said three US intelligence sources had informed him that the CIA used Diego Garcia for what he described as “nefarious activities”, with prisoners being held for weeks at a time.

“What I heard was more along the lines of using it as a transit location when perhaps other places were full or other places were deemed too dangerous or insecure, or unavailable at the moment,” said Wilkerson, who served under Powell from 2002 to 2005.

“So you might have a case where you simply go in and use a facility at Diego Garcia for a month or two weeks or whatever and you do your nefarious activities there.”

Donald Campbell, spokesman for the legal rights group Reprieve, said: “We already know Diego Garcia was used for CIA renditions, yet over a decade on the British government has yet to own up to the full part the island played in the CIA’s torture programme.

“Ministers have consistently claimed that no CIA detainees were held on the island, but Col Wilkerson’s account suggests that either they are lying or they have been lied to. It is high time the British government came clean over the part UK territory played in the CIA’s shameful torture programme.”

Diego Garcia’s population was removed during the late 1960s and early 70s and forced to settle on the Seychelles and Mauritius. Since then the atoll has been leased by the UK to the US for use as a military base.

Wilkerson is the latest of a number of well-placed officials who have said that after 9/11 the atoll was also used in the CIA rendition programme.

Barry McCaffrey, a retired four-star American general, has twice spoken publicly about the use of Diego Garcia to detain suspects.

Manfred Nowak, a former United Nations special rapporteur on torture, has said he has heard from reliable sources that the US held prisoners on ships in the Indian Ocean.

Dick Marty, a Swiss senator who led a Council of Europe investigation into the CIA’s use of European territory and air space, said he received confirmation of the use of the atoll. He later said he received the assistance of some CIA officers during his investigation.

There also is a wealth of circumstantial evidence to suggest that Diego Garcia was used in the so-called rendition programme.

There have been reports that an al-Qaida terrorist known as Hambali, who was suspected of involvement in the 2002 Bali bombing in which 202 people died, was taken to Diego Garcia to be interrogated following his capture in August 2003. A report in Time magazine quoted a regional intelligence official as saying he was being interrogated there two months after his detention.

An American detention facility of some sort is known to exist on Diego Garcia. In 1984 a review by the US government’s general accounting office of construction work on the atoll reported that a detention facility had been completed the previous December.

According to answers given to parliamentary questions, British military officials – who are nominally in command of the atoll – re-designated another building as a prison three months after the September 11 attacks.

In the past, Tony Blair, as prime minister, and Jack Straw, as foreign secretary, both denied the use of the atoll during the rendition programme, but these denials were contradicted by David Miliband, one of Straw’s successors, who told parliament in February 2008 that information had “just come to light” to show that two rendition flights stopped there to refuel.

That statement was made after human rights organisations obtained flight data showing that two aircraft closely involved in the CIA’s rendition programme had flown into and out of Diego Garcia.

A number of sources in the US have said there were a number of references to the CIA’s use of Diego Garcia in the report on the agency’s use of torture that was published last month by the US Senate intelligence committee.

Since then the UK Foreign Office has evaded a series of media inquiries about Diego Garcia and about the report, and has instead responded with a stock response.

Asked about Wilkerson’s comments, a spokesperson issued the same statement: “The US government has assured us that apart from the two cases in 2002 there have been no other instances in which US intelligence flights landed in the UK, our overseas territories, or the crown dependencies with a detainee on board since 11 September 2001.”

The Foreign Office has also performed a number of twists and turns when asked questions about the fate of flight and immigration records relating to Diego Garcia.

Last July the Foreign Office minister Mark Simmonds told Andrew Tyrie, the Tory MP who has been investigating the UK’s involvement in the rendition programme for almost a decade, that daily records were “incomplete” due to water damage.

The following day, however, a Foreign Office official was photographed in Whitehall carrying a batch of emails that showed that Scotland Yard detectives had taken possession of “monthly log showing flight details” and “daily records [obscured] month of alleged rendition”.

A few days later, Simmonds told MPs that “previously wet paper records have been dried out”, and that “no flight records have been lost as a result of the water damage”.

Two months after that, the Foreign Office told the Commons foreign affairs committee that a number of immigration records relating to civilians landing on Diego Garcia “have been damaged to the point of no longer being useful”.

Ian Cobain
Friday 30 January 2015 17.11 GMT Last modified on Saturday 31 January 2015 00.08 GMT

Find this story at 30 January 2015

© 2015 Guardian News and Media Limited

Portland man: I was tortured in UAE for refusing to become an FBI informant (2015)

Yonas Fikre, who attends a mosque where at least nine of its members have been barred from flying, says the US no-fly list is being used to intimidate American Muslims into spying on behalf of US authorities

When Yonas Fikre stepped off a luxury private jet at Portland airport last month, the only passenger on a $200,000 flight from Sweden, he braced for the worst.

Would the FBI be waiting? That would mean more interrogation, maybe arrest. But he told himself that whatever happened it could hardly be as bad as the months of torture he endured in a foreign jail before years of exile in Scandinavia.

A US immigration officer boarded the plane and asked for his passport. Fikre handed over the flimsy travel document that was valid for a single flight to the US. The officer said all was in order. He was free to go.

“I don’t think they knew who I was. I think they thought I was just some rich guy who’d come on a private jet. A rapper or someone,” said Fikre.

The 36-year-old Eritrean-born American was finally back in Portland at the end of a five-year odyssey that began with a simple business trip but landed him in an Arab prison where he alleges he was tortured at the behest of US anti-terrorism officials because he refused to become an informant at his mosque in Oregon.

Fikre is suing the FBI, two of its agents and other American officials for allegedly putting him on the US’s no-fly list – a roster of suspected terrorists barred from taking commercial flights – to pressure him to collaborate. When that failed, the lawsuit said, the FBI had him arrested, interrogated and tortured for 106 days in the United Arab Emirates.

As shocking as the claims are, they are not the first to emanate from worshippers at Fikre’s mosque in Portland, where at least nine members have been barred from flying by the US authorities.

“The no-fly list gives the FBI an extrajudicial tool to coerce Muslims to become informants,” said Gadeir Abbas, a lawyer who represents other clients on the list. “There’s definitely a cluster of cases like this at the FBI’s Portland office.”

They include Jamal Tarhuni, a 58 year-old Portland businessman who travelled to Libya with a Christian charity, Medical Teams International, in 2012. He was blocked from flying back to the US and interrogated by an FBI agent who pressed him to sign a document waving his constitutional rights.

“The no-fly list is being used to intimidate and coerce people – not for protection, but instead for aggression,” said Tarhuni after getting back to Portland a month later. He was removed from the no-fly list in February after a federal lawsuit.

Detained, then put on the no-fly list
Another member of the mosque, Michael Migliore, chose to emigrate to live with his mother in Italy because he was placed on a no-fly list after refusing to answer FBI questions without a lawyer or become an informant. He had to take a train to New York and a ship to England. In the UK, he was detained under anti-terrorism legislation. Migliore said his British lawyer told him it was at the behest of US officials.

“We have a name for it: proxy detention,” said Abbas, Migliore’s lawyer. “It’s something the FBI does regularly. It’s not uncommon for American Muslims to travel outside the US and find they can’t fly back and then they get approached by law enforcement to answer questions at the behest of the Americans.”

I refused to answer questions. That’s when the beating started
Fikre’s problems began not long after he travelled to Khartoum to set up an electronics import business. He still had relatives in Sudan after his family fled there when he was a child to escape conflict in Eritrea. Fikre’s family arrived to California as refugees when he was 13 and he moved to Portland in 2006 where he worked for a mobile phone company.

Not long after he arrived in Khartoum in June 2010, Fikre went to the US embassy to seek advice from its commercial section. A couple of days later he was invited back to what he was told would be a briefing for US citizens on the security situation. Instead he found himself in a small room with two men.

“They pulled out their badges. They mentioned their names and said they were from the FBI Portland field office,” he said.

The agents were David Noordeloos and Jason Dundas, both attached to the Joint Terrorism Task Force at the FBI office in Portland. Fikre was immediately suspicious because of the agents’ duplicity in luring him to the embassy.

“They said, we just want to ask you a few questions. Right away I invoked my right to have a lawyer. Then they became threatening,” he said.

Fikre said it swiftly became clear the agents wanted information about his mosque in Portland, Masjed As-Saber.

The mosque is the largest in Oregon and drew the FBI’s attention not long after 9/11. In 2002, four years before Fikre arrived in Portland, seven members of its congregation were charged for attempting to travel to Afghanistan to join the Taliban. Six received prison sentences. A seventh was killed in Afghanistan.

In late 2010, a Somali American, Mohamed Osman Mohamud, was arrested and later convicted for plotting to blow up the lighting of downtown Portland’s Christmas tree amid allegations of FBI entrapment. He occasionally prayed at the As-Saber mosque.

Fikre has acknowledged meeting Mohamud but said he was no more than a passing acquaintance and that he had left for Sudan months before the plot was even hatched or the FBI became involved.

When Fikre hesitated to answer the agents’ questions, he was told he had been placed on the US “no-fly list”.

“I asked them, why am I on a no-fly list after I leave the country? I said to them, you did this in order to coerce me to work with you guys,” he said. “They said there’s a case in Portland and they wanted me to help them. I asked, what is this case about? They said, we can’t talk about it. You have to agree you’ll work with us and if you agree, we’ll tell you.”

Fikre said he would answer questions about the mosque but he was not going to work as an informant.

“Eventually I was answering questions because you know how it feels to be in a room with two of the major agencies and you’re stuck in the middle of nowhere,” he said. “They wanted to know about fundraising. Were there any people that made me feel uncomfortable? What do they talk about during Friday sermons?”

‘The choice is yours to make’
The FBI’s account of the interrogation is summarised in a declassified document written a week later and marked “secret”. It is heavily redacted but Fikre’s claim that he was lured to the embassy under false pretences appears to be confirmed by a line which says that after being escorted to an interview room, “Fikre was informed of the true identity of the agents”.

Yonas Fikre Facebook Twitter Pinterest
Yonas Fikre. Photograph: Dan Lamont
The document shows part of the questioning focussed on financial transactions including his attempt to open a bank account in Dubai, which Fikre said he needed to do business in the region.

“Fikre was asked if he knew anyone related to international terrorism. Fikre denied any knowledge of anyone attempting to train or go to train for terrorist acts against the US or its interests,” the FBI document said. “Fikre agreed to assist and stated that he honestly does not know of anyone attempting to leave the US to attend terrorism related training.”

Fikre agreed to return for further questioning the next day.

“I said OK because I wanted to get out of there,” he said. “The next day I called David Noordeloos and told him, I’m wasting your time and you’re wasting my time. I don’t plan to work for you guys. He got very angry and he said, you mean to tell me you don’t want to work for us?”

About two weeks later, Fikre received an email from Noordeloos.

“While we hope to get your side of issues we keep hearing about, the choice is yours to make. The time to help yourself is now,” it said.

That was the last he heard from the agents. Fikre conclude Khartoum wasn’t the best place to do business and decided to try his hand in the United Arab Emirates but first went to visit relatives in Sweden. He worried that the no-fly list might create difficulties.

“If I was a threat, you would think the US would tell them. If some British guy was coming to this country and he was a threat, the US would be very pissed off if the British knew and didn’t make them aware of it. But nothing happened in Sweden. I came to Sweden normally,” he said.

That only confirmed Fikre’s belief he was on the no-fly list as a means to pressure him not because he was a terrorist threat.

Weeks later he moved to the UAE where he established himself trading in electronics with financial help from his family in California. Months went by. Then in June 2011 he was arrested by the local police.

“I didn’t know what was happening until I was taken away and the next day, that’s when I knew that it was questions related to Portland, Oregon,” he said. “At first I kept on saying, I’m an American. I need my lawyer, I need my embassy. They said to me, the American government don’t care about you. Then they started asking, tell us the story about what’s going on in Portland. The same questions the FBI were asking in Sudan about As-Saber I was being asked in the UAE.”

Fikre swiftly concluded the US had a hand in his arrest.

“Without a doubt this was instigated by the FBI. Why would the UAE ask me questions about this particular mosque in Portland?” he said.

So began months of interrogation.

“I refused to answer questions. That’s when the beating started,” he said. “They started with punches, slaps. They got tired of that so they brought water hose. There’s the hard ones, the black ones, and there’s the soft ones. The soft kind they would use for strangling. When I refused to answer, they put that thing on my neck. They had me lay down and beat me on the soles of my feet. They beat me on the back constantly.

You want to believe it’s not true, that some employee made a mistake
“If they weren’t beating you, they made you stand for eight hours with your hands raised. The beating was much better than the standing.”

The torture continued even when he was alone in his cell at night.

“I was sleeping on tiles, very cold tiles. They put on this AC so it was very cold. The body can’t take this cold on top of the beating,” he said. “That’s when I decided to answer their questions.”

‘You want to believe it’s not true’
After eight weeks of demanding to see someone from the US embassy, he was told he was being taken to meet American diplomat but warned not to say anything about his torture or it would delay his release, which was promised within days.

Fikre found himself sitting in front of woman who only identified herself as Marwa.

“I look all fragile, pale. I’ve lost a lot of weight. I’m drained. I wanted to tell her the situation but I felt like I was so close to my freedom, just two days, three days, and I was getting my ass beaten, and if I tell her it’ll set me back,” he said.

Fikre asked why it took so long for the US to find him, a citizen held by the security services of a close ally. He said Marwa told him they had been looking hard. Later he learned he was being held just blocks from the US embassy.

The State Department has confirmed that a US diplomat visited Fikre while he was being held in the UAE on “unspecified charges”. It said he “showed no signs of having been mistreated and was in good spirits”.

Fikre was not released and the questioning resumed. But an incident gave him hope. An interrogator beating Fikre with a hose caught him on the funny bone in his knee. He collapsed in agony. The man appeared alarmed he had done lasting damage.

“I thought to myself, why would you care? You were strangling me just a few days ago. Then I realised they didn’t want to leave me with any visible injuries. That’s when I had hope that I would get out of there,” he said.

Fikre said he was given a lie detector test but instead of more questions about Portland he was asked if he was a member of al-Qaida or soliciting funds for it. He denied it strenuously. He said it was clear from the response of his interrogators that he passed the test.

Through it all Fikre could not shake the sense that someone in the US had outsourced his interrogation to a place with few legal constraints.

“Toward the end of his interrogation [Fikre] inquired of his interrogator whether the FBI had requested that he be detained and interrogated,” the lawsuit said. “This time, instead of being beaten, the interrogator stated that indeed the FBI had made such a request and that the American and Emerati authorities work closely on a number of such matters.”

The FBI in Portland said it is unable to comment directly on the allegations because they are the subject of pending litigation. But an FBI spokesperson, Beth Anne Steele, said in a statement that the agency works within the law.

“A fundamental FBI core value is the belief that every person has the right to live, work and worship in this country without fear. As such, FBI agents take an oath to uphold the US constitution and to protect the rights of every American citizen under the Constitution, no matter where in the world an agent may working. This holds true every day in every situation,” she said.

After 106 days of imprisonment, the UAE released Fikre without charge.

The no-fly list prevented Fikre from flying back to the US so he opted to go to Sweden where he applied for political asylum. His application was rejected in January because he was unable to prove the US had a hand in his imprisonment although the Swedes accepted that he had been tortured.

In February, Fikre was finally formally notified by the US government he was on the no-fly list because he “may be a threat to civil aviation or national security”. Sweden paid for a private jet to fly him to Portland five years after he left.

Fikre has not been charged with any terrorism related crimes or even questioned as a potential threat on his return to the US. He remains on the no-fly list.

“It’s hard to comprehend that the government does something like this. You want to believe it’s not true, that some employee made a mistake,” he said. “I could be angry but anger doesn’t solve anything. It doesn’t answer the question of why I was there. You can’t have this anger build up against your own government, your own country, your own people. I’m an American. I want to try to move on.”

Chris McGreal in Portland, Oregon
Monday 16 March 2015 11.38 GMT Last modified on Wednesday 18 March 2015 21.00 GMT

Find this story at 16 March 2015

© 2015 Guardian News and Media Limited

American Muslim Alleges FBI Had a Hand in His Torture (2012)

EXCLUSIVE: Yonas Fikre believes the US government played a role in his hellish three-month detention in the United Arab Emirates.

UPDATE: Fikre’s lawyers have written a letter to the Justice Department about his allegations and released a video of him talking about his ordeal.

Last June, while Yonas Fikre was visiting the United Arab Emirates, the Muslim American from Portland, Oregon was suddenly arrested and detained by Emirati security forces. For the next three months, Fikre claims, he was repeatedly interrogated and tortured. Fikre says he was beaten on the soles of his feet, kicked and punched, and held in stress positions while interrogators demanded he “cooperate” and barked questions that were eerily similar to those posed to him not long before by FBI agents and other American officials who had requested a meeting with him.

Fikre had been visiting family in Khartoum, Sudan, when, in April 2010, the officials got in touch with him. He agreed to meet with them, but ultimately balked at cooperating with FBI questioning without a lawyer present and he rebuffed a request to become an informant. Pressing him to cooperate, the agents told him he was on the no-fly list and could not return home unless he aided the bureau, Fikre says. The following week he received an email from one of the US officials; it arrived from a State Department address: “Thanks for meeting with us last week in Sudan. While we hope to get your side of the issues we keep hearing about, the choice is yours to make. The time to help yourself is now.”

“When Yonas [first] asked whether the FBI was behind his detention, he was beaten for asking the question,” says his lawyer. “Toward the end, the interrogator indicated that indeed the FBI had been involved.”
Fikre made his way to the UAE the following year, where, he and his lawyer allege, he was detained at the request of the US government. They say his treatment is part of a pattern of “proxy” detentions of US Muslims orchestrated by the the US government. Now, Fikre’s Portland-based lawyer, Thomas Nelson, plans to file suit against the Obama administration for its alleged complicity in Fikre’s torture.

“There was explicit cooperation; we certainly will allege that in the complaint,” says Nelson, a well known terrorism defense attorney. “When Yonas [first] asked whether the FBI was behind his detention, he was beaten for asking the question. Toward the end, the interrogator indicated that indeed the FBI had been involved. Yonas understood this as indicating that the FBI continued to [want] him to work for/with them.” Nelson, the American Civil Liberties Union, and the Council on American Islamic Relations are assembling a high-powered legal team to handle Fikre’s case in the United States.

Fikre’s story echoes those of Naji Hamdan, Amir Meshal, Sharif Mobley, Gulet Mohamed, and Yusuf and Yahya Wehelie. All are American Muslim men who, while traveling abroad, claim they were detained, interrogated, and (in some cases) abused by local security forces; the men claim they were arrested at the behest of federal law enforcement authorities, alleging the US government used this process to circumvent their legal rights as American citizens.

As Mother Jones reported in its September/October 2011 issue, the FBI has acknowledged that it tips off local security forces on the names of Americans traveling overseas that the bureau suspects of involvement in terrorism, and that these individuals are sometimes detained and questioned. The FBI also admits that its agents sometimes “interview or witness an interview” of Americans detained by foreign governments in terrorism cases. And as several FBI officials told me on condition of anonymity, the bureau has for years used its elite cadre of international agents (known as legal attachés, or legats) to coordinate the overseas detention and interrogation by foreign security services of American terrorism suspects. Sometimes, that entails cooperating with local security forces that are accustomed to abusing prisoners. (FBI officials have told Mother Jones that foreign security forces are asked to refrain from abusing American detainees.)

It’s difficult to confirm US involvement in the detentions of Fikre or other alleged proxy detainees—indeed, plausible deniability is part of the appeal of the program. But what’s clear is that Fikre was on the FBI’s radar well before his detention in the UAE. (The FBI declined to comment on his case, as did the State Department.) Fikre, whose only previous brush with the legal system came when he sued a restaurant for having ham in its clam chowder, may have drawn the FBI’s interest because of his association with Portland’s Masjed-as-Saber mosque, where he was a youth basketball coach.

The mosque has been a focus of FBI scrutiny ever since the October 2002 case of the “Portland Seven,” in which seven Muslims from the Portland area were charged with trying to go to Afghanistan to fight with the Taliban in the wake of 9/11. (Six are now in jail; the seventh was killed in Pakistan.) Masjed-as-Saber was in the news again in 2010 when Mohamed Osman Mohamud, a 19-year-old Somali American who sometimes worshipped there, was charged with trying to detonate a fake car bomb provided by an undercover FBI agent.

More recently, three other men who attended Fikre’s mosque—Mustafa Elogbi, Michael Migliore, and Jamal Tarhuni—have found themselves on the no-fly list after traveling abroad. (The government’s use of the no-fly list to prevent American terrorist suspects from returning home after traveling overseas is currently the subject of a major ACLU lawsuit.)

Fikre’s case “really does make a mockery of the FBI’s use of watchlisting as a means of protecting the US,” says Gadeir Abbas, a staff attorney with the Council on American-Islamic Relations. “It’s not a means of protecting America—it’s a tool the FBI uses to put people in vulnerable positions.”

