‘De EU bouwt aan een ruimte van vrijheid, veiligheid en recht. Eenmaal voltooid, zullen onder deze noemer zaken als het EU-burgerschap, de mobiliteit van personen, asiel en immigratie, het visumbeleid en het beheer van de buitengrenzen worden geregeld. Ze zal ook nauwe samenwerking bevorderen tussen de politie-, justitie- en douanediensten van de EU-landen. De ruimte moet ervoor zorgen dat de wetgeving die van toepassing is op EU-burgers, bezoekers en immigranten (en criminelen en terroristen) in de gehele Unie op dezelfde manier wordt toegepast.’ (europa.eu)
De ontwikkelingen op het gebied van de Europese samenwerking van politie en justitie gaan zo snel dat de oprichting van een Europese politie- en justitiedienst binnenkort een feit is. Is dat dan niet goed, een apparaat dat onze rechten en ons leven beschermt? Het klinkt mooi, een ‘ruimte van justitie, vrijheid en veiligheid’, maar zonder rechtsbescherming van verdachten, zonder transparante controle en toezicht op de samenwerking van opsporingsinstanties en zonder een apparaat dat maat weet te houden en de nuances ziet, blijft er weinig over van ons recht en onze vrijheden.
Ook aan de betrouwbaarheid van de gegevens van politie en justitie in allerlei databanken moet worden getwijfeld. Hoeveel zicht hebben burgers eigenlijk op de gevaren die de overheid ons voorschotelt? En zegt het wijzen op de gevaren van de georganiseerde criminaliteit en terrorisme eigenlijk niet meer over het onvermogen van diezelfde overheid adequaat te handelen op het gebied van preventie en de opsporing?
Buro Jansen & Janssen is niet tegen een verenigd Europa, maar zet wel vraagtekens bij de ontwikkeling van de zogenaamde ‘ruimte van justitie, vrijheid en veiligheid’ zoals de regeringsleiders ons die voorschotelt.
Het Europese veiligheidsbeleid is een complexe aangelegenheid. Aan de hand van verschillende artikelen proberen wij inzichtelijk te maken wat de bestaande structuur is, welke plannen er op stapel staan en op welke manieren de samenwerking van politie en justitie gewone burgers raakt.