It “really does make a mockery of the FBI’s use of watchlisting as a means of protecting the US.”
Fikre, who is currently living in Sweden and believes that it would be unsafe for him to return to the United States, has given a series of videotaped interviews detailing his ordeal. His presence in Sweden beyond the three-month window allowed for tourist visas suggests that he has applied for permanent status there, and local media have so far refrained from reporting on the story for fear of affecting his case to stay in the country.

In the interviews, Fikre describes a series of events that are similar to the 2008 case of Naji Hamdan, a Lebanese American auto-parts dealer from Los Angeles who was then living in the UAE. Like Hamdan, Fikre claims he was detained in the UAE, tortured (including with stress positions and beatings on the soles of his feet, so as to not show marks), and asked about his activities in the United States. Like Hamdan, Fikre believed a western interrogator was present in the room at some points during his detention, because when he could peek out under his blindfold (“after being kicked/punched and falling over,” Nelson says) he occasionally saw western slacks and shoes. “In those occasions there was a fair amount of whispering,” Nelson added.

The similarities between the two cases were so striking that Michael Kaufman and Laboni Hoq, lawyers who are representing Hamdan in his separate case against the government, initially thought that Fikre had simply parroted Hamdan’s story. But once they heard more, they decided “the backstory of why the government was interested in him was reasonable and something that didn’t sound fabricated,” Kaufman said. “It seemed like a long way to go for a lie,” Hoq added.

A key difference between Hamdan’s and Fikre’s stories is that Hamdan eventually confessed—under torture, he now emphasizes—to being a member of several terrorist groups, including Al Qaeda. He ultimately spent 11 months in UAE custody before being deported to Lebanon, where he now runs a children’s clothing store. Despite an extensive FBI investigation, he was never charged in the United States.

Fikre, his lawyer says, “never confessed to anything”—”thankfully.”

“The FBI does this stuff because they can get away with it,” Nelson says. “But the bureau has totally destroyed any relationship it had with the Muslim community in Portland.”

UPDATE, Wednesday, 1:00 p.m. EST: Fikre’s lawyers have released a video of him talking about his ordeal (they’ve also written a letter to the Justice Department). You can watch the video here:

—By Nick Baumann | Tue Apr. 17, 2012 3:01 AM EDT

Find this story at 17 April 2012

Copyright ©2015 Mother Jones and the Foundation for National Progress

DOOGIE HUCKSTER A Terrorism Expert’s Secret Relationship with the FBI

EVAN KOHLMANN IS the U.S. government’s go-to expert witness in terrorism prosecutions. Since 2004, Kohlmann has been asked to testify as an expert about terrorist organizations, radicalization and homegrown threats in more than 30 trials.

It’s well-paying work — as much as $400 per hour. In all, the U.S. government has paid Kohlmann and his company at least $1.4 million for testifying in trials around the country, assisting with FBI investigations and consulting with agencies ranging from the Defense Department to the Internal Revenue Service. He has also received another benefit, Uncle Sam’s mark of credibility, which has allowed him to work for NBC News and its cable sibling, MSNBC, for more than a decade as an on-air “terrorism analyst.”

Kohlmann’s claimed expertise is his ability to explore the dark corners of the Internet — the so-called deep web, which isn’t indexed by commercial search engines — and monitor what the Islamic State, al Qaeda and their sympathizers are saying, as well as network the relationships among these various actors. Kohlmann doesn’t speak Arabic, however, and aside from a few days each in Saudi Arabia, Jordan, Dubai and Qatar, has hardly any experience in the Arab world. Kohlmann’s research is gleaned primarily from the Internet.

Indeed, Kohlmann is not a traditional expert. Much of his research is not peer-reviewed. Kohlmann’s key theory, to which he has testified several times on the witness stand, involves a series of indicators that he claims determine whether someone is likely a homegrown terrorist. Yet he has never tested the theory against a randomly selected control group to account for bias or coincidence.

For these and other reasons, Kohlmann’s critics describe him as a huckster.

Kohlmann’s works are “so biased, one-sided and contextually inaccurate that they do not provide a fair and balanced context for the specific evidence to be presented at a legal hearing,” said one terrorism researcher.
In a court filing, Marc Sageman, a forensic psychiatrist and former CIA officer who has been called to the witness stand several times to discredit Kohlmann’s claims, described his testimony and reports as “so biased, one-sided and contextually inaccurate that they do not provide a fair and balanced context for the specific evidence to be presented at a legal hearing.”
In recent months, however, the small cohort of defense lawyers nationwide who battle the government in terrorism prosecutions have been asking themselves another question: What’s in the government’s mysteriously classified materials about Kohlmann?

The question began circulating last year. While representing at trial Mustafa Kamel Mustafa, of the Finsbury Park Mosque in London, New York lawyer Joshua Dratel, who has security clearances, was given classified materials about Kohlmann, a witness in the Mustafa prosecution. “It was the integrity of a prosecutor who learned of [the materials] some way,” Dratel said, crediting a single Justice Department employee for providing a rare full disclosure about Kohlmann.

Dratel has reviewed the classified materials in full, but he is prohibited from discussing their contents publicly. “It’s hard to talk about it without talking about it,” he said.

However, the judge in the Mustafa case allowed very limited references to the contents of the classified materials during Dratel’s cross-examination of Kohlmann — providing a clue to what the government is hiding about its star terrorism expert.

“You have done more than consulting for the FBI, correct?” Dratel asked Kohlmann.

“Correct,” Kohlmann said from the witness stand.

“You have done more than act as an expert for the government, correct?” Dratel followed.

“That’s correct, yes,” Kohlmann admitted.

That’s as far as the judge would allow.

Kohlmann and the Justice Department did not respond to repeated requests to comment for this story.

Asked if he thinks the information about Kohlmann should be classified, Dratel commented: “I think it’s unjustifiably classified now. I think the rationale for its classification is more connected to litigation, to protecting Kohlmann as a witness.”

KOHLMANN GREW UP in South Florida and attended Pine Crest School, a tony prep school with campuses in Fort Lauderdale and Boca Raton.

“I applied to college not really knowing what I wanted to do, but I spent summers in France — my father grew up there — and I was always interested in foreign affairs,” Kohlmann said in a 2006 profile in Penn Law Journal, titled “Terrorists Beware; Kohlmann is on the Case.”

Kohlmann studied political science at Georgetown and later law at the University of Pennsylvania, though he never took the bar exam. His steeping in terrorism studies can be credited to Steven Emerson, who founded a nonprofit think tank, the Investigative Project on Terrorism, which a young Kohlmann joined in 1998. “I started obviously as an intern, but by the time I left the Investigative Project in 2003, I was a senior analyst,” Kohlmann said in court testimony.

Prior to the 9/11 terrorist attacks, Emerson successfully portrayed himself as a credible terrorism expert, thanks in part to his 1994 documentary, Terrorists Among Us: Jihad in America, which aired on PBS Frontline. His work at the Investigative Project on Terrorism, which he founded shortly after the airing of Terrorists Among Us, helped fuel speculation linking University of South Florida professor Sami Al-Arian to the Palestinian Islamic Jihad, and the Holy Land Foundation to Hamas. In addition to Kohlmann’s, Emerson also helped launch the career of Rita Katz, who runs the SITE Intelligence Group.

“The Investigative Project was a nonprofit enterprise seeking to collect and harvest information — difficult-to-find information about the recruitment, communications, and financing of particular international terrorist organizations,” Kohlmann said in court testimony. “Then taking this information, and both in its raw form and by distilling it into unclassified memorandums, congressional testimonies, and other documents, including media … we then provided this information to a variety of different people, including, again, everyone from policymakers in Washington, DC, law enforcement, other academics, media, you name it.”

(In recent years, while Kohlmann and Katz have maintained close relationships with the U.S. government and news media, Emerson has seen his star fade due to two embarrassing Fox News appearances — one in 2013, when he claimed a U.S. government official told him that a Saudi national initially suspected in the Boston Marathon bombings was being deported on national security grounds, and another this year, when he said Birmingham, England, was “totally Muslim” and off limits to non-Muslims.)

While at the Investigative Project on Terrorism, Kohlmann wrote what would become his book, Al-Qaida’s Jihad in Europe: The Afghan-Bosnian Network. He initially submitted the manuscript to the University of Pennsylvania Press, where Sageman, who would become a chief critic of Kohlmann’s work as a government expert, was asked to serve on a peer review panel. He recommended against publishing the book. Kohlmann found a publisher in the United Kingdom, Oxford International Publishers, which had no affiliation with the University of Oxford. (Kohlmann has been asked whether he has intentionally tilted his testimony to leave the impression that his book’s publisher was linked to the prestigious university. “I did not deliberately attempt to exaggerate my credentials,” Kohlmann said in court testimony last year, countering this question.)

With his book and stint with the Investigative Project on Terrorism as credentials, Kohlmann became an expert witness for the Justice Department and a consultant for the FBI. An FBI agent described the baby-faced expert as “the Doogie Howser of Terrorism,” and a George Washington University law professor described Kohlmann to New York magazine as having been “grown hydroponically in the basement of the Bush Justice Department.”

Among Kohlmann’s earliest cases was the 2006 prosecution of Yassin Aref and Mohammed Hossain in Albany, New York. It was the first FBI counterterrorism sting to use Shahed Hussain, an aggressive criminal-turned-informant who was involved in the investigations of the so-called Newburgh Four — a sting involving four defendants and a plot to bomb synagogues in the Bronx and attack a nearby airport — and of Khalifah al-Akili, a botched sting operation in Pittsburgh in which the FBI informants’ covers were blown. The Albany case was a convoluted one involving a loan between Hussain, the informant, and Hossain, a local businessman who owned a pizzeria and a few rental properties. Aref, a local imam originally from Iraq, was brought in to observe the loan transaction and terms in accordance with Islamic law. The government alleged that Hossain and Aref knew the money was connected to the importation of missiles — the informant used a code word for the missiles, chaudry, the government alleged — but defense lawyers for the two men maintained that they believed the arrangement was a loan, not money-laundering for terrorists.

To support charges that the pair was involved in terrorism, the government used the transcript of a recording between Hossain, the pizzeria owner who was originally from Bangladesh, and the FBI informant. “We are members of Jamaat-e-Islami,” Hossain said in the recording.

The government initially claimed that Jamaat-e-Islami, a political party in Bangladesh, was linked to terrorism through a proxy organization, Jamaat-ul-Mujahideen. Rohan Gunaratna, a terrorism scholar at the S. Rajaratnam School of International Studies in Singapore, was originally going to testify to this connection as an expert. But the government instead brought in Kohlmann.

Kevin A. Luibrand, a lawyer for Hossain, challenged Kohlmann’s knowledge as an expert.

“Can you name any of the major political parties in Bangladesh from the year 2000 to 2004?” Luibrand asked Kohlmann in a deposition.

“Other than Jamaat-e-Islami?” Kohlmann asked.

“Yes.”

“That’s — I’m not familiar off the top of my head,” Kohlmann said.

“Have you ever heard of an organization known as the Bangladesh National Party?” Luibrand followed.

“Vaguely.”

“Do you know what it is?”

“I’m assuming it’s a political party, but again — the name vaguely sounds familiar but …” Kohlmann answered.

“Do you know what, if anything, it stands for politically within Bangladesh?” Luibrand asked, cutting off Kohlmann’s answer.

“Sorry, can’t tell ya,” Kohlmann said.

The Bangladesh Nationalist Party, to which Luibrand was referring, is one of the two largest political parties in Bangladesh and allied with Jamaat-e-Islami.

“You can’t tell me because you don’t know?” Luibrand asked Kohlmann in a follow-up question.

“I don’t know off the top of my head,” Kohlmann said.

Kohlmann also admitted in the deposition that he had never written about Jamaat-e-Islami of Bangladesh. Luibrand asked to have Kohlmann disqualified as an expert, arguing that Kohlmann was unable to demonstrate knowledge of the groups he was testifying about. A judge denied the request and allowed Kohlmann to testify. Aref and Hossain were convicted and sentenced to 15 years in prison.

Evan Kohlmann on MSNBC as their terrorism analyst.
From there, Kohlmann’s career as a government witness skyrocketed. In all, he has testified in more than 30 trials, including the trial of the Fort Dix Five, a group of men who allegedly planned to attack a U.S. military base in New Jersey; of medical doctor Rafiq Abdus Sabir, who was caught in a sting swearing allegiance to al Qaeda; and of Mohamed Osman Mohamud, who plotted with undercover FBI agents to bomb a Christmas tree-lighting ceremony in Portland, Oregon. Among more recent court appearances, Kohlmann testified in the Tampa, Florida, trial of Sami Osmakac, a counterterrorism sting target FBI agents described privately as a “retarded fool” whose targets for an attack were “wishy-washy.”

At the same time, Kohlmann has amassed what he has described as seven terabytes of information related to terrorism and illicit activity. He has described the database as proprietary, and he’s never been asked to turn it over as part of his expert testimony. He also leverages it, according to court testimony, to provide information and services to private sector clients; as of 2014, working for the government represented only about 40 percent of Kohlmann’s income.

Sageman, one of Kohlmann’s harshest critics, alleges that the use of this database in trial testimony and expert reports lacks transparency and makes it difficult, if not impossible, to challenge his conclusions. “He uses the appearance of scholarship, such as footnote references, but is extremely selective in his references basing them not on actual scholarly work, but on anecdotes from obscure references that he often has privileged access to, preventing other scholars from checking the context of the reference,” Sageman wrote in a court report.

Sageman also alleged in the same report that Kohlmann views his expert testimony not as well-researched and settled science to be discussed honestly at trial, but as a kind of information clay to be molded for the prosecution’s benefit. Referring to a conversation he had with Kohlmann over lunch, Sageman wrote: “He selects what is most supportive for the side that retains him. Indeed, he told me so at one time when I challenged him about his testimony in the [Hammad] Khurshid case in Copenhagen, because he had neglected to mention important facts under oath. He justified his one-sidedness by saying that it was an adversarial process and it was up to the defense attorneys to cross examine him.”

Among the topics Kohlmann often testifies to is his theory of homegrown terrorists — a series of indicators showing that a disillusioned individual living in the United States likely has stepped over the line to become a terrorist. He has testified that the indicators include choosing a scheme to travel abroad to fight or launch an attack in the United States; acquiring training material and propaganda from the Internet or elsewhere; adherence to an extreme ideology, particularly radical Islam; using “logistical subterfuge” by, for example, encrypting electronic communications or taking indirect routes when traveling; and attempts to contact like-minded individuals. “Not every case necessarily has one of these or all of these, but you do tend to see these factors pop up again and again,” Kohlmann testified in a 2011 hearing in the case of the so-called Triangle Terror Group in North Carolina. “And these tend to be the most definitive factors leading to judge whether something is, indeed, a valid home-grown terrorist or home-grown extremist network or violent extremist network.”

However, the number of indicators in Kohlmann’s theory appears to be malleable, depending on the case. In the North Carolina trial, he testified to five factors. Two years later, in court testimony in the 2013 case of Mohamed Osman Mohamud in Portland, Oregon, Kohlmann listed six factors. In a hearing in the Triangle Terror Group case, Kohlmann conceded that his terrorism indicators, and his methodology in general, are not supported by any statistical analysis that would prove their veracity.

“You go through marriage, camouflage, dressing or what someone wears, the use of guns or paint-balling and training, propaganda and travel and draw certain conclusions from that, correct?” asked defense lawyer James M. Ayers III.

“That’s correct, yes,” Kohlmann answered.

“Now, you have done no statistical studies as to what percent of the population that engages in these various activities are terrorists or not, correct?” Ayers followed.

“No, that’s correct,” Kohlmann said, adding later that he did not believe numerical statistics were applicable to studying homegrown terrorism because of the infrequency of cases.

And it’s not just that Kohlmann chooses not to subject his theory to rigorous testing; he doesn’t seem know much about social science research at all. In a July 2014 hearing in the case of Ralph Deleon, a citizen of the Philippines, and Sohiel Omar Kabir, an Afghanistan-born U.S. citizen — who along with two others were swept up in an informant-led counterterrorism sting — defense lawyer Angela Viramontes quizzed Kohlmann on commonly used terms in the social sciences.

“What is your understanding of an attribute in social science research?” Viramontes asked Kohlmann.

“I don’t understand the question, Your Honor,” Kohlmann said, turning to the judge.

“I think the question speaks for itself. If you don’t know the answer, you don’t know,” Viramontes followed.

“I don’t know the answer,” Kohlmann said.

THE PRIMARY CRITICISM of Kohlmann’s work is that his knowledge about terrorist groups and purported expertise are based primarily on Internet research. The other concern is a question of impartiality, and how much information from the deep web Kohlmann may be giving the FBI for investigations.

Yet the U.S. Department of Justice continues to employ Kohlmann as an expert witness. Most recently, he was proposed as an expert in the prosecution of Agron Hasbajrami, an Albanian citizen who pleaded guilty on June 26 in New York to attempting and conspiring to provide material support to terrorists, before Kohlmann could testify in his trial.

In other cases, Kohlmann has testified to the fact that he has assisted the FBI with investigations — but it’s unclear how far Kohlmann’s work crosses the line from independent expert and consultant to paid criminal investigator for the FBI. That’s why, among defense lawyers in terrorism cases, there’s a lot of interest in what the government is hiding in classified materials about Kohlmann.

These lawyers started swapping information in earnest last year, when Joshua Dratel provided a signed declaration to the lawyers representing Deleon and Kabir in Southern California. “It is my opinion that review of the classified materials is essential to any cross-examination of Evan Kohlmann, whom the government has apparently proposed as its expert witness in the Kabir prosecution,” Dratel wrote. “It is also my opinion that the classified materials are extraordinarily material to such cross-examination; indeed, I do not believe there could be more material information.”

Jeffrey Aaron, who represented Kabir, asked the judge to force the government to provide the classified materials on Kohlmann. “We felt that he didn’t seem like a legitimate academic expert to us,” Aaron said. “He seemed like an advocate, and it seemed to us that he was a witness who would always find a way to support the government’s case. We suspect that the material under top-secret protection probably dealt with him cooperating with the FBI or being a quasi-government agent. And honestly, we thought that was very disturbing.”

The judge in the Kabir case, Virginia A. Phillips, refused to give defense lawyers access to the classified materials — but she did hint at their contents in her written ruling: “The materials requested by the defendants to be produced in discovery relate to work on other investigations performed by Evan Kohlmann for the Federal Bureau of Investigation (‘FBI’) and do not address the facts of this case or the conduct of the defendants.”

When Dratel was given access to the classified materials on Kohlmann, and offered a limited opportunity to question him about them on the witness stand during the Mustafa case, he appeared to push Kohlmann to disclose the information — offering even more hints about what might be in the classified materials.

“You testified in a case called United States v. Mehanna?” Dratel asked Kohlmann in the hearing last year.

“Yes,” Kohlmann answered.

Tarek Mehanna was a Massachusetts man who, in a case widely criticized by civil libertarians, was convicted of charges that included providing material support to terrorists because he translated radical Arabic texts into English for a website — the type of activity Kohlmann monitors as a part of his business.

“In that case, in preparing for that case, or at any time during that case, did you inform the prosecutors in that case of your precise relationship with the FBI?” Dratel continued.

“I don’t know what you mean by ‘precise,’ but the prosecutors in that case I had worked with on a previous case, and they were fully aware of the nature of my work with the FBI,” Kohlmann answered.

“No, the precise nature of your relationship with the FBI,” Dratel said, speaking cryptically due to the classified material and the limits the judge had placed on his questions.

“Objection, your Honor,” the prosecutor interrupted.

“Did you inform them?” Dratel asked Kohlmann.

“Sustained,” said U.S. District Court Judge Katherine B. Forrest. “Asked and answered.”

Dratel couldn’t go any further.

And Kohlmann didn’t actually answer the question.

Trevor Aaronson
July 27 2015, 5:25 p.m.

Find this story at 27 July 2015

Copyright https://firstlook.org/

Media smullen van G4S ’terreurexpert’

Hij duikt de afgelopen jaren geregeld op in de media als ‘onafhankelijk’ expert op het gebied van terreur, Glenn Schoen. Hij verkondigt doemscenario’s die de overheid dienen aan te sporen het pakket aan veiligheidsmaatregelen verder op te schroeven. Schoen echter is werkzaam voor de private beveiligingsfirma G4S, in wezen verkoopt hij zijn product.

Glenn Schoen is een graag geziene gast in de wereld van de media. Van het tv-programma Dit is de dag van Tijs van de Brink, BNR nieuwsradio, Pauw en Witteman, Met het Oog op Morgen tot aan Hubert Smeets van NRC Handelsblad: ze maken allemaal dolgraag gebruik van de diensten van Schoen. Hij wordt onder andere omschreven als ’terrorisme deskundige/expert’, ’terreurdeskundige/expert’, ‘Al Qaida deskundige/expert’, ‘veiligheidsdeskundige/expert’, ‘veiligheidsanalist’ en ‘beveiligingsdeskundige’.

Waaraan hij al deze titels te danken heeft, is niet altijd even duidelijk. Schoen heeft geen indrukwekkende publicatielijst op zijn naam staan. Wie een boek van hem probeert te vinden, raakt teleurgesteld. Ook artikelen van zijn hand in de media zijn moeilijk te vinden. Zelfs op de website van G4S, het beveiligingsbedrijf waar hij voor werkt, bevat geen publicaties onder de naam van Schoen.

Hans Beerekamp schrijft in een van zijn tv-recensies in NRC Handelsblad (11-02-14) dat Glenn Schoen een ‘praktijkman’ is, ‘in de hoogtij van wat toen steevast werd aangeduid als ‘moslimterrorisme’ werd nog wel eens een praktijkman (Glenn Schoen was de bekendste) voor de camera gehaald.’ Volgens Beerekamp willen ‘we (de media red.) tegenwoordig toch liever een wetenschapper.’ Wie echter de mediastatus van Schoen bekijkt, constateert dat hij nog steeds een graag geziene gast is op radio en tv, maar ook in de geschreven media.

In de NRC wordt hij zelfs twee dagen eerder dan de angehaalde tv-recensie van Beerekamp door journalist en ‘Ruslandkenner’ Hubert Smeets geciteerd in relatie tot de veiligheid van de Olympische Winterspelen in het Russische Sotsji: “Neem van mij aan dat de Russen voor een goede package zorgen: politieauto’s, motorrijders, busjes”, zo weet Schoen te melden.

Dokter Clavan

Er is sprake van een aantal opvallende zaken die aan het optreden van Schoen in de media ten grondslag liggen, maar ook de manier waarop de media met de man omgaan, baart enig opzien. De wijze waarop Schoen bijvoorbeeld zijn mening verkondigt, getuigt van een hoog ‘dokter Clavan’ gehalte. Misschien niet geheel vergelijkbaar met het niveau van het gesprek tussen interviewer Hobbema (acteur Wim de Bie) en dokter Clavan (Kees van Kooten) tijdens een tv-uitzending van Keek op de Week (12-11-89), maar veel recente opmerkingen van Schoen echoën het typetje van Van Kooten na:

Hobbema: “Dokter Clavan, het gaat allemaal ongelooflijk snel hè?”
Clavan: “Meneer Hobéma, het gaat eh, ongelooflijk snel.”
Hobbema: “In een week tijd treedt de regering af, er komt een nieuw Politbureau, een vervroegde Partijconferentie… het is toch niet gering, hè, wat daar gebeurt?”
Clavan: “Als u nagaat dat in één week tijd de regering aftreedt, dat er een nieuw Politbureau wordt benoemd, dat er een vervroegde Partijconferentie wordt uitgeschreven… Dat is niet gering hoor, wat daar gebeurt.”
Hobbema: “En dan de Muur, die eigenlijk geen functie meer heeft…”
Clavan: “De Muur heeft eigenlijk geen functie meer.”

Taalhistoricus Ewoud Sanders schreef in zijn boek Jemig de pemig! (2000, etymologiebank.nl) dat de personage van dokter Clavan voortkwam uit het feit dat de ontwikkelingen (in Oost Europa red.) zo snel gingen en zo onduidelijk waren dat de gemiddelde leek die z’n krant had gelezen en naar CNN had gekeken, er evenveel zinnigs over kon opmerken als een wetenschapper die er jaren voor had doorgeleerd. Het was alom koffiedik kijken, speculeren en zinnen vullen zonder veel te zeggen.’ Schoen is dan wel geen wetenschapper, hoewel hij soms MA (Master of Science) achter zijn naam laat zetten, maar gebruikt veel van de technieken van dr. Clavan.

In het artikel van Smeets over Sotsji, hoewel geen tv/radio, lijkt de conversatie van Hobbema en Clavan te worden gespiegeld. Smeets schrijft: ‘De politie krijgt ondersteuning van 23.000 mannen en vrouwen van het paramilitaire Ministerie voor Noodtoestanden.’ Smeets gaat verder over de draconische maatregelen die de Russen hebben afgekondigd. Dan volgt een vraag aan Glenn Schoen over de beveiliging van de Nederlandse hoogwaardigheid bekleders in Sotsji. Het antwoord van Schoen is dan zoals boven weergegeven: “Neem van mij aan dat de Russen voor een goede package zorgen: politieauto’s, motorrijders, busjes.”

Op 17 maart 2014 wordt Schoen uitgenodigd door BNR Nieuwsradio voor een item over de verdwenen Boeing 777 van Malaysia Airlines (MH370) vanwege de lading en of het vliegtuig gekaapt zou kunnen zijn. De interviewer: “Want die theorie van die kaping is een hele serieuze aan het worden?” Schoen antwoordt: “Ja, dat is een hele serieuze aan het worden. Als we kijken naar hoe het toestel is gevlogen, wat er nodig moest zijn om het te veranderen. Welke route die initieel heeft gekozen? Het moment van de vlucht waarop het is gekozen?”

De Nuclear Security Summit van 24 en 25 maart in Den Haag vormde een van de hoogtepunten voor Schoen. Veel journalisten vonden hun weg naar onze ‘terrorisme-expert’. Journalisten van onder andere het Dagblad van het Noorden, diverse edities van het Algemeen Dagblad, het Parool, De Nieuws BV van de VARA en het NOS Journaal raadpleegden hem. In het Parool (22-03-14) wordt Schoen geciteerd: ‘Volgens Schoen draait het allemaal om het afdekken van voorspelbare en voorstelbare risico’s. “De groepen moeten van elkaar gescheiden blijven; je wilt niet dat een Amerikaanse delegatielid wordt aangereden door een bakfiets.”’

‘Gevaarlijke wereld’

De gemeenplaatsen die Schoen keer op keer herhaalt, lijken voor de media aantrekkelijk. Hij spreekt heldere en duidelijke taal. Er is echter ook iets anders waarom de man een graag geziene gast is. Hij vertegenwoordigt een groot deel van de journalistieke wereld die geen kritiek heeft op politie, justitie en inlichtingendiensten. Woorden als repressieve tolerantie, repressie, doorgeslagen veiligheidscultuur, gewelddadig politie-optreden en overmatige inbreuk op de burger- en mensenrechten wensen veel media niet langer in hun programma’s horen. Het gevaar van nu vormt bij de media het islamitisch terrorisme, de zelf ontbrandende burger, de eenzame waxinelicht-gooier en andere randverschijnselen van deze samenleving.

Schoen sluit naadloos aan bij deze ideologie van de veiligheidsstaat. In het Financieele Dagblad (20-08-13) wordt hij geciteerd: “Als een van de kernactiviteiten houdt Al Qaida zich al tien jaar bezig met het kijken naar treinen als doelwit.” Voorbeelden hiervan zijn de aanslagen op treinen in Madrid in 2004 en op de Londense metro in 2005. “Dergelijke aanvallen zijn moeilijk te voorkomen. Het spoor is onderdeel van onze kritische infrastructuur, het is kwetsbaar, een aanslag werkt ontregelend. En helaas heeft een aantal incidenten laten zien dat je veel slachtoffers kunt krijgen”, aldus de veiligheidsexpert. Het artikel is geschreven naar aanleiding van een artikel in het blad Bild waarin beweerd wordt dat ‘veiligheidsdiensten gewaarschuwd hebben voor mogelijke aanslagen op zowel treinmaterieel als spoorinfrastructuur.’

Veel van wat Schoen zegt is een open deur: “Een aanslag werkt ontregelend, je krijgt veel slachtoffers”. Het ontbreekt de man aan kritische analyse: “Dergelijke aanvallen zijn moeilijk te voorkomen.” Analyses van de aanslagen in Madrid en Londen, en de betrokkenheid en het falen van politie en inlichtingendiensten daarbij, zijn niet besteed aan Glenn Schoen.

“We leven in een gevaarlijke wereld”, zegt hij aan het eind van een tv-uitzending van Dit is de dag met Tijs van den Brink (02-12-13). Het item gaat over het benaderen ven studenten die protesteerden tegen het bezuinigingsbeleid van de regering door de AIVD. Natuurlijk vindt Schoen het goed dat de dienst alles doet om de veiligheid van Nederland te waarborgen. Van den Brink is het helemaal met Schoen eens en stelt geen enkele kritische vraag aan de ‘terreurdeskundige’. Ook vraagt de interviewer niet naar het bedrijf waar Schoen voor werkt. De EO heeft Schoen in de Rolodex staan, want hij treedt er geregeld op bij ‘veiligheidsvraagstukken’.

Dubbele tong

Niet alleen de media zijn van hem gecharmeerd, ook in de semi-academische wereld van inlichtingen- en veiligheidsstudies is Glenn Schoen veelvuldig te vinden. Assistent Professor Giliam de Valk, docent aan de UvA, geeft samen met Schoen les aan de European Security Academy. Hun module is ‘Direction’ genaamd: ‘Voorafgaand aan het diner wordt een praktisch verband gelegd via global threats.’ De module behandelt onder andere de dreigingsmatrix en informatiepositie. Over Schoen staat geschreven dat hij ‘G4S Risk Advisory’ is en blijkbaar kennis heeft over ‘global threats’ en informatieposities van overheden en bedrijven.

Enkele jaren geleden heeft Professor Dr. Rob de Wijk van The Hague Centre for Strategic Studies Schoen uitgenodigd voor de derde internationale masterclass over ‘International Emergency Management and specifically Consequence Management: try to prepare for the unthinkable disaster!’ Schoen sprak tijdens dit evenement in december 2011 over de bedreigingen van de moderne samenleving. Een jaar eerder waren de heren al gezamenlijk naar buiten getreden met het verhaal dat er sinds 11 september 2001 “zeker vijftig omvangrijke terroristische aanslagen van moslimextremisten in Europa voorkomen” (AD, 25-09-10). Schoen stapte in 2010 over van Ernst & Young naar G4S. Ook Edwin Bakker, hoogleraar Terrorisme aan de Universiteit Leiden, kent Glenn Schoen al jaren en deelt vaak zijn mening over veiligheid en terrorisme in de media.

Hans Beerekamp schrijft in zijn tv-rubriek van 11 februari 2014 dat Schoen zo vaak optreedt omdat ‘de meeste mensen die er echt iets vanaf weten er niet over mogen praten.’ Volgens de NRC-journalist zouden mensen van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten de mensen zijn ‘die er echt iets vanaf weten.’ Wie de kritische literatuur over het veiligheidsbeleid volgt, zal concluderen dat geheime diensten het meestal niet echt zo goed lijken te weten. De mogelijke val van de Muur ontging de CIA in het geheel, evenals de aanslagen van 11 september 2001. Ook de AIVD en haar voorloper de BVD hadden veel zaken niet door, zoals de moorden op Pim Fortuyn en Theo van Gogh.

Het gaat dus niet om de expertise van Schoen, maar om zijn mening die werd gevormd door zijn ‘professionele’ carrière. En daar doet zich iets geks voor. Wie in de krantenbank zoekt op de naam Glenn Schoen komt de expert of deskundige Schoen vaak tegen. Dat de man deskundige is, wordt overal vermeld, maar slechts in een derde van de artikelen over Schoen in Lexis Nexis van de afgelopen jaren wordt tevens de naam vermeld van het bedrijf waarvoor hij heeft gewerkt. Ook op radio en tv wordt vaak niet vermeld dat Schoen werkzaam is voor de beveiligingsindustrie.

Is dat dan zo belangrijk? Als Schoen zegt dat ‘we in een gevaarlijke wereld leven’, ’treinen gevaar lopen’ en ‘elke massa is doelwit’ (Parool, 11-07-05), moet de mediaconsument weten dat hier iemand spreekt die zijn boterham verdient met beveiligen. Het aandikken van het gevaar kan, indirect, extra inkomsten voor het bedrijf waar Schoen voor werkt opleveren.

Inlichtingen- en beveiligingsadviezen in de commerciële wereld, maar ook in de publieke sector hebben zowel te maken met omzet als met politieke kleur. Glenn Schoen werkt al sinds 1988 in dienst van de commerciële inlichtingenwereld. Eerst onder de vleugels van Noel Koch, een hard-liner die diende onder president Nixon en Reagan, en sinds 2006 als beveiligingsanalist voor Ernst & Young en G4S. Het feit dat hij voor G4S, het grootste beveiligingsbedrijf van de wereld, werkzaam is, maar ook nog eens een groot deel van zijn professionele carrière bij bedrijven van een conservatief uit de rangen van Nixon, zegt iets over zijn mening omtrent beveiliging en hoe de wereld in elkaar zit.

Private inlichtingenwereld

Schoen kan dus in principe over alles meepraten. Of het nu gaat over Sotjsi, verdwijntips voor Holleeder, benaderen van studenten door de geheime dienst, Osama Bin Laden, een verdwenen Boeing, beveiliging rond de Olympische Spelen of de NSS; hij heeft een antwoord paraat. Hij werkt al vele jaren in de wereld van het op commerciële basis verzamelen van inlichtingen en adviezen geven over beveiliging. Een lucratieve wereld, zoals hij zelf ooit eens als veiligheidsadviseur van Ernst & Young duidelijk maakte. “Wereldwijd gaat er 53 miljard om in de beveiligingsindustrie”, zegt Glenn Schoen, terrorisme-expert van Ernst & Young. “Meer dan in de film- en de muziekindustrie bij elkaar.”(Vrij Nederland, 10-02-07)

Schoen begon zijn analytische carrière in 1988 bij International Security Management Inc. (ISM Inc.), een bedrijf uit het Amerikaanse Maryland. ISM Inc. is een zogenoemd beveiligings-adviesbedrijf. Het verdient zijn geld met het verkopen van reis- en veiligheidsadviezen aan bedrijven en vakantiegangers. De meeste van die adviezen bestaan uit het opnieuw verpakken van overheidsinformatie, maar ook uit het bijhouden van berichtgeving door de internationale media.

In 1998 legde Schoen uit dat het beter is om het Midden-Oosten te vermijden. ‘Certain Islamic countries pose the biggest threat, security consultants like Schoen say, especially Iraq, Jordan, Yemen’, tekent de Seattle Times News Services (15-02-98) op uit de mond van Schoen. Schoen’s informatie is echter grotendeels afkomstig van overheidsorganen en uit de media. ‘The State Department has issued an alert urging American travelers to be aware of government warnings and travel advisory updates stemming from anxieties in the Persian Gulf’, wordt enkele regels eerder aan de opmerking van Schoen vermeld.

In het algemeen volgen private inlichtingenbedrijven de overheidsinformatie op de voet en ‘verkopen’ die door aan bedrijven en individuen. Een woordvoerder van het State Department legt Schoen bijna de woorden in de mond, al gebruikt die dan niet de namen van specifieke landen: ‘“While at this time we know of no specific threats to U.S. citizens or interests overseas in relation to the present situation in Iraq, we cannot discount the possibility of random acts of anti-American violence”, a spokesman said.’

De baas van International Security Management Inc. is Noel Koch die in 1986 ook de president wordt van een ander commercieel inlichtingenbedrijf, Transecur inc. Dit bedrijf wordt omschreven als een ‘web-based’ beveiligings-/adviesbedrijf dat inlichtingen over mogelijke gevaren verschaft aan bedrijven, overheden en rijke families. Koch werkte in de jaren ’80 onder president Reagan als assistent van de minister van Defensie en als directeur speciale planningen van het Amerikaanse ministerie van Defensie. Daarvoor was hij tevens speciaal assistent van president Nixon. Hij leidde het eerste onderzoek naar de aanslagen op de Amerikaanse ambassade in Beiroet in 1983. Koch is duidelijk een hardliner en warm pleitbezorger van de private beveiligingswereld. Schoen heeft vanaf eind jaren ’80 voor hem gewerkt.

Eind jaren ’90 verkaste Schoen van International Security Management Inc. naar Transecur inc. waar Koch ook de baas van is. In 2004 opent Transecur een Europees kantoor in Den Haag. Koch benoemt Schoen tot directeur analytische diensten. Business Wire (01-06-04) omschrijft Schoen als een expert op het terrein van ‘European and Middle Eastern sub-conflicts, and special interest activism’.

Dat Schoen een goede leerling van Koch is geweest, blijkt uit een presentatie tijdens een conferentie in Polen, oktober 2012. Onder de titel ‘Terrorism in Europe: Perspectives on 2013-2014’ vertelt Schoen over hoe “the terrorist threat from various quarters – leftwing, rightwing, Jihadist, separatist, activist – is evolving.” Links, rechts, activist, of separatist, het zijn allemaal jihadi en gevaarlijk, zo is de ‘overtuiging’ van Schoen.

Media-carrière

In 2005 verlaat Schoen, na 18 jaar werkzaam voor Noel Koch te zijn geweest en na een jaar als Europese directeur van Transecur, zijn post en treedt in dienst van Ernst & Young als veiligheidsadviseur. In dat jaar begint ook zijn Nederlandse media-carrière. In Amerika had hij ook al een status als mediadeskundige opgebouwd, maar de Amerikaanse Nederlander moet in Holland natuurlijk een nieuwe status zien op te bouwen.

Dit gaat hem goed af, mede dankzij de hoogleraren Rob de Wijk en Edwin Bakker. In 2010 beweren de Wijk en Schoen beiden dat de inlichtingendiensten vijftig aanslagen hadden weten te voorkomen sinds 2001. Veel bewijs hadden ze er niet voor, maar de twee ’terreurdeskundigen’ uit zowel de publieke als de private sector kregen veel aandacht in de media. In 2010 stapt Schoen over naar G4S om daar de post ‘risk advisory’ in te vullen. Op de website van G4S is te lezen dat ‘Security en Safety Risk Management een groeiende noodzaak’ zijn.

Glenn Schoen werkt ondertussen bijna vier jaar als veiligheidsadviseur bij het grootste beveiligingsbedrijf ter wereld. G4S is daarnaast de een na grootste werkgever op aarde met meer dan 600.000 werknemers en biedt oplossingen voor zo’n beetje alles, waarbij het niet altijd alleen om veiligheid draait.

G4S verzorgt de beveiliging op vliegvelden, voor de Olympische Spelen, regeringsgebouwen, havens, allerlei instituties van de Verenigde Naties, niet gouvernementele organisaties, banken en andere commerciële bedrijven, mijnen, olievelden en installaties, kerncentrales. Maar het bedrijf is ook actief bij het geldtransport, in het gevangeniswezen, politiewerk, ambulancewerk, vluchtelingengevangenis en uitzettingen, huisarrest toezicht. G4S is op vele plaatsen doorgedrongen in de haarvaten van de samenleving. Een allround bedrijf, net als Schoen die van alle markten thuis is en overal kan aanschuiven.

Bij al die mediaoptredens werd Schoen sinds 2010 nooit iets over zijn eigen bedrijf gevraagd. Tijdens de elfde European Security Conference & Exhibition in april 2012 hield hij een lezing over ‘Olympic Terrorism Concerns – Past & Present’. Niemand in de zaal zal hem lastige vragen hebben gesteld over het aanstaande debacle dat G4S in de zomer van dat jaar ontketende. Het bedrijf bleek niet in staat om genoeg beveiligers te rekruteren en voor een deugdelijk veiligheidsplan te zorgen. Het Britse leger moest uiteindelijk uitrukken om de Olympische Spelen in Londen door te kunnen laten gaan.

Iedere burger kan bedenken dat een van de eerste vereisten voor het voorkomen van aanslagen een goede beveiliging is. Daar hoef je geen deskundige of expert voor te zijn. Schoen is nooit over het disfunctioneren van G4S bij de Olympische Spelen in Londen ondervraagd. Ook rond het WK voetbal in Zuid-Afrika (2010) en de Olympische Winterspelen (2014) is Schoen over terreurdreigingen in de media verschenen.

Schandalen

Na het fiasco rond de gebrekkige beveiliging rond de Olympische Spelen van 2012 in Londen stapelden de schandalen rond G4S zich op. De schandalen speelden zich vooral af in Engeland, maar dit is deels bedrog aangezien de Britse media veel publiceren over het bedrijf en haar medewerkers. Het gaat dan om uiteenlopende zaken, zoals het oplichten van de overheid bij een programma voor het controleren van mensen onder huisarrest. G4S heeft de overheid rekeningen gestuurd van mensen die allang geen huisarrest meer hadden, of die overleden waren.

De dood van een invalide man die werd vervoerd door een ambulance van G4S, het uitzetten van een zwangere vrouw die op het punt stond te bevallen, de dood van een vluchteling door toedoen van G4S-bewakers die de man voorafgaande ook nog racistisch zouden hebben bejegend, de slechte staat van de opvang voor asielzoekers waarbij de lokale overheid moest ingrijpen, zijn slechts enkele andere voorbeelden van de vele schandalen rond het bedrijf.

In het buitenland is het niet veel beter gesteld. G4S stuurde slecht getrainde labiele bewakers naar Irak die elkaar doodschoten en verwondden. In de VS konden mensen zomaar het terrein van een uraniumverrijkingsfabriek, beveiligd door G4S, oplopen. In Israël werkte G4S mee aan de afsluiting van de bezette gebieden, de West Bank en de Gaza-strook. Ook verzorgde het bedrijf de beveiliging van gevangenissen waar Palestijnse politiek gevangenen en kinderen worden opgesloten.

In Australië stierven vluchtelingen en gevangenen in de slecht geprivatiseerde gevangenissen van G4S, terwijl in Zuid-Afrika gevangenen werden gemarteld middels elektroshocks en plat spuiten. De meeste media schreven een nieuwsbericht over de martelingen en noemden G4S. In De Groene Amsterdammer beschrijft freelance-journalist Ruth Hopkins het onderzoek naar de behandeling van de gevangenen door G4S. Enkele media besteedden er iets meer aandacht aan, maar Glenn C. Schoen is in het openbaar nooit naar de situatie in de gevangenissen in Zuid-Afrika gevraagd.

Kritiekloze media

Begin dit jaar stonden de kranten vol van een personeelsstaking bij G4S wegens dreigende ontslagen. Dit als gevolg van de bezuinigingen en sluitingen van gevangenissen door het ministerie van Veiligheid en Justitie. Door middel van bezettingen, demonstraties en picket-lines probeerden de werknemers de directie van G4S op andere gedachten te brengen. De media-aandacht voor werknemers die worden ontslagen staat in schril contrast met de aandacht die de vele burger- en mensenrechtenschendingen door G4S krijgt.

Schoen’s regelmatige mediaoptredens blijven ondertussen gewoon doorgaan. Op 8 maart 2014 treedt hij op als veiligheidsdeskundige in het NOS radioprogramma Met het Oog op Morgen, zonder de vermelding dat hij voor G4S werkt. Hij wordt gevraagd naar de mogelijkheid van een terroristische aanslag op vlucht MH370 van Malaysia Airlines. Op 11 april 2014 zit hij in de uitzending van WNL Opiniemakers van de publieke omroep over het feit dat er geen particuliere beveiligers worden toegelaten op Nederlandse koopvaardijschepen.

Tussendoor verschijnt er een interview met hem op de G4S website. Schoen geeft daarin aan dat “G4S zowel in een adviesrol als een operationele rol betrokken was bij de NSS. Als kleine schakel in een enorme operatie, heb ik persoonlijk invulling mogen geven aan de adviseursrol.” Naast zijn eigen ‘bescheiden’ rol, noemt Schoen ook de rol van het gehele bedrijf waar hij voor werkt. “Naast de massale inzet van politie en defensie, droegen ook veel beveiligers uit de private sector een steentje bij op het gebied van security en safety. G4S leverde ongeveer 1.100 extra diensten tijdens de NSS”, wordt uit de mond van Schoen opgetekend.

Natuurlijk wordt Schoen niet gevraagd waarom G4S eigenlijk niet de gehele beveiliging heeft mogen uitvoeren. Het Olympisch debacle zal G4S zo snel mogelijk willen vergeten. Over wat er dan met de adviezen van Schoen is gebeurd, wil de tekstschrijver van de website van G4S ook al niet weten, maar het artikel is dan ook bedoeld als promotie van de beveiligingsbranche en specifiek G4S.

Toch is er niet zoveel verschil tussen het optreden van Glenn C. Schoen op de website van G4S en zijn optreden in de Nederlandse media. Waarom de beveiliger met alle egards wordt ontvangen, lijkt minder met zijn expertise te maken te hebben dan met zijn onkritische houding ten aanzien van de veiligheidsstaat. Als beveiliger is het logisch om de wereld als het inferno van Dante te omschrijven, hoe gevaarlijker, hoe meer business. Voor de journalistiek lijkt in principe hetzelfde uitgangspunt te gelden. Geweld en ellende verkopen nu eenmaal beter dan het verhaal dat de meerderheid van de Nederlanders elke dag zonder problemen zal doorkomen.

Toch verwacht je van de journalistiek wel enige mate van feitenonderzoek, en op z’n minst dat de achtergrond van de ‘deskundige’ of ‘expert’ expliciet wordt vermeld. Het weglaten van de naam van het bedrijf waar Schoen voor werkt, geeft eigenlijk aan dat de media niet geïnteresseerd is in de werkelijke feiten ten aanzien van de veiligheid, maar graag een mening wil horen die overeenkomt met die van de journalist. Bij de berichtgeving over het veiligheidsbeleid in Nederland of elders wordt bijna nooit voor een kritische insteek gekozen. Het optreden van Schoen in de media is daar dan ook een schoolvoorbeeld van.

Find this story at June 2014

or as pdf

Code Blue: U.N. Accused of Giving Immunity to Peacekeepers Who Commit Sexual Abuse

The United Nations is coming under criticism for failing to investigate allegations of sexual exploitation of children by French peacekeeping troops in the Central African Republic between December 2013 and June 2014. The Guardian obtained a leaked report that says French soldiers raped and sodomized starving and homeless young boys who they were supposed to be protecting at a center for internally displaced people during intense fighting in the country. Even after the exploitation was brought to the attention of senior U.N. officials, the U.N. never reported it to French authorities — nor did it do anything to immediately stop the abuse. So far, the only person to be punished is a U.N. aid worker, Anders Kompass, who stepped outside official channels to alert French authorities about the sexual exploitation. Kompass has since been accused of leaking the confidential report in breach of U.N. protocols and now faces dismissal. We speak to Paula Donovan, co-director of AIDS-Free World, which has launched the Code Blue campaign.

TRANSCRIPT
This is a rush transcript. Copy may not be in its final form.

NERMEEN SHAIKH: The United Nations is coming under criticism for failing to investigate allegations of sexual exploitation of children by French peacekeeping troops in the Central African Republic between December 2013 and June 2014. The Guardian obtained a leaked report that says French soldiers raped and sodomized starving and homeless young boys who they were suppose to be protecting at a center for internally displaced people during intense fighting in the country. Even after the exploitation was brought to the attention of senior U.N. officials, the U.N. never reported it to French authorities, nor did it do anything to immediately stop the abuse. So far, the only person to be punished is a U.N. aid worker, Anders Kompass, who stepped outside official channels to alert French authorities to the sexual exploitation occurring. Kompass has since been accused of leaking a confidential report in breach of U.N. protocols and now faces dismissal.

The Guardian obtained the leaked report from Paula Donovan, who will join us shortly. She and other activists have just launched a new campaign called Code Blue, which seeks to hold the United Nations accountable for sexual misconduct. Earlier this month, the group held a press conference to announce the campaign. This is Stephen Lewis of AIDS-Free World, followed by Theo Sowa of the African Women’s Development Fund and Ambassador Anwarul Chowdhury of Bangladesh.

STEPHEN LEWIS: Never, but never, can sexual exploitation and abuse be subject to immunity. That’s the first step. The second step flows logically. Once the immunity is removed from non-military personnel, then the military will be under tremendous pressure to expunge sexual exploitation and abuse from their ranks.
THEO SOWA: When the U.N. becomes the protectors of predators instead of the prosecutors of predators, that destroys me, because I believe in the U.N.
AMBASSADOR ANWARUL CHOWDHURY: Transparency, I think, is the keyword here. We need to be open about how many such cases are there of sexual abuse and exploitation, which countries are involved in it, what they are doing, and how the cases now being sent by the U.N. to them are being handled.
AMY GOODMAN: United Nations peacekeeping missions have long been dogged by allegations of sexual abuse, from the Democratic Republic of Congo to Kosovo to Bosnia, also Burundi, Haiti and Liberia. In March, the U.N. came under criticism for ignoring an internal report that called sexual exploitation, quote, “the most significant risk” to peacekeeping missions across the globe. The leaked document described a culture of “impunity” when dealing with sexual misconduct cases among U.N. peacekeepers, saying, quote, “UN personnel in all the missions we visited could point to numerous suspected or quite visible cases of [sexual exploitation and abuse] that are not being counted or investigated.”

For more, we go to Boston, Massachusetts, where we are joined by Paula Donovan, co-director of AIDS-Free World, which has launched the Code Blue campaign.

Paula Donovan, in the last two weeks, you’ve issued major findings. You first held a news conference at the U.N. and now released another report. Tell us what you have found.

PAULA DONOVAN: What we’ve found overall, Amy, is that there is a tremendous amount of lip service given to the zero tolerance for sexual exploitation and abuse policy by the United Nations. And that really came to light over the past month or so, when we received leaked documents about this U.N. official, Anders Kompass, who was under fire, ostensibly for having leaked a document that demonstrated how serious, very serious, documented cases of the rape and sodomy of children, of young boys in the Central African Republic, had been known to the U.N., had been documented by the U.N., and had been completely ignored by them for eight months. And what it shows is that when the United Nations learns of these abuses, it seems to be that the first—the first response is to simply lie low and see whether or not they can get away with not reporting it to governments and not alerting the public about the danger, the imminent danger that they’re in, and just sort of maintaining almost a forensic view that “we’ll watch as these abuses go on and develop, and maybe record them, but we have no obligation to intervene.”

And the Office of the High Commissioner for Human Rights and UNICEF were taking these horrible testimonies from children, as the abuse was continuing, mainly by French soldiers, also by Equatorial Guinean and Chadian soldiers, and simply sitting on the reports for a month at a time, continuing to take these documented cases and testimonies from the children, and then eventually sending them on to Geneva to the headquarters of the human rights office, where only one person stepped up and said, “I need to alert the French right away and get an investigation started.” He’s now, months and months later, under review for having handed over the document with the information about the kids and the soldiers they described to the authorities who could—in France, who could take things into hand.

NERMEEN SHAIKH: And how have the French authorities responded since this has come to light?

PAULA DONOVAN: They have—initially, they opened an investigation, a preliminary investigation, in July of 2014, when Anders Kompass first handed the document over to them. It seems as though that was stalled almost immediately by the refusal of the United Nations to allow them to—to allow the police to talk to the people who had interviewed—the U.N. staff who had interviewed the children and could give them more information about their whereabouts and about the soldiers. Then there was a long period of silence, when no one appears to have done anything. And once AIDS-Free World exposed this to the media—and that was only on April 29th, 2015—then things kicked into gear, and the French have now taken up their investigation again in earnest.

AMY GOODMAN: Paula Donovan, we only have about two minutes to go. You’re leading a campaign to get rid of immunity in the United Nations around sexual abuse and exploitation. Explain how the U.N. shields its own members from due process when they are accused of sexual assault.

PAULA DONOVAN: Under an ancient convention from 1946, the U.N. staff are all protected from being involved in any sort of legal process. So whether they’re witnesses, whether they have evidence, whether they’re the perpetrators themselves, if it has to do with sexual exploitation and abuse, then the secretary-general has to, on a case-by-case basis, decide to waive their immunity and allow them to be subject to what the rest of the world is subject to—called in to testify, cooperating with a criminal investigation, or actually arrested, in the case of perpetrators. And this just infects the entire U.N. system, and the way they deal with sexual exploitation and abuse is such a sham that we’re essentially saying it needs an external, independent investigation from top to bottom.

NERMEEN SHAIKH: And so, what do you think the U.N.—what kinds of internal changes are you calling for within the U.N. so that these allegations can be dealt with in a better way in the future?

PAULA DONOVAN: I think—right, so as the Central African Republic case shows, serious member states of the United Nations have to take hold of things, and they need to move in and figure out: When an allegation of sexual abuse is first brought to light, what are the—what are the mandated protocols? How do we respond? And then, what do the various agencies and institutions within the entities within the U.N. have to do? Should UNICEF—and my answer is absolutely yes—should they have to move in immediately to protect—

AMY GOODMAN: Five seconds.

PAULA DONOVAN: —children from further abuse? The whole U.N. needs to be looked at from top to bottom by an external commission.

AMY GOODMAN: Paula Donovan, thanks so much for being with us, co-director of AIDS-Free World, which has launched the Code Blue campaign, seeking to end sexual exploitation and abuse by U.N. military and non-military peacekeeping personnel.

FRIDAY, MAY 29, 2015

Find this story at 29 May 2015

THE UN’S DIRTY SECRET: THE UNTOLD STORY OF ANDERS KOMPASS AND PEACEKEEPER SEX ABUSE IN THE CENTRAL AFRICAN REPUBLIC

On April 29, 2015, the world learned of disturbing accounts of sexual abuse of young boys by French, Chadian, and Equatorial Guinean peacekeepers at a displaced persons camp in the Central African Republic (CAR). The interviews, which had been conducted nearly a year earlier by staff from the UN’s Office of the High Commission for Human Rights and UNICEF, were leaked to the Guardian newspaper by AIDS-Free World. The resulting article also detailed the account of Anders Kompass, a career human rights official from Sweden, who had been suspended and was being investigated by the UN for his role in passing details of the abuse to the French government.

For the past month, Anders Kompass has remained silent on his role in this affair, even as the UN publicly blamed him for ‘leaking’ the report. AIDS-Free World has since obtained and is releasing today a series of incriminating internal UN documents, memos and email correspondence—including Kompass’ own account of the events—that expose the UN’s inaction. They also point to efforts by several senior UN officials to silence a staff member who could expose their failure to sound the alarm or protect children from imminent harm.

This is the untold story.

———————————

In early May of 2014, an international NGO requested help from MINUSCA, the UN’s peacekeeping mission in the Central African Republic: several displaced children in the capital, Bangui, had reported that they and their friends were being raped by international forces in exchange for food.

On May 19, 2014, a junior OHCHR Human Rights Officer on temporary assignment with MINUSCA and a UNICEF staff member conducted an interview with an 11-year-old boy. The child reported that a French soldier promised him food in exchange for oral sex, negotiated with a guard to bring him onto the base, raped him, and then gave him biscuits and cash. The boy gave a detailed description of the soldier and said he could positively identify him in a photo.

The human rights officer ‘immediately’ relayed her interview notes to a MINUSCA official who acted as her supervisor in the Central African Republic. By all accounts, Renner Onana, Chief of Human Rights and Justice, did not take action: No warning was sent out to soldiers, no effort was made to inform the French or other authorities, nothing was done to prevent ongoing abuse, no alert was issued to the tens of thousands of internally displaced adults in the camp that sexual predators were disguised as protectors and posed imminent danger to children and other civilians. There is no record that on May 19th, 2014 that first child interviewed was offered the immediate protection he required.

Over the next five weeks, the Human Rights Officer and UNICEF staff members interviewed multiple known child victims as they were tracked down by a volunteer for the NGO that had requested the UN’s assistance. Several child victims known to the volunteer couldn’t be located. After each interview—on May 19th, May 20th, June 5th, June 17th, June 18th, and June 24th—the OHCHR human rights officer delivered her notes to MINUSCA; the UNICEF staff members wrote up their own notes of forced oral sex and anal rape of boys aged 8 to 15—and still no action was taken.

During the June 18th interview, a 13-year-old boy said he couldn’t number all the times he’d been forced to perform oral sex on soldiers but the most recent had been between June 8th and 12th, 2014—several weeks after the UN’s first interview. Even with solid proof that the crimes were still occurring as they gathered additional testimonies from children, MINUSCA, OHCHR, and UNICEF took no action. (UNICEF is cited in the human rights officer’s reports as having plans to attend to the interviewees’ education, family reunification, and psycho-social needs. UNICEF spokespeople have since been directed, ‘if asked,’ to state that those needs were met. No specifics are included about which children received assistance, or how many in total.)

Leaked documents show that additional UN officials in MINUSCA, Geneva, and New York received the human rights officer’s official final report of interviews with child victims before her departure from CAR, on July 14th, 2014. It is not known which UNICEF officials received final reports. In total, the interviews document sexual abuse of 13 children by a total of 16 peacekeepers: 11 were French, 3 were from Chad, and 2 were from Equatorial Guinea. Another 7 peacekeepers solicited children or acted as accomplices. The report implicates 23 soldiers in all.

By agreeing to be interviewed by the UN, the children expected the abuse to stop and the perpetrators to be arrested. When children report sexual abuse, adults must report it to the authorities. A child needs protection and, by definition, does not have the agency to decide whether to press charges. They deserved the protection they assumed they would receive once the UN knew of their abuse.

Instead, more than a year passed before their stories came to light, and the investigations began in earnest.

———————————

By mid-July 2014, at least 12 UN staff had received the human rights officer’s report. All were aware that no action had been taken, no authorities had been alerted, and the abuse was ongoing. One of the 12 recipients, Roberto Ricci, brought the report directly to the attention of his supervisor in Geneva, Anders Kompass. It was then that Mr. Kompass informed French diplomatic authorities, who requested a copy of the report in order to launch an investigation. Kompass delivered the report to the French authorities in July with a written and signed cover note and received written acknowledgement and thanks on July 30th from the French government, informing him that an investigation was underway. That official letter was stamped as received on August 5th and entered into the OHCHR correspondence log.

French investigators arrived in CAR’s capital, Bangui, on August 1st and questioned Renner Onana, MINUSCA’s Chief of Human Rights and Justice—the official who had received a summary report from the Human Rights Officer after each interview. The investigators were referred by MINUSCA to the Human Rights Officer, who asked first Renner Onana, and then Cecile Aptel, OHCHR’s Senior Legal Advisor, about whether to speak to the police. After consultation with the Office of Legal Affairs in New York, Aptel instructed her to reply to the French authorities that they should present any questions in writing through UN lawyers; the legal office would convey written answers.

The Human Rights Officer’s UN immunity from legal process had been invoked. The UNICEF staff members who had taken part in the interviews were similarly approached by French investigators. They too referred investigators to the Office of Legal Affairs.

The French investigation stalled.

———————————
Anders Kompass. UN Photo/ Violaine Martin
Anders Kompass. UN Photo/ Violaine Martin

On August 7th, 2014, Anders Kompass briefed OHCHR Deputy High Commissioner Flavia Pansieri and emailed the report to her on August 8th. The Deputy High Commissioner’s assistant, acknowledging receipt, informed Mr. Kompass by email that same day that the Executive Office of the Secretary-General had been briefed.

Despite Kompass’ definitive assertion and reference to an August 8th email, Pansieri testified in her official account of events—submitted months later to ‘inform’ the investigation into Kompass’ actions—that she first “became aware of the situation some time in early fall, most probably September 2014 (I regret I do no[t] recall the exact date)” through Cecile Aptel, in the context of a leak. Pansieri expressed regrets for having failed to follow up once she learned about the abuses in CAR, (citing a ‘very hectic’ period dealing with budget cuts and the inherent staff tensions and stresses), and attests that her attention was only turned to it again many months later, in early March 2015.

———————————

In his statement to the UN’s Office of Internal Oversight Services (OIOS), UN High Commissioner for Human Rights Zeid Ra’ad al-Hussein also claims to have learned about the allegations of sexual abuse in CAR in “Autumn of 2014,” shortly after he took over the post.

Around the same time, OHCHR formally requested that the UN’s Office of Internal Oversight Services (OIOS) investigate Anders Kompass regarding ‘leaked cables’ in an incident involving Western Sahara.

———————————

On December 22, 2014, just before the UN offices closed for the holiday break, the Secretary-General submitted the final report of the International Commission of Inquiry on the Central African Republic (S/2014/928). While the commission did not reference the MINUSCA/OHCHR/UNICEF report of abuse by international peacekeepers, it did provide a very specific recommendation: “The Secretary-General’s periodic reports on peacekeeping operations in the CAR should include an analysis of any violations that are alleged to have been committed by both UN peace-keepers and non-UN peacekeepers authorized by the Security Council.”

Three months later, when the Secretary-General submitted his annual report on the UN’s response to sexual exploitation and abuse for 2014, it contained no mention whatsoever of the reports of child sexual abuse in the Central African Republic.

———————————

In early March 2015, High Commissioner Zeid learned informally from UN Chef de Cabinet Susanna Malcorra that Anders Kompass had been cleared of wrongdoing in the Western Sahara case because the investigation “could not substantiate any responsibility for Kompass.”

On March 6th, a full eight months after she’d last heard any news about the CAR case, the Human Rights Officer who had interviewed the child victims spoke with two senior OHCHR lawyers. They questioned her about her report and her assignment in CAR, and then they briefed both Zeid and his deputy, Flavia Pansieri.

On March 12th, on Zeid’s orders and at the request of UN Peacekeeping head Hervé Ladsous, Deputy High Commissioner Flavia Pansieri asked Anders Kompass to resign.

———————————

In demanding Kompass’ resignation, the UN made a grave tactical error: a career human rights official from Sweden, Kompass was so trusted that he’d been put in charge of the Office of the High Commissioner for Human Rights (OHCHR) just weeks before his abrupt dismissal, when the High Commissioner and Deputy High Commissioner were both absent from the office. The sudden move to terminate him stunned Kompass; the reasons given outraged him. He was being accused of having inappropriately alerted the government of France, nearly a year earlier, to the discovery by OHCHR and UNICEF staff of rampant child sex abuse by French soldiers who’d been sent to protect civilians in the war-ravaged Central African Republic.

Kompass refused to resign, and he threatened to go to the press.

On March 13th, Pansieri briefed High Commissioner Zeid about her interaction with Kompass. Zeid decided that the situation was serious and that they should brief Chef de Cabinet Susanna Malcorra and “other senior colleagues” in person.

———————————
High Commissioner Zeid Ra’ad al-Hussein. Photo: UN Photo/Violaine Martin
High Commissioner Zeid Ra’ad al-Hussein. Photo: UN Photo/Violaine Martin

The following week, at the Secretary-General’s Senior Staff Retreat in Turin, Italy on March 19-20, 2015, Chef de Cabinet Susanna Malcorra arranged a meeting between Zeid, Deputy High Commissioner Flavia Pansieri, Under-Secretary-General (USG) for OIOS Carman Lapointe, and the UN’s Director of Ethics, Joan Dubinsky, to discuss Anders Kompass.

At the meeting, these senior UN officials decided to open an investigation into Kompass—a fact made even more striking by the knowledge that OIOS and the UN Ethics Office are meant to operate at arm’s-length from the rest of the UN system, in order to ensure accountability and transparency.

The High Commissioner for Human Rights, the Deputy High Commissioner, and the most senior officials of the UN in New York had known for many, many months about Kompass’ ‘inappropriate’ emergency transmittal of a report documenting the child abuse. And they knew that it was only thanks to his transmission of that report to the government of France that the French had immediately reacted and sent an investigation team to the CAR.

With the High Commissioner’s ill-considered demand that Kompass resign, and Kompass’ unexpected refusal to do so, the UN’s most senior officials were finally forced to pay long-overdue attention to the contents of the document they were claiming he had leaked. That was enough to instill panic: clearly, they had all ignored and neglected the appalling crisis it described. If their negligence became public, the UN would face questions for which there were no reasonable answers.

———————————

In Turin, it was decided that Zeid and Pansieri would collect statements from a select group and would send them on with a request for a formal OIOS investigation. Pansieri asked Kompass to write an account of his role in passing documents to the French and suggested he send it to her at her personal email account, rather than her UN account. When Kompass gave his statement, he was not informed that it was intended to be used as part of an investigation against him.

———————————

On April 7th, the Deputy Swedish Ambassador to the UN called Chef de Cabinet Susanna Malcorra. Unable to reach her, he called Joan Dubinsky, Director of the UN Ethics Office. He told her he was informed about an OHCHR report about paedophilia alleged against French soldiers in MINUSCA. Furious that Kompass had been asked to resign without any trace of an investigation or due diligence, he warned that “it would not be a good thing if the High Commissioner for Human Rights forced Mr. Kompass to resign. If that occurred, it would go public, and a harmful and ugly debate would occur.”

———————————

Following the initial meeting in Turin, the group continued corresponding via email about an investigation into Kompass. Two weeks later, on April 9, 2015, Zeid formally requested an OIOS investigation into Kompass for his ‘leak’ of the report of sexual abuse in the Central African Republic.

Attached to the High Commissioner’s official request for an investigation into Kompass’ actions are six statements: a statement from Anders Kompass, the subject of the investigation; a long and a short statement from the Human Rights Officer who conducted the interviews; a statement from High Commissioner Zeid Ra’ad al-Hussein; a statement from Deputy High Commissioner Flavia Pansieri; and a joint statement from two OHCHR lawyers recounting their conversation with the Human Rights Officer about her request from the French investigators and the fact that the request had immediately been turned over to the UN Office of Legal Affairs. The request for investigation and the statements were sent together as one package, first to the Director of Ethics, then to OIOS.

The statements conflict dramatically, with one exception: throughout the period when the abuse of African children first came to the attention of numbers of people within the UN, senior officials who were informed seem to have kept no records of meetings or discussions, and recollections are vague. The child victims receive no mention in the statements, nor are there any expressions of concern or curiosity about their welfare. No one providing testimony claims to have inquired about the status of any investigations, about any protection measures enacted, or about any tracing, prevention or support provided to child victims; those omissions are neither noted nor explained. The sole focus of concerted attention is on the alleged ‘leak’ by Anders Kompass.

———————————

During the week of April 13, 2015, a month after his refusal to resign, Kompass was suspended with pay and escorted from his office. He challenged OHCHR’s actions against him before the UN’s Dispute Tribunal; a judge subsequently found in his favor and demanded his reinstatement—pending the outcome of the investigation that is now under way.

The Director of the Investigations Unit in the Office of Internal Oversight Services (OIOS), who would normally oversee such a case, recused himself from involvement in the investigation. He had protested in writing to his supervisor, OIOS USG Carman Lapointe, that a decision had been made at the highest levels to investigate Kompass, that the requisite intake process to first determine whether an investigation was warranted had been bypassed, that due process had been abridged, and because of this, any investigation would be prejudiced and improper. The USG for OIOS replied that while she agreed that such processes are usual, the senior management had decided to bypass these processes, and the Director of the Investigative Unit should abide by senior staff’s wishes. She wrote, “Agreed; however in this case I have decided.”

When questioned by Member States in mid-May about why her Director of Investigations had recused himself from the investigation of Kompass, OIOS Under-Secretary-General Lapointe responded that she did not know why.

———————————

Since the Guardian reported on the information provided by AIDS-Free World, the High Commissioner, his spokesperson, a UNICEF spokesperson, the Secretary-General’s spokespersons, and officials from Peacekeeping have addressed the media. There is ample reason for Member States to question the answers given.

UNICEF statements regarding the agency’s involvement in the interviews raise grave questions about UNICEF protocols and mandatory disclosure regulations when dealing directly with children in general, and with child victims of sexual abuse in particular. The fact that a child victim of sex abuse by soldiers still at-large was interviewed in the MINUSCA offices, ushered past military and civilian peacekeepers—many of whom could have been perpetrators, their accomplices, or friends—raises critically important questions about the training and skills of all involved. Also of concern is the fact that there appear to have been no ‘mandated disclosure’ guidelines for OHCHR or UNICEF staff, making clear the obligation to report, without delay, any allegations or suspicions of child sexual abuse to law enforcement authorities. The interviewing also raises questions about whether protocols exist regarding the interviewing, by UNICEF and OHCHR staff, of minors who are unaccompanied by an appropriate adult and whose legal parents or guardians may not have consented to the interview.

The investigation is currently underway to determine whether Kompass is guilty of any wrongdoing. Susana Malcorra, who occupies one of the most powerful positions in the UN system as Chef de Cabinet for the Secretary-General, is publicly stating to governments and the media that Kompass is being investigated because he is guilty of wrongdoing. This suggests a pre-determined, inevitable outcome of the investigation and calls into question the judgment of the Chef de Cabinet regarding public statements. More seriously still, it should cause Member States to wonder whether the entire system of adjudication in the UN has become a kangaroo court.

———————————

The account above, the leaked documents linked to it, and the strong implications of misconduct and impunity at the very highest levels of the UN may come as a shock to many readers. The grim reality is that those with experience within the UN system are unlikely to be surprised. They know that this is not an unusual case; it is simply one that has come, partially, to light. For those of us who are staunch believers in the UN’s critical purpose and noble ideals, this case is deeply troubling because it is not unique. It is part of a continuing and disturbing pattern afflicting and endangering the entire UN system. That pattern is never more overtly on display than in the UN’s handling of sexual exploitation and abuse. The starkest miscarriages of justice and disregard for victims of UN sexual abuse occur within peacekeeping operations.

The UN secretariat exists to serve the collective interest of the world’s governments, to uphold their highest standards, and to implement their agreed actions.

Today, those Member States are balanced on a precipice, in imminent danger of losing all control over a UN secretariat that acts without discretion, without governments’ full knowledge, with no real oversight, and with increasing levels of impunity.

Member States must commission an external investigation into the whole UN system, at every level, in headquarters and country offices, to review all components related to sexual exploitation and abuse in peacekeeping, the UN’s most costly undertaking. Investigating this CAR case is critically important, but insufficient; the external investigation must focus on the handling by the UN system of sexual exploitation and abuse allegations in all peacekeeping operations. That investigation must comprise—and be administratively supported by—entirely external, totally independent, impartial experts, with no past or current conflicts of interests, and no future interests that would hamper their ability to judge, critique, demand accountability, and recommend harsh sanctions if and where necessary.

This account raises the tragic spectre of countless children in the Central African Republic who will be scarred for life by sexual abuse. They were betrayed when they disclosed to the UN, and it failed to protect them. In the life of a 9- or 12-year-old, a year waiting for protection from an abuser is an eternity. In the life of a serial rapist, a year provides countless opportunities to abuse and exploit more children and become more practiced at escaping detection.

The events and their gross mishandling have done tremendous damage to civilians, and to the UN’s reputation and credibility. They call into question the top leadership, while casting a dark shadow on the many thousands of principled, hard-working UN staff who report to them.

If these dreadful revelations aren’t enough to press Member States to initiate an external investigation and take back control of the United Nations, nothing will.

###
POSTSCRIPT: On June 3, 2015, UN Secretary-General Ban Ki-moon announced plans for an external independent review to examine events following the sexual abuse of children in the Central African Republic. AIDS-Free World welcomed the UN’s response and issued the following statement:

The announcement from the Secretary-General today of plans for an external, independent review to examine events following the sexual abuse of children in the Central African Republic is to be welcomed. It responds to one of the urgent demands that AIDS-Free World has been making over the last several weeks, and since we launched our Code Blue campaign.

The Secretary-General has three challenges.

First, this must be a truly external and independent inquiry. No member of existing UN staff should be appointed to investigate nor to act as the investigators’ secretariat.

Second, it must be understood that top members of the Secretary-General’s own staff will have to be subject to investigation. This must go right up to the level of Under-Secretaries General. No one can be excluded, whether the Director of the Ethics Office or the USG of the Office of Internal Oversight Services or the Secretary-General’s own Chef de Cabinet. It would appear that all of them and more acted inappropriately in response to the dreadful events in CAR.

Third, the reference in the Secretary-General’s announcement of a review to ‘the broad range of systemic issues’ is crucial to the inquiry. What happened in the Central African Republic was an atrocity, but the fact that the UN stood silent for nearly a year after its own discovery of widespread peacekeeper sexual abuse (even if by non-UN troops) is itself a bitter commentary on the Secretary-General’s declared policy of ‘zero tolerance’.

If Mr. Ban Ki-moon and Member States want to rescue zero tolerance, they must cleanse the UN system of negligence and misconduct once and for all.

May 29, 2015

Editor’s note: For the full list of internal UN documents leaked to AIDS-Free World, visit: www.codebluecampaign.com/undocuments

Download the PDF version of the statement here.

Find this story at 29 May 2015

Now the truth emerges: how the US fuelled the rise of Isis in Syria and Iraq

The sectarian terror group won’t be defeated by the western states that incubated it in the first place

The war on terror, that campaign without end launched 14 years ago by George Bush, is tying itself up in ever more grotesque contortions. On Monday the trial in London of a Swedish man, Bherlin Gildo, accused of terrorism in Syria, collapsed after it became clear British intelligence had been arming the same rebel groups the defendant was charged with supporting.

The prosecution abandoned the case, apparently to avoid embarrassing the intelligence services. The defence argued that going ahead withthe trial would have been an “affront to justice” when there was plenty of evidence the British state was itself providing “extensive support” to the armed Syrian opposition.

That didn’t only include the “non-lethal assistance” boasted of by the government (including body armour and military vehicles), but training, logistical support and the secret supply of “arms on a massive scale”. Reports were cited that MI6 had cooperated with the CIA on a “rat line” of arms transfers from Libyan stockpiles to the Syrian rebels in 2012 after the fall of the Gaddafi regime.

Clearly, the absurdity of sending someone to prison for doing what ministers and their security officials were up to themselves became too much. But it’s only the latest of a string of such cases. Less fortunate was a London cab driver Anis Sardar, who was given a life sentence a fortnight earlier for taking part in 2007 in resistance to the occupation of Iraq by US and British forces. Armed opposition to illegal invasion and occupation clearly doesn’t constitute terrorism or murder on most definitions, including the Geneva convention.

But terrorism is now squarely in the eye of the beholder. And nowhere is that more so than in the Middle East, where today’s terrorists are tomorrow’s fighters against tyranny – and allies are enemies – often at the bewildering whim of a western policymaker’s conference call.

For the past year, US, British and other western forces have been back in Iraq, supposedly in the cause of destroying the hyper-sectarian terror group Islamic State (formerly known as al-Qaida in Iraq). This was after Isis overran huge chunks of Iraqi and Syrian territory and proclaimed a self-styled Islamic caliphate.

The campaign isn’t going well. Last month, Isis rolled into the Iraqi city of Ramadi, while on the other side of the now nonexistent border its forces conquered the Syrian town of Palmyra. Al-Qaida’s official franchise, the Nusra Front, has also been making gains in Syria.

Some Iraqis complain that the US sat on its hands while all this was going on. The Americans insist they are trying to avoid civilian casualties, and claim significant successes. Privately, officials say they don’t want to be seen hammering Sunni strongholds in a sectarian war and risk upsetting their Sunni allies in the Gulf.

A revealing light on how we got here has now been shone by a recently declassified secret US intelligence report, written in August 2012, which uncannily predicts – and effectively welcomes – the prospect of a “Salafist principality” in eastern Syria and an al-Qaida-controlled Islamic state in Syria and Iraq. In stark contrast to western claims at the time, the Defense Intelligence Agency document identifies al-Qaida in Iraq (which became Isis) and fellow Salafists as the “major forces driving the insurgency in Syria” – and states that “western countries, the Gulf states and Turkey” were supporting the opposition’s efforts to take control of eastern Syria.

Raising the “possibility of establishing a declared or undeclared Salafist principality”, the Pentagon report goes on, “this is exactly what the supporting powers to the opposition want, in order to isolate the Syrian regime, which is considered the strategic depth of the Shia expansion (Iraq and Iran)”.

American forces bomb one set of rebels while backing another in Syria
Which is pretty well exactly what happened two years later. The report isn’t a policy document. It’s heavily redacted and there are ambiguities in the language. But the implications are clear enough. A year into the Syrian rebellion, the US and its allies weren’t only supporting and arming an opposition they knew to be dominated by extreme sectarian groups; they were prepared to countenance the creation of some sort of “Islamic state” – despite the “grave danger” to Iraq’s unity – as a Sunni buffer to weaken Syria.

That doesn’t mean the US created Isis, of course, though some of its Gulf allies certainly played a role in it – as the US vice-president, Joe Biden, acknowledged last year. But there was no al-Qaida in Iraq until the US and Britain invaded. And the US has certainly exploited the existence of Isis against other forces in the region as part of a wider drive to maintain western control.

The calculus changed when Isis started beheading westerners and posting atrocities online, and the Gulf states are now backing other groups in the Syrian war, such as the Nusra Front. But this US and western habit of playing with jihadi groups, which then come back to bite them, goes back at least to the 1980s war against the Soviet Union in Afghanistan, which fostered the original al-Qaida under CIA tutelage.

It was recalibrated during the occupation of Iraq, when US forces led by General Petraeus sponsored an El Salvador-style dirty war of sectarian death squads to weaken the Iraqi resistance. And it was reprised in 2011 in the Nato-orchestrated war in Libya, where Isis last week took control of Gaddafi’s home town of Sirte.

In reality, US and western policy in the conflagration that is now the Middle East is in the classic mould of imperial divide-and-rule. American forces bomb one set of rebels while backing another in Syria, and mount what are effectively joint military operations with Iran against Isis in Iraq while supporting Saudi Arabia’s military campaign against Iranian-backed Houthi forces in Yemen. However confused US policy may often be, a weak, partitioned Iraq and Syria fit such an approach perfectly.

What’s clear is that Isis and its monstrosities won’t be defeated by the same powers that brought it to Iraq and Syria in the first place, or whose open and covert war-making has fostered it in the years since. Endless western military interventions in the Middle East have brought only destruction and division. It’s the people of the region who can cure this disease – not those who incubated the virus.

Seumas Milne
Wednesday 3 June 2015 20.56 BST Last modified on Thursday 4 June 2015 11.37 BST

Find this story at 3 June 2015

© 2015 Guardian News and Media Limited

Terror trial collapses after fears of deep embarrassment to security services

Swedish national Bherlin Gildo’s lawyers argued British intelligence agencies were supporting the same Syrian opposition groups as he was
A Free Syrian Army fighter fires his weapon during clashes in Aleppo. The Old Bailey was told by the crown that there was no longer a reasonable prospect of a prosecution.

The prosecution of a Swedish national accused of terrorist activities in Syria has collapsed at the Old Bailey after it became clear Britain’s security and intelligence agencies would have been deeply embarrassed had a trial gone ahead, the Guardian can reveal.

His lawyers argued that British intelligence agencies were supporting the same Syrian opposition groups as he was, and were party to a secret operation providing weapons and non-lethal help to the groups, including the Free Syrian Army.

Bherlin Gildo, 37, who was arrested last October on his way from Copenhagen to Manila, was accused of attending a terrorist training camp and receiving weapons training between 31 August 2012 and 1 March 2013 as well as possessing information likely to be useful to a terrorist.

Riel Karmy-Jones, for the crown, told the court on Monday that after reviewing the evidence it was decided there was no longer a reasonable prospect of a prosecution. “Many matters were raised we did not know at the outset,” she told the recorder of London, Nicholas Hilliard QC, who lifted all reporting restrictions and entered not guilty verdicts.

In earlier court hearings, Gildo’s defence lawyers argued he was helping the same rebel groups the British government was aiding before the emergence of the extreme Islamist group, Isis. His trial would have been an “affront to justice”, his lawyers said.

Henry Blaxland QC, the defence counsel, said: “If it is the case that HM government was actively involved in supporting armed resistance to the Assad regime at a time when the defendant was present in Syria and himself participating in such resistance it would be unconscionable to allow the prosecution to continue.”

Blaxland told the court: “If government agencies, of which the prosecution is a part, are themselves involved in the use of force, in whatever way, it is our submission that would be an affront to justice to allow the prosecution to continue.”

After Monday’s hearing, Gildo’s solicitor, Gareth Peirce, said his case had exposed a number of “contradictions” – not least that the matters on which he was charged were not offences in Sweden, and that the UK government had expressed support for the Syrian opposition.

“He has been detained in this country although he did not ever intend to enter this country. For him it’s as if he has been abducted by aliens from outer space,” she said.

“Given that there is a reasonable basis for believing that the British were themselves involved in the supply of arms, if that’s so, it would be an utter hypocrisy to prosecute someone who has been involved in the armed resistance.”

Gildo’s defence lawyers quoted a number of press articles referring to the supply of arms to Syrian rebels, including one from the Guardian on 8 March 2013, on the west’s training of Syrian rebels in Jordan. Articles on the New York Times from 24 March and 21 June 2013, gave further details and an article in the London Review of Books from 14 April 12014, implicated MI6 in a “rat line” for the transfer of arms from Libya.

Gildo was was flying to Manila to join his wife, a Filipina, when he was stopped under schedule 7 of the 2000 Terrorism Act, the same statute used to question David Miranda, partner of the former Guardian journalist Glenn Greenwald, in 2013.

The court heard that Gildo had sought the help of the Swedish secret service, Sapo, when he wanted to return to his home country.

It is not the first time a British prosecution relating to allegations of Syrian terrorism has collapsed. Last October Moazzem Begg was released after “new material” was said to have emerged.

The attorney general was consulted about Monday’s decision. Karmy-Jones told the court in pre-trial hearings that Gildo had worked with Jabhat al-Nusra, a “proscribed group considered to be al-Qaida in Syria”. He was photographed standing over dead bodies with his finger pointing to the sky.

The Press Association contributed to this report

Richard Norton-Taylor
Monday 1 June 2015 14.33 BST Last modified on Monday 1 June 2015 18.19 BST

Find this story at 1 June 2015

© 2015 Guardian News and Media Limited

The Red Line and the Rat Line; Seymour M. Hersh on Obama, Erdoğan and the Syrian rebels (2014)

In 2011 Barack Obama led an allied military intervention in Libya without consulting the US Congress. Last August, after the sarin attack on the Damascus suburb of Ghouta, he was ready to launch an allied air strike, this time to punish the Syrian government for allegedly crossing the ‘red line’ he had set in 2012 on the use of chemical weapons.​＊ Then with less than two days to go before the planned strike, he announced that he would seek congressional approval for the intervention. The strike was postponed as Congress prepared for hearings, and subsequently cancelled when Obama accepted Assad’s offer to relinquish his chemical arsenal in a deal brokered by Russia. Why did Obama delay and then relent on Syria when he was not shy about rushing into Libya? The answer lies in a clash between those in the administration who were committed to enforcing the red line, and military leaders who thought that going to war was both unjustified and potentially disastrous.

Obama’s change of mind had its origins at Porton Down, the defence laboratory in Wiltshire. British intelligence had obtained a sample of the sarin used in the 21 August attack and analysis demonstrated that the gas used didn’t match the batches known to exist in the Syrian army’s chemical weapons arsenal. The message that the case against Syria wouldn’t hold up was quickly relayed to the US joint chiefs of staff. The British report heightened doubts inside the Pentagon; the joint chiefs were already preparing to warn Obama that his plans for a far-reaching bomb and missile attack on Syria’s infrastructure could lead to a wider war in the Middle East. As a consequence the American officers delivered a last-minute caution to the president, which, in their view, eventually led to his cancelling the attack.

For months there had been acute concern among senior military leaders and the intelligence community about the role in the war of Syria’s neighbours, especially Turkey. Prime Minister Recep Erdoğan was known to be supporting the al-Nusra Front, a jihadist faction among the rebel opposition, as well as other Islamist rebel groups. ‘We knew there were some in the Turkish government,’ a former senior US intelligence official, who has access to current intelligence, told me, ‘who believed they could get Assad’s nuts in a vice by dabbling with a sarin attack inside Syria – and forcing Obama to make good on his red line threat.’

The joint chiefs also knew that the Obama administration’s public claims that only the Syrian army had access to sarin were wrong. The American and British intelligence communities had been aware since the spring of 2013 that some rebel units in Syria were developing chemical weapons. On 20 June analysts for the US Defense Intelligence Agency issued a highly classified five-page ‘talking points’ briefing for the DIA’s deputy director, David Shedd, which stated that al-Nusra maintained a sarin production cell: its programme, the paper said, was ‘the most advanced sarin plot since al-Qaida’s pre-9/11 effort’. (According to a Defense Department consultant, US intelligence has long known that al-Qaida experimented with chemical weapons, and has a video of one of its gas experiments with dogs.) The DIA paper went on: ‘Previous IC [intelligence community] focus had been almost entirely on Syrian CW [chemical weapons] stockpiles; now we see ANF attempting to make its own CW … Al-Nusrah Front’s relative freedom of operation within Syria leads us to assess the group’s CW aspirations will be difficult to disrupt in the future.’ The paper drew on classified intelligence from numerous agencies: ‘Turkey and Saudi-based chemical facilitators,’ it said, ‘were attempting to obtain sarin precursors in bulk, tens of kilograms, likely for the anticipated large scale production effort in Syria.’ (Asked about the DIA paper, a spokesperson for the director of national intelligence said: ‘No such paper was ever requested or produced by intelligence community analysts.’)

Last May, more than ten members of the al-Nusra Front were arrested in southern Turkey with what local police told the press were two kilograms of sarin. In a 130-page indictment the group was accused of attempting to purchase fuses, piping for the construction of mortars, and chemical precursors for sarin. Five of those arrested were freed after a brief detention. The others, including the ringleader, Haytham Qassab, for whom the prosecutor requested a prison sentence of 25 years, were released pending trial. In the meantime the Turkish press has been rife with speculation that the Erdoğan administration has been covering up the extent of its involvement with the rebels. In a news conference last summer, Aydin Sezgin, Turkey’s ambassador to Moscow, dismissed the arrests and claimed to reporters that the recovered ‘sarin’ was merely ‘anti-freeze’.

The DIA paper took the arrests as evidence that al-Nusra was expanding its access to chemical weapons. It said Qassab had ‘self-identified’ as a member of al-Nusra, and that he was directly connected to Abd-al-Ghani, the ‘ANF emir for military manufacturing’. Qassab and his associate Khalid Ousta worked with Halit Unalkaya, an employee of a Turkish firm called Zirve Export, who provided ‘price quotes for bulk quantities of sarin precursors’. Abd-al-Ghani’s plan was for two associates to ‘perfect a process for making sarin, then go to Syria to train others to begin large scale production at an unidentified lab in Syria’. The DIA paper said that one of his operatives had purchased a precursor on the ‘Baghdad chemical market’, which ‘has supported at least seven CW efforts since 2004’.

A series of chemical weapon attacks in March and April 2013 was investigated over the next few months by a special UN mission to Syria. A person with close knowledge of the UN’s activity in Syria told me that there was evidence linking the Syrian opposition to the first gas attack, on 19 March in Khan Al-Assal, a village near Aleppo. In its final report in December, the mission said that at least 19 civilians and one Syrian soldier were among the fatalities, along with scores of injured. It had no mandate to assign responsibility for the attack, but the person with knowledge of the UN’s activities said: ‘Investigators interviewed the people who were there, including the doctors who treated the victims. It was clear that the rebels used the gas. It did not come out in public because no one wanted to know.’

London Review Cake Shop
In the months before the attacks began, a former senior Defense Department official told me, the DIA was circulating a daily classified report known as SYRUP on all intelligence related to the Syrian conflict, including material on chemical weapons. But in the spring, distribution of the part of the report concerning chemical weapons was severely curtailed on the orders of Denis McDonough, the White House chief of staff. ‘Something was in there that triggered a shit fit by McDonough,’ the former Defense Department official said. ‘One day it was a huge deal, and then, after the March and April sarin attacks’ – he snapped his fingers – ‘it’s no longer there.’ The decision to restrict distribution was made as the joint chiefs ordered intensive contingency planning for a possible ground invasion of Syria whose primary objective would be the elimination of chemical weapons.

The former intelligence official said that many in the US national security establishment had long been troubled by the president’s red line: ‘The joint chiefs asked the White House, “What does red line mean? How does that translate into military orders? Troops on the ground? Massive strike? Limited strike?” They tasked military intelligence to study how we could carry out the threat. They learned nothing more about the president’s reasoning.’

In the aftermath of the 21 August attack Obama ordered the Pentagon to draw up targets for bombing. Early in the process, the former intelligence official said, ‘the White House rejected 35 target sets provided by the joint chiefs of staff as being insufficiently “painful” to the Assad regime.’ The original targets included only military sites and nothing by way of civilian infrastructure. Under White House pressure, the US attack plan evolved into ‘a monster strike’: two wings of B-52 bombers were shifted to airbases close to Syria, and navy submarines and ships equipped with Tomahawk missiles were deployed. ‘Every day the target list was getting longer,’ the former intelligence official told me. ‘The Pentagon planners said we can’t use only Tomahawks to strike at Syria’s missile sites because their warheads are buried too far below ground, so the two B-52 air wings with two-thousand pound bombs were assigned to the mission. Then we’ll need standby search-and-rescue teams to recover downed pilots and drones for target selection. It became huge.’ The new target list was meant to ‘completely eradicate any military capabilities Assad had’, the former intelligence official said. The core targets included electric power grids, oil and gas depots, all known logistic and weapons depots, all known command and control facilities, and all known military and intelligence buildings.

Britain and France were both to play a part. On 29 August, the day Parliament voted against Cameron’s bid to join the intervention, the Guardian reported that he had already ordered six RAF Typhoon fighter jets to be deployed to Cyprus, and had volunteered a submarine capable of launching Tomahawk missiles. The French air force – a crucial player in the 2011 strikes on Libya – was deeply committed, according to an account in Le Nouvel Observateur; François Hollande had ordered several Rafale fighter-bombers to join the American assault. Their targets were reported to be in western Syria.

By the last days of August the president had given the Joint Chiefs a fixed deadline for the launch. ‘H hour was to begin no later than Monday morning [2 September], a massive assault to neutralise Assad,’ the former intelligence official said. So it was a surprise to many when during a speech in the White House Rose Garden on 31 August Obama said that the attack would be put on hold, and he would turn to Congress and put it to a vote.

At this stage, Obama’s premise – that only the Syrian army was capable of deploying sarin – was unravelling. Within a few days of the 21 August attack, the former intelligence official told me, Russian military intelligence operatives had recovered samples of the chemical agent from Ghouta. They analysed it and passed it on to British military intelligence; this was the material sent to Porton Down. (A spokesperson for Porton Down said: ‘Many of the samples analysed in the UK tested positive for the nerve agent sarin.’ MI6 said that it doesn’t comment on intelligence matters.)

The former intelligence official said the Russian who delivered the sample to the UK was ‘a good source – someone with access, knowledge and a record of being trustworthy’. After the first reported uses of chemical weapons in Syria last year, American and allied intelligence agencies ‘made an effort to find the answer as to what if anything, was used – and its source’, the former intelligence official said. ‘We use data exchanged as part of the Chemical Weapons Convention. The DIA’s baseline consisted of knowing the composition of each batch of Soviet-manufactured chemical weapons. But we didn’t know which batches the Assad government currently had in its arsenal. Within days of the Damascus incident we asked a source in the Syrian government to give us a list of the batches the government currently had. This is why we could confirm the difference so quickly.’

The process hadn’t worked as smoothly in the spring, the former intelligence official said, because the studies done by Western intelligence ‘were inconclusive as to the type of gas it was. The word “sarin” didn’t come up. There was a great deal of discussion about this, but since no one could conclude what gas it was, you could not say that Assad had crossed the president’s red line.’ By 21 August, the former intelligence official went on, ‘the Syrian opposition clearly had learned from this and announced that “sarin” from the Syrian army had been used, before any analysis could be made, and the press and White House jumped at it. Since it now was sarin, “It had to be Assad.”’

The UK defence staff who relayed the Porton Down findings to the joint chiefs were sending the Americans a message, the former intelligence official said: ‘We’re being set up here.’ (This account made sense of a terse message a senior official in the CIA sent in late August: ‘It was not the result of the current regime. UK & US know this.’) By then the attack was a few days away and American, British and French planes, ships and submarines were at the ready.

The officer ultimately responsible for the planning and execution of the attack was General Martin Dempsey, chairman of the joint chiefs. From the beginning of the crisis, the former intelligence official said, the joint chiefs had been sceptical of the administration’s argument that it had the facts to back up its belief in Assad’s guilt. They pressed the DIA and other agencies for more substantial evidence. ‘There was no way they thought Syria would use nerve gas at that stage, because Assad was winning the war,’ the former intelligence official said. Dempsey had irritated many in the Obama administration by repeatedly warning Congress over the summer of the danger of American military involvement in Syria. Last April, after an optimistic assessment of rebel progress by the secretary of state, John Kerry, in front of the House Foreign Affairs Committee, Dempsey told the Senate Armed Services Committee that ‘there’s a risk that this conflict has become stalemated.’

Contemporary Ceramics Centre
Dempsey’s initial view after 21 August was that a US strike on Syria – under the assumption that the Assad government was responsible for the sarin attack – would be a military blunder, the former intelligence official said. The Porton Down report caused the joint chiefs to go to the president with a more serious worry: that the attack sought by the White House would be an unjustified act of aggression. It was the joint chiefs who led Obama to change course. The official White House explanation for the turnabout – the story the press corps told – was that the president, during a walk in the Rose Garden with Denis McDonough, his chief of staff, suddenly decided to seek approval for the strike from a bitterly divided Congress with which he’d been in conflict for years. The former Defense Department official told me that the White House provided a different explanation to members of the civilian leadership of the Pentagon: the bombing had been called off because there was intelligence ‘that the Middle East would go up in smoke’ if it was carried out.

The president’s decision to go to Congress was initially seen by senior aides in the White House, the former intelligence official said, as a replay of George W. Bush’s gambit in the autumn of 2002 before the invasion of Iraq: ‘When it became clear that there were no WMD in Iraq, Congress, which had endorsed the Iraqi war, and the White House both shared the blame and repeatedly cited faulty intelligence. If the current Congress were to vote to endorse the strike, the White House could again have it both ways – wallop Syria with a massive attack and validate the president’s red line commitment, while also being able to share the blame with Congress if it came out that the Syrian military wasn’t behind the attack.’ The turnabout came as a surprise even to the Democratic leadership in Congress. In September the Wall Street Journal reported that three days before his Rose Garden speech Obama had telephoned Nancy Pelosi, leader of the House Democrats, ‘to talk through the options’. She later told colleagues, according to the Journal, that she hadn’t asked the president to put the bombing to a congressional vote.

Obama’s move for congressional approval quickly became a dead end. ‘Congress was not going to let this go by,’ the former intelligence official said. ‘Congress made it known that, unlike the authorisation for the Iraq war, there would be substantive hearings.’ At this point, there was a sense of desperation in the White House, the former intelligence official said. ‘And so out comes Plan B. Call off the bombing strike and Assad would agree to unilaterally sign the chemical warfare treaty and agree to the destruction of all of chemical weapons under UN supervision.’ At a press conference in London on 9 September, Kerry was still talking about intervention: ‘The risk of not acting is greater than the risk of acting.’ But when a reporter asked if there was anything Assad could do to stop the bombing, Kerry said: ‘Sure. He could turn over every single bit of his chemical weapons to the international community in the next week … But he isn’t about to do it, and it can’t be done, obviously.’ As the New York Times reported the next day, the Russian-brokered deal that emerged shortly afterwards had first been discussed by Obama and Putin in the summer of 2012. Although the strike plans were shelved, the administration didn’t change its public assessment of the justification for going to war. ‘There is zero tolerance at that level for the existence of error,’ the former intelligence official said of the senior officials in the White House. ‘They could not afford to say: “We were wrong.”’ (The DNI spokesperson said: ‘The Assad regime, and only the Assad regime, could have been responsible for the chemical weapons attack that took place on 21 August.’)

*

The full extent of US co-operation with Turkey, Saudi Arabia and Qatar in assisting the rebel opposition in Syria has yet to come to light. The Obama administration has never publicly admitted to its role in creating what the CIA calls a ‘rat line’, a back channel highway into Syria. The rat line, authorised in early 2012, was used to funnel weapons and ammunition from Libya via southern Turkey and across the Syrian border to the opposition. Many of those in Syria who ultimately received the weapons were jihadists, some of them affiliated with al-Qaida. (The DNI spokesperson said: ‘The idea that the United States was providing weapons from Libya to anyone is false.’)

In January, the Senate Intelligence Committee released a report on the assault by a local militia in September 2012 on the American consulate and a nearby undercover CIA facility in Benghazi, which resulted in the death of the US ambassador, Christopher Stevens, and three others. The report’s criticism of the State Department for not providing adequate security at the consulate, and of the intelligence community for not alerting the US military to the presence of a CIA outpost in the area, received front-page coverage and revived animosities in Washington, with Republicans accusing Obama and Hillary Clinton of a cover-up. A highly classified annex to the report, not made public, described a secret agreement reached in early 2012 between the Obama and Erdoğan administrations. It pertained to the rat line. By the terms of the agreement, funding came from Turkey, as well as Saudi Arabia and Qatar; the CIA, with the support of MI6, was responsible for getting arms from Gaddafi’s arsenals into Syria. A number of front companies were set up in Libya, some under the cover of Australian entities. Retired American soldiers, who didn’t always know who was really employing them, were hired to manage procurement and shipping. The operation was run by David Petraeus, the CIA director who would soon resign when it became known he was having an affair with his biographer. (A spokesperson for Petraeus denied the operation ever took place.)

The operation had not been disclosed at the time it was set up to the congressional intelligence committees and the congressional leadership, as required by law since the 1970s. The involvement of MI6 enabled the CIA to evade the law by classifying the mission as a liaison operation. The former intelligence official explained that for years there has been a recognised exception in the law that permits the CIA not to report liaison activity to Congress, which would otherwise be owed a finding. (All proposed CIA covert operations must be described in a written document, known as a ‘finding’, submitted to the senior leadership of Congress for approval.) Distribution of the annex was limited to the staff aides who wrote the report and to the eight ranking members of Congress – the Democratic and Republican leaders of the House and Senate, and the Democratic and Republicans leaders on the House and Senate intelligence committees. This hardly constituted a genuine attempt at oversight: the eight leaders are not known to gather together to raise questions or discuss the secret information they receive.

The annex didn’t tell the whole story of what happened in Benghazi before the attack, nor did it explain why the American consulate was attacked. ‘The consulate’s only mission was to provide cover for the moving of arms,’ the former intelligence official, who has read the annex, said. ‘It had no real political role.’

Washington abruptly ended the CIA’s role in the transfer of arms from Libya after the attack on the consulate, but the rat line kept going. ‘The United States was no longer in control of what the Turks were relaying to the jihadists,’ the former intelligence official said. Within weeks, as many as forty portable surface-to-air missile launchers, commonly known as manpads, were in the hands of Syrian rebels. On 28 November 2012, Joby Warrick of the Washington Post reported that the previous day rebels near Aleppo had used what was almost certainly a manpad to shoot down a Syrian transport helicopter. ‘The Obama administration,’ Warrick wrote, ‘has steadfastly opposed arming Syrian opposition forces with such missiles, warning that the weapons could fall into the hands of terrorists and be used to shoot down commercial aircraft.’ Two Middle Eastern intelligence officials fingered Qatar as the source, and a former US intelligence analyst speculated that the manpads could have been obtained from Syrian military outposts overrun by the rebels. There was no indication that the rebels’ possession of manpads was likely the unintended consequence of a covert US programme that was no longer under US control.

World Literature Series Masterclasses
By the end of 2012, it was believed throughout the American intelligence community that the rebels were losing the war. ‘Erdoğan was pissed,’ the former intelligence official said, ‘and felt he was left hanging on the vine. It was his money and the cut-off was seen as a betrayal.’ In spring 2013 US intelligence learned that the Turkish government – through elements of the MIT, its national intelligence agency, and the Gendarmerie, a militarised law-enforcement organisation – was working directly with al-Nusra and its allies to develop a chemical warfare capability. ‘The MIT was running the political liaison with the rebels, and the Gendarmerie handled military logistics, on-the-scene advice and training – including training in chemical warfare,’ the former intelligence official said. ‘Stepping up Turkey’s role in spring 2013 was seen as the key to its problems there. Erdoğan knew that if he stopped his support of the jihadists it would be all over. The Saudis could not support the war because of logistics – the distances involved and the difficulty of moving weapons and supplies. Erdoğan’s hope was to instigate an event that would force the US to cross the red line. But Obama didn’t respond in March and April.’

There was no public sign of discord when Erdoğan and Obama met on 16 May 2013 at the White House. At a later press conference Obama said that they had agreed that Assad ‘needs to go’. Asked whether he thought Syria had crossed the red line, Obama acknowledged that there was evidence such weapons had been used, but added, ‘it is important for us to make sure that we’re able to get more specific information about what exactly is happening there.’ The red line was still intact.

An American foreign policy expert who speaks regularly with officials in Washington and Ankara told me about a working dinner Obama held for Erdoğan during his May visit. The meal was dominated by the Turks’ insistence that Syria had crossed the red line and their complaints that Obama was reluctant to do anything about it. Obama was accompanied by John Kerry and Tom Donilon, the national security adviser who would soon leave the job. Erdoğan was joined by Ahmet Davutoğlu, Turkey’s foreign minister, and Hakan Fidan, the head of the MIT. Fidan is known to be fiercely loyal to Erdoğan, and has been seen as a consistent backer of the radical rebel opposition in Syria.

The foreign policy expert told me that the account he heard originated with Donilon. (It was later corroborated by a former US official, who learned of it from a senior Turkish diplomat.) According to the expert, Erdoğan had sought the meeting to demonstrate to Obama that the red line had been crossed, and had brought Fidan along to state the case. When Erdoğan tried to draw Fidan into the conversation, and Fidan began speaking, Obama cut him off and said: ‘We know.’ Erdoğan tried to bring Fidan in a second time, and Obama again cut him off and said: ‘We know.’ At that point, an exasperated Erdoğan said, ‘But your red line has been crossed!’ and, the expert told me, ‘Donilon said Erdoğan “fucking waved his finger at the president inside the White House”.’ Obama then pointed at Fidan and said: ‘We know what you’re doing with the radicals in Syria.’ (Donilon, who joined the Council on Foreign Relations last July, didn’t respond to questions about this story. The Turkish Foreign Ministry didn’t respond to questions about the dinner. A spokesperson for the National Security Council confirmed that the dinner took place and provided a photograph showing Obama, Kerry, Donilon, Erdoğan, Fidan and Davutoğlu sitting at a table. ‘Beyond that,’ she said, ‘I’m not going to read out the details of their discussions.’)

But Erdoğan did not leave empty handed. Obama was still permitting Turkey to continue to exploit a loophole in a presidential executive order prohibiting the export of gold to Iran, part of the US sanctions regime against the country. In March 2012, responding to sanctions of Iranian banks by the EU, the SWIFT electronic payment system, which facilitates cross-border payments, expelled dozens of Iranian financial institutions, severely restricting the country’s ability to conduct international trade. The US followed with the executive order in July, but left what came to be known as a ‘golden loophole’: gold shipments to private Iranian entities could continue. Turkey is a major purchaser of Iranian oil and gas, and it took advantage of the loophole by depositing its energy payments in Turkish lira in an Iranian account in Turkey; these funds were then used to purchase Turkish gold for export to confederates in Iran. Gold to the value of $13 billion reportedly entered Iran in this way between March 2012 and July 2013.

The programme quickly became a cash cow for corrupt politicians and traders in Turkey, Iran and the United Arab Emirates. ‘The middlemen did what they always do,’ the former intelligence official said. ‘Take 15 per cent. The CIA had estimated that there was as much as two billion dollars in skim. Gold and Turkish lira were sticking to fingers.’ The illicit skimming flared into a public ‘gas for gold’ scandal in Turkey in December, and resulted in charges against two dozen people, including prominent businessmen and relatives of government officials, as well as the resignations of three ministers, one of whom called for Erdoğan to resign. The chief executive of a Turkish state-controlled bank that was in the middle of the scandal insisted that more than $4.5 million in cash found by police in shoeboxes during a search of his home was for charitable donations.

Late last year Jonathan Schanzer and Mark Dubowitz reported in Foreign Policy that the Obama administration closed the golden loophole in January 2013, but ‘lobbied to make sure the legislation … did not take effect for six months’. They speculated that the administration wanted to use the delay as an incentive to bring Iran to the bargaining table over its nuclear programme, or to placate its Turkish ally in the Syrian civil war. The delay permitted Iran to ‘accrue billions of dollars more in gold, further undermining the sanctions regime’.

*

The American decision to end CIA support of the weapons shipments into Syria left Erdoğan exposed politically and militarily. ‘One of the issues at that May summit was the fact that Turkey is the only avenue to supply the rebels in Syria,’ the former intelligence official said. ‘It can’t come through Jordan because the terrain in the south is wide open and the Syrians are all over it. And it can’t come through the valleys and hills of Lebanon – you can’t be sure who you’d meet on the other side.’ Without US military support for the rebels, the former intelligence official said, ‘Erdoğan’s dream of having a client state in Syria is evaporating and he thinks we’re the reason why. When Syria wins the war, he knows the rebels are just as likely to turn on him – where else can they go? So now he will have thousands of radicals in his backyard.’

A US intelligence consultant told me that a few weeks before 21 August he saw a highly classified briefing prepared for Dempsey and the defense secretary, Chuck Hagel, which described ‘the acute anxiety’ of the Erdoğan administration about the rebels’ dwindling prospects. The analysis warned that the Turkish leadership had expressed ‘the need to do something that would precipitate a US military response’. By late summer, the Syrian army still had the advantage over the rebels, the former intelligence official said, and only American air power could turn the tide. In the autumn, the former intelligence official went on, the US intelligence analysts who kept working on the events of 21 August ‘sensed that Syria had not done the gas attack. But the 500 pound gorilla was, how did it happen? The immediate suspect was the Turks, because they had all the pieces to make it happen.’

BIRMINGHAM CITY – MA MEDIA AND CREATIVE ENTERPRISE
As intercepts and other data related to the 21 August attacks were gathered, the intelligence community saw evidence to support its suspicions. ‘We now know it was a covert action planned by Erdoğan’s people to push Obama over the red line,’ the former intelligence official said. ‘They had to escalate to a gas attack in or near Damascus when the UN inspectors’ – who arrived in Damascus on 18 August to investigate the earlier use of gas – ‘were there. The deal was to do something spectacular. Our senior military officers have been told by the DIA and other intelligence assets that the sarin was supplied through Turkey – that it could only have gotten there with Turkish support. The Turks also provided the training in producing the sarin and handling it.’ Much of the support for that assessment came from the Turks themselves, via intercepted conversations in the immediate aftermath of the attack. ‘Principal evidence came from the Turkish post-attack joy and back-slapping in numerous intercepts. Operations are always so super-secret in the planning but that all flies out the window when it comes to crowing afterwards. There is no greater vulnerability than in the perpetrators claiming credit for success.’ Erdoğan’s problems in Syria would soon be over: ‘Off goes the gas and Obama will say red line and America is going to attack Syria, or at least that was the idea. But it did not work out that way.’

The post-attack intelligence on Turkey did not make its way to the White House. ‘Nobody wants to talk about all this,’ the former intelligence official told me. ‘There is great reluctance to contradict the president, although no all-source intelligence community analysis supported his leap to convict. There has not been one single piece of additional evidence of Syrian involvement in the sarin attack produced by the White House since the bombing raid was called off. My government can’t say anything because we have acted so irresponsibly. And since we blamed Assad, we can’t go back and blame Erdoğan.’

Turkey’s willingness to manipulate events in Syria to its own purposes seemed to be demonstrated late last month, a few days before a round of local elections, when a recording, allegedly of a government national security meeting, was posted to YouTube. It included discussion of a false-flag operation that would justify an incursion by the Turkish military in Syria. The operation centred on the tomb of Suleyman Shah, the grandfather of the revered Osman I, founder of the Ottoman Empire, which is near Aleppo and was ceded to Turkey in 1921, when Syria was under French rule. One of the Islamist rebel factions was threatening to destroy the tomb as a site of idolatry, and the Erdoğan administration was publicly threatening retaliation if harm came to it. According to a Reuters report of the leaked conversation, a voice alleged to be Fidan’s spoke of creating a provocation: ‘Now look, my commander, if there is to be justification, the justification is I send four men to the other side. I get them to fire eight missiles into empty land [in the vicinity of the tomb]. That’s not a problem. Justification can be created.’ The Turkish government acknowledged that there had been a national security meeting about threats emanating from Syria, but said the recording had been manipulated. The government subsequently blocked public access to YouTube.

Barring a major change in policy by Obama, Turkey’s meddling in the Syrian civil war is likely to go on. ‘I asked my colleagues if there was any way to stop Erdoğan’s continued support for the rebels, especially now that it’s going so wrong,’ the former intelligence official told me. ‘The answer was: “We’re screwed.” We could go public if it was somebody other than Erdoğan, but Turkey is a special case. They’re a Nato ally. The Turks don’t trust the West. They can’t live with us if we take any active role against Turkish interests. If we went public with what we know about Erdoğan’s role with the gas, it’d be disastrous. The Turks would say: “We hate you for telling us what we can and can’t do.”’

Vol. 36 No. 8 · 17 April 2014

Find this story at 4 April 2014

© LRB Limited 2014

From El Salvador to Iraq: Washington’s man behind brutal police squads (2013)

In 2004, with the war in Iraq going from bad to worse, the US drafted in a veteran of Central America’s dirty wars to help set up a new force to fight the insurgency. The result: secret detention centres, torture and a spiral into sectarian carnage

An exclusive golf course backs onto a spacious two-storey house. A coiled green garden hose lies on the lawn. The grey-slatted wooden shutters are closed. And, like the other deserted luxury houses in this gated community near Bryan, Texas, nothing moves.

Retired Colonel Jim Steele, whose military decorations include the Silver Star, the Defence Distinguished Service Medal, four Legions of Merit, three Bronze Stars and the Purple Heart, is not at home. Nor is he at his office headquarters in Geneva, where he is listed as the chief executive officer of Buchanan Renewables, an energy company. Similar efforts to track him down at his company’s office in Monrovia are futile. Messages are left. He doesn’t call back.

For over a year the Guardian has been trying to contact Steele, 68, to ask him about his role during the Iraq war as US defence secretary Donald Rumsfeld’s personal envoy to Iraq’s Special Police Commandos: a fearsome paramilitary force that ran a secret network of detention centres across the country – where those suspected of rebelling against the US-led invasion were tortured for information.

On the 10th anniversary of the Iraq invasion the allegations of American links to the units that eventually accelerated Iraq’s descent into civil war cast the US occupation in a new and even more controversial light. The investigation was sparked over a year ago by millions of classified US military documents dumped onto the internet and their mysterious references to US soldiers ordered to ignore torture. Private Bradley Manning, 25, is facing a 20-year sentence, accused of leaking military secrets.

Steele’s contribution was pivotal. He was the covert US figure behind the intelligence gathering of the new commando units. The aim: to halt a nascent Sunni insurgency in its tracks by extracting information from detainees.

It was a role made for Steele. The veteran had made his name in El Salvador almost 20 years earlier as head of a US group of special forces advisers who were training and funding the Salvadoran military to fight the FNLM guerrilla insurgency. These government units developed a fearsome international reputation for their death squad activities. Steele’s own biography describes his work there as the “training of the best counterinsurgency force” in El Salvador.

Of his El Salvador experience in 1986, Steele told Dr Max Manwaring, the author of El Salvador at War: An Oral History: “When I arrived here there was a tendency to focus on technical indicators … but in an insurgency the focus has to be on human aspects. That means getting people to talk to you.”

But the arming of one side of the conflict by the US hastened the country’s descent into a civil war in which 75,000 people died and 1 million out of a population of 6 million became refugees.

Celerino Castillo, a Senior Drug Enforcement Administration special agent who worked alongside Steele in El Salvador, says: “I first heard about Colonel James Steele going to Iraq and I said they’re going to implement what is known as the Salvadoran Option in Iraq and that’s exactly what happened. And I was devastated because I knew the atrocities that were going to occur in Iraq which we knew had occurred in El Salvador.”

It was in El Salvador that Steele first came in to close contact with the man who would eventually command US operations in Iraq: David Petraeus. Then a young major, Petraeus visited El Salvador in 1986 and reportedly even stayed with Steele at his house.

But while Petraeus headed for the top, Steele’s career hit an unexpected buffer when he was embroiled in the Iran-Contra affair. A helicopter pilot, who also had a licence to fly jets, he ran the airport from where the American advisers illegally ran guns to right-wing Contra guerrillas in Nicaragua. While the congressional inquiry that followed put an end to Steele’s military ambitions, it won him the admiration of then congressman Dick Cheney who sat on the committee and admired Steele’s efforts fighting leftists in both Nicaragua and El Salvador.

In late 1989 Cheney was in charge of the US invasion of Panama to overthrow their once favoured son, General Manuel Noriega. Cheney picked Steele to take charge of organising a new police force in Panama and be the chief liaison between the new government and the US military.

Todd Greentree, who worked in the US embassy in El Salvador and knew Steele, was not surprised at the way he resurfaced in other conflict zones. “It’s not called ‘dirty war’ for nothing; so it’s no surprise to see individuals who are associated and sort of know the ins-and-outs of that kind of war, reappear at different points in these conflicts,” he says.

A generation later, and half the world away, America’s war in Iraq was going from bad to worse. It was 2004 – the neo-cons had dismantled the Ba’athist party apparatus, and that had fostered anarchy. A mainly Sunni uprising was gaining ground and causing major problems in Fallujah and Mosul. There was a violent backlash against the US occupation that was claiming over 50 American lives a month by 2004.

The US Army was facing an unconventional, guerrilla insurgency in a country it knew little about. There was already talk in Washington DC of using the Salvador option in Iraq and the man who would spearhead that strategy was already in place.

Soon after the invasion in March 2003 Jim Steele was in Baghdad as one of the White House’s most important “consultants”, sending back reports to Rumsfeld. His memos were so valued that Rumsfeld passed them on to George Bush and Cheney. Rumsfeld spoke of him in glowing terms. “We had discussion with General Petraeus yesterday and I had a briefing today from a man named Steele who’s been out there working with the security forces and been doing a wonderful job as a civilian as a matter of fact.”

In June 2004 Petraeus arrived in Baghdad with the brief to train a new Iraqi police force with an emphasis on counterinsurgency. Steele and serving US colonel James Coffman introduced Petraeus to a small hardened group of police commandos, many of them among the toughest survivors of the old regime, including General Adnan Thabit, sentenced to death for a failed plot against Saddam but saved by the US invasion. Thabit, selected by the Americans to run the Special Police Commandos, developed a close relationship with the new advisers. “They became my friends. My advisers, James Steele and Colonel Coffman, were all from special forces, so I benefited from their experience … but the main person I used to contact was David Petraeus.”

0:00
/
0:00
With Steele and Coffman as his point men, Petraeus began pouring money from a multimillion dollar fund into what would become the Special Police Commandos. According to the US Government Accounts Office, they received a share of an $8.2bn (£5.4bn) fund paid for by the US taxpayer. The exact amount they received is classified.

With Petraeus’s almost unlimited access to money and weapons, and Steele’s field expertise in counterinsurgency the stage was set for the commandos to emerge as a terrifying force. One more element would complete the picture. The US had barred members of the violent Shia militias like the Badr Brigade and the Mahdi Army from joining the security forces, but by the summer of 2004 they had lifted the ban.

Shia militia members from all over the country arrived in Baghdad “by the lorry-load” to join the new commandos. These men were eager to fight the Sunnis: many sought revenge for decades of Sunni-supported, brutal Saddam rule, and a chance to hit back at the violent insurgents and the indiscriminate terror of al-Qaida.

Petraeus and Steele would unleash this local force on the Sunni population as well as the insurgents and their supporters and anyone else who was unlucky enough to get in the way. It was classic counterinsurgency. It was also letting a lethal, sectarian genie out of the bottle. The consequences for Iraqi society would be catastrophic. At the height of the civil war two years later 3,000 bodies a month were turning up on the streets of Iraq — many of them innocent civilians of sectarian war.

But it was the actions of the commandos inside the detention centres that raises the most troubling questions for their American masters. Desperate for information, the commandos set up a network of secret detention centres where insurgents could be brought and information extracted from them.

The commandos used the most brutal methods to make detainees talk. There is no evidence that Steele or Coffman took part in these torture sessions, but General Muntadher al Samari, a former general in the Iraqi army, who worked after the invasion with the US to rebuild the police force, claims that they knew exactly what was going on and were supplying the commandos with lists of people they wanted brought in. He says he tried to stop the torture, but failed and fled the country.

“We were having lunch. Col Steele, Col Coffman, and the door opened and Captain Jabr was there torturing a prisoner. He [the victim] was hanging upside down and Steele got up and just closed the door, he didn’t say anything – it was just normal for him.”

He says there were 13 to 14 secret prisons in Baghdad under the control of the interior ministry and used by the Special Police Commandos. He alleges that Steele and Coffman had access to all these prisons and that he visited one in Baghdad with both men.

“They were secret, never declared. But the American top brass and the Iraqi leadership knew all about these prisons. The things that went on there: drilling, murder, torture. The ugliest sort of torture I’ve ever seen.”

0:00
/
0:00
According to one soldier with the 69th Armoured Regiment who was deployed in Samarra in 2005 but who doesn’t want to be identified: “It was like the Nazis … like the Gestapo basically. They [the commandos] would essentially torture anybody that they had good reason to suspect, knew something, or was part of the insurgency … or supporting it, and people knew about that.”

The Guardian interviewed six torture victims as part of this investigation. One, a man who says he was held for 20 days, said: “There was no sleep. From the sunset, the torture would start on me and on the other prisoners.

“They wanted confessions. They’d say: ‘Confess to what have you done.’ When you say: ‘I have done nothing. Shall I confess about something I have not done?’, they said: ‘Yes, this is our way. The Americans told us to bring as many detainees as possible in order to keep them frightened.’

“I did not confess about anything, although I was tortured and [they] took off my toenails.”

Neil Smith, a 20-year-old medic who was based in Samarra, remembers what low ranking US soldiers in the canteen said. “What was pretty widely known in our battalion, definitely in our platoon, was that they were pretty violent with their interrogations. That they would beat people, shock them with electrical shock, stab them, I don’t know what else … it sounds like pretty awful things. If you sent a guy there he was going to get tortured and perhaps raped or whatever, humiliated and brutalised by the special commandos in order for them to get whatever information they wanted.”

He now lives in Detroit and is a born-again Christian. He spoke to the Guardian because he said he now considered it his religious duty to speak out about what he saw. “I don’t think folks back home in America had any idea what American soldiers were involved in over there, the torture and all kinds of stuff.”

Through Facebook, Twitter and social media the Guardian managed to make contact with three soldiers who confirmed they were handing over detainees to be tortured by the special commandos, but none except Smith were prepared to go on camera.

“If somebody gets arrested and we hand them over to MoI they’re going to get their balls hooked, electrocuted or they’re going to get beaten or raped up the ass with a coke bottle or something like that,” one said.

He left the army in September 2006. Now 28, he works with refugees from the Arab world in Detroit teaching recent arrivals, including Iraqis, English.

“I suppose it is my way of saying sorry,” he said.

When the Guardian/BBC Arabic posed questions to Petraeus about torture and his relationship with Steele it received in reply a statement from an official close to the general saying, “General (Ret) Petraeus’s record, which includes instructions to his own soldiers … reflects his clear opposition to any form of torture.”

“Colonel (Ret) Steele was one of thousands of advisers to Iraqi units, working in the area of the Iraqi police. There was no set frequency for Colonel Steele’s meetings with General Petraeus, although General Petraeus did see him on a number of occasions during the establishment and initial deployments of the special police, in which Colonel Steele played a significant role.”

But Peter Maass, then reporting for the New York Times, and who has interviewed both men, remembers the relationship differently: “I talked to both of them about each other and it was very clear that they were very close to each other in terms of their command relationship and also in terms of their ideas and ideology of what needed to be done. Everybody knew that he was Petraeus’s man. Even Steele defined himself as Petraeus’s man.”

Maass and photographer Gilles Peress gained a unique audience with Steele at a library-turned-detention-centre in Samarra. “What I heard is prisoners screaming all night long,” Peress said. “You know at which point you had a young US captain telling his soldiers, don’t, just don’t come near this.”

0:00
/
0:00
Two men from Samarra who were imprisoned at the library spoke to the Guardian investigation team. “We’d be tied to a spit or we’d be hung from the ceiling by our hands and our shoulders would be dislocated,” one told us. The second said: “They electrocuted me. They hung me up from the ceiling. They were pulling at my ears with pliers, stamping on my head, asking me about my wife, saying they would bring her here.”

According to Maass in an interview for the investigation: “The interrogation centre was the only place in the mini green zone in Samarra that I was not allowed to visit. However, one day, Jim Steele said to me, ‘hey, they’ve just captured a Saudi jihadi. Would you like to interview him?’

“I’m taken not into the main area, the kind of main hall – although out the corner of my eye I can see that there were a lot of prisoners in there with their hands tied behind their backs – I was taken to a side office where the Saudi was brought in, and there was actually blood dripping down the side of this desk in the office.

Peress picks up the story: “We were in a room in the library interviewing Steele and I look around and I see blood everywhere, you know. He (Steele) hears the scream from the other guy who’s being tortured as we speak, there’s the blood stains in the corner of the desk in front of him.”

Maass says: “And while this interview was going on with this Saudi with Jim Steele also in the room, there were these terrible screams, somebody shouting Allah Allah Allah. But it wasn’t kind of religious ecstasy or something like that, these were screams of pain and terror.”

One of the torture survivors remembers how Adnan Thabit “came into the library and he told Captain Dorade and Captain Ali, go easy on the prisoners. Don’t dislocate their shoulders. This was because people were having to undergo surgery when they were released from the library.”

General Muntadher fled after two close colleagues were killed after they were summoned to the ministry, their bodies found on a rubbish tip. He got out of Iraq and went to Jordan. In less than a month, he says, Steele contacted him. Steele was anxious to meet and suggested he come to the luxury Sheraton hotel in Amman where Steele was staying. They met in the lobby at 8pm and Steele kept him talking for nearly two hours.

“He was asking me about the prisons. I was surprised by the questions and I reminded him that these were the same prisons where we both used to work. I reminded him of the incident where he had opened the door and Colonel Jabr was torturing one of the prisoners and how he didn’t do anything. Steele said: ‘But I remember that I told the officer off’. So I said to him: ‘No, you didn’t — you didn’t tell the officer off. You didn’t even tell General Adnan Thabit that this officer was committing human rights abuses against these prisoners’. And he was silent. He didn’t comment or answer. I was surprised by this.”

According to General Muntadher: “He wanted to know specifically: did I have any information about him, James Steele? Did I have evidence against him? Photographs, documents: things which proved he committed things in Iraq; things he was worried I might reveal. This was the purpose of his visit.

“I am prepared to go to the international court and stand in front of them and swear that high-ranking officials such as James Steele witnessed crimes against human rights in Iraq. They didn’t stop it happening and they didn’t punish the perpetrators.”

0:00
/
0:00
Steele, the man, remains an enigma. He left Iraq in September 2005 and has since pursued energy interests, joining the group of companies of Texas oilman Robert Mosbacher. Until now he has stayed where he likes to be – far from the media spotlight. Were it not for Bradley Manning’s leaking of millions of US military logs to Wikileaks, which lifted the lid on alleged abuses by the US in Iraq, there he may well have remained. Footage and images of him are rare. One video clip just 12 seconds long features in the hour-long TV investigation into his work. It captures Steele, then a 58-year-old veteran in Iraq, hesitating, looking uncomfortable when he spots a passing camera.

He draws back from the lens, watching warily out of the side of his eye and then pulls himself out of sight.

Mona Mahmood, Maggie O’Kane, Chavala Madlena, Teresa Smith, Ben Ferguson, Patrick Farrelly, Guy Grandjean, Josh Strauss, Roisin Glynn, Irene Baqué, Marcus Morgan, Jake Zervudachi and Joshua Boswell
Wednesday 6 March 2013 16.16 GMT Last modified on Friday 3 October 2014 16.50 BST

Find this story at 6 March 2013

© 2015 Guardian News and Media Limited

Pentagon report predicted West’s support for Islamist rebels would create ISIS

Anti-ISIS coalition knowingly sponsored violent extremists to ‘isolate’ Assad, rollback ‘Shia expansion’

This story is published by INSURGE INTELLIGENCE, a new crowd-funded investigative journalism project.

Support us to break the stories that no one else will — become a patron of independent, investigative journalism for the global commons.
A declassified secret US government document obtained by the conservative public interest law firm, Judicial Watch, shows that Western governments deliberately allied with al-Qaeda and other Islamist extremist groups to topple Syrian dictator Bashir al-Assad.

The document reveals that in coordination with the Gulf states and Turkey, the West intentionally sponsored violent Islamist groups to destabilize Assad, and that these “supporting powers” desired the emergence of a “Salafist Principality” in Syria to “isolate the Syrian regime.”

According to the newly declassified US document, the Pentagon foresaw the likely rise of the ‘Islamic State’ as a direct consequence of this strategy, and warned that it could destabilize Iraq. Despite anticipating that Western, Gulf state and Turkish support for the “Syrian opposition” — which included al-Qaeda in Iraq — could lead to the emergence of an ‘Islamic State’ in Iraq and Syria (ISIS), the document provides no indication of any decision to reverse the policy of support to the Syrian rebels. On the contrary, the emergence of an al-Qaeda affiliated “Salafist Principality” as a result is described as a strategic opportunity to isolate Assad.

Hypocrisy

The revelations contradict the official line of Western governments on their policies in Syria, and raise disturbing questions about secret Western support for violent extremists abroad, while using the burgeoning threat of terror to justify excessive mass surveillance and crackdowns on civil liberties at home.

Among the batch of documents obtained by Judicial Watch through a federal lawsuit, released earlier this week, is a US Defense Intelligence Agency (DIA) document then classified as “secret,” dated 12th August 2012.

The DIA provides military intelligence in support of planners, policymakers and operations for the US Department of Defense and intelligence community.

So far, media reporting has focused on the evidence that the Obama administration knew of arms supplies from a Libyan terrorist stronghold to rebels in Syria.

Some outlets have reported the US intelligence community’s internal prediction of the rise of ISIS. Yet none have accurately acknowledged the disturbing details exposing how the West knowingly fostered a sectarian, al-Qaeda-driven rebellion in Syria.

Charles Shoebridge, a former British Army and Metropolitan Police counter-terrorism intelligence officer, said:

“Given the political leanings of the organisation that obtained these documents, it’s unsurprising that the main emphasis given to them thus far has been an attempt to embarrass Hilary Clinton regarding what was known about the attack on the US consulate in Benghazi in 2012. However, the documents also contain far less publicized revelations that raise vitally important questions of the West’s governments and media in their support of Syria’s rebellion.”

The West’s Islamists

The newly declassified DIA document from 2012 confirms that the main component of the anti-Assad rebel forces by this time comprised Islamist insurgents affiliated to groups that would lead to the emergence of ISIS. Despite this, these groups were to continue receiving support from Western militaries and their regional allies.

Noting that “the Salafist [sic], the Muslim Brotherhood, and AQI [al-Qaeda in Iraq] are the major forces driving the insurgency in Syria,” the document states that “the West, Gulf countries, and Turkey support the opposition,” while Russia, China and Iran “support the [Assad] regime.”

The 7-page DIA document states that al-Qaeda in Iraq (AQI), the precursor to the ‘Islamic State in Iraq,’ (ISI) which became the ‘Islamic State in Iraq and Syria,’ “supported the Syrian opposition from the beginning, both ideologically and through the media.”

The formerly secret Pentagon report notes that the “rise of the insurgency in Syria” has increasingly taken a “sectarian direction,” attracting diverse support from Sunni “religious and tribal powers” across the region.

In a section titled ‘The Future Assumptions of the Crisis,’ the DIA report predicts that while Assad’s regime will survive, retaining control over Syrian territory, the crisis will continue to escalate “into proxy war.”

The document also recommends the creation of “safe havens under international sheltering, similar to what transpired in Libya when Benghazi was chosen as the command centre for the temporary government.”

In Libya, anti-Gaddafi rebels, most of whom were al-Qaeda affiliated militias, were protected by NATO ‘safe havens’ (aka ‘no fly zones’).

‘Supporting powers want’ ISIS entity

In a strikingly prescient prediction, the Pentagon document explicitly forecasts the probable declaration of “an Islamic State through its union with other terrorist organizations in Iraq and Syria.”

Nevertheless, “Western countries, the Gulf states and Turkey are supporting these efforts” by Syrian “opposition forces” fighting to “control the eastern areas (Hasaka and Der Zor), adjacent to Western Iraqi provinces (Mosul and Anbar)”:

“… there is the possibility of establishing a declared or undeclared Salafist Principality in eastern Syria (Hasaka and Der Zor), and this is exactly what the supporting powers to the opposition want, in order to isolate the Syrian regime, which is considered the strategic depth of the Shia expansion (Iraq and Iran).”
The secret Pentagon document thus provides extraordinary confirmation that the US-led coalition currently fighting ISIS, had three years ago welcomed the emergence of an extremist “Salafist Principality” in the region as a way to undermine Assad, and block off the strategic expansion of Iran. Crucially, Iraq is labeled as an integral part of this “Shia expansion.”

The establishment of such a “Salafist Principality” in eastern Syria, the DIA document asserts, is “exactly” what the “supporting powers to the [Syrian] opposition want.” Earlier on, the document repeatedly describes those “supporting powers” as “the West, Gulf countries, and Turkey.”

Further on, the document reveals that Pentagon analysts were acutely aware of the dire risks of this strategy, yet ploughed ahead anyway.

The establishment of such a “Salafist Principality” in eastern Syria, it says, would create “the ideal atmosphere for AQI to return to its old pockets in Mosul and Ramadi.” Last summer, ISIS conquered Mosul in Iraq, and just this month has also taken control of Ramadi.

Such a quasi-state entity will provide:

“… a renewed momentum under the presumption of unifying the jihad among Sunni Iraq and Syria, and the rest of the Sunnis in the Arab world against what it considers one enemy. ISI could also declare an Islamic State through its union with other terrorist organizations in Iraq and Syria, which will create grave danger in regards to unifying Iraq and the protection of territory.”
The 2012 DIA document is an Intelligence Information Report (IIR), not a “finally evaluated intelligence” assessment, but its contents are vetted before distribution. The report was circulated throughout the US intelligence community, including to the State Department, Central Command, the Department of Homeland Security, the CIA, FBI, among other agencies.

In response to my questions about the strategy, the British government simply denied the Pentagon report’s startling revelations of deliberate Western sponsorship of violent extremists in Syria. A British Foreign Office spokesperson said:

“AQ and ISIL are proscribed terrorist organisations. The UK opposes all forms of terrorism. AQ, ISIL, and their affiliates pose a direct threat to the UK’s national security. We are part of a military and political coalition to defeat ISIL in Iraq and Syria, and are working with international partners to counter the threat from AQ and other terrorist groups in that region. In Syria we have always supported those moderate opposition groups who oppose the tyranny of Assad and the brutality of the extremists.”
The DIA did not respond to request for comment.

Strategic asset for regime-change

Security analyst Shoebridge, however, who has tracked Western support for Islamist terrorists in Syria since the beginning of the war, pointed out that the secret Pentagon intelligence report exposes fatal contradictions at the heart of official pronunciations:

“Throughout the early years of the Syria crisis, the US and UK governments, and almost universally the West’s mainstream media, promoted Syria’s rebels as moderate, liberal, secular, democratic, and therefore deserving of the West’s support. Given that these documents wholly undermine this assessment, it’s significant that the West’s media has now, despite their immense significance, almost entirely ignored them.”
According to Brad Hoff, a former US Marine who served during the early years of the Iraq War and as a 9/11 first responder at the Marine Corps Headquarters Battalion in Quantico from 2000 to 2004, the just released Pentagon report for the first time provides stunning affirmation that:

“US intelligence predicted the rise of the Islamic State in Iraq and the Levant (ISIL or ISIS), but instead of clearly delineating the group as an enemy, the report envisions the terror group as a US strategic asset.”
Hoff, who is managing editor of Levant Report — an online publication run by Texas-based educators who have direct experience of the Middle East — points out that the DIA document “matter-of-factly” states that the rise of such an extremist Salafist political entity in the region offers a “tool for regime change in Syria.”

The DIA intelligence report shows, he said, that the rise of ISIS only became possible in the context of the Syrian insurgency — “there is no mention of US troop withdrawal from Iraq as a catalyst for Islamic State’s rise, which is the contention of innumerable politicians and pundits.” The report demonstrates that:

“The establishment of a ‘Salafist Principality’ in Eastern Syria is ‘exactly’ what the external powers supporting the opposition want (identified as ‘the West, Gulf Countries, and Turkey’) in order to weaken the Assad government.”
The rise of a Salafist quasi-state entity that might expand into Iraq, and fracture that country, was therefore clearly foreseen by US intelligence as likely — but nevertheless strategically useful — blowback from the West’s commitment to “isolating Syria.”

Complicity

Critics of the US-led strategy in the region have repeatedly raised questions about the role of coalition allies in intentionally providing extensive support to Islamist terrorist groups in the drive to destabilize the Assad regime in Syria.

The conventional wisdom is that the US government did not retain sufficient oversight on the funding to anti-Assad rebel groups, which was supposed to be monitored and vetted to ensure that only ‘moderate’ groups were supported.

However, the newly declassified Pentagon report proves unambiguously that years before ISIS launched its concerted offensive against Iraq, the US intelligence community was fully aware that Islamist militants constituted the core of Syria’s sectarian insurgency.

Despite that, the Pentagon continued to support the Islamist insurgency, even while anticipating the probability that doing so would establish an extremist Salafi stronghold in Syria and Iraq.

As Shoebridge told me, “The documents show that not only did the US government at the latest by August 2012 know the true extremist nature and likely outcome of Syria’s rebellion” — namely, the emergence of ISIS — “but that this was considered an advantage for US foreign policy. This also suggests a decision to spend years in an effort to deliberately mislead the West’s public, via a compliant media, into believing that Syria’s rebellion was overwhelmingly ‘moderate.’”

Annie Machon, a former MI5 intelligence officer who blew the whistle in the 1990s on MI6 funding of al-Qaeda to assassinate Libya’s former leader Colonel Gaddafi, similarly said of the revelations:

“This is no surprise to me. Within individual countries there are always multiple intelligence agencies with competing agendas.”
She explained that MI6’s Libya operation in 1996, which resulted in the deaths of innocent people, “happened at precisely the time when MI5 was setting up a new section to investigate al-Qaeda.”

This strategy was repeated on a grand scale in the 2011 NATO intervention in Libya, said Machon, where the CIA and MI6 were:

“… supporting the very same Libyan groups, resulting in a failed state, mass murder, displacement and anarchy. So the idea that elements of the American military-security complex have enabled the development of ISIS after their failed attempt to get NATO to once again ‘intervene’ is part of an established pattern. And they remain indifferent to the sheer scale of human suffering that is unleashed as a result of such game-playing.”

Divide and rule

Several US government officials have conceded that their closest allies in the anti-ISIS coalition were funding violent extremist Islamist groups that became integral to ISIS.

US Vice President Joe Biden, for instance, admitted last year that Saudi Arabia, the UAE, Qatar and Turkey had funneled hundreds of millions of dollars to Islamist rebels in Syria that metamorphosed into ISIS.

But he did not admit what this internal Pentagon document demonstrates — that the entire covert strategy was sanctioned and supervised by the US, Britain, France, Israel and other Western powers.

The strategy appears to fit a policy scenario identified by a recent US Army-commissioned RAND Corp report.

The report, published four years before the DIA document, called for the US “to capitalise on the Shia-Sunni conflict by taking the side of the conservative Sunni regimes in a decisive fashion and working with them against all Shiite empowerment movements in the Muslim world.”

The US would need to contain “Iranian power and influence” in the Gulf by “shoring up the traditional Sunni regimes in Saudi Arabia, Egypt, and Pakistan.” Simultaneously, the US must maintain “a strong strategic relationship with the Iraqi Shiite government” despite its Iran alliance.

The RAND report confirmed that the “divide and rule” strategy was already being deployed “to create divisions in the jihadist camp. Today in Iraq such a strategy is being used at the tactical level.”

The report observed that the US was forming “temporary alliances” with al-Qaeda affiliated “nationalist insurgent groups” that have fought the US for four years in the form of “weapons and cash.” Although these nationalists “have cooperated with al-Qaeda against US forces,” they are now being supported to exploit “the common threat that al-Qaeda now poses to both parties.”

The 2012 DIA document, however, further shows that while sponsoring purportedly former al-Qaeda insurgents in Iraq to counter al-Qaeda, Western governments were simultaneously arming al-Qaeda insurgents in Syria.

The revelation from an internal US intelligence document that the very US-led coalition supposedly fighting ‘Islamic State’ today, knowingly created ISIS in the first place, raises troubling questions about recent government efforts to justify the expansion of state anti-terror powers.

In the wake of the rise of ISIS, intrusive new measures to combat extremism including mass surveillance, the Orwellian ‘prevent duty’ and even plans to enable government censorship of broadcasters, are being pursued on both sides of the Atlantic, much of which disproportionately targets activists, journalists and ethnic minorities, especially Muslims.

Yet the new Pentagon report reveals that, contrary to Western government claims, the primary cause of the threat comes from their own deeply misguided policies of secretly sponsoring Islamist terrorism for dubious geopolitical purposes.

by Nafeez Ahmed
22 May 2015

Find this story at 22 May 2015

Copyright https://medium.com/

If Syria and Iraq Become Fractured, So Too Will Tripoli and North Lebanon

BEIRUT — The talk now is all about whether Syria and Iraq will end up as divided states. The impetus for such speculation derives firstly from the latest Saudi, Qatari and Turkish joint resolve to mount huge numbers of jihadists on Syria’s borders. According to two senior political figures I spoke to, up to 10,000+ Wahhabist/Salafists (predominantly An-Nusra/Al Qaeda) have been gathered by the intelligence services of these latter states, mostly non-Arabs from Chechnya, Turkmenistan, etc. Plainly, Washington is aware of this (massively expensive) Saudi maneuver and equally plainly it is turning a blind eye to it.

Secondly, the speculation about a coming fractured Iraq has gained big momentum from ISIS’s virtually unopposed walk-in to Ramadi. The images of long columns of ISIS Toyota Land Cruisers, black pennants waving in the wind, making their way from Syria all the way — along empty desert main roads — to Ramadi with not an American aircraft in evidence, certainly needs some explaining. There cannot be an easier target imagined than an identified column of vehicles, driving an arterial road, in the middle of a desert.

Do these two cases of a Nelsonian “blind eye” have something to do with persuading the GCC at Camp David to sign up to the statement that they accepted that an agreement with Iran on its nuclear program was in their “security interests”? After all, Obama desperately needs it to paint Netanyahu as the isolated outlier on the Iran deal issue and thus undercut his ability to influence Congress.

Coincidentally, a highly redacted U.S. Defense Intelligence Agency assessment from August 2012 has been released through a federal lawsuit. It states that “If the situation unravels [in Syria], there is the possibility of establishing a declared or undeclared Salafist principality in eastern Syria (Hasaka and Der Zor), and this is exactly what the supporting powers to the opposition want, in order to isolate the Syrian regime.” The assessment says that the creation of such a Salafist principality would have “dire consequences” for Iraq and would possibly lead to the creation of an Islamic State and would “create the ideal atmosphere for AQI to return to its old pockets in Mosul and Ramadi.”

A few days after the release of the DIA assessment report, John Bolton lent weight to its claims: “I think the Sunni Arabs are never going to agree to be in a state [Iraq] where the Shia outnumber them 3-1. That’s what ISIS has been able to take advantage of. I think our objective should be a new Sunni state out of the western part of Iraq, the eastern part of Syria run by moderates or at least authoritarians who are not radical Islamists.”

Well, this is exactly what has happened. Should we be surprised? The idea of breaking up the large Arab states into ethnic or sectarian enclaves is an old Ben Gurion “canard,” and splitting Iraq along sectarian lines has been Vice President Biden’s recipe since the Iraq war. But the idea of driving a Sunni “wedge” into the landline linking Iran to Syria and to Hezbollah in Lebanon became established Western group think in the wake of the 2006 war, in which Israel failed to de-fang Hezbollah. The response to 2006, it seemed to Western powers, was to cut off Hezbollah from its sources of weapons supply from Iran.

In short, the DIA assessment indicates that the “wedge” concept was being given new life by the desire to pressure Assad in the wake of the 2011 insurgency launched against the Syrian state. “Supporting powers” effectively wanted to inject hydraulic fracturing fluid into eastern Syria (radical Salafists) in order to fracture the bridge between Iran and its Arab allies, even at the cost of this “fracking” opening fissures right down inside Iraq to Ramadi. (Intelligence assessments purpose is to provide “a view” — not to describe or prescribe policy. But it is clear that the DIA reports’ “warnings” were widely circulated and would have been meshed into the policy consideration.)

But this “view” has exactly come about. It is fact. One might conclude then that in the policy debate, the notion of isolating Hezbollah from Iran, and of weakening and pressurizing President Assad, simply trumped the common sense judgement that when you pump highly toxic and dangerous fracturing substances into geological formations, you can never entirely know or control the consequences. And once you go down this road, it is not easy to “walk it back,” as it were: the toxicity is already suffused through the rocks. So, when the GCC demanded a “price” for any Iran deal (i.e. massing “fracking” forces close to Aleppo), the pass had been already partially been sold by the U.S. by 2012, when it did not object to what the “supporting powers” wanted.

Will then the region fragment into a hardcore Wahhabist/Salafist corridor stretching across Syria and Iraq, while the non-Wahhabist other states (Iran, Iraq, Syria, Yemen — and Hezbollah) stand in armed opposition to this entity? Perhaps. We do not know. But statements by Hezbollah’s Deputy Leader, Shiekh Naim Qassem and Sayyed Hassan Nasrallah, suggest that neither Iran nor Hezbollah will accept a “fracked” Syria. (It is less clear however whether this applies to Iraq too, though we suspect that for Iran, it does.)

Similar comments have been made by a senior Hashad leader in Iraq: “It is impossible to eliminate ISIS in Iraq without following it into Syria. We will put our differences with Syria on one side and will join efforts to fight and eliminate ISIS … The U.S. knew that ISIS would expand in Syria and was planning to divide Iraq. This plan is over…” These comments may presage a more proactive response by Iran (and it is hard to see that Russia and China will not be more proactive too, given the composition of the forces now being groomed by Saudi and Turkish intelligence).

But there is another point to this speculation: It leaves out Lebanon. If Syria and Iraq are to be “fracked” — and hard-core Sunni fundamentalism return “to its old pockets in Mosul and Ramadi,” in the words of the DIA assessment, why should Tripoli (capital of Libya) and the north of Lebanon prove immune from this “fracturing”? Lebanon’s Tripoli was in fact the first ISIS-style “emirate.”

The reason why a Salafi-jihadist movement should have originated in Tripoli needs a little background. A city of half a million people, Tripoli is, in a nutshell, the seat of Sunni strength in Lebanon. Traditionally, Tripoli had been the center of militant pan-Arabist nationalist and Nasserist sentiment, and until the Lebanese civil war, it lay in the mainstream of Levant Sunnism. Militant Arabism in Tripoli had Arabist nationalist and Nasserist sentiment, and until the Lebanese civil war, it lay in the mainstream of Levant Sunnism. Militant Arabism in Tripoli had been so pronounced in the 1920s and 1930s that its inhabitants had fiercely opposed inclusion of Tripoli into a “Greater Lebanon.” In the 1930s, Sunnis from Tripoli took part in an armed revolt against the prospect of a “Greater Lebanon,” demanding Tripoli’s inclusion with the Syrian cities of Homs, Hama and Aleppo into a separate Sunni Arab-nationalist autonomy.

While the birth of jihadism in Tripoli can be ascribed to the outset of the civil war in 1975, the beginning of the substantive shift in the character of Sunni Islam in Tripoli may be dated to 1947, when the Salafist Sheikh Salim al-Shahal returned from Saudi Arabia to Tripoli to find the first Wahhabi-orientated Salafist movement. During Lebanon’s civil war, Al-Jama’a — the Lebanese equivalent of the Muslim Brotherhood (MB) — fragmented and splintered under the stress. With Syria’s intervention in Lebanon in 1976, a host of radical Al-Jama’a offshoots inspired by the 1979 Islamic Revolution in Iran sprang up. In 1982, these Al-Jama’a breakaway factions formed Harakat al-Tawhid al-Islami (the Islamic Unification Movement). The hardline MB offshoots, now united as “Tawhid,” then seized control of Tripoli from the Syrian-backed militia forces.

Strengthened by arms and training from the PLO and an influx of trained Syrian MB operatives after President Assad’s ferocious crushing of the MB revolt in Hama in February 1982, Tawhid forces imposed Islamic law at gunpoint in neighborhoods which they controlled. The “Islamic Republic” of Tripoli lasted for a period of two years (e.g. banning alcohol, forcing women to wear the veil, etc.). Dozens and dozens of secular political opponents (mostly Communists) were executed, sparking an exodus of Christians from the city. In subsequent years, Saudi influence in Tripoli predominated, and Tripoli spawned diverse Salafist groups — absorbing many MB members who survived the Syrian crackdown — and witnessed a progressive migration towards radical jihadism.

In short, were Aleppo and other parts of Syria and large swathes of Iraq to be “fracked,” then expect the same for Tripoli and north Lebanon too.

Posted: 06/01/2015 12:38 pm EDT Updated: 06/01/2015 12:59 pm EDT
RAMADI

Find this story at 1 June 2015

Copyright ©2015 TheHuffingtonPost.